|
2009
|
|
|
Aita eta ama ttikia nintzelarik apartatu ziren, eta nola urrun joan ziren bakoitxak bere alde, neri amatxikin utzi ziaten Euskal Herrian. Hura
|
pertsona
ona zen, baino zaharra, eta ez zituen ametitzen nere besta ttikiak, sobera soinu eta lan emaiten zutela erranez.
|
|
|
Badakit zure aldetik norbait ikusten duzula, baino beharbada ez da inportantia, ez dakit. Nik zuri asko estimatzen zaitut, aspalditik, eta uste dut zure gisetako
|
pertsona
batekin famili bat muntatzen ahal nukela. Ikusten duzu, klaroki erraten dauzkizut gauzak.
|
|
|
Nik ikustez izagutzen ditut Graziren haurrak. Aski
|
pertsona
onak iduri dute, beren adinekoak gehienak bezin onak nik erran behar banu. Baino hortan omen dute beren indartasuna, beren idurian, Grazik erraten duen arabera.
|
|
|
Uste nuen, ez zela manerik bakoitzak bere
|
pertsona
osoa atxikitzeko, amodioak denak nahasten zituela, lanjerosa zela, behar zela segur izan bat bertzeaz, zerbait hasi baino lehenago. Ez nintzen ohartzen ez zela posille, bat bertzea izagutzea horren urrun geldituz, behar zela aitzinatu, ez zela hori arrisku haundia, eta ez zirela beti mutillak egongo nere esperuan.
|
|
|
Dena dela, ez dut nere begitartea bertzerik izagutzen nere
|
pertsonaren arabera
. Hortan da bakartasunaren lanjera bat, eta ez ttikiena.
|
|
2010
|
|
|
Hire ‘Ni ttipia’ jadanik hirugarren
|
pertsona
bilakatua zain.
|
|
2012
|
|
|
Orain beste
|
pertsona
bat naiz berria eta egun hau probextuko dut.
|
|
|
Zoriontsu naiz maite nauen
|
pertsonarik
badudalako eta maitatzeko
|
|
|
Gauzak berez dabiltza joan etorrian neure inguruan,
|
pertsonak
agertzen eta desagertzen bueltaka eta orduan esan gabe doa zuretzako hitz mutu hau, hitzekin ezin esan dezakedana nola esan asmatu nahian denbora pasatzen zait muxuekin, laztanekin, xuxurlekin, isiltasunekin, eta orduan batzuetan hitzak doaz kanpora pixkanaka tantaka eta hitzaren iturria irekitzen da ezinen odol-bildua askatuz eta gogoen malko gaziak listuaren tanta gozo gezarekin nahasiz.
|
|
|
Jazartze, gatazka eta konfliktoetan biolentzia eta heriotzaren eginkizuna ezin uler daiteke ikuspegi bakarreko era honetaz. Ikuspegi moral honek leku guztiz handia eta garrantzitsua dauka
|
pertsonen
duintasuna begiratzeko; baina historian eta jendartean ez da inoiz izan baloreak neurtzeko molde bakarra, ez eta nagusia ere.
|
|
|
Bortizkeria instituzionalaren bidez aberatsen erresuma bermatzen duen estatua desegiteko altxatu dira komunistak eta anarkistak... Hots, injustiziaren aurka armak hartzea eta etsaiak akabatzea haizu dela onartu eta praktikatu dute
|
pertsonek
, herriek, erligioek eta mugimendu politikoek. Guzti hau oso pisua da, eta ezin daiteke besterik gabe bazter.
|
|
|
Agian bai. Baina bihar edo etzi, armak eskuetan, gu edo gure ondorengoak edo besteak jazartzen badira, argia izan bedi, iraun duen zapalkuntzaren aurka eta
|
pertsonen
duintasunaren alde egingo da. Lotsarik gabe.
|
|
|
Gero eta gehiago, alor desberdinak bezala ageriko dira ezkerreko praktikak eta baloreak eta naziotasun nazionalismoa. Baina alor desberdinek
|
pertsona
berak hunkitzen dituzte eta jendeen jokabide politikoetan alor desberdinen aldibereko presentziak praktika konplexu eta batuak ematen ditu. Ezkerra eta abertzaletasuna, beraz, elkarrekin ageriko dira usu, alde edo kontra, gauza bera izan gabe baina elkarrekin.
|
|
|
Ez dugu sisteman lekurik eskatzen, ez dugu nahi ETAren borroka estatuaren zerbitzurako buka dadila. ETAkideekin solidarioak gara, eta preso, herbesteratu eta sasitarren86 amnistia, duintasun osoz lortuta, iruditzen zaigu
|
pertsona
horiekin dugun zor garbia, lehentasun osoa duen helburua.
|
|
|
Ordoñez hil zen, Aznar onik atera, baina handik pasatzen zen emazte bat, Margarita Gonzalez, hil zen. Zibilen aurkako atentatuen artean, Madrilen armadarako lan egiten zuten sei
|
pertsona
hil zituzten, armadako furgoneta baten barnean zirelarik.
|
|
|
Independentzia, batasuna, hizkuntza, hor dira. Ikusmolde honi gaineratu zaio (zitzaion?) bake soziala erdiesteko behar den iraultza,
|
pertsonen gaineko
ustiakuntza ezabatuko duena. Balore horiek zutik diraute askorengan, ni neu barru.
|
|
|
11 1981ean, adibidez, 120.000
|
pertsona
langabezian zegoen Hegoaldeko lau probintzietan. Krisi industrial eta sozial sakoneko urteak ziren 1975. batean behintzat, zen kaleko animazioa eta zentro kulturalak edo komuna sexualak sortu, horrelako gauzak.
|
|
|
Liburu hau, Dany Cohn Benditek telebistarako egindako elkarrizketez osoturik dago: 1968 urtearen inguruan protagonista izan ziren hamazazpi
|
pertsona
entrebistatzen ditu; batzuk kartzelan edo ezkutuan daude, beste batzuek borroka politikoetan jarraitzen dute, eta bakan bat edo bi ederki futitzen dira antzinako jarrera iraultzaileez. Beraz, interes bikoitza dauka liburuak:
|
|
|
16 ENAM," Euskal Nazio Askapenerako Mugimendua", erdaraz MLNV," Movimiento de Liberacion Nacional Vasco", ezker abertzaleko alderdiak, sindikatuak, mugimendu sozialak eta
|
pertsonak
biltzen dituen multzoari deitu zitzaion 19801990 hamarkadan. Geroko izendapen erabiliena," Ezker Abertzalea" izan da.
|
|
|
" Larrun" aldizkariaren azken zenbakian sasoi parte honetan hautsak harrotu dituen negoziaketa gaiari heldu dio, lan teoriko bezain interesgarria gauzatuz. Ikusmira propioko
|
pertsona
, ez du gehiengoaren esanei eta borondateari makurtzeko ohiturarik. Negoziaketaren inguruan mintzatu zaigu lasaikiro Baionako bere bulegoan.
|
|
|
Parte biek" negoziatu egin nahi dugu" esan behar dute. Gero, mintzakideak hein berekoak izan behar dira negoziaketan, negoziaketa izateko; hau da, ETAk eta ETAren inguruko mugimenduak boterea duten bizpahiru
|
pertsona
inportanterengan delegatzen badute, gobernuak ezin dezake bi komisario eta hiru polizia igorri. Bestalde, negoziaketan ari direnei errespetua eta joan etorriak egiteko inpunitatea eskaini behar zaizkie, eta ez zulo batetan egoteko behartu eta hara igorri norbait erdi klandestino eta erdi larderiatsu.
|
|
|
Bai. Ni bezalako diren
|
pertsonek
publiko diren gauzen analisia baizik ezin egin dezakete. Badira ihes egiten diguten bi gauza:
|
|
|
Alta, esaldia baino gogorragoa da fenomeno bera eta horren deskribatzeko erabili nuen Camusen autoritatea. Eman dezagun jendeen askatzeko talde armatuan sartu dela
|
pertsona
, eta egunen batetan pistola hartuta joaten dela babesgorik ez duen langile soil batengana," delitu" bezala PSEko izatea duena, gehiago dena, zinegotzi ohia(!), eta hozki hiltzen duela. Irakurleak ezagutu du Isaias Carrascoren kasua (2008); batek bere buruari galdetzen dio ea zein mekanismotatik pasa den gure herriko gaztea horrelako ekintza onartzeko.
|
|
|
Badira beste erreferentziak ere. Nonbait, biktimen laurden bat errepresioan inplikatu gabeko
|
pertsonak
izan dira; huts aitortuak eta ustekabeak alde batera utzita, zuriketa posiblerik gabeko biktimak 130 inguru lirateke(% 15 bat). Beste hiru laurdenak, estatuaren aurkako" higadurazko gerla" zuzenean gertatu dira, estatuko gudularien artean.
|
|
|
Ormazabal, lehenago antimilitarista, ekologista, 2000eko Zaramagako Dokumentuaren sinatzailea (hor ere, beste 767
|
pertsonekin
, ETAri su etena emateko deia luzatzen zitzaion), harekin inputatua zen Patxi Azparren bezala, mugimendu pazifista erradikalen ordezkari kontsidera dezakegu. Biok Zumalabe Fundazioan lanean ari, Garzon jujeak inkulpatu zituen ETAren kolaboratzaile gisa.
|
|
|
Jendeen heriotza dakarrelako, biolentzia politikoa kondenatzen dute; moralak, omen, jende bizitzaren errespetu absolutua duke balore nagusia, eta moral hori bakarra omen da. Inongo ideologiak, inongo egin behar politikok ez omen du zuritzen
|
pertsona
baten erailtzea. Bizitzaren errespetu absolutua, diote, balore ukaezina da, eta edozeini eta edozein kinka historikoan inposatzen zaio.
|
|
|
Bakuninek baditu testu oso argiak. Iraultza eta gerra biolentoak dira, dio, eta gauzen eta
|
pertsonen
suntsiketa dakartzate, baina askatasuna erdiesteko ez dugu beste erremediorik. Eta sozialismoa ez da krudela, ez du pertsonen suntsiketarik nahi; insurrekzioak zapaltzaileen indar sozial eta militarra hautsiko duenean, etsai desarmatuen aurka ez du inongo krudelkeriarik behar.
|
|
|
Iraultza eta gerra biolentoak dira, dio, eta gauzen eta pertsonen suntsiketa dakartzate, baina askatasuna erdiesteko ez dugu beste erremediorik. Eta sozialismoa ez da krudela, ez du
|
pertsonen
suntsiketarik nahi; insurrekzioak zapaltzaileen indar sozial eta militarra hautsiko duenean, etsai desarmatuen aurka ez du inongo krudelkeriarik behar. Iraultzailearen morala balore positiboen gainean finkatzen da, bizitzarako eskubide positiboak onartzen eta praktikatzen ditu, eta ez die lekurik uzten pasio narras eta krudelei.
|
|
|
Haren arabera, kolonizatuen errebolta armatua ez da soilki ekinbide politiko bat: kolonizatuari ukatzen zaion
|
pertsona
duintasuna berreskuratzeko modua da. Ikuspegi horren oihartzunek irauten dute gaur egunean ere; errebolta armatua kontsumo sozietateak irents ez gaitzan bide bakarra dela entzuten dugunean, edota demokrazia parlamentarioaren ustelkeria lotsabakoari min egiten dion mendeku posible bakarra atentatuak direla, sintonia horretan gaude.
|
|
|
estatuak bere etsaiak kikiltzeko erabiltzen duen lege demokratikoetatik aparteko errepresioa; eta indibiduo isolatuek edo talde armatu ezkutu edo klandestinoek klase sozial konkretu bat edo populu osoa beldurtzeko erabiltzen duten bortizkeria, bereziki bahiketa eta atentatuen bidez egiten denean. Estatu eta taldeen terrorismoan,
|
pertsonen
eskubide minimoak ez dira errespetatzen eta izua sortzea da bietan helburua. Azken xedea dute etsaia beldurrez kikildu eta perlesiatu, amore eman dezan.
|
|
|
102 Lehen estradizio" automatikoa" Bixente Aldalurrena izan zen, 1978an; Komando Autonomoen militantea zen. 1984an izan ziren herbesterako lehen deportazioak, hamar
|
pertsona
Panamara. 1986an, Espainiara zuzen.
|
|
|
Esaten zenuen, inork besteak irabazi ezinean, gatazka anomikoa eta irtenbiderik gabekoa bihurtzen dela. Oso urruti ez dabilen
|
pertsona
batek guzti honi" enpate infinituaren" goitizena jarri dio94 Dena dela, badirudi abiapuntu berean aurkitzen garela denbora hau guztia pasa ondoren...
|
|
|
ETA (ETA militarra, hori baitzen dagoeneko ETA bakarra) oso indartsu eta aktiboaren garaietan ginen: 1974tik 1982ra, estatuaren aurkako higadurazko gerlan ETAk 300 bat
|
pertsona
hil zituen, gehienak militarrak, poliziak, kargudun frankistak, salatariak edo ultra-eskuindarrak; biktima ez inplikatuen kopurua aski mugatua zen, eta ETAk behin baino gehiagotan eman zituen azalpenak (bai eta barkamena eskatu) huts nabarien kasuetan. Bestalde, Lemoizko zentrala gelditua zuten.
|
|
|
Masen erresumatik, iraultza proletarioaren noziotik, profesionalek egindako eta zuzendutako iraultza baten ideiara pasatzen da. Estatuari buruz lehen egiten zen gupidagabeko kritika adosten da, gero, proletalgoaren diktadurarekin, hau da, diktadura beharrezkoa baina, noski, probisionala, zuzendarien
|
pertsonetan
gihartua. Eta, azkenean, probisional honen bukaera inork ez daki noiz izango den, eta inork ez du bukaera izango denik agindu nahi.
|
|
|
Dudarik gabe,
|
pertsonari
bere duintasuna ematen dion sentimendua erreboltarena da: edozein injustiziaren aurkako higuina, sistema menperatzailea hausteko nahikaria, hona hemen errebolta horren osagaiak.
|
|
|
Horrela, egia da errebolta etiko soila iraultzaren posibilitate historikotik at gertatzen dela; baina egia da, bai eta ere, ingurune historikoa ikertzen duen zientzia ideologia bihur daitekeela, eta horrela erreboltarien aurkako konformisten lankide, euskarri eta lanabes. Eta ideologia bihurtuko da talde batek beste
|
pertsonen gaineko
kontrolaren bidez egin nahi badu iraultza, zeren mendetasunaren azken funtsa baten batek besteen gainean duen boterean baitatza.
|
|
|
iraultzaren izenean errugabeen heriotza justifika al daiteke? Haren izenean edozein
|
pertsonaren
heriotza onar al dezakegu. Ez al da portaera hau zuzengabekoa?
|
|
|
Haustearen alde zirenak ez al dira gaur paktuaren alde, atzoko iraultzaileak terroristak bezala salatzen dituztelarik eta atzoko indar errepresiboak gaur langile zintzo bezala onartuz? Eta errepresioarekin zer ikusirik ez duten
|
pertsonak
hiltzen dituztenean (geltoki batetan edo taberna batetan), gure talde armatuek ez al dute doako hilketa egiten, autokritika batek edo herriari azalpen batek ezin konpon dezakeen hoben gaitza?
|
|
|
Baina interpretazio ideologikoen bidez" etsai objektiboak" izendatu, edo hobengabekoen heriotza onartu, eta menperatzaile zuzenak ez diren
|
pertsonak
biktimak bezala hautatu, hori ezin dugu onartu. Iraultzarako estrategia eta ideologia batekin identifikatzeak menperatzaile antzu bihur gaitzake, eta zoritxarren etorkizuna beste zoritxar bat izan daiteke.
|
|
|
Mugimendua", ezker abertzaleko alderdiak, sindikatuak, mugimendu sozialak eta
|
pertsonak
biltzen dituen multzoa
|
|
|
> 1981: 120.000
|
pertsona
langabezian Hegoaldeko lau probintzietan
|
|
|
> 1990: " Ezker Abertzalea", ezker abertzaleko alderdiak, sindikatuak, mugimendu sozialak eta
|
pertsonak
biltzen zituen multzoa o Burujabetasunerako" Autonomi Estatutu Nazionalerako o Demokrazia parte hartzailearen kontzeptua
|
|
|
Albert Camusen teoria nolabait laburtuz, hau izan daiteke: zapaldurik bizi den
|
pertsona
, menperatzen duen sistemaren kontra altxa daiteke eta, beste pertsonekiko elkartasunak higiturik, besteekin bilduz, ororen mugimendua errebolta bihur daiteke; halere, ideologia batek, historia osoa esplikatu eta nagusitu nahi duen ideologia batek, erreboltarien eginkizuna dominatzen eta zuzentzen duenean, menperatzaile bilakatuko da errebolta bera, bere kontra dauden ororen gainean laztura eta he...
|
|
|
Albert Camusen teoria nolabait laburtuz, hau izan daiteke: zapaldurik bizi den pertsona, menperatzen duen sistemaren kontra altxa daiteke eta, beste
|
pertsonekiko
elkartasunak higiturik, besteekin bilduz, ororen mugimendua errebolta bihur daiteke; halere, ideologia batek, historia osoa esplikatu eta nagusitu nahi duen ideologia batek, erreboltarien eginkizuna dominatzen eta zuzentzen duenean, menperatzaile bilakatuko da errebolta bera, bere kontra dauden ororen gainean laztura eta heriotza erabiltzen dituelarik.
|
|
|
Historian gaindi inon ez bada lortu jendarte benetan zuzena eraikitzea, horrek esan nahi du oso arazo sakonak badirela, eta ez marxismo ahul batek esaten duen bezala dena egitura sozialaren ondorio.
|
Pertsonen baitan
ere bada zerbait ez doana. Historian gauzarik normalena da botereak injustiziak egitea, eta boterearen kontra altxatzea ere pertsonaren naturan sartzen da.
|
|
|
Pertsonen baitan ere bada zerbait ez doana. Historian gauzarik normalena da botereak injustiziak egitea, eta boterearen kontra altxatzea ere
|
pertsonaren
naturan sartzen da. Dialektika horretan biziko gara segur aski betiko.
|
|
|
1970 eta 1980 arteko borroka armatua hasi zen, erreboltatua zegoen jende anitzen laguntza edo ulermenarekin; gero, estatuaren aurkako ekintzetatik terrorismora lerratu zen, eta, finean, oso gaizki bukatu: 1980ean poliziak 16.000
|
pertsona
bilatzen zituen, eta kartzeletan 4.000 atxilotu politiko bazen. Gaur egun ere, amnistiarik ez da onartu, eta eskuin muturreko aktibistak eta ezkertiar damutuak kanpoan dauden bitartean, militante zahar anitz (Adriano Sofri bezala) beti giltzapean...
|
|
|
Madrileko M gertatu eta gero, zoaz galdetzera zer ekintza bortitz egin dezakeen ETAk herriaren onespena izanen duena eta ikus zein ondorioen inguruan ibili ginen, militante askoren atxiloketetatik hasi eta autonomiaren suntsi arteraino... ETAren bertute politiko nagusia 208 2004ko martxoaren 11an terrorismo islamistak ia 200
|
pertsona
hil zituen
|
|
|
Bi
|
persona
ditut orain ene lotsadura eta zainen eztigarri. Bat Godel medikua, diolarik, behar dutala pentsatu eta gogorki sinetsi, horrek erranak eginez naizela helduko emeki bainan segurki sendatze osora.
|
|
|
Holaxet gira, ixtripua eguneko aratsalde huntan elgarrekin solastatu. Esaten nizun, Sarah, putil hau" fellow" europanoa zela eta ez naiz tronpatu! Ni ere ez nintzan tronpatzen! Esaten nion Gordon-i, segurrez ere italianoa zinela. Holaxet ditut ezagutu bi
|
pertsona
ezinago gustagarriak. Gordon, Saskatchewantarra da gogobihotzez.
|
|
|
Enpresa handi horren nagusia, John Lesley da. Gizon hori Fort Fraser herriko
|
persona
ezagutuena da. Horrekin dute beraz egin oihaneko lan hitzarmena gure bi euskaldunek eta Vendee tarrak.
|
|
|
Bost egun horretan egoten dira normalean lo egin barrik eta hori oso gogora da. Gero irainak, zure kontra, zure familiaren kontra, herriaren kontra eta hori salatu izan da dagoenez, ez da bakarrik
|
pertsonaren kontra
, batez ere euskal gobernuaren kontra. Hori ikusten da guztion kontrako gauza bat dala eta orain aste honetan 9 atxilotu egon dira hegoaldean eta horrek torturak jasango dabe.
|
|
2013
|
|
|
Egia dela nire lanarentzat topaketa iragankor batzuk ukan ditudala emakumeekin, bezero batzuekin eta gau batez nire emazteak azarkatu ninduen. Ezagutzen zuen emakume hori zure emazteak. Ez, orain berean erran dizudan bezala, bezero iragankor baina garrantzitsua zen nire lanarentzat. Merkatu bat nahi nuen ardietsi lantegia garatzeko eta zonbeit aldiz behar da" bere
|
pertsonaz
ordaindu" helburua heltzeko. Ez da ahantzi behar zuzendaria ni naizela. Zure emaztearen lantegia.
|
|
|
Frantxoak aukera hartu zuen eleketa hasteko. Badakizu zertarako etorri gara hemen, badakizu zer gertatzen den. Beraz, Aldapekaren andereaz mintza gaitzazu. Gauza gutti ezagutzen dut, zer nahi duzu jakin. Nolako
|
pertsona
den, zer igurikatzen duen bizitzatik, zer amesten duen, zertaz beldur den, arazoak badituen, etsaiak, zoriontsu denez. Horrelako gauzak. Jainkoa!
|
|
|
Ezagutzen ez nuen
|
pertsona
bat hil da gaur, asko hiltzen dira egun osoan milaka gorpu dira
|
|
|
Gezurra esan dut, eta ez naiz zuk uste zenuen
|
pertsona
: Tomek talentua du, kontatu nahi ez dizkidan sekretuak ditu, amesgaiztoetan murkil egiten duten sekretuak Ondokoaren identitatea lapurtu dut, eta ez naiz zuk uste zenuen pertsona
|
|
|
Gezurra esan dut, eta ez naiz zuk uste zenuen pertsona: Tomek talentua du, kontatu nahi ez dizkidan sekretuak ditu, amesgaiztoetan murkil egiten duten sekretuak Ondokoaren identitatea lapurtu dut, eta ez naiz zuk uste zenuen
|
pertsona
|
|
|
Zerbait bada, ni naiz maskararik gabe Anfiteatrotik ateratzeko urduri, kezkati bizitzaren oihanean zaurituko ote nauten begira, errepidearen alde batera edo bestera
|
Pertsona
arruntei kalashnikov kea darie ahotik, norbere harrotasuna lehenesteko hurkoaren hondamendia ospatzeko
|
|
|
Mintzen nauten hitzak ezkutuko aurpegietan islaturik ez aho, ez begi, ez belarririk Bakardadea gizaki bihurtua da industrialde abandonatuetan orduak erretzen, arima herrenak dantzalekuetan itor bitartean eta badakizu nor naizen, nahiz eta orain ez zaizun komeni Dieresia estetika hutsa zela konturatu naiz, lehen
|
pertsona
singularrak ez baitu esanahirik; ez du sekula izan, nahiz eta oraindik ere ez zaizun komeni
|
|
2014
|
|
|
Ordura arte, norbaiti gosta zaio horien sortzea, haztea, heztea, artatzea. Lanean hasi arte,
|
pertsona
bat 200.000 euro gostatzen da. Langileak musu truk heldu zaizkigu.
|
|
2016
|
|
|
Hirugarrenik: hiru jaun nobleek akta bat izenpetzen dute, ustez jendartetik baztertua den
|
pertsona
batekin, betiere liburuetan agertzen denaren arabera. Laugarrenik:
|
|
|
Dokumentu eskasez ezin frogatua den hipotesia batek dio godoen ondokoak zirela. Baina agot hitza,
|
pertsona
izen generiko bezala badi20 rudi ez dela erabilia izan 16 mende hasiera arte, konkretuki 1515ko Aita Sainduaren gutunean. Ameztoia ez da aipatua 1350 eta 1412ko Nafarroako erroldetan, behar bada ez zelako oraindik eraikia edo ez zuelako zergarik ordaindu behar agot etxea zelako.
|
|
|
" Christianum qui vocatur Auriolus donatus", erran nahi duena: Auriol izeneko
|
pertsona
bat" christian" deitua dela. Ezagutzen dugun dokumentu zaharrena da hitz hori erabiltzen duena.
|
|
|
Maiz agotek ttipia izatearen fama zuten, hor alderantzizkoa ageri da. Beste bi
|
pertsona
izenak daitezke edo izen goitiak: Che44 mearena (Semearena?) eta Potrosorena.
|
|
|
garbia, nahasi gabea. Antropologian aplikatzen da
|
pertsona
talde endemiko eta hereditarioei, berezikiago Indian; baita Euskal Herrian ere agoten kasuan.
|
|
|
Orain ikus dezagun nor ziren Ameztoian gelditzen zirenak eta nondik heldu ziren prima edo premuen bikoteak.15 eta 16 mendeetako, baita 17 mende hasierako estatu zibilik ez dago, beraz artxiboetan bildu
|
pertsona
izen bakar batzuk baizik ez ditugu garai horientzat. 17 eta 18 mendeetan genealogia zehatz baten egitea zaila da:
|
|
|
Nahasketa hau, Iparraldean bederen, hasten da 17 mende 80 amaieran etxe izenaren ordez aitaren" deitura" sortu berriri ezartzen hasi direnean, kanpotik ekarri legeak inposatuz. 18 mende osoan oraindik deiturak ez dira finkatuak eta akta egileek ez dakite zer egin, horrengatik
|
pertsona
berak identitate bat baino gehiago izaten ahal ditu. Genealogisten lana oraindik zailago egiteko bataioko izenen erdia baino gehiago:
|
|
2017
|
|
|
Maita zaitzakeen munduko
|
pertsona
bakarra doa
|
|
|
Ez dezaket sinets ez duzuela lekuko bat bederen aurkitu. Alta horrela izan da. Galdezkatu ditugu hamarkada
|
pertsonak
baina ez dugu seinale bat ere bildu. Ha!
|
|
|
Ez dakit bi edo hiru aldiz joan zarenez. Orduan oroitzen zara zer esan zigun. Gauza anitz erran zizkigun. Freskatuko dizut memoria. Lehengo akelarrean baziren hiru
|
pertsona
garrantzitsuenak: Lehena deabrua, bigarrena apezpikua, hirugarrena borreroa.
|
|
|
Hor ere gazte asko baziren eta kopurua goiti zihoan gero ta gehiago. Ehunka
|
pertsonek
igurikatzen zuten sartzearen tenorea. Leizearen sartzea itxia zegoen burdin katekin.
|
|
|
Kasu horretan ez da sare batean sartua? neska zurien trafikoan hartua adibidez edo drogako sarean lotua. Ez du droga hartzen, ziur nago. Batzuetan
|
persona
batzuk desagertzen dira manera bitxian. Joaten direnek zigarreta erosten tabakotegi batean, eraikinaren zolan eta ez dira inoiz itzultzen.
|
|
|
Galdegin zuen Maiderrek. Lowozki Adriana eta Ansot Zelaian aurkitu dugun emaztearen arteko konparaketa egiteko DNA ren bidez. Mixelek badin jadanik lehen emaztearen DNA, desoxyribo nucleic acid hori. Zorte ona baldinbadinagu jakinen dinagu nor den erre den emaztea. Uste duka ber
|
pertsona
izan daitekela. Orain artio Jainkoak bakarrik zakian, hemendik aste baten buruan, jakinen dinagu guk ere.
|
|
|
Etxehorik ezarri zuen eskua tresnaren gainean eta ahapetik esan Maiderri" Mixel". Segitu zuen salasaldia bere pilota itzulikatuz idazmahaian. Orduan nolakoak. Hilaren DNA eta desagertuarena berdinak dira. Beraz ondorioa,
|
pertsona
bera. Hori da, ez da dudarik. Egiazko emaitza ona, orain behar dugu hila mintzarazi. Zorte ona, ez da aise izanen.
|
|
|
Horien aita dugu. Horrentzat
|
pertsona
bakoitza sakratua da, eta horren zaintzea Estatuaren helburu bakarra da.
|
|
|
Bi erresumak ez ditu bat egiten, eta Biarnoko jaurreria ere beregain atixkitzen du: batasuna haren
|
pertsonan
dago, ez instituzioetan. Baina Louis XIII semeak 1620an Frantziako tronuari lotuko ditu, haatik ezabatu gabe, barneko autonomia, erakundeak, legedia eta subiraniaren itxura utziz.
|
|
|
Lekuko dituzte bereziki ehunka aurkitu dituzten" erromatar harriak": latinezko epigrafia, idazkin horietan euskararen aztarnak ageri dira tokiko jainko edo
|
pertsona
izenetan, hala nola Andere, Gizon, Seme, eta zenbat holakotan...
|
|
|
Gero hau geldoaldi batean sartzen da, iduriz Burgondiako dukea bere alde bildu nahiz, azpiko diplomazia lanetan. Jeanne aldiz presaka dabil bere kasa, pazientziarik gabe, zuhurtziarik gabe, adin horretako
|
pertsona
bati doakion bezala, eta laster fin gaizto eginen du, erregeak ez baitu laguntzen. Paris hartu nahi du, eta ez du lortzen.
|
|
|
Jadanik Louis XII. ak murriztua zuen(). Frantses I.ak
|
pertsona
bakar batzuetara mugatzen du, bere nahiaren errazkiago inposatzeko, segeretuan. Izigarriko boterea biltzen du, hainbesteraino non egun batean Maximiliano enperadoreak errango duen:
|
|
|
Girondako liberalei agintea hartzen diete" Montagnards" jakobino hertsi eta gogorrek, Parisko jende xehean oinarrituz, Robespierre famatua buru. Diktadura herrikoi bat eraikitzen dute, oso paristarra, zentralismoa indartzen, errepresio bortitza antolatzen dudazko
|
pertsonen aurka
, milaka gillotinatuz. Defentsa ere zorrozki antolatzen dute, armada indartzen bolondresen errepublikano idealismo konkistatzaileaz, barneko eta kanpoko etsaiak garaitzen eta haizatzen.
|
|
|
Frantziako Iraultza handi horrek bi oinarri ditu:
|
pertsona
eta kontratu soziala.
|
|
|
Bigarren akatsa, kronologian lehena, erregeenganiko Frantzia bere osoan hartu digute, mugarik zalantzan jarri gabe, horien barneko
|
pertsona
guziak frantses bezala hartuz, inoren iritzirik galdatu gabe. Hori ere Kontratu libre baten aurka doa.
|
|
|
Iraultza liberalak() aitzinetiko zuzenbide kolektiboa ezabatu zuen, gremioak deseginez bereziki.
|
Pertsonari
eskubide politiko berri zabalak ekarri zizkion. Baina ekonomian ezer ez.
|
|
|
Baina ekonomian ezer ez. Liberalismoari atea ireki zion osoki horretan ere, baina
|
pertsona
bakoitza bakarka utziz. Adibidez langileek ez zuten taldeka elkartzeko eta juntatzeko eskubiderik.
|
|
|
Eskolarekin batera, armadak frantziar nazionalismoa zinez indartu eta zabalduko du, batetik familien eta
|
pertsonen
bizitza baldintzatuz, maiz oztopatuz, desbideratuz, batzuetan deseginez, bestetik mutil eta gizon gazteak denbora luzez murgilduz etxetik eta herritik urrun, arrotzen artean, erabat nazionalista den mundu maskulino eta matxista batean. Hor eskualde guzietakoak nahasirik zeuden, eta frantsesa zuten hizkuntza komun bakarra.
|
|
|
Berantago Clovisen sagara eredutzat hartu zuen Frantziako monarkiak: erregea
|
pertsona
sakratua zen, Jainkoaren ordezkoa erresu120 man," Le roi tres chretien" (Errege guziz kristaua). Sistema horrek Iraultza handiraino iraun zuen, eta laster Bonapartek berpiztu zuen Erromarekin sinaturiko Konkordatuaz (1801).
|
|
|
boztizkeriara lerratzekoa, eta hori haien zepoan erortzea litzateke. Beraz bortizkeria osoki bazter utzi behar dugu, denez gainetik
|
pertsonen aurkako
bortizkeria oro.
|
|
2018
|
|
|
ETAko bi militante eta polizia baten heriotzaren aurrean, 2 eta 1 irabazten zihoazela bota zuen Martin Villa Barne ministroak(" Bi eta bat gure alde"), kuarteletan garaikur balira legez heriotzak. Torturak sistematiko bilakatu ziren; kare bizia erabili zen
|
pertsonak
desagerrarazteko; lege berriak egin zituzten demokratikoak batzuen esanetan, gerlarakoak beste batzuen arabera.
|
|
|
Txema. Herriko
|
pertsona
batengan pentsatuz hautatu nuen, ni baino zaharragoa zelako eta uztai eta gezien gerlako beste tribu batekoa zelako inoiz harremanik izan ez baina pertsona on bat zela uste nuen batengan pentsatuz. Bera bezalakoa izan nintekeela imajinatu nuen hautatu nuenean.
|
|
|
Txema. Herriko pertsona batengan pentsatuz hautatu nuen, ni baino zaharragoa zelako eta uztai eta gezien gerlako beste tribu batekoa zelako inoiz harremanik izan ez baina
|
pertsona
on bat zela uste nuen batengan pentsatuz. Bera bezalakoa izan nintekeela imajinatu nuen hautatu nuenean.
|
|
|
Itzal da zure izena, baina izan zintezkeen David, Esti, Maite, Zzb, Jose Luis, Mikel, Juanjo, Ibon... lehen" Herria" deitzen genion eta orain" Gizarte zibilia" esaten dugun horretako jendeenak diren izen horiek guztiak. Beraiek egiten dute distira nire posta elektronikoan, zinezko
|
pertsonen
izenak dira. Eta elkarrekin mezu bat uzten dugu iraganeko historiaren momentu honentzat eta etorkizuneko historiarentzat.
|
|
|
Euskal Estatuak"
|
pertsona
guztien gutxieneko beharrizanak ase eta eskubide guztiak errespetatu eta gizon eta emakumeen arteko berdintasuna bermatuko zuela", horrela, berez?... Estatu kapitalista edo sozialdemokrata batek, imajinatzen dut.
|
|
|
Alde batetik, ederra iruditzen zait Alfonsok berak kontatzea zer gertatzen zaion, ze sentitzen eta zer pentsatzen duen. Kasu honetan behintzat ezin da gertatu, halako
|
pertsona
kriminalizatu eta urrunduarekin normalean pasatzen dena, hau da, haren ahoan beste batzuek ipintzen dituztela berak esango ez lituzkeen hitzak. Sorginena Inkisizioak kondatu zuen, Lautarorena Alonso de Ercillak, Zumalakarregirena Augustin Txahok.
|
|
|
" Aspaldi aspaldiko ohidura baten bidez, Zuberoan jaio eta bizi direnak jatorri libre eta frankokoak dira, joputza zamarik gabe: inork ez du eskubiderik haien
|
pertsonen
edo haien ondasunen gainean.Zuberotarrek betiere armak eramaten dituzte Frantziako mutur batean, Nafarroako eta Aragoiko erresumen eta Biarnoko herriaren artean, beren herria defendatzeko.Nahi duten aldioro, biltzen ahal dira guzien aferak aztertzeko, erabilgarri deritzeten estatutu eta araubideak ezartzeko eta erabaki horiek legeen indarra izanen dute: burguek eta komunitateek
|
|
|
Ezin pentsaturik da menditar batek bidaiariari atea itxi eta behar bezala eskatu aterpea uka diezaion. Bere ideietan, deus ere ez da sakratua nola arrotz baten
|
pertsona
: sekula ez du komeni ez dena galdetuko.
|
|
|
Ordutik aitzina, libre duzue hobeki elkar ezagutzea eta zuen arteko harremanek ahaidetasun eta barnekotasun aire bat hartzen dute. Hasieran jaun edo señor hitzaz baizik ez zintuzten deitzen, hirugarren
|
pertsonan
; ondotik, zure deituraz ari zaizkizu eta azkenik, zure izen txipiaz. Haiekiko don a ere bere aldian desagertzen da:
|
|
2021
|
|
|
Kolpeak, esaterako, ukabilkadak, ostikadak, zartadak, etab. Postura behartuak, ariketa fisiko akigarriak. ...entzua, isolamendua, zeldako argia manipulatzea, loa, elikagaiak, ura, instalazio sanitarioak, bainua, jarduera eragileak murriztea, Arreta mediko egokia jasotzeko aukera ez izatea Hitzezko umiliazioak edo ekintza umiliagarriak egitera behartzea; Heriotza mehatxuak, familia kaltetzeko mehatxuak, beste tortura batzuk pairatzeko mehatxuak, espetxe mehatxua, Itxurazko exekuzioak Teknika psikologikoak
|
pertsona
desegituratzeko, traizio behartuak, babesgabetasun kontzientea, egoera anbiguoetan jartzea edo mezu kontraesankorrak ematea. Beste pertsona bat traizionatzera behartzea hura arriskuan jarriz; Torturak edo beste pertsona batzuekin egiten ari diren basakeriak ikustera edo oihuen, musikaren eta antzekoen grabazioak edo entzutera behartzea.
|
|
|
Erredurak zigarroekin, likidoekin edo substantzia kaustikoekin Txoke elektrikoak Asfixia lehorra (kaputxa) edo hezea (ura) Lesioak zapaltzeagatik, Biluzaraztea Iseka sexualak Bortxaketa (penetrazio partziala edo osoa) Atxiloketako baldintzak, zelda anormalki txikiak edo superpopulatuak, baldintza antihigienikoak, instalazio sanitariorik eza, elikagaien eta uraren hornidura irregularra edo elikagai eta ur kutsatuak hornitzea, muturreko tenperaturan edukitzea, etab. Estimulazio sentsorial normalak galaraztea, esaterako, soinuak, argia, denboraren zentzua, isolamendua, zeldako argia manipulatzea, loa, elikagaiak, ura, instalazio sanitarioak, bainua, jarduera eragileak murriztea, Arreta mediko egokia jasotzeko aukera ez izatea Hitzezko umiliazioak edo ekintza umiliagarriak egitera behartzea; Heriotza mehatxuak, familia kaltetzeko mehatxuak, beste tortura batzuk pairatzeko mehatxuak, espetxe mehatxua, Itxurazko exekuzioak Teknika psikologikoak pertsona desegituratzeko, traizio behartuak, babesgabetasun kontzientea, egoera anbiguoetan jartzea edo mezu kontraesankorrak ematea. Beste
|
pertsona
bat traizionatzera behartzea hura arriskuan jarriz; Torturak edo beste pertsona batzuekin egiten ari diren basakeriak ikustera edo oihuen, musikaren eta antzekoen grabazioak edo entzutera behartzea. Galdeketetan garatutako bestelako teknika psikologikoak.
|
|
|
Erredurak zigarroekin, likidoekin edo substantzia kaustikoekin Txoke elektrikoak Asfixia lehorra (kaputxa) edo hezea (ura) Lesioak zapaltzeagatik, Biluzaraztea Iseka sexualak Bortxaketa (penetrazio partziala edo osoa) Atxiloketako baldintzak, zelda anormalki txikiak edo superpopulatuak, baldintza antihigienikoak, instalazio sanitariorik eza, elikagaien eta uraren hornidura irregularra edo elikagai eta ur kutsatuak hornitzea, muturreko tenperaturan edukitzea, etab. Estimulazio sentsorial normalak galaraztea, esaterako, soinuak, argia, denboraren zentzua, isolamendua, zeldako argia manipulatzea, loa, elikagaiak, ura, instalazio sanitarioak, bainua, jarduera eragileak murriztea, Arreta mediko egokia jasotzeko aukera ez izatea Hitzezko umiliazioak edo ekintza umiliagarriak egitera behartzea; Heriotza mehatxuak, familia kaltetzeko mehatxuak, beste tortura batzuk pairatzeko mehatxuak, espetxe mehatxua, Itxurazko exekuzioak Teknika psikologikoak pertsona desegituratzeko, traizio behartuak, babesgabetasun kontzientea, egoera anbiguoetan jartzea edo mezu kontraesankorrak ematea. Beste pertsona bat traizionatzera behartzea hura arriskuan jarriz; Torturak edo beste
|
pertsona
batzuekin egiten ari diren basakeriak ikustera edo oihuen, musikaren eta antzekoen grabazioak edo entzutera behartzea. Galdeketetan garatutako bestelako teknika psikologikoak.
|
|
|
Ondorio psikologikoak eta psikiatrikoak. Diagnostiko psikiatrikoak ebaluazioaren unean Peritutatutako 202
|
pertsonetatik
45ek CIE. 10eko diagnostiko bat baino gehiago dituzte.
|