|
2000
|
|
|
Bi kultura ezberdinen adierazle dira mantentzen direnjarrerak.
|
Bi
bandoen tradizioa, emakumearen eskubideak eta giza harremanak tartedirela, lehentasuna bati edo besteari emanez gero, ateratzen diren diskurtsoenondorioak makilaka erabakitzen ari dira orain arte, inolako erakunderik gauza izan ezdela oraindik guztien adostasuna biltzeko.
|
|
|
Banderizoen guduetan haraneko biztanleak
|
bi
bandotan banatuta zeuden. Ranero eta Santecilla auzoak negretetarrenak ziren.
|
|
2001
|
|
|
|
Bi
bandoak bata bestearen aurka borrokan gizaldi eta gizaldietan. Amen.XIII. mendean hasi eta XVI. mendea arte ez baitzuten amaierarik izan haien arteko liskarrek.
|
|
|
Baina bazirudien bere barnean ura ur jauzien moduan zetorkiola, bukaerarik ageri ez zuten sentimenduen ur jauziak. Bere bihotzean aspaldidanik igarria zuen
|
bi
bandoen guda eta harrezkeroztik inork ez zion besteari aurrera egiteko aukerarik eman. Bat batean, ordea, eskutokiari bira erdia eman zion, menditik zetorren ur garbiak bestea agortua zuela agerian utziz.
|
|
2003
|
|
|
1936ko gerran aldiz, Legutiano oso kokapen preziatua izan zen
|
bi
bandoetarako, Bizkaia, Gipuzkoa eta Araba arteko bidegurutzea eta Gasteizen sartzeko giltza zelako. Gerra hasi zenean, eskualdeko errepublikanoek eta abertzaleek egoera kontrolpean hartu zuten.
|
|
2004
|
|
|
2000n dataturiko lehen egonaldia dakar kontura olerkariak hasierakoan, 2002ko bigarren jardunaldia hurrengoan eta 2003an eginiko hirugarren ihesaldia azkenengoan. Nork bere hautuak eta autoak dituela dio Joxe Austin Arrietak poemotan, jakinik ere errealitatea Valdorba dela, Orbaibar alderantzitura ihesi joan nahian dabilenean, Neruda, Brecht edo Gandiagaren hainbat olerki gogoratuz, egunetik egunera bera bezalako lagun agramondarrak
|
bi
bandotara banatzen ikusten dituen bitartean.
|
|
|
Bizkaitarren etsaiak zein diren ere garbi asko zehazten du. «Ellos y no sotros» artikuluan dakarrenez, euskal politika
|
bi
bandotan zatituta aurkitzen da: batean «besteak» daude, etsai españolistak, alegia, eta bestean «gutarrak», bizkaitarrak edo nazionalistak, hots, «los que queremos para nuestra Patria la perfecta realización de su derecho político, y tanto como a ella amamos, odi amos a sus opresores» (18).
|
|
2005
|
|
|
Barne Sailak ordutegia eraldatuko duAlarde tradizionalaren ordutegia ez aldatzeko. Era berean, elizak bi meza egingoditu, nahiz eta
|
bi
bandoentzako mezak direla ezin esan, argi geldituko da elizak erezatiketaren aldeko apostua egin zuela 2003 urtean. Alkatea bere aldetik, tradizionalisten mezara joango da, bertan hiriko bandera egongo delarik.
|
|
2006
|
|
|
Gatazkaren jatorria eta arrazoiak argitu nahiean, liburu asko argitaratu dira eta interpretazio oso ezberdinak plazaratu dira. J. L. Banús y Aguirrek, adibidez, erromatarren aurreko garaian kokatzen du
|
bi
bandoen arteko zatiketa, barduliarrek eta karistiarrek, abeltzainak lehenak eta nekazariak bigarrenak, Gipuzkoan finkatu zutenean bizilekua. Alfonso de Otazuren ustez, berriz, ahaide nagusien arteko gatazkaren gakoa lurralde garaietan bizi ziren herri artzain eta abeltzainen (oñaztarren) eta kostaldeko herri merkatari eta marinelen (ganboarrak) arteko liskarrak dira, Euskal Herriko ahaide nagusien borrokek jaunen eta nekazarien arteko borroka estaltzen zutelarik.
|
|
|
). ...ea Legizamonek zioen moduan ala kontzejukoek zioten moduan hautatzen ziren ofizioak ohituraz388 Ondorioz, Moro k agindu zuen kontzejukoek hautatu behar zituztela ofizialak, Legizamonen aurka sententzia emanez, lekukoak entzunda jakin zuelako hautaketa egiten zela kontzejuan bilduta (pregoilariaren deiaz) hiribilduko ofiziodunak eta gizon onak (omes buenos); eta, han, hautatzen zituztela ofizioak,
|
bi
bando horietakoak izan ala ez izan, egokiak: «sino tanto que fuesen omes buenos e pertenesçientes [ezabatua]».
|
|
|
Ahaide Nagusiek gidatutako bandoez ari da testua.
|
Bi
bando handi zeuden Oñaz eta Ganboa bandoak, eta horrela aipatzen dira (orokorrak, nolabait), baina Bilbon gatazketan parte hartzen zuten familiak zehazki aipatzen ditu ondoren: Legizamon, Arbolantxa, Basurto, Zurbaran eta Bilbao la Vieja.
|
|
2007
|
|
|
Bada, arazo asko ekarriko lidakeela. Zuk diozun begirune eza hori
|
bi
bandoetan dago. Tentsioa besterik ez du ekartzen, eta argi dut Sinboloen Legea erreformatu egin litzatekeela.
|
|
|
Guda amaituta, mundua bitan banaturik geratu zen; eta mundu bi horien muturretan, AEB batetik eta SESB bestetik. Bi mundu, bi ideologia, bi kultura; ongi bereizitako
|
bi
bando, isilpekoa zen guda berri batean. Haien arteko lehiak kosmosera eraman zuen gizakia, lehen aldiz.
|
|
2008
|
|
|
–Bai, badakit harrigarria dela
|
bi
bandoetako jendea izatea etxean gerra garaian. Baina gauza bat ideiak dira eta bestea bihotza?.
|
|
|
Erreakzio horrekin ematen du Azkuek lasaitu ederra hartzen zuela sabindar idoloen aurka (guztiz aurka behintzat) joan behar ez izateagatik. ...ria da Azkuek ontzat ematea Euskaltzaindian bertan Astarloaren erretratu bat jartzea (eta Sabino Aranaren beste bat) 74, bai eta Akademiaren babespean antolaturiko lehen Euskal Egunak Astarloaren omenez egitea Durangon75 Zentzu horretan, argi geratzen da Azkuek ez zuela bere burua Arana Goiriren eta haren eskolakoen kontrako gisa jarri gura, baizik haien alboan kokatu nahiago zuela, osagarri gisa,
|
biak
bando berean euskararen alde lanean balebiltza bezala. Ildo horretan, 1935eko Euskalerriarenyakintza obran, Azkuek era honetara azaltzen zuen abandotarrarekiko gertutasuna:
|
|
|
XX. mendean sartu eta gerra zibila izan zen Finlandian. Askotan gertatzen den legez, gizartea
|
bi
bandotan banatu zen, eta hala sortu ziren zurien (kontserbadoreen) literatura eta gorriena (ezkertiarrena).
|
|
|
Idazle ezagun batek
|
bi
bandoen egoeraren aurrean duen desadostasuna azaltzeko esaldi argia idatzi zuen. Aurrerakoiaren itxura egiten duen egunkari bateko es tituluaren aurrean, artea kritika isilarazteko baino gehiago, kritika sustatzeko dagoela dio.
|
|
2009
|
|
|
Baina birjintasuna eta amatasun birjinazkoa, biak, mendebaleak, batez ere modernoak, jatorrizko esanahi sozial erlijiosoaz gabetu eta, pietatezko ideia baten ordez, ipuin fantastiko bat bihurtu du dena, dogma biologiko metafisiko bat funtsean zentzu erlijiosorik gabekoa, ez bada Ahalguztidunaren mirari absurdo bat Naturaren kontra. 66 urte haietantxe Kristoren Pizkundeaz polemika zakarra zebilen protestanteen artean,
|
bi
bandoen buruzagiak Münsterko Fakultate Ebanjelikoan baitziren irakasleak. Fakultate protestantean matrikulatu nintzen.
|
|
|
egongo ez zen, bada, baldin eta semearen hitzetan bere burua islatua ikusi bazuen. Berari ere behin baino gehiagotan bururatu zitzaion, izan ere, militarra izango zela, beste baldintza batzuetan jaio izan balitz, lehen Mundu Gerrako lau urteetan, egunkaria zabaldu ahala irakurtzen zuen
|
bi
bandoei buruzko informazioa?, atsegin baitzituen hitz handiak: Aberria eta Estatua, Erlijioa eta Eliza, Erregea eta Erregina, Hierarkia eta Ordena, baita Banderak eta Dominak ere, eta horretarako behar beharrezkoak baitziren gainegiturak eta azpiegiturak, eta, batez ere, Polizia eta Armada, guztiari eusteko; hitz haien gainetik, ordea, beste bat zuen Nazariok:
|
|
|
Berehala, oso nabarmen gelditu zen
|
bi
bandoen arteko desoreka. Matxinatuekzuten nagusigo militarrari aurre egiteko, errepublikarekiko leialak hala moduzkoeta bat bateko defentsaguneak eta taldeak sortu behar izan zituzten.
|
|
|
Indarraren erabileran zegoen monopolioa desegin zuen botere hutsuneaketa gertaera horrek ateak ireki zizkion iraultzari eta bortxakeria kolektiboari.Bortxakeria ez zen izan gerraren arrazoia, estatu kolpearen ondorioa eta adierazleabaino. Bestalde kolpe saiakerak huts egiteak, ateak ireki zizkion Gerra Zibilari, etaaurretik zeuden talde guztiak bitan, edo
|
bi
bandotan, bildu ziren. Beraz, boterehutsunea ezinbesteko baldintza izan zen bortxakeria eragin eta bizkortu zutenbestelako arrazoiek ateak zabalik aurkitzeko.
|
|
|
Garrantzitsuenak berrogeita hamarreko hamarkadan egindako saiakerak izan ziren. Espainiar geografia osoan,
|
bi
bandoetako herritarrengorpuak topatu eta hobitik atera zituzten, gero «Valle de los Caidos»era eramateko. Ekimen ofiziala izan zen hura eta Estatuko aparatu guztien babesarekinburutu zuten.
|
|
|
Ez zuten espero Urumea ertzean 1936ko gerran fusilatuen gorpuzkinak aurkitzea. ?
|
Bi
bandoek fusilamenduak egin zituzten inguru haietan, baina, ondoren, gorpuak ez zituzten han hilobiratzen?, azaldu du Ega, ak. Frankisten gorpuzkinak Donostiako Polloeko hilerrira eramaten zituzten.
|
|
|
I. Karlistaldian, Los Llanoseko parkean izan zen karlisten entremandu gune nagusia, eta 1833an, gune horretan bertan jaso zuen Tomas Zumalakarregik Nafarroako komandante jeneralaren kargua. II. Karlistaldian ere behin eta berriz aritu ziren
|
bi
bandoak haren kontrola eskuratzeko borrokan. Gotorleku gisa erabili zituzten karlistek, hiriko Santa Klara eta San Frantzisko komentuak.
|
|
|
egongo ez zen, bada, baldin eta semearen hitzetan bere burua islatua ikusi bazuen. Berari ere behin baino gehiagotan bururatu zitzaion, izan ere, militarra izango zela, beste baldintza batzuetan jaio izan balitz –lehen Mundu Gerrako lau urteetan, egunkaria zabaldu ahala irakurtzen zuen
|
bi
bandoei buruzko informazioa–, atsegin baitzituen hitz handiak: Aberria eta Estatua, Erlijioa eta Eliza, Erregea eta Erregina, Hierarkia eta Ordena, baita Banderak eta Dominak ere, eta horretarako behar beharrezkoak baitziren gainegiturak eta azpiegiturak, eta, batez ere, Polizia eta Armada, guztiari eusteko; hitz haien gainetik, ordea, beste bat zuen Nazariok:
|
|
2010
|
|
|
|
Bi
bando eta bi banda: karlistena (Iban Urizar, Ibon Irijoa, Asier Ituarte eta Ramontxo Vega) eta liberalena (Filipe Aldako, Alain Martineau, Mintxo Garaikoetxea eta Inazio Tolosa).
|
|
|
Horrez gain, Zuzenbide estatuari datozen hauteskundeetan zerrenda bat ere ezin zaiola pasatu esan du. Gizarteari argi esan behar diogu hau ez dela gerra bat, ez daudela
|
bi
bando, erantsi du.
|
|
|
|
Bi
bandoetako jakintsuak durduzatuta eta mutu zeuden eszenari begira. Beharbada ez horrenbeste Zenonen aurkariak, Akilesi irabazteko edabea eman ziotenak baitziren eta orain gaindosiagatik zoratuta zegoela uste baitzuten, hondarra modu hartan iraultzen.
|
|
|
Cjaztela eta Aragoaren interesengatik batetik, eta bestetik erresumaren ondorengoaren eta nobleziaren botere egarria zirela eta,
|
bi
bando sortu ziren Nafarroan XV. mendean, agramondarrak eta beaumondarrak. Beren arteko borroka luzeak erraztu zuen Gaztela eta Aragoako Fernando" Katoliko" erregeak Nafarroa menperatzeko 1512an hasi zuen konkista.
|
|
|
Gauzak apur bat argitu zitzaizkion Atxagaren eta Txillardegiren arteko debate famatu hura gertatu zenean, laurogeiko hamarkadaren erditsutan. Konprenitu zuen
|
bi
bando zeudela euskal mundutxo literarioan. Laburbiltzeko:
|
|
2011
|
|
|
Erreinuko gure 7 mariskala bizi izan zen urteetan, beaumondarrak zeuden galtzaile eta agaramontarrak garaile, erbesteraturik eta bere ondasunak bahiturik izateraino beaumondarren buruak. 1507an, adibidez, bukatutzat ematen dute historialari anitzek leinuen arteko gerra; baina ez
|
bi
bandoen arteko bake itun batengatik, baizik eta agaramontarrek eta errege erreginek lortu zutelako beaumondarrak kontrolpean jartzea, Leringo kondea zigortzea eta Nafarroatik egoztea, nora eta Gaztelara.
|
|
|
–Gerra? bat izan zen egun haietan bizitu izan zutena, gerraren aspektu militarra barne, eta beraiek, Udaleko indar kontserbadoreak, Tolosako lantegietako patronala eta errepresioan parte hartutako indar militarrak garaileak ziren,
|
bi
bandoren arteko borroka hartan. Statu quo a mantentzearen aldeko borroka bat burutu zuen bando garaileak, Azurza bezalako tradizionalista batek, bere bizitza osoa Errepublikaren aurka eman zuenak, errekonozitzen zuen une gogor haietan Errepublikaren eta gobernuaren aldean ipini behar izan zuela.
|
|
|
Baina Lopek ihes egitea lortu zuen eta, Gipuzkoan sartuta, Azpeitian eraiki omen zuen etxea, Oñez izenari eutsiz. Eta horrela eratu omen ziren sekula adiskidetuko ez ziren
|
bi
bando hauek.
|
|
|
Aurrerantzean lehen lagun zirenak bi taldetan banaturik bizi izan ziren, elkarren gorrotoan eta beldurrean. Oñez eta Ganboa zeritzen aipatu
|
bi
bandoei.
|
|
|
Gure batailoiak hilabetea zeraman atsedenik hartu gabe bukaezina zirudien trintxeretako gerra hartan. Kota batzuk bost eta sei aldiz aldatu ziren bandoz, baina beti egiten genuen atzera eta Francoren ejertzitoak poliki baina aurrera egiten zuen
|
bi
bandoetan hil zauritu pila bat eraginda. Hobeto armatuak zeuden, eta urriaren azken egunetan gudaren azken atala hasi zen.
|
|
|
Komunikabideak mozteko hegazkinek indar handiko bonbak botatzen zituzten errepideetara. Soldaduak trintxeretara pasatzen hasi nintzen, etsaia mendian gora baitzetorren, baina orduan ezin zuten tirorik egin artilleriarekin,
|
bi
bandoak hurbilegi baitzeuden.
|
|
|
Tanke batzuek lehenengo lerroa zeharkatu zuten, baina artilleriak suntsitu egin zituen. Hamabost egun generamatzan metro bat atzera egin gabe,
|
bi
bandoetan hil zauritu asko izan arren. Ez zegoen zaurituak sendatzeko lekurik, ezta sendagairik ere, eta muga itxi egin ziguten, baina ez alemaniarrei.
|
|
2012
|
|
|
Gerra bera zer den definitu genuke. Zer dugun gerra,
|
bi
bando horiek, alde batekoak eta bestekoak, baina, beti, hiltzaileak eta biktimak, eta biktimetan %90, zibilak. Afganistango gerra, gerra modernoaren akabua omen.
|
|
|
Baina arazoak sortu zitzaizkion Katolikoari errege erregina berriak Borgoniatik Gaztelara heldu bezain laster: alegia, Fernando ez zuten Gaztelako noble guztiek begi onez ikusten eta Felipek ere bere kabuz gobernatu nahi zuen; gauzak horrela,
|
bi
bando agertu ziren berriro gortearen inguruan, Feliperen aldeko bat eta Fernandorena bertzea. Fernandok galdu zuen lehia eta 1506ko ekainean Aragoiko bere Koroara itzultzera erabaki zuen, Gaztelari utzirik eta Germana Foixkorekin ezkondurik, halako moldez non bikote berri honengandik seme alabarik jaioko balitz, seme nagusiak edo alabak hartuko baitzuen Aragoiko Koroa, Gaztela Aragoi arteko uztarria apurturik hortaz.
|
|
|
36ko gerrarekin eta Euskal Herriarekin zerikusia duten 17 film batzen ditu zikloak, hamar saiotan; zikloko filmik zaharrenak, 1937koak, gerra garaian egindakoak dira; berriena, Pedro Olearen La conspiración, aurten estreinatutakoa. Zikloko aurreneko saioak gerra garaian egindako propagandako film laburrak ikusteko aukera eskainiko du, gerrako
|
bi
bandoetakoak, denak 1937koak: Euzko Jaurlaritzaren Propaganda Zerbitzuen Entierro del benemérito sacerdote vasco Jose María de Korta y Uribarren, muerto en el Frente de Asturias eta Semana Santa en Bilbao, Nemesio Sobrevillaren Guernika, Miguel Pereyraren Frente de Vizcaya y 18 de julio eta Fernando Delgadoren Bilbao para España. Bigarren saioan bi film ikusteko aukera izango da, Gernikaren ingurukoak eta Francoren aurkakoak biak:
|
|
|
Bientzat. Meshal
|
bi
bandoez ari baitzen, atzo Kairon egindako adierazpenetan; haren arabera, Israelek su etenerako zirriborro bat eman die Egiptoko zerbitzu sekretuei, haiek bitartekari lanak egin eta Hamasi helaraz ziezazkioten. Erantzuna, ordea, argia da Meshalen ahotan:
|
|
|
Ban Ki moon NBE Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia Kairora heldu zen atzo. Datozen egunotan
|
bi
bandoekin biltzeko asmoa du: Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroarekin alde batetik, eta Mahmud Abbas PAN Palestinako Aginte Nazionaleko buruarekin bestetik.
|
|
|
«bando gerrak» edo «ahaide nagusi»enartekoak. Lurralde haietan, funtsean
|
bi
bando agertu ziren: ganboatarra edo Nafarroazalea, eta oinaztarra edo Gaztela zalea.
|
|
|
Sakanako bi erakunde garrantzitsu talka egiten, eta afera garrantzitsu bat tarteko. Oraingoz
|
bi
bando: batean elkartu dira PSN, PP, UPN, IU eta NABAI, eta bestean lerrokatu da Bildu.
|
|
|
frankoen armada handia hurbiltzen ari zen iparraldetik. Eta bizi bizi abiatu ziren hara frankoei bidea ixtera, baina,
|
bi
bandoak borrokarako prest zeudenean, bandera zuria jasorik zeraman zaldizko bat atera zen frantses tropatik, eta nafarren erregearekin mintzatzeko eskatu. Eta burua estaltzen zion babesa erantzi zuenean, Leireko absideak osatzen dituzten harriak baino distiratsuagoko ile adats horia inarrosi zuen haizeak, gerlari hura nor eta Yvonne printzesa baitzen, emakume hagitz ospetsua bere goiaingeru edertasunari esker Frantziako Hamabi Pareetako bakoitza maiteminez txoratu zuelakoz.
|
|
2013
|
|
|
Azken finean, Espainiako trantsizioan gerra zibileko bi aldeen erantzukizuna parekatu zen eta gatazkako
|
bi
bandoren artean banatu zen errua. Era berean, trantsizio prozesuan Espainia, nazioa, ama balitz bezala irudikatu zuten, eta gerra bi anaiaren arteko borroka gaitzesgarria bezala (Narotzky 2004) 181 Dena den, XXI. mendearen hasieran berriro azaleratu zen gerra zibilaren oroimena, trantsizioan ez bezala.
|
|
2014
|
|
|
Txandaka, Zuberoako herri bati egokitzen zaio horren ardura. Pastorala pertsonaia nagusi baten bizitzan oinarritzen da, eta
|
bi
bandoen (gaiztoak eta onak) arteko borroka baten arabera egituratzen da. XX. mendearen erdira arte santuak edo Frantziako historiako pertsonaien bizitzak jokatzen ziren.
|
|
2015
|
|
|
" Zuen identitatea errespetatzen dugu, eta lur honetan zaudetenez gure identitatea ere egikaritzeko behar dugun akordioa nahi dugu zuekin". Komunitate bakoitzak bere bidea hartu zuen,
|
bi
bando, gaur arte.
|
|
|
1936ko gerrak gizartea
|
bi
bandotan banatu zuen, eta horrek guztiz markatu zuen aiarren bizimodua hainbat hamarkadaz. Irabazleen historia kontatu izan da urte askotan zehar, eta orain zapalduena berreskuratu dute Aian.Hamarkadetan zehar 1936ko gerra tab...
|
|
|
1936ko gerrak gizartea
|
bi
bandotan banatu zuen, eta horrek guztiz markatu zuen aiarren bizimodua hainbat hamarkadaz. Irabazleen historia kontatu izan da urte askotan zehar, eta orain zapalduena berreskuratu dute Aian.Hamarkadetan zehar 1936ko gerra tabua izan da Euskal Herrian.
|
|
|
Irabazleen historia kontatu izan da urte askotan zehar, eta orain zapalduena berreskuratu dute Aian.Hamarkadetan zehar 1936ko gerra tabua izan da Euskal Herrian. Gizartea
|
bi
bandotan banatu zuen, eta bertan sortu ziren zauri asko oraindik itxi gabe daude. 80 urtez irabazleen historia kontatu izan da, eta gainontzekoak isilik mantendu dira, ezkutuan.
|
|
|
Hiru urte iragan dira ETAk bere jarduera armatuaren amaiera iragarri zuenetik eta ez da garbi bake prozesuaren egoera zein den, baina ona ez. Erabat geldi ere ez da, biktimen inguru hainbat ekitaldi egin dira 2014an, batzuk
|
bi
bandoetako biktimak elkarri begira eta elkarrekin aurrera egitekotan.
|
|
|
Ez baduzu horrela bizi, ez daukazu zertan bularra eman, ez da ezinbestekoa". Alkortaren ustez, gurasotasuna grisa da, ez zuri ez beltz, eta grisak azpimarratzen ez badira amatasun eredu desberdinak aldarrikatzen dituzten bandoen arteko gerra hasten da," eta
|
bi
bandoek galtzen dute".
|
|
|
Baina, ez al geunden bada Nafarroa konkistatua, zapaldua, oinperatua izan zela, beaumontarren laguntzaz? Nola da posible
|
bi
bandoetako kideak lagun izatea. Areago, nola da posible Azpilkueta bezalako agaramontar batek halako karrera distiratsua egitea Espainian?
|
|
|
|
Bi
bando daude gerra guztietan, eta horregatik, bi bertsio izan ohi ditu egiak, segun eta zeinek kontatzen duen. (Tonua jaitsiz) Parte bat bakarrik kontatuko zizun, ezta?
|
|
|
Informe honetatik, Foru Diputazioak Vianako Printzea Erakundeko Euskararen Sustapenerako Saila eratu zuen 1956ko azaroaren 28an, zeinaren zuzendaritza Pedro Diez Ultzurrun euskaldun medikuari egokitu baitzitzaion, hiru arrazoirengatik: gaztea izan, apaiza ez, eta gerran ez baitzuen parte hartu ezeingo
|
bi
bandoetan. Saila, ordea, ez zen behin betiko ofizialdu, urrats hura ez baitzen Nafarroako Aldizkari Ofizialean agertu 1957ko azarora arte.
|
|
|
Bestalde, Udalak ez zuen bere krisi ziklikoa gainditzen, eta horrek eraman zuen Urmeneta dimisioa ematera, 1978ko maiatzaren 27an. Zinegotzi sozialak gero eta bereiziago zeuden
|
bi
bandotan, elkarri ezarriak: Muezek lideratzen zuena, Erize, Belasko, Martinez Alegria eta Perez Baldarekin batetik, eta Caballerorena bestetik, Valimaña, Etxanitz, Saez Argiñano eta Etaiorekin.
|
|
|
|
Bi
bandoen arteko pultsua gerra bilakatu zen, 1967ko apirilean deitu zelarik bozketa prozesura, Diputazioaren berritze partzialean. Amadeo Marko, Julio Asiain eta Anjel Bañonek kanpainari ekin zioten beste hiruen aurka.
|
|
|
" transzendentzia gabeko egunetan eman nituen sosak, eta une erabakigarrietan, semeok". Egitate hutsala zeritzon dohaintza," kuestioaren gakoa baita jakitea ea esku eduki nuenentz ideal iraultzailearen egituraketan; eta idealen polarizazioa
|
bi
bandotan eman zen une tragikoan bat egin nuenentz marxistekin, edo Espainia Tradizionalarekin". Jarraian gehitu zuen, bazuela hamar urte jarduera politiko orotik kanpo zela," taigabeko lana" eta" trabailu nekea" zirela-eta, zeintzuek:
|
|
|
Amaiurko jesta epikoaren mendeurrenak eragin zuen eztabaida mikatza jende artean. Praderaren aburuz, gazteluko hondar erresistenten oroimenezko obeliskoak orduko
|
bi
bandoetako bat zuen laudatzen, agramontarrena, traidore zirenak Nafarroari. Monumentuaren aldekoek, berriz, argudiatu zuten 1512ko inbasioa amarru eta tronperiaz egin zela, eta Amaiurko gaztelukoak Nafarroako errege erregina legitimoen aldeko zirela, eta horretaz, gure independentzia patrioaren azken begirale.
|
|
|
Gutun pastorala, zabal eta heda difunditu zen, eta orobat Pio XII.aren diskurtsoa espainiar erlijioso eta sinestunen aitzinean, hilabete geroago. Erromako apezpikuak guerra civile zeukan Espainiako guda, eta
|
bi
bandoak, zuberotar pastoraletakoak: komunismo gorria batetik, eta dotrina katolikoaren begirale zen bando urdina bestetik.
|
|
|
XIX. mendeko gerrek
|
bi
bando irrekontziliabletan bereizi zituzten nafartarrak, biek ala biek zeinek bere traiektoria ideologikoa markatzen jarraitu zutenak, bizpahiru belaunalditan zehar bederen. Afruntu zaharrak, aiherkundeak eta korromioak, zauri gaizkonduak.
|
|
2016
|
|
|
"
|
Bi
bandotan zatituta daude kazetariak: AKPren aldekoak eta aurkakoak.
|
|
|
Nahiz eta emakumeen mugimenduaren hastapeneko jarrera haiek izugarri arrazistak iruditu, emakumeen sufragio kanpainak XIX. mendeko azken hamarkadan onartu zuen osoki nagusigo zuriaren besarkada hilgarria.
|
Bi
bandoak, Stanton Anthony eta Blackwell Stone, zeintzuk Hamalaugarren eta Hamabosgarren Zuzenketen harira banatu baitziren, atzera batu ziren 1890ean. Desengainua hartuta zegoen Elizabeth Cady Stanton:
|
|
|
PP bazkide du alderdi erregionalistak, eta PSN ere haren alboan jarri da.
|
Bi
bandotan zatitu da joko politikoa Nafarroan. Eta euskara da erasorako gai nagusietako bat.
|
|
|
Munduko potentzia nagusiek hartu zuten parte,
|
bi
bandotan banatuta: Aliatuak, Entente Hirukoitza
|
|
|
Lubakietako gerra():
|
bi
bandoak lubakietan tinkatuta egon ziren, ez aurrera ez
|
|
|
– Lubakietako gerran,
|
bi
bandoen arteko lur zerrendari
|
|
|
1914ko amaieran,
|
bi
bandoetako armadak
|
|
|
eman Errepublikari. Helburua zen
|
bi
bandoek
|
|
|
bertara jasotzeko. Lehian ari ziren
|
bi
bandoek bazekiten informazioaren kontrola izatea garrantzitsua
|
|
|
buruzko
|
bi
bandoen informazioa bertatik bertara
|
|
|
Gerra Zibilaren hasieratik
|
bi
bandoek propaganda eta zentsura maiz erabili zituzten.
|
|
|
Funtsean,
|
bi
bandoetako herritarrak mobilizatzea zuen helburu, soldadu joan zitezen edo
|
|
|
Gerran
|
bi
bandoek egin zituzten izugarrikeriak. Bando nazionalean, agintari faxistek ezkerrarekin
|
|
|
Gerra Zibilak ondorio negatiboak utzi zituen,
|
bi
bandoetako soldaduengan ez
|
|
|
Gerran parte hartu zuten herrialdeak
|
bi
bandotan zeuden banatuta: Ardatza eta Aliatuak.
|
|
|
Lanbide hori Erdi Aroan sortu zen, eta, hasieran, erregeen eta nobleen mezulariak betetzen zuen gerra garaian. Geroago, gudu bateko
|
bi
bandoekin harremanetan egoteagatik pilatutako esperientziaren ondorioz, zeremoniala zuzentzeaz arduratzen zen, bai eta bertaratu garrantzitsuak eta parte hartzaileak lehentasun ordenan kokatzeaz ere, bai ekitaldi publiko orokorretan, bai torneoetan.
|
|
|
Oinez zeharkatu behar izan zuten frontea helduek eta umeek. Ondarroa Lekeitiorekin lotzen duen itsasertzeko errepidetik igaro zituzten
|
bi
bandoen arteko kontrolak eta bidez egin zituzten bi herrien artean dauden hamaika kilometroak.
|
|
2017
|
|
|
Kirmen kontu horren aurreran sinesgaitz agertuta, izeba Maritxuk nobelaren egitura semantikorako giltzarria den erantzuna eman du: " Bai, badakit harrigarria dela
|
bi
bandoetako jendea izatea etxean gerra garaian. Baina gauza bat ideiak dira eta bestea bihotza." 95 Berebiziko esaldia da, nobela goitik behera zentzu jakin batez janzten duena.
|
|
|
ere. Gatazka armatu honetan
|
bi
bando ari
|
|
|
Gerra Zibilak ondorio negatiboak utzi zituen,
|
bi
bandoetako soldaduengan ez ezik
|
|
|
Herrialde askotako kazetariak Espainaratu ziren gatazkari buruzko albisteak bertatik bertara jasotzeko. Lehian ari ziren
|
bi
bandoek bazekiten informazioaren kontrola izatea garrantzitsua zela eta prentsa euren ideien propaganda eta zentsurarako baliabide bilakatu zen.
|
|
|
Herrialde eta komunikabide guztietako 1.000 berriemaile baino gehiago Espainaratu ziren, gerrari buruzko
|
bi
bandoen informazioa bertatik bertara jaso nahian. Errepublikanoen aldean aritu ziren gehienak euren kausarekin bat zetozen; batzuk Nazioarteko Brigadetan borrokan ere aritu ziren.
|
|
|
Gerra Zibilaren hasieratik
|
bi
bandoek propaganda eta zentsura maiz erabili zituzten.
|
|
|
Espainiako Gerra Zibilean propagandaren estrategia oso sinplea, zuzena eta errepikakorra zen. Funtsean,
|
bi
bandoetako herritarrak mobilizatzea zuen helburu, soldadu joan zitezen edo soldadu joandakoei laguntza eman ziezaieten.
|
|
|
Gerran
|
bi
bandoek egin zituzten izugarrikeriak. Bando nazionalean, agintari faxistek ezkerrarekin edo abertzaletasunarekin lotura zuen pertsona oro hiltzeko ordena eman zuten, salbuespenezko lege militarrak erabiliz.
|
|
|
Gerra Zibilak ondorio negatiboak utzi zituen,
|
bi
bandoetako soldaduengan ez ezik gizarte osoarengan ere.
|
|
|
Gerran parte hartu zuten herrialdeak
|
bi
bandotan zeuden banatuta: Ardatza eta Aliatuak.
|
|
|
Munduko potentzia nagusiek hartu zuten parte,
|
bi
bandotan banatuta: Aliatuak, Entente Hirukoitza oinarri zutenak, eta Erdialdeko Inperioak edo Aliantza Hirukoitza.
|
|
|
Lubakietako gerra():
|
bi
bandoak lubakietan tinkatuta egon ziren, ez aurrera ez atzerako egoeran.
|
|
|
Lubakietako gerran,
|
bi
bandoen arteko lur zerrendari inoren lurra deitzen zioten, inork ezin zuelako bereganatu eta inork ez zuelako bertan harrapatua izan nahi.
|
|
|
1914ko amaieran,
|
bi
bandoetako armadak ez aurrera ez atzerako egoerara iritsi ziren eta hala jarraitu zuten 1917ra arte (lau urtetan mendebaldeko frontea 32 kilometro baino ez zen mugitu). Milaka eta milaka soldaduk asteak igaro behar zituzten lubakietan, oso baldintza kaxkarretan.
|
|
|
Gerra Europa osora hedatzeko beldur zirelako, Frantziak eta Ingalaterrak ez zioten laguntzarik eman Errepublikari. Helburua zen
|
bi
bandoek kanpoko laguntzarik ez izatea. Alabaina, Italiak eta Alemaniak ez zuten jaramonik egin eta Francorekin lerrotu ziren.
|
|
|
1991n Sobietar Batasuna deuseztatu zenetik, Ukraina trantsizioan dagoen herrialdetzat jotzen da, baita garrantzi geoestrategiko handiko herrialdetzat ere. Gatazka armatu honetan
|
bi
bando ari dira: batetik, milizia separatista errusiazaleak (Errusiak babestuta) eta, bestetik, estatuko indar armatuak (autoritate europazale berriek babestuta).
|
|
|
Internet Informazio eta Komunikaziorako Teknologiak (IKT), edo, oker esanda, ‘teknologia berriak’, edo, berriki Maite Goñik aipatu bezala, zuzen esanda, ‘ingurune digitala’liluraz jaso dugu. Bi bala musika taldeak kantatzen duen moduan,
|
bi
bandotako herria da gurea, eta, kasu honetan ere, teknofoboak eta teknofiloak argi lerratu dira. Eztabaida globalak gure egoera lokalera ekarri dira ere:
|
|
|
Badirudi elkarren arteko espa nabaria zutela
|
bi
bandoen artean, begira handik hiru urtera zer salatzen zuen sekretarioak():
|
|
|
Espak espa, eta ikusiak ikusi, gauza bakarra esan dezaket: euskal nazionalismoaren sorreran, Goizuetako
|
bi
bandook ez zirela gutxienez euskararen kontrakoak, ondoren etorriko ziren urteetako politikan hobeki ikusiko zen bezala. Honatx, bada ez bada, Lorenzo Arratibelen firma:
|
|
|
Urte luzetan Euskara batuaren inguruan izugarrizko arazo eta istiluak sortu dira, hainbesteraino non etsai amorratu ziren
|
bi
bando osatzeraino iritsi zen: aldekoak eta kontrakoak.
|
|
|
Lehen begi kolpean bereizi nituen zintzoen saldoa eta errebeldeen bazter multzoa, eta ukaldi bakarrean ulertu, bietatik zein zegokidan niri. Errebeldeen multzoan ere baziren
|
bi
bando: grebak, bilerak eta manifestazioak antolatzen aritzen ziren kapusaidunak batetik, nik errebelde ideologikoak izendatu nituenak; eta bakalaoaren eta elektronikaren mobidan murgilduta zeuden galtzazabalak bestetik, ikasgai guztiak suspenditzen zituztenak, A eredukoak, emigranteen seme alabak, Lasaldetik ezagutzen nituenak, bazterreko errebeldeak.
|