|
2000
|
|
|
Ez dut inor mindu nahi, baina batzuetan, nahiz eta hemen hogei urte eraman, oraindik kanpotartzat hartzen naute nire iritzia ematean. Egia latza da, baina" euskañola" nagusitu zaigula esanez gero, batzuk minduta
|
bezala
sentitzen dira. Adibidez, nazioarteko izenak zergatik esan behar dira erdaraz bezala, jatorrizko izena hobesten baldin bada?
|
|
|
Zentzu honetan, existitu, gizakia bakarrik egiten da. Bereexistentzia zauri bat
|
bezala
sentitzen duen eta bizitzen duen abere bakarra. Harri batekegiten duena da, izan, ez existitu; edo, hobeto esanda, ezer ez du egiten, egin, eta horiizatea da, existitzea barik.
|
|
|
Sosegu hark, ordea, bertze ezinegon bat eta bertze urduritasun bat aurkitu zuen hurrengo kale kantoian, zeren, neure egitekoa eginez gero, ohoin bat
|
bezala
sentitu bainintzen, zure etxeko hurkotasuna hain modu zakarrean hausteagatik. Eta bi bozak berriro itzarri, eta nehoiz ere baino hitzontziago eta kalakariago aritu zitzaizkidan, eta, halatan, gau hartan lorik ezin egin nuela, neure gorputza martirizatzeari ekin nion, nehoiz ere baino beroago eta sutsuago.
|
|
|
Eta ni, nola jaun Marcelen eraginagatik edo biziki maite bainituen erretorika eta oratoria, gogara egoiten nintzen haien diskusioneak eta ateraldiak entzuten... edo, hobeki, gogara egoiten nintzen alde batetik, baina ez bertzetik, zeren eta, anitzetan, erdibitua
|
bezala
sentitzen bainintzen. Eta ez noren alde egin ez nekielako, zeren eta hamarretik bederatzitan osaba Joanikoten aldeko izaiten bainintzen, baina ama ikusten nuelako guztiz aita Bartolomeren alde, haren hitz neurtuak —neurriz beti ere gure ama! — eta haren keinu iheskorrak —zeinetaz arras jabetzen bainintzen ni, ez dakit bertzeak— testigu eta lekuko...
|
|
|
Baina, nola napolitarra baitzen gizon bat, san Jenarori buruzko kontuetan arraina uretan bezala edo erlea loretan
|
bezala
sentitzen zena, hala, nekez ohar zitekeen osabak egin zion irriaren ñabardurez, eta, handik eta halatan, irri hura guztiz bertze alderat ulertzen zuela eta osabaren atsegin ustezkoaren aierutzat hartzen, aitzina ekin zion, irri hark ireki bidetik. Eta, sainduaren bizpahiru mirakulu xehero baino xeheroago kontatzen zizkigula, erran zuen:
|
|
|
Ordea, urduritasun hark gehiago zuen alegrantziatik kezkatik baino, zinez bainengoen bozkarioz gainezka, neure lehen itsasaldi haren aitzinean! Eta, noiz eta biharamuneko goiz eguzkitsuan haizeak untziaren belak hantu eta hanpatu, eta portutik jalgi baikinen, Kolon tipi bat
|
bezala
sentitu nintzen, mundu berri baten konkistatzerat zihoana, untziak ur urreztatuen artean aitzina egiten zuela.
|
|
|
—Napolitarrari eman dizkiot bi errealak bart gauean, eta... —eta, filosofo tipiari, gutitan bezala, upela hustua baino hutsago geratu zitzaion burua, bat batean... eta haur bat
|
bezala
sentitu nintzen, babesik eta gerizarik gabe.
|
|
|
Eta, hala, kontzientzia ezin hertsiago baten jabe egiten nintzela, edo, hobeki, kontzientzia hertsi hura nitaz jabetzen zela eta haren boz akusatzaileak eta kondenatzaileak behin eta berriro akusatzen eta kondenatzen ninduela, penatua eta pertsegitua
|
bezala
sentitzen nintzen gau eta egun, ez kanpotik, norbait gibeletik zetorkidalako, baina neure baitaren baitarik eta neure kontzientziatik, ihesbiderik eta itzurpiderik gabe.
|
|
|
Harik eta jakin nuen arte ezen herrirat jaitsi zela, ez dakit zeren egiterat. Sua bat batean iraungi balitzait
|
bezala
sentitu nuen, zeren iragan baitzitzaizkidan trenpea eta orena, denbora eta sasoina, eta ez zegoen iragan denbora atrapatzerik... Baina ez...
|
|
|
Izan ere, gutitan ikusten nuen nik anaia beldur, eta orduan, zinez, beldur zen, ez dakit zeinen beldurrago, aitaren edo zigorraren, zeren ez baitakit zeini behatzenago zion, aitari edo zigorrari. Fortunak, eta neure azpikeriak batez ere, anaiaren gainetik jarri ninduten behingoz, eta arrano bat
|
bezala
sentitu nintzen txepetxaren aitzinean, nehoiz baino gogarago, lorios eta biktorios.
|
|
|
Ezten kolpe bat
|
bezala
sentitu nuen belarrondoko hura. Eta, segidan," Zergatik...?", galdetu nahi izan nion.
|
|
|
—Gutitan liluratu izan nau gizon batek nola erotu eta liluratu baininduen aita Bartolomek, halako moldez, non ergel bat
|
bezala
sentitzen bainintzen haren aitzinean, borondaterik gabeko jostailu bat haren eskuetan... zeren aita Bartolome gizon sendoa baitzen eta nik haren sendotasuna behar bainuen, neure hutsaren estaltzeko; gizon sutsua zen eta nik haren sua behar nuen neure zalantzen erretzeko eta deusezteko. Eta aita Bartolome jauregirat etorri eta, handik gutirat, osaba Joanikotekin Italiarako bidaiatik itzuliz gero, apez izaiteko erabakia hartu zenuen zuk, Joanes, eta orduan are itsuago sinetsi nuen, zu jaio ondoren izan nuen ametseko hitz ustez profetikoetan, zeren Jain koak zinez nahi baitzintuen berarentzat... eta sinetsi nuen, halaber, ezen Jainkoak probidentzialki jarri zizula aita Bartolome, zeure xedearen erdiesteko izan zenezakeen gidaririk argiena.
|
|
|
Ordea, ume eta gazte haien artean arraina uretan
|
bezala
sentitzen bazen ere, eta beti umore onez egoiterat entseiatzen bazen ere, Antoniok hagitz sufritzen zuen bai eltxoekin eta bai oihaneko hezetasun beroarekin ere, eta ez zen klima hartarat ohitzen eta noiznahi den eritzen zen hargatik.
|
|
|
hitz handi hark, ordea, haragiaren bakardaderat eraman ninduen eta haragiaren gauerat... eta gau argigabearen gatibu izaiterat, ororen buruan. Eta nola ez ninduen eramanen, bada, libertate ustezko hark, ez bakarrik haragiaren kontu haietan, baina bizitzaren bertze kontu guztietan ere, gaurik gautsuenerat, baldin, kontzientziak" kontuz!" erraiten zidanean, baita asmo onenarekin ere, debeku baten aitzinean
|
bezala
sentitzen banintzen, eta baldin debekuaren haustea bihurtzen bazen orduan ene lehen nahia eta gutizia, hartan ene libertate partikularra jokoan balego bezala, jakin ere gabe ezen neure disposizione harekin libertatea urguilu kontu bat bihurtzen nuela eta neure nahikeriaren nahikeria, azken finean?
|
|
|
—Jauna, osaba Joanikotek erraiten du ezen fedeak salba gaitzakeela, eta, halatan, fede osoz natorkizu erraiterat ezen batzuetan ez dakidala non dagoen egia, non gezurra, baina arras egin nahi nukeela egiaren alderat, baldin non dagoen baneki; eta, batzuetan, galdua
|
bezala
sentitzen naiz, baina badakit ezen zure semetzat gaituzula, eta egunen batean argiren bat igorriko didazula, nola igorri baitzenion etxetik alde egin zuen parabolako seme xahutzaileari, etxerako bidean ipintzen zenuela. Eta nik ere guztiz nahi bainuke egiaren bidetik joan, zure betiko etxerat, amen.
|
|
|
Halaxe erran nion, bai, eta esplikazionea ere eman dizut, baina badakit ezen nik eman esplikazionea motza eta laburra geratzen dela. ...etik, ene kezkaren gainetik zegoena mementu hartan, zeren bidaia oso hartan osabaren erranetarat egon bainintzen, sekula erabaki bat hartu gabe, eta zeren hura baitzen, hain zuzen ere, ene lehen deliberamendua, adierazten zidana ezen gizon egiten ari nintzela, zinez... eta zeren noiznahi den etortzen baitzitzaidan bururat osabaren iduri hura, hark Bolognan ukabila jaso zuenekoa eta nik mehatxu bat
|
bezala
sentitu nuena, nik irri egin niolako, lohitan blai ikusi nuenean; izan ere, hargatik atera ote zitzaizkidan hitz haiek, zeren lege naturala baitzen mendekuari mendekuarekin ihardetsi nahi izaitea. Edo, ez al zen arrazoin printzipalena izanen ezen maisu ezin hobea nuela osaba, eta harenganik eta haren injeniotik gero eta gehiago ikasten ari nintzela, zeren eta nik osabari eman ihardespena, osabak berak egina izan baitzitekeen bertze zirkunstantzia batzuetan?
|
|
|
Halakoetan, haatik, deseroso
|
bezala
sentitzen nintzen, eta, orduan ere, noiz eta biak nigarrez ikusi bainituen, begiak beheititu eta aterako bidea hartu nuen. Baina osabak erran zidan:
|
|
|
...eko moduan egon nintekeen... eta harro ere nengoen, egia erran, alde batetik, zeren eta Mignonen laudorioek klarki adierazten baitzidaten ezen, materia hartan eta trabailu haietan hasi berria nintzen arren, nornahi den baino gaiago eta antzetsuago izan nintekeela, eta ene etorkizuna, halatan, ezin joriagoa eta ezin betakorragoa; baina, bertzetik, neure erakustaldiaren ondoren, oro har, ahalketurik
|
bezala
sentitu nintzen, zeren ahalke izaiteko moduan bainengoen neure itxura eta neure planta harekin, eta zeren, orotarat, huts egin bainuen neure lehen entseiuan, eta ez gutiz, baina soberaz, kontu haietan guti zena ere sobera zelako, ikusi bertzerik ez zegoen zein izan ziren ondoreak...!
|
|
|
Egun hartan, bada, eguzki jaiki berria distiratsu baino distiratsuago zegoen, eta ez gutiago itsas gaina, zeinak baitzirudien eguzkiak sutan ipinia. Eta neure oina Itsasoko Amaren gainean jarri, zeren eta halaxe baitzeritzan Piarres Oihartzabal kapitainaren untziari, eta, tupustean, haur jaioberri bat
|
bezala
sentitu nintzen, gorputza dar dar eta zangoak ere dar dar, hain bainengoen neure baitaren baitarekin bat eginik eta, aldi berean, neure baitarik kanpoan... eta haur jaioberri batek bezala egin nuen nigar ere, ez penaz eta nostalgiaz, zeren eta ez bainuen neure iraganaz zertaz penaturik, baina alegrantziaren alegrantziaz eta bozkarioaren bozkarioaz, iraganeko huts hautsetarik etorkizuna ikasteko p...
|
|
|
Ordea, bazkalduz gero kapitaina bere balentriak kontatzen hasi zitzaidanean, osabari gertatuak jada ahantzirik, nigarrari eman nion, halako batean, nehongo arrazoinik gabe... arestian konplitu ezin izan nuèn desira orduan konplitu izan balitz bezala, behar ez zenean. ...itzaidan lehen aldia; edo erran nuke ezen hura ez zela izan, benturaz, gertatu zitzaidan lehen aldia, baina bai gertatuaren berri nekien lehen aldia, ene barren hausturaren kontzientzia klar eta garbi harekin, gorputza leku batetik balihoakit bezala, arima bertzetik; edo erran dezaket, finean, ezen orduan bizi izan nuela neure baitan bataren bitasuna, zeren ustez bat nintzena bitan banatua banengo
|
bezala
sentitu bainintzen, leku batean egon arren bitan banengo bezala, han eta hemen, sentimendu kontrajarri haien zurrunbiloan. Eta Joanes bakarra nintzen arren, bi Joanes sentitzen nituen neure baitan... nola Mattinen baitan bi Mattin haiek hauteman bainituen, bata argia eta bertzea iluna, hark hartu kolpearen ondorez, noiz eta zalditik erori baitzen, nahiz eta, egia erran, nik zerbait disimula nezakeen eta anaiak ez...
|
|
|
Ez nuen erantzun. Kokotsa bi erdi egin balidate
|
bezala
sentitzen nuen, eta arnasak ez zuen oraino bere bidea erabat aurkitu sabel ahoan. Minik biziena, ordea, arima deitzen den leku aurkiezinetik lotua zitzaidan.
|
|
|
Ezin dut ukatu: Patxirengana kafetegira jai  tsi naizenean urduri samar nindoan, baina han anaia batekin elkartu behar banu
|
bezala
sentitu naiz (beharbada besterik izango zen Rubenekin egon berria ez banintz).
|
|
|
Eta gaur Loti Ederra izan banintz
|
bezala
sentitu naiz Luisek ere horrela deitu zidan Chicagoko hotelean. Irudipena izan dut loal  di luze batetik esnatzen ari naizela, nahiz eta oraindik printzearen musua jaso ez.
|
|
|
Orduan ez nuen eskura izan, larrialdietarako, EEBBetako hiri handietako eraikinetan dauden sute eskailerarik; ez nengoen prestatua, nonbait (baina nor dago halakoetarako prestatua?); orduan ez nuen uste izan nire bihotzeko haragian berriro dardararik ttikiena sentitzeko gai izango nintzenik; ez nengoen oso zuzen, nonbait. Eta hala ere, horra, bat batean basamortua zeharkatu, eta oasi batera heldu izan banintz
|
bezala
sentitzen naiz Yosemiteko berdamenean, Rubenen aldamenean...
|
|
|
IMAX era doi doia heldu gara. Everest-erako espedizio bati buruzko filma ikusi dugu eta, ilunpetan, nahiz eta inguruan Tom eta Karmelo sumatu, Rubenekin bakarrik banengo
|
bezala
sentitu naiz. Bizitzaren ibilbide malkartsu honetan, beraren presentzia makila gisa edo akuilu, edo makulu sentitzen dut:
|
|
|
Orduan alferrikakoak dira zainketa guztiak. Eta nik, nahiz eta Adelaren hitzak izan, onartu beharra daukat Teresari entzuten ari banintzaio
|
bezala
sentitu naizela.
|
|
|
Baina banuen Erakundearekiko sinpatia. Geure zerbait
|
bezala
sentitzen nuen, gauza gutxi izan arren. Ezarian ezarian indartzen zihoan erakundea zen.
|
|
|
Politikaren inguruko kezkak ere ahaztu zituen, eta harridura etengabearen zorabioan murgiltzen utzi zion bere buruari. Ume bat
|
bezala
sentitu zen. Edo LSD pilula haluzinagarri bat hartu izan balu bezala.
|
|
2001
|
|
|
Oso gogorra da bizkartzaina eramatearena, kolpe ikaragarria hartu dut honekin eta oraindik ez dut ondo gainditu, batez ere eremu politikoan sozialista naizelako, baina eremu pertsonalean anarkista. Txoria kaiola batean
|
bezala
senti tzen zara. Lehengo egunean irakurri nuen «La Razon»en nire lagun Patxi Zabaletak zioena, agian epe motz edo ertainera su eten berriaren aukeraz hitz egiten zuen.
|
|
|
Ezin esan gizonezkoen irudi ona ematen denik nobelan. Nobelako protagonista Zhivago doktorea
|
bezala
sentitzen bada Bioleta autobusetik ikusten duenean (126) antz gutxi du gizonezko honek B. Pasternak en nobelako protagonistarekin. Azken honek, Yuri Zhivagok, emakume batekin ezkondu ondoren beste batez maitemindu arren, ez du zitalkeriaz jokatzen.
|
|
|
hasten dabetetzen, motibazio berezkoa edo naturala lortuz: subjektua hizkuntza maitatzerairisten deneko unea dugu, hizkuntza norberaren zati
|
bezala
sentitzen denekoa.Puntu horretara iristean natiboa ez dena, natibizatu egiten da.
|
|
|
guztiz, usainaz ez jabetzeraino. Baina ez dirudi sentikortasunik eza iraunkorra denik; usainaren iturritik aldendu eta berriro itzuliz gero, hasieran
|
bezala
sentituko baitugu. Hala ere, etengabe eta luzaro usain bera hartzeak epe luzerako egokitzapena ekar dezake, antza.
|
|
|
Ni mutu geratzen nintzen. Berak bidaltzen zizkidan zinta guztiei mila itaun bilatu izan nizkien urtetan, baina orain, ama aurrez aurre neukanean, gustuko duen neskaren aurrean nerabea
|
bezala
sentitzen nintzen, aztoratuta, lelotuta, lotsatuta.
|
|
|
Gorri gorria. Azala sutan izango banu
|
bezala
sentitzen nintzen, desiragarria. Baina, hotelera iritsi eta soinekoa kendu orduko, sostenari begiratu ere egin gabe, ez zait, bada, bularretakoa askatzen hasten!
|
|
|
Zer konponduko du horrek? Airez betetako puxika banintz
|
bezala
sentituko naiz. Eskaparatean luzitzeko moduko manikia.
|
|
|
Bere barruan, ordea, ez du hausnarketa zuzen bat burutzeko indarrik topatzen. Nahastua
|
bezala
sentitzen da, bidea galdua. Inoiz baino gehiago, orain arte egindako guztia oker dagoela iruditzen zaio.
|
|
|
Ur irakinetan jarritako karramarro bat
|
bezala
sentitzen zara eta zeure buruari zin egiten diozu ez zarela berriro museo handi batera sartuko. Zaindaria etorriko da komunetik orduan eta eskatuko dizu kentzeko mesedez eskua Napoleonen sudurretik eta zuk barkatzeko esango diozu eta azalduko diozu ondoezik zaudela eta ez dakizula non zauden ere.
|
|
|
‘Gu ez gara azken euriarekin jaio, Maribel, ’ dio Arantxak. ‘Hemen jendea beldurrarekin bizi da, ustekabean
|
bezala
sentitzen da bizirik, bizitzea heriotzaren deskuidu bat balitz bezala. Eta horiek babestu egiten gaituzte.’
|
|
|
– Sasi tartean erditu banintz
|
bezala
sentitzen nion, arantza ttikiek kanpotik eta barrenetik xixta egiten didatela!
|
|
|
Nahikoa izan zen, ordea, gizontzarraren ukabilkada bete betean irensteko. Miura bat buruaz oldartu izan balitzait
|
bezala
sentitu nintzen. Atzeraka erori nintzen.
|
|
2002
|
|
|
Indartsua. Handitu egiten zara oholtza gainean, jainkotu egiten zara, jainko txiki bat
|
bezala
sentitzen zara, oso inportantea. Han transfiguratu bezala egiten zara, liturgia oso berezi bat ofiziatzen ari bazina bezala.
|
|
|
Ipar Euskal Herrian, oro har, euskal identitate etnikorik bada izan, bistan da, euskal kultura izanaren sentimendu oso azkarra baitago. Frantziako beste erregioetan Bretainian salbu ez da hemen
|
bezala
sentitzen bertako nortasunarekiko maitasuna. Hala ere, jendearen artean sentimendu hauekiko tolerantzia zabala dago eta kanpoko jendearekiko ere bai.
|
|
|
Eta azkenik hortxe topatu dugu Holtzarteko zubia, arroilaren ebaki ikaragarrian zintzilik; sari ederra, bertigorik ez dutenentzat behintzat. Harro pasa dira batzuk bertatik, une batez Indiana Jones
|
bezala
sentituz; saltoka ere hasi da bateren bat, zubiaren egurrezko zoru desegonkorra mugiaraziz, beldurtienen amorrurako.
|
|
|
Kanpaina horrek SOS Pribatutasuna kanpaina jarri du abian, eta horren helburua sinadurak biltzea da, Europako Parlamentuak estatu kideei ISPak komunikazio elektronikoen datuak biltzera behartzeko Erkidegoko arteztaraua onar ez dezan. Sarean askatasuna
|
bezala
sentitzen duten zibernauta askorentzat, arazo bat dago.
|
|
|
Zinez. Eta umetan
|
bezala
sentitu zen, jaun guztiahaldun batek bere urratsak gidatuko balitu bezala, kosmosaren bihotzarekin bat eginik. Eta, hartan zegoela, iruditu zitzaion Sergiorekin izandako porrota ulertzen hasia zela, baita onartzen ere, lehen aldikotz:
|
|
|
Baina gertatu aurretik ere banekien nik Sararekin eta Sararengan zerbait diferentea aurkituko nuela. Bibrazio bat
|
bezala
sentitzen bainuen airean, ordu arte behin bakarrik sentitu nuena, Anerekin. Baina hura ez zen guztiz berdina izan.
|
|
|
–Askotan kortxo puska bat
|
bezala
sentitzen naiz, itsasoko ekaitz guztien menpe. Eta, hala ere, okerrago egon izan naiz.
|
|
|
Ehun kilo inguru izango zituen. Deblauki, arrain txiki bat
|
bezala
sentitu nintzen, kabuxa bat besterik ez, balearen aurrean. Lehen ezustekoaren ondotik, gaizki begiratu zidan.
|
|
|
Baina Sara ez zen besteen miseriaz ohartzen. Edo aire leun bat
|
bezala
sentitzen zuen, gehienik ere. Ikusi ere ez baitzuen egiten besteen miseria:
|
|
|
Etxeratu ginenean, baina, ez genuen xanpainarekin ospatu. Hain baitzen zinezkoa istant haietan elkarrenganako genuen sentimendua, mendigoietako ura bezalakoa, aratza eta garbia, eta guk aski baikenuen ur garden hartatik edatea, mozkorturik
|
bezala
sentitzeko eta bizitzako burbuila guztiak odolean sentitzeko. Kurtsia da.
|
|
|
Baita orduan ere. Halako suertez, non, bat batean, haur txiki bat
|
bezala
sentitu baitzen, izu ikarak harturik. Eta esatekotan ere egon zen Karmeleri:
|
|
|
Karmelek oihu eta irri, biak batera egin zituen. Sara, berriz, lehen inpresioaren ondotik, adoretuta
|
bezala
sentitu zen, ur freskoaren sentsazioak beldurra estali balio bezala. Eta atzera egin beharrean, aurrera egin zuen.
|
|
|
Egun tristeak, zinez, Sararenak, handik aurrerakoak! Erraiak kendu balizkiote
|
bezala
sentitzen baitzen, eta erraien tokian hutsune ikaragarri bat egin balitzaio bezala, nola bete ez zekiena. Halako suertez, non, hausturaren berria jaso zuenean, etxean sartua egon baitzen bi egunetan, suari begira, estatua bat bezala, bere behar fisiologikoetarako doi mugitzen zela.
|
|
|
Hala ere, batzuetan, nexkari begira, hautsia
|
bezala
sentitzen nintzen. Eta amorratua.
|
|
|
–Barkatu hain gaizki portatzen banaiz, baina askotan haur abandonatu bat
|
bezala
sentitzen naiz, beldurrak josia eta bakardadeak iltzatua.
|
|
|
Eskuak jakaren patriketan eta lurrera begira, hobeki babestua
|
bezala
sentitu zen. Â Lagunen elkarrizketak gardenki ailegatzen zitzaizkion adimenera.
|
|
2003
|
|
|
Frantses logikak horrela funtzionatzen du, Frantziak jendearen mentalitate aldaketa behar du ordea, eta horretan ezintasun ikaragarria dauka. Europako Parlamentuan behin baino gehiagotan sentitzen dut logika nagusi hori aldatu beharra, haatik, eskuin nahiz ezker frantsesak ikasgelako azken ikasleak
|
bezala
sentitzen dira, ezin atzemanik Europa eskatzen eta lantzen ari den logika.
|
|
|
Haurtzaroa lagunekin euskaraz igaro duenak, Euskal Herritik kanpora joaten bada, gehien gehienetan herrimina sentiduko du (gallegoek morriña esaten diotena) eta herrimin honek beste euskaldunen tratua bilatzera eramango du. Herritik urrun egon arren, euskaraz mintzatzen dala, herrian
|
bezela
sentituko da eta eramangarriagoa egingo zaio esandako herrimina. Honegatik euskaldun asko, eleberritxo honen egileari gertatzen zitzaion bezela, Euskal Herritik urrun bizi dirala eztira ibiltzen erdeldunekin nahi ta ez izan ezik.
|
|
|
Gainera, bere ama ez zen sekula etxean eta pixka bat Xeleimi zor zion bere heziera. Aita joan zitzaienetik, bi ahizpak, nerabezaroaren ozeano haundian utzirik
|
bezala
sentitu ziren, helduen munduan sartzeko dauden zailtasunak oraindik ulertu eta gainditu beharrez. Horregatik, bazekiten beti elgarrekin izan behar zirela, bakarrik sentitzen zirenean.
|
|
|
Bizkarrean izigarriko mina zuen, labana batek bere bizkarra aldean bertze zeharkatzen balio bezala. Xoriño bat kaiolan
|
bezala
sentitzen zen. Asko bilatu zuen, baina ez zuen ulertu biziaren legea.
|
|
|
Oskarrek ez zekien zer esan. Telebistako lehiaketa horietako batean
|
bezala
sentitzen zen, galdera zaila egin eta mutu geratzen den lehiakidea zirudien. Ezjakina.
|
|
|
Parez pare zeukan Rakelen atea. Alizia ispiluaren aurrean
|
bezala
sentitu zen, tentatua. Eta, birritan pentsatu gabe, begiak itxita, atea zabaldu eta barrura sartu zen.
|
|
|
Rakel bere saltsan zegoen. Etxetik estreinakoz atera duten neskatila
|
bezala
sentitzen zen. Bere idoloen kontzertura doan nerabea bezala.
|
|
|
Egun batez nekatuta esnatu nintzen. Gau osoa abdominalak egiten pasa izan banu
|
bezala
sentitzen nintzen, lehertuta. Begiak ireki nituenean ohartu nintzen izarak korapilatuta nituela, izterrak kaiolatuak eta gerria endredatua.
|
|
|
Goitik behera zuriz jantzia. Dendariak eskularruak jarri zizkidanean, printzesa bihurtu berri zen Errauskine banintz
|
bezala
sentitu nintzen.
|
|
|
Putzu zikin batera erori nintzen ni. Zapataren takoiak kaka zapaltzen duenean
|
bezala
sentitu nintzen. Takoiaren labana zorrotzak txikitutako zaborra.
|
|
|
Paul Austerren eleberrietan bezala, esaterako. Gertatzen ari zaion dena, berari baino, Damian Arruti izeneko protagonistari gertatzen ari balitzaio
|
bezala
sentitzen du. Benetan berari ez balegokio bezala edo, hobeto esanda, bera ere baden pertsonaia literarioak bizi duela hori dena, baina ez egiazki berak, bere azalaren barruan bizi den gizonak.
|
|
|
Laborria eragiten dio Luperengan aurkitu duen senitartekotasunak, beti hangoxea bailitzan jokatze horrek. Eta pentsatzen du, berak ez duela balio inoren etxean berean
|
bezala
sentitzeko. Arrotzak egingo litzaizkiokeela beste edonongo usainak eta neurriak.
|
|
|
Kaka zaharra. Eta gutxi dira Zorionan euren etxean
|
bezala
sentitzeko baimena dutenak: Véroniquek, Argosek, Katalinak eta Moisesek.
|
|
2004
|
|
|
Adibidez, ni Baionara joanez gero nahiko arrotz sentitu naiz beti. Landibarrera edo Sara aldera joaten banaiz, etxean
|
bezala
sentitu naiz. Azaletik ikusita behintzat, Iparraldean erreferente baikorrak aurkitzen ditut:
|
|
|
Jokalari bat fitxatzen duzunean paratu aukera, berak jakiteko nora heldu den. Ez euskaraz hitz egin behar dutelako, baizik eta etxean
|
bezala
sentitu behar dutelako.
|
|
|
Arazoa da zuzendariek zure baitan egon daitekeen erreflexio guztia anulatzen dutela beraiek agindutakoa egitearren. Orduan pedalei eragiteko bakarrik balio duen makina bat
|
bezala
sentitzen zara, animalia bat bezala. Niri ez zait gustatzen hori, baina horrelako zerbait gertatzen zaizunean pentsatu behar duzu:
|
|
|
Amaieran, biziberriturik, sorbalda estutzen zien zama gainetik kendu balute
|
bezala
sentituko dira Ivy eta Dora. Ikus entzuleak ere inpresio bera izango du; benetan edo guztiz bizitzeko, bizirik egotearen zirrara senti ahal izateko, gutxienez behin ehortzi behar dugulako geure burua.
|
|
|
Eta zeruraino igoko bagina
|
bezala
sentituko garela.
|
|
|
Hori jakin zuenean galduta
|
bezala
senditu zen eta murru ikustezin bezalako bat agertu zen bere burraso orde eta bere artean. Baina biziki ongi orroitzen zen ere Elenaren ezagutza egin zuen egun ederraz:
|
|
|
Goizean goiz etxetik ateratzen entzun nuen, auskalo norako asmotan. Gau hartan ez nuen lorik batere egin eta burua kotoi malutaz betea banu
|
bezala
sentitzen nintzen. Kafea hotz hartu nuen.
|
|
|
Oskarrek lau egun zeramatzan edertasun hartan murgildurik. Eta orain mozkorturik
|
bezala
sentitzen zen, edertasunez horditurik. Indar goren, mistiko batek gidatuta bezala.
|
|
|
Joseba lurrean sakabanatutako edalontzi bateko hondar hautsiak
|
bezala
sentitzen zen. Birrindua.
|
|
|
Eta, handik gutxira, beste mezu bat: " Astebete daramat eskurik garbitu gabe, baina zeinen zoriontsua naizen horrela, inurri batzuk eskuko azalean barna balebilzkit
|
bezala
sentitzen baitut gau eta egun... Eta eskua tarteka ezpainetara eraman, musu eman, eta horrekin konformatzen naiz... oraingoz".
|
|
|
Eta Camp Nou osoa belaunikatu zitzaidan. Eta ni, munstroa edo haizeerauntsia garaitu duen heroia
|
bezala
sentitu nintzen. Handik aurrera, festa.
|
|
|
" Bai ongi! Pauma bat
|
bezala
sentitzen naiz...!"; probatu nuen bigarrena, ipini zidaten isatsa, kendu zidaten, eta jakin ez zergatik, baina isatsa errotik moztutako sugandila bat bezala sentitu nintzen, eta orduantxe erabaki nuen: " Behin ezkondu behar eta sugandila baten antzera?
|
|
|
" Bai ongi! Pauma bat bezala sentitzen naiz...!"; probatu nuen bigarrena, ipini zidaten isatsa, kendu zidaten, eta jakin ez zergatik, baina isatsa errotik moztutako sugandila bat
|
bezala
sentitu nintzen, eta orduantxe erabaki nuen: " Behin ezkondu behar eta sugandila baten antzera?
|
|
|
Zeren hori baitu Bakardade izeneko desertuak, hasiera batean ez duela ematen gogor, baizik eta gozo, lasaigarri, arnasa emaile. Abioi eroriaren bila haranean gora eta behera nenbilela, sekula ez
|
bezala
sentitu nintzen, eta eskerrak ematen nituen ukuilua eta behi makalak begi aurretik kenduak nituelako. Udazkenaren erdi aldera harkaitz batzuetara iritsi eta abioia ikusi nuenean, berriz, oso ideia ona iruditu zitzaidan haren hego hautsi baten ondoan etzatea, gerrari buruz pentsatzen, han eroritako pilotoarengan pentsatzen, edozein gauzatan pentsatzen.
|
|
|
Beraz, arindurik ez dago, gogoratzeak edota gogoratua paperean jartzeko lanak ez digu inolako zamarik kentzen. Aitzitik, zama gehiago ekartzen du, askotan harakinaren atzaparra
|
bezala
sentitzen dena.
|
|
|
" Gudari bat
|
bezala
sentitu ginen" esanen zion Mariari, hainbat urteren buruan berriz ere topo egin ondoren elkar ezagutu zuten eguna gogoratzean;" Ni behintzat bai".
|
|
|
Paranoia kontrolatu beharra zuela agindu zion bere buruari, hitzak ozen ahoskatuz indar gehiago lortzeko. Beharrik ez zuen Harakinek ireki!, bestela ergel bat
|
bezala
sentituko zen. Zerbaitek adakera eman zidak eta zerbait gertatzear dagoela abisatzera etorri nauk goizeko ordu bietan, leihoan harri hotsak eginez.
|
|
|
" Gudariak
|
bezala
sentitu ginen".
|
|
|
" Gudariak
|
bezala
sentitu ginela, askatu gintuztenean".
|
|
2005
|
|
|
20 urteko bi gazte, nik donado zaharrak, karlosak, ezkontzari buruz lagundu behar ditudalarik, oraino ere ez ontsa
|
bezala
senditzen naiz. Zer erran diezaieket kanpotik baizik ezagutzen ez dutan ezkontzaz, haiek barnetik ezagutzen dutelarik jadanik?
|
|
|
–Zergatik ez, Paradisuan
|
bezala
sentitzen banaiz?
|
|
|
Bazkalordurako, berriz, Tomas iritsi zen. Teresak esana zion Tomasi zeinen moldagaitza zen bere ama, baina, nola Tomas bere buruan konfiantza zuèn gizona baitzen, emakumeekiko tratuan arraina uretan
|
bezala
sentitzen zena, bere taktika hutsezina jakinarazi zion Teresari, futbolarekin lotua zegoena, terminologiari dagokionez, Tomas Errealaren bazkide sutsua baitzen, azken batean: –Zure amaren zelaian jokatu, eta partida irabaziko dugu, ikusiko duzu:
|
|
|
Oinarria sukaldean dago, ona izan behar du. Eta bezeroari zerbitzu fina eskaini, etxean balego
|
bezala
sentitzeko.
|
|
|
Bere gorputzaren aldaketa, bere buruaren abiada bizia ere ez ditu ulertzen. Bat batean adrenalina txertatu baliote
|
bezala
sentitzen da. Modema konektatu eta kableak buruan jarri ditu.
|
|
|
–Ez dakit, oroitzapen batzuen eta nire artean kotoizko hesia jarri balute
|
bezala
sentitzen naiz. Esango nuke zerbait egin nahi izan nuela etxerako bidean, baina dena ezabatzen zait.
|
|
|
Naroak begi zorrotzez aztertzen du Ametsen begirada galdua. Amets haizeak nahieran erabilitako paraxutista
|
bezala
sentitzen da, lurreratu beharreko gurutzearen inguruan jirabiraka baina haren gainean asmatu ezinik. Zer da jo nahi duen gurutze hori, ordea?
|
|
|
Amesgaizto luze batetik atera berria sentitu da, egun berriak dena urrun eta ahaztuta erakutsiko diola desiratuz. Bizkarrean eskuak tinko lotzen dizkion soka lakarra bere azala urratu eta haragia moztu nahi balio
|
bezala
sentitzeak, ordea, errealitate beltzera ekarri du. Begiak irekiagatik ez da ezer bereizteko gai izan.
|
|
|
Azkenean, ordea, tunelaren ahotik osorik ateratzea lortu du. Bedeinkapen bat
|
bezala
sentitu ditu kanpoko argia eta aire freskoa. Freskoa, tunelekoarekin konparatuz gero, jakina.
|
|
|
Bat batean su guztia amatatu egin zaio, izterretan sentitzen zuen bustidura izoztu egin balitzaio bezala. Amesten zuen oparia anaia jaioberriarentzat dela aurkitu duen umea
|
bezala
sentitu da, opari guztiak, urtebetetze jai bakarrak berarentzat izatera ohituta. Atsekabez, opari mota horiek ez direla inoiz berarentzat izan aitortu behar izan dio bere buruari.
|
|
|
Bihotzean zutoin bat sartu baliote
|
bezala
sentitu zen. Minduta.
|
|
|
...k inguraturik, hegan ote nindoan lilura sentitu nuen une batez, giza gainbehera orok izan ohi duen halako sorgortasun baten baitan; baina, bat batean, gogor kolpatu ninduen zoruak, infernuaren erraietatik sorturiko ukabil erraldoi baten gisan, erruki izpirik gabe, eta une hartan hauts bihurtu zen nire errugabetasun guztia, nire haur xalotasuna; gizotso baten eskuek harrapaturiko txorimaloa banintz
|
bezala
sentitu nintzen; gizotsoak nire hanka hortz artean sartu, eta bi, hiru eta mila zatitan kraskatuko balit bezala.
|