2000
|
|
Bata euskal nortasunaren etajatorriaren arteko parekotasun eza dugu. Hobeto esanda,
|
bi
aldagai horien arteko lotura modu ezberdinetan agertzen da herrialdearen arabera. Hegoaldeko herrialdeetan ezda bien arteko loturarik ikusten:
|
2001
|
|
|
bi
aldagairen arabera dago: balio katastrala
|
|
testuinguru mikrosozialeko aldagaiak; 2) Aldagai psikosozialak: bizitasun etnolinguistiko subjektiboa, jarrerak eta identitateetnolinguistikoa; 3) Beste
|
bi
aldagai moten lotura eginez, sare sozialarekin zerikusia duten aldagiak.
|
|
Aipatzekoa da lortutako eredu horretan ez dela agertzen sare sozialari dagokion aldagai estaria, edo beste modu batean esanda, sarearen izaerak ez duelabaldintzatzen euskararen erabilera, emaitza hori kontraesankorra badirudi ere; baina kontuan hartzen bada aldagai soziodemografikoak bizilekuaren eta jaioterriaren euskaldun proportzioa neurtzen duela, logikoa dirudi,
|
bi
aldagai horiek (soziodemografikoa eta sarea) informazio berdintsua ematen dutenez, parsimoniarenprintzipioari jarraituz, horietako bat eredutik kanpo geratzea.
|
|
Konstruktu teoriko horien arteko erlazio kausalak aztertuaz, hau ikusten da: euskararen erabilera
|
bi
aldagaiek baldintzatzen dutela; alde batetik, aldagai soziodemografikoak, hau da, subjektuen testuingurua (jaoiterria eta bizilekuaren euskaldun proportzioa); eta, bestetik, aldagai psikosozialak, hau da, subjektuen euskararen ezagutza maila eta euskal identitatea. Bi aldagai horien artean, psikosozialakpisu handiagoa du euskararen erabilera azaltzeko.
|
|
Konstruktu teoriko horien arteko erlazio kausalak aztertuaz, hau ikusten da: euskararen erabilera bi aldagaiek baldintzatzen dutela; alde batetik, aldagai soziodemografikoak, hau da, subjektuen testuingurua (jaoiterria eta bizilekuaren euskaldun proportzioa); eta, bestetik, aldagai psikosozialak, hau da, subjektuen euskararen ezagutza maila eta euskal identitatea.
|
Bi
aldagai horien artean, psikosozialakpisu handiagoa du euskararen erabilera azaltzeko.
|
|
Bigarren eredu honetan, beste ereduarekiko aldaketa batzuk daude: aldebatetik, aldagai psikosozial estarian behatutako
|
bi
aldagaiak daude, euskararekikojarrera (jar) eta subjektuen euskal identitatea (ide), bien artean garrantzitsuenaeuskal identitatea izanik. Gogoratu behar da, lagin osoarekin egindako ereduanaldagai psikosozial estaria ere behatutako bi aldagaiek osatzen zutela:
|
|
aldebatetik, aldagai psikosozial estarian behatutako bi aldagaiak daude, euskararekikojarrera (jar) eta subjektuen euskal identitatea (ide), bien artean garrantzitsuenaeuskal identitatea izanik. Gogoratu behar da, lagin osoarekin egindako ereduanaldagai psikosozial estaria ere behatutako
|
bi
aldagaiek osatzen zutela: euskararenezagutza maila (eza) eta euskal identitatea (ide), bien artean garrantzitsuenaeuskararen ezagutza azaltzen zelarik.
|
|
Euskararen erabilera azaltzeko proposatu den eredua kontuan harturik, zeraikusten da: euskararen erabilera
|
bi
aldagaik baldintzatzen dutela, batetik, subjektuaren testuinguruan euskaldunen presentziak (aldagai estari soziodemografikoa) eta, bestetik, subjektuek duten identitate etnolinguistikoak eta euskararen ezagutza mailak (aldagai estari psikosoziala). Euskararen ezagutza altua denean, subjektueneuskararekiko jarrerak ere garrantzi handia du euskararen erabilera azaltzeko.
|
|
Hau da, alde batetik, euskararen erabilera testuinguruaren egoerarilotutako aldagai soziodemografikoek eta soziolinguistikoek baldintzatzen dute, baina baita subjektuen egoerari lotutako aldagai psikosozialek ere; bestalde, baldintzatze hori egoera soziolinguistiko edo eremu ezberdinetan gertatzen da, etabaita subjektuen sare sozialean egiten den euskararen erabileran ere, bi kasuhorietan erabilera soziala edo kanpokoa delarik, eta ez subjektuen barne erabilerapertsonalean.
|
Bi
aldagai moten artean, euskararen erabilera azaltzeko eraginzertxobait handiagokoak edo gehixeago baldintzatzen dutenak, euskararenpresentziarekin lotzen direnak dira: subjektuen jaioterrian eta bizilekuan gertatzenden euskaldunen proportzioa; hau da, aldagai soziodemografiko linguistiko erakoaldagaiak.
|
|
Aldagai psikosozialak ia ikerketa guztietan erabili ohi dira, norbanakoen usteak eta jarrerak aztertu nahian. Ondoko
|
bi
aldagai edo prozesupsikosozial kontuan hartu ohi dira: a) jarrerekin lotzen direnak, gehienbat, eta b) bestelako prozesuekin (hautematea, usteak, nahiak, identitatea, leialtasuna, etaabar) lotzen direnak.
|
2002
|
|
Ildo horretan, esan behar da ezen
|
bi
aldagaik eragiten dutela jardueren salmenta eta jarduera eremuan: zerbitzu enpresaren tamainak eta jarduera motak.Lehenari dagokionez, tamaina txikikoen artean (5 langiletik beherako enpresak) %92k eskualdean bertan edo inguruan saltzen zuten 1997an; handienen artean (5langiletik gorakoak) %84ra jaisten zen protzentajea.
|
|
Zerbitzuen indartzea laurogeiko hamarkadaren erditik laurogeita hamarreko hamarkadaren ia erdira bitarteansuertatu zen. Hamarkada horretan zerbitzuen ekarpenak hamar puntu egin zuengora produktuan eta enpleguan, 1983an
|
bi
aldagaien kasuan %50 baino proportzioapalagoa islatzetik hamar urte beranduago ia %60 ordezkatzera igaroz. Areago, zerbitzu jardueren hedapen erlatiboak bere onenak eman dituela dirudi, momentuz, 90eko hamarkadaren bigarren zatian bere pisu erlatiboa ez baita aldatu.
|
|
Lana zer den galdetzean, gizakien eta gizarteen iraupena bermatzera zuzendutakojarduera dela esan genezake. Jarduera hori
|
bi
aldagai nagusiren menpe dago: beharrizanen asetasun mailaren menpe eta teknologia garapenaren menpe.
|
|
beharrizanen asetasun mailaren menpe eta teknologia garapenaren menpe. Era berean,
|
bi
aldagai horiek gizartearen bilakaera historikoarekin eta gizarte harremanekinloturik daude.
|
|
|
Bi
aldagaien, esportazioen zein inportazioen, bilakaerak elkartuz, bi indize eraiki daitezke euskal ekonomiaren kanpoarekiko lotura adierazteko.
|
|
Paradigma modernoarekiko haustura ematen ari dela frogatzeko,
|
bi
aldagai ezagunak (ez bakarrak, lanean ikusiko den moduan) mehatxu nuklearra eta, barne
|
|
Aldagaiak, Cx eta Cy izenarekin erabili ohi direnak, zehatz daitezke korrespondentzia bikotean. Aldagaien balioak adierazteko, erregelari dagokion testuingurua zehaztu ondoren, where motako sententzia bat osatzen da, aldagaiak edo
|
bi
aldagaiek har ditzaketen balioekin. Bi aldagai direnean, korrespondentzia bi motakoa izan daiteke:
|
|
Aldagaien balioak adierazteko, erregelari dagokion testuingurua zehaztu ondoren, where motako sententzia bat osatzen da, aldagaiak edo bi aldagaiek har ditzaketen balioekin.
|
Bi
aldagai direnean, korrespondentzia bi motakoa izan daiteke: banan banan zehazten diren ordenan, edo maila bateko bakoitza beste mailako guztiekin.
|
|
Ondoren, esperimentua errepikatuko da autobide batean. Artefaktuak, aldi berean, lerro zuzenaren mantentze lana eta gidariaren arreta mailaren bilakaera neurtzen ditu, eta
|
bi
aldagai horietatik ateratzen ditu “arrisku atalasea” egiaztatzeko kalkuluak. Sistemaren su proba maiatzean gertatuko da, eroale batzuk “kopilogile teknologiko” (TCD, ingelesezko siglak) deritzonaren ohartarazpenen mende jartzen direnean.
|
2004
|
|
lanada elkarte kooperatiboaren ardatz, jaun eta xede. Hala ere,
|
bi
aldagai horien artekokontraesanak berdin dirau, enpresari langile bakoitzaren barnean (Gorroño 1975): beraz, erakundearen baitan ez dago inolako arrazoirik tentsiorik sortzeko, teorianbehintzat.
|
2005
|
|
Nahiz eta taldearen kohesioaren eta bere eraginkortasunaren arteko erlazioaoso aldakorra izan,
|
bi
aldagai horien arteko lotura sendoa dela esan daiteke.
|
|
Finantza ondarea Finantza aberastasuna familien finantza aktibo guztien %56, 4 da, azken hamar urteetako tasarik txikiena. Ondare hori azken urteetan gelditu egin da errenta erabilgarriari dagokionez, 1,5 eta bi aldiz bitartean,
|
bi
aldagaiak antzeko erritmoan hazten baitira, burtsako aktiboetan errebalorizazio handiak gertatzen direnean izan ezik. Hala, 1998an eta 1999an finantza aberastasuna eskura zegoen errenta gordina halako bi zen.
|
2006
|
|
Mendebalde garatuari dagokionez, eta azken hamarkadetan gertatutako ugalkortasunaren beherakada aztertzean, estatistikak
|
bi
aldagai azpimarratu ditu bereziki: antisorgailuen zabalkundea eta emakumezkoen parte hartzea lan merkatuan.Baina erantzun horiek gero eta sinpleagoak dirudite.
|
|
Azkenik erditzen diren emakumeen artean, gehiengoa langilea da. Beraz, bistan da
|
bi
aldagai horiek, antisorgailuak eta emakumezkoen ordaindutako lanak, ezer gutxi laguntzen dutela gaurko ugalketareninguruko jokabideak ulertzeko.
|
|
Denbora hau
|
bi
aldagai hauen funtzioan dago:
|
|
Azimutak
|
bi
aldagai hauen funtzioan daude:
|
|
Beste alderdi garrantzitsu bat mendekotasun maila da, eta familian bizi den ala ez. Gainerako alderdiak
|
bi
aldagai nagusi horiekin lotzen dira beti, bakardadearekin eta mendekotasun edo autonomia mailarekin. Aurkitu al dute alde nabarmenik herrialdeen artean?
|
2007
|
|
... gaitasun mailak modu biderkatzailean eragiten du erabileran. (...) hau da,
|
bi
aldagaien arteko korrelazioa geometrikoa da. (...) Zenbat eta gaitasun maila handiagoa, orduan eta gertuago dago erabilera gaitasun mailatik (indizea 1 izatetik).
|
|
Hiru dimentsioen arteko harremana ez da makrotik beheranzko joera mekaniko eta determinista bezala ulertu behar, baizik eta ikuspegi konstruktibista batetik. Baliteke Norbanako Dimentsioan agertzen diren
|
bi
aldagaietako batek, gutxienez, eragin zuzena izatea hizkuntza hori erabilia izan dadin ala ez. Ikus ditzagun, jarraian, kasu horietako batzuk.
|
|
Aipatu datu basea osatzeko
|
bi
aldagaiz baino ez gara baliatuko: lagunkideez eta elkarte kulturalek buruturiko bilerez, data eta lekua zehaztuz.
|
|
lagunkideez eta elkarte kulturalek buruturiko bilerez, data eta lekua zehaztuz. Basea
|
bi
aldagaiz baino ez dugu osatuko, nahasia izan barik, argia izan dadila bilatzen dugulako, adierazgarritasuna galdu barik. Baina islatu nahi dugun informazia horixe da, nortzuk izan diren lagunkideak eta zein elkartetan; azalpenak eta ondorioak gero aterako ditugu, baseak bilduriko datuetan oinarrituta, gainontzeko informaziobideek eskainitako argibideekin osaturik.
|
|
Aurrekontuaren defizita eta interes tasen igoera ote diraaldagai bakarrak egungo ekonomia kudeatzeko? Egon behar ote dira edozeinherrialdetako oso beharrezkoak diren zerbitzu sozialak
|
bi
aldagai horien menpe?
|
|
Gaiari buruzko lehen ikerketen arabera (adibidez, Tajfel, 1966), haurrek iaezagutzen ez zituzten herrialdeekiko sentimendu negatiboak garatzen zituztenzenbaitetan. Stillvell ek eta Spencer-ek (1973) ere ezagutzaren eta sentimenduenarteko erlazioa ikertu zuten, 9 urteko haur ingelesez osaturiko lagin batean.Ezagutzak neurtzeko test bat eta sentimenduak neurtzeko balioespen eskala baterabili zituzten, eta
|
bi
aldagai horien arteko harreman lineala aurkitu zuten; hau da, haurrek gehiago zekiten gustuko zituzten herriei buruz, gutxiago neutralei buruz, eta gutxien ezagutzen zituztenak ziren gustuko ez zituzten herriak. Johnson-ek etakolaboratzaileek (1979), berriz, Stillvell ek eta Spencer-ek erabilitako tresnakbaliatuz, ez zuten harreman linealik aurkitu 7 urtetik 11 urtera arteko hauringelesez osaturiko lagin batean.
|
|
Bestalde, zenbait ikertzailek aztertu dute nazio identifikazioaren mailakhonako
|
bi
aldagai hauekin erlaziorik ote duen: batetik, nazio taldeekiko sentimenduak eta, bestetik, horiei egotzitako estereotipazio maila.
|
2008
|
|
Ondoren
|
bi
aldagaiak, alegia gurasoen tipologia eta seme alaben adina, konbinatuz lortutako datuak aztertuko ditugu. a) Lehen hizkuntza euskara duten seme alabak10 (bera bakarrik edo gaztelaniarekin batera) adin taldetan banatuta, guraso motaren arabera.
|
|
Ikus dezagun orain iritzi batekoak eta bestekoak direnen artean alderik ikusten ote den euskarazko hedabideen kontsumoan. H. grafikoan argi ikusten den bezala, euskarak etorkizunean izan beharreko lekuari buruzko iritziak eta euskarazko hedabideen kontsumoa,
|
bi
aldagai horiek harremanetan daude. Etorkizuna euskalduna nahi duten herritarrek kontsumitzen dituzte gehien euskarazko hedabideak.
|
|
euskaraz zenbat eta gaitasun handiagoa izan, orduan eta gehiago ikusten eta irakurtzen dira euskarazko hedabideak.
|
Bi
aldagai horien arteko lotura eta harremana oso argia eta oso indartsua da estatistikoki.
|
|
euskaraz zenbat eta gaitasun handiagoa izan, orduan eta gehiago ikusten eta irakurtzen dira euskarazko hedabideak.
|
Bi
aldagai horien arteko lotura eta harremana oso argia eta oso indartsua da estatistikoki.
|
|
Horrela, bada, jokabide bat aztertzeko garaian,
|
bi
aldagai mota izan behar dira kontuan: aldagai disposizionalak eta funtzio aldagaiak, hain zuzen.
|
|
Argitaletxeei dagokienez,
|
bi
aldagai aipatu dira kanonizazioaren eragile gisa: liburua argitaratzen duen argitaletxea eta argitaletxe horrek idazleari egiten dion promozioa.
|
|
Atal honetako emaitzen batez bestekoak 4.13 irudian ikus daitezke berriro, baina orain sexuaren eta adinaren arabera antolatuta. Bariantza analisiaren arabera
|
bi
aldagaiek dute eragina: sexuak (F (1, 945)= 3,92, p < 0,05) eta adinak (F (14, 945)= 31,19, p < 0,001).
|
|
Halere, t frogak agerian uzten du 24 hilabetean ageri den sexuen arteko neskatoen aldeko aldea tendentziala dela bakarrik.
|
Bi
aldagai horien arteko elkarreragina ere ez da esanguratsua gertatu. Eraginen neurriari dagokionez, adinaren eragina handia da, bariantzaren% 27,9 azaltzen baitu; sexuaren eragina, aldiz, askoz txikiagoa da (bariantzaren% 0,1).
|
|
Bariantza analisiaren arabera, adinaren (F (14, 942)= 28,24, p < 0,00) eta sexuaren (F (1, 942)= 5,97, p < 0,05),
|
bi
aldagaien eragina dago morfematan zenbatutako esaldien luzeran. Student en frogak erakutsi du sexuen arteko aldeak esanguratsuak direla, baina 20 hilabeteko haurrengan bakarrik, eta neskatoen alde.
|
|
Adinak aldakortasunaren% 16 eta amaren hezkuntza mailak% 8 azaltzen dute. Hala ere,
|
bi
aldagaien arteko elkarreragina ez da esanguratsua.
|
|
Inputaren eta adinaren arteko elkarrekintza ere esanguratsua gertatu da atal guztietan. Horrela, hitzen ekoizpenean
|
bi
aldagaien arteko elkarreraginak bariantzaren% 1,1 azaltzen du [F (4, 941)= 2,66; p < 0,05], hitzetan neurtutako esaldi luzeenen bariantzaren% 2 [F (4, 938)= 4,68; p < 0,01], morfematan neurtutako esaldi luzeenen% 1,7 [F (4, 938)= 3,94; p < 0,01], eta konplexutasun morfosintaktikoaren bariantzaren% 2,6 [F (4, 941)= 6,19; p < 0,001].
|
|
Ikerketa honetan DBHko (Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza) 2 mailako 13 urteko 24 gaztek hartu zuten parte. Guztiak ereduan zebiltzan baina
|
bi
aldagai nagusik ezberdintzen zituzten: hauetako 12k euskara dute lehen hizkuntza eta familiako hizkuntza nagusia eta, besteek, ordea, gaztelania.
|
|
Tesi horretan gure hezkuntza sistemako gaztetxoen gaitasun komunikatiboa eta euskara, gaztelania eta ingelesaren arteko elkarreraginaren nondik norakoak aztertzen dira. Bi azter ardatz nagusi horiek, gainera,
|
bi
aldagai nagusiren arabera landu ditugu: batetik, elebitasuna lortzea helburu duten bi eskola ibilbide nagusiren arabera, hala murgilketa nola berezko hizkuntza gutxiagotua iraunarazteko eredua; bestetik, ingelesaren sarrera goiztiar zein berantiarraren arabera.
|
|
Horregatik, pertsona batek" jantoki selektiboaren sindromea"(" selective eating") duela diote, gutxienez bi urtez hamar elikagai baino gutxiago jaten baditu.
|
Bi
aldagai horiek elkartu behar dira, pertsona horren dieta mugatzen duten arazo, arrazoi edo justifikazioak sakonago aztertzeko. Gutizia edo mendekotasuna?
|
2009
|
|
Goleman en esanetan arrakasta lortzea hainbat aldagairen baitan dago. Hainbat ikerketa aipatuz, arrakasta
|
bi
aldagai multzoren baitan jartzen du: abilezia teknikoak eta abilezia emozionalak, baina oso proportzio ezberdinean:
|
|
berak. Damasok? arrazoi zuela; baina Damasok arrazoi zuen arren, hain ziur mintzatu zen semea, non aitak onartua behar baitzuen ordurako haren ikuspuntua?, bigarrean partean zuen arrazoi, aitarentzat bai baitzegoen auzi hartan, gauzak zihoazen bezala, lehenagoko arrazoi bat, auziak, baten ordez,
|
bi
aldagai balitu bezala jokoan: alde batetik, jakituria, Damasok, berak ateratzen zituen, anai arreben artean, notarik onenak?
|
|
Beste alde batetik, zenbait ikerketak diotenez sintomatologia depresiboareneta bikote asetasunaren arteko lotura noranzko bikoitzekoa da (Fincham eta Beach, 1999). Adituek diotenaren arabera,
|
bi
aldagaion artean erlazio dinamikoa ei dago; izan ere, norbanakoaren barne aldaketak bikote asetasunaren aldaketekin lotutadaude (Davila, Bradbury, Cohan eta Tochluk, 1997). Ikerketa batzuek erakutsidute sintomatologia depresiboaren eta bikote asetasunaren arteko noranzko bikoitzhau berdintsua dela genero batean edo bestean (Whisman eta Bruce, 1999). Ikerketa horiek honakoa ematen digute aditzera:
|
|
Sarritan esan dugu emakumea= ama identifikazioa dela feminitatearen ardatzsoziokultural nagusia, eta emakumeari eskaini zaion botere eremua afektuena izandela.
|
Bi
aldagai horiek emakumeen depresioan duten eragina ulertu ahal izatekoeguneroko biziren nolakotasuna ikertu eta ulertu behar dugu, emakumeen egunerokotasunean gauzatzen baita ondoeza. Beraz, analiza ditzagun zein diren emakumeekdepresioa pairatzeko dituzten arrisku faktoreak (Burin, 1991; Matud, Guerrero etaMatias, 2006):
|
|
Beraz, gizonezkoekin arazoa da sozialki bultzatutako sentikortasun ezak haien osasunean negatibokieragiten duela, horren ondorioz osasun neurririk ez dutela hartzen. Gainera, berenaurre egite estrategiak mugatuko lirateke problemaren aurre egite instrumental zuzenera, eta sostengu sozialak ematen duen osasunarentzako babesa galduko lukete.Uste dugu, deskribatutako
|
bi
aldagaiok, neurri zabal batean moldagarriak direlahezkuntza eta eragin sozialaren bitartez. Zalantzarik ez dugu lan psikopedagogikohonek ondorioak emango lituzkeela gizonezkoen osasun hobeagotu batean.
|
|
Eskualdea eta sexua aldagaiak ardatz harturik egindako ikerketaren arabera, argi ikus daiteke
|
bi
aldagaien arteko harremana eta sexuen arteko ezberdintasunanabarmenak direla. Eskualde batzuetan emakumeen lizentzia kopuruak gora eginizanak (Kostan), besteetan behera egin izanak (Buruntzaldean) eta zenbaitetankopurua hutsean egoteak (Bidasoa, Goierri edo Tolosaldean), harreman zuzena izandezakete eskualde horiek emakumeei zuzenduriko kirol eskaintzarekin.
|
|
Beste bat hitzen karaktere kopurua gordeko duena, $karaktereak.
|
Bi
aldagai gehiago karaktere kopuru handiena eta txikiena gordetzeko, $handiena eta $txikiena. Eta amaitzeko, karaktere kopuru totala gordetzeko erabiliko duguna, $karakGuzti;
|
|
Perl ek ez gaitu aldagaiak erazagutzera behartzen, baina gomendagarria da hala egitea, programa idaztean egin ditzakegun akats tipografikoak identifikatzen lagunduko baitigu besteak beste. Adibidez, print ($izena) idatzi ordez, nahastu eta print ($izewna) jarri izan bagenu, use strict jarrita programak errorea itzuliko liguke exekutatzerakoan, $izewna aldagaia ez baita aurretik erazagutua izan. use strict sententzia gabe, Perl ek
|
bi
aldagai ezberdini buruz ari garela usteko luke eta ez luke errorerik emango exekutatzerakoan. Baina programak ez luke guk nahi dugun balioa ($izena aldagaiarena) pantailaratuko eta buruhauste askoren iturri bihurtuko litzateke.
|
|
Orain artean
|
bi
aldagai klase baino ez ditugu erabili, eskalarrak eta array ak. Dakigun bezala, eskalarrak balio bakunak gordetzen dituzten aldagaiak dira, eta array ak, berriz, aldagai eskalarrez osatutako zerrendak.
|
|
Programaren lehen zatian, betiko lehen hiru lerroen ondoren, %urtebetetze hash aldagai nagusia eta
|
bi
aldagai eskalar laguntzaileak definitu ditugu. Segidan erabiltzaileari teklatu bidez lagun baten izena idazteko eskatzen diogu, $izena aldagaian gorde eta bukaerako lerro jauzi karakterea kenduz.
|
|
Lehenengo bi lerroetan
|
bi
aldagai definitu ditugu, @A bektorea eta $aRef eskalarra. Azter dezagun hurrengo agindua:
|
|
Hauxe da, adibidez, ildo ekonomiko anarkista edo marxistak ez aztertzearen arrazoia. Kasu horietan, ildo
|
bion
aldagai erreformista batzuk baino ez ditugu aipatuko.
|
|
Era berean adierazten da
|
bi
aldagai eskalarren arteko biderketa. Bestalde, funtzioen arteko gaiak zeinuen bidez banantzen dira, zeinu eta gaien artean hutsarte bat utzirik:
|
|
eta, bestea, subjektu artekoa, talde esperimentala eta kontrol taldea?. Bi faktore hauei
|
bi
aldagai dependente gaineratu genizkien: herstura maila eta egoera psikologikoa.
|
|
“Gaur egun txurro gisa argitaratzen dira edukiak; hiru lerroko prentsa ohar batetik lau paragrafoko artikulu bat sortzen da” Erreferenteaz ari zarela pentsatzen dut [un portal de productos tecnológicos gran calidad e influencia que por problemas empresariales duró unos pocos meses]. Bai, posible da, baina esfortzua eta denbora eskatzen ditu, eta
|
bi
aldagai horiek diru bihurtzen dira. Kontua da “dirua erretzen” hasten zarenean emaitzak eman behar dituzula, eta, batez ere, atzean inbertsore batzuk dituzunean.
|
|
Hala ere, ikertzaileak zuhurtziaz jokatu zuen emaitza horiek interpretatzeko orduan. “Oso erraz bereiz daitezkeen
|
bi
aldagai dira. Ezin dugu ondorioztatu, halaber, amatasun mota dela esku hartzen duen bakarra; izan ere, logikoki, gizarte klase aberatsenek aukera gehiago izango dituzte osasun pribaturako”, gehitu zuen.
|
|
Fisikoki aktiboak ziren haurrek autoestimu handiagoa, errendimendu akademiko hobea, pertsonen arteko harreman hobeak eta eguneroko jardueretan muga gutxiago izan zituzten. Jarduera fisikoaren garrantzia “Jarduera fisikorik eza eta elikadura ez oso osasungarria obesitatea eta beste gaixotasun batzuk izateko arriskua dakarten
|
bi
aldagai dira, hala nola II. motako mellitus diabetesa, gaixotasun kardiobaskularrak eta zenbait minbizi mota”, esan zuen Roberto Sabridok, AESANeko lehendakariak, ikerketaren aurkezpenean. “Odoleko lipido mailak okerrera egiten ez duen baina gehiegizko pisua areagotzen ari den gizarte batean, haurren obesitatearen aurkako edozein esku hartze jarduera fisikoan zentratu behar da”, adierazi zuen Vicente Martínez Vizcainak, haurrentzako jolas programa honen egileetako batek.
|
|
Botika horiek propietateak partekatzen dituzten arren, eraginkortasun eta toxikotasun maila desberdina dute pertsona bakoitzak.
|
Bi
aldagai horiek ere desberdinak dira, ematen diren ordutegiaren arabera, beste botika batzuekin konbinatuta hartuz gero, baita adinaren arabera ere. Gaixotasun kronikoa duen 65 urtetik gorako pertsona batean, handitu egiten da potentzial toxikoa.
|
|
Alegia, dio sindikatuak, prekarietate handia eta soldata apalak. Espainiaren eragina erakusten duten
|
bi
aldagai aipatu ditu: behin behinekotasuna eta lanbide arteko gutxieneko soldata.
|
|
Ongi gogoratzen zuen, bestalde –ongi gogoratu behar zuen, alajaina! –, bezperan gertatua, ditxosozko zero meridianoarekin, hura besterik ez baitzion semeak oroitarazi nahi, antza, une hartan: berak –Damasok– arrazoi zuela; baina Damasok arrazoi zuen arren –hain ziur mintzatu zen semea, non aitak onartua behar baitzuen ordurako haren ikuspuntua–, bigarrean partean zuen arrazoi, aitarentzat bai baitzegoen auzi hartan, gauzak zihoazen bezala, lehenagoko arrazoi bat, auziak, baten ordez,
|
bi
aldagai balitu bezala jokoan: alde batetik, jakituria, Damasok –berak ateratzen zituen, anai arreben artean, notarik onenak– ordezkatzen eta pertsonifikatzen zuena, eta bestetik, autoritatea, berari –Nazario Orberi– zegokiona:
|
2010
|
|
Warrenen lanak jarraituz, gatazka eta boterearen arteko binomioan oinarritzen da politika.
|
Bi
aldagai horien faltak, edo bietako batenak, ekarriko luke" despolitizazioa". Hala, euskaraz egiten den euskal kulturaren transmisioaren despolitizazioa hiru modu desberdinetan gerta daiteke:
|
|
Herritarrek OHZ zenbat ordainduko duten kalkulatzeko,
|
bi
aldagai hartzen dira kontuan: katastroaren balioa (lurrak eta eraikinak zer balio duten; normalean, etxebizitzak merkatuan duen balioaren erdia izaten da), eta zerga tasa.
|
|
Baina ezberdintasunak ttipituz doaz bi multzo horien artean. Alabaina
|
bi
aldagaiak kurutzatuz agertzen diren multzoen ordena berdina da lehen bi ikasturteetan: herriko emazteak, herriko gizonak, emazte etorkinak eta gizon etorkinak.
|
|
Horienarabera, garapena hazkunde kuantitatibo batean datza.
|
Bi
aldagai horien (hazkundea eta errekurtsoen mailak) joera ikusiko bagenu, lehendabizikoakigoera esponentziala eta bigarrenak lineala izan dutela konturatuko ginateke. Errekurtso naturalak mugatuak baldin badira eta hazkundea, ordea, mugagabea, bi linea horien arteko topagunean izugarrizko arazo handiakageriko dira aurrez aurre (besteak beste, gaur egun bizi dugun ingurumenkrisia).
|
|
Hemen, garatutako herrialdeek jasotzen duten AIZren stocka mundukoaren% 68,7 da eta garapen bideko herrialdeenzatia% 28 Kontuan hartzen badugu 6.6 taula, atzerriko etxe filialen kopuruagaratutako herrialdeetan eta garapen bideko herrialdeetan hurrenez hurren% 46 eta% 52 dira.
|
Bi
aldagaiak alderatuta ikusgarria da Iparraldean kokatutako enpresafilialaren eta Hegoaldeko enpresa filialaren arteko atzerriko inbertsioaren stockarendesberdintasun erlatiboa. Garatutako herrialdeetako enpresa filialen kapitalizazioaaskoz ere garaiagoa da batez beste garapen bideko herrialdeetako enpresa filialakduenarekin alderatuz, lehen kasuan 28,5 milioi dolar gutxi gorabehera dagozkiolakofilialari eta, aldiz, garapen bideko herrian kokatutako filialari horren erdia bainogutxiago, 10,3 milioi dolar alegia.
|
|
Hori dela-eta, bi herrialderen arteko merkataritza fluxuen neurria
|
bi
aldagai hauek baldintzatuko dute: herrialde bien neurriak eta herrialde bien arteko distantziak.
|
|
Frijigailu motaz eta olio aldaketaz gain, beste
|
bi
aldagai aipatu behar dira:
|
|
Estimazio hauek azterketa estatistikoekin konfirmatuak izan ziren. Kontsumo hauekin burututako ANOVA batek 3 (taldeak) x 5 (saioak) aurkitu zuen esanguratsuak izan zirela talde aldagaia, F (2, 20)= 41.12, p < 0.001, saio aldagaia, F (4, 80)= 27.52, p < 0.001, eta
|
bi
aldagai horien elkarreragina, F (8, 80)= 3.78, p= 0.001 Ondoren buruturiko azterketak aurkitu zuen elkarreragina gertatu zela taldeak bigarren, F (2, 20)= 6.69, p= 0.006, hirugarren, F (2, 20)= 31.01, p < 0.001, eta laugarren, F (2, 20)= 19.78, p < 0.001, baldintzapen saioetan desberdintzen direlako. Ez zen desberdintasun estatistikoki esanguratsurik egon lehen baldintzapen saioan, F (2, 20)= 0.45, p= 0.65, desberdintasuna mugakoa izanik lehen proba saioan, F (2, 20)= 3.54, p= 0.05 Talde bikoteekin ondoren egindako konparazioetan Tukey proba erabiliz ikusi zen BLOK taldeak esanguratsuki gehiago kontsumitu zuela A soluziotik KONT taldeak baino, bigarren, hirugarren eta laugarren baldintzapen saioan eta lehen proba saioan; ALDI taldeak ere KONT taldeak baino gehiago kontsumitu zuen hirugarren eta laugarren baldintzapen saioetan; eta BLOK taldearen kontsumoa ere esanguratsuki altuagoa izan zen hirugarren eta laugarren baldintzapen saioetan.
|
|
Itxuraz, B ren kontsumoa A rena baino handiagoa izan zen, bien kontsumoa handiagoa izanik aurre azaldutako taldeetan aurre esposizioa izan ez zuten taldeetan baino. Kontsumo horiekin egindako ANOVA batek 3 (taldea) x 2 (estimulua) esanguratsuak zirela aurkitu zuen talde aldagaia, F (2, 21)= 5.69, p= 0.011 eta estimulu aldagaia, F (1, 21)= 8.86, p= 0.007
|
Bi
aldagai horien arteko elkarreragina ez zen esanguratsua izan, F. (2, 21)= 103, p= 0.37 Tukey probarekin talde bikoteekin egindako konparazioek ALDI eta BLOK taldeek esanguratsuki KONT taldekoek baino gehiago kontsumitu zutela aurkitu zuten. Bi faktoreen arteko elkarreragina estatistikoki esanguratsua ez izan arren, A eta B ren kontsumoen planeaturiko konparazioak burutu ziren talde bakoitzean gure hipotesirako datu honek zuen garrantzia zela-eta.
|
|
Galdetegi bien emaitzak azaltzean, generoaren eta adinaren eraginari erreparatuko zaio, eta horretaz gain, aztertuko da zelako elkarreragina duten
|
bi
aldagaiek.
|
|
Hala ere, ohartarazi dute ikerketa gehiago behar dela emaitza sendoagoak eta biribilagoak lortzeko. Hainbat ondorio Zortzi urtez “Nurses Health Study” ren barruan 50.000 emakume osasuntsu baino gehiagorekin egindako beste azterlan batek
|
bi
aldagaien arteko korrelazioa berresten du. Eta ondorio berberetara iritsi da Daniel Hren taldeak zuzendutako beste lan bat.
|
|
Gaur egun, gehiegizko pisuaren eta obesitatearen prebalentzia kopuru handiak elikagai portaeraren eta bizi estiloaren eredu desegokiekin lotuta daude, kausalitate ugarien artean. Zehazki,
|
bi
aldagairen arteko energia desoreka positiboari erantzuten diote: batetik, kilokaloria moduan energia “sartzea”, elikagaiak kontsumituz, eta, bestetik, “irteera”, energia gastuaren bidez. Hala ere, ekuazio horretan, kasu jakin bakoitzean desoreka hori baldintzatu dezaketen hainbat elementuk parte hartzen dute.
|
|
Errentarik altuenak dituzten familietan OHZ txikiena ordaintzen duten hiriak Gasteiz, Oviedo, Zaragoza, Murtzia, Iruñea, Coruña eta Burgos dira (442 eta 597 euro artean). OHZren kuota nola kalkulatu Herritarrak OHZ gisa ordaintzen duen kuota
|
bi
aldagairen araberakoa da: katastro balioa (lurzoruaren balioa gehi eraikuntzaren balioa; normalean, etxebizitzaren merkatuko balioaren erdia izaten da) eta zerga tasa edo karga tasa.
|
|
• bestetik, ordea, informazio gabezia nahiz ibilbide zientifikoa hautatzeko joera urria nabarmentzen dira.
|
Bi
aldagaiek instituzioen kezka sendotu dute. Horrekin batera, herritarrek zientzialarien jardunari kontrolak ezartzeko beharra eskatzen dute.
|
|
Autoritateekiko konfiantzak ez dirudi hain garrantzitsua. Horren aldean, beste
|
bi
aldagai suerta litezke funtsezkoak: batetik, arriskuen inguruko autoritateen ezagutzan konfiantza izatea; eta, bestetik, arriskuen aitzinean autoritateak herritarra babesteko duen gaitasunarekiko konfiantza izatea.
|
2011
|
|
Hipoteken gehiegikeriei aurre egiteko Legebiltzarrean sortutako azpibatzordeak haiek aztertzeko konpromisoa hartu du.Argia eta gasa ere, garestiagoGaurtik, argindarra %1, 5 garestiagoa izango da hamar hego euskal herritarretik zortzirentzat. Kontsumo ertaina duten erabiltzaileek hilean batez beste 0,5 euro gehiago ordaindu dutela zehaztu du Espainiako Industria Ministerioak.Argindarraren prezioak
|
bi
aldagai ditu: erdia hiru hilean behin ekoizleek eta merkaturatzaileek egiten duten enkantearen arabera ezartzen da, eta beste erdia sarbideko tarifei dagokie, eta Espainiako Industria Ministerioak ezartzen du.
|
|
Beste
|
bi
aldagairekin ere egiten dugu topo. Bat agerian dugu, hain zuzen azken garaitan eraikin osoak estaltzen dituen publizitate euskarrietan.
|
|
Bistan da, ordea, bestelako konstelazio bat eraiki duela Fishman-ek. Berrikuntza horietatik abiatuz, izan ere, hizkuntzen dimentsio indibidualak eta kolektiboak kontrastatuz lau situazio paradigmatiko azpimarratzen ditu Fishman-ek 1967an, geroztik hain famatua egin den taulan. hona, eskematizatuz,
|
bi
aldagai dikotomikoen araberako lau situazio polar horiek: (a)(+ diglosia,+ elebitasuna):
|
|
Klima aldaketari dagokionez, 2007 urtea gakoa izan zen, orduan argitaratu baitzen Nazio Batuen Klima Aldaketarako Gobernuen arteko Taldearen laugarren txostena. Eta beste
|
bi
aldagai ere izan ziren: entretenimendua eta ekonomia.
|
|
5 Zenbat konbinazio bitar azter daitezke sarrerako
|
bi
aldagairekin?
|
|
5 Zenbat konbinazio bitar azter daitezke sarrerako
|
bi
aldagairekin?
|
|
5 Zenbat konbinazio bitar azter daitezke sarrerako
|
bi
aldagairekin?
|
|
5 Zenbat konbinazio bitar azter daitezke sarrerako
|
bi
aldagairekin?
|
|
Lehenengoan, teoria ezagutu nahi zen, eta bigarrenean, berriz, teoria horrek eguneroko errealitatean duen aplikazioa. Bi lerroak modu konparatiboanmarratzean, sintonia apur bat ikus daiteke lehenengo
|
bi
aldagaietan: «digitalizazioa»eta «multisoportea».
|
|
Skutnabb Kangasek erantzuten du ez dagoela lotura kausalik eleaniztasunaren eta pobretasunaren artean edo elebakartasunaren eta aberastasunaren artean, nahiz eta munduko hainbat txokotan
|
bi
aldagaiak lotuta egon. Izan ere, munduan badira nazio lurralde aurreratuak, ofizialki eta ez ofizialki eleaniztunak direnak:
|
|
Ikus entzunezko testuak irakurri eta ulertzeko Euskal Herriko gazte eta nerabe eskolatuek duten trebetasuna ezagutze aldera, metodologia kualitatiboa ere erabili zen. Euskal Herriko zortzi ikastetxe hautatu ziren (1 taula ikusi)
|
bi
aldagai demografiko kontuan izanda: parte hartzaileen adina edo maila akademikoa eta ikastetxeetan jasotako ikus entzunezkoen gaineko formazioa, ikastetxe batzuetan gai honi buruzko ikasgaiak curriculumean integratuak baitira arlo honi berariazko arreta eskainiz.
|
|
9 Pearson-en korrelazio koefizientea: korrelazio graduak adierazten du ea existitzen den eredu argi bat
|
bi
aldagairen arteko erlazioan. Bi aldagairen arteko korrelazio lineal positiboa sortzen da aldagai bateko balio baxuak bat datozenean bestearen balio baxuekin, bataren balio ertainak bestearen balio ertainekin eta bataren balio altuak bestearen balio altuekin.
|
|
korrelazio graduak adierazten du ea existitzen den eredu argi bat bi aldagairen arteko erlazioan.
|
Bi
aldagairen arteko korrelazio lineal positiboa sortzen da aldagai bateko balio baxuak bat datozenean bestearen balio baxuekin, bataren balio ertainak bestearen balio ertainekin eta bataren balio altuak bestearen balio altuekin. Korrelazio graduak zehazten du zenbat balio altu datoz bat beste balio altu batzuekin.
|
|
Gogoratu,
|
bi
aldagairen arteko korrelazio lineal positiboa honela definitu ohi da: aldagai bateko balio baxuak bat etortzean bestearen balio baxuekin, bataren balio ertainak bestearen balio ertainekin eta bataren balio altuak bestearen balio altuekin (Aron eta Aron, 2001).
|
|
5 atalean
|
bi
aldagai bakarrik ikertu dira (gaiaren berritasuna dela-eta, ez da asko sakondu telebista mugikorrean).
|
|
Hiperlaxotasuna eta antsietatea erlazionatuta daude, nerbio sistema autonomoan arazoak dituztelako. Ikerketak
|
bi
aldagaien arteko erlazioren bat bilatu nahi zuen (hiperlaxotasuna eta antsietatea), eta ausaz 16 eta 20 urte bitarteko 158 pertsonarekin egin zen. Azterketatik kanpo utzi ziren desordena psikologikoren bat diagnostikatu zitzaien pertsonak.
|