|
2000
|
|
|
Hauda, komunikazioa topagune moduan kontsidera daiteke hizkuntzaren eta hizkuntzapartikularren azterketan.
|
Euskararekiko
azterketa eta ezagutza munduak noraino iristendiren baloratzeko ere, egokia. Ondoan, eta adibide moduan, komunikazioarenezaugarri batzuk aipatuko dira:
|
|
|
–
|
Euskararekiko
orain arteko zientziagintza neurtzeko, irizpide ezberdinak erabildaitezke, adibidez: alderdi kuantitatiboak eta kualitatiboak, modu erlatibo edokonparatiboan kontsideratuz.
|
|
|
–
|
Euskararekiko
ikerkuntza gauza bat da eta euskaraz egiten den ikerkuntza bestebat. Euskararen bizitasun etnolinguistiko erlatiboa neurtzeko erabil daitezkeenezaugarrien artean, bat da beraren presentzia unibertsitateko ikerkuntzan; honenarabera, berriz ere esan beharra dago egoera oso ahula dela.
|
|
|
|
Euskararekiko
ikerkuntza egungo zientziagintzan
|
|
2001
|
|
|
" Duela bi urte, Zelanda Berritik etorri nintzenean, Gure Txoko euskal elkartea ezagutu nuen eta tarteka bertan euskaldun batzuekin aritzen naiz euskaraz, baina gehienak bizkaitarrak dira eta beren euskalkia ulertzea zaila egiten zait".
|
Euskararekiko
maitasunak bultzatuta ikasi zuen hizkuntza, eta ahal duenean Euskal Herrira joaten da bertako jendea, musika, janaria, eta jaiak oso gustuko dituelako. Hiri eta herri dezente ezagutzen ditu eta Alkiza eta Usurbil gustatzen zaizkio batez ere.
|
|
|
3 taula.
|
Euskararekiko
konpetentzia linguistikoa EAEn, adin taldeka (5 urte).
|
|
|
Bizia eta adierazkorra baldin bada, zertarako behar du garbia izan?
|
Euskararekiko
kontuak ere garbiro egin beharrean aurkitzen gara. Zertarako nahi eta behar dugu euskara?
|
|
|
|
Euskararekiko
liburuak baizik ez ditut hona ekarriko. La lengua vasca, jakina denez, bi bider argitaratua da.
|
|
2002
|
|
|
Gasteizen bizi naiz eta zenbait egunetan hala gertatzen da, egun osoa euskara hutsez ari zarela, beste zenbaitetan erdara hutsez.
|
Euskararekiko
leialtasuna, beraz, handia da, baina zenbait gunetan euskararen eguneroko erabilera arrunta handiagoa izan daiteke oraindik.
|
|
|
1 atala.
|
Euskararekiko
harreman pertsonala konfiguratzen laguntzeko zenbait datu bildu nahi dira, hala ikuspuntu pasibotik (pertsonaren eta inguruko datuak) nola ikuspuntu aktibotik (ikaskuntzari buruzkoak). Adibidez:
|
|
2003
|
|
|
Ba ote?
|
Euskararekiko
atxikimendua nagusia da herritarrengan. " Euskal hiz  kuntzaren galerari aurre egiteko kontzientzia eta euskara berreskuratu behar delako iritzia ondo errotuta dago egun euskal herritarrengan35".
|
|
2004
|
|
|
|
Euskararekiko
pentsaezinezko erasoa bizi dugu Nafarroako agintariengandik. Dena den, hau ere erran behar!, ez sobera aldekoa Eusko Jaurlaritzaren jokaera ere.
|
|
|
Liberalismoaren iturriko urik txarrena edanda balio andana baten aldeko erronka gogorra jo digu zenbaitek.
|
Euskararekiko
maitasunaren ondoan askatasunaren aldeko aldarria aditu behar izan dugu arestian. Oraingoan, berriz, demokraziaren irrintzia aditu dugu.
|
|
|
Aitor dezadan, neure aldetik, euskararen normaltze kontu hau nola ikusten nuen gaztetako grinaren esanetara niharduenean.
|
Euskararekiko
grina hutsak hizkuntzen dimentsio sozio-politiko sakona ikusteko gaitasunik ez zidan eskaintzen. Uste nuen aski zela hizkuntza bat zegoen tokian bestea kokatzea.
|
|
|
621 Iñaki Martinez de Luna Pérez de Arriba, Nekane Jausoro Santa Cruz:
|
Euskararekiko
motibazio sinbolikoak,. Euskararen aldeko motibazioak?, 1998, EHU, 70.
|
|
|
352 Iñaki Martínez de Luna Pérez de Arriba, Nekane Jausoro Santa Cruz:
|
Euskararekiko
motibazio sinbolikoak,. Euskararen aldeko motibazioak?, 1998, EHU, 72.
|
|
|
369 Lontxo Oihartzabal:
|
Euskararekiko
jarrerak, Egin, 1986/4/23.
|
|
2005
|
|
|
Hamalaugarren Korrika konpromisoaren Korrika da.
|
Euskararekiko
konpromisoa galtzen ari dela sumatu duzue?
|
|
|
|
Euskararekiko
ikuspegi kontrajarri hauek badukete ondoriorik xurien eta gorrien kazeta elebidunetan. Zeren eta hasieran batzuek eta besteek euskara berdintsu erabiltzen bazuten ere (erran nahi baita guti, hautesle eta herrietako kontseiluetako frankok frantsesik ere ez zekitelarik bizkitartean), erlijioaren eusle izate horrek euskara erabiltzera ez ezik apaintzera zeramatzan apaizak.
|
|
|
|
Euskararekiko
interes zantzu horiek, Revista ren agerpenaz aurrera egin zuten. Fermin Herran berak izan zuen honetan zeresan handiena.
|
|
|
|
Euskararekiko
jarrera ere gero eta hobea da.
|
|
2006
|
|
|
|
Euskararekiko
jarreraren bidez beste balio pertsonal eta sozial batzuk neurtzeko eta alderaketak egiteko balio didala esanda gero, hona adibidetxo batzuk:
|
|
|
|
Euskararekiko
militantzia hori ohikoa da Nerearen familian. Bere ahizparen adibidea jarri digu horren lekuko.
|
|
|
•
|
Euskararekiko
jarrerak eta balorazio soziala. Ingurunean euskararekiko jarrera negatiboak dauden heinean (balorazio eza, politizazio negatiboa...), euskara gatazka elementutzat har daiteke.
|
|
2007
|
|
|
|
Euskararekiko
jarrerak gehienbat aldekoak eta oso aldekoak dira (%76); laurdena inguru ez alde ez kontrakoa da (%23) eta oso gutxi dira kontrakoak (%1).
|
|
|
Soraluzek ur trasbasearen lanak jasan baditu ibarraren onerako, besteek ere berdin egin behar dute.
|
Euskararekiko
egitasmorik badaukazue. Euskararen legea ondo dago, baina lortu behar dugu ikasle guztiek 16 urterekin euskaraz egoki berba egin eta idazteko gai izan daitezen.
|
|
2008
|
|
|
•
|
Euskararekiko
jarrera aldatu (euskararekiko benetako jarrera aktiboa lortu).
|
|
|
Katedrako ikasle gehienak ingurune burgesetik zetozen.
|
Euskararekiko
interes eta eskari sozial bat bazegoela katedra ireki zen urtean ikusi zen, bat batean 53 ikasle matrikulatu baitziren. Hurrengo urteetan ikasle kopuruak behera egin zuen, 1895ean hamaikaraino jeitsiz, beharbada klaseek ez zituztelako espektatibak betetzen.
|
|
2009
|
|
|
• Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eskaini zizun omenaldian, eta Txillardegi, lagun giroan (2000) omenezko liburuan"
|
Euskararekiko
ikerkuntza egungo zientziagintzan" izeneko artikuluarekin parte hartu nuen.
|
|
|
Puntu hauek ekitaldi honetan bertan aurkeztu duten EGE txostenean bildu dituzte: Herritarrekin konplizitatea sortzea, Euskadiren irudia munduan zehar hedatzea,
|
Euskararekiko
konpromisoa, Enpresaren, Ingurumenaren eta Gizarte eta lan arloko iraunkortasuna.
|
|
|
|
Euskararekiko
bere interesa ikusita, Tbilisira bidali zuten, euskararen ikasketak sendotzeko eta berpizteko. Garai hartan Georgiako Errepublika Sobietarreko Hizkuntza Akademiak bazeukan euskarari emandako atala.
|
|
|
Zalantzan jarriko dute gure zuritasuna eta europartasuna.
|
Euskararekiko
jarrera ona dute, ikastea integratzeko modu gisa ikusten dutelako. Europaz kanpo datoz, gehienak ez Espainiatik, 1960 urtean bezala.
|
|
|
Batzuk pasatu dira bortizki kontran egotetik, hitzezko aldekotasuna adieraztera (baten bat baita euskararen bulego baten lehendakari bihurtu da eta guzti!).
|
Euskararekiko
euskal jendartearen engaiamendua, mobilizazio eta presio gaitasuna izan dira politikari hauek mugitzera behartu dutenak. Arrazoi berdinarengatik agertu dira kolore anitzeko politikariak manifestazioan.
|
|
|
|
Euskararekiko
gogoa pizteko eta atxikimendua sendotzeko erakargarri behar dute izan bai euskarak bai euskarazko sorkuntzak eta zerbitzugintzak, baita euskararen munduek ere. Erakargarritasun hori lantzeko diskurtso berritzaile eta berritua behar da, nahitaez.
|
|
|
gero eta neurri handiagoan eragiten dutela taldeen edo enpresen interesek euskalgintzaren egunerokotasunean.
|
Euskararekiko
konpromiso gune txalogarria da euskalgintza, baina, aldi berean, gero eta gehiago ari da bihurtzen jarduera ekonomiko gero eta handiagoa, gero eta askotarikoagoa. Konpromiso gune ez ezik ehunka pertsonaren lanbide eta enpresa eta elkarte ugariren jarduera gune bihurtu baita, zorionez bihurtu ere, euskalgintza; beraz, baita askotariko interes-gune ere.
|
|
|
Ez dute arriskuan ikusten euskara, are gutxiago euren jokabidearen ondorioz.
|
Euskararekiko
duten pertzepzioa ez da larriminez beterikoa. Euskaltzaleak dira, euren erara, noski.
|
|
|
Guztiz zilegi da pentsamolde batekoa edo bestekoa izatea, eta zilegi da, nola ez, pentsamolde baten edo besteren alde egitea; hori guztia, gainera, euskaraz eginda, are eta hobe.
|
Euskararekiko
atxikimendua areagotzeko on ez dena da pentsamolde jakin bat indartzeko helburuarekin egiten dena, eta hala egiten dela aitortu ordez, euskararen aldeko ekimen bat balitz bezala gizarteratzea. Izan ere, euskara pentsamolde jakin batekin lotzeak eta identifikatzeak, zeinahi delarik pentsamolde hori?
|
|
2010
|
|
|
Kultura Sailean gauzak hobeto egiten saiatu zirela dirudi, edo halaxe interpretatu genuen batzuek, sailburuordeen izendapenak ikusita.
|
Euskararekiko
sentsibilitate ezberdin biren arteko oreka hark (bata Kultura, Gazteria eta Kirolean kokatuz, eta bestea Hizkuntza Politikan) bide eman zion hainbati, PSE EE euskararen unibertsora hurbil zitekeela pentsatzeko. Baina oreka hura euskararen kalterako hautsi dela iradoki zuten geroagoko dimisioek, eta hurbilketaren esperantza zapuztu.
|
|
|
Larrañaga, N. (1995).
|
Euskararekiko
jarrerak eta jokabideak. Bilbao Bilbo:
|
|
|
3) Euskal Herrian egoera nolakoa den, batez ere, EAEn bilakaera nolakoa izan den aurkezten da, gehienbat euskararekiko eta ingelesarekiko, zenbait bide erabiliz.
|
Euskararekiko
, adibidez: J. Fishman adituaren ‘Reversing language shift’ eredua erabili du.
|
|
|
|
Euskararekiko
kontaktu orduen igoera hori ohargarria da kopuruz. Bere zer nolakoa ere kontuan izan behar da, ordea.
|
|
|
Eta esaten zigun izugarri maite zuela euskara;, vascuencea?, berak esaten zuen moduan.
|
Euskararekiko
hitz politak, bai; baina besterik??, erantsi du Larrazak.
|
|
|
Ama euskalduna zen, baina berak ez zuen ikasi.
|
Euskararekiko
zaletasuna, berak azaltzen zuenez, horrexegatik piztu zitzaion, hain zuzen ere: amak bazekielako eta Jorgek berak txikitatik entzun zuelako euskara Otsagabian.
|
|
|
Denbora luzez, herrietan elebakar batzuek erdara zerbait, ulertzeko gisan edo, ikasten zuten. Urteak iraganik,
|
Euskararekiko
mesfidantzak bidea egin zuen hiztunen gogoan eta, une batean, baldintza egokiak gertatu orduko (erdal administrazioa, ondoko herri erdaldunduak, irakasle eta apez erdaldunak edota erdalzaleak...) belaunaldi berria osoki erdalduna bihurtzen zen. Eta baldintza hauek arruntak izaten hasi ziren Nafarroako erdialdean, azken hiru mendeetan ez bezala.
|
|
|
Atzo eta gaur Lasarte Orian (Gipuzkoa) egiten ari diren Udaltop Udaletako Euskara Zerbitzuen II. Topaketetan,
|
Euskararekiko
motibazioan eragin: nerabeentzako kontsumo masiboko egitasmoak hitzaldia eman zuen, atzo, Aritza Escandonek (Bilbo, 1977).
|
|
2011
|
|
|
denbora, lana, dirua...
|
Euskararekiko
maitasunak itsututa, jokoan zuten gauzarik preziatuena ere utzi zuten ikastolen esku, seme alaben heziketa alegia.
|
|
|
|
Euskararekiko
gure jarrera aski ezaguna da: laguntzearen aldekoa.
|
|
|
Batik bat herritarrak praktika zuzenen bidez korporalizatzen duelako espazioarekiko/ hizkuntzarekiko harremana.
|
Euskararekiko
jarrerak diskurtso tipoek planteatzen dutenetik urruti daude, eta norberaren esperientziak elikatzen ditu lehenik eta behin, eta ondorioz diskurtsoek moldatu behar dute errealitatetik at geratu nahi ez badute.
|
|
|
Haren ondoan, Araban euskarak izan duen bilakaeraz mintzatu da Manu Ruiz Urrestarazu eta, Diputazioari eskerrak eman ondoren, Euskaltzaindiak Araban duen babesaz hitz egin du: ?
|
Euskararekiko
arabarren atxikimena, espero zen bezala, ez da geratzen Diputazioan bakarrik, Gasteizko Udalak ere eta 1996tik Euskaltzaindiarekin urtero izenpetzen du hitzarmen berezi bat, Arabako biztanlego gehiena Gasteizen izanik eta udal barrutia euskal hiriburuen artean handiena delarik. Arabako instituzio denak, Biltzar Orokorrak, Kuadrillak eta Udalak, besteak beste, euskararen aldekoak direla gaur esan dezakegu pozik?.
|
|
|
–
|
Euskararekiko
jarrerak. Hauek ere modu zabalean ulertu behar ditugu, horretarako, nahikoa da aldeko, kontrako eta definitu gabeko posizioak kontuan hartzea.
|
|
|
|
Euskararekiko
ikuspegi politikoki interesatu hori Egunkaria auziko epaiaren ondotik zuzendu ote da. Ez dakit.
|
|
|
Bizia eta adierazkorra baldin bada, zertarako behar du garbia izan?
|
Euskararekiko
kontuak ere garbiro egin beharrean aurkitzen gara. Zertarako nahi eta behar dugu euskara?
|
|
|
|
Euskararekiko
interesa ere agertzen da, euskara batua ulertzen ez duen itzultzaile euskaldun zahar ikusezin baten bidez. Horrek poliziari itzultzen dio Martinen egunerokoa eta, prostituten antzera, ez du gogoko lan hori, baina halabeharrez egiten du dirua behar duelako. Laburbilduz, kontakizunak kontakizun, beste askotan bezala, liburu honetan ere agertzen ez dena interesgarriagoa da idatzi duena baino.
|
|
2012
|
|
|
Ikastolak eskaintzen dituen zerbitzuak ikusi autobusa, jantokia, hizkuntza proiektu [hirueleduna], ikasleentzako zaintza programa…, eta hona bidaltzen dute haurra".
|
Euskararekiko
kontzientziarik ez, askotan, eta horretan lanak, nahiz ez den gure lagunaren kasua.
|
|
|
(in MARTINEZ de LUNA I., JAUSORO N.,
|
Euskararekiko
motibazio sinbolikoak, INTXAUSTI Joseba, Euskararen aldeko motibazioak, Leioa, UPV, 1998 95.or.).
|
|
|
hizkuntza gutxitua (ere) erabiltzeak pertsuasio indarra areagotzen du, edozein dela ere jardun alorra, eta badirudi (baina hori ikerketa gehiagoren bidez berretsi da) hartzailearen begietan iturria sinesgarriago eta gustagarriago bihurtzen delako gertatzen dela hori.
|
Euskararekiko
aktitude positiboa duten hartzaileekin gertatzen da batez ere hori, eta euskaraz jakiteak (edo ez jakiteak) ez du eraginik aipagarririk. Bestalde, adituen esanetik ondorioztatzen da hizkuntza gutxitua (ere) erabiltzeak ez duela inolako albo kalterik sortzen.
|
|
|
|
Euskararekiko
eta euskararen aldeko hizkuntza politikari buruzko jarrera ez sutsua edo ez grinatsua duten lagunak dira. Ikertzaileen hitzetan pertsona horiek iritzi sorta konplexu eta zehaztua dute, zenbaitetan iritzi kontrajarriak dituzte eta euskararen aldeko konpromiso maila epela.
|
|
|
Testuinguru horretan ulertu behar dira Azurmendiren azken liburu hauekere, hala nola garai berean atera ziren Marx eta Nazioa (Garate, 1972), Iraultzaz (Torrealdai, 1973) eta aurretik aipatutako Joxe Azurmendiren beraren Kolakowski etaKultura proletarioaz.
|
Euskararekiko
kezka ere agerian dago urte horietan. 1978anhorrela hitz egiten zuen 70eko hamarkadako lehen urteei erreparatuta:
|
|
|
Testuinguru horretan ulertu behar dira Azurmendiren azken liburu hauekere, hala nola garai berean atera ziren Marx eta Nazioa (Garate, 1972), Iraultzaz (Torrealdai, 1973) eta aurretik aipatutako Joxe Azurmendiren beraren Kolakowski etaKultura proletarioaz.
|
Euskararekiko
kezka ere agerian dago urte horietan. 1978anhorrela hitz egiten zuen 70eko hamarkadako lehen urteei erreparatuta:
|
|
|
|
Euskararekiko
jarrera neurtzeko, banakako elkarrizketaren bidez, 18 itemez osatutako galdetegi bat erabili zen (1 taula), non langileek adierazi behar zuten beren adostasun maila itemekiko zazpi puntuko eskala batean; puntuazio totalak kalkulatzeko, item guztiak batu ziren eta item kopuruaz zatitu ziren. Eskalaren fidagarritasuna ona izan zen hartutako hiru neurrietan(?= 0,93).
|
|
|
1 taula.
|
Euskararekiko
jarrera neurtzeko galderak.
|
|
|
3 taula.
|
Euskararekiko
jarrera (1 heina) eta erabilera (1 heina) lehenengo neurketan (batez bestekoak eta desbideratze tipikoa, parentesi artean?).
|
|
|
4 taula.
|
Euskararekiko
jarreraren puntuazioen hazkundea datu bilketa batetik bestera (batez bestekoak eta desbideratze tipikoa, parentesi artean?).
|
|
|
|
Euskararekiko
nire ibilbidea. Gaztelaniaz egin izan ditut hainbat telebistako saio, ospetsuak, gainera; baina, batik bat, euskaraz egin dut nire ibilbide profesionala:
|
|
2013
|
|
|
Ni Frantziako leku askotan ibilia izan nintzen gazte nintzelarik, aitaren lanagatik, hala ere harreman estuak genituen bere familiarekin.
|
Euskararekiko
harremanak urriak ziren, eta ni gazte nintzenean euskararen gaia ez zen aipatzen. Beraz, gazte nintzelarik, oso gazte nintzelarik, ez nekien nork zekien euskaraz familian.
|
|
|
|
Euskararekiko
zure harremana nolakoa da?
|
|
|
pertsonala, soziala...
|
Euskararekiko
, identitate soziala izan daiteke interesgarriagoa, honetan gizartean eraikitzen diren" kategoriak" (gizarte bateko estrukturak adierazten dituztenak: ukipen egoerak, alderdi politikoak, generoa, lana bai/ ez, hezkuntza mailak, komunikazio motak...; baita ere:
|
|
|
Alderdi hauetan pertsonak parte hartzen dugu, denak ditugu gertukoak: nola kokatzen gara gutako bakoitza
|
Euskararekiko
, alderdi bakoitzean?
|
|
|
|
Euskararekiko
, onerako eta txarrerako ere, hauetan ematen direlako eragin handiena duten kanpoko faktore nagusiak: bai Aukerak (aldekoak) eta baita Mehatxuak (kontrakoak) ere.
|
|
|
Galdera da: horrela ote da gurean,
|
Euskararekiko
–
|
|
|
Maila hauek oso garrantzitsuak dira
|
Euskararekiko
, onerako eta txarrerako ere, hauetan ematen direlako eragin handiena duten kanpoko faktore nagusiak: bai Aukerak (aldekoak) eta baita Mehatxuak (kontrakoak) ere.
|
|
|
bai Aukerak (aldekoak) eta baita Mehatxuak (kontrakoak) ere. Bietatik ematen dira egunean
|
Euskararekiko
, batez ere bereiztu ditugun hiru organizazio motatan. Hauetan kokatzen dira ere pertsonak:
|
|
|
Hauetan kokatzen dira ere pertsonak: nola gutako bakoitza, berriro ere
|
Euskararekiko
–
|
|
|
1) diskurtso positiboak behar dute izan: ikusmina sortuz, partehartze gogoa piztuz, estimulagarriak gertatuz, motibagarriak izanez, eta abar; 2)
|
Euskararekiko
ikurritzak ere positiboak behar dute izan, garrantzitsuak gertatzeko: bereziak, erakargarriak, sortzaileak, estimulagarriak,...
|
|
|
Hau da, egunean, zerbait geroz eta gehiago gertatzen ari zaiguna gurean,
|
Euskararekiko
gehien bat, gure zori onerako: 1) bai elkarteartean, 2) elkarte+ erakunde artean, 3) erakunde artean, 4) erakunde+ erdierakunde artean, 5) erdi erakunde artean, 6) erdi erakinde+ elkarte artean,..., 7) guzti hauek eta pertsona edo talde artean ere.
|
|
|
Esango nuke, gure berezko Estatu propioa lortu arte, egoera hau dela, jadanik egunean, aukera aberatsena Euskararen indarberritzean eta biziberritzean eragiteko. Esango nuke ere miraria dela horrenbeste elkarte (eta organizazio orokorrean) ezberdin egotea Euskararen aldekoak, Euskal Herri osoan, nik dakidan neurrian erabat berezia dena gure Herri honetan, eta sinistu ezina gertatzen dena nazioarteko soziolinguistika aplikatuan; nahiko miraria ere ikustea
|
Euskararekiko
mota guztiko artekotasuna nola handitzen ari den, zori onez. BAT aldizkarirako artikulu hau ere nahiko artekotasunaren ibilbidea egin duena, adibidea da, gure pozerako.
|
|
|
Horregatik ere, harrigarriagoa zaigu ikustea zenbait energia inbertitzen dugun Euskararen biziberritzean, lortzen dugun etekin nahiko eskasarekin erkatzen badugu (nire iritziz, noski): nola da posible, adibidez, azken 40 urtetan
|
Euskararekiko
lortu dena asko dela, lorpen oso positiboa izan dela, esatea?, nola sinistu daiteke horrelako diskurtsoa besterik gabe?
|
|
|
Artekotasunaren adibideak
|
Euskararekiko
geroz eta gehiago egiten dira, mota guztietakoak, esan bezala. Adibidez:
|
|
|
Hau da, egunean, zerbait geroz eta gehiago gertatzen ari zaiguna gurean,
|
Euskararekiko
gehien bat, gure zori onerako: 1) bai elkarteartean, 2) elkarte+ erakunde artean, 3) erakunde artean, 4) erakunde+ erdierakunde artean, 5) erdi erakunde artean, 6) erdierakinde+ elkarte artean,..., 7) guzti hauek eta pertsona edo talde artean ere.
|
|
|
Orain galdera litzateke: 1) nola bizi genituen bere garaian
|
Euskararekiko
egoera hau?, 2) nolako oroipenak ditugu?, eta 3) nola baloratzen ditugu?
|
|
|
1) bai kuantitatiboki, populazioarekiko, 2) baita kualitatiboki ere, modu erakargarriak erabiliz. Adibidez, aipatu dugu zein garrantzitsua den
|
Euskararekiko
artekotasuna bultzatzea: (1) bai Euskararen aldekotasun aktiboa indartzeko, (2) baita Euskararen presentzia, ikuspena eta entzumena ere, gerturatzeko.
|
|
|
Euskararen FRAMING berriaz izenekoa, komunikazioari buruzko zenbaki monografiko aberatsa dugulako: 1) bai diskurtso berri baten beharra zergatik dugun+ nolakoa behar duen izan aztertzen ditu, Euskararen aldekotasun aktibo orokorra lortzeko helburuarekin, 2) baita ere nolakoak behar duten izan erabiltzen diren
|
Euskararekiko
ikurritza berriak; adibidez, nik erabilitakoak: (1) BAGERAko eta ORREAGAko Jardunalditan, nire mintegiaren izenburua zena:
|
|
|
|
Euskararekiko
ikurritzak asko ditugu, bai historikoki eta baita egunean ere, organizazio mota gehienak berea dutelako, mugimendu sozialak ere, ekintza askok ere, eta abar; gainera, aldatzen joaten dira, eta horrela: 1) bai gure ahalmen sortzailea erakusten dugu, 2) baita harrigarria gertatzen dira ere hartzaileentzako eta, horrela, eraginkorragoak dira.
|
|
|
Beste modu erakargarriak
|
Euskararekiko
dira: Euskararekin jolastu, ondo pasa, lagunak egin, esperientzia aberatsak lortu, pozik bizi,... (beste motatako diskurtsoak eta ikurritzak direnak).
|
|
|
Bestalde, gaur egun ditugu gutxienez honako iturriak,
|
Euskararekiko
nahiko informazio interesgarria, berria eta eguneratua lortzeko: 1) BAT Soziolinguistika Aldizkaria, alde batetik; 2) HIZNET izeneko urteroko ikastaro elektronikoa, bestalde, 3) baita zenbait organizazioak sortzen dutena ere:
|
|
|
BAGERA Elkarteak antolatutako Jardunaldian (Donostia, 2013ko udaberrian) emandako hitzaldian oinarritzen da artikulu honetan esaten direnak. Helburua da norbanakoa erdigunean jarriz,
|
Euskararekiko
zenbait ideia adierazi ondoren, nola bultzatu bakoitzak bere diagnostikoa egitea, beti ere Euskararen alde gehiago inplikatzeko, besteak beste artekotasunaren bidea indartuz. • Hitz gakoak:
|
|
|
Nire helburu nagusia izan zen: pertsona maila azpimarratzea, bertan geunden gutako bakoitzari zenbait ideia emanez eta, horiek hausnartu ondoren, bultzatzea gutako bakoitzak
|
Euskararekiko
gehiago inplikatzea, bat eginez Jardunaldiaren ikurritza eta helburuarekin; moduren batean, proposatutako hiru ardatzak ere kontutan hartu nituen. Hauxe adierazi nahi dut artikulu honetako ikurritzean ere.
|
|
|
Lau ataletan banatu nuen nire saioa: 1)
|
Euskararekiko
norbanakoen diagnosia; 2) Euskal Herriko gizartea; 3) Euskararen historia; 4) Diskurtsoak eta ikurritzak: berak dira mantentzen direnak artikulu honetan.
|
|
|
Nire helburu nagusia izan zen: pertsona maila azpimarratzea, bertan geunden gutako bakoitzari zenbait ideia emanez eta, horiek hausnartu ondoren, bultzatzea gutako bakoitzak
|
Euskararekiko
gehiago inplikatzea, bat eginez Jardunaldiaren ikurritza eta helburuarekin.
|
|
|
Batzuk aipatuz: ...tea aukeratzea, ohiturak espainieraz egiteko, estresa zein hizkuntzan hitz egin aukeratzerakoan (Badu Bada Erakusketa, Donostia, STM,), espainieraz hitz egiterakoan eroso sentitu eta Euskaraz konfiantza gutxirekin ibili, beldurra zenbait testuingurutan edo pertsonekin Euskaraz hitz egiteko, sare soziala erdalduna aukeratzea, Euskararen garrantziaren kontzientzia falta, interesa eta motibazio falta
|
Euskararekiko
, lasai eta pozik Euskara ez jasotzearekin; edo Euskararen kontra egitea, espainiera eta Espainarekin identifikatzea, Euskararekiko identitatea zatitzailea dela sinistea, Euskararekiko diruak kentzearen aldekoa, instituzio erdaldunen aldekoa izatea,...
|
|
|
Batzuk aipatuz: ...M,), espainieraz hitz egiterakoan eroso sentitu eta Euskaraz konfiantza gutxirekin ibili, beldurra zenbait testuingurutan edo pertsonekin Euskaraz hitz egiteko, sare soziala erdalduna aukeratzea, Euskararen garrantziaren kontzientzia falta, interesa eta motibazio falta Euskararekiko, lasai eta pozik Euskara ez jasotzearekin; edo Euskararen kontra egitea, espainiera eta Espainarekin identifikatzea,
|
Euskararekiko
identitatea zatitzailea dela sinistea, Euskararekiko diruak kentzearen aldekoa, instituzio erdaldunen aldekoa izatea,...
|
|
|
Batzuk aipatuz: ...uskaraz konfiantza gutxirekin ibili, beldurra zenbait testuingurutan edo pertsonekin Euskaraz hitz egiteko, sare soziala erdalduna aukeratzea, Euskararen garrantziaren kontzientzia falta, interesa eta motibazio falta Euskararekiko, lasai eta pozik Euskara ez jasotzearekin; edo Euskararen kontra egitea, espainiera eta Espainarekin identifikatzea, Euskararekiko identitatea zatitzailea dela sinistea,
|
Euskararekiko
diruak kentzearen aldekoa, instituzio erdaldunen aldekoa izatea,...
|
|
|
Nolakoa da gu bakoitzaren diagnosia
|
Euskararekiko
–Ondo ezagutuz, hobeto planifikatuko dugu bakoitzak zer eta nola egin.
|
|
|
Nola kokatzen gara gutako bakoitza, AMIA eredu honen arabera? Nolakoa da gu bakoitzaren diagnosia
|
Euskararekiko
–Ondo ezagutuz, hobeto planifikatuko dugu bakoitzak zer eta nola egin.
|
|
|
Euskal Herriko gizartea oso egoera anitzean eta konplexuan dago, nahiz eta Europan egon eta erlatiboki txikia izan. Bereiztu ohi ditugu, orokorrean eta
|
Euskararekiko
ere, honako alderdi anitzak (AMIA bitartez aztertzeko ere, diagnosia ziurrera iristeko eta lasaiago egin beharrak proposatzeko):
|
|
|
— Zonalde politikoak: Estatu Espainiarraren+ Frantsesaren menpe egonik, EHa lurraldea zatituta mantentzen dute (EAEa, Nafarroa, Iparraldea), zatituta ere beren arteko politika, ekonomia, administrazioa, hezkuntza, kulturgintza,..., eta
|
Euskararekiko
ere.
|
|
|
Alderdi hauetan pertsonak parte hartzen dugu, denak ditugu gertukoak: nola kokatzen gara gutako bakoitza
|
Euskararekiko
, alderdi bakoitzean?
|
|
|
7 LARRAÑAGA, Nekane (1995).
|
Euskararekiko
jarrerak eta jokabideak. Euskalerriko gaztetxoek euskararekiko dituzten jarrerak eta beren eragina euskara ikasi eta erabiltzeko.
|
|
|
8 grafikoa.
|
Euskararekiko
harremana inguru hurbilean
|
|
|
Jagoba Arrasate, Markel Irizar eta Igor Arenaza kirolariek, Bergarako Agorrosingo kirol eremuko areto nagusia bete zuten atzo, Euskararen Egunean, Kirola Euskaraz ekitaldian.
|
Euskararekiko
sentimenduak eta testigantzak kontatu zituzten, bizitza profesional eta pertsonaleko esperientziatik abiatuta.
|