|
2000
|
|
|
Nik zazpi edo zortzi urte nituela, gurpil aulkian
|
egoten
zen agure bat soinua jotzen aritzen zen gure auzoan. Eta hura ikusita piztu zitzaidan zaletasuna.
|
|
|
Ez dago esan beharrik, ikasleak prest
|
egoten
dira beti aktibitate desberdinak garatzen parte hartzeko eta proposamen ugari izaten da zentzu honetan:
|
|
|
Pedagogiako liburuetan jartzen al du? Urte garai honetan eskiatzeko pistetan
|
egoten
den elurtza eta ostirala jai edukita mukizu hauek agoantatzen aritu egun guztian. Alde ederra ostegunetik hanka egitea.
|
|
|
Gero pilota eskolak daude. Gehienetan klub baten menpe
|
egoten
dira. Eskolako garaia bukatzen dutenean klub batean sartzen dira, afizionatu mailan.
|
|
|
Askotan edozer gauza egiten da irabazteko. Horren atzean gurasoak eta filosofia txarreko klubak
|
egoten
dira. Horren aurka zerbait egin behar dugu.
|
|
|
. Azkenik, audioaren nahasketa dator. Giro soinua eta pertsonaien ahotsa txukun nahastean
|
egoten
da koska, bikoizketa originala bezain sinesgarria izan dadin. Ugalderen irudiko,
|
|
|
«batzuetan giro soinua gehiegi igotzen bada, ez ulertzeko arriskua
|
egoten
da, haize firfirak, autoak edo marmarrak direla. Baina horiek ere filmaren zati garrantzitsuak dira»
|
|
|
Nik uste afizioa aitonarengandik etorri zaidala. Ni mutil koxkorra nintzela hura
|
egoten
zen sehaska eragiten eta bertsoak kantatzen zizkidan: Udarregirenak edo ikasiak zituen beste norbaiten bertso zaharren batzuk, baina bereak sekula ez.
|
|
|
Lehenago beti erriertan
|
egoten
ziren etxeratzeko. Oraingo goizeko bostak baino beranduago ziren orduko hamabiak; berandu xamar, aldera etxeratzen banintzen «bart berandu etorri haiz!» hasten zitzaizkidan marmarka, «izango huen, bertsoa edo txorakeria!».
|
|
|
Guk orduan badakizu zer beldur edukitzen genuen? Etxean ere elizaren mende
|
egoten
ziren denak, eta gurasoen aldetik egur pixka bat jasotzen genuen, apaizaren aldetik, berriz, kristorena: dena zen pekatua...
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Osasuna batzorde mistoak Euskal Herriko Unibertsitateari hezkuntza afektibo sexuala garatzeko programa bat egiteko eskatu zion 1996 urtean, eta horrela hasi ginen. Normalean sexu heziketa borondatezko pertsonen eskuetan
|
egoten
da eskolan, ia militanteen eskuetan. Eta momentu honetan horrelako programa anbizioso bat edukitzea, eta gainera euskaraz, kualitatiboki garrantzitsua da.
|
|
|
Zeharo ezberdina da apustu edo txapelketa baterako prestatu edo erakustaldietan aritzea. Desafio bat onartzean hortaraxerako
|
egoten
zara bakarrik. Eta apustuetan ez dago Nafarroara joan beharrik kontrarioak aurkitzeko, hemen jendea badago lehian aritzeko, eta ni prest nago; besteari abantaila emanda ere, nik hamar enbor ekarri eta zuk bost, apustua egingo nizuke, ziur egon!
|
|
|
Oraindik ere
|
egoten
da jendea berbenetan, baina garai batean baino gazte gutxiago dabil. Gero eta gehiago gelditzen dira tabernetan, zerbait edan eta musika entzuten duten bitartean.
|
|
|
Eskuinaldean, neska australiar bat. Lo zurrungan
|
egoten
direnetakoak ote. Badaezpada, eta lekua beteegi ez dagoenez, beste txoko batzuei begira jarri naiz.
|
|
|
Gure familian eta gure herrian oraindik ere afizio oso handia dago. Herriko plaza erabat okupatua
|
egoten
da pilotan jokatzeko. Nik zorte handia izan nuen:
|
|
|
Nik futbol afizioa badut, baina telebistaz ikusteko. Afizio ona izaten da bertara joan eta han
|
egoten
dena. Pilotan ere orain azken urteetan baino gehiago egiten da, ez ni hasi nintzenean baino gehiago hala ere.
|
|
|
Lezetxiki industen genuenean Vespa koskor batean Atauna joan, Barandiaran atzean hartu, atzeko parrilan maleta, hanka tartean morrala jarri eta Arrasatera joaten ginen. Hantxe
|
egoten
ginen hilabete osoa eta gero buelta. Orduan itzulerakoan etortzen zitzaigun furgoneta bat ateratako gauza guztiak San Telmora ekartzeko, baina gu geu berriro motoan bueltatzen ginen.
|
|
|
Azken unera arte ez dute jakiten zenbat gizonezko eta zenbat emakumezkok parte hartuko duten,"
|
egoten
gara beti, nahiz eta normalean oso gizon gutxi animatzen den. Sexualitatea modu garbiago bizitzen dutelako izan daiteke, emakumeak aldiz, barneratuago izaten du.
|
|
|
Antzerkian, komunikazio gertakari hutsa den aldetik, mezu bat helarazi nahi diozu publikoari, alegia, zuk bidaltzen duzun mezua ikusleak buruz eta bihotzez jasotzea. Hori ordea ez da beti zure esku
|
egoten
, obraren arabera ere izaten da edo publikoaren arabera. Baina gauza horiek guztiak noizbehinka batzen direnean, une zirraragarri hori sentitzen duzu.
|
|
|
Bi aukera
|
egoten
dira lana lortzeko garaian: telefonoak jo arte itxaroten egon" eta bestea, telefonoa alde batera utzi eta zeuk zure lana sortu.
|
|
|
Eta laster euskal ospakizun lokalen txoko bihurtu zen. Halaber, hilabete ugariz mendian
|
egoten
ziren artzainak herrira etortzen zireneko topaleku bilakatu zen. Gaur egun zeregin bera izaten jarraitzen du, euskaldunen gune izatekoa, alegia.
|
|
|
Gaur egun zeregin bera izaten jarraitzen du, euskaldunen gune izatekoa, alegia. Taberna eta dantza aretoa ditu, eta igandetan dantzan eta kartetan aritzen den jendez beteta
|
egoten
da. Frontoi txiki bat ere badute, pilotan eta paletan jokatzeko.
|
|
|
Nire bizitza pasa dut ijituak bezala, familia eta txakurra atzetik ditudala... Baina ni leku guztietan
|
egoten
naiz gustura, toki txarrik ez da, norberak jakin behar du egokitzen eta nirea nabilen toki guztietan beti gerran ibiltzea da, jendeari buila eta errieta egin eta arraunean ahal den ondoen egitea. Hori da edozein tokitan egin dudana.
|
|
|
Ikasi nuen" La Marsellesa" baina zer kantatzen nuen ez nekiela. Beti
|
egoten
ginen zigortuak, beti euskaraz hitz egiten genuelako.
|
|
|
Gainera literaturak eta literaturak daude: gu beti literatura handiagoei begira
|
egoten
gara ezinbestez. Gaztela niazkoa, edo Frantziakoa edo ingelesa da erreferentzia, baina literatura horietan asko da merkatua, dirua, mamoneoa.
|
|
|
Gure artean eta gaur egun, aspaldi etxe gehienetan
|
egoten
zen fraile barometro haren ordezkotzat har genezake Pello Zabala. Gure gazteek ez zuten fraile hura ezagutu.
|
|
|
Erasoa orokortu eta haundiagotu egin da ondoren, egoera politikoa gero eta aldekoagoa izan duten neurrian. Matrikulazioaren azken datuek asaldatu dute zenbait gizarte sektore, batez ere lehen aipatu dudan unibertsitateko hura eta bi alderdi politiko nagusien agintariak; eta, geroztik, haurrak euskarazko ereduetan ez matrikulatzeko etengabeko kanpaina batean
|
egoten
dira batzuk. Nafarroan arlo honetako gutxieneko eskubideak lortzeko, ereduen aukerarena edo ikastetxeen autonomiarena kasu, herrialde zibilizatu batean normala ez den borrokan ibili beharra dago.
|
|
|
Gari Berasaluzeren ustez," hasierako ataletan kosta egin zaio irakurlea kateatzea baina behin lortu eta gero, nekeza izango zaio eleberri hau esku artean duenari liburua baztertzea." (Gara II) Jose Jabier Fernandezek, ordea, honakoa uste du: " Ondorioz, orrialde batzuetan narrazioa argi eta itzal hauen artean galtzeko arriskuan
|
egoten
da, nondik jo jakingo ez balu bezala. Argiaren eta itzalaren arteko bidea, garbia ez den neurrian, aurkitzea eta jarraitzea zaila izaten baita askotan." (Egunkaria)
|
|
|
anakronia (ik.) mota bati deritzogu analepsi: denboran atzeranzko jauzi bat eginez kronologia apurtzeari deritzogu; oro har, memoriaren aktibatzearekin lotuta
|
egoten
da. Hortaz, besteak beste, oroitzapenen bidez egiten diren atzerakako mugimenduei deitzen zaie honela.
|
|
|
hau da, denboran aurreranzko salto bat emanez kronologia apurtzeari deritzogu prolepsia: oro har, iragartzearekin lotuta
|
egoten
da. Hala ere, ez da testuan zehar ageri diren indizioekin nahastu behar.
|
|
|
–bere amak kontetaneutsena? eta han ba, bajatuten zirean tximiniatik behera bera
|
egoten
zenean beti, baurdaia frijitan, ezta, zartanean.
|
|
|
Jakin behar dugu haiek (nor) direla beren gisakoekin eta besteekin, haiek (nor) direla beren eremuarekin, haiek beren baitako direla. Beren baitatik etaberen baitarako eserita
|
egoten
ikasi ere ikasi behar dutela, dituzten mamu eta beldurrekin, nahikari eta bakardadearekin. Eta geuk ere, geure aldetik ulertu behar dugu, horiharen lekua dela, haren intimitate eta norberatasunarena, haren erabaki zuzen edookerrena.
|
|
|
–Belatxe, an e halako e, harrobi zahar bat dago, eta han Belatxen, orain beleak hemendabiltza, baina lehenago belea hemen gutxi ikusten zen, beleak han
|
egoten
ziren, beno, hori izan da sasoia, Solluben ardia eta ganadu asko egon denean, beleak ona etorribeharrik ez du eduki, ze bertan edukitzen dute jaten eta, bada orain Solluben ez dagoezer, hara Belatxera joan, guztiz arrisku handia egon!, baina guztizko arriskua, inoiz joannaiz, eskola galduta ere, bele habiak egoten ziren han, ezta?, eta huraxe habia hartzeko?
|
|
|
...orain beleak hemendabiltza, baina lehenago belea hemen gutxi ikusten zen, beleak han egoten ziren, beno, hori izan da sasoia, Solluben ardia eta ganadu asko egon denean, beleak ona etorribeharrik ez du eduki, ze bertan edukitzen dute jaten eta, bada orain Solluben ez dagoezer, hara Belatxera joan, guztiz arrisku handia egon!, baina guztizko arriskua, inoiz joannaiz, eskola galduta ere, bele habiak
|
egoten
ziren han, ezta?, eta huraxe habia hartzeko?
|
|
|
Testu baten irakurketan egiten diren etenaldietariko batzuk ez dira testuan preseski adierazita
|
egoten
puntuazio marken bidez. Diskurtsoan etenak egiteari, idazlearenestiloak nola hiztunarenak ere eragiten diote. Koma gabeko esaldi luzeak aurkitzekoaukera kontuan hartu behar da, eta horrekin batera, puntu egokiak aurkitzea horiekegiteko, zeren diskurtso jarraituaren sintesiak, eten barik, antinaturala ez ezik, entzulearen baitan itolarria ere eragiten baitu.
|
|
|
Autogorrotorako lehenbiziko urrats haiek zirela-eta, barka bekigu adibide gisara gure oroimenazbaliatzea: urte haietan mukizuak ginenon artean erraz gogoratzen den kontua da nola euskal abesti batikasteari ekitean, esaterako, beti
|
egoten
zen kaletarren bat edo beste (nahiz eta gurasoetako bat edo biakmintzatzaile biziki hobeak ziren euskaraz erdaraz baino), jo!, en vasco!, esanez protestatzen zuena.
|
|
|
Drama: sarritan notiziak dramarekin
|
egoten
dira erlazionaturik. Istripuak, atentatuak, hilketak, gerrak, lurrikarak eta abar jendearen gogoaren pizgarri izaten dira.
|
|
|
Alejo Garcia-k dioenez: , irratilaria egunero
|
egoten
da jendearekin. Herria, herriko jendea, txalo egiteko baino ez da irteten telebistan; eta egunkarietan, gertaera orrietan bakarrik agertzen da.
|
|
|
Sarrerako hormetan araknido, barraskilo eta makina bat intsektu (euliak, tximeletak, kakalardoak...)
|
egoten
dira. Normalean, haitzuloetara hibernatzera edo ugaltzera joaten diren animaliak dira, baina ez dute bizi zikloa haitzuloan betetzen eta bertan, denboraldi bat soilik pasatzen dute.
|
|
|
Azienden kopurua murrizten bada, denborarekin txilarrak nagusitu daitezke. Txilar eta larreak mosaikoan
|
egoten
dira, beraz.
|
|
|
Ordunte mendietako gailur lauetan, zohikaztegiak egokiro hedatzeko baldintzak ematen dira; hareharriak lurzoruaren iragazkortasuna murrizten du eta klima euritsua denez, leku zelaiak erabat urez estalita
|
egoten
dira maiz. Ureztapenaren ondorioz, lurzorua oxigenorik gabe gelditzean, materia organikoaren deskonposizioa asko moteltzen da eta hau zohikatz modura metatzen da.
|
|
|
sartzear dagoela esan ohi da. Bestalde, udan Bizkaiko Golkoko ur beroenak euskal kostan
|
egoten
dira. Arrazoi hau dela eta, eskualdea zeharkatzen duten aire masak hezeagoak izaten dira eta kostako mendiekin topo egitean laino geldikorrak eratzen dituzte sarri askotan, euria sortuz.
|
|
|
Haran osoko urteko prezipitazioa 1.500 litro ingurukoa da eta negu eta udan jasotako euriaren artean desberdintasun nabarmena
|
egoten
den arren, oro har, ez da lehorterik pairatzen. Leku euritsuenak iparraldera eta ipar mendebaldera begira dauden Ordunteko mendi magalak dira.
|
|
|
Gizakiak kobazuloetan bizitzen jarraitu zuen. Horretarako aukeratzen zituen kobazuloak, Venta Laperrakoen modura, animalien pasaguneak kontrola zitezkeen lekuetan kokatuta
|
egoten
ziren. Bizimoduari dagokionez, gizakiak ehiztari izaten jarraitu zuen; oreinak, errenoak, hienak, mamutak etab. erraz harrapatzeko moduan geldituko ziren zoko itxietaraino uxatzen zituen.
|
|
|
Herriko beste oilarrek, adibidez, txanda hartu behar izaten zuten gure oilarraren ostean kantatzeko. Alferrikako lana egiten zuten, ordea, une horretarako bizilagun guztiak itzarrik
|
egoten
ginen eta.
|
|
|
Esan didanez, hainbeste maite duen amarekin harreman estua dauka: telebista pizten du gauero, eta ordubetez bere amaren aurrean
|
egoten
da. Rocíok barre etsi bat eskaini dit.
|
|
|
Txemarekin egunero
|
egoten
naiz, eta pozik egoteko ahalegina egiten badut bera ez tristatzeko da. Kontraesanez beteta nago, badakit.
|
|
|
—Lehenbizikoetan deseroso
|
egoten
nintzen, ezin kendurik jendaurrean ari nintzelako sentipena. Baina horretara ere jarri naiz, baita aspaldi honetan halako plazer berezi bat hartu ere, bertze bikote baten ondoan gainka egiteari.
|
|
|
Hobe erran ez banio, handik goiti elkarrekin suertatzen ginen aldiro zutaz galdetzen baitzidan: zurekin
|
egoten
ote nintzen, berataz zer erraten zenidan, baita zure informazioak irakurtzen ote nituen ere. Hasieran jeloskeriak kiskaltzen zegoela baizik ez zitzaidan iduritu...
|
|
|
Lanbideari kateaturik bizkarra malkartu zaien galerianoen artean ere inor guti ohitzen da irakurlearen ezin aseak beharturiko lanaldi latz asteburukora. Jende gehiena pausan
|
egoten
deneko denbora berreskuraezin hori lanaren uztarpean egin beharrak, ezari ezarian, higadura berdinduezina goldatzen du kaxko barnean, eta hura sakonagoa egiten albistearen ondotik urte kopuruak hazi arauz. Iruzurtuak sentitzen gara, edo ergelak, edo —arruntagoan— iruzurtuak eta ergelak, bi biak, eta horri gaineratzen bazaizkio are iruzurtuagoak eta are ergelagoak sentitzeko bertze arrazoi batzuk —nireak, kasu—, arratsalde baketsu bat, hagitz hagitz baketsua gero, izaten ahal da munduaz bertze egitetik begiratzen ahal gaituen gauza bakarra.
|
|
|
Ez Charly ez Ximurra imajinatzen ahal nituen egunkari bat eskuetan zutela. Ostatu aunitzetan bezeroen eskura
|
egoten
diren horietariko bat hartu, eta kirol orrialdeak eta bukaerako komiki tira bistatu bai Charlyk. Baita noizean behinka burtsaren kotizazioen berri izateko aldizkari ekonomiko bat eskuratu ere —erosi ez, ezinbertzeko ez bazen—, Ximurrak.
|
|
|
—Bai? Gutitan
|
egoten
naun betaurrekorik gabe.
|
|
|
Minutu erdi baino luzeagoko azalpena eman beharrean
|
egoten
naizen guztietan bezala, nire eskuak atorrako poltsikoa inguratu zuen, sen hutsez. Tabakoa ukitu baino istant bat lehenago eginarazi nion gibelera; geunden geundenean, imintzio hutsak hondamendia ekartzen ahal zuen.
|
|
|
—Eta hik zer arraio dakik! Hainbertzetan
|
egoten
haiz aspaldi honetan Charlyrekin?
|
|
|
—Beti
|
egoten
da Taldearekin! Gaur bilera Taldearekin, atzo bilera Taldearekin, bihar...
|
|
|
Alabaina, isilik egotera deliberatu nintzen. Hogeita lau urte lehenago ere isilik
|
egoten
nintzen, alegia eta aditzen nuela, bere istorio aspergarriak kontatzeari ekiten zionean. Oraingoa ere, nahiz eta protagonista ni izan, ez zen hagitzez libertigarriagoa.
|
|
|
Ez bainuen haren mugikorraren zenbakirik, gehiagorik ez nezakeen egin. Gainerako lagunak
|
egoten
ziren oraino pixka batean.
|
|
|
—Atera berria nauk. Hi ez haiz gisako tokietan ezongitu gabe
|
egoten
ikasi duen bakarra.
|
|
|
Whiskya, berrogei eskoziar mozkortzeko adina whisky —irriño egin zuen, baina nekez zituen zainak estaltzen—, gehiagorik ez. Mehatzeari eman zionez geroztik, kirolariendako edari txatxu horiekin baizik ez zenuen harrapatuko Ximurra, baina hemen, nirekin
|
egoten
zenean, whiskya edaten zuen beti. Bai larrutan egin baino lehenago, baita geroago ere.
|
|
|
Di Caprioren itsasoaren babesa bilatu nuen, atzera ere, hogeita lau urte lehenagoko fraideeneko ikasgelaren minean: Potzolok noiznahi ematen zidan bere azken maitemin ezinezkoaren berri, baina pupitre lerroan beti nire gibelean
|
egoten
zenez, ez nuen arreta plantarik egin behar izaten, bere hats beroegiaz garondoa goritzen zidalarik.
|
|
|
—Sarraski jaleen kofradia ni gabe
|
egoten
duk istant batez.
|
|
|
Anaiak ostatu eman zidanetik behin ere ez nuen pizturik ikusi. Bere konpaktoa ganberan altxatzen zuen, eta hura baizik ez zuen erabiltzen etxean
|
egoten
zenetan.
|
|
|
Orain, derrigorrez herrian gelditu behar eta, semeak galtzontzilo triste bat ere ez zuen garbi, erabilien ordez larunbat igandeetan janzteko. Ama suerte batzuk negar batean zeudekeen, beren erraietako hezur kuttunak zikin edo fardel jantziak
|
egoten
ahal zirelako susmoa hartuz gero. Kristina ez da horietarik.
|
|
|
Kasik oharkabean, haren menpeko Ramirez Zamaketariak lehengo arratsean kokotsean utzitako oroigarri hanpatuxera eraman nuen eskua. Sarasa inspektoreordea kontent
|
egoten
ahal zen: horretaz ja ere idatzi eta erran gabe nengoen.
|
|
|
Hain segur ere, delako atsoak ez zuen behin ere amestuko gisako zalapartarik eraginen zuenik ugaldean horrela agertzean. Nornahi eta nonahi zela ere, kontent
|
egoten
ahal zen bere arrakastaz.
|
|
|
Aterabide bakarra aziendak bezala larreratzea zen —noranahi joanda ere aldapa baizik ez—, herri inguruan goiti eta beheiti. Bi egunez basatasunera itzuli ondotik, nire gorputz hiritar usadio gabea porru eginda
|
egoten
zen igande iluntzean zibilizaziora bueltatzean.
|
|
|
—Trankil
|
egoten
ahal zara, ez baitzaitut barregarri utziko: hautsiak arrimatu arte ez naiz neskatan karrikaratuko.
|
|
|
—Duela bi asteko larunbatean. Ederki oroitzen naiz, gaueko txanda dudanean amorratua
|
egoten
naizelako egun osoan, eta asteburukoa dudalarik, berriz, aste osoan. Kontuak atera nola nengoen egun horretan, larunbata eta gaua izanik!
|
|
|
zer arraio egiten duzu orain? Noiz
|
egoten
zara berarekin?
|
|
|
Ohean eta arto sail baten erdian. Hondartzara joaten ginen egun beroetan, Edurne noiz urrutiratuko
|
egoten
nintzen, harkaitzetara zerbait irakurtzera joateko.
|
|
|
Ez zen erantzunaren zain
|
egoten
. Nik banekien bazekiela galdetutako gauza guztien erantzuna, baina zer edo zertaz hitz egin behar zuen gurekin, eta edonori atsegin zaio jakitea bere gainetik dagoen batek bere arazoen berri dakiela eta kezkatu egiten dela.
|
|
|
Julio ere, auzoko mutil xixtrin galdu bat, gurekin genuen egun hartan. Haren gurasoek edan egiten omen zuten, eta horregatik edo Julio beti egarri
|
egoten
zen.
|
|
|
Gaur arrosak eta liliak zaintzen dituzte atarian; baina, ni haurra nintzenean, bi intxaurrondo sendo zeuden gela guztietako leihoetatik baserriko bizitza ezkutuenean sartu nahirik. Udako igande arratsaldetan hantxe
|
egoten
ginen guztiak, intxaurrondoaren gerizpean. Haurrok intxaurrondo batetik zintzilik zegoen kolunpio zahar batean jolasten ginen, eta gerritik belaunetaraino jaisten zitzaidan zirrara gozoa.
|
|
|
Aita arrautza frijitua jaten ari zen. Nekatuta etortzen zen lanetik eta errespetuz eta erdi isilik
|
egoten
ginen, harik eta hark hitz egiteko baimena ematen zigun arte.
|
|
|
Negu partean, amonarenera joaten ginenean, autotik jaitsi, eta elkar agurtzen hastean, Polikarpok gure hanken kontra igurtzi, gure laztanak jaso, eta agudo joko zuen motorreko txapa gainera, izan ere artean bero bero
|
egoten
baitzen eta han atsegin hartzen baitzuen kanpoko giro hotzaren erdian.
|
|
|
" Nahi baduzue, arratsalde beranduan EEBBetako jolas parkerik gigantosoenera joan gaitezke". Bidailagunak hasieran mesfidati eta zurrun
|
egoten
gara, baina azkenean denok gogoberotu, eta baiezkoa ateratzen da. Gaur ere horixe gertatu da.
|
|
|
a) Puma: parke nazional bakoitzaren geografia eta ezaugarri nagusien berri izateko, sarreran Visitor Center bat
|
egoten
da, eta Mesa Verdeko honetan gaur puma disekatu bat ikusi dut: apal baten gainean, irmo eta mehatxukor.
|
|
|
Han, zeregin hoberik ez, eta Tomen fardelak arakatzen hasi nintzen, baina ez nuen ezer berezirik topatu. Gero oheratu egin nintzen eta, halako batean, hoteletan
|
egoten
diren segurtasun kutxekin gogoratu nintzen. Baina Tomek haietakoren batean zerbait ezkutatzekotan, giltza edo agiria aldean izango zuela pentsaturik, etsi egin behar izan nuen.
|
|
|
Bi minutu igaroz gero, seme alabaren bat izango duzu. Baina hiru minutuan
|
egoten
bazara, baietz luze gabe dibortziatu.
|
|
|
Egia da azkenean denera ohitzen garela dioen esaera. Hasiera batean, Karmeloren deiak entzuteko irrikaz
|
egoten
nintzen, baina entzutearen poderioz edo, haren deiek gero eta axolagabeago uzten naute. Eta hark ere bai.
|
|
|
Gero, elkarrizketa labur bat izan genuen: bidaiaz, bidailagunez, pazientziaz..., eta ni argi eta adeitsu
|
egoten
saiatu arren, beldur izan nintzen sentitzen nuen negargura bortitz hura bat batean lehertuko ote zitzaidan. Eta haur denboran aitaren besoen irrikaz ibiltzen nintzen bezala, ez ote nintzen inpentsan Danen besoetan abailduko.
|
|
|
Hori pentsarazi dit, behinik behin, bigarren oroitzapenak, baina horrek haurtzarora baino gehiago gaztarora eraman nau. Garai hartan, ni harro
|
egoten
nin  tzen aitaren lanbidea zela eta: penintsulako hiri nagusietan ez ezik, Frantzian, Alemanian, Italian eta beste hainbat estatutan ere ibiltzen baitzen; hiri urrun haietatik itzulian, besarkada bero batekin batera, beti jasotzen nuen opariren bat edo beste.
|
|
|
Behin, ordea, institutuko lagunei entzun nien putetxe bat zabaldu zutela Gasteiz inguruan, eta bezero kamioizale ezkonduek txartelarekin ordaintzeko arazorik izan ez zezaten, hau da, emazteek ezeren susmorik izan ez zezaten, zerbitzuen ordainketa ziurtatzeko gero kutxako libretan" Asador Koldo" agertzen zela. Eta ongi baino hobeki oroitzen dut, badaezpada ere eta, jakinminaren, bolada hartan ni neu ardura  tzen hasi nintzela posta jasotzeaz; esan gabe doa normalean ezikusia egiten nien kutxako gutunen zain
|
egoten
nintzela, harik eta, luze gabe," Asador Koldo" ezagun hura nire harrotasuna zapuztera agertu zen arte....
|
|
|
Gabeziei begira, antzezlanak prestatuko dituzten idazleentzako eskolarik ez izatea kezkagarria da gaur egun. Batetik idazten trebatu eta bestetik hizkuntzaren alde dramatikoa landuko duen eskola hori abiatzea oso garrantzitsua da gaur egun, oraindik ere beste generoetan aritzen diren idazle apurrak baitira dramatikoari heltzeko tentazioa izaten dutenak. Eta sarietan irabazle gertatu arren, oso urrun
|
egoten
baitira aktoreek eta zuzendariek eskatzen dituzten baldintzetatik (edo erretorikoegiak, edo erritmorik gabeak, edo hitzaren garrantzian oinarrituta interpretazioari tarterik uzten ez diotenak...).
|
|
|
• Errekuperaziorako sistemak pentsamendu eta eredu mentaletatik hurbilago
|
egoten
dira. Erabiltzailearentzat informazioa eskuratzea askoz ere errazago da.
|
|
|
errezel osteetan jarrita
|
egoten
naiz ni zain
|
|
|
Ezin nuen atseden hartu; ez eseri ez etzan ez ezer. Nire aurrean eserita
|
egoten
zen txakur bat, eta begiak ixten edo lokartzen ikusten ninduen bakoitzean ostikadaz esnatzen ninduen. Egunak joan ahala, nekea eta suntsipena gailendu ahala, aluzinazioak izaten ere hasi nintzen.
|
|
|
Horietako bat, txikitandiko nire musika zaletasunaren asegarri, kantu gregorianoa izaten zen. Gogoan dut, adiskide batzuen gregoriano saioak entzuten
|
egoten
nintzela, Anjelek eta Fernandok abestuak batik bat. Zeinen ederki kantatzen zuten!
|
|
|
Lelo eta kontsigna haietako batzuk, manifestaldietan eta oso ohikoak direnak, edonork aise ikasteko modukoak ziren, memorian itsaskorrak. Horrela bada, asteburuak joan eta asteburuak etorri denbora aurrera zihoala, hilabeteak ere joan ziren, negua eta udaberria igaro ziren, eta uda heldu; negu oso hotzak bezala, oso beroak dira udak Herreran, baina ilunabar freskagarriekin; uda hartako ilunabar beranduetan leihoetan
|
egoten
ginen elkarrekin berbetan; eta halako batean ohartu ginen, gure senideek oihukatzen zituzten leloak entzuten genituela kanpoan astegunetan ere. Ordu haietan ez zegoen han gure ahaide edo lagunik.
|
|
|
Emakume baten aurpegia marrazten hasi nintzen kolpez kolpe, aldirik aldi. Ate jotze saioaren ostean ohean etzaten nintzen, eta begira
|
egoten
nintzaion, hurrengoan non kolpatu, non luzatu marra, bekaina norantz egin pentsatzen... Bost minutu haiek baliatu behar nituen, eta ez zen lan erraza ateari pintura kentzea, gogotsu jo beharra neukan.
|
|
|
Tentsio aldi gogorrak bizi izan genituen Herreran. Planteen ondorioz, pikoloak espetxeko kupulan
|
egoten
ziren, eta moduluetara sartzen jipoika, bortxazko biluzketak eginez, umilazioaren bila.
|
|
|
Niretzat ere zoragarriak izan ziren lehen urte haiek, edo horrela iruditzen zait, behintzat. Gogoratzen dut, adibidez, gure aitak poltsakada bat kanika oparitu zidala, eta kanika haiek etxeko leihotik jaurti eta noraino heltzen ote ziren begira
|
egoten
nintzela. Nire ariketa moduetako bat izango zen leihotik jaurti ondoren kanika haiek biltzera joatea, ostera leihotik jaurtitzeko.
|
|
|
Oroitzen naiz denbora tartea egiten zuela tiro batetik hurrengora, tarte luzetxoa. Tiro haietako baten ondoren bestea noiz etorriko zain
|
egoten
nintzen balkoian. Esan dezaket balkoietan igaro nuela gerra haren zati handi bat.
|
|
|
Garai hartan sekulako giroa izaten zen Tolosan, Ordiziakoa baino askoz irekiagoa eta alaiagoa. Neska koadrila baten ezagutza egin genuen han, geltokian gu iritsi zain
|
egoten
zitzaiguna. Neska koskor haietako bat oso lagun egin nuen, Margari.
|
|
|
Emiliano Eizagirre doktoreak etxera egiten zizkidan bisitak. Sanatorioren batera joatea izango zen niretzako konponbidea, baina sanatoriora ez zen edozein joaten, beteta
|
egoten
zirelako. Osabaren etxera egiten zizkidan bisitetan konturatuko zen sendagilea, han ez nindutela oso gogoko, ez nindutela trapu zahar bat baino gehiago zaintzen.
|
|
|
Gaixoz leporaino beteta
|
egoten
zen Andazarrate, bakar bat gehiago sartzeko lekurik gabe. Baina ez ginen beti berdinak egoten.
|
|
|
Gaixoz leporaino beteta egoten zen Andazarrate, bakar bat gehiago sartzeko lekurik gabe. Baina ez ginen beti berdinak
|
egoten
. Jendea aise aldatzen zen han, batzuk hiltzen zirelako eta haien lekua betetzera beste batzuk ekartzen zituztelako.
|
|
|
Alde Zaharrean hartzen genituen txikitoak. Oso animatua
|
egoten
zen Alde Zaharra igande goizetan batez ere. Gazte eta zahar, nahasian ikusten zen jendea han.
|
|
|
Pelikula hasi aurretik Francoren irudia azaltzen zen, eta kristo guztiak zutik jarri behar izaten zuen, besoa jasota, Cara al sol abesteko. Horretarako
|
egoten
zen zineman, eskolako maisua egoten zen moduan, txapel oker bikotea, gazteak esertzen ziren inguruan. Behin, Ordiziako zinemara sartuta –Raza filma eman zutela esango nuke; Alfredo Mayo, Jose Nieto eta aktore horiek zirela uste dut–, iskanbila itzela piztu genuen.
|
|
|
Pelikula hasi aurretik Francoren irudia azaltzen zen, eta kristo guztiak zutik jarri behar izaten zuen, besoa jasota, Cara al sol abesteko. Horretarako egoten zen zineman, eskolako maisua
|
egoten
zen moduan, txapel oker bikotea, gazteak esertzen ziren inguruan. Behin, Ordiziako zinemara sartuta –Raza filma eman zutela esango nuke; Alfredo Mayo, Jose Nieto eta aktore horiek zirela uste dut–, iskanbila itzela piztu genuen.
|