2000
|
|
Elkarte hori guztiz jabeturik dago ekimen hau gauzatuz gero, itsas sektoreko euskal industriaren lehiakortasunak gora egingo lukeela. Industria horrek 200.000 milioi pezeta inguru (8.000 milioi libera) fakturatu zuen 1999an, eta 15.000
|
pertsona
ingururi ematen dio lana.
|
|
Ezagutu dezagun bada. Idahon oro har, euskal jatorriko 10.000
|
pertsona
inguru daude, halarik ere, horietako guztiek ez dute euskal nortasuna mantentzen edo ez diete haien seme alabei transmititu. Boisen, euskal jatorriko 800 bat familia dira euskal etxeko kide," Euzkaldunak Incorporated" delakoaren kide.
|
2001
|
|
Bi planta hauen eraikuntzan 2.000
|
pertsona
inguru arituko dira lanean, 4,7 milioi orduko lana osatuz guztira, 2003 urtearen erdialdean jardunean egon daitezen lortu nahian. Planta horiek abian jartzen direnean izango duten langile kopurua ez da handia izango, 100 langile inguru nahikoa izango baitira.
|
|
Gaur egungo findegia dagoen leku berean kokatuko den proiektu honen eraikuntzan 2.500 langile arituko dira, 2004 urtera bitartean. Eraikitze lanak bukatu ondoren, 120
|
pertsona
ingururi emango dio lana zuzenean, eta zeharka eragingo duen lanak beste 500 lanpostu inguru sor ditzake.
|
|
Batetik, Nafarroa osoko 70.000
|
pertsona
inguru biltzen duten 60 bat udalek aurkezten dutena dago, Iñigo Sancho abokatuak bideratzen duena. Orkoien, Etxauri, Olzako Zendea, Uharte eta Esteribar, Aranguren, Bortziriak, Malerrekako Mankomunitatea, Iparraldeko Euskara Mankomunitatea, Barañain, Atarrabia eta Sakanako herri mordoxka dira helegitea jarri dutenak.
|
|
Horietan mila milioi
|
pertsona
inguru bizi dira, baina kalterik handiena Afrikako herrialdeek, Asia ekialde eta hegoaldeko zenbait gunek eta Hego Amerikak jasaten dute.
|
|
Espainiako estatuan 1,5 eta 2 milioi
|
pertsona
inguru dagoela afektatuta kalkulatzen da.
|
|
Azken urtean, etxeen erdietan, batez ere ohiko telefono linearen bidez sartu da. Zazpi milioi
|
pertsona
inguru bizi dira ziberetxe horietan. Interneten gehien erosten diren produktuak musika, liburuak eta bidaiak dira, Merkataritza Elektronikoaren Espainiako Elkarteak (AECE) egindako azterlan baten arabera.
|
|
ADEPAren pasibotasunari buruzko kritikak jaso arren, Ramón Palop Sendagaiaren zuzendari nagusiak ontzat eman zuen Espainiako zaintza farmakoteknikoko sarearen jarduera. Lipobay antikolesterolaren erabileraren (bakarrik edo biki zuntzoziloaren konposatuekin konbinatuta) eta gaixoen heriotzaren (azken bi urteetan) arteko lotura ezartzeko zailtasunak azalduko luke Espainian ezagutzen diren kasuen kopuru mugatua —sei hilgarri eta 76 gaixo—, non 200.000
|
pertsona
inguruk jarraitzen baitzituzten horrelako tratamenduak. Hala uste du Palop ek, zeinak onartzen baitzuen “azken bi urteetan kontrako erreakzioak izan dituzten gaixo guztiak ez daudela erregistratuta Espainiako Medikamentu Agentzian”.
|
2002
|
|
Espainia osoko adituek hartu zuten parte iazko urriaren 19 eta 20an Espainiako Neurologia Elkarteak antolatutako" Hipertentsio Arteriala eta Garuna" bilera klinikoan. Topaketa iktusaren tratamenduak gaur egun dituen enfoke kliniko eta terapeutiko desberdinetan zentratu zen batik bat, gaixotasun horrek 100.000
|
pertsona
inguru jotzen baititu urtero Espainian.
|
|
Oharra: Txetxeniari buruzko informazio, dokumentu edo argazki gehiago ikusi nahi izanez gero, Sareko Argian erreportaje hau Interneteko gune ugarirekiko loturaz hornituta aurkituko duzu www.argia.eus/nethurbil helbidean.Milioi bat
|
pertsona
inguru bizi zen Txetxenian 1990an, gerra lehertu aurretik. Horietatik 50.000 hil ditu gerrak errusiarren zifretan, eta kalkulu indepedienteen aburuz berriz 100.000z goiti.
|
|
GARAI batekin konparatuta behintzat, ez da zalantzarik oso egoera desberdinean bizi direla euskal errefuxiatuak. 2000
|
pertsona
inguru dira Espainiako segurtasun indarretatik ihesi munduan barreiatuta direnak Askatasuna erakundeak emandako datuen arabera. Errealitate hori hor dagoela gogoratu du Euskal Herria zeharkatu duen Askatasunaren Urratsak ibilaldiak.
|
|
Urte horretan egindako inkesten arabera, oso audientzia handia zuen irrati aske horrek: 6000
|
pertsonak
inguru entzuten zuten irratia Iruñean, FMko emisora komertzial entzunenak zituen 30.000 entzuleen bostena, alegia31.
|
|
Horrek esan nahi du zabor elektronikoaren bolumena, guztizkoaren ehuneko batetik bostera bitartekoa, “aparra bezala” hazten ari dela. Kalifornian, adibidez, 35 milioi
|
pertsona
inguru bizi dira, eta kalkulatzen da 6.000 PC zaharkituta geratzen direla egunero, eta, batez beste, familia bakoitzak hiru gailu gordetzen dituela etxeko trastelekuan, telebista eta ordenagailu pertsonalen artean. Material horren %11 baino ez da birziklatzen (beste zaborren %28arekin alderatuta), eta gainerakoa zabortegietan amaitzen da, non, erakunde ekologistek salatu dutenez, berunaren, kadmioaren eta merkurioaren filtrazioak lur azpiko uretara irits baitaitezke.
|
|
Espainian, milioi erdi
|
pertsona
inguruk dute Alzheimer gaitza, adineko pertsonen artean gehien eragiten duen gaixotasun mentaletako bat. Gaur egun, gaixotasun hori oso maila altuetara iristen da, eta adimen aktiboa mantentzen saiatzeaz gain, prebentziorako metodo gutxi daude.
|
|
365.000 euro euro ukituko dira. Laguntza horiek, hala ere, mila
|
pertsona
inguru baztertzen dituzte, Espainiako Hemofilikoen Federazioko idazkari nagusiak, Enrique Galinsoga jaunak, Gobernuak egindako lege proiektuan ezarritako baldintzak betetzen ez dituztenak. Elkarte horretako lehendakariak gogorarazi du legezko ekimen horrek ez dituela laguntzak jasotzen gaixotasuna garatu ez duten pertsonak, infektatuta egon arren, eta ez dituela laguntzen transfusio batean birusak kutsatzen dituenak.
|
|
Hala ere, ukituen elkartearen erregistroak 1.275 espediente ditu, eta horietatik, Galinsogak adierazi zuenez, aipatutako 735 kasuak bakarrik zenbatetsi dira. Gainera, 300 infektatu eta 600
|
pertsona
inguru hiltzen dira; beraz, haien datuen arabera, mila pertsona inguru gelditzen dira laguntza horietatik kanpo. Zenbatekoa igotzea Ekimen hori joan den asteazkenean onartu zuen Osasun Batzordeak, eta ostegunean berretsiko da, PPren gehiengo absolutuari esker.
|
|
Hala ere, ukituen elkartearen erregistroak 1.275 espediente ditu, eta horietatik, Galinsogak adierazi zuenez, aipatutako 735 kasuak bakarrik zenbatetsi dira. Gainera, 300 infektatu eta 600 pertsona inguru hiltzen dira; beraz, haien datuen arabera, mila
|
pertsona
inguru gelditzen dira laguntza horietatik kanpo. Zenbatekoa igotzea Ekimen hori joan den asteazkenean onartu zuen Osasun Batzordeak, eta ostegunean berretsiko da, PPren gehiengo absolutuari esker.
|
|
Eskatutako laguntzen bidez, 30.000 euro inguru finantzatuko dira bertan eskolak emateko, orain arte prestakuntza ibiltaria baitzen. Proiektuaren bidez, dagoeneko eraikita dauden etxebizitzak birgaitzeaz gain, hiriko 400
|
pertsona
inguruk, bai haur eta gazteek, bai familiak eta ezkontzak, parte hartzea aurreikusten da.
|
|
Avilan, 4.000
|
pertsona
inguru hornitu behar dira, ABC egunkariak adierazi duenez, Osasun eta Gizarte Ongizateko Lurralde Zerbitzuak egindako analisiek uretan nitrato eta artseniko maila altuak detekta ditzaten. Gaztela eta Leongo Juntako Lurralde Ordezkaritzako iturrien arabera, behin betiko konponbidea ezarri arte hartutako neurria zisterna kamioien bidez kaltetutako landa-guneak hornitzeko erabili da.
|
|
Girona probintziako herri batean, jai honetan, Katalunian ohikoa den Sant Joan gozokiaren koke kontsumoak eragindako intoxikazioak 919
|
pertsona
ingururi eragiten die; horietatik 50 atzo gauean ospitalean egoten ziren.
|
|
Langile Komisioen arabera (CCOO)) langileei orain dela lau hilabetetik soldatak zor zaizkie. 45.000
|
pertsona
inguruk galdu egingo dute matrikulen dirua, Rafael Macasen esanean, «ez baitu dirurik bezeroak itzultzeko, azkenean porrot egiten badu». Kasu horretan, auzia epaileen esku geratuko dela aurreratu zuen.
|
|
Patologia honen profilaxiak azken urteotan hartu duen garrantzia hausturek osasun sistementzat duten kostu ikaragarriari zor zaio, bai eta eragiten duten hilkortasun eta ezgaitasun handiari ere, minak eragiten dien eragina ahaztu gabe. Kalkulatu da munduan 200 milioi
|
pertsona
inguru daudela osteoporosia dutenak. Paziente horien arretaren kostua milaka milioi eurotan neurtzen da.
|
|
“Espainia da, besteak beste, alkohol kontsumoak eta alkoholarekin lotutako arazoek garrantzi handiagoa hartzen duten herrialdeetako bat, kontsumoaren prebalentzia handiagatik eta ohitura horrek gure gizartean duen errotze sozial handiagatik”. Hala adierazi zuen Gonzalo Robles PNSDrako Gobernuaren ordezkariak, eta azpimarratu zuen “milioi bat
|
pertsona
inguru mozten direla hilean behin, gutxienez”, Drogen Kontsumoari buruzko azken Etxez Etxeko Inkestan jasotako datuen arabera. Adin goiztiarrak Adina egoeraren adierazle zehatza da.
|
|
Plan hori Goi bilerako II. motako proiektuetako bat da, eta edateko ura, estolderia eta araztegiak munduko biztanleriaren erdira eramateko lortutako akordioa sendotzen saiatzen da, orain ez baitu halakorik, 2015 baino lehen. Gaur egun, 2.000 milioi
|
pertsona
inguru daude edateko urik gabe, eta 30.000 inguru hiltzen dira urtero, egoera txarrean dagoen uraren kontsumoarekin zerikusia duten gaixotasunengatik. Jaume Matas Espainiako Ingurumen ministroak Goi bileraren Osoko Bilkuran azaldu zuenez, Espainiak esperientzia du uraren kudeaketan, eta hitz eman du plan horren buru izango dela bere bertsio iberoamerikarrean.
|
|
OKUko ordezkariak adierazi zuen, halaber, entitateekin kredituak deuseztatzea ituntzen ari dela. OCUCk 400
|
pertsona
inguru bildu zituen ostiralean Bartzelonan, gaiari buruzko informazioa emateko eta gatazka konpontzen laguntzen duten alderdien konpromisoa erakusteko. Gainera, bertaratuek inkesta bat bete behar zuten iritzia eskatzeko:
|
|
Gorputz gihartsua izan arren, inoiz ez da behar bezain indartsua ikusten. Estatu Batuetan, milioi bat
|
pertsona
ingururi eragiten die desordena emozional horrek, eta horrek eragotzi egiten die benetan diren bezalakoak hautematea. Adituen arabera, arazo hori oso zabalduta dago kulturisten artean.
|
|
“Club” antartikoa Espainia Antartikoko “klubeko” kide da duela hamabost urtetik, eta 32 herrialde kide kontsultibo daude eskubidez, Tratatuan, zeinak planetako azken kontinente birjina zientzia eta bakerako lurralde gisa hartzen baitu. Bazkideak behartuta daude ingurumenari, klimari edo faunari buruzko ikerketa garrantzitsuak egitera hainbat zientzia arlotan (ozeanografia, geologia, fisika, biologia, etab.). Espainiako kanpainak Batzorde Polarrak koordinatzen ditu, eta horretan parte hartzen dute parte hartzen duten bi ministerioek, Zientzia eta Teknologia eta Defentsa Ministerioak, eta hirurehun
|
pertsona
inguruk parte hartzen dute horietan, langile zientifiko eta teknikoak eta bi ontziek ematen dituzten zuzkidurak batuta.
|
|
Zenbait esnekiren egoera txarra dela eta, badirudi intoxikazio masiboa izan dela Krasnadar probintzian, Moskutik 1.500 kilometrora. Azken bi egunetan, 500
|
pertsona
inguru sartu dira osasun zentroetan, besteak beste, 15 urtetik beherako 300 haur. Biktima gehienek disenteria dute, Errusiako Larrialdi Ministerioak esan duenez, intoxikazioa geldiarazteko neurriak hartzen hasi da. Lehen kasuak joan den ostiralean hasi ziren erregistratzen, baina medikuek ez zuten alarma ahotsik eman, ez baitzuten uste disenteria izango zenik.
|
|
1979ko abuztuaren 24an, Vesubio erupzioan sartu zen eta Italiako Ponpeia, Herculano, Stabia, Oplontis eta Taurania hiri zaharrak lurperatu zituen. Ordu gutxi batzuetan, 2.000
|
pertsona
inguru hil ziren materia bolkanikoaren tonen azpian edo sumenditik ateratzen zen kearen azpian. Gaur egun, Vesubio mendi baketsua da, eta inguruan hiru milioi pertsona baino gehiago bizi dira, gehienak Napolin.
|
|
Estatu Batuetako Carnival lineako gurutzadura batean zihoazen 200
|
pertsona
inguru urdaileko birus batek kutsatu ditu. Carnival Corporationeko Tim Gallagherrek azaldu zuenez, “Fascination” ontziko 190 bidaiarik eta lau tripulatzailek oka eta beherakoa dituzte.
|
|
Horietako bat totobiegosode da, txerri basatien lekuko jendea. 5.000
|
pertsona
inguru dira, kutsatu gabe, komunitate honen jatorrizko bizimodua, nomada eta ehizan eta bilketan oinarritua, gordetzen dutenak. Paraguaiko Konstituzioak lurraren gaineko eskubideak aitortzen dituen arren, joan den ekainean errepide horiek eraikitzen hasi zen Paraguaiko Gobernua lur horiek kolonizatzeko kanpaina bat egiten hasi zen bitartean, adierazi du Survivalek Hego Amerikako Gobernuari premiazko neurriak har ditzala eskatzen diola, Ayoreoek beren lurrak gorde ahal izan ditzaten eta beren populazioa arriskuan jartzen duten epidemia piletik ihes egin dezaten.
|
2003
|
|
Lurzoruaren prezio merkea aprobetxatuz, Espainiatik etorri ziren etorkinentzako etxeak eraiki ziren San Juan auzoan. Santurtzitik bi kilometrora, Serantes mendiaren magalean eta Kantauri itsasoari begira, berrogei metro koadroko etxe horiek bi mila
|
pertsona
inguru erakarri zituzten. Horietako bat izan zen Jose Antonio Barreiro.
|
|
Gure herrialdean urtean 16.000
|
pertsona
inguru hiltzen omen dira miokardio infartu bat jasan ondorengo minutuetan laguntza espezializaturik jaso gabe.
|
|
Beste manifestazio jendetsu bat: 7.000
|
pertsona
inguru, antolatzaileen arabera.
|
|
Beste zenbait sendagai inhibitzaileren bigarren belaunaldiaren emaitzen zain daude, birusaren mintza zelula zuriaren mintzarekin bat egitea eragozten baitute. Beste ikerketa batzuk Estatu Batuetan birusak izan duen aurrerapenari buruz (milioi bat
|
pertsona
inguru bizi dira GIB Hiesarekin) eta AEBetako kartzela populazioaren arrisku portaerei buruz arituko dira. Txertoak Txertoei dagokienez, ez da garrantzizko iragarkirik espero.
|
|
Adin horretan, nerabeen %15 eta adin nagusiko gazteen %15 ohiko erretzailea da. Gure herrialdean urtean 55.000
|
pertsona
inguru hiltzen dira tabakoak zuzenean eragindako gaixotasunengatik. Espainiak bat egin du munduko herrialde nagusiekin ohituraren aurkako borrokan.
|
|
Ildo horretatik, II. Enplegu Planaren garrantzia gogorarazi zuen, “emakume ezinduak lan mundura sartzea bultzatzen baitu”, neurri zehatzen bidez, hala nola prestakuntza ikastaroetan lehentasuna izatea edo enpresak kontratatzeko pizgarria ematea. Europan 38 milioi
|
pertsona
inguruk ezgaitasunen bat dutela kalkulatzen da. Ezgaitasuna duten Pertsonak Integratzeko Europako Batzordeko arduradunak, Wallis Goelenek, gogora ekarri zuen datu horrek “gizarte osoaren jarrera aldaketaren” alde egin zuela, eta funtsezkotzat jo zuen “ezgaitasuna duten pertsonen parte hartze politikoa”, erabateko integraziora bideratutako programen arrakasta lortzeko.
|
|
150.000
|
pertsona
inguruk izan dute ezgaitasunaren berri ekimen honi esker
|
|
Ezgaitasunaren Europako Autobusak, Ezgaitasunaren Europako Urtea zela eta Europako Batzordeak abian jarritako proiektu batek, atzo amaitu zuen Badajozen Espainiako lurraldean egindako ibilbidea. Otsailaren 28tik aurrera, autobus horrek 4.000 kilometro egin ditu, Espainiako 15 hiritatik igaro da, eta 150.000
|
pertsona
inguruk bisitatu dute. Elbarritasunen bat duten 38 milioi europarren eguneroko bizitza hurbiletik ezagutu dute.
|
|
“Aspalditik dakigu gantz saturatu, azukre eta gatz ugariko elikagaiek kalteak eragiten dituztela; mundu osoan gero eta elikagai gehiago kontsumitzen dela, eta, aldi berean, bizitza sedentarioagoa dela”, esan zuen Gro Harlem Brundtland OMEko zuzendari nagusiak txostenaren aurkezpenean. Gaineratu zuen urtero 30 milioi
|
pertsona
inguru hiltzen dituzten kardiopatiak, diabetesa, minbizia eta obesitatea “dagoeneko ez direla herrialde aberatsen bakarrak”, garapen bidean dauden herrialdeetan (India edo Txina) elikadura jarraibideak aldatzean. Horrek batez ere hiri handietako biztanleei eragiten die, non jendeak joera handiagoa baitu gantz saturatu, azukre eta karbohidrato finduetan aberatsak diren elikagaiak irensteko, eta, gainera, hortzetako gaixotasun ugari eragiten baititu.
|
|
“Infekzioak, gainera, globalizatu egin dira”, esan zuen. Funts gehiago Montagnierrek gogorarazi zuen GIBaren kasuan 40 milioi
|
pertsona
inguru direla munduan GIBa pairatzen dutenak, eta %5ek bakarrik duela birus horrekin bizitzeko aukera ematen duten tratamenduetarako sarbidea, baina ez dute kutsatzen. Epidemiak Afrika zigortzen du batez ere; izan ere, herrialde batzuetan, lau heldutik bat kaltetuta dago.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCUV) iruzur bat dagoela ikusi du, Gironako enpresa batek eskainitako marketin ikastaro batzuen salmenta piramidalagatik. Enpresa horrek 600
|
pertsona
ingururi eragin ahal izan die, batez ere Getxori, Ibaizabalen ezkerraldeari eta Goierriko eskualdeari. Ustezko iruzurrak “bizpahiru hilabete” daramatza Euskal Herrian, eta 3.600 euroko ekarpena egiten duten bazkide/ bezeroak erakartzean datza, eta konpromisoa hartzen dute negozioan baldintza beretan sartzeko prest dauden beste pertsona batzuk aurkitzeko.
|
|
Espainian, bi milioi eta erdi emakumek eta milioi bat gizonek pairatzen dute gaur egun gaixotasun hori, eta gaixoen %10ek bakarrik jasotzen du tratamendua. Osteoporosia duten 34.000
|
pertsona
inguruk apurtzen dute aldaka urtero Espainian. “Eta paziente horien %20tik %30era bitartean bakarrik berreskuratuko du osasun maila, gertakariaren aurrekoaren ia berdina”, dio Jaime Usabiaga doktoreak, Donostiako Ospitaleko Traumatologia Saileko buruak.
|
|
Fruten eta barazkien bitaminek eta mineralek minbizi motaren bat izateko arriskua murrizten dute, Frantziako ikerketa batek berretsi duenez. 13.000
|
pertsona
inguruk parte hartu zuten ikerketa hartan. Zortzi urtez baino gehiagoz, “Suvimax” azterketan parte hartu zutenek pilula bat hartu zuten goizero, bitamina eta mineral antioxidatzaileen koktela.
|
|
Gainera, joan den maiatzean, Nekazaritza eta Elikadurarako Nazio Batuen Funtsak (FAO) 130.000 dolarreko laguntza eskaini zuen gehien kaltetutako familien abeltzaintzako jarduera zaharberritzen laguntzeko. Duela urtebete, Peruk antzeko egoera izan zuen, 26.000
|
pertsona
ingururi eragin ziena, eta kalte handiak eragin zituen tokiko nekazaritzan. Orduan, Nazioarteko Lankidetzarako Espainiako Agentziak (AECI) 50.000 euroko laguntza humanitarioa eman zuen.
|
|
Stepehen Hawking fisikaria da kasurik ezagunena. Espainian, 4.000
|
pertsona
inguruk dute ELA izeneko gaixotasun hori. “Teknika hori aurrera eramateaz arduratzen den tresnak pertsona horiei erakusten die garunaren jarduera elektrikoa kontrolatzen”, dio Birbaumerrek.
|
|
Suak 5.000
|
pertsona
inguru kanporatzera behartzen ditu Katalunian
|
|
FDAren arabera, azken bi urteetan 40
|
pertsona
inguruk, besteak beste 15 haurrek, anis izartuaren infusioak kontsumitzean arazo horiek jasan dituztela egiaztatu ondoren gertatzen da. Gaur egun, herritarren artean uste da produktu horrek ondorio positiboak dituela haurretan kolikoak arintzeko.
|
|
Gainera, desoreka larriak zuzentzen dituzten nazio hartzaileetan erreforma instituzionalak egin dira. Erreforma horiek munduko biztanleriaren bostenaren mesederako izango lirateke, 1.200 milioi
|
pertsona
inguru, egunean dolar batekin baino gutxiagorekin bizi direnak, Munduko Bankuaren arabera. Horietatik 52 milioi Latinoamerikan zeuden 2000 urtean, bertan hamar urte lehenago zeuden 48 milioiekin alderatuta, txostenaren arabera.
|
|
Halaber, energia berriztagarriek hornidura elektrikoa bermatzeko, berrikuntza eta ikerketa sustatzeko, ingurumena babesteko eta enplegua sortzeko duten garrantzia azpimarratu zuen. “Datozen urteetan 4.000
|
pertsona
inguru arituko dira energia berriztagarrien arloan lanean”, esan zuen. Bestalde, Caamañok kritikatu egin zuen egungo ekonomiak erregai fosilekiko duen “mendekotasuna”, baina baikor agertu zen, 50 urte inguru iraungo duela eta “arrazoizko denbora bat” dela beste energia errentagarri batzuk “ikertzeko”.
|
|
Joera hori, gainera, ezezaguna da azken sei urteetan, oso gutxitan gainditzen baitzuen 100.000 biztanleko 40 pertsonen muga urriko azken astean eta azaroko lehenengoan. Ez eta 100.000 biztanleko 400
|
pertsona
inguruk eragindako “punta” zuten urteetan ere; hori urtarrilean eta otsailean gertatu ohi da. Osasun agintarien arabera, autonomia erkidego hauetan izan du eraginik handiena:
|
|
Pfizer AEBetako farmazialariak atzo adierazi zuen NBEren egoitzan Zithromax sendagaiaren beharrezko dosiak emango dituela, trapukomaren eraginpean dauden 135 milioi
|
pertsona
inguru osasuntsu izan daitezen. Gaixotasun sendagarri honek itsutasuna eragiten du.
|
|
U rtebetez laurehun
|
pertsona
inguruk 19 txosten burutu dute Euskal Kultura definitzeko eta bultzatzeko asmoz. Lan mardula, egiatan, baina desigoala bere emaitzetan, txostengile batzuek lan sakona egin duten bitartean, beste batzuek Pelloren egien zerrendatzeari ekin baitiote.
|
2004
|
|
Euskaraz dakiten argentinarrek parte hartu ohi dute. Arratsaldero 100
|
pertsona
inguru egoten dira on line euskaraz hitz egiten.
|
|
Amaiurren, Nafarroako konkista garaian, gaztelu bat egona zen, eta gaztelu honetan, gaztelarren aurkako azken erresistentzia burutu zuten nafarrek1 Gertaera honen omenez eta Nafarroaren independentziaz oroitzeko, gaztelua zegoen tokian marmolezko obelisko bat jarri zuten, Julio Altadill en proposamenez. 1920ko uztailaren 22an, bertan laurehun
|
pertsona
inguru bildu ziren eta solemnitate osoz lehenengo harria jarri zuten. Bere hitzaldian Oroz jaunak zera erran zuen:
|
|
Familiako hiperkolesterolemia da biztanlerian maizago gertatzen den gene baten mutazio bidezko herentziazko nahastea. Adituen kalkuluen arabera, 100.000
|
pertsona
inguruk dute eragina Espainian. Kolesterol kontzentrazioaren bikoitza dute populazio arruntek baino, eta horrek infartuak izateko joera du.
|
|
Talidomidako Biktimen Elkartearen datuen arabera, Espainian 500
|
pertsona
inguru daude botika horrek eragindako malformazioekin.
|
|
“Eguraldi ona, tenperatura altuak eta udaberria lehorra bada, alergien intentsitatea handiagoa da eta udaberriak arrisku handia dakarkie alergikoei”, esan zuen Ignacio Anteparak. Polenarekiko alergiak eragindako errinitisak Espainiako biztanleen %8 eta %12 artean eragiten du (4 milioi
|
pertsona
inguru), baina haien prebalentziak gora egiten du pixkanaka. Polenarekiko alergia nerabezaroan agertu ohi da, nahiz eta gero eta gehiago hazten diren 5 eta 10 urte bitarteko haurren kasuak, seguru asko “gehiegizko higieneagatik eta esterilizazioagatik”, ohartarazi zuen Ignacio Anteparak.
|
|
Bestalde, Gurutze Gorriaren Nazioarteko Batzordeak (CICR) urtarrilean ohartarazi zuen “Bam eko biztanleek berehalako babes egokia behar dutela”, bai eta “elikagaiak, osasun zerbitzuak eta saneamendua” ere, epidemia arriskua saihesteko. Nazioarteko erakunde humanitarioek kalkulatzen dute 210.000
|
pertsona
inguruk laguntza dutela urteko lehen zortzi hilabeteetan. Gainera, Gurutze Gorriak kalkulatu du 75.000 bat ondasun galdu dituztela lurrikarak eta 1.850 haur bakarrik geratu direla.
|
|
Gaixotasun endemikoa duten 37 herrialdetan 80 milioi
|
pertsona
inguru babesteko programa bat garatu du erakunde horrek
|
|
Elefantiasia, giza gorputza larriki deformatzen duen gaixotasun tropikala, 20 urtean desager daiteke, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera. Azken lau urteetan, 80 milioi
|
pertsona
inguru, horietatik 30 haurrak, gaixotasuna endemikoa den 37 herrialdetan, elefantiasitik (filariasi linfatikoa) babesten hasi dira, urtean behin emandako bi sendagai erabiltzen dituen OMEren programa bati esker. Sendagaiak emateak pertsonako 10 zentimotik 2 dolarrera bitarteko kostua du tratamenduak irauten duen bost urteetan.
|
|
Googlek iragarri du, halaber, nahi ez den postaren (spam) aurkako iragazkia izango duela, nahiz eta funtzionalitate hori ohikoa den gaur egun horrelako sistemetan. Oraingoz, mila
|
pertsona
inguru ari dira probatzen zerbitzu berria (gmail.google.com helbidean), baina laster hedatuko da jendearengana, Googleren arabera, aste honetan bertan hasierako orria aldatu eta burtsara ateratzea amaitzen baitu.
|
|
Azken hori substantzia kantzerigenoa da, 1960ko hamarkadatik eraikuntza askotan eraikuntza material gisa erabilitako produktuetan erabili dena, eta eraikinak eraisteko, desegiteko eta mantentzeko edo konpontzeko lanak egiten dituzten sektoreetan erabiltzen dena. Epidemiologiako Zentro Nazionalaren arabera, 1989 eta 1995 bitartean 400
|
pertsona
inguru hil ziren substantzia horrengatik, eta Europar Batasunaren azterketa baten arabera, 2030 baino lehen milioi erdi europar hil ziren, horietatik 40.000 eta 56.000 espainiarrak. Horrela, gaur bilduko diren adituek Frantzian eta beste herrialde batzuetan erabiltzen diren prebentzio neurriak aztertuko dituzte.
|
|
1.700 milioi
|
pertsona
inguru “klase kontsumitzaile” bihurtu dira, eta 3.000 milioi inguru egunean bi dolar baino gutxiagoko diru sarrerekin bizi dira. Worldwatch Institutuak urtero egiten duen “Munduaren egoera” txostenak dioenez, kontsumismoaren hazkunde jasanezinak ondorio “oso larriak” eragiten ditu osasunean eta ingurumenean.
|
|
“Gure herrialdeko pobreziak Europako batezbestekoa gainditzen du. Gutxi gorabehera 2.192.000 familia daude, zortzi milioi eta erdi
|
pertsona
inguru, eskura dagoen batez besteko errenta garbiaren %50eko mugaren azpian bizi direnak”. Hori da Caritasek gaur Karitatearen Eguna dela eta argitaratu duen txostenaren ondorio nagusia.
|
|
Uholdeek 1.350 pertsona baino gehiago hil dituzte Asiako hegoaldean, horietatik 660 inguru Bangladeshen eta gainerakoak Assam eta Bihar indiar estatuetan, arduradun ofizialen arabera. Hamabost urteko uholde okerrenek 10 milioi
|
pertsona
inguru utzi dituzte etxerik gabe Bangladeshen, eta beste 20 milioi pertsonak jasan dituzte herrialdeko 64 administrazio barrutietatik 43tan.
|
|
Espainian, 300.000
|
pertsona
inguruk ospitalera joan behar izan dute, medikazioa hartzean akatsen bat egon delako; hau da, Espainiako Medikamentuaren Agentziaren arabera, ospitaleratze guztien %6k. Tratamendu farmakologikoetako akatsak sendagaiak agindu, eman eta emateko prozesuko hainbat puntutan gertatutako akatsengatik gertatzen dira.
|
|
Bakterio horrek listeriosia eragin dezake, eta gaixotasun hilgarria da, batez ere sistema immunologiko ahulak dituzten emakume haurdunei, haurrei eta helduei eragiten diena. Urtero, 2.500
|
pertsona
inguru kutsatzen ditu bakterio horrek AEBetan, Cornelleko Unibertsitatearen arabera.
|
|
Mota horretako tumore batzuek duten arriskuaren ondorioz, gaixotasunak ondorio hilgarriak izan ditzake sei hilabeteko epean. Azken datuen arabera, urtero 200.000
|
pertsona
inguru hiltzen dira mundu osoan gaitz horren ondorioz, eta denboraldi horretan bertan 350.000 kasu berri erregistratzen dira, horietatik 4.500 Espainian. Begoña Barragánek, aeal ko lehendakariordeak, adierazi du “nahiko ezezaguna” den gaitza dela eta jende gehienak “berari buruz ere ez duela entzun”.
|
|
Europako gainerako herrialdeak Europako beste herrialde batzuekin alderatuta, Espainia batezbestekoaren oso azpitik dagoela esan du adituak. Agentziak 386 talde ekarri zituen Espainiara urtarriletik abuztura, 30
|
pertsona
inguru, Asiako hainbat herrialdetakoak, hala nola Taiwan, Thailandia eta Txina; 2.068, Frantzia, 1.795, Italia eta 1.404, Alemania. Emaitza negatiboak izan arren, Morenok ere azaldu du aurtengo kopuruak% 33ko igoera izan duela 2003ko epe berarekin alderatuta, nahiz eta 2003 urtea “oso txarra” izan zen SRAGen epidemiagatik.
|
|
Herrialdeetako segurtasuna Elikadura faktoreak eta elikagaien kaltegabetasuna elikagai segurtasunaren definizio berrien zati dira. Gaur egun, 800 milioi
|
pertsona
inguruk pairatzen dute desnutrizio kronikoa garapen bidean dauden herrialdeetan. Hala ere, azken urteotan, gobernuek, FAOren laguntzarekin, hornikuntza arazoak eta arazo horiek sortzen dituzten faktoreak aztertu dituzte, ahal duten neurrian.
|
|
kokapen geografikoa, azpiegiturak, izaera erosoa, kultura arteko ondare aberatsa edo paisaien aniztasuna”, esan zuen Juan Alberto Belloch hiriko alkateak BIEren batzarrean egindako hitzaldian. Sevillaren ondoren Espainiak hartuko duen lehen erakusketa handia, Aragoiko hiriburuak lau urte baino gehiago daramatza lanean, egungo Gobernuaren eta aurrekoaren laguntzarekin, eta zazpi milioi
|
pertsona
inguru erakarriko ditu Zaragozara. Lehen kalkuluen arabera, 1.500 milioi euroko inbertsioa egingo da azpiegituretan, eta benetako hirigintza iraultza ekarriko du.
|
2005
|
|
Oso gutxik lortuko dute egoera administratibo eta laborala legeztatzea. Lehenengo hilabetean 3.000
|
pertsona
inguruk lortu dute.
|
|
Zentzu honetan, ezin ahaztu urte honetan, emakumearen alde zegoenpertsona batek jaso zuen jipoi latza, zeinak hiru egun eman zituen ZlUn. BarneSailaren erabakia jakin ostean, 2.000
|
pertsona
inguru udaletxera zuzentzen diraezohiko pleno baten deialdia aldarrikatuz, eta bertan ordutegien aldaketa eskatuz.Eta, noski,, tradizionala, den moduan,. Balza, este cambio de criterio, no, lelopean, manifestazio deialdia egiten da.
|
|
Espainiako Medikamentu Agentziak (AEM) Espainian kolon ondesteetako minbiziaren tratamendurako egokia den zetuximab antigorputz monoklonala merkaturatzea onartu du. Espainian, 25.000
|
pertsona
inguru bizi dira urtean. Gai aktiboak blokeatu egiten du hazkunde epidermikoaren faktorearen (EGFR) hartzailea, kolon ondesteetako tumore gehienetan adierazitako proteina bat, eta minbizi zelulen hazkunde anormala inhibitzen du, metastasien tamaina murriztuz.
|
|
Hizlariaren arabera, munduko merkatuen lehiaketak, lehenago kontsumitzerik ez zuten barietate exotikoek, urte osoan eskura zeuden denboraldiko produktuek, elikagai funtzionalek eta kontserbazio estrategia berriek arrisku nabarietatik salbuesten ez den panorama bultzatzen dute. «Espainian», esan zuen, «urtean 950 agerraldi gertatzen dira, 12.000
|
pertsona
ingururi eragiten dieten elikagaien ondoriozko toxiinfekzioetan». Adriana Casademontek, kontsumo handiko haragi produktuak eraldatzen dituen familia enpresa baten izenean, marka bakoitzak kontsumitzailearekin hitzartu behar duen konfiantza konpromisoa gogorarazi zuen.
|
|
Urtero, 300
|
pertsona
inguru hiltzen dira sektore horretan, behin behinekotasun tasa handiagatik, CCOOren arabera.
|
|
Egoera larria DGSko arduradun Ricardo Lozanok hartutako neurriak babesten ditu Adidaek, hots, bere ondasunen eskuragarritasuna eta aseguru berrien kontratazioa etetea Aseguru Zentroari debekatzea eta lehendik daudenak luzatzea. Hala ere, uste du kaltetuen tamaina ikusita (100.000
|
pertsona
inguruk dituzte polizak enpresa honekin) eta horietako askoren egoera larria dela eta, “beharrezkoa izango litzateke aseguratzailearen administrazio organoak ordezkatzea eta Aseguruen Konpentsazio Partzuergoak Zentro Aseguratzaileak hartutako konpromisoak beteko direla bermatzea”. DGSk baieztatu du une honetan ez dagoela aurreikusirik pentsio planen hilabetekoak ordaintzea, eta beharrezkoa dela konkurtso prozeduraren kasua ezagutzen duen epaitegiak ordainketa hori aldez aurretik baimentzea.
|
|
Eta ez soilik tabakoaren kasuetan erabiltzen diren argudioetako batzuk elikaduraren arloko planteamendu berri horien oinarri legala direlako, baita obesitatearekin zerikusia duten arazoak kostu sozial jasanezin baten izurritea direlako ere. AEBn, 2000 urteko datuen arabera, 300.000
|
pertsona
inguru hiltzen dira urtero gehiegizko pisuarekin zerikusia duten gaixotasun edo arazoengatik, eta 442.398 pertsona, berriz, tabakoa kontsumitzeagatik ustez sortutako gaixotasunengatik. Obesitateari lotutako kostu ekonomikoa 117.000 milioi dolarrekoa izan zen (157.000 milioi tabakoaren kasuan, 1999an).
|
|
Taldeak adierazi du “onartezina” dela ur horiek maniobren xede izaten jarraitzea, “ariketa militarrei lotutako zetazeoen lehorreratzeen munduko errekorra” dutenean. José Bono Defentsa ministroak otsailean adierazi zuen NATOren hurrengo ontzi maniobrak datorren hilean egingo direla, eta hiru armadako 1.700
|
pertsona
inguruk hartuko dutela parte. Adibidez, Bonok nabarmendu zuen “maniobretatik urrundu egingo dela, ez dela benetako surik erabiliko eta edozein motatako sonar aktiboak debekatuko direla”.
|
|
Europan, haurren% 8k eta helduen% 3k dute arazo hori. Espainian 600.000
|
pertsona
inguru daudela kalkulatzen da. Orain arte, ez dago elikagaiei alergia izateko sendabiderik.
|
|
3.400 milioi
|
pertsona
inguru beren bizia arriskuan jar dezakeen fenomeno naturala jasateko arriskuan daude.
|
|
Columbiako Unibertsitateko, Munduko Bankuko eta Norvegiako Institutu Geoteknikoko ikertzaileek, besteak beste, lau urtez aztertu dituzte muturreko lehorteen, uholdeen, sumendien, zikloien, lur irristatzeen eta lurrikaren arriskuak, ekonomiari eta biztanleriari dagokienez. Horren ondorioa da 3.400 milioi
|
pertsona
inguru bizi direla, gutxienez, mundu mailan urtero gertatzen diren 600 hondamendi naturaletatik batek uki ditzakeen eremuetan. Zehazki, Taiwan arrisku naturalen aurrean zaurgarriena den Lurreko tokitzat har daiteke, biztanleen %73 aztertutako sei fenomenoetatik hiruk edo gehiagok jasaten baitute, txostenaren arabera.
|
|
Beste arrisku faktore bat edateko urik ez izatea da. Errealitate horrek 2.850 milioi
|
pertsona
inguru ditu, munduko biztanleen %46 Asiako hego ekialdeko herrialdeek dute zatirik okerrena: 2.000 milioi pertsona inguruk ez dute ur eta saneamendu azpiegiturarik, eta beste 500 milioi pertsona Saharaz hegoaldeko Afrikan daude.
|
|
Errealitate horrek 2.850 milioi pertsona inguru ditu, munduko biztanleen %46 Asiako hego ekialdeko herrialdeek dute zatirik okerrena: 2.000 milioi
|
pertsona
inguruk ez dute ur eta saneamendu azpiegiturarik, eta beste 500 milioi pertsona Saharaz hegoaldeko Afrikan daude.
|
|
Gehienetan, nahaste arinak eta iragankorrak izaten dira. Espainiako Osasun Ministerioak zehaztu du buruko gaixotasun larri eta kronikoen taldeak biztanleriaren %1i eragiten diola (430.000
|
pertsona
inguru). Horietatik erdiek minusbaliotasun maila bati lotutako nahaste larria dute, eta horrek mendekotasun iraunkorra dakar gaixoarentzat.
|
|
Halaber, zehaztu du Gobiko basamortuan Txina eta Mongoliako mugan gertatzen diren hareazko ekaitzek Txinako, Koreako penintsulako, Japoniako eta Ipar Amerikako airearen kalitatea alda dezaketela, pertsonei arnas arazoak sortzen baitizkiete. Lur lehorretan, planeta osoaren %41, 2.000 milioi
|
pertsona
inguru bizi dira, eta horien artean daude munduko pobreen erdiak. Lur hezeetan desertizazioak kalte handiak ere eragiten ditu, hala nola uholdeak, ikatza erauzteko arazoak eta klima aldaketak eskualdean, txostena egiten parte hartu duten adituen arabera.
|
|
Izan ere, desertifikazioan, eremu lehorretan, erdilehorretan eta subhezeetan lurrak degradatzeko prozesuan, klima aldaketarekin ez ezik, giza jarduerekin ere zerikusia duten faktoreek elkarri eragiten diote. Arazoak ekar lezake, 1997 eta 2020an, 60 milioi
|
pertsona
inguru Saharaz hegoaldeko Afrikako basamortu eremuetatik Ipar Afrikara eta Europara joan behar izatea. Asian, egoera horrek egoera aldakorrak eragiten ditu.
|
|
Horregatik, oso zaila da amiantoarekin duen kausa efektu erlazioa probatzea eta gaixotasun profesional gisa erreklamatzea duela urte batzuk jendaurrean egon zen langile batek. Hala ere, txosten batzuen arabera, hurrengo urteetan 30.000
|
pertsona
inguru hilko dira herrialde garatuetan, amianto zuntzak arnasteagatik. Onkologiako adituek iragarri dute aldian amiantoaren eraginpean egotetik eratorritako minbizi kasuen eklosioa gertatuko dela.
|
|
Basoetako hainbat sutek mila
|
pertsona
inguru ebakuatu behar izan dituzte Cáceresen
|
|
Navalvillar de Iborreko (Caceres) mila
|
pertsona
inguruk pasatu dute gaua ondoko Navalmoral de la Mata herrian, Las Villuercas eta Los Ibores eskualdeetan izaten diren baso suteengatik. Sei foku daude, eta mila bat hektarea erretzen ari dira.
|
|
Osasun Sailak jakinarazi duenez, hogeita hamar
|
pertsona
inguru (horietako sei ospitaleratu behar izan ziren) intoxikatu egin ziren Katalunian, SADA SA enpresak “Pimoiloa” eta “Oilasko errea SADA” markekin prestatutako hutsean ontziratutako aurrez prestatutako oilaskoak jateagatik. Osasun eta Kontsumo Ministerioak, Elikagaien Segurtasun Agentziaren bidez (AESA), behian aurrez prestatutako oilasko baten partida baten berri eman zuen atzo.
|
|
sukarra, sabeleko mina, beherakoa, goragalea eta gorakoak kasu batzuetan. Estatu Batuetan, mikroorganismoak 15.000 ospitaleratze inguru egitera behartzen du, eta 580
|
pertsona
inguru hiltzen ditu, OMEk berretsi duenez. Danimarka da arazo horrek gehien eragiten dien herrialdeetako bat, eta galera ekonomiko handiak eragiten ditu.
|
|
2000 urtean, lehen aldiz, labore eta elikagai transgenikoen kanpaina zuzendu zuen Amigos de la Tierra erakundean. Ingurumena babesteko erakundea da Amigos de la Tierra, eta 2.000
|
pertsona
inguruk egiten dute lan, nazioarteko indar handiarekin eta 72 herrialdetan. Oraindik ere ahalegintzen da" gizarte jasangarriak lortzeko, maila globaletik maila lokalagora".
|
|
1986an, Slow Food mugimendua Carlo Petrinik sortu zuen Italian, fast food en inbasio homogeneizatuari eta fast life frenesiari erantzuteko. Gaur egun, eta irabazi asmorik gabeko elkarte baten formularen barruan, 80.000
|
pertsona
inguru ditu mundu osoko 104 herrialdetan, 750 lagun elkarrekin bizi edo eskualde batzuetan elkartuta. Horiek, barraskiloaren ikurrarekin, moteltasunaren sinboloarekin, filosofia berri bat dute, eta, bertan, plazera ez ezik, sukaldaritzaren eta enologiaren kultura, zer jaten den eta zer edaten den jakitearen zentzua, eta gaitasuna konbinatzen dira.
|
|
Rita hirugarren zikloia da, intentsitateari dagokionez, fenomeno horien erregistroa egiten denetik, eta Atlantikoko denboraldiko bederatzigarrena, non 17 ekaitz tropikal sortu baitira. Auto ilarak Bien bitartean, Texasko kostatik hurbil dauden eremuetako bi milioi
|
pertsona
ingururen ebakuazioak kolapsatu egin ditu Houstonetik barrualdeko hirietara doazen irteera autobideak, hala nola San Antonio, Austin eta Dallas. Biztanleria mugimendua hain handia izaten ari da, ezen auto ilarak areagotu egin baitira gasolina horniduraren gabeziengatik.
|
|
Gaur egun, Espainiak 25.000 pertsona ditu aldian aldian dialisietara joaten direnak, eta horiei gehitu behar zaizkie giltzurruneko transplante batekin bizi diren 22.000
|
pertsona
inguru.
|
|
Datorren asteazkenera arte, Malagako 800 nefrologok giltzurrun transplanteetan eta dialisi sistemetan izandako azken berrikuntzak aztertuko dituzte. Espainiako Nefrologia Elkarteko (NNE) presidenteak, Ángel Luis Martínek, azaldu duenez, Espainiak 25.000 pertsona ditu, gaur egun, dialisira aldian behin joaten direnak, eta horiei gehitu behar zaizkie giltzurruneko transplante batekin bizi diren 22.000
|
pertsona
inguru. Martinek azaldu duenez, giltzurruneko gutxiegitasuna detektatzeko zaila den gaixotasuna da, eta haren aliatu nagusien artean daude, besteak beste, obesitatea, botikak hartzea, sedentarismoa, elikadura, hipertentsioa eta adina.
|
|
Egoera horren aurrean, Espainiako Gobernuari “zorigaiztoko egoera publikoa” dekretatu besterik ez zaio egin. Izan ere, egoera horrek 167.000
|
pertsona
ingururi eragiten die, eta komunitate osoak isolatuta utzi ditu; izan ere, ibaien eta lakuen maila apalak eragotzi egiten du ibai nabigazioa, eta hori da lurralde honetako zati handi batean komunikatzeko bide bakarra. Adibidez, aski da esatea Negro ibaiaren maila, Amazonas ibaiaren adarra, Estatu honen hiriburua bustitzen duena, 12 metro jaitsi zela uztailetik urrira bitartean, eta 15 metrora iritsi zela, 1963an bezain maila apala (13,5 metro).
|