|
2000
|
|
|
Etniabat nagusi izanik ere, bere naziotasuna ez du oinarritzen ezaugarri kultural edohistoriko enpirikoetan soilik, eta horrek esplikatzen du oraindik ere beste etniabatzuetako ezaugarriek irautea, nazio nortasun berdin edo ezberdinarekin. Beste aldebatetik, gurean
|
bezala
nazio eskakizunak mugimendu etniko batetik datozenean ere, nazio nortasunaren eraikuntza osagai etnikoan soilik oinarritzen ez dela erakustendiguten zenbait gertaera ditugu: mugimendu nazionalaren nolabaiteko klase izaerak, edo beste mugimendu sozial batzuekiko loturak, esaterako, taldearen kohesioa ezaugarri etnikoetan soilik oinarritzen ez dela ikusarazten digute.
|
|
|
Zentzu honetan eremu publikoaz dugun ulerkera Habermas ek azaltzen duenaren ezberdina da.Irakurleak ikusiko duenez, hemen komunikatu aditzak, harremanetan jarri? esan nahi du, eta ez. Habermas en lanetan
|
bezala
––argudio onenetan oinarritutako adostasunaren bila ibili?.
|
|
|
Bertako irakurleen ehuneko 60, 9kDIARIO DE NAVARRA du gustukoen. Esan
|
bezala
, DIARIO DE NOTICIASek (nafar irakurleen %15, 2), eta EL PERIODICO DE ALAVAk (%8, 9) beren herrialdeandituzte irakurleak, eta ez beste inon.
|
|
|
Nafarroan, besteetan
|
bezala
, egunkari nagusi bat dago (%60, 9 bereganatzenduena) eta hortik aurrera audientzia zati txikiak gelditzen dira gainontzekoentzat. Halaere, aipatzekoa da DIARIO DE NOTICIASek bereganatzen duen audientzia:
|
|
|
Hori dela eta, ondoko lerroetan ETBren audientziarenosaeran sakonduko dugu. Horretarako, beti
|
bezala
CIES: 1 erabiliko dugu eta, kasu honetan, Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleriaren barnean 14 urtetik gorakoen informazioa eskuratuko dugu soilik.
|
|
|
ETB1ekin gertatu
|
bezala
, herri ertainetan bizi direnen marka altua da ETB2renaudientzian, hauen kopurua %36, 2koa baita.
|
|
|
EL DIARIO VASCO, aurrekoa
|
bezala
Correo enpresak argitaratua, Gipuzkoan, alde nabarmenaz, gehien saltzen den egunkaria da, (OJD): 95.060 ale egunero.Donostian argitaratu eta herrialde horretan du bere erosleria.
|
|
|
GARA, kalea ikusi zuela urtebete egin duenean, 52.311 ale saltzera heldu da dagoeneko, eta Hego Euskal Herri osoko kioskoetan dago salgai. Izan ere, EL CORREO, EL DIARIO VASCO edota EL DIARIO DE NAVARRAn ez
|
bezala
, GARAk lauherrialdeak hartzen ditu edukiz eta salmenta aldetik erreferente nagusi gisa.
|
|
|
Gaur egun oraindikerrekorrak gainditzen ditu, merkatu zatien %68, 1 lortuz, Noi Kortsikar emanaldiakjarraiturik, %65, 2rekin. Iragarle berriak erakartzeaz gain, France 3 Euskal Herrik, gainerako emanaldi lokalek
|
bezala
, estatu mailako kate publikoetan parte hartzen du, 19:00: 00 ordutegiaren gorako arrakastan. France 3k, beste hedabideen antzera, bertako estazio berri horiei esker, bere interes ekonomikoak zerbitzatzen ditu lehendabizi.
|
|
|
porrot egitekotan dauden beste estazio ugari
|
bezala
, estatuko irrati komertzial batekinakordioa izenpetzera behartua izan da, Europe 2 taldearekin preseski, Europe 1enmusika estazioen sarearen baitan. Hasiera batean, Baionako irratiari zenbait irratsaioemateko hitzarmena sinatu zuten, osoki desagertu zen arte.
|
|
|
Batak momentuanbildutako gertaerez hitz egiten du, besteak, aldiz, ezin izaten ditu gaurkotasunaren, puntu beroak, gertatzen diren unean aipatu, baina urruntze ikuspuntua eta beharrezko denbora izaten ditu bere esanakhobeto garatu eta oinarritzeko. Hala ere, La Semaine du Pays Basqueren estiloa, bere homologoa den LaSemaine du Rousillonena
|
bezala
, Frantziako Kataluniar Herrian, are polemiko eta kritikoagoa da (gehiengoaren iritzia errespetatuz) eta leku handiagoa uzten die, tribuna libreei?, herritar irakurleei etagaurkotasuna egiten dutenei.
|
|
|
SIADECO, Iparraldeko Euskal Irratiei Buruzko Azterketa). Emaitza hau, 1998tik ezarri ziren 26 errepikagailuek Ipar Euskal Herriari eskaintzen dioten estaldura osoarizor zaio hein handi batean, ETB eta Telediffusion de Franceren (TDF) artean 1995eko urriaren 30eanegindako akordioaren ondorioz, Euskal Kulturaren sostengurako Udalen arteko Sindikatua bitarteko.Angelu hiriak ausarki lagundu zion diruz Anglet FMri 1994/ 1995 artean Ipar Euskal Herriko irratisoziatiborik aberatsena izateko bidea emanez, 65.000 liberatara hurbiltzen zen aurrekontuarekin.Horregatik, irrati hau udalarena zela uste zuen jendeak. Biarritz eta Getaria hiriek eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorrak ere nasaiki lagundu zioten estazio honen finantzamenduari (garai hartan RadioBayonnerentzat
|
bezala
). 31ziurtatzeko borondatea barneratuko zuen mailaketa proposatzea zen ildoa. A mailako irrati soziatiboak, NRJ, Europe 2ko irratsaioetan afiliatu edo harpidetutako tokiko irrati frankiziadunak..., Cmailakoak.32CHEVAL Jean Jacques,. Les radios locales privees et les langues regionales en Aquitaine?, inLengas 36 zkia., CNRS/ Universite Montpellier III, 199
|
|
|
Bi irratien arteko lankidetza 1994an gelditu zen unebatez, garai hartan irrati autonomoak finantza mailako arazoak zeuzkalako. Gaur egun, zehatz mehatz, Gure Irratiak asteko goiz guztietan kronika bat eskaintzen du45, Lapurdiko eguraldia (eta ez Ipar Euskal Herrikoa...); eta kirol eta kultur gertakizunakkasetean grabatu eta bidaltzen ditu.Aipatzekoa da, azkenik, Euskadi Irratiak. Radio Euskadik
|
bezala
–1993kourriaren 3tik aurrera Baionan berriemaile bat duela.
|
|
|
Baina harantzago ere badoaz, eta bidaia horretan ez dute islatzen Euskal Herri osoa, zati bat baizik: aurrekoetan
|
bezala
, berriro ere probintziaren eta Euskal Herriaren arteko maila agertzen zaigu hemen. Maila hau marko juridiko politikoak ezarria da (erkidego autonomikoa lehenik, eta Hego Euskal Herria gero).
|
|
|
Frantziarekin zerikusia duten artikuluak argitaratzen direnean, ez da ukitzen Euskal Herriarekinduen lotura. Frantzia, oro har, beste edozein estatu
|
bezala
tratatzen da, Euskal Herrianinolako presentziarik ez balu bezala. Hurrengo lerroetan ikusiko dugunez, alabaina, EUSKALDUNON EGUNKARIAk Frantziari buruz argitaratzen dituen albisteetan, oro har, Espainiari buruzkoetan sumatu dugun joera bera antzematen da:
|
|
|
EuskalHerria bere osotasunean gai zehatz batzuen inguruan soilik da erreferentzia eremugarrantzitsua: euskara, eguraldia/ trafikoa eta, neurri txikiagoan, politikaren inguruan.Beraz, egunkarientzat Euskal Herria, osotasun
|
bezala
ulerturik, ezer baino lehenagoegitate linguistikoa da, bai eta geografikoa eta, neurri apalago batean, egitate politikoaere. Azken ikuspegi honek (Euskal Herria osotasun politiko gisa) hartzen duen pisuak, dena den, erabat banatzen ditu egunkari abertzaleak eta erregionalistak.
|
|
|
Euskal Herrian sortuak izan arren, beren lehengai nagusiaEspainiako produktuak dira (esaterako, Lo que faltaba saioa). Magazinen inguruanagertzen den alde hau ez da harritzekoa, kanal bakoitzaren hizkuntza kontuan hartuta: izan ere, filmak, erreportajeak eta beste zenbait produktu ez
|
bezala
, itzulpenak apenasduen lekurik magazinetan. Beraz, saio hauek ekoizteko unean, hizkuntza bat edo bestehitz egiten duten pertsonaiengana jotzen da (elkarrizketak egiteko, adierazpenakemateko, e.a.), horrela hizkuntza baten edo beste baten eremua erreferentzia bihurtuz.Horixe gertatzen da euskarazko eta gaztelaniazko magazinetan:
|
|
|
Prime time denboran, Haur eta Gazteentzako programazioa eta Erreportajeakdesagertzen diren arren, mantendu egiten da genero aniztasuna eta ez da Fikzio hutseanzentratzen, beste kanaletan ez
|
bezala
. Hala ere, Kirolak, barne produkziokoak direnFikziozko telesailak, Magazinak eta Informazio saioak dira, kondimenturik?
|
|
|
Eguraldiari eta trafikoari buruzko albisteetan, egunkarietan ez
|
bezala
, ez duguEspainiaren erreferentziarik aurkitu (apur batzuk soilik, eta Espainiarekin batera EuskalHerriarekin zerikusia duten berriak izaki). Gai honen inguruan Euskal Herria ia bakar bakarrik aipatzen da (geroago ikusiko dugu Euskal Herriaren zein zati edo mailaagertzen den gehien).
|
|
|
1977an sortu zen ElPais egunkaria argitaratzeko, eta denborarekin lotura estuak eratu dira bera eta Santillana argitaletxearen artean, zeina, azken batean, bere hedapen estrategiaren oinarriaizan den. Gaur egun kultur industria gehienetan dihardu, esan
|
bezala
, nagusitasun posizioetan guztietan ere, nahiz eta horretarako kanpoko hainbat enpresaren laguntzaere behar izan duen. Prentsan, El Pars egunkaria eta El Pais Semanal dira berarenproduktu nagusiak.
|
|
|
Talde hauen ondoan arlo zehatzetan edo eremu geografiko mugatuetan dihardutenenpresek bakarrik irauten dute, hala prentsan (Godo. La Vanguardia?, Zeta. ElPeriodico?, Prensa Española. ABC?, Prensa Iberica,..) non, esan
|
bezala
, zatiketaprobintzialak hori posible egin duen, nola irratian, non estatu mailako kate bakar bataipa daitekeen, Elizaren COPE hain zuzen ere. Hauek telebista digitalera igarotzeko egindituzten saioak oso mugatuak dira, oso tarte txikia geratzen baitzaie.
|
|
|
Erraldoi hauen ondoan, esan
|
bezala
, oso arlo eta eremu zehatzetan izan dute bertako enpresek garatzeko aukera. Horietako bat prentsarena izan da, nahiz eta arazougari dituzten gehienek bizirik irauteko, El Correo taldearen edo Diario de Navarra rensalbuespenarekin.
|
|
|
Hain zuzen ere, prentsan
|
bezala
, euskararen inguruan telebista ekimen interesgarribatzuk bideratu dira, Berako Ttipi Ttapa telebistarena edo Deba ibarraren goialdekoGoiena TB bezalakoak. Euskararen eta komunikabide lokalen arlo honetanMultimediaren eredua ari da hedatzen, etorkizuna berma dezakeen egitura modura, nahiz eta horrek, nola ez, babes instituzional indartsua eskatzen duen.
|
|
|
Frantziar Estatuan, berriz, bestelakoa da, esan
|
bezala
, kontzentrazioaren egitura.Vivendi taldea Compagnie Generale des Eaux zerbitzu enpresatik abiatuta sortutakotaldea da, eraikuntza sektoretara eta azkenaldiotan bereziki komunikaziora ere hedatudena. Sektore honetarako atalak, Vivendi Communication alegia, ikus entzunezko etatelekomunikazioetako enpresak biltzen ditu, baina sartuta dago baita edizioan edotamultimedian ere.
|
|
|
Bestalde, euskal instituzioekegoera hau araupetu eta moldatzeko duten gaitasuna oso ezberdina da Ipar eta HegoEuskal Herrian: hutsaren hurrengoa Iparraldean, eta Hegoaldean, berriz, txikia izanagatik ere, behar
|
bezala
garatu gabea.
|
|
|
Esan
|
bezala
, Frantziako irrati/ telebista sistemaren desarautzea 1982an abiatu zen, komunikazio askatasunari buruzko legean oinarrituta. Prozesua bideratzeko, eta horren neutraltasun politikoabermatzeko edo, EEBBetako Komunikazioetarako Batzorde Federala (FCC) izenekoaren antzekoerakunde arauemaile bat sortu zen, Ikus entzunezko Komunikazioaren Aginte Gorena (HACA) hainzuzen, nahiz eta FCC baino askoz eskuduntza gutxiagorekin.
|
|
|
Nolanahi ere, eta nahiz eta Europako beste erakunde arauemaileek baino indar handiagoa izan, aldehonetatik, bere beste ezaugarrietako bat, sistema publikoa ere bere zaintzapean egotea da, ez BritainiaHandian edo Europako beste hainbat lurraldetan
|
bezala
, non CSA bezalako erakunde arautzaileak sistemapribatuaz bakarrik arduratzen diren?, argi da ez dela FCCren araupetzeko eskuduntza mailara iristen.
|
|
|
Bestela zehazten denean izan ezik; irrati asoziatiboen kasuan
|
bezala
, alegia, zeinetarako elkarteekbakarrik egin dezaketen eskaria. Xehetasun honek garrantzia du, zeren gaurdaino telebista lokalak eskaintzeko sozietateak, merkataritza erakundeak, hortaz?
|
|
|
bakarrik lehia baitzitezkeen. Orain, irratian
|
bezala
, arlo honetan ere, telebista lokalenean, alegia, hirugarren sektorea hedatzeko aukera zabaltzen da, nahizeta proposamen komertzialekin lehian betiere, ez baizaie frekuentzien erreserba berezirik egingo.
|
|
|
Oinarrizko legeek, aipaturiko Irrati telebistaren Estatutu Legea eta LOT?, gestio modu zuzena eta zeharkakoa bereizi zituzten irratian, bai eta Autonomia ErkidegoeiEstatuaren araberako gestio modu zuzena egiteko aukera ezagutu ere, helburu horrekinezarritako korporazio publikoen bidez59; Udalei, berriz, ekimen pribatuari
|
bezala
, zeharkako gestioa egiteko aukera ezagutu zaie. Horien guztien zehaztapena etaemakida prozesuen ezaugarriak Soinuzko Irrati difusioaren gaineko zenbait PlangintzaTekniko eta horien ondorioz zabaldutako frekuentziak esleitzeko Deialdi Publikoenbidez finkatzen joan dira60 Horrez gain, Irrati Lokalak araupetzen dituzten Legeaketa, azkenik, bereziki, Irrati Digitalen Araudia eta Plan Teknikoa dira Estatu mailanirratia antolatzen duten funtsezko legeak.
|
|
|
Horien guztien zehaztapena etaemakida prozesuen ezaugarriak Soinuzko Irrati difusioaren gaineko zenbait PlangintzaTekniko eta horien ondorioz zabaldutako frekuentziak esleitzeko Deialdi Publikoenbidez finkatzen joan dira60 Horrez gain, Irrati Lokalak araupetzen dituzten Legeaketa, azkenik, bereziki, Irrati Digitalen Araudia eta Plan Teknikoa dira Estatu mailanirratia antolatzen duten funtsezko legeak. Horien ondoan, telebistaren kasuan
|
bezala
, araudi autonomikoak ere aintzat hartu beharrekoak izango dira61.
|
|
|
Bien bitartean, esan
|
bezala
, Udal Irratiak ere arautu ziren, irratiaren egituranfigura berri bat sartuz65 Kasu honetan ere, Autonomia Erkidegoei zein Estatuari dagokie bestetan bezala lizentziak ematea, eta Estatuari frekuentziak finkatzea eta ikuskaritza teknikoa egitea, nahiz eta oraingo honetan funtzio hori eskariaren arabera egingoduen eta ez bere kabuz.
|
|
|
Bien bitartean, esan bezala, Udal Irratiak ere arautu ziren, irratiaren egituranfigura berri bat sartuz65 Kasu honetan ere, Autonomia Erkidegoei zein Estatuari dagokie bestetan
|
bezala
lizentziak ematea, eta Estatuari frekuentziak finkatzea eta ikuskaritza teknikoa egitea, nahiz eta oraingo honetan funtzio hori eskariaren arabera egingoduen eta ez bere kabuz.
|
|
|
Azken garapena, irrati digitalarena izan da. Telebistarena
|
bezala
, Irratiaren digitalizazioa 66/ 1997 Legean oinarritzen da. Berariaz sortutako Araudi eta Plangintza Teknikoak 1999an onartu ziren66; bertan sistema analogikoena bezalako gestio moduzuzen eta zeharkakoaren arteko bereizketa egin da, eta Estatuaren eta AutonomiaErkidegoen arteko eskuduntzen banaketa ere zehaztu da. Estatuak Estatu mailakofrekuentzien gainekoa (zeinetatik batzuek lurraldekako deskonexioak egiteko aukeraemango duten eta beste batzuek, berriz, ez), eta Autonomia Erkidegoek maila autonomiko eta lokalen gainekoa?.
|
|
|
Besteak, berriz, zeharkakogestioan emango direla zehaztu da, horretarako dagokion Aginteak zabaldu beharrekodeialdietan eta horien eskuragarritasunaren arabera. Emakidak hamar urtetarako izango dira, sistema analogiko guztietan
|
bezala
, iraupen bereko denbora tartetarako luzagarriak. Halaber, zenbait muga ezarri dira, besteak beste, hedapen estataleko programetan deskonexioen iraupenari dagokiolarik, gehienez jota ere, emisio denboraosoaren %30?, eta enpresen arteko kontzentrazioaren gainekoak (galaraziz, salbuespenetan izan ezik, pertsona fisiko zein juridiko bakar bati hedadura eremu bereko frekuentzia bat baino gehiagoren titularitatea edo horietan parte hartze gehiengodunaizatea).
|
|
|
Alabaina, askoz egokituagoa da Estatuaren aniztasun politiko kultural territorialari dagokionean.Zentzu honetan, nahiz eta Autonomia Erkidegoen arloaren gaineko eskuduntzak mugatuak diren eta zenbait gaitan goitik behera Estatuaren araudi eta jarrerek baldintzatuta dauden, zentralista beti; oztopatzaile askotan komunikabide autonomikoekiko; zatikatzaile gehienetan?, aukera errealak dituzte hauek beren inguruetan egiturapropioak eta ezberdinak garatzeko. Hala erakusten du EITBren esperientziak berak, nahiz eta horretarako Estatuak ezarritako lege mugetatik harago joan behar izan duenzenbaitetan, edo horren zirrikituak baliatu, EITB bera sortu edo bigarren kanala zabaldu zenean
|
bezala
. Lurraldetasunaren arlotik ere ETB1en seinalea Iparraldera normaltasunez hedatzea lortu da; ordea, Nafarroako hedapena ez da osoa, ezta ofizialaere.73
|
|
|
Horrela, bada, badirudi ikus entzunezkoetan liberalizazioaren aldeko tesiekaurrera egin dutela Europan, nahiz eta, esan
|
bezala
, tentsioan beti ikuspegi babesle edosozialagoarekin. Zerbitzu publikoaren garrantzia onartzen da, baina horren eremuamugatu eta merkatuaren sorosgarri bihurtu nahi da pixkanaka.
|
|
|
Azkenik, nazioarteko komunikazio taldeak ere aipatu behar dira, indartsuakzenbait sektoretan, aldizkarietan
|
bezala
Espainiar Estatuan; eta horien presentzianabarmena da atal batzuetan, ikus entzunezko produkzioan adibidez. Eta baita bestesektore batzuetako enpresak ere, telekomunikazioen eta teknologia berrien garapenakbultzatuta, arlo berri hauetan beren lekutxo eta tartea egiten saiatzen direnak:
|
|
|
Kontuan hartu, halaber, Europako beste lurraldeetan ez
|
bezala
, irratigintzaren antolamenduanUhin Ertainetako emisio moduak duen pisua eta garrantzia, nahiz eta garapen garaikidea, funtsean, FMrenbidez gertatu den. Emisio banda horien finkapena, baita Uhin Luzeena ere, zeina RNEri egokituzitzaion esklusiban?, urriaren 27ko 2648/ 1978 Dekretuaren bidez egin zen, eta Estatu mailako hirufrekuentzia zehaztu ziren bertan Uhin Ertainetan eskuragarri.
|
|
|
Telebistan
|
bezala
, hizkuntz politikarako aginduari jarraituz, emakidadunei emisio denborarenerdian katalana erabiltzea eskatzen zaie, baita emango diren kantuen laurdena (hitza dutenena behintzat) katalanez izatea ere (269/ 1998 dekretua, urriaren 21ekoa). Neurri hauen parean Euskadi eta Nafarroakoakbarregarriak dira.
|
|
|
Enpresa egituraren gaiak, esan
|
bezala
, komunikazio sistema osoa hartzen duaintzat, eta ez bakarrik ikus entzunezkoa. Komunikabideak kultur industria dira, etaberen gestioan merkatu tarte, kostu efizientzia eta errentagarritasuna bezalako faktoreek gero eta garrantzi handiagoa hartzen joan dira, eta baita enpresen arteko kontzentrazio eta nazioartekotze prozesu zabalak eragiten ere.
|
|
|
Esan
|
bezala
, gaur egun, irrati/ telebista sistemak antolatzeko ahalmena banatuta dagobotere maila ezberdinen artean. Europako Batasunak gero eta eskuduntza gehiago dituikus entzunezko sistemak araupetzeko orduan, eta berak finkatzen dituen ildoakezinbesteko erreferentzia markoak dira Estatuentzat, hauek beren arautegiak ezartzeko, hori da, adibidez,. Mugarik Gabeko Telebista" delako artezarauaren kasua, geroikusiko den bezala?.
|
|
|
Azterketen arabera, launa kanaleko 6 multipleleudeke erabilgarri epe laburrera telebistaren lurrazaleko difusio digitala egiteko, baina ez da finkatu nolakoa izango den horien erabilera, ez eta kanal guztiak hasieratik emango diren ere. Hori bai, irrati telebista analogikoetan
|
bezala
, Estatu mailako eta inguru lokaleko zerbitzuak sortzea aurreikusi da20 Edozeinmodutan, CSAk zehaztuko ditu zerbitzu kategoriak eta horien hedapen geografikoa, bai eta bakoitzean eskainiko diren frekuentziak ere. Halaber, gaur egunlurrazaleko emisio baimena duten zerbitzuek aukera izango dutela xedatu da, sistema digital berrian kanal bana izateko sistema analogikotik ematen dutenprogramazio berbera eskaintzeko (simulcast).
|
|
|
Satelite zein kable bidez ematekoak diren ikus entzunezko komunikazio zerbitzuak ez daude, aurrekoak
|
bezala
, baliabide urri baten esleitzeko prozeduren menpe. Zerbitzu horien programatzaileek edo editoreek, ordea, hitzarmenbat sinatu behar dute CSArekin (sozietateak Frantziar Estatukoak badira, edoEuropako Batasunetik kanpokoak izanda Frantziar Estatuko satelite edokable sistema baten bidez emango badira) edo deklarazio bat egin behar duteberaren aurrean (Europako Batasunaren partaide edo Europako HitzarmenEkonomikoaren sinatzaile den beste lurralde batetakoak badira).
|
|
|
Zentzu honetan, Euskadiko Autonomia Estatutuak. Nafarroakoak eta besteAutonomia Erkidegoetakoak ez
|
bezala
, laurogeiko hamarkadaren hasieran, eskubideaezagutzen zien bertako instituzioei, berezko irratia, telebista eta prentsa antolatzeko.Eta xedapen horri atxikita sortu zuen, hain zuzen ere, Eusko Jaurlaritzak 1982an Euskal Irrati Telebista, oraindik Estatuak Autonomia Erkidegoek beren irrati/ telebista zerbitzu propioak ezartzeko aukera araupetu gabe gabe zeukanean.
|
|
|
Espainiar Estatuko ikus entzunezko sistemaren araupetzeari dagokiolarik, hemenez da oinarrizko lege bat egon, Frantzian
|
bezala
, gerora egindako garapen legislatiboguztiaren abiapuntu edota bilgune izan dena. Aitzitik, lege multzo zabala dago, zerbitzu horien hedapen eremu eta emisioan erabilitako teknologia ezberdinen arabera, non, halaber, Estatu, Erkidego eta Udalen artean eskuduntzen banaketa ezberdinakegiten diren.
|
|
|
Telebista pribatuaren legeak37, berriz, telebistaren zerbitzu publikoa gestionatzeko beste modua arautzen du, gestio modu zeharkakoa deitua izan zena, esan
|
bezala
, Telekomunikazioen Ordenamendurako Legean (LOT) Estatuak eta Autonomia Erkidegoek egiten duten gestio modu zuzenari kontrajarriz. Legeak hedapen nazionalekohiru zerbitzu aurreikusi zituen, eta hamar urtetarako emakidak zehaztu zituen, iraupenbereko epeetarako luzagarriak38 Zonal dekako deskonexioak ere agintzen zituen, etanabarmentzea merezi du Plan teknikoan finkatutakoak ez zirela egokitzen ez lurraldekultural ez politikoetara ere.
|
|
|
... lurraldetasunaren erreibindikazioa justu etorkizunari behar
|
bezala
begiratzen dionproiektu politiko bakarra da... Beste kontu bat da lurraldetasunak Estatuaren forma izanbehar duen ala ez9.
|
|
|
Esan
|
bezala
,, burujabetza, da liburu honetako gaia.
|
|
|
–Etorkizunean ere ezaugarri etniko kulturalek nazioa definitzen jarraituko dutelabaiezta dezakegu; hutsean, batzuetan, baina ezaugarri politikoen eskutik gehienetan, ene ustez, eta osotasun bat eginik; hots, ez lehenak zentzu negatiboz hartuta eta bigarrenak kontrapisu modura ulertuta, osotasun bateko agerpide desberdin
|
bezala
baizik.?
|
|
|
Baina demokrazia mota asko dago, eta konstrukto bat dela onartu dugunez, eztabaidagarria da oso.Eta hemen kokatzen dira, hain zuzen ere, konstituzionalismoaren bertuteetako batzuk. Burujabetasunaren subjektuak prozesu autoeratzaile baten parte dira, zentzukolektiboan zein indibidualean, osotasunean
|
bezala
aniztasunean. Konstituzioa ezda soilik juridikoa (horretan gauzatzen bada ere), ezta kontratu sozial hutsa ere.Gainditu egiten du berezkoa zaion funtzionaltasuna, zentzu zabalago batez bustitaazaltzen delarik.
|
|
|
Biak eskutiklotuta doaz, banandu ezinik. Baina, dikotomikoki aztertu ezin diren
|
bezala
, ez dakomeni bata bestearekin nahastea.
|
|
|
D, accord! Bainaintelektual espainolek bi adiera desberdin eman nahi diote panazea intelektual horri: batetik, zerbait berri esango balute
|
bezala
aipatzen dute, eta bestetik, konstruktokulturalen balioa gutxietsi nahian dabiltza.
|
|
|
Honetarako sortu genuenEzbaika elkartea duela bi urte. Eskubide kolektiboen inguruan funtsezkoa zaigunlan teorikoan behar
|
bezala
murgildu ahal izateko, hain zuzen. Amarrurik gabe etagaur egun gure eskubideak zapaltzen dituen zuzenbideak aztertzeko.
|
|
|
Fuhrerprinzip delakora, alegia. ...a dela-eta gertatzen denez, salbuespen egoera argi batean oinarritutik hain zuzen, demokrazian funtsezkoa dugun berdintasunaren hastapena urratzeaz gain, nabarmen dago berriro ere eskubideei dagokienez kolonizazio egoerak dakarren ondoriozko asimetria (berez bi motatakoherritarrak daude Espainian, hau da, euskaldunak eta besteak...); eta, gainera, espainiar erregimen politikoaren ezaugarriak behar
|
bezala
antzemateko argigarria suertatzen zaigu. Horregatik, Espainian euskaldunontzat demokraziarik ez dagoela esandezakegu.
|
|
|
Estatu Nazioa eta ordezkaritzakodemokrazia. Alabaina, Europan
|
bezala
, Estatu Nazioa ezarri da, bertako gizarteenizaera nazional anitza ukatuz. Eta bertako komunitateetan erroturik zegoen demokrazia zuzena ezabatuz, Estatuko eremu berrian demokraziarik gabeko ordezkaritzako demokrazia inposatu dute.
|
|
|
Kanadak
|
bezala
, Australiak eta beste herri garatu batzuek ere antzeko txostenak enkargatu dizkiete beren adituei, helburu berberarekin: estatu handiek zein politika eraman behar duten argitzea, sareen bidez beste estatuek duten eragina ekiditeko.
|
|
|
Estatuakedota poliziak oso interesgarritzat hartzen ditu datu horiek, potentzialki arriskutsuizan daitezkeen taldeak (oposiziokoak, disidenteak, marjinatuak, eta abar) kontrolatzeko. Beti
|
bezala
, informazio larriaren erabilpena oso justifikaturik dago: guztiononerako omen da.
|
|
|
ardura. Deserrira ihesi joan zirenek erabili bazuten ere11, pasaporteak ez zuen luzeiraun, ordea, eta gerra zela medio, orduko beste hainbat gauza
|
bezala
, frankistekberehala baliogabetu zuten, baita debekatu ere. Geroztik, bestelako saiakera batzukere izan dira.
|
|
|
Antzeko ibilbidea ezagutu dute berriki arte estatu kontzeptuak eta honen inguruan dauden bestehainbat kontzeptuk, zeren erabat aintzakotzat hartu edota ikerketatik at izan baitira, askotan aintzakotzat hartu izanagatik, hain zuzen ere?, antropologiaren eremuanbatik bat disziplinaren bilakaera izanik egoera honen errudun. Alabaina, sozialki etapolitikoki sortu eta garatutako kontzeptuen aurrean gaude (Leca 1991), eta, hortaz, beste edozein kontzeptu eta antolaketa modu
|
bezala
, ikergai bilaka daitezke. Aregehiago, kontzeptu hauen kasuan, sortu zireneko kontestua kontuan harturik, Europako mendebaldea eta garaia medio, guztiz dokumenta daitezke horien sorrera eta bilakaera.
|
|
|
Arestian aipatu dugun bezala, juridikoki definizioz desberdinak badira ere, sarritan elkarren sinonimo gisa erabili ohi dira, bai eguneroko jardueran, eta baitatestu akademikoetan ere, frantses eta ingeles testuinguruetan gertatu ohi den
|
bezala
, estatu baten kide denaren kualitate legala adierazteko. Brubaker ek berak ere, auziari beste ñabardura bat gehituz,, hiritartasun nazionala?
|
|
|
Alabaina, sarritan batez ere erdarazko testuetan, honen antzekoak diren izendapenak aurkiditzakegu, identitate konplexu baten adierazle baino gehiago (zenbaitetan hala dira, W. Douglassantropologo estatubatuarrak aipatzen dituen marratxodun euskaldunen kasuan
|
bezala
) banaketaadministratiboa errespetatu nahi duten deituren kasuan: vasco español, basque français, BasqueSpanish etab. Tamalez, gehienetan gai honen inguruan hausnarketa urria egiten da.
|
|
|
ondasun eta zerbitzuen nazioartekomerkataritza arautzen ibili dira. Finantzen kasuan ez
|
bezala
, erakunde horiek aintzat hartu zituzten estatuen neurri protekzionistak beren negoziazioetan, mugasariendesagerpena lortzeko epe luzeko helburu horren bidean; eta ondorioz, mugasariengutxiagotzeaz gain, egokitze eta harmonizazio konponketak egunorokoak dira.Ondasun fisikoen merkataritzaren aferaz gain, ikustezinen eta zerbitzuen nazioarteko salerosketen araudiak aztertzen ari da MME: idazleen eta gainerako sortzaileartistikoen eskubideak, ustiapen lizentziak, itsas garraioaren araudiak, ikus entzunezko hedabideenak, eta abar.
|
|
|
Gobernuen ahalmen ekonomikoek oinarri objektiboa dute, baldin eta moneta produktu delako identitatea, hots, monetaren zirkuitua, errespetatu bada. Orduan, espazio monetario nazionala ordenatua izango litzateke; hau da, arazo mikroekonomikoak eta ekologikoak (eta politikoak...) ingurumari makroekonomiko orekatuanagertuko lirateke, eta ez orain
|
bezala
, non desegonkortasun makroekonomikoa gainerako arazoak larriagotzen laguntzen ari den.
|
|
|
D) Oreka monetarioa, makroekonomikoa, burujabetza despertsonalizatuarenadierazlea da. Moneta zirkuitua gaizki doanean (desoreka monetarioa denean), kanpoko zorren diru itzuleraren kasuan
|
bezala
, gobernu nazional baten ahalmen ekonomikoak indargabetu egiten dira.
|
|
|
Sartre-rekin batera (1945) Les Temps Modernes kultur aldizkariaren sortzaileaizan zen Merleu Ponty k. Bataille k edota Camusek
|
bezala
–askatasuna, berez, gizabanakoari bakarrik dagokiola uste zuen; J. P. Sartre-k uste zuen, berriz, etorkizuna kolektiboki eraikitzeak bakarrik egiten gaituela aske.
|
|
|
Ez da egon behar kontraesanik, beraz, norberaren eta gizartearen libertateenartean (L' existencialisme est un humanisme; 1946an). Mendebaldeko hizkuntzagehienetan ez
|
bezala
, euskaraz gure etxea edo gure ama esaten dugu, aditzen lehenengo pertsona erabiltzean pluralaren eta singularraren adierak batuz. Ildo berekoadugu Sartre, erdian egon den pentsalaria (Gilles Deleuze-k zioenez, behintzat).
|
|
|
Literaturan zein antzerkigintzan, unibertsitatean nahiz kale zuloko tabernetan, prentsan edo manifestazioetako mitinetan ere, J. P. Sartre beti aurkitu dugu erdian.Grezia zaharreko filosofoak
|
bezala
, agoran hizlari; Berpizkundeko humanistengisan, poligrafo nekaezin; Kapitalismoaren hasierako militanteen antzera, elkartasun kolektiboen gogoetagile; Kolonialismo berantiarraren salatzaile; 68koMaiatzean irudimena aldarrikatzen eta ikasleriarekin batera ozenki oihukatuz, ukazio guztien kontrako borrokan, polemista, profesore eta profeta.
|
|
|
Hitza herriari emateak autodeterminazioa gauzatzea esan nahi du.Horretarako, ene aburuz, lurraldetasunari atxiki behar zaio inolako partiziorik onartu gabe, zeren, existentzialistek esango luketen antzera, autodeterminaziorako erreferendum plebiszitarioa galduta ere, garaipena nazio txikiarena bailitzateke, estatuek (Quebec-en
|
bezala
) subiranotasunaren oinarri legalaren eraldatzea onartubeharko bailukete de facto, eta ondorioz, Historiak ebatsitako herri askatasuna, askatasun nazionalak, ez bailirateke gehiago mendebaldeko demokrazien eskusoilik geratuko9.
|
|
|
Berau abian jartzen ez den bitartean, gainerako estaturik gabeko hizkuntza, kultura, herri eta nazioen antzera, euskaldunok ere beti menpekoak izango gara etaezin izango dugu ez eguneroko bizitza ez eta etorkizunik ere behar
|
bezala
kudeatu, gauzatu, biziberritu...
|
|
|
Subjektuak. Aurreko ikerketan
|
bezala
eta Europar Herrialde desberdinekoHaur eta Nerabeen Identitate Nazionalaren jabetzearen inguruko ikerketa zabalagobatean oinarriturik, hemen aurkezten diren datuak Estatu Espainiarreko testuingurukulturalekoak dira: Katalunia eta Euskal Herrikoak.
|
|
|
i) Autokategorizazioa eta Identifikazioak: aurreko ikerketan
|
bezala
.
|
|
|
Partaide hori, estatu ideologiarako, gonbitik gabeko bazkaltiarra?, gutxiengo egoeran dagoen talde etnikoaizaten da askotan, eta aktore sozialak sortu, eta historia, balioak, ohiturak, hizkuntzaeta abar jasotzen ditu (Gudykunst 1991; Levine & Campbell 1972). Estatuek
|
bezala
, zenbaitetan, gutxiengo egoeran dauden taldeak indartsuak izan daitezke, etabaliabide baliotsuak kontrolatzeaz aparte, partaide diren gizabanakoei leialtasunakeska diezaizkiekete. Hala ere, estatuetatik bereiziz, hauen mugak aldatu egitenbaitira eta herritarrek utz baititzakete?, herriak kultura jakinetan jaiotzen dira etauztea zailagoa izaten da.
|
|
|
Bada, guk ulertzen ez duguna hauxe da: pertsona horrek eskubide linguistiko batzukdituen
|
bezala
, zergatik ez dituen izan behar eskubide politikoak. Egia da, guk planteatzen dugun proiektuan, Nafarroan, laurogei mila lagunek parte har dezaketela.Baina pertsona horiek beren eskubideak dituzte, Gipuzkoan, Bizkaian edo IparEuskal Herrian beste batzuk dituzten bezala, eta eskubide politiko horiek era praktikoan jarri behar ditugu martxan.
|
|
|
– Kirolarekiko euskal legea ez da beharden
|
bezala
jorratzen ari, eta horrelaaukerak galtzen ditugu. Adibidez: zenbat diru eman zaie kirol profesionalei eta zenbat euskal selekzioei?
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren inkestetan, gehienak Euskal Selekzioen alde agertudira. Orain dela bi urte, Gasteizko Legebiltzarrean euskal selekzioak osatzeko legea onartu zen; dena den, urratsak ez dituzte eman behar den
|
bezala
.
|
|
|
Guri dagokigunean, arteari lotuta dagoenari eutsi nahi diogu. Artean
|
bezala
, jarduerak errepikaezinak diren neurrian, estandarizatu ezin diren neurrian, beraienberri eman nahi bada, beren hastapenetatik azaltzea iruditu zaigu modurikegokiena. Eta horretarako, gaur egun edozein hiritan aurki daitezkeen eta teoriamailan ere bereizten diren teknika eta jarduera ezagunenen berri eman nahi izandugu, bertan aritzen diren profesional eta espezialistei beren gaia aztertzea eskatuz.Sakontasunez, teknika bakoitzaren atzetik zein oinarri teoriko dauden eta gizakiaeta patologiaren zein ulermen dagoen adieraztea izan da gure nahia.
|
|
|
Hizki larriz idatzitako Bestearen lekua hartzen duen heinean, subjektuakbere sufrimendua zuzentzen dion Beste horren kokagunea hartzen duen neurrian, analistak hortxe egiten dio uko nagusi izateari. Eta horrexegatik hitz egiten dugupsikoanalisiaren etikaz eta analistaren gogoaz, nagusi izatearen gogoa baino indartsuagoa litzatekeen gogo batez
|
bezala
. Gogo hau enigmatikoa da.
|
|
|
Bestearen heriotzari barru barrutik lotuta dagoela aurkitzean? Medikuarentzat ez
|
bezala
, analistarentzat biziaez da balio gorena. Hala ere, honek ez du esan nahi psikoanalista heriotza bulkadaren zerbitzura dagoenik.
|
|
|
Nortasunaren antolamendu mota desberdinen definizioa tresna diagnostiko etametodologikoa da; erreferentzia bat da prozesu terapeutikorako, teknikak aukeratzeko eta analistaren bidezko presentziarako. Izan ere, Lowen ek azpimarratzenduen
|
bezala
: –Osasun mentala, gizabanakoak bere ekintza eta portaeran erabatinplikatzeko duen gaitasuna dela esanez defini daiteke.
|
|
|
–Bi bide horiek sinkronizatu egin behar dira, terapia eraginkorra izan dadin.Horrek barne hartzen ditu ametsen interpretazioa eta transferentziaren arazoakonpontzea. Baina, beste zenbait terapia formatan ez
|
bezala
, gorputza zimendua da, eta horren gainean eraikitzen dira Niaren funtzioak, hots, nork bere burua ezagutzea eta adieraztea? (Tonella, 1994, 35 or.)?
|
|
|
Emakumezko paziente batek esatenzidan: . Nire amak ez zeukan besorik, lau hanka baizik, zaldiek
|
bezala
. Horregatikezin izan ninduen sekula besoetan hartu.
|
|
|
Konfluentziahaur jaioberriaren egoera betiko luzatzea bezalakoa da (edo lehenago, sabelekoegonaldia), bereizketaren arriskuak ekidinez. Fanatismo era guztietan ageri da, nazionalistak, ideologikoak eta era guztietakoak?, eta egunerokotasunean, desberdintasunen edozein ukaziotan,, izaera horrekin ezin zara nire semea izan?, botatzen duen aitaren kasuan
|
bezala
.
|
|
|
Paul Goodman ek, kontaktu mugaren indartze xedatu batean oinarritzen denmekanismo gisara definitu zuen, Gestalt Terapiak berak bultzaturiko egoaren puztebat; esaldi gestaltikoaren lehen zatia gaizki ulertu izan balitz bezala,. Ni neu naiz?,. Zu zeu zara? adierazpenaren aurka balego
|
bezala
.
|
|
|
Psikoanalisian, transferentzia neurosiaren garbitzeaz hitz egiten den bitartean, analisiaren amaiera
|
bezala
hartuz, terapiak berak sorraraziriko patologia?, gestaltean berriz, egotismoaren desegitea, menpekotasunen arteko gehiegizkoindependentzia dela esango genuke, edo J. M, Robine ren hitzetan,, egologiatikekologiarako bilakaera?. 18
|
|
|
Ametsa orainean kontatzen da, momentu horretan gertatzen ari balitz
|
bezala
, lehenengo pertsonan: –gizon bat ikusten ari naiz, belauniko dago zulo bategiten.?
|
|
|
Perls ek bere burua existentzialista ateorikotzat zuen eta filosofia modu honekteorizatzeko zuen joera kritikatu zuen. Kritikak kritika, Fritz ek ez
|
bezala
, Laura kteoria haien eragina onartu zuen. Yontef en hitzetan (1995), Laura-k, Martin Bubereta Paul Tillich teologo existentzialekin harremana izan zuen.
|
|
|
Hauxe da Gestalt Terapiak jaso zuen lehen eragina, Perls bera, 20 urtez psikoanalista, bere burua 7 urtez analizatzen ibili zen-eta. Beste asko
|
bezala
, Perlsneofreudiano bihurtu zen, bere ikuspuntu propioa sortu zuen arte.
|
|
|
pazientearenjabetze maila handitzeak baitzuen benetako garrantzia. Transferentziari dagokionez, psikoanalisiak ez
|
bezala
, baliorik gabeko jarrera dela esan zuen, hots, sendatzeko funtsezkoa ez zela. Terapeutak, eraginkorra eta patzienteari gertatzenari zaiona aurrez aurre jartzen diona izan behar zuela uste zuen.
|
|
|
Anbibalenteen artean, beste kasuetan
|
bezala
, joera defentsibo nabarmena sumadezakegu. Haiengan ikusten diren dependentziazko eta haserrezko nahasketakmurriztu dezake, frustratua dagoen haurra gaizki tratatzeko edo abandonatzekoprobabilitatea.
|
|
|
Autosufizientekonpultsiboak dira, edo alderantziz, menpekotasun afektiboa agertzen dute, besteposibilitateen artean. Ekidin zaleentzat, anbibalenteentzat
|
bezala
, harremanenkalitatean eragin handiena duen faktorea emozio negatiboen komunikazioa etaerabilpena da. Emozioak ez dituzte erabiltzen komunikazio afektiboa etaelkartrukaketa emozionala errazteko, era defentsiboan baizik.
|
|
|
Beste eskemak
|
bezala
, Barne Eredu Eraginkorrek (BEE) irauteko joera dute, hau da, eskematizaturik dauden pertsonek errazago bilatzen eta gogoratzen duteeskemen edukiekin bat datorren informazioa; eta azkarrago prozesatzen, ebaluatzen eta aurresaten dute besteen portaera, eskemen zentzu berean doanean.
|
|
|
C taldeko haurrak anbibalenteak, ambivalent?
|
bezala
ezagutzen dira.Esplorazio pobrea erakusten dute, amaren joan etorriaz kezkaturik. Amakalde egiten duenean, erreakzio gogorra izaten dute; baina itzultzen denean, gertutasun bilaketa negarrarekin eta errefusapenarekin nahasten dute.
|
|
|
Argitalpen hauek intereshandiko mugimendu psikiatriko bat sorrarazi zuten, harremanek eta berezikifamiliako harremanek paper nagusia zuteneko mugimendu psikiatrikoa. Laing, aipatutako beste asko
|
bezala
, paziente eskizofrenikoekin lan egin ondoren hasi zenfamiliekin lan egiten. Eskizofrenikoen familietan gertatzen zena bere ikuspegitikazaltzeko, mistifikazioaren kontzeptua garatu zuen (Laing, 1976).
|
|
|
Teoria estrukturala teoria sistemikotik eta komunikaziozko teorietatik elikatzenda, harremanak eta giza harremanetako egituren jatorrizko existentziaazpimarratuz. Baina orientazio sistemiko puruek ez
|
bezala
, orientazio mistokoekez dute gizabanakoa familia sistema baten partaide soiltzat hartzen,, azpisistema, modura baizik, bere egitura psikologiko propioarekin, beste azpisistemekin etakanpoko ingurunearekin harremanean, ikuspuntu ekologiko batez. Familiarenegituratzea hiru oinarrizko dimentsiotan finkatzen da:
|
|
|
Pertsona anitzenarteko harremanak arautzen dituzten legeen izaerak, gizabanako gisa harturikpartaideek dituzten ezaugarri psikologikoek, egitura psikikoak? eta sistemarenantolaketaren bi maila horien arteko harremanak erabakitzen dute patologia.Familia bakoitzak, edozein giza erakundek
|
bezala
, taldearekiko partaidetzaarautzen duen leialtasun sistema berezkoa du. Taldean, bikotekidearekin, neba arrebekin edo lagunekin ezarritako leialtasuneko konpromiso horizontalez gain, aurretiko edo ondorengo belaunaldiak biltzen dituzten konpromiso bertikalak erebadaude.
|
|
|
Bi konpromiso mota hauek sarritan gatazkan jartzen dira, eta gatazka guneak antolatzen dira. Familia bakoitzak badu bere Liburu Nagusia, eta bertanidazten dira partaideen zor eta merezimenduak, kontu liburu batean
|
bezala
. Liburuhonek duen ezaugarri bat, belaunaldiz belaunaldi transmititzearena da; honela, ondorengoek beren aurrekoek egindako zorrak ordaindu behar izaten dituzte, berenleialtasun bertikalerako konpromisoengatik.
|
|
|
Whitaker, Psikiatrian trebatu aurretik, Ginekologianespezialdu zen. Bere belaunaldiko psikiatra gehienek
|
bezala
, psikoanalisian eginzuen prestakuntza, hasieran Haur Psikiatrian lan eginez, eta mota guztietakopazienteekin ondoren.
|
|
|
Orientazio Taldeanalitikoaren ordezkari nagusia, A. Robin Skinner da, Londresko Familia Terapia Institutuaren sortzailea. Aurrekoak
|
bezala
, teoriasistemiko eta psikoanalitikoak, azken hauek bereziki J. Bowlby k eta S. Foulkes ek eraginak, elkarlotzen ahalegintzen da. Bere sorrera berantiarragoa izatean (Institutua 1976an izan zen sortua), familia eskola psikoanalitikoen, estrukturalen, estrategikoen eta komunikaziozkoen eragin multzo handia du.
|
|
|
Bere drama irudikatzeko prest dagoen publikoko pertsona, bikotea edo taldea da.Rolari nagusitasuna eman behar dion aktoreak ez
|
bezala
, hemen protagonistari denbezalakoa izatea eskatzen zaio. Horretarako, ahalik eta erlaxatuen etadesinhibituen egotea lortu du, hasi berariazko beroketarekin, eta dramatizazioan zehar zuzendariak sartuko dituen teknikekin jarraituz, hain zuzen ere, beredrama espontaneoki adieraztea ahalbidetuko diotenekin.
|