|
2001
|
|
|
Baina UPNn ere ez da amaitzen arazoa. NafarroakoAlde rdi Sozialistak, Juan Jose Lizarbe buru duenetik, eta PSNtik baino UPNtik gertuago dabilen Vctor Manuel Arbeloa eta Aurelio Arteta bezalako ustezko intelektualen eskutik, sekulako sarraskiak egin ditu euskararen kontra, eta kasu honetan ez du balio eskuindarrak direla esatea —ezkertiartzat jotzen du bere burua NASek— edota
|
euskararen kontrako
grina berezkoa dutela pentsatzea. Arazo sakona da benetan Nafarroako sozialistena, baina hizkuntzari dagokionez, alderdiko militante asko borrokatu dira —hauek ere lehen orain baino gehiago— euskararen alde, eta Jose Luis Castejon Parlamentuaren presidentea rn kasua adibide bat besterik ez da.
|
|
2004
|
|
|
Aitor dezadan, neure aldetik, euskararen normaltze kontu hau nola ikusten nuen gaztetako grinaren esanetara niharduenean.
|
Euskararekiko
grina hutsak hizkuntzen dimentsio sozio-politiko sakona ikusteko gaitasunik ez zidan eskaintzen. Uste nuen aski zela hizkuntza bat zegoen tokian bestea kokatzea.
|
|
|
Gerra ondorengo frankismo garaian hezia,
|
euskararekiko
grinak eraman zuen, besteak beste, antzerki, liburu, disko eta telebista ekimenak sustatzera. Euskaraz ezer ez zegoen garaian, eta hutsetik sortu beharrean gehienetan.
|
|
2005
|
|
|
Euskara eta haren kultur ondarea bereizi ditugun hamarkada hauetan, gure hizkuntzaren eta kulturaren arteko etena nola berreskuratu dezakegu? Gazte belaunaldiek ez dute haien gurasoen edo irakasleen antzera hitz egin nahi, eta hizkuntzaren zuzentasunaren zuzentasunaz, nazkatu ditugu,
|
euskararekiko
grina are gehiago apalduz, hizkuntza baliatzeko behar duten askatasuna murriztuz. Zein erregistro eta zertarako?
|
|
2006
|
|
|
Orain urte batzuk gizon suediar bat ezagutu zuen, eta elkarrekin ibiltzen hasi ziren. Handik gutxira, bere neskalagunaren
|
euskararekiko
grina ikusita euskaltegian eman behar izan zuen izena gizon suediarrak. Izan ere, urteak aurrera joan ahala, anai arreben artean euskararekiko kontzientzia handitzen joan dela uste du Aranburuk:
|
|
|
Muga horretatik gora egin dituzten kontzesio guztiak beti horixe besterik ez dira izan, unean uneko kontzesioak. Finean, beti pentsatu izan dute
|
euskararen aldeko
grina (euskal) nazionalisten seta ulertezin bat besterik ez zela eta, lehenago edo geroago, progresoak gauzak bere lekuan jarriko dituela. Olentzero ondo dago Gabonetan, baina eguneroko bizitzan ez.
|
|
2007
|
|
|
Ikurriñak, batzokiak eta gaineratikoak ez ziren deus harentzat euskararik gabe. Gerra zibilak erbesteratu bazuen ere, ez zuen albora utzi
|
euskararen aldeko
grina; Caracasen jarraitu zuen lanean, beti ildo beretik, euskara ipar zuela; ez zuen zentzurik Euskal Etxeak euskararik gabe. Izaera zorrotzeko gizona omen zen; hori begi bistakoa da, geldokeria ez da bide estu eta luzerako anoia.
|
|
2008
|
|
|
Mintzoaren bizkarrezurra, estatutua edo autogobernua edo alderdien arteko konpondu ezinak edo eskubide zibilak edo antzeko zer edo zer izango da, ez euskara. Abertzaleen saihetsean dago kokaturik
|
euskararen
grina eta mina, bizkarrezurretik urrun, aldiri galduetan. Hala ere, albisteak hartaraturik, noiz edo behin, ez da harrigarria izango euskara euskal nazioaren ikurra dela aitortzea.
|
|
2010
|
|
|
politikak ez dirudi erakarpenik izan zuenik berarentzat; nederlandera bera ez zuen inoiz ikergaitzat hartu eta gaztetako poema horiek gaztetako pekatu gisa pasatu ziren (Pidalen kasuan bezala, adibidez).
|
Euskararenganako
grinak betirako iraun zion, baina hizkuntzalari profesional gisa unibertsitatean karrera bat egitera beharturik, beste hizkuntza batzuen ikerketarekin partekatu behar izan zuen. Lehenengo eta behin, sanskritoa, baina berehala agertu zuen hizkuntza exotikoak ikasteko eta ikertzeko grina:
|
|
|
Berak asmatutako metodo bat, euskal aditza ikasteko oso ona zen, baina lan handia eman zigun. Euskara maitale porrokatua zen, eta gogo biziz irakatsi zigun bere
|
euskaraganako
grina. Bere maisurik handienetakoak izan zituen Tobar jauna bere katedratikoa izana eta Koldo Mitxelena.
|
|
2011
|
|
|
Baina hori Irlandan gertatu zen gaelikoarekin. Lortu dute independentzia, baina gaelikoa galduta dago.Garai hartan euskararen egoera larria zen, baina ez zen samurragoa izango zuri
|
euskararekiko
grina piztu zitzaizun frankismoko urteotan. Nire gazte garaian, Antiguan [Donostia], euskaraz hitz egiten zuten Igaratik eta Igeldotik etortzen ziren baserritarrek, esnezaleek... Egoera diglosiko garbia zen, eta gauza serioetarako espainola erabiltzen zen.
|
|
|
–Zeren, ez naiz nekatuko errepikatzen, espainiar nazionalista liberalen zinezko helburua euskara dasagertaraztea da, progresoari ateak zabalduz. (?) Finean, beti pentsatu izan dute
|
euskararen aldeko
grina (euskal) nazionalisten seta ulertezin bat besterik ez zela eta, lehenago edo geroago, progesoak gauzak bere lekuan jarriko dituela?. –Olentzero, non zaude??, Jakin, 2006, 155 zenbakia, 57 or.
|
|
2014
|
|
|
Gure ikaskide erdaldunen harriduraz (eta miresmenaz, zalantzarik ez) haiek erosten genituen eta hala batzen genuen
|
euskararako
grina asetzeko adina material, bakoitzaren etxean patxadaz irakurtzen genuena.testuinguru horretan ezagutu nuen nik Harri> eta> Herri> liburua eta eskuratu ere bai. segituan konturatu nintzen haren berritasunaz, hark proposatzen zuen berrikuntzaz. Beste lako soinuak eta doinuak zekartzan hark eta musika horren letra guztiz erakargarria zen kale tartean bizi ginen euskaldunontzat.
|
|
2015
|
|
|
Erantzukizun handia daukate horretan; euskara zuzena zabaldu behar dute, eta hutsak saihestu, huts horiek herritarren ahotik errepikatzen baitira, gero, oharkabean. Errotik bizi eta maite zuen euskara Emile Larrek, eta barnetik ateratzen zitzaion kezka zintzoak bultzatzen zuen euskara zuzenaren alde aritzera.Halaber,
|
euskararenganako
grina izan zuen gidari, Herria astekariko zuzendari izan zenean, ia berrogei urtez. Piarres Lafittek astekariaren zuzendaritza hartzea proposatu zionean, duda handiak izan zituen, eta ezezko erantzuna eman zuen.
|
|
|
Euskara aberats baten jabea zen emakumea eta kanta eta esamolde ugari zekizkien. Esaten dute adituek berak sartu ziola Azkueri
|
euskararako
grina. Baina ez zen euskara bakarrik haren dohaina.
|
|
|
Kasu horretan ere, sentimendua dago tartean, eta sentimendu hori euskaltzaletasun hutsak ekar dezake, edo nazionalismoaren eragina izan daiteke. Lurraldeak zeresan handia dauka honetan guztian, euskal lurraldean errazagoa baita
|
euskararen aldeko
grina atzematea, baina erdal lurraldean erabakigarria ematen du, berriz, nazionalismoaren bitartekaritzak.
|
|
2016
|
|
|
Oraino hirugarren lan idatzi bat agerrarazi zuen Kaparrosokoak XX. mende honetako bigarren hamarkadan, Bartzelonako Sanmarti argitaletxean, Lenengo irakurbidea aurrei euskaraz irakurtzen irakasteko, egileak esaten zuen lez," euskelzale batek aur euskaldunen onarako argitaratzen duena". Ez dakigu Kaparrosoko semeari nondik zetorkion
|
euskararekiko
grina, kaputxinotarrek eragindako zerbait izan ote zen edo, baina bere Irakaspidean testigantza badakar horren argigarri litekeena: 1913.ean, lehendabiziko karlistadan() Tafallan bertan euskara barra barra entzun zitekeela zioen 94 urteko Tuterako zahar bat hil zen, horren guztiaren berri zehatza noizbait gure Arrigarairi eman ziona.
|
|
|
Olabideren
|
euskararenganako
grina Campionen gramatikak irazeki bide zion, eta harrezkero horixe izan zen bere bizi lema. Angel Goenagak Gasteizen 1959.ean argitara eman zuen Olabideren nekrologikoan euskara ikasteko kurritu bidearekin loturik dagoen honako pasadizo hauxe eskaini zigun:
|
|
2019
|
|
|
Humboldt, Vinson eta Txepetx hommes de lettres haiek baino lehenago, 1562 urtean, Nicolao Landuchio herrikideak ere erakutsi zuen
|
euskararekiko
grinarik. Ezagutzen den lehenengo euskal hiztegia berak gorpuztu zuen Gasteizen:
|
|
2021
|
|
|
Bisitari horiek eginiko ekarpenen artean Luis Lucien Bonaparte printzeak eginikoek aparteko aipamena merezi dute. Mendearen erdi aldera ekin zion euskara ikertzeari, hiru hamarkada luze eman zuen horretan, batez ere euskalkien inguruan lan eginaz eta 68 liburu argitaratuz, eta antolatu zuen laguntzaile sare zabalean
|
euskararekiko
grina piztea eta maila zientifiko txukun bat hartzea lortu zuen37 Frantziako II. Inperioaren buru zen bere lehengusu Napoleon III.ak izendatu zuen" printze" 1852an, eta urteko 130.000 liberako pentsioa esleitu zion, zati handi batean euskararen ikerketara bideratu zuena: " Dirutza ederrak ere eralki zituen bere lankideei agindutako itzulpen eta bestelako lanak ordaintzen, lanok argitaratzen, etab." (Zuazo, 1991:
|
|
2023
|
|
|
Mendearen erdi aldera ekin zion euskara ikertzeari eta hiru hamarkada luze eman zituen horretan. Batez ere euskalkien inguruan egin zuen lan, 68 liburu argitaratu zituen, eta antolatu zuen laguntzaile sare zabalean
|
euskararekiko
grina piztea eta maila zientifiko txukun bat hartzea lortu zuen [1]. Frantziako II. Inperioaren buru zen bere lehengusu Napoleon III.ak izendatu zuen “printze” 1852an, urteko 130.000 liberako pentsioa esleitu zion, eta zati handi bat euskararen ikerketara bideratu zuen.
|