|
2000
|
|
|
Orain, zertarakoaz, gizakiak aske jokatuz burutu behar duen helburuaz, etikaren edukiaz mintzatu da. Horretarako, Nietzsche hartu du hizlari nagusitzat, beste arrazoi batzuren artean, bera delako morala bizitzaren arazo orokorrak
|
bezala
bizi duena, Jaungoikoa bizitzako galdera nagusitzat aitortu duena eta aldi berean," Jainkoa hil da!" berriaren emailea. Guztira honen mila eta bostehun pasartetik gora itzuli ditu.
|
|
2002
|
|
|
Jo diagu hondoa; langilea ere burges ttipi bat
|
bezala
bizi duk, eta gustatu egiten zaiok: gustuko ditik oporraldiak, Karibeko uharteetan etzauntzak zain zauzkak hilabete pare bateko soldataren truke, eskiatzen ere ibil litekek, eta agian erregearen eta haren bizkartzainen albotik igaroko duk, eta erregea nola erortzen den ikusten duenean barre egingo dik; beharbada zutik jartzen ere lagunduko ziok.
|
|
2003
|
|
|
Astiro astiro, gogoratzen zituen xehetasuntxo guztiekin, Ainhizek Unaxekin bizi izandako orduak kontatu zizkion Karmeleri, honek harrituta eta aldi berean hunkituta eta sorginduta bezala entzuten zuela. Ernagarria gertatzen zitzaion; berari gertatu balitzaio
|
bezala
bizi zituen lagunaren hitz guztiak. Bitartean, bigarren eta hirugarren kalimotxo erdiak etorri ziren, Bad Religionen" Recipe of hate" eta Metallicaren" Kill" em all" pletinatik igarotzen zirela.
|
|
2004
|
|
|
Gure hezkuntza ereduek mugak dituzte, jakina, baina bestela egingo ez genituen gauzak egin ditugu horiei esker. Aipatu ditudan Neguriko horiek euskararen oihartzuna dute nahiz eta, oraindik ere, beraien etxean euskara ezjakinen, baserritarren, nekazaritza girokoen edo hiri girotik aparte bizi direnen zerbait
|
bezala
bizi duten. Hemen, Rikardo Arregi ekarri behar dut berriz ere gogora.
|
|
2005
|
|
|
Badakigu egurra emango digutela, hala ere». Gizonek gizon
|
bezala
bizi duten egoera aztertzea da lantegi horren xedea, eta Iboni esparru orokor batzuk lantzeko eskatu diote aurrez Urtxintxatik. Gu prestakuntza lantegi horietako batean sartu gara.
|
|
|
Gaztea Aberri Egunera doanean festaren dibertsioa bilatzen du batez ere, gordinki esanda. Zuk, Urbeltz, diozunaren arabera, agian, gazteek festaren ospakizuna hautematen eta lehenesten dute, alta, gazteek ekimena festa
|
bezala
bizi dute. Harago joanez, Korrika sartuko dut festan edo Kilometroak en aldaera guztiak.
|
|
|
Euskal gizartean bakea egunez egun atzerabiderik gabeko zerbait
|
bezala
bizi dugu. Eguneroko gizarte errealitateak politikaren eremua irentsi egiten du.
|
|
|
Edo, beharbada, gaizki enfokatzen dugu kontu hau: guraso bat silueta bat baino ez da, eta seme alabak dira gurasoek utzitako siluetan eta zuloetan sartzen direnak, ohartuta edo ohartu gabe, aurpegian gero eta aitaren antz handiagoa duela jabetzen den semeak aitaren silueta hartzen du ezarian ezarian, halako traizio bat
|
bezala
bizi du patu saihetsezin hori, etsita murgiltzen da aitak utzitako uberan, haren erantzukizunak begietan lehertzen zaizkio hoteletako ispiluetan bere aurpegiari so egitean, ihes egin nahi duenean ere, aitak utzitako lorratzean eta mamuetan hartzen du semeak haragi azkenean. Ez dauka beste erremediorik.
|
|
|
Denak ahaztuak zenituen. Edo ahaztuak bazenitu
|
bezala
bizi zenituen, ederki jakinagatik memoriak puta zahar bat izaten dakiela sarritan, beti ez bada. " Zu ere nirekin egon zinen maiteminduta.
|
|
2007
|
|
|
Euskara elkarteek bizipen hori transmititu nahi dute kultur eskaintzaren bitartez, euskarazko kultur adierazpenen sorkuntza eta hedapenean eraginez nagusiki. Euskarazko emanaldiak programatzen dituzte, ez euskaraz direlako bakarrik, euskaraz izateak euskal komunitatearen erreferente egiten dituelako, komunitate
|
bezala
bizi ditugun kezka, arazo eta ikusmoldeak erakusten dituelako eta, nola bizi garen erakutsi nahi dutelako. Euskaraz egiten dugunoi, euskaraz bizi garenoi, euskaraz bizi nahi dugunoi, euskal komunitatearen ateko giltzak eskaintzen dizkigute euskara elkarteek.
|
|
2008
|
|
|
Txirrindulariz jantzi gabe, eguneroko bizitzan bizikleta erabili nahi dugunok, ez dugu enbarazu egiten, ez gara hippyak, ez flipauak, ez inuzenteak, ez eta erromantikoak ere. Bizikletaz mugitu ahal izatea, hasteko, plazer
|
bezala
bizi dut. Askatasunarekin lotzen dut.
|
|
|
Albisteak tristetu nau, webeko erabiltzaile merkatuaren pastela banatzen duten lauzpabost enpresa erraldoien mundu horretan, nire ustez, Jerry Yangek sareko aurpegi atsegin eta ameslaria irudikatzen zuelako. Interneteko erraldoien talde horretan, nekez integratzen zen zakur berde bat zen Yang; aberasteko bidea baino, Interneten aritzea jendearen bizitza aldatzeko aukerak ematen zizkion abentura bat
|
bezala
bizi zuena, alegia.
|
|
2009
|
|
|
bota zion amak, oinak kalean jarri ahala?, eta etxerako bidean aurkitu zutèn lehen elizan sartu ziren, Jainkoari eta Maria Santisimari era arautuago eta deboziozkoago batean eskerrak emateko; Teofilo Mariak, beraz, gogo gogoan behar zituen eszena haiek, bete ere, halaxe betetzen baitzuen tuberkulosia saihesteko dodekalogoa, hitzez hitz; areago: ateak eta irekitzeko, alkandoraren mahukak luzatu eta eskuak azpian sartzeko ohitura hartu zuen, kirtenari edo eskutokiari heldu aitzin, afera hura obsesio bat
|
bezala
bizi zuen seinale.
|
|
|
bereganatu arte; erdigunea, bazterraren itzalpean zegoena, non erruduntasun sentimenduaren harra baitzen jaun eta jabe? kulpa bat
|
bezala
bizi baitzuen aitak afera hura, kulpa bat bezala amak, eta kulpa bat bezala beste anai arrebek ere, absentzia itxurako hura, ezpainek isildua, baina kontzientziaren ahotsak ozendua, atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik:
|
|
|
halatsu egon zen, begiak mahai gainean zegoèn kristalezko ur pitxerrean galduta; Gabinoren beste begiratu bat ote zen hura, eten bat markatzen zuena, zeren pitxerreko ur gardena, hamaika urtetan bere begietakoa ere izan zuena? amets bat
|
bezala
bizi baitzuen jada, iragana amets batean bizi den moduan, tristuraren eta malenkoniaren ertzean. Haren begiei arretaz erreparatuz gero, halako zerbaiti antzeman zekiokeen, Gabinoren begietako urak arre baitzetozen, zinez, aitaren bi gezikada haiek ura zulatu eta hondoko hautsak eta lohiak mugitu balizkiote bezala, ezinbestean mugitu ere; egia zen Gabinok eszenarik nazkagarrienak hautatu zituela, zer besterik ziren suge haiek, soldaduen aho begietan ihesbidea aurkitzen zutenak??, baina Gabinoren begirada, bai eszena haiek egiterakoan eta bai aitari aurkeztu zizkiòn mementoan ere, xaloa zen, kutsurik eta errurik gabekoa, halako moldez, non xalotasunak berak garbitzen baitzituen ongiaren eta gaizkiaren arteko auzian sor zitezkeèn zalantzak:
|
|
|
Domingok, baina, berandu gabe jakin zuen ezen askatasun sentimendu hura egiaren alde bat zela, alde erromantikoa?, errealitate hark bai baitzuen, halaber, alde arromantiko bat: esan nahi baita lehen argitik eguzkia ezkutatzen zen arte bazegoela ontzian zereginik, batean sukaldean laguntzen, bestean ontziaren bizkar sabelak garbitzen edo motorrak ikatzez kargatzen?, izerdi eta neke, neke eta izerdi, halako moldez, non egunak leher eginda bukatzen baitzituen; zirkunstantzia hura, baina, bere buruarekin egindako apustu bat
|
bezala
bizi zuen Domingok, hutsetik hastea ernagarri eta kitzikagarri egiten baitzitzaion, antza: esan nahi baita Domingoren erabakiak jarrera erromantiko bat zuela oinarri, errealitate arromantikoari bere berniza ematen ziona; Domingo, izan ere, aberaskume bat zen, bizitzan erosotasun eta erraztasun guztiak izan zituena:
|
|
|
Europarako hurrengoak. Ez dakit burua nork duen hutsago, ikuskizuna ikuskizuntzat pasioz disfrutatzen duenak, edo hauteskundeak futbola
|
bezala
bizi dituenak. Ikuskizun hutsa diren ospakizunek ez digute burua husten, ez direnak zein neurritan badiren neurtzeko baliabideak ematen dizkigute.
|
|
|
Munduak bazterrera eta itzalera kondenatu zuen Benjamin Maria, baina bazterra ez zen ahanztura; aitzitik: oroitze hutsa zen, bai baitzirudien ezen itzal hura ameba erraldoi bat bezalakoa zela, bere pseudopodoak noranahi hedatzeko gaitasuna zuena, erdigunea ere –mamia eta ardatza– bereganatu arte; erdigunea, bazterraren itzalpean zegoena, non erruduntasun sentimenduaren harra baitzen jaun eta jabe... kulpa bat
|
bezala
bizi baitzuen aitak afera hura, kulpa bat bezala amak, eta kulpa bat bezala beste anai arrebek ere, absentzia itxurako hura –ezpainek isildua, baina kontzientziaren ahotsak ozendua– atergabeko presentzia bihurtua iduri; Domingok, aldiz, guztiz kontrako jarrera abiapuntutzat harturik, erdigunea eskaini zion Benjamin Mariari hasieratik: erdigunea eskaini zion eta eguzkia eskaini zion –inozentziaren eguzkia–, baita ordainean eguzkiaren fruituak jaso ere, zeinak baitziren itzal puska hari ziòn maitasuna eta maitasunari zeriòn bizipoza; bazuten, gainera, mundukoek beste desio bat, ezkutukoa bezain benetakoa, haiek guztiek, barru barruan, Benjamin Mariaren heriotza irrikatzen baitzuten, heriotzak bakarrik deusezta baitzitzakeen eta ezaba, ausaz, absentziaren presentziazko agerraldi etenik gabekoak, gauak itzal guztiak irents ditzakeen bezala; ez zuten esaten ez aitortzen –kulpa hura ere ezkutuan eraman beharrekoa baitzen, menturaz–, halaxe sentitzen zuten arren; Domingok, aldiz, bizi bizirik nahi zuen anaia, bai bizian eta bai hilean ere, balizko heriotzari ere jarria baitzion amets urdin baten egunsentia...
|
|
|
Domingok, baina, berandu gabe jakin zuen ezen askatasun sentimendu hura egiaren alde bat zela –alde erromantikoa–, errealitate hark bai baitzuen, halaber, alde arromantiko bat: esan nahi baita lehen argitik eguzkia ezkutatzen zen arte bazegoela ontzian zereginik –batean sukaldean laguntzen, bestean ontziaren bizkar sabelak garbitzen edo motorrak ikatzez kargatzen–, izerdi eta neke, neke eta izerdi, halako moldez, non egunak leher eginda bukatzen baitzituen; zirkunstantzia hura, baina, bere buruarekin egindako apustu bat
|
bezala
bizi zuen Domingok, hutsetik hastea ernagarri eta kitzikagarri egiten baitzitzaion, antza: esan nahi baita Domingoren erabakiak jarrera erromantiko bat zuela oinarri, errealitate arromantikoari bere berniza ematen ziona; Domingo, izan ere, aberaskume bat zen, bizitzan erosotasun eta erraztasun guztiak izan zituena:
|
|
|
...baina ez zuen halakorik egin, kolpe latz hark blokeatu eta haren aurka ezer egiterik ez balu bezala; eta afaltzen ere –ezer gutxi afaldu zuen– halatsu egon zen, begiak mahai gainean zegoèn kristalezko ur pitxerrean galduta; Gabinoren beste begiratu bat ote zen hura, eten bat markatzen zuena, zeren pitxerreko ur gardena –hamaika urtetan bere begietakoa ere izan zuena– amets bat
|
bezala
bizi baitzuen jada, iragana amets batean bizi den moduan, tristuraren eta malenkoniaren ertzean. Haren begiei arretaz erreparatuz gero, halako zerbaiti antzeman zekiokeen, Gabinoren begietako urak arre baitzetozen, zinez, aitaren bi gezikada haiek ura zulatu eta hondoko hautsak eta lohiak mugitu balizkiote bezala, ezinbestean mugitu ere; egia zen Gabinok eszenarik nazkagarrienak hautatu zituela –zer besterik ziren suge haiek, soldaduen aho begietan ihesbidea aurkitzen zutenak? –, baina Gabinoren begirada, bai eszena haiek egiterakoan eta bai aitari aurkeztu zizkiòn mementoan ere, xaloa zen, kutsurik eta errurik gabekoa, halako moldez, non xalotasunak berak garbitzen baitzituen ongiaren eta gaizkiaren arteko auzian sor zitezkeèn zalantzak:
|
|
|
Azkenik, kontsultatik irten –" Titanica hondoratu egin zen, bai, baina gaur ez da zorionez hondoratu, seme, aitak halaxe esango luke, eta emadazu musu bat!" bota zion amak, oinak kalean jarri ahala–, eta etxerako bidean aurkitu zutèn lehen elizan sartu ziren, Jainkoari eta Maria Santisimari era arautuago eta deboziozkoago batean eskerrak emateko; Teofilo Mariak, beraz, gogo gogoan behar zituen eszena haiek, bete ere, halaxe betetzen baitzuen tuberkulosia saihesteko dodekalogoa, hitzez hitz; areago: ateak eta irekitzeko, alkandoraren mahukak luzatu eta eskuak azpian sartzeko ohitura hartu zuen, kirtenari edo eskutokiari heldu aitzin, afera hura obsesio bat
|
bezala
bizi zuen seinale.
|
|
2010
|
|
|
Bion artekoa bukatu edo zela bost urte joan ditun ia, eta batzuen batzuetan atzoko kontua iruditzen zain, hurbila oso denboran. Asierrekin hasi hintzela, berriz, ez ditun oraindik lau urte, eta askoz aspaldikoago zer bat
|
bezala
bizi dun; aspaldiko zer bat bezala gogoratzen ditun hire orduko bizitzeko gogo ilusioak, gazte idealista eta besteak ez bezalako harengan aurkitu uste huen guztia?. Karlos ez dun beste inorekin egon urte horietan, hori ederki dakin.
|
|
2011
|
|
|
Efrenek itzal hura zuen, bada, fantasma urrun baten presentzia
|
bezala
bizi zuena: ia ausentzia oso bat bezala, alegia?
|
|
|
dira, ez azken arrazoi edo helburuak modu abstraktuan. Arrazoi sentituok bakoitzak bereak balio absolutu
|
bezala
bizi ditu, bere identitate pertsonalak horiekin bategiten du, horien arabera taxutzen du bizimoldea, berarentzat sakratuak eta ukiezinak dira: bere moralaren iturburuak.
|
|
|
Txurik esaten duen bezala, senarrak «kontatutakoa zen gerra» berarentzat. Inposatutako memoria
|
bezala
bizi dute gerra eleberriko protagonista femeninoek, gizonezkoen jazoera epikoz zipriztindua; baina beste gerraz, domestikoaz, ezer gutxi esaten da. Ukatu zaien iragana birsortzen ahalegintzen dira emakumeok, iragana berridatzi, etorkizuna ere idazteko.
|
|
|
Drama bat
|
bezala
bizi dut nik, azken urte hauetan, autoritate intelektualez hornitutako pertsona jantzien eskasia. Egia da ni ez naizela Unibertsitateko departamenduetan mugitzen, eta ez dudala jakintza horien berririk.
|
|
2012
|
|
|
dira, ez azken arrazoi edo helburuak modu abstraktuan. Arrazoi sentituok bakoitzak bereak balio absolutu
|
bezala
bizi ditu, bere identitate pertsonalak horiekin bategiten du, horien arabera taxutzen du bizimoldea, berarentzat sakratuak eta ukiezinak dira: bere moralaren iturburuak.
|
|
|
Jokalari estrategikoarentzat autonomia bere buruaren kontrola da, autokontrola: bere burua ere kanpotik
|
bezala
bizi du, zuzeneko ezaguera izango ez balu bezala, introspekzio artatsu eta zehatzaz bere buruan aztarrika eginez.
|
|
|
Bertan gogoratu ere, ordu ilun hartan, Ama Gorenari egin babes deia, ene sor lekurat berriz itzultzeko. Aments bat
|
bezala
bizi dut ordu hau, graziazko esker bihurtza batean. Amerika lur alde hauetara etorri zirenetarik baginituen jadanik ikusiak sor herrirat itzultzen lau taulen artean.
|
|
2013
|
|
|
Gerla lana edo ofizioa bilakatu zen soldaduentzat, François Cocheten arabera. Lubakietan bizi zirenek ofizio bat
|
bezala
bizi zuten gerla haren ustez, eta langile on batek bezala egiten zuten beren lana. Eskualduna k maiz errepikatu nahi izan zuen euskaldunak perfil horretako soldaduak zirela, hala nola eredugarriak, langile onak, indartsuak eta kementsuak.
|
|
2014
|
|
|
Behin, irainei ukabilkada batekin erantzuten ahalegindu zen Gica, baina ukabilkadak sorbaldan jo zuen Bolitxe, eta hura gehiago haserretu zen. Aurpegian emandako pare bat txalo eta bultzakadaren bat baino ez ziren izan, baina Gicak sekulako jipoia eman baliote
|
bezala
bizi zuen. Amak ubelduren bat ikusten zuenean, futbolean eginikoa zela esaten zion.
|
|
|
Arkadia beste nonbait zen. Negua estoka tinkatze bat
|
bezala
bizi zuten, auzoen herrian mezatik landa neska guziak zainduak edo arreba edo kusiak. Emozioak bortuaren beste alderdian behar dira amestu.
|
|
|
Xamuiok infernu
|
bezala
bizi zuen horretan, lurrean, argi izpi batzuk bota nahi izan zituen bertsotan. Jakiteko beharrezkoa da irudikatzea, baita horretarako infernua bera irudikatu behar bada ere.
|
|
2015
|
|
|
Tamalez, ohituta zegoen funtzionario zabarren erdipurdiko lanetara, gutxi gorabeherako datuz betetako dokumentu zalantzagarrietara, beste nonbaitetik lotsarik gabe kopiatutako paragrafoz betetako txostenetara. Funtzionario berriak erakusten zituen zehaztasun egarria eta txukuntasuna eredugarriak ziren, eta espero ez zuen opari bat
|
bezala
bizi zituen zerbitzuburuak.
|
|
|
Jakinarazteko baizik ez da. Zuek egiten duzutena ondorioak badituela zuengan eta zuek
|
bezela
bizia duten landare eta animaliengan. Eta sumatzen dut zuen ekintzaren ondorio hauek ez ta pentsatu ere ez duzutela egiten.
|
|
2016
|
|
|
Ez da damutzen, preso altxatu baitzuten eta andrearen maitaleak aldiz ez zuen deus sufritu. Injustizia
|
bezala
bizi du eta horrela azaltzen du Etxahunek. Ez du poeta jokoa baitezpada aitzina ekartzen, haren ondorioz herriko gaizki ikusia jasan behar baldin badu ere.
|
|
|
Donostiak Berrezarkuntzaren krisia Espainiako gainontzeko hiriek
|
bezala
bizi zuen. Politikari eta agintari tradizionalen gainbeheraren aurrean aktore politiko berriak agertu eta gizartearen babesa lortu zuten.
|
|
|
Hausnarketa asko izan da, kontzientzia azterketak, iraganera hainbatetan bueltatu, akatsak ikusten saiatu. Prozesu hori guztia gaixotasun larri bat izango banu
|
bezala
bizi dut; uste dut hori dela konparazio egokiena. Denetik ikasten da zerbait, zalantzarik gabe, baina horren gogor jo ninduen, aurre egiteko gaitasun gutxi utzi zidala.
|
|
|
EEPk ez ote du hori neurtzen? Injustizia
|
bezala
bizi dugu aurtengo banaketarako hartu den erabakia. Ahal gutirekin ari dira Euskal Irratiak, entzuleen laguntza handiarekin (hauen atxikimenduaren froga), eta diru iturri berriak bilatuz urte guziz.
|
|
2017
|
|
|
Haientzat benetan da igandea gaur, astelehenaren aurreko eguna; aprobetxatu beharra daukate. Oporrak igande luze bat
|
bezala
bizi dituztenak, aldiz, lasai egongo dira lo, zein egun den ere ez dute jakingo askok.Baina berdin dio: gaur berdin berdin da igandea.
|
|
|
Familia, oinarri. Norberak nahi eta ahal duen
|
bezala
bizi du familia, talde txikian edo komunitate handi bateko partaide modura. Baina zalantzarik ez dago euskal herritar gehienentzat ardatz garrantzitsu bat dela familia esaten zaion hori gizarteratzeko, sentitzeko eta zailtasunei aurre egiteko.
|
|
|
Langile ezjakin horrek idaztean lumak porroskatzen ditu bere barneko garraren poderioz. Tximino larrua erantzi zutèn aurreneko gizonak bezala, edo filosofo handiak bezala, gizakiaren funtsezko arazoek dute kezkatzen, premia hurbil eta urgenteak
|
bezala
bizi ditu. Haurrak bezala, gauza guztiak lehen aldiz ikusten ditu.
|
|
|
Uste dut arrazoi puntu bat zuela. Liburuzainak bazuen talentua, baina berak gabezia bat
|
bezala
bizi zuen hori. Uste dut barru barruan beste norbait izan nahi zuela, gizonagoa, lehiakorragoa, distiratsuagoa.
|
|
|
Baina oposaketak atera nituen, ama papera bete nahi nuelako ere?. Elkarrizketatuen artean, ordu luzeen kultura gestionatu beharreko esparru gai
|
bezala
bizi dutenak soilik emakumeak izan dira: Xx6, bizi guzia kontziliatzen, kontziliatzen, eta kontziliatzen?, eta honakoa guraso izatearekin loturik agertzen da maiz, edo hobe esanda, ama izatearekin kasu honetan.
|
|
|
Gurekin Jaiek, beti izan du helburutzat aske sentitzera hurbilduko gaituen gunea eraikitzea, sinisten dugun balore parte hartzaile, euskaldun eta feminista ipar orratz, norbanako, eragile, kolektibo edo herri
|
bezala
bizi ditugun borrokak eta festa uztartzea eta hainbat aldarrikapenei oihartzuna ematea, finean, herriari begira, herritik jaiotako festak sortzeko, etxetik urruti ditugunak beti gogoan izanez. Gure ametsa gorpuzten urteak eman ditugu, eta gure ibilian haien eskua (beso, hanka, bizkar eta buru...) luzatu diguten herritarrez inguratuta egon gara.
|
|
|
Baina islama bizitzeko modua bakoitzarena da. Musulman bakoitzak nahi duen
|
bezala
bizi du bere erlijioa. Aurreiritzi horiek apurtzea garrantzitsua da, nire ustez.
|
|
|
Horrela, Bestearen presentzia subjektuen kuasi osotasun bat
|
bezala
bizi dut nire Bestearentzako objektu izatean eta, osotasun hori atzeko planoan dagoela, zehazkiago nabari dezaket subjektu konkretu baten presentzia, nahiz eta zehaztu ezin izan, horratik, Beste hori den. Objektutasunaren aurrean hartzen dudan defentsazko jarrerak Bestea nire aurrean agerraraziko du halako eta horrelako objektu gisa.
|
|
|
Baina iragana ere giza errealitatearen denboran bakarrik existi daiteke; izan ere, iragana bere baitarakoak orainean berarekin daraman esentziazko (bere baitako) izate finko bat da. Iragana existitzen da, hain zuzen, bere baitarakoak bere oraina bere iragana ez izaten
|
bezala
bizi duelako, eta hori bere baitarakoaren lege ontologiko bat da. Sartrek cogito kartesiarra birformulatzen du:
|
|
2018
|
|
|
Batzuen alarmak eta gehiengoaren komentarioak entzun dira goizean zehar. Bazkalorduko solasean ere gairik aipatuena izan da, gaia ja laido bat
|
bezala
bizi baitu iritzi publikoak, hira mineko baltsa balitz bezala. Iluntzeko albistegietan ja ezaguntzat hartu da, jakinaren gainean errepikatua.
|
|
|
“Bere arrebak behintzat bikiak dauzka, Carmenek badu zeri heldu”, hala ez izan arren eraso
|
bezala
bizi ditu Fakirrak Tatianaren hitzak; berri txarren pertinentzia aglutinatzailean zabaldutako pitzadura. “Buelta bat ematera noan”.
|
|
2019
|
|
|
Baina izango dira ere benetan ikastolara bueltatzeko gogo izpirik ere edukiko ez dutenak; beren barruan arrazoi bat bera ere topatuko ez dutenak ikasgeletako ateak zeharkatzeko; gelakideak ikusteko gogoz beharrean, haiengandik urrundu nahi dutenak; ikastola infernu
|
bezala
bizi dutenak. Haientzat ere (edo lanean edo beste esparruren batean sufritzen ari direnentzat) hasi da ikasturte berria, zoritxarrez.
|
|
|
Lehenbiziko urteak izateko gu hagitz kontent gaude». Doneztebar gazteak ikusle
|
bezala
bizi du eguna. Dena dela, parte hartzaileek bezainbertze gozatzen du:
|
|
|
Izan ere, Ikastolen eta Kilometroen oinarrian Euskal Herria aintzat hartzen duen euskarazko hezkuntza proiektu baten aldeko auzolan erraldoia dago. Ikastola herri onurarako erakunde bat
|
bezala
bizi dut nik, garai berrietara moldatuz aurrera egiten duena, bizitza euskaratik eta euskaraz azaltzeko proiektu sendoa duena. Herrigintza etengabe lausotzen saiatzen den sistema honetan ezinezkoa izango litzateke euskararen komunitateko kide aktiboak sortzea ikastolarik gabe.
|
|
2020
|
|
|
Antxeta irratian egiten du lan eta irratiaren informazio eremu naturala Behe Bidasoa eskualdea da (Hondarribia, Irun eta Hendaia barnebiltzen dituena); horregatik," komunikabide bezala zatitu egin gaituztela sentitu dugu", azaldu digu: " Oso kontziente izan gara Bidasoa eskualdea bat eta bakar
|
bezala
bizi dugula, zatiketarik gabe, egunerokoan makina bat joan etorri egiten ditugulako eskualdeko herri batetik bestera, Santiagoko zubia gurutzatuz".
|
|
|
Alokairuzko pisutxo bat, asteburuko kalimotxoak, txakurtxo bat. Etxea garbitzea aisialdirako aukera bat
|
bezala
bizi zuten! Gutxirekin konformatzen ziren, gutxiegirekin.
|
|
|
Profesio dekadente bat
|
bezala
bizi dut gure profesioa. [...] Nik ikusi dut 25 urteetako aldaketa hori.
|
|
|
Segituan bota zion: “Nahiago badun hitz egingo dinagu politikaz, euskal preso politiko
|
bezala
bizi dugun egoeraz, badatorrela dirudien armagabetzeaz, mugimendu sozialen egoeraz, ezker abertzaleaz edo hik nahi dunan gauzez, baina gure munduaren gainbeheraren erdian, nahiago niken hirekin beste edozertaz jardun, baita hainbeste gustatzen zain ditxosozko irla horri buruz ere”.
|
|
2021
|
|
|
Lehenago ez bezala, nik uste". Eskertzen duen konfiantza keinu
|
bezala
bizi du aldaketa. Lehenago irakurri diogu Jokini nola garatu duen zakilzentrismotik haragoko beste gorputz hizkuntza bat" konplitzeko" zailtasunak hastean.
|
|
|
Orain, aldiz, maskara, distantzia… Baina pandemiak pandemia, guztiarekin ere gozatzen ari gara, une bakoitzaz gozatzen". Aukera
|
bezala
bizi du Tiserak ere. " Bai, aukera izan dugu, eta aprobetxatzen ari gara!", esan du irribarrez.
|
|
|
Zarataren ifrentzua da isiltasuna. «Kontzeptu ezkor
|
bezala
bizi du gure gizarteak», uste du Zugastik, bakardadearekin, huts minarekin, heriotzarekin, inkomunikazioarekin lotzen delakoan. «Zigor oso gogorra izan liteke isiltasuna.
|
|
|
Lujanbiok ere bertso jarduna etengabeko negoziaketa bat
|
bezala
bizi du: “Jendeak zenbat hartu dezakeen, zenbat ulertu dezakeen, zenbat konpartitu dezakegun... ” (Labaka, 2017).
|
|
2022
|
|
|
Artetik erraiteko, Mixel Labeguerieren ondotik, izan dira euskara doi doia ulertzen zuten deputatuak, bainan euskaldungoa harek
|
bezala
bizi zutenik ez. Ordu litzateke irizpide hori ere kontuan hartzeko, bereziki dakigularik gure bozka eremu bat Biarnoari loturik utzia dela Pasqua barne ministro zen denboratik.
|
|
|
Behin batean gaztetasuna dastatzeagatik etorkizunean saihetsezina zaigun eta pairatuko dugun derrigorrezko zigorra. Krudela da gero pentsaera hori bultzatzen duen gizartea, zimurrek idatzitako liburu baten orrialdeak baino, demoniozko tolesturak
|
bezala
bizi dituenak. Sare sozialetako filtroek zure esperientziak desagerrarazten dituzte liraintasunaren izenean, eta bideojokoek unibertso digitalean sekula ahuldu eta maskalduko ez den gorputz bat ematen dizute.
|
|
|
Feliuk adierazi du, «ilusio» handiarekin bizi izan duela proiektua. Urte hauetan ikasi eta ikusitako guztia herriari erakusteko aukera
|
bezala
bizi du: «Niretzat, orain arte egin dudanaren jarraipena da gida hau, nolabait, herriari eta gizarteari nik dakidan horretatik zerbait eskaintzea».
|
|
|
Baina ez nahi bezainbat. Gabezia
|
bezala
bizi dute, Claveriek dioenez: “Nola egin heldu ez diren jende horiengana heltzeko.
|
|
|
Gaineratu du, halaber, pribilegio
|
bezala
bizi duela. Izan ere, bere hitzetan, «asko dira» merezita ere, inoiz omenaldirik jaso gabekoak:
|
|
|
Zer diozu. Zuhurtziaz jokatu behar dugu, hau ez da gripe bat, nire ustez goizegi da horretarako. Gaur egun, biztanleriaren zati batek COVIDa patologia arin samar bat
|
bezala
bizi duen arren, biztanleriaren beste segmentu batzuek, hala nola txertatu gabekoek edo txertoari hain ondo erantzun ezin dioten gaixo immunodeprimituek, koadro larriak bizi ditzakete. Gainera, adineko pazienteetan, behar bezala txertatuta egonik ere, haien oinarrizko patologia desorekatu daiteke.
|
|
|
Zaintzaren ikuspegia daukat, zaintza bizitzaren erdigunean jartzearen alde nago, baina bertze eredu batean bizi naiz oraindik. Badakit haurren zaintza hautu bat dela, baina parentesi arteko pribilegio bat
|
bezala
bizi dut. Ez dut ikusten neure burua zaharrak zaintzen, beharbada iritsiko naiz.
|
|
|
Batzuetan karga bat
|
bezala
bizi dut zaintza, lanagatik, bakardadeagatik. Patriarkatuagatik.
|
|
|
Laino beltzak buruaren inguruan berarekin balihoaz bezala. Beti bizi izan zen estutasunen batean, dudazko etorkizunak lagundu zuen etenik gabe, eta aitaren heriotzak garai horri bukaera jarri izan balio
|
bezala
bizi zuen.
|
|
|
" Hitz egiten dudanean inori zuzentzeko ohiturarik ez daukat, hargatik ez dago geldiaraziko nauen ezer, horrez gainera zer esango nizuke, bada, zuri izurik eragin gabe, landako herri batean sortu nintzela Maineko mugatik hurre, hezkuntza erlijiosoa jaso nuela, nire irakasle guztiak erlijiosoak zirela, emakume lehorrak, bizialdia sakrifizio fanatiko
|
bezala
bizi zutela, eta emakume haiei ama esan behar niela, berek hautatutako izen faltsu bat zeramaten, ahizpa Jeanne, Julie ordez, ahizpa Anne, Andrée ordez, ahizpa ama haiek erakutsi zidatenaren arabera gurasoak ez dira gai seme  alabei izenak hautatzeko[...]. Eta besterik zer, hamabi urtez pianoa jo nuela eta mundu guztiak bezala landatik alde egin eta hirian bizitzera joan nahi nuela, harrezkero ez dudala nota bat ere jo eta azkenean taberna batean lanean hasi nintzela, zerbitzari, eta gero puta egin nintzela ordu arte definitu ninduen guztiari uko egiteko asmotan, inori frogatzeko posible zela aldi berean ikasketak egitea, idazle bihurtzea, etorkizun bat espero izatea eta bizia han eta hemen alferrik galtzea, sakrifikatzea ahizpa ama haiek kongregazioa zerbitzatzeko beren buruak sakrifikatzen zituzten bezala."
|
|
|
Hitz egiten dudanean inori zuzentzeko ohiturarik ez daukat, horregatik ez dago ezer geldiaraziko nauenik; horrez gainera, zer esango dizut, bada, zuri izurik eragin gabe, landako herri batean sortu nintzela Maineko mugatik hurre, hezkuntza erlijiosoa jaso nuela, nire irakasle guztiak erlijiosoak zirela, emakume lehorrak, bizialdia sakrifizio fanatiko
|
bezala
bizi zutenak, eta emakume haiei ama esan behar niela; berek hautatutako izen faltsu bat zeramaten, ahizpa Jeanne, Julie ordez, ahizpa Anne, Andree ordez; ahizpa ama haiek erakutsi zidatenaren arabera, gurasoak ez dira gai seme alabei izenak hautatzeko, ezta Jainkoaren aurrean beren buruak definitzeko ere, eta besterik zer jakin nahiko zenuke, guztiz normala nintzela, ikasketetarako aski dohaintsu...
|
|
|
Dekolonialitatean sakontzeko beharra areagotu zitzaigun eta EHBFk 2020ko irailean antolatu zituen udazkenleku feministetan ere, “Lokaztu gaitezen” tailerra antolatu genuen, Emaginen eskutik. Tailerra baliatu genuen gure zuritasunarekin lotutako pribilegioak aztertzeko eta euskaldun
|
bezala
bizi ditugun zapalkuntzekin sortzen zaizkigun korapiloez hitz egiteko. Ariketa batean, bi galdera hauen bueltan ibili ginen eztabaidan:
|
|
|
Asko hausnartu genuen elkarrekin biluztasunaren inguruan eta hausnarketa horien bidez ohartu zen Ane bertso saioetara ez zuela ia inoiz gorputza behar baino gehiago nabarmentzen zion jantzirik eramaten; nahita baztertzen zituela soinera horrenbeste itsasten zitzaizkion arropak. Beatrizek, berriz, eremu askeago
|
bezala
bizi du oholtza eta uste du askoz ere errazago biluztuko litzatekeela bertan handik kanpora baino. Anek ez du hala sentitzen, kontrara, oholtzara horrela jantzita irtenda, bere konfort eremua zartatzen ari zela sentitzen du, nolabait.
|
|
|
Nostalgiak ez du esanahia maite. Eta antzerkira itzultzeko zuzendaritza ere ez beraz, honek mugimendutik esanahia edekitzea eskatzen baitu, ulergarritasuna self service batean zerbitzatzen, batzuek jendetasun eskas bat
|
bezala
bizi dute," teatro berri hori..."
|
|
2023
|
|
|
Ez dut lanaren balioa goraipatuko, arras argi baita langile gutik askapen tresna
|
bezala
bizi dutela. Jarduera higagarria eta eskergaitza da gehiengo handi batentzat, tupinaren betetzeko baizik ez egina.
|
|
|
Bai, tematuta nago horrekin. Eta gainera denboraren igarotzea konplot bat
|
bezala
bizi dut neurri batean. Denok dakigun zerbait da, baina ezikusia egiten diogu.
|
|
|
Zahartzaroa oinarrizkoranzko itzulera bat
|
bezala
bizi du, bere buruaren lehengaiarekin aurrez aurre jarrarazi duen aldi bat bezala. " Jendarteko zurrunbiloan zabiltzanean, batekin demandan, bestearekin desafioan, sar zaitezke era guztietako eztabaidetan, baina zahartzaroan, zeure baitako kontzientziak bizi zaitu.
|
|
|
Alde batetik, bizia anitz errexten zion. Eguna, hastetik bururatzera, lerro zuzena
|
bezala
bizi zuen.
|
|
|
Kontua da aparteko laguntza bat banu
|
bezala
bizi dudala gidaria behar izatea. Gure buruan zaintza zer den eta zer ez den aztertu behar lukete psikologoek edo soziologoek.
|
|
|
Yaleko Unibertsitateko Psikologia sailak 2018an argitaratu zuen ikerketa baten arabera, normaltasuna ez da existitzen". Beraz, Izarok arazo
|
bezala
bizi zuen hori berez jende gehienak sentitu izan dugu noiz edo noiz, hau da, une jakin batean gure inguruko gehienak bezalakoa ez izateagatik arraro sentitzea. Eta arraroa sentitzeagatik gure identitatearen benetako bilaketan hastea.
|
|
|
kapitalaren beharren arabera baizik. Zukinek dio benetakotasunaren krisi
|
bezala
bizi duguna korporazioen hiriaren eta herri urbanoaren arteko gatazka besterik ez dela. David Harvey haratago doa eta krisi ekonomikoak krisi urbano gisa bizi ditugula aipatzen du [14].
|
|
|
Guk adibidez, Donostian, urteen poderioz, lortu dugu publiko bat oso fidela. Herri txikietan ere emanaldi politak ateratzen zaizkigu sarritan, bertako jendeak akontezimendu
|
bezala
bizi duelako. Horrelakoetan antzerkiak beste dimentsio bat hartzen du.
|