|
2000
|
|
|
Omenezko lan ez akademiko honetan, esker oneko aitorpen pertsonala adierazten da, egindako lanez gain,
|
pertsona
gutxi batzuen balioa bizi osoko koherentzian dagoelakokonbentzimendutik idatzita. Txillardegiren bi alderdi azpimarratu nahi izan dira, egilearengan izan duten eragin praktikoagatik.
|
|
2001
|
|
|
Iruñeko islamdar komunitatean, bakoitzak ahal duena egiten du bere eguneroko bizitzari eusteko; errezoak antolatu, jendea ezkondu eta hileta elizkizunak egin, jende ikasiak jakintzarik gabe datozenei eskolak ematen dizkie...: «Komunitate oso batek egiten duena
|
pertsona
gutxiren artean betetzen dugu. Nork egingo du bestela?
|
|
|
Edonor ezin daiteke hain gora iritsi prezioa ordaindu gabe; Jainkoaren argiak itsutu egiten ditu eliztar apal eta xumearen begiak. Oso oso
|
pertsona
gutxi eta bakanek baizik ezin dute azken atea –zeina gong a gordetzen den gelakoa baita– ireki eta beste aldean zer dagoen begiratu, gong a jotzen ari denaren aurpegia ikusi. Zeren, nork eraman lezake azken ate horrek gordetzen duen ikusgarri izugarria, nork saihets lezake barne muinetarainoko izu laborria atea ireki eta ikus baleza, ikus baleza...
|
|
2002
|
|
|
Pediatra baten zaintza behar izan du eta ikastolan ere irakasle berezi baten ardurapean dago. «Oso egoera kaxkarrean datoz, izugarria da, dio Henrike Eguzkitzak zentru horietan ehunka haur biltzen dira, eta
|
pertsona
gutxi daude haiek zaintzeko, bitartekorik gabe, elikadura egokirik gabe... Eta ez da soilik Errumanian gertatzen».
|
|
|
begiratu nortzuk garen euskaltzaleok hemen. Hemen lan guztiak
|
pertsona
gutxi batzuk egiten ditugu, erraz kontatuko genituzke. Gutxi gara lan aktiboa egiten dugunok.
|
|
|
Berari lurra eman behar zioten larunbat arratsalde berberean, bagenbiltzan lagun batzuk Arabako herrixka batean barrena eta bospasei gaztetxo ikusi genituen estalpe batean bilduta. Adineko beste
|
pertsona
gutxi batzuk ere bazeuden inguruan. Eguna hotza zen, zerua goibel zegoen.
|
|
|
Natur Zientzietan azken mendean ikaragarrizko aurrerapena gertatu da, batez ere biologia molekularra bezalako esparruetan. Beste zenbait esparru, berriz, indarra galtzen joan da eta egun naturalista izena merezi duten
|
pertsona
gutxi aurki ditzakegu. Biodibertsitatearen krisiari aurre egin nahi diogun une hauetan, beharrezkoak dira landare eta animalien bizitza ongi ezagutzen duten pertsonak, eta baita mendiko lanetan trebatuta daudenak ere.
|
|
|
Gainera, alkohol gehiago edaten da», azaldu du Manuel Luque doktoreak, Madrilgo Ospitale Klinikoko Hipertentsio Unitateko buruak. Erlaxazioaren ondorioz,
|
pertsonak
gutxiago gaixotzen dira. Medikuek uste dute hori dela hipertentsoen etsai nagusia:
|
|
|
41 milioi gosete Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) azken txostenean, erakunde horretako adituek ohartarazi zuten herrialde industrializatuetan bizi diren 11 milioi pertsonak eta garapen bidean dauden herrialdeetan bizi diren beste 30 pertsonek malnutrizioa dutela. 41 milioi
|
pertsonak
gutxi dirudite herrialde azpigaratuetan gosea pairatzen duten 799 milioi pertsonen aldean, baina 41 milioi horiek oso gertu daude. “Pertsona batzuek gosea pasatzen dute Afrikan, Asian, Amerikan… eta hemen… Haiekin topo egiten dugu egunero, ez dira eskaleak eta eskaleak bakarrik.
|
|
|
Hamalau. Bitarte horretan, oso
|
pertsona
gutxik entzun dit, familiatik kanpo, hilketarena, eta ez dut ahaleginik egin hildakoaren nondik norakoak ezagutzeko. Baina horrek ez du esan nahi ahaztu egin ditudanik hilketa eta hildakoa.
|
|
2003
|
|
|
behatoki enpresak inkesta bat egin du diasporako 12.870 lagunen artean eta, besteak beste, euskaraz gero eta
|
pertsona
gutxiagok dakitela ikusi dute. Hala ere, alde handiak omen daude inmigratu duten garaiaren arabera, eta lehenengo belaunaldikoen artean %66ak baldin badaki euskaraz, laugarren belaunaldikoen artean %0, 8ak baino ez du euskara erabiltzen.
|
|
|
Gazteak euroarekin ohituago agertzen dira: zenbat eta adinean aurrerago egin, hainbat eta
|
pertsona
gutxiagok dakizkite produktuen prezioak.
|
|
|
Guztira 26 hezur, 19 muskulu, 33 artikulazio eta 100 tendoi baino gehiago dira gure euste puntu nagusia, baina oso
|
pertsona
gutxik eskaintzen diete merezi duten arreta eta zaintza.
|
|
|
Hala ere, XVIII.ean liburuen zabalpena ematen da Ilustrazioaren inguruan, eta horiekin batera sukaldaritzako liburuek tokia izango dute, baina ez da ahaztu behar hau gizartearen goi mailetan izango zela, batez ere; herri arruntak ez zuen dirurik izango liburu bat erosteko (irakurtzen zekienean ere). Informazioa sakabanatua dago, esan bezala; horren inguruan Gorrotxategik diosku, moja konbentuetara zihoanean informazio bila, talde txiki baten eginkizunak, eta, beraz, jakituria sekretua zirela(
|
pertsona
gutxi hauek galtzean, haiekin desagertuz beren ezagutzak); gauza bera gertatzen da benediktinoen likoreekin?
|
|
|
Gauza bera gertatzen da dioxina bidezko kutsadurarekin, iturri bakarrekoa, 1999an azienda pentsukoa, aste gutxiren buruan kontinente guztietan detektatu zena. Bi kasuetan, giza osasunerako arrisku potentziala txikia dela ikusten da,
|
pertsona
gutxi batzuei eragin baitie. Baina eragin ekonomiko handia izan dute.
|
|
|
Tutoretza horrek neurriak hartuko ditu beren eskubideen urraketari aurrea hartu eta amaiera emateko, bai eta kaltetua kalte ordainekin edo konponketekin berrezartzeko ere, kalte moralak barne. Era berean, legeak behartuko du ezgaitasuna duten
|
pertsonentzako
gutxienez %5eko kupoa erreserbatzera administrazioek eskaintzen dituzten enplegu publikoko lanpostu hutsetan. Ezgaitasuna duten Pertsonen Aukera Berdintasunari buruzko Legea 1982ko Minusbaliatuak Gizarteratzeko Legearen (LISMI) ordezkoa da.
|
|
|
Porto Alegrek Davosen aldean duen indarra bere izaera masiboan datza, eta hori ezin da galtzen utzi. Izan ere, Davosen
|
pertsona
gutxi batzuek munduaren etorkizunaz eztabaidatzen dute zirkulu oso itxi batean. Ondorioz, ez da Gizarte Foroa Davos berri batean bihurtu behar.
|
|
2004
|
|
|
Ekonomi kontua da: lanari utzitakoan autonomia duten
|
pertsonak
gutxiago gaixotu eta gastu gutxiago egiten dute.
|
|
|
Dena den, aldi luze batez beren bizimodua bertan behera utzi eta beste herri batera joateko aukera oso
|
pertsona
gutxik dute.
|
|
2005
|
|
|
Batera nahiz bestera izan, Gasteizko irakurlegoaren ezaugarri orokor batzuk erraz ikus daitezke: goi klaseetako kide dexente (jabeak, merkatariak,...), klase ertainekoak ere ugari (negozio txikietakoak eta lanbide liberalak), maila apalagoko
|
pertsona
gutxiago (enplegatuak, e. a.).
|
|
|
Salgadok gogorarazi zuen hezkuntza eta osasuna estatistikoki lotuta daudela. Ildo horretatik, hezkuntza maila handiena duten
|
pertsonak
gutxiago gaixotzen direla eta osasun hobea dutela esan zuen, eta osasungarriak ez diren ohiturek, hala nola drogen edo alkoholaren kontsumoak, eragin handia dutela eskolako zailtasunetan eta/ edo porrotean. Hezkuntza berrikuntza eta ikerketa Sinatutako hitzarmenak, bestalde, hezkuntza berrikuntza eta eskolan osasuna sustatzeari buruzko ikerketa sustatzea aurreikusten du, bai eta material didaktikoak prestatzea eta zabaltzea ere.
|
|
2006
|
|
|
Fisgon [la sección donde se ven las noticias en trámite] ondo dago, troll en bidalketei azkar erantzuteko balio baitu [saboteadores]. Horren funtzionamendu egokia
|
pertsona
gutxi batzuen esku dago, denbora luzez konektatuta, begira dauden berrogeita hamarreko talde bat dago. Pertsona horiek pribilegioak dituzte?
|
|
|
Gaur egun, ordea, haien ikaskuntza ikastetxeetako ikasketa planetan sartu da. Gainera, lehen
|
pertsona
gutxik zuten igerilekuetarako sarbidea. Bernalek gaineratu duenez, «antzina, kostan edo ibai baten ondoan bizi zirenak bakarrik zekien igerian».
|
|
|
Datu epidemiologikoek beldurtu egiten dute pixka bat, gero eta jende gutxiago hilko da gaixotasunaren ondorioz, baina gero eta gaixo kroniko gehiago izango dira, eta gaixo horiek tratatzeagatik ordaindu beharreko prezioa ere bai. Ez da ekonomialari aditua izan behar, jendea gaixotu ez dadin,
|
pertsona
gutxiago hiltzeaz gain, hobeto biziko direla ondorioztatzeko, eta ez dituztela hainbeste baliabide publiko erabiliko beren osasuna zaintzeko. Sakelako telefono arrunt baten itxura du.
|
|
|
Dan Rutzek (CDC) ez du gaitzesten, oraingoz, delirio psikikoen orbitan egotea, ez eta zenbait gaixotan atzemandako llagak edo punpak berez autolesioak izatea ere, larruazalaren hazka energiko baten ondorioz. «Ez dago oinarri zientifikorik sindrome hori dermatitisaren edo parasito gaixotasunen katalogo batean sartzeko» «Egia izan ala ez, gaixotasunak ez dio uzten
|
pertsona
gutxi batzuei bizimodu normala egiten; har haluzinazioak gorputzaren barrutik mugitzen badira, gerta liteke errealitate objektibagarri bati ez egokitzea, baina pazienteek halakotzat hartzen dituzte», azaldu du Rutzek. Joan den udan, Atlantako CDCtik komunikatu bat eman zen, eta horren arabera, agentzia federal honek lanari ekin dio, eta morgellon gaixotasun deritzon parasitosi delirantearen inguruko era guztietako ebidentziak biltzen ari da.
|
|
2007
|
|
|
Beste era batera esanda, oso
|
pertsona
gutxik dakite benetan zein hizkuntzatan hitz egiten duten eta, beraz, galdetzen bazaie normalean zein hizkuntzatan hitz egiten duten, eraiki dute iritzi bat eta erantzun bat, eta eraikitze prozesu horretan erabileraren errealitatearekin zer ikusirik ez duen hainbat aldagai sartzen da (esate baterako: iritziak, nahiak, usteak eta abar); hortaz, benetako erabileraren errealitatetik urruntzen gara.
|
|
|
Gure ustez, ohiko zuzendaritza batean
|
pertsona
gutxi batzuek guztien gainpentsatzen dute. Gu ideia horrekin ez gatoz bat.
|
|
|
Ez da ona enpresarentzat
|
pertsona
gutxi batzuek guztien gainetik pentsatzea, ingeniari batzuek bakarrik pentsatzea enpresako arlo teknikoa nola garatu; egunero arlo zehatz batean lan egiten duten pertsonek ere ideiak emanditzakete. Ez badituzu kontuan hartzen eta ingeniarien esku uzten baldinbaduzu dena, mugatuta zaude.
|
|
|
Emaitza horiek landareei buruzko datu ezagunekin alderatzea eta orain arte dokumentatu ez ziren erabilera eta propietateak aurkitzea zen asmoa. Eta, batez ere, gero eta
|
pertsona
gutxiagoren esku dagoen ezagutza gordetzea. Aspalditik kauserak egiteko erabiltzen diren loreak daudela azalduko digu, eta landare basatiak ere badaudela, bideen ertzetan nahiko erraz aurkitzen direnak, barazkiak bezala irakin daitezkeenak edo entsaladak egiteko erabil daitezkeenak.
|
|
2008
|
|
|
Euskara elkarteekin lortu dena da egiturak jartzea pertsonen gainetik. Lehen
|
pertsona
gutxiren arabera taldearen egoera aldatzen zen.
|
|
|
Gorago, V.2 lerroaldean, ikusi dugu inkesta horren arabera Ipar Euskal Herrian pertsona heldu gutxiagok euskara ikasi nahi dutela, beste lurraldeetan baino.
|
Pertsona
gutxiago ere euskara ikasten saiatu dira. " Paradoxo" bat topatu dute eta hori Euskal Herri osoko:
|
|
|
Izan ere, haien demografia ahula da eta babes instituzional gutxi dute. 2001eko errolda egitean, 5.750 ingeles hiztunek soilik zuten ingelesa hizkuntza ofizial nagusitzat eskualdean, 1996an baino 355
|
pertsona
gutxiagok. Eskualde horretako ingeles hiztunak geografikoki isolatuta daude, eta biztanleen %38 bakarrik ziren elebidunak 2001eko erroldaren arabera.
|
|
|
Harreman estuak eta hurbilak dituzten
|
pertsonei
gutxiago eragiten die (bikotekidea dutenei, seme alabak dituztenei edo lagunartean ibiltzen direnei).
|
|
|
«Vous pourriez vous entendre à ce sujet [kide berriak hautatzea] avec Arana et Campion et ne choisir qu, un très petit nombre de Basques espagnols ayant une certaine valeur»107 Eta hurrengo gutun batean: «Voyez avec Arana, Campion et Guerra si ces deux personnes [Broussainek batzorde batean sartzeko aipatzen dituenak] vous conviennent»108 Hau da, Broussainek Azkueri esaten zion izen berriak Arana Goirirekin, Campionekin eta Guerrarekin adosteko, eta
|
pertsona
gutxi baina prestatuak hautatzeko. Non geratzen da hortaz Azkue eta Broussainen jukutria antisabindarra?
|
|
|
Plano tenporalari dagokio garuneko asimetria nabarmenenetako bat, ezkerrekoa handiagoa izaten baita garun gehienetan.
|
Pertsona
gutxi batzuengan bakarrik gertatzen da plano tenporalen simetria, eta gutxi horiek dislexikoak izan ohi dira. Hynden eta Hiemenzen arabera (1997), dislexikoak ez dira bereizten eskuin planoaren tamainagatik, ezkerrekoa txikiagoa edukitzeagatik baizik.
|
|
|
Bidaia amaitzeko, lehen mailako bidaiariak beren hotelera edo egoitzara eraman daitezke limusinak bezalako ibilgailuetan, iritsi ziren bezala. Azken batean, hegaldia luxu bihurtzen duten pribilegioak,
|
pertsona
gutxi batzuentzat eskuragarri.
|
|
|
Halakoetan, psikologoari kontsulta egitea komeni da. Hala ere, oso
|
pertsona
gutxik eskatzen diote laguntza espezialista bati. Gogoan izan behar da erasan nagusiak zaharrak direla, ez dutela eskatzen, eta haurrak, jakina, ez dutela berarengana jotzen gurasoek egiten ez badute.
|
|
|
Aminoazido hori, zehazki L fenilalanina izeneko forma kimikoan, koleszistozinina maila (CCK) handitzeko gai da; hormona horrek erantzukizun handia du hipotalamoan, asetasunaren garun zentroan, asetasun sentsazioaren gainean. Esperimentazioan aminoazido hori eman zitzaien
|
pertsonek
gutxiago jan zuten, eta, gainera, L fenilalanina hartu ez zuten beste batzuek baino aseago sentitu ziren. Hala ere, oraindik kabo solte asko geratzen dira espirulinaren eta pisu galeraren arteko lotura aurkitu eta agerian utzi arte.
|
|
|
Orain dela hilabete batzuk, ekonomia historiako kapitulu konplexu eta larritzat jotzen zen finantza krisia. Baina
|
pertsona
gutxik pentsa zezaketen lehen mailako banku askok estatuetara jo zutela likidezia lortzeko eta urratsetik ateratzeko. Nazioarteko banku sisteman dagoen kreditu murrizketaren ondorioz, ordea, Europako herrialde askotako gobernuek, baita Estatu Batuetakoek ere, erakunde bat baino gehiago erreskatatzera jo behar izan dute, egungo egoerei aurre egiteko dirua emanez.
|
|
|
Europaz maiteminduta nago, ezin uka, Europako txokoak, historia, jendea.. baina azken aldi honetan, egiten ari direna ikusita, hitzarmen eta tratatu horiei buruz galdegingo balidate, ezetz esango nieke; ez dut nahi nire ordez erabaki dezaten pertsona horiek,
|
pertsona
gutxi horiek, humanitatez eskas dabiltzan horiek (atseden hartzeko ere betarik gabe lan egin; gaizki, hain gaizki banatua dagoen mundu honetan jan ahal izateko beste xederik gabe hona etorritako pertsonak kartzelatu eta egotzi, zuzentarau lotsagarri horren bitartez; estu, ito arte estu hartu nahi gaituzte ekonomikoki...).
|
|
|
Baina beldurgarriak.
|
Pertsona
gutxi agertzen dira, esan nahi dut norbanako gutxi, gizabanako gutxi dagoela; eta agertzen direnean zoroak edo mistizismoak harturik daude: begiak galdurik, begitarteak deformaturik, zentzutik kanpo.
|
|
2009
|
|
|
Aldez aurretik alabaina, ikergai izango dugun legezko errealitate hori kokatuko dugu, argitara eman diren azken datuek islatzen duten errealitate soziolinguistikoan. Honetara hain zuzen ere, garrantzitsua deritzogu, aurrenik, 2006ko IV. inkesta soziolinguistikotik ateratako zenbait datu aztertzea2 Aipatu inkestak, Euskal Herriko lurralde guztietan bizi den eta hamabost urtetik gorakoa den biztanleria du aztergai (2.500.000
|
pertsona
gutxi gora behera). Hortaz, kanpo uzten du hamabost urtetik beherako biztanleria; eta datu hori azpimarragarria da, euskaldun kopuru gehien duen taldea delako.
|
|
|
Edo gaztelania, hizkuntza global gisa aurkezten hasi baitzen, baina datu garrantzitsu bat ahaztuta. Gaztelania, dakigun bezala, Europako
|
pertsona
gutxi batzuek hitz egiten duten hizkuntza amerikar bat da; baina hortik aurrera ez dago besterik. Frantsesa eta ingelesa bai, hizkuntza globalak dira:
|
|
|
Hizkuntza normalizaziotik bideratzen ditugun plangintzetan, maila zehatza eta orokorra uztartu behar izaten ditugu. Tailer hau, zalantzarik gabe, lehenengoan kokatzen da,
|
pertsona
gutxirengan eragiten du baina, tantaka tantaka, kultura aldaketa bat bidera liteke horrela. Ikuspegi kualitatiboei bidea zabaldu litzaieke, gure iritziz.
|
|
|
Langabeziak sektore guztietan hartu du goranzko joera, baina batez ere, Zerbitzuen arloan (%4, 64 gehiago) eta Eraikuntzan (%4, 05 gehiago) edota Industriagintzan (%5, 18) Gainera, langabezia erkidego guztietan igo da Balear Irletan izan ezik, bertan 80
|
pertsona
gutxiago baitaude lanik gabe.
|
|
|
Halaber, Argentinan
|
pertsona
gutxik lortu dutena lortu zuen: Alderdi Justizialista (peronista) garaitzea hauteskundeetan.
|
|
|
Inditexek milaka pertsona janzten ditu euro gutxi batzuen truke; Oskarrek, berriz,
|
pertsona
gutxi batzuk janzten ditu, baina milaka euroren trukean.
|
|
|
Harrigarria da:
|
pertsona
gutxi daude ballet klasiko bat edo gauza garaikideena gozatzeko ahalmena dutena.
|
|
|
Espainiako Estatuan langabezia tasa %0, 58 jaitsi da uztailean (20.794
|
pertsona
gutxiago), azken hiru hilabeteetan behera egin duelarik 3.544.094 langabera jaitsi arte, Espainiako Lan eta Immigrazio Ministerioak jakitera eman duenez.
|
|
|
Inditexek milaka pertsona janzten ditu euro gutxi batzuen truke; Oskarrek, berriz,
|
pertsona
gutxi batzuk janzten ditu, baina milaka euroren trukean.
|
|
|
Sortzear zèn eguzki haren itzalpean, etorkizunaren irrika sutsuan bizi den
|
pertsonak
gutxi behar izaten du geroaldia orainaldi bihurtzeko?, Domingok pasioz hitz egiten zuen: ezker esku ukabil bihurtuak eta haren begiei zerièn dirdira bereziak ez zuten besterik adierazten behinik behin; orduan ere, baina, Domingok galdera hura zuen buruan, galdera hura behar zuen?, bazkalondoren kafea hartu eta etxera deitu baitzuen berriro; hargatik edo, baita giroa gero eta zitalagoa zelako ere, Domingo bezperan baino urduriago zegoen, eta are urduriago jarri zen, lehenengo deialdian ama jarri, eta jarri ez beste katigatu baitzuen telefonoa; bigarrenean saiatu zen, baina soinu batzuek eragotzi zioten deia; hirugarrenean, aldiz, bezperan bezala, Maria Bibiana atera zitzaion; bezperan ez bezala, baina, Maria Bibiana kezkatuta zegoen:
|
|
|
Izan ere, etxebizitza arazoen eta iraganeko droga trafikoaren guneak baitira atentatua jasan duten Madrilgo zonaldeak; langileen erreferentea lehen, etorkinen babestoki orain. Diru ahalmen handiko
|
pertsona
gutxi tren horietako bidaiarien artean. Sarraskiaren erantzulea nor den jakin gabe idazten ari naiz honako lerroak.
|
|
|
Dena dela, honakoa pentsatu behar dugu: garai hartan teoriaren alde ematen ziren frogak ulertzeko gai oso
|
pertsona
gutxi zegoela. Froga horiek izaki bizidunei buruzko azterketa sakonak egitea eskatzen zuten; baita fosilen hondarrenak ere, hain zuzen.
|
|
|
Egoera horrek asebetetze falta handia eragiten du, bai pazienteen artean, bai mina arintzeko ardura duten osasun profesionalen artean. Fibromialgiak
|
pertsona
gutxi batzuei eragiten die, batez ere emakumeei. Nahaste horretan, min orokorra, aldarte gorabeherak eta nekea sintoma garrantzitsuak dira.
|
|
|
Bestalde, Eustaten datuen arabera, langabezia tasa %7, 7ra heldu da Euskal Autonomia Erkidegoan urteko lehen hiruhilekoan, aurrekoan baino %3, 1 gehiago. Euskadiko lan merkatuan 934.300 landun daude, aurreko hiruhilekoan baino 21.500
|
pertsona
gutxiago. (iturria:
|
|
|
Bi herritan bakarrik egin du behera: Eskoriatzan lau
|
pertsona
gutxiago zeuden lanik barik, Leintz Gatzagan bakarra.Hilabete bakarrean, %1, 92 egin du gora Debagoienean langabeziak, eta denera, 3396 pertsona zeuden lanik barik abuztua bukatzean. Horrek, %10, 96an kokatu du langabezia tasa, iazko abuztuan baino lau puntu eta erdi baino gehiago.
|
|
|
Beste bi udalerritan egon da jaitsiera, aurreko urteetan ere egon dena. Ergoienan populazioak 9 pertsonetan egin du behera, %2, 11 Olatzagutiari dagokionez 52
|
pertsona
gutxiago zeuden erroldan, %2, 99ko jaitsierarekin. 2008 01 2007 01 HerriaGuztiraGizonakEmakumeakGuztiraGizonakEmakumeakKopurua%Arakil946518428907498409+ 39 + %4, 29Irurtzun2.2481.1741.0742.2001.1381.062+ 48+ %2, 18Irañeta16191701568967+ 5+ %3, 20Uharte Arakil790420370774415359+ 16+ %2, 06Arruazu10458461045747= %0Lakuntza1.1686155531.130591539+ 38+ %3, 36Arbizu1.0745715031.021546475+ 53+ %5, 19E... www.ine.es
|
|
|
Lehenik eta behin, ez dakigu nondik eta nori otu zitzaion Txinbito ontzia kontratatzea
|
pertsona
gutxi batzuk Kontxako badiatik itsasontzi batean pasea zitezen ziurrenik, bizkaitar guztion kontura. Ez dugu bidaia horren xehetasunik, eta, beraz, ez dakigu zer irizpide erabili ziren klub konkretu batzuetako zuzendariak, hala nola Gorka Arrinda, Xabier Jon Davalillo eta Jose Alberto Pradera, ontzi horretara gonbidatzeko, eta ez, ordea, beste pertsona batzuk.
|
|
|
Misterio kutsua izan du beti Gasteiztik 22 kilometrora dagoen Arabako mendialdeko herri txiki horrek. 30 urtean, Ertzaintzak apenas zabaldu du informaziorik Berrozin egiten dutenaren inguruan, eta oso
|
pertsona
gutxik ikusi ahal izan dituzte bertan dauden instalazioak. Atzo arte, behinik behin.
|
|
|
Sortzear zèn eguzki haren itzalpean –etorkizunaren irrika sutsuan bizi den
|
pertsonak
gutxi behar izaten du geroaldia orainaldi bihurtzeko–, Domingok pasioz hitz egiten zuen: ezker esku ukabil bihurtuak eta haren begiei zerièn dirdira bereziak ez zuten besterik adierazten behinik behin; orduan ere, baina, Domingok galdera hura zuen buruan –galdera hura behar zuen–, bazkalondoren kafea hartu eta etxera deitu baitzuen berriro; hargatik edo, baita giroa gero eta zitalagoa zelako ere, Domingo bezperan baino urduriago zegoen, eta are urduriago jarri zen, lehenengo deialdian ama jarri, eta jarri ez beste katigatu baitzuen telefonoa; bigarrenean saiatu zen, baina soinu batzuek eragotzi zioten deia; hirugarrenean, aldiz, bezperan bezala, Maria Bibiana atera zitzaion; bezperan ez bezala, baina, Maria Bibiana kezkatuta zegoen:
|
|
|
Kontu horiek guztiek, nolanahi ere, ezer gutxirako balio dute. Izan ere, oso
|
pertsona
gutxi dira, munduko edozein bazterretan, hizkuntza bat ikastera eta erabiltzera jauzi egiten dutenak hizkuntza hori zaharra (zaharrena) delako, bitxikeria delako, alegia. Alde horretatik begiratuta, ez dago garbi hizkuntza zaharra izatea abantaila ote den ere, inork hizkuntza batekiko atxikimendua eman dezan.
|
|
2010
|
|
|
Ez da aipatzen, halaber, teknologiaren garapenak, lan indarra ere etengabe ordezkatzen duela: hau da,
|
pertsona
gutxiago lanean, baina produkzio handiagoa. Hona adibide bat:
|
|
|
Datu horien azkeneko 40 urtetako bilakaeraren analisia eginez ondoriozta liteke kostaldeko populazioa %1, 3 hazi dela (35.512 pertsona gehiago) eta bitarteko zonaldekoa %1, 8 (32.882 pertsona gehiago). Aldiz, barnealdean duela 40 urte baino 7.000
|
pertsona
gutxiago bizi dira.
|
|
|
nahikoa da, bide horrek ez garamatza inora, kito. Eta puntu honetan batasuna aho batezkoa izan arren,
|
pertsona
gutxi batzuek erabaki behar dute, nonbait, beren erakundearen etorkizuna ez ezik, baita gu guztiona ere, bere gainean hartu duten sakrifizio pertsonalak eman uste dien zilegitasun badaezpadako batekin.
|
|
|
urtean egin zuen ikerketa baten arabera, Mediterraneoko dieta egin eta fruitu lehor asko jaten dituzten
|
pertsonak
gutxiago gizentzen dira jaten ez dituztenak baino.
|
|
|
Eduardo Zubiaurre presidentearen esanetan, Gipuzkoako lehen hiruhileko datuak etsigarriak izan dira, Barne Produktu Gordina geldituta dagoelako eta industria ihardueraren igoera% 0,2an geratu delako.Hala ere, bere hitzetan, apirilean izan den langabeziaren jaitsiera da daturik garrantzitsuena, orotara 1.313
|
pertsona
gutxiago. Horrez gain, apirilean 15.110 kontratu sinatu dituzte (2009ko epe berdinarekin alderatuz,% 3,7 gehiago).
|
|
|
Eta haren talentuarekin liluratuta gelditu zen. Hemezortzi urteko neska hark Babbagen makinekiko agertu zuen interesak, eta Babbagen ideiak benetan ulertzeko gai izan zen
|
pertsona
gutxietako bat izateak ere izango zuen eragina liluratze horretan.
|
|
|
Jakinaren gainean jarri zituzten
|
pertsona
gutxien artean zegoen Donostiako gotzaina, Juan Maria Uriarte, negoziazio politiko sekretuen barrunbeei buruz zertxobait badakien gizona, bera izan baitzen bitartekari eta moderatzaile Lizarra Garaziko Itunaren garaian, 1999an, Espainiako Gobernuko ordezkariek eta ETAkoek egin zuten bilera bakarrean, Lausanne ondoko herri batean, Veveyn (Suitza). Orduko Barne ministroak, Jaime Mayor Orejak, zabaldu zuen Uriarte izan zela bitartekaria, eta erre egin zuen, horrela, elizgizona eginkizun horietarako.
|
|
|
–Behin esan nizun arima asko eta asko daudela gure artean, nahiz eta
|
pertsona
gutxik izan horiek ikusteko gaitasuna.
|
|
|
historian oso
|
pertsona
gutxik zeharkatu dituzte Siriako Damaskotik
|
|
|
Zati edo ontzi txikiak aukeratzea.
|
Pertsonek
gutxiago jateko joera dutela egiaztatu da, janaria pakete txiki batean ematen zaienean eta pakete handi batetik bazkaltzera gonbidatzen zaienean, elikagai bolumen berarekin. Maiz gertatzen da, halaber, patata frijituen edo pipen poltsa irekitzen denean, edukia bukatzen dela.
|
|
|
Batez beste sei urte igaro ondoren, ikertzaileek erresonantzia magnetikoko irudien garun eskanerrak (IRM) egin zituzten. Proben emaitzek erakutsi zuten 238
|
pertsonak
gutxienez garuneko eremu kaltetua zutela. Mediterraneoaren antzeko dieta egiten zuten pertsonak% 36 gutxiago ziren garuneko eremu kaltetuak edukitzeko joera gutxien zutenak baino.
|
|
|
Kopuru horiek 2008ko ekainekoen antzekoak dira, baina 2008ko abenduko zifrekiko gorakada izan zen. 2003ko abenduan baino 10.000
|
pertsona
gutxiago zeuden itxaron zerrendetan. Espezialitateen arabera, dermatologiak itxaronaldia laburragoa izan zuen batez beste, 41 egunekoa, azken neurketan baino lau egun gutxiago (2008ko abendua).
|
|
|
Aurpegi masailetako kirurgian izan ezik, espezialitate guztietan murriztu zen batez besteko itxaronaldia 2008ko ekainarekiko. zeuden pazienteen kopuruari dagokionez, murrizketa handiena kirurgia orokorrean eta digestio aparatuan gertatu zen, 2008ko ekainean baino 3.000
|
pertsona
gutxiago, eta oftalmologian, urtebete lehenago baino 2.400 pertsona gutxiago. Traumatologian, oftalmologian eta kirurgia orokorrean itxaron behar izan zuten paziente gehienek; bularraldeko kirurgian eta bihotzeko kirurgian, berriz, ebakuntza egiteko zain zeuden pertsona gutxien.
|
|
|
Aurpegi masailetako kirurgian izan ezik, espezialitate guztietan murriztu zen batez besteko itxaronaldia 2008ko ekainarekiko. zeuden pazienteen kopuruari dagokionez, murrizketa handiena kirurgia orokorrean eta digestio aparatuan gertatu zen, 2008ko ekainean baino 3.000 pertsona gutxiago, eta oftalmologian, urtebete lehenago baino 2.400
|
pertsona
gutxiago. Traumatologian, oftalmologian eta kirurgia orokorrean itxaron behar izan zuten paziente gehienek; bularraldeko kirurgian eta bihotzeko kirurgian, berriz, ebakuntza egiteko zain zeuden pertsona gutxien.
|
|
|
zeuden pazienteen kopuruari dagokionez, murrizketa handiena kirurgia orokorrean eta digestio aparatuan gertatu zen, 2008ko ekainean baino 3.000 pertsona gutxiago, eta oftalmologian, urtebete lehenago baino 2.400 pertsona gutxiago. Traumatologian, oftalmologian eta kirurgia orokorrean itxaron behar izan zuten paziente gehienek; bularraldeko kirurgian eta bihotzeko kirurgian, berriz, ebakuntza egiteko zain zeuden
|
pertsona
gutxien. Ebakuntza motari dagokionez, katarata operazioetan izan zen gaixo kopururik handiena:
|
|
|
Ebakuntza motari dagokionez, katarata operazioetan izan zen gaixo kopururik handiena: 2008ko ekainean baino 3.094 paziente gutxiago, hernia (2.553
|
pertsona
gutxiago) eta karpo tunela (682). Prozesu horietan 61, 67 eta 60 egun itxaron behar izan ziren, hurrenez hurren.
|
|
|
CSICek lehen aldiz lortu du sendagai umezurtz bat izendatzea,
|
pertsona
gutxi batzuk tratatzeko
|
|
|
Gaixotasun batek
|
pertsona
gutxiri eragiten dienean
|
|
|
Osasun Teknologiako Enpresen Espainiako Federazioak (Fenin) 800 dentista eta 600 protesiko baino gehiagoren artean sustatutako inkesta batean jaso dira kopuru horiek. Federico Schmidt Feningo hortzen sektoreko lehendakariaren iritziz, 2009an gutxienez 17,5 milioi espainiar joan ziren dentistarengana, aurreko urtean baino 800.000
|
pertsona
gutxiago. Kopuru hori “oso negatiboa da espainiarren aho hortzetako osasunerako”.
|
|
|
Hala adierazten dute zifra berrienek: joan den apirilean, 24.188
|
pertsona
gutxiago zeuden langabezian, zortzi hilabetez gora langabezian egon ondoren. Ez dirudi kasualitatea Aste Santuan datuak hobetu direnik; beraz, udarako itxaropena dago.
|
|
|
Erabakia Mendekotasunaren Lurralde Kontseiluan hartu da, eta bertan ere gutxieneko mailaren eta prestazio ekonomikoen zenbatekoak hitzartu dira, indarrean dauden maila eta maila guztietarako. 2011n, “I. graduko 2 mailako mendekotasun ertaina” duten
|
pertsonek
gutxienez 60 euroko babes bermatua jasoko dute, “II. graduko 1 mailako mendekotasun larria” dutenek, 70,70 eurokoa, “II. graduko 2 mailako mendekotasun larria” dutenek, 103,20 eurokoa, “III. graduko 1 mailako mendekotasun handia” dutenek, 186,26 eurokoa. Leire Pajín Osasun, Gizarte Politika eta Berdintasuneko ministroak ziurtatu zuen gutxieneko babes mailaren ordainketa bermatuta dagoela, betiere, aurreko eta oraingo ekitaldi ekonomikoan hasieran onartutako hasierako aurrekontua handitu duten kreditu gehigarri batzuk ezarrita, Estatuko Administrazio Orokorrak sistema finantzatzeko hartutako finantza konpromisoei aurre egin ahal izateko.
|
|
|
[Iruñean] Errazki asmatuko duzue herrialde honetako jendeak behar du izan oso ezjakina; era batean gainerako gizakiengandik bereizirik egonik, ulertu gabe eta ulertarazia izan gabe beren Herria kasualki zeharkatzen duten
|
pertsona
gutxien aldetik. Alta, horretaz iritzia egitea posible izan zaidan neurrian, ez zaie falta adeitasunik, ez eta alaitasunik ere.
|
|
2011
|
|
|
pentsioen erreforma, gastua soziala gehiago gutxitzea, sektore publikoan plantilen murrizketa, bankak sortutako zorrak herritarrei ordainaraztea, errepresio juridiko poliziala indartzea balizko protestak zapaltzeko, e.a.Orain, krisialdi hau sortu dutenek pentsioen sistema publikoa ere murriztu nahi dute, neurri asko mahai gainean daudelarik: erretiro adina atzeratzea, kotizazio urte gehiago eskatzea pentsioa kobratu ahal izateko, kotizazio urte gehiago kontuan hartzea oinarri erregulatzailea finkatzerakoan... neurri hauek guztiak, edozein hartuta ere, pentsioak
|
pertsona
gutxiagok kobratzea eta kobratzen duten horiek diru gutxiago jasotzea ekarriko du. Aldi berean, Banka diru publiko mordoa ari da jasotzen gobernuen eskutik, ezeren truke.
|
|
|
Langabezia tasa% 4,5 hazi zen 2010ean aurreko urtearen aldean, hau da, 176.470 langabe gehiago zenbatu zituzten, 4.100.073 hain zuzen ere, Lan eta Immigrazio Ministerioak gaur zabaldu dituen datuetan agertzen denez. Iazko azarotik abendura, berriz, langabeziak behera egin zuen, 10.221
|
pertsona
gutxiago baitzeuden lanik gabe.
|
|
|
Berez, gaitzak kontrolpean izateko, txertatuen ehunekoak% 90 izan behar du, Munduko Osasun Erakundearen arabera (MOE). Hori horrela denean, taldearen immunizazio maila nahikoa da txertatu gabe geratzen den ehuneko txiki hori babesteko(
|
pertsona
gutxi batzuek ezin dute txertorik hartu, osasun arazoak dituztelako, eta beste batzuengan, berriz, ez dute eraginik). Aitzitik, txertatuen ehunekoa hori baino txikiagoa denean, izurriak sortzeko arriskua agertzen da.
|
|
|
Hain zuzen, Japonia da, Granjaren esanean, lurrikaren aurrean hobekien prestatuta dagoen herrialdea. Lurrikararekin batera tsunamia gertatu izan ez balitz, azpiegituretan kalte txikiak eta kaltetutako oso
|
pertsona
gutxi egongo ziratekeen.
|
|
|
Beraz, gure izaeraren alderdi negatibotzat jota dauzkagunak ezabatzeko joera dugu, zeren eta horrek erru sentimendua edo depresioa eragiten baitizkigu; hau da, autoirudia eta autoestimua gutxitzen dizkigu. Hala, gizatalde edo kultura batek irizten badio halako etnia batekoa izatea negatiboa dela, edo holako sexukoa edo erlijiokoa izatea ez dela ona, talde horietako
|
pertsonek
gutxiagotzat jotzen dute beren burua. Errudunak direla usteko dute, eta abar?.
|
|
|
pertsona normalek dituzten kognizio, emozio eta gatazka konplexuak ez ditu agertzen.
|
Pertsona
gutxik uzten dute arrastoa haren bizitzan. Bere buruaz kontent dagoela dirudien arren, haren benetako pentsamendu automatikoak honelakoak dira:
|
|
|
Ia ikusezinak dira. Herrialde txirotuetan datozen ezgaitasunak dituzten
|
pertsonek
gutxi dute. Askotan, ez dira beren eskubideak errespetatzen, bazterketaren biktima nagusiak dira eta muturreko bazterkeriarekin lotzen da.
|
|
|
Finantzen eta aseguruen munduan gertatzen da: aurrezki produktu bat, inbertsio produktu bat edo poliza bat sinatzen denean,
|
pertsona
gutxik irakurtzen dituzte liburuxkak eta kontratuaren baldintzak. Etxe aseguruen arloan, zenbait ikerketak ondorioztatu dute aseguratuen erdiek baino gehiagok ez dakitela kontratatuta dituzten estaldurak.
|
|
|
Nigeria (459), Boli Kosta (304), Kolonbia (247), Aljeria (181), Ginea (130), R.D. Kongo (113) eta Kamerun (112). Txostenaren arabera, “Espainian gero eta
|
pertsona
gutxiagok dute nazioarteko babesa izateko aukera”. Lana aurkitzeko laguntza Sarearen azken helburua da Asiloren Legeak babesten dituen pertsonak lan munduan sartzea, zenbait praktika aplikatzea eta “arrakastatsuak badira, zabaldu eta politika nazionalei transferitzea”, adierazi du Sareak.
|
|
|
Kalkulu berriek diru gutxiago ematen dute langileen poltsikoetan Adinen aldaketari dagokionez, aurreerretiroko baldintzak ere aldatu egin dira. Orain, gutxieneko adina 63 urtekoa izango da, edo 61,
|
pertsonak
gutxienez 30 urtez kotizatu badu. Baina aurreerretiroa funtsezko aldaketa da, sartzeko baldintzak aldatu egiten baitira.
|
|
|
Faktore detonatzaileek biztanleriaren osasunean duten eragina baloratzeko, bakoitzaren potentzia ez ezik, haren eraginpean dauden pertsonen kopurua ere kontuan hartu behar da. Hala, kokaina kontsumoa bihotzekoak eragiten dituen faktore indartsua den arren, oro har,
|
pertsona
gutxiago dago kutsaduraren aurrean; izan ere, nahiz eta ez den drogak bezain indartsua, pertsona askori eragiten baitie, garrantzi handiagoa du osasun publikoan. Bihotzaren osasunerako:
|
|
|
Lanak erakusten du, halaber, lehiakideen automotibazioa eta autopertzepzioa faktore garrantzitsuak direla, helduak kirol gehiago egitera animatzen baitituzte. “Oraindik ez dakigu zein izan daitekeen jarduera fisikoaren eta depresioaren arteko kausa erlazioa, baina argi dago fisikoki aktiboak diren adineko
|
pertsonak
gutxiago deprimitzen direla”, adierazi du Gothenburg Magnus Lindwalleko Unibertsitateko Ariketa eta Osasunaren Psikologiako irakasle laguntzaileak. “Hala ere, depresio maila handi batzuek pertsona bat kirol gutxiago egitera eraman dezakete, eta horrek esan nahi du elkarri eragin diezaioketela”, dio.
|
|
|
Aurreko hilarekin alderatuz Arakil eta Irurtzun aldeko herrietan langabeziak behera egin zuen. 10
|
pertsona
gutxiago daude zerrendetan, kopurua 184an geldituz. Altsasuko enplegu bulegoan, berriz, 38 pertsonek zerrenda gizendu zuten, 1.316ra iritsiz kopurua. Generoari erreparatuz gero, emakumezkoak dira gehienak:
|
|
|
Egia da Portugaleko beste herrialdetik Espainia alderat pasatzen zirela, baina aipatutako herri hau dugu emigraziorako lekurik erabiliena eta, beraz, gehien aipatzen dena. Bertako jendeen esanetan urte bitartean herriko 500 bat
|
pertsona
gutxi gorabehera joan zen Frantzia aldera. Honetaz gehiago hitz eginez, eta kalkuluak atereaz, Quadrazaiseko biztanleriatik XX. mendean 3.000tik 4.000 pertsona bitarte Frantziara joan zirela esan zidaten.
|
|
|
Askok inoiz amestu izan dutenez, Sabinok edo Antsok, edo beste inorkburua altxa baleza...! Baina fikziozko Euskal Herri horretan ere bizitzak jarraitzen du eta, Antsok ere aprobetxatu nahi du bizirik irauteko daukan bigarren aukera hau oso
|
pertsona
gutxiri eskaintzen zaiona, bestalde. Eta Antso ere, gizakia den neurrian, arazoei aurre egiteko aurkitu duen modurik egokiena da arazoak saihestea.
|
|
2012
|
|
|
Hainbat talderen bertsioak kantatu zituen, Atom Rhumbak lagunduta. Agertokian hainbeste transmititzen duten
|
pertsona
gutxi ikusi ditut. Gehiago hunkitu ninduen Josetxo Grietarekin lehen aldiz ikusi nuenean.
|
|
|
Dendara joan, diskoei begiratu bat eman, gustukoa aukeratu eta dendariari ordaintzea. Guztiz normala dirudien ekintza hori
|
pertsona
gutxi batzuek mantentzen duten erritual zaharkitua bihurtzen ari da urteak pasa ahala. Iraultza iritsi da musika salmentara eta liderrak Internet du izena.
|