|
2000
|
|
|
Ihes egin zuen urtean gorderik egondako etxekoen alaba txikiari zuzenduriko gutunak dira. Neskatxa hori irakurle eredu baten sinbolo da" Aita edo ama presondegi urrunen batean zergatik daukaten apenas ulertzen duen haurrari; edota izeba edo neba aspaldian non
|
dauden
ez dakienari Ainhoa deitzen diot: (...) Gure gerlako haurrari izkiriatu nahi diot".
|
|
2005
|
|
|
Amets batetik esnatu eta non
|
dagoen
ez dakien norbaiten begirada zuen.
|
|
2007
|
|
|
Gaixotasuna, batez ere Latinoamerikako landa eremuetan eragina duena, AEBn, Espainian eta Europako hainbat herrialdetan sortu zen, migrazio ikaragarrien ondoren, eta, gaur egun, hedatzen ari da, odol kontrol desegokien ondorioz, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) berriki jakinarazi duenez. Segurtasun eskaseko odol bankuetatik jasotako dohaintzek infekzioa transmititu diete Latinoamerikatik kanpoko herrialdeei, infektatuta
|
dagoela
ez dakien pertsona batek parasitoa transmiti baitezake odola ematean. Chagasen gaixotasuna nahiko ezezaguna den arren, Latinoamerikan duen eragin sozioekonomikoa laugarren lekuan dago arnas infekzioen, beherako gaixotasunen eta HIESaren ondoren.
|
|
2010
|
|
|
–Han Loiolan filtrazioarena komentatzen ari ginela, Aresek ez zekien non zegoen Elizondo! Ez ginen harritu batere, baina gure artean esan genuen ederra geneukala, Elizondo non
|
dagoen
ez dakien pertsona horrekin lurraldetasunaren korapiloa askatzeko. Ez zuen arrastorik ere non zegoen?.
|
|
2011
|
|
|
Bakarti handi bat da, baina soilik halakoek eskain dezakete benazko elkartasuna. Bakarrik
|
egoten
ez dakienak behar du legea. Taldearen behartzeari, arauari, ametsez eta ipuinez ihardukiko dio Metxak.
|
|
2012
|
|
|
Lagun iletsuaren begiak eta belarria ere asko hondatzen dira. Gainera, Alzheimerra duen txakur batek orientazioa gal dezake etxean bertan edo gela bateko atea urratu dezake, non
|
dagoen
ez dakielako. Oroimenaren murrizketak azaltzen du, batzuetan, ez duela jaberik ezagutzen edo ez duela erantzuten hark deitzen dionean.
|
|
2014
|
|
|
Aita ez haserrearazteko. Nahikoa baitute geldirik
|
egoten
ez dakien umearekin.
|
|
2015
|
|
|
–oihukatu du orduan Harryk?. Horra geldirik
|
egoten
ez dakien bat!
|
|
|
esaka pasatu du igande bezpera osoa, biharamunean nahi zuten gurasoak bisitan etor zitezkeela-eta. Igandea iristean, ordea, lagun gehienak beren aita eta amekin ikusi eta bererik ez datorrela ohartuta, bazter batean geratu da, muxinduta, haserreago norekin
|
dagoen
ez dakiela: bere lagunekin, gurasoen ondoan horren txintxo eta lelo ibiltzeagatik, ala bere gurasoekin, ez etortzeagatik, ala bere buruarekin, lehen axola ez zitzaion kontu bat dela-eta tristatzeagatik.
|
|
|
eguraldiaz jardun baino isilik egotea nahiago izango duen norbait, zerbait esatekotan baino hitz egingo ez duena, betelanari ihes egingo diona. Gizaki bakoitzari bizitza osoan halako lagun bakan batzuk baino ez zaizkiola egokitzen begitantzen zaio, eta, zoritxarrez, abaila bizian igarotzen zaizkiola askotan ondotik; eta gero, berriro, isilik egon baino eguraldiaz jardun nahiago duen jendeak inguratzen duela, esatekorik ez duenean ere hitz egin gabe
|
egoten
ez dakien jendeak, betelanean aritu ohi den jendeak.
|
|
|
Bada, nola probetxu aterako du eta gastatuko eskuzabaltasunez, aberats
|
dagoela
ez dakienak. Ezinezkoa da, nire iritziz?
|
|
|
8 Eta izan gogoan, ene adiskideok, orain esan nahi dizuedan abisu hau; izan ere, askotan aurkituko zarete beste bi ahalmen horiez baliatu ezinik: arima baretasun handi handian egotea gertatzen da, eta adimena hain gora igoa, non ez baitirudi hura bere etxean gertatzen denik; eta, horrela, badirudi besteren etxean dagoela ostatuz eta egoteko beste ostatu batzuen bila ari dela, orain dagoen hark ez baitu asetzen, aldatu gabe modu berean
|
egoten
ez dakielako. Beharbada, hau nigan gertatuko da soilik, eta besteengan ez da horrelakorik gertatuko.
|
|
2017
|
|
|
–Gorbeiatik etortzen omen duk arra. Hala esan zidak isilik
|
egoten
ez dakien ekologista alu horietako batek. Bai, on Antonio albaitariak.
|
|
|
Bizkarrez, Mirenen erdi harridura, erdi bisaiari so egin barik, irudika dezake eszena: Axi, komunaren ate zuria atzean, begirada galdua, areto itzelari so, izan den zutiarekin sorbaldak aurrerantz, desoreka ia nabariezin bat ezkerretarantz, eta, batez ere, non
|
dagoen
ez dakiela. Eta badaki, ez du aurrera egingo, hortxe geldituko da komuneko sarrera oztopatzen, harik eta ezagunen batek –neroni, alegia, pentsatu du Josebak– hurbildu eta noraez horretatik ateratzen duen arte.
|
|
2018
|
|
|
Geldirik
|
egoten
ez dakien horietakoa da Inazio Olazabal (Beizama, 1950). Erretiratuta dago, baina asmatzen du denbora librearekin zer egin:
|
|
|
Erreñezuri baporea konpontzen pasatzen ditu orain ordu aspertuak Joxemigelek, aspaldi erretiratua egon arren geldi
|
egoten
ez dakien gizonak. Zahar geratu zen baporea eta armadoreak hondoratzen utzi gura izan zuen, itsaso hondora, merkeago baita hori, karroetara altxa eta desguazera bidaltzeko kostuak pagatzea baino.
|
|
|
«Izaera aldaketa horiek normalak dira txakur eta katu zaharrengan, baina areagotu egin daitezke hits dalako maskotan, gizakiekin interakzio gutxiago eskatzen du eta orientazioa galtzen du, lehen normalki egiten zuten lekuetatik mugitzeko arazoak ditu», gehitu du albaitariak. Alzheimerra duen animalia bat bere etxean gal daiteke edo gela bateko atea urratu, non
|
dagoen
ez dakiela. Bere oroimenaren murrizketak azaltzen du batzuetan ez diola gizakiari onartzen edo ez duela erantzuten hark deitzen dionean.
|
|
2019
|
|
|
Baina beharbada litzateke gogoratzea, hain gordin adierazten ez badituzte ere, ideia horiek aski zabalduak daudela eskuineko alderdietan. Urteak baitira Getxon non
|
dagoen
ez dakien politikariak frankismoan fusilatutakoen arrastoak bilatzen ari direnei irri egiten diela. Urteak, Ciudadanoseko hautagaiek erraten digutela frankismoaz mintzatzea iraganeko zauriak berriz irekitzea dela.
|
|
|
ortografia, deklinabidea eta aditza. Aipagarria da, gerora emango zituen zeresanengatik, ortografiaren alorrean txostenak ontzat jo zuela h letra erabiltzea, pixkanaka sartzeko aholkua emanez,, euskaldun askok H hori nun
|
dagoen
ez dakielako?: hasieran,, lehenengo epe batean?, bokal berdinen artean eta, bi adiera nahas ditezkeanean?
|
|
2020
|
|
|
Azken finean, halakoxea nintzelako: isilik
|
egoten
ez dakiena. Nik ere banituelako nire zorrak.
|
|
|
Antzina antzinakoak, egiazkoak. Bestalde, hor dago Pere,
|
egoten
ez dakiena, dena orain eta hemen nahi duena, baina irriz pixa eragiten didana. Zer diostazu, ama, zurekin joan nahi dut errebolber bila.
|
|
|
Istorioak kontatzen ditu, eta gu ere sartu egiten gaitu ba  tzuetan, eta gozatua izaten da haietan parte hartzea. Eulaliak ipuinak kontatzen dizkion ahots ttiki bat du barrenean, oso barrenean, deabruaren ahots ttikia, besteren azioen berri ematen diona, eta geldirik
|
egoten
ez dakien mingainaren moduan zorrozten eta askatzen zaio gizonek eginiko mina. Buru barrenetik etortzen zaio ahots ttikia, irudiak eta hitzak darizkion iturri baten antzera.
|
|
|
Mondragon Unibertsitateko Huhezik bi urtez behin antolatzen duen Euskal Kulturgintzaren Transmisioa (EKT) masterraren zazpigarren edizioa. Egonean
|
egoten
ez dakien horietakoa denez, EKT horretan izena emana zuen Ainhoak, eta han ere lan bat egin behar, master tituluaren jabe egiteko. Ordurako bizpahiru aldiz berridatzia zuen testua, eta, Xabier Leteren unibertsoan buru belarri murgilduta, une hartan azkena zen bertsioa moldatu zuen masterrerako.
|
|
2021
|
|
|
haurrak motibatu behar dituzte, eta euskaraz egiteko aukerak eman».Amonarrizek ere ohartarazi zuen hizkuntzaren ezagutza bera baino garrantzitsuagoa dela jarrera, maiz: «Nahiago dut ama erdaldun bat bere seme alaben ikasketaz arduratzen dena, eta ez aita bat bere seme alabak zein mailatan
|
dauden
ez dakiena eta C1 maila duena. Seguru transmisio lan hobea egiten duela ama horrek».
|
|
|
Gizona bada, alderantziz. Gizon zein emakume, pertsonaia honek edozer egiteko gaitasuna izaten du eta, jakituriari dagokionez, kontuz, ez
|
baitago
ez dakien ezer. Matrixeko Neo?
|
|
|
Lotsa erauntsiek hartzen naute azkenaldian, indar handiz. Lotsa baja eskatzeko, lotsa negarrez hasten naizenean, lotsa jendaurrera makillatuta agertzean, lotsa Mikelek Indonesia zein kontinentetan
|
dagoen
ez dakiela dioenean, lotsa Peruk Whatsapp talde batean akats ortografikoz jositako mezu bat idazten duenean, lotsa Landerren estrabagantzia batek publiko berria duenean, lotsa norbaitek esaten didanean nire liburua irakurtzen ari dela. Zurekiko harremanean lotsa izan da nabarmen gehien sentitu izan dudana.
|
|
2023
|
|
|
Sukalde lanetan ari naizela hizketan hasi zait. Urduri denetan isilik
|
egoten
ez dakien horietakoa izaki, nahastuta nauka haren kalamatrikak. Hizketan, halako fintasun bat, ematze itxura nabaritu diot eta ez soilik ahoaren mugimenduan, gauzak eskuez hartzean, begien mugimenduan, baita ibiltzerakoan aldaken jokoan ere.
|
|
|
Ez baitziguten iritzirik eskatu. Presidenteordeak ez zigun ezer galdetu horrelakorik baieztatzeko, seguru
|
nagon
ez dakiela zein den Departamentutik Lurribarko hornidura bermatzeko proposatzen dugun konponbide teknikoa ere.
|
|
|
txantxa eta broma guztien atzean autoritatea nabarmentzen zaio, bai begietan bai ahotsean, jatetxean menua eskatzeko moduan, ardoak aukeratzeko orduan eta bridgeko taktikez hitz egitean. Haren emazte jatorrak, geldirik
|
egoten
ez dakien andre pertxentak, beti kontent eta pozik, berekin eramaten nau sukaldera, laga diezaiegun gizonezkoei hizketan, gu goazen afaria prestatzera, ez ez semetxo, moldatuko gara gu, zuk enbarazu besterik ez diguzu egingo! Konturatzerako, mantala soinean, hartu du patatak zuritzekoa intentzio handiz, fra fra perrexil pixka bat okela gainera, tomate xaflak hemen, tralali, arrautza egosiak hor, tralala.
|
|
|
Irizar bizi izan den pasio berberarekin mintzo da. Injustiziak ikustean isilik
|
egoten
ez dakien pertsona horietakoa da.
|
|
|
Mixel geldirik
|
egoten
ez dakien horietakoa da. Beti hamaika saltsatan sartuta, Hamelingo txirulariaren antzera, Xiberuako arratoiak ez baina txori guztiak bere atzetik dabiltzala ematen du sarri.
|