|
2000
|
|
|
baldin banago, zorionez, ekonomi arloan ikertzaile erraldoi baten inguruan murgiltzen naizelako dela. Donostiarrak maizaipatu dit ekonomiaz ez
|
dakiela
ezer. Ez dut uste hola denik.
|
|
|
Nihil necesse sapienti est, erraiten zuen Senekak, eta baldin egia bada ezen jakintsuak ez duela deus ere behar, orduan, jakintsuagoak ziren indiar haiek konkistatzaileak baino, eta jakintsuagoa zen, halaber, don Fran tzisko bertze anitz jende baino, zeren eta honek ere deus guti behar baitzuen bizitzeko. Eta, baldin egia bada ezen jakintsuak bere burua ezjakintzat duela, nola erraiten baitzuen Publilio Siriarrak —Non pote non sapere qui se stultum intelligit—, jakintsua zen orduan don Frantzisko, zeren ikasleak baino gutiago
|
dakiela
aitortzen duen irakaslea, nola aitortu baitzuen berak, kontatuko dizut noiz, ez baitzitekeen bertzerik izan. Finean, Prima docet rectum sapientia, erraiten zuen Juvenalek, eta ezin uka ezen don Frantzisko gizon justua eta zuzena zela, eta bide justutik eta zuzenetik ibili izan zela, eta zuzentasun hura izan zitekeela haren jakintasunaren froga.
|
|
|
Eta ez al da, bertzalde, don Frantzisko ene aita spirituala eta ene lagun mina... eta konfiantzazko gizona, beraz? Eta egia da ez
|
dakiela
frantsesez eta ez dakiela bertze anitz gauza, arrazoin duzue, baina ni ere hemen nago, haren hutsen betetzeko... Ez.
|
|
|
Eta ez al da, bertzalde, don Frantzisko ene aita spirituala eta ene lagun mina... eta konfiantzazko gizona, beraz? Eta egia da ez dakiela frantsesez eta ez
|
dakiela
bertze anitz gauza, arrazoin duzue, baina ni ere hemen nago, haren hutsen betetzeko... Ez.
|
|
|
Etxe multzo hantuste honi" hiri" erraten diozue harro harro, baina nik bezain ongi dakik herri puta bat baizik ez dela. Alegia, hemen kristo guztiak
|
dakiela
auzoaren berri. Hartara, inori ez zaiok axola hire andrearen andragixona izatea; horixe espero daitekek kasik, eta ez duk, hargatik, bezerorik gabe geldituko.
|
|
|
Ez zen erantzunaren zain egoten. Nik banekien bazekiela galdetutako gauza guztien erantzuna, baina zer edo zertaz hitz egin behar zuen gurekin, eta edonori atsegin zaio jakitea bere gainetik dagoen batek bere arazoen berri
|
dakiela
eta kezkatu egiten dela. Gaur, egia esan, ezin dut horrelakorik jasan, baina orduan bertute zoragarri, gizon zuzenaren ispilu iruditzen zitzaidan erretorearen galdetu behar etengabea.
|
|
2001
|
|
|
Egia da ia Espainia guztiko prentsa eta mass media gure aurka ditugula baina egia da baita ere, PP ez doala ondo eta bere politikoak inkonpetente hutsak direla. PSOEko buruzagia den Zapaterok esan berri du Espainia gaur egun ia gobernurik gabe dagoela eta Aznarrek ez
|
dakiela
aldapan behera joatearren pedalei eragiten baino. Eta azken egunotako pedalkada deigarriena zera izan da Manzanas torturatzaile anker hari domina bat ematea perla bitxi hau erantsiz justifikazio gisa:
|
|
|
«Ordea, diru asko jokatzen duenak segurutik nahi du egin eta irabazten ez badu, hurrengo egunean esamesak zabaltzen hasten dira: ez
|
dakiela
non nor ikusi duela gauean tratua egiten, norbaitek arraunlari bat erosi duela, arraunlari batek tongo egin duela». Jendeak jokatzen badu diru asko duelako da, eta, irabazi edo galdu, isilean pasatzen da.
|
|
|
Aditu guztiek diote politikak zuzen zuzenean eragiten diola ekonomiari aldi berean honek hari ere eraginez eta ekonomiak ez
|
dakiela
zalantzan luzez ibiltzen. Zalantzak guztiz suntsituta utzi dezake ekonomia.
|
|
|
NIKOLASek keinu bat egiten du esku batez, asko
|
dakiela
adieraziz.
|
|
|
Horren guztiaren aurka aritu du aholkulariak. Ez dugu ahaztu beharikaslea ez dela aditua, eta askotan ez
|
dakiela
kontzienteki zer nahi duen, zer beharduen edo zergatik egiten dituen gauzak. Urteetan izandako ikas prozesuen inertziahor dago, eta horri ihes egitea oso lan nekeza da ikaslearentzat.
|
|
|
Kontua da egileak guztiz ohartuki jokatu duela montaje guztian. Kontua da, egileak inork baino hobeto
|
dakiela
, modernitatearen gure okaso honetan edopostmodernia estreinatu berrian, nork jakin?, garai bateko zentzuz etasentimenduaren indarrez betetako hitzak blaga huts bihurtu direla egun, marmaretengabe bat.
|
|
|
Zerbitzaria zer egin ez
|
dakiela
geratu da une batez. Hogeita hamapiko urteko morroi irribarretsu bat da, erdi lagundu nahian erdi adar joka baino ez zebilena.
|
|
|
Honek bi gauza esan nahi lituzke: jabeak ez
|
dakiela
eraztun hori hildakoak zuenik, edota, jakinda, ez duela eskatu nahi. Bere nortasuna ez agertzearren, noski.
|
|
|
Aurrean duen margolanari arretaz begiratuz. Zer esan ez
|
dakiela
.
|
|
|
Anbulantzia garbitzean aurkitu duela esan lezake, besterik gabe. Gero, inork ez
|
dakiela
, egun pare baterako bereganatu duela aipatu beharrik ez luke izango. Gainera" bereganatu" hitz potoloa da.
|
|
|
Nahiz eta Tasio ez den kasik begiratzera ausartzen. A, eskerrik asko, erantzun die neskaren oinetakoei eta, zer gaineratu ez
|
dakiela
, joaten hasi da.
|
|
|
Arratsaldero hor ikusten zaitut geratu gabe idazten eta... ez zara ba idazlea izango, galdetu dio herabe baina emozionaturik. Beno, idazlea, erantzun du Tasiok, jarraiketarena nola azaldu ez
|
dakiela
. Banekien, oihukatu du neskak orduan, eta zer ari zara idazten.
|
|
|
–Ez
|
dakiela
non baina mina daukala. Eta hotza.
|
|
|
Maria irakaslea izandakoa da eta asko
|
dakiela
dio auzoko Veronica andreak. Asko irakurri duela, bai, esango nuke.
|
|
|
Hil arte biziko naiz, eta hil arte biziko da medikua bera ere. Medikuak ni noiz hilko naizen
|
dakiela
uste du, baina gizajoak ez daki ezer, bera noiz hilko den ere ez daki... ’
|
|
|
‘Logopedek kasu hauetan esaten dutenez, ’ dio Imanolek, ‘argi dago fisiologikoki ezin duela, intelektualki ez
|
dakiela
, psikologikoki ez duela nahi. Baina nahi balu, benetan gura izanez gero, ahal izango luke eta jakingo luke...
|
|
|
‘Ez, ez. Argi dago ezin duela hitz egin, ez
|
dakiela
zer esan, ez zelan adierazi.’
|
|
|
Edna begi begira geratuko zaizu ontziaren sabelean, esan diozun ala ez diozun ez
|
dakiela
, ontzia abante dena doan artean.
|
|
|
Oraingo zenbait gizoni guztiok beregan gauzkan Jainkoaren eskua ageri ez zaionez gero âgure Orixek agian inork ez bezala kantatu duen" esku legun begiduna" â, nahitaezkoa da nor bere barrenean ezin hautsizko hesiz inguratua egotea. Gizonak bere burua munduan aurkitzen du, hemen gertatzen da âhemen suertatzen, gure artean esaten den bezalaâ nola eta zergatik ez
|
dakiela
. Jaiotzean piztutako argi harrigarria, mundu guztia beregana lezakeen  argia, ez da halaz guztiz ere, kanpotik eta barrendik inguratzen duen ezerezean, edozein haizetxok itzal dezakeen su ahul bat besterik, ezerezak luzaro gabe deuseztatu eta irentsi beharrekoa.
|
|
|
Zer esan nahi du ateraldi horrek? U. jaunak erdaraz ez
|
dakiela
–Ez dut uste.
|
|
|
Nondik jo ongi ez
|
dakiela
sumatzen dugu batzuetan, eta ez da  harritzeko. Euskararen alde txarrak eta debekuak, zenbaiten iritziz, bere eskas eta urritik omen datoz.
|
|
|
Bada ordea besterik, Piralak ez dakarrenik: egun hemen eta bihar han, nola eta zertarako ez
|
dakiela
gehienetan, dabilen edo darabilten soldaduaren nekeak, nahigabeak, usteak, pozak eta damuak. Aspaldidanik ikasia dugu (Stendhalen La Chartreuse de Parmez gero?) ez dutela  elkarren antz handirik historialariaren irudi zabal apainek eta borrokan sartua dagoen inurri bakoitzak bere leiho meharretik ikusten duenak.
|
|
|
Ederki adierazten baitigu hitzaurrean Lafitte jaunak aspaldidanik genekiena: gure inguruko behealde hauetan ibiltzen bada ere, ongi
|
dakiela
behar denean gora goraka hegaldatzen, egunoroko huskerietatik urruti.
|
|
|
Filologo bat edo beste bada iritzi emaileen artean, baina gehienak" orojakileak" dira. Ñimiñokeria izango da baina, uste dut bildu ditudan iritzien egile batek ere ez
|
dakiela
euskaraz.
|
|
|
Sok. Adibidez, sumindurik dauden idiez arduratzen den esklaboari esatea komeni zaiona rapsodak
|
dakiela
, baina ez itzainak, esaten ari ote zara, lon.
|
|
|
Argi dago guretzat ere gizakiak ez
|
dakiela
nolatan den hautari (ezta ere Kantek); baina aske dela, ziur ziur dakiela. Nolatan den ezagutari ez dakiela (ezta ere Kantek, nire iritziz, ze neurritan den ezagule aztertzen jardun arren); baina bai ezagule dela, ziur ziur.
|
|
|
Argi dago guretzat ere gizakiak ez dakiela nolatan den hautari (ezta ere Kantek); baina aske dela, ziur ziur
|
dakiela
. Nolatan den ezagutari ez dakiela (ezta ere Kantek, nire iritziz, ze neurritan den ezagule aztertzen jardun arren); baina bai ezagule dela, ziur ziur.
|
|
|
Argi dago guretzat ere gizakiak ez dakiela nolatan den hautari (ezta ere Kantek); baina aske dela, ziur ziur dakiela. Nolatan den ezagutari ez
|
dakiela
(ezta ere Kantek, nire iritziz, ze neurritan den ezagule aztertzen jardun arren); baina bai ezagule dela, ziur ziur. Nolatan den maitale ez dakiela (Kantek, filosofo lez, ez du egia funtsezko hau aurkitu).
|
|
|
Nolatan den ezagutari ez dakiela (ezta ere Kantek, nire iritziz, ze neurritan den ezagule aztertzen jardun arren); baina bai ezagule dela, ziur ziur. Nolatan den maitale ez
|
dakiela
(Kantek, filosofo lez, ez du egia funtsezko hau aurkitu). Baina maitale dela zalantzarik gabe dakiela gizakiak.
|
|
|
Nolatan den maitale ez dakiela (Kantek, filosofo lez, ez du egia funtsezko hau aurkitu). Baina maitale dela zalantzarik gabe
|
dakiela
gizakiak. Berdina esatea dena, ez dakigu gizakia nolatan den maitagogo; baina maitasendun garela ziur ziur dakigu.
|
|
2002
|
|
|
Urte askotan irudimenik gabeko gizon baten emazte sufritua izan ondoren, haren ondotik alde egitea erabakitzen du Amado Gomez Ugarteren «El vuelo de la mariposa» nobelako protagonistak. Nora doan garbi ez
|
dakiela
, autobus bat hartu eta abiatuko da. Bidean, pixagalea etorriko zaio, eta emakumezkoen komunen aurrean hainbesteko jendetza ikusirik, gizonezkoenera sartzea erabakiko du besterik gabe.
|
|
|
Distortsiona dezake horrek zenbait datu? Inkesta batean, guraso askok esan dezake euskaraz ez
|
dakiela
, baina gero haurrekin zerbait egiten dute edo saiatzen dira.
|
|
|
Izan ere, Rosa Olivaresek eginiko hitzaurreak esaten duen bezala, gizakiak, aurrerabidearen izenean, paisaian eraikitzen dituen fabrikak eta industriak, gero, errentagarritasun eza dela-eta, bertan behera uzten dituenean, zauria saihestezina da. Baina badirudi naturak egonarriz eramaten
|
dakiela
eta gizakia nekatu, ahitu eta joan arte itxaroten dakiela berea dena berreskuratzen joateko.
|
|
|
Izan ere, Rosa Olivaresek eginiko hitzaurreak esaten duen bezala, gizakiak, aurrerabidearen izenean, paisaian eraikitzen dituen fabrikak eta industriak, gero, errentagarritasun eza dela-eta, bertan behera uzten dituenean, zauria saihestezina da. Baina badirudi naturak egonarriz eramaten dakiela eta gizakia nekatu, ahitu eta joan arte itxaroten
|
dakiela
berea dena berreskuratzen joateko.
|
|
|
Dioenez, ezagutzaren datuei so eginez, ezaugarri beretsuak dituzten herriekin alderatuz egoera ez da txarra, baina erabilerari dagokionez" kaxkar samarra" da. Bere ustez," argi dago jende gero eta gehiagok
|
dakiela
euskaraz, baina aisialdira bideraturik dauden eskolaz kanpoko ekintza gehienetan erdara da nagusi. Kirolean adibidez, entrenatzaile erdaldun bat izanez gero jokalari guztiak erdaraz aritzen dira, eta berdin musika ikasten ari direnek andereño erdaldun bat baldin badaukate".
|
|
|
Zuzendaria izateko zentzugabea izan behar da pixka bat. Ez dut Jorge imajinatzen, nik egiten dudan bezala, dakiena baino gehiago
|
dakiela
antzezten. Jorge edozer gauza egiteko gai ikusten dut, planeta leherrarazten edota Tibeten antropologi ikasketen unibertsitate bat antolatzen.
|
|
|
zehazpen kurrikularrak jakintzatik egiten dira (hizkuntzatik, matematikatik...) eta ez pedagogia edo psikologiatik. Beraz, jatorrizko zientziaren parametroetan formulatzen dira ikasgaien edukiak, ikasleek dituzten lorpenak eta hutsegiteak.Horrela, esango dugu ikasle batek testu jakin bat ongi antolatzen duela, lexiko egokia erabiltzen duela, hartzaileari eta helburuari ongi egokitzen
|
dakiela
, hizkuntza unitate egokiak erabiltzen dituela, etab.
|
|
|
Maitasuna saihesten duena ez da, ordea, Venusen fruitu gabe gelditzen, aitzitik nahigabe gabeko atseginak hautatzen ditu; atsegina sanoentzat puruago baita, noski, gaixoentzat baino. Zeren posesio unean bertan ere, maitaleen sugarra zalantzan eta noraezik fluktuatzen baita, lehenik eskuz ala begiz gozatu ez
|
dakiela
. Desio zutena estutzen eta gorputzari min egiten diote eta sarritan hortzak ezpainetan itsasten eta musuka zauritzen dituzte, ez baita atsegin purua, eta badira azpi eztenak, sugar hazien sorburu den zernahiri min egitera kinatzen dutenak.
|
|
|
Neuk jakinda huts ematen badut, zigor ditzala Jupiter Gorenak bukaerarik txarrenarekin neure bizitza, nire etxea, familia eta ondasunak. Zuk, Marko Zezilio, eta hemen zareten gainontzekook, hitz horiek zin egin ditzazuela eskatzen dut; eta zin egin ez dezanak
|
dakiela
bere aurka altxatu dela ezpata hau!».
|
|
|
Hala, Adenak erabiltzaileen eskura jartzen du gutun bat, Europako, Espainiako eta Galiziako lehendakariei zuzendua Romano Prodi, José María Aznar eta Manuel Fraga, hurrenez hurren– Gutun horretan, neurriak eskatzen dizkie, hala nola, kaskoa soila eta egokierazko bandera duten ontzien zirkulazioa presaz debekatzea. Halaber, Nazioarteko Itsas Erakundean (OMI) Galiziako kostaldeak Bereziki Sentikorra den Itsas Eremu deklaratzeko eskaera tramita dadila eskatzen da, eta katastrofe horrek kaltetutako familiei kalte ordain azkar eta bidezkoa eman
|
dakiela
. Antzeko hondamendietan parte hartu duten ontzien jabeei ere itsas garraioa debekatzeko eskatu die.
|
|
|
Aulkia hankaz gora geratu duk, eta mahaia herren. Maritxu, zer egin ez
|
dakiela
, hik botatako aulkia eta hondatutako mahaia zuzentzen ari duk. Hik, bien bitartean, botaka egin duk.
|
|
|
Irakasleak, bere baitara bildurik, fotokopia du esku batean, baina ez dio ia begiratu ere egiten, testua buruz
|
dakiela
ematen du. Beste eskuak, berriz, irakurketari laguntzen dio, poemarekin batera hitz egiten ari dela ematen du:
|
|
|
Esku bateko azkazalak garbitzen hasten da aita beste eskuko azkazalen laguntzarekin. Gauza bera egiten du beti, argumenturik gabe edo zer esan ez
|
dakiela
gelditzen denean. Azkenean, zalantzaz beterik hitz egiten dit:
|
|
|
Guztiak ere, azken batean, lehenengo horretan laburbil  daitezkeenak: idazle mediatikoa, zeinak esan nahi baitu komunikabideak menderatzen dituela, haietaz baliatzen
|
dakiela
, haien bitartez dela ezaguna eta miretsia... (...).
|
|
|
Bost axola niri. Nik dakidan gauza bakarra, kanta itxurako sentimendu gordinak kanporatzen ederki
|
dakiela
da. Eta tristezia ere ederra izan daitekeela erakutsi zidan New York eko areto hartan.
|
|
2003
|
|
|
...n denari" koipesto" deritzola; pertsona altua eta ibiltzeko modu baldarrekoari" kankailu" esaten zaiola; kiroletan eta batez ere futbolean txarra denari" taket" deitzen zaiola; txikia denari" txatxar" deitzen zaiola; buru arina duenari" txotxin" deritzola; juiziorik ez duenari" gijabakoa" deritzola; tontoa izanda, bestela pentsatuta, asko
|
dakiela
uste duenari" tontoarroa" esaten zaiola...
|
|
|
Ez da kanpainaren lema nagusia, gogoeta egiteko «probokazio txiki» moduko bat baizik. Jende asko nekatuta eta itxaropenik gabe ikusi dugu gizartean, gauzak nondik nora doazen ez
|
dakiela
. Elkarritik etsitzeko arrazoi asko ikusten dugu eta aldi berean eusteko arrazoi asko ere bai.
|
|
|
6 Alabak, beharbada zehaztasunok ondo ez zekizkiela, bertsio desberdina eman zigun hasieran. Urte zehatzik ez
|
dakiela
baina, 36 inguruan edo joango zela Parisa, baina guduak eztanda egin baino lehen, nolanahi ere. Parisa joan zela Sorbonan zientzia zehatzak ikastera, edo arlo horretako bere ikasketak hedatzeko asmoz.
|
|
|
Azkenik, batzuetan nork bere hizkuntzan hobeki ulertaraziko du esan nahi duena, indar handiagoz adieraziko duelako eta, hortaz, komunikazioa eraginkorragoa izango da ingeles eskasean totelduz gero baino; kontuan har dezagun gure solaskideak ere gehienetan ez
|
dakiela
asko ingelesez.
|
|
|
Kamera baten aurrean dauden bi haurrek gurasoei esan diete bata astronauta handiagokoa izango dela, eta besteak ez
|
dakiela
zapatak lotzen. “Beraz, hobe izango da bizitza bilatzea (eta iragarkia ordaintzen duen bankuaren pentsio plana egitea), haiek ez baitira egongo kargu egiteko adinekoengana iristen direnean”.
|
|
|
Gaztela eta Leongo Juntak “Kontsumitzailearen Oinarrizko Gidaliburua” aurkeztu du gaur, kontsumitzaileek beren eskubideak ezagut ditzaten eta, hartara, Espainiako herritarren %70 inguruk ez
|
dakiela
horren inguruan dituzten eskubideak. Guztira, 2.000 ale argitaratu dira, eta udaletan, kontsumitzaileen elkarteetan eta beste erakunde batzuetan banatuko dira.
|
|
|
Hori dela eta, erakundeak dei egiten du herritarrek jakin dezaten Espainiako Aireportuak eta Aireko Nabigazioa (AENA) bakarrik direla gai Albaceteko aireportu zibilean edo beste edozeinetan lanpostu bat lortzeko oinarri gisa har daitezkeen gai zerrendak zehazteko, baita bete beharreko plaza kopurua ere. Era berean, ohartarazten du ez dela ikastarorik finantzatuko, horrek aldez aurretik ordaintzea baitakar, eta ez
|
dakiela
behin ikastaroa hasita aurreikusitako helburuetarako balioko duen.
|
|
|
teklatua desmuntatu aurretik, komeni da paper batean tekla guztien kokapena duen eskema bat marraztea, edo, bestela, argazki bat ateratzea, gero kontsultatzeko, berriz jartzeko unean. Horietako bakoitzaren egoera buruz
|
dakiela
uste badu ere, sarritan zalantzak sortzen dira, batez ere letrei ez dagozkienean, puntuazio ikurrei edo ordenagailuaren beste funtzio batzuei dagozkienean. Teklak garbitzeko, kendu eta garbitu urez eta detergentez betetako ontzi batean.
|
|
|
Interpelazioan, parlamentariak salatu du “Costa de Soleko hondartzen erdiek” ez dutela arazketa sistemarik edo baliabide “eskasak” dituztela, eta egoera hori “Fuengirola, Mijas, Benalmádena eta Nerja bezalako herri turistikoetan” gertatzen dela. Erantzunean, Wallstrom ek Nerja eta Fuengirolaren kasuei buruzko lege ekintza laster baten berri eman du, baina argitu du ez
|
dakiela
Benalmagenan eta Mijasen araudia urratzen ari dela. Hala ere, Wallstrom ek azpimarratzen du hondakin uren tratamenduari buruzko Europako araudia “ez dela oso egokia” Espainian, eta gogorarazten du Batzordeak dagoeneko hasi dituela “zenbait arau hausteeta bi salaketa aurkeztu dituela Luxenburgoko Auzitegian.
|
|
|
Ondoren entzuleen artean galdetuz ohartu ginen adibidez, inork gutxik edo inork ez
|
dakiela
, Espainian dauden zientzia edo kulturako aldizkarien berri, Elhuyar eta Jakin bezalako aldizkari tematikoak adibidez eta gauza bera gertatuko zela Leonen esanez. Euskal aldizkarietara etorrita ordea gertatzen zaigu euskarazko zientzia eta kultura aldizkariak mundu guztiak ezagutzen ditugula.
|
|
|
Azaldu zion gizonak ez zela Museoko langilea, zine areto batean egiten zuela lan, baina goizetan zeregin gutxi egoten zela zinean, eta Museora etortzen zela bera, langatik jaistera batzuetan eta koadroak ikustera beste batzuetan. Eta, zergatik ukatu, Museoko langile baten atzetik ere bazebilela, eta berrogeitazak urteko andretxu bat zela, alarguna, eta soltero zegoela bera, eta batek
|
dakiela
bizitzak zelako bueltak ematen dituen, bihar etzi, edo etzidamu. Gero sumatu zuen gizonak Matias apur bat nerbioso zegoela, eta esan zion trankil egoteko eta, nahi bazuen, erantzungo ziola berak galdera horri, nahiz eta Museoko langilea ez izan; oso ondo ezagutzen zuela berak Museoa, eta botatzeko galdera, esan zion gizonak, berak erantzungo ziola, ahal bazuen, eta trankil egoteko.
|
|
|
Ez nekien egiatan ari zen edota antzerkia egiten ari zen. Lehen ere badakit antzezle ona dela, ederki
|
dakiela
teatroa egiten. Eta serio ari bazen ere, igual zen orain bakarrik gelditzeko beldurra duelako.
|
|
|
Posmodernitatearen kontraesanak dira. Seguru bainuzale horrek badakiela interneten nabigatzen eta, aldiz, ez
|
dakiela
igerian. Lehentasunen ordena irauli dugu kontsolatu zuen Luisek, samurtasun handiz.
|
|
|
Hainbat eta hainbat asmatzailek ezinezko makinak eraikitzen dituzte. Abokatuek behin eta berriro erakusten dute aditu batek zertaz hitz egiten ari den ere ez
|
dakiela
. Zientzialariak, bereziki medikuak, sarritan emaitza ezberdinetara iristen dira, eta gaixoaren senideen esku geratzen da, edo eskualde bateko biztanleen esku, zein metodo hautatu behar den bozketa bidez erabakitzea.
|
|
|
Futitzen dela eulien gaiaz, baina ez horrela eulizaleaz. Ez
|
dakiela
zergatik, baina ikusten dizkion bi begien atzean, badela lurralde bat, kez betetakoa. Erakargarria.
|
|
|
Kontua da ezin erabakirik dabilela ehizakia izan nahi ote duenetz. Ez
|
dakiela
parean daukan emakumeak ba ote dakien, gizonari gustatzen zaiola beti bera izatea ehiztaria. Edo hori hala dela antzeztea.
|
|
|
Bi ekintzaile eta ertzain bat. Bai, egia da ertzainak ez
|
dakiela
ezer. Biologiako ikasleak direla esan zaiola.
|
|
|
Berak ez duela erantzun metafisikorik edukitzen. Ez
|
dakiela
horrelakorik. Ez dakiela erabiltzen goi arnasarik.
|
|
|
Ez dakiela horrelakorik. Ez
|
dakiela
erabiltzen goi arnasarik. Izatekotan ere, egun batzuk barru kontatuko dizut gertatutako guztia, bezalako dorpekeria mundutar bat otuko zitzaiola.
|
|
|
Ura behatzen artetik ihesi. Eta ez
|
dakiela
zergatik, leihoko argiari behatu dio. Argi garbia, zuri zuria, Larrun aldeko eguzki ederrak goizean goizetik ekarria.
|
|
|
Ez daukala ur handitan ibiltzeko asmorik. Ez
|
dakiela
igeri. Ulertuko al du metafora, galdetuz amaitu du gogoeta komuneko ispiluaren aurrean eta, hala, aurpegia alderantziz ikusten ari dela jakinda, hitz guztiak eta bakoitza egin zaizkio faltsu.
|
|
|
Izpizuak ez dio gauza handiegirik esan: Jaioneren amak ezer ez
|
dakiela
bere alabari buruz; haren gauza apurren artean ere arakatu duela, baina ez duela deus arrarorik aurkitu. Haserretu zirenetik –ez dio esan zer dela eta– ez dutela harremanik izan.
|
|
|
inork ez
|
dakiela
nora joan naizen.
|
|
2004
|
|
|
43 urte bete behar ditut, eta senarrak zer oparitu ez
|
dakiela
esan didanean, oraingoan libururik ez, erantzun diot, adieraziz aurrekoan oparitu zidanak, Bernardo Atxagarenak, oraindik zer suma handiak emango dizkidala. Oraingoan libururik ez galdetu dit, harrituta, eta niri, etxerako zerbait nahi baduzu, atera zait natural natural, burutik Carod Rovirak ETAkoekin hitz egitearen kontra igandeko El Paisen Eduardo Uriartek idatzia artikulu honetarako baliatzea burutik kendu ezin dudan bitartean:
|
|
|
Irailetik ari naiz haren aginduetara prestatzen. Entrenamendu entretenigarriak antolatzen dizkigu, eta zertan ari den ederki
|
dakiela
iruditzen zait. Hilabete honetan sei kilo gihar hartu ditut eta hori kolpean igartzen da.
|
|
|
Eta, bidenabar, konturatzen beste bertsolari gehienak ere, ni bertsozale paperean jarriz gero, askoz hobeak iruditzen zaizkidala beraien buruez bakarrik dependitzen dutenean. Gai jartzaile bat etortzen denean bertsolariak baino gehiago ikasi duela edo
|
dakiela
erakustera, bertsolariek asko galtzen dute. Nire ustez gai jartzaileak inprobisatzailea behar luke, mahai inguruetan egoten diren moderatzaileen moduan gutxi gorabehera.
|
|
|
Oraingoan, bere gurasoekin parkera joan da. Iritsi bezain azkar alde egin du lagunekin jolastera, eta ohartu denerako gurasoak non dituen ez
|
dakiela
aurkitu da. Untxi Txiki Zuria estu eta larri dago eta negar batean aita eta ama non ote dituen galdezka hasi zaie guztiei, andre batek lasaitu eta bilaketan laguntzen dion arte.
|
|
|
Egon hemen egongo da nonbaiten. Ekidazuko Koldok deus ere ez
|
dakiela
esan omen du baina, gezurra da hori. Andoni ta Koldo biak izango ziren seguru asko.
|
|
|
Izan gaitezen ausart. Ez da egia euskaldun hitzak batek euskaraz
|
dakiela
esan nahi duenik. Agian hala izan zen noizbait.
|
|
|
Bakarrik egon behar zuela eta gurasook egunean ordu betez bisitatzeko aukera izango genuela. (...) Gauzak holan izanda, planteatu nien kontutan hartzeko umea nahiz eta ikastolara joaten den oraindik ez
|
dakiela
erdaraz. Medikuak lasai egoteko esan zigun txanda bakoitzean gutxienez euskaldun bat bazegoela eta umeak komunikatzeko problemarik ez zuela izango.
|
|
|
Hau da, ba, gure ondasun guzia. Gero, adituak etorriko zaizkizu eta esango dizute ikastoletan haurren kopurua hainbeste milaz handitu dela aurten, eta euskaraz gero eta jende gehiagok
|
dakiela
. Alegia, jendeak euskaraz badaki.
|
|
|
Beharbada, euskal hiztun izateari dagozkion ezaugarrietan dago gure arteko aldea, ezaugarri horien zer nolakoan. Batzuen irizpidean oroz gain ikasi aditzaren zentzua azpimarratzen da, hots, dena delakoak jakin badakiela edo ez
|
dakiela
euskaraz, erabili, erabiltzen ez badu ere. Aldiz, erabileraren irizpideari jarraitzen gatzaizkionok, berriz, erabiltzeko moduan ikasi duen gaitasun komunikatiboa hartzen dugu irizpide nagusitzat.
|
|
|
8 Irudia: Margaret Bourke White, Enkantea zuzentzen duenak hain azkar hitz egiten du gizon beltzak ez
|
dakiela
bere tabako uzta zenbatean saltzen den
|
|
|
Oso bestelako kontua da gaixotasuna desagerraraztea lortu dela. Madrilgo espezialistaren arabera, Txinan ziza eta beste animalia exotiko batzuen sakrifizio masiboak erakusten du oraindik ez
|
dakiela
non dagoen gaixotasuna eragiten duen mikrobioaren gordailua, hots, udan koronabirusa non dagoen, udazkenean edo neguan esnatzeko. “Ezezagun hori konpontzen ez den bitartean (ez da erraza), SRAS aldian aldian itzuliko da, gripeak eta beste gaixotasun larriago batzuek egiten duten bezala.
|
|
|
Emakumea lan munduan sartzeak eta guraso askok denbora gutxi izateak, lan jardunaldi luzeak direla eta, guraso asko zapuztu egin dira, eta, ondorioz, ezin izan zaie seme alabei gizartean bizitzeko behar dituzten balioak transmititu. Erakunde horren datuen arabera, Espainiako hiru gurasotatik batek uste du ez duela ondo hezten edo ez
|
dakiela
egiten;% 40k aitortzen du ez dituela ondo erabiltzen bizikidetzan sortzen diren gatazkak;% 25ek onartzen du seme alaben iritziak nagusitzen direla, eta% 20k gainezka egiten duela, haurrek eskatzen dituzten eskakizun ekonomikoengatik. Horregatik, hainbeste desorientazio eta frustrazioaren aurrean, gurasoen %60k hezitzaileen inplikazio handiagoa eskatzen du.
|
|
|
Georgia Dunston Howard Unibertsitateko genetikan aditua da, eta ohartarazi du BiDil “beltzentzako botika” gisa merkaturatzeko aukera izateak arrazaren kontzeptu biologikoan oinarritutako praktika medikoak sustatu ditzakeela, abusuak egiteko atea baita. Dunstonek zehaztu du botika hori ez dela eraginkorra guztientzat, eta, gainera, ez
|
dakiela
erabilgarria den beste populazio talde batzuentzat. Gaur egun, jakina da gutxienez 29 sendagaiak modu desberdinean jarduten dutela beltzez zuriz baino, “Nature Genetics” aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera.
|
|
|
Eta txartelarekin kreditua eskatu bada, dagozkion interesak sartuko dira. Bestalde, tresna erabiltzeko baldintzen arabera erabili behar da, denbora eta kantitate mugen barruan, eta ezin du emandako agindu bat ezeztatu, baldin eta ez bada zenbatekoa ez
|
dakiela
ematen den unean. Halaber, segurtasuna zaintzeko betebeharra dago, klabea barne.
|
|
|
Oscarri gustatzen zaio eszena hori, esaten duelako hori ere ziklismoa dela, mutila bizikletan doalako Galibierren gora, eta, ze arraio, hori ez bada ziklismoa berak ez
|
dakiela
ze kristo den ziklismoa.
|
|
|
29 urte bete behar ditu uztailean, eta dio oraingo moduan ez dela egon sekula, ezta 36ko Giroa irabazi zuenean ere, 22 urterekin, pentsa. Eta esaten du urterik onenak ari zaizkiela lapurtzen, ez
|
dakiela
nor, baina norbait horretan ari dela, bere urterik onenak eta jende askorenak lapurtzen, ez dakiela nor, baina gerra puta hori, dio.
|
|
|
29 urte bete behar ditu uztailean, eta dio oraingo moduan ez dela egon sekula, ezta 36ko Giroa irabazi zuenean ere, 22 urterekin, pentsa. Eta esaten du urterik onenak ari zaizkiela lapurtzen, ez dakiela nor, baina norbait horretan ari dela, bere urterik onenak eta jende askorenak lapurtzen, ez
|
dakiela
nor, baina gerra puta hori, dio.
|
|
|
Galdetuko diozu, disimuluan betiere, gobernuaren errua ote den hori, eta erantzungo dizu ez
|
dakiela
. Baina mundu guztiak daki Gino eskumako mezazaleen ziklista dena, Coppi ezkertiar ateoena den moduan.
|
|
|
Eta Pablok, Liviari goitik behera begiratuta, esan dio zalantzan dagoela: baduela gaur zerbait berria, baina ez
|
dakiela
trentzak diren, ala katu pertsiarrak ibili zaizkion hanketan jira bueltaka.
|
|
|
Goldstein orain dela bost urte etorri zen Alemaniatik, lege naziek Freiburgeko unibertsitateko bere lanpostua uztera behartuta. Jendarmerian egindako galdeketan, Goldstein andreak adierazi du ez
|
dakiela
zer dela eta sartu diren gizatxar haiek bere etxean. Egunkari honek jakin ahal izan duenez, Jendarmeriako detektibeek lapurretaren hipotesia hobesten dute, irakasleak balio handiko artelan ugari baitauka etxean.
|
|
|
–Zer gertatzen den jakin behar dut, eta uste dut Diannek kontatu ez didan zerbait
|
dakiela
.
|
|
|
Eta berak entzun du. Eta inozoak pentsatuko du berak ez
|
dakiela
ezer, baina dena daki, eta oraintxe bertan esango dio airean dabilen gezurtiari entzun duela. Ana.
|
|
|
Honen adibide Sokrates ekar dezakegu harira; berak ere zalantza egingo du, edo, hobe esanda, auzitan jarriko ditu bere garaiko gizarte atenastarrean nagusi diren ikuskerak. Edozein gauzari buruz hitz egiteko eta euren burua jakituntzat jotzeko gertu dauden sofistek indarra duten hirian, Sokrates karrikarik karrika joango da ezertxo ere ez
|
dakiela
aldarrikatzen, hori dela dakien gauza bakarra esanez eta honela zalantzan jarriz indarrean dagoen jakintza. Eta ez pentsa huskeria denik, kontuan badugu sofistek dirua jaso ere egiten zutela eurek ustez zekitena irakasteagatik Atenasko sendi onenetako semeei.
|
|
|
Bere bizitzaren zentzuaren bila eta xerka ibiltzen da etengabe, kontzienteki nahiz inkontzienteki. Eta zentzurik batere aurkitzen ez dionean kolokan eta kordokan sentitzen da, bere bizitza eta bere izate osoa non finkatu ez
|
dakiela
. Bilaketa horretan desira sakon bizi du bihotz erraietan:
|
|
|
Bere askatasunaren kontzientziak arduraren kontzientzia nabarmentzen du; eta alderantziz. Bi polo hauen arteko tentsioa bihotz erraietan bizi du gizakiak, nola zentratu ez
|
dakiela
.
|
|
|
Nola asmatu hautabide egokia? Galdera mataza batek asaldatzen du gizakia, nora eta nola jo ez
|
dakiela
. Orientatu beharra dago ezinbestean.
|