2000
|
|
Ezker abertzalearen aparato politikoek, kirtena kontrolatzen dutenek, erabaki behar dute Lizarra Garaziko erresoluzio eskemari bene benetan heldu nahi dioten, horrek esan gura duen guztiarekin. «Eman hitza herriari» Lizarrakoaren muina, bere esanahi sakonenarekin heldu behar zaio, eta hori erabat kontrajarria dago Arabako herritarrek bide politikotik horrenbeste kargu instituzionaletarako aukeratu duten
|
pertsona
heriotzez baztertzearekin.
|
2001
|
|
Bien bitartean, Murtziako guardiako epaitegiak eginbideak ireki ditu “osasun publikoaren alde”, ekainaren 28an agerraldia detektatu zenetik 632 pertsonari eragin dien legionella epidemia horren inguruan. Epidemiak bi
|
pertsonaren
heriotza eragin du, eta kopuru ofizialen arabera, 237 kasutan legionellaren proba positiboa izan da. Murtziako Auzitegi Nagusiko Fiskaltzaren iturriek argitu zutenez, abian jarri duten jardunak “prebentziozkoa besterik ez du, eta erantzun judizial azkarra eman nahi du, beharrezkoa izanez gero, gauzatzen ari diren administrazio jarduketei laguntzeko”.
|
|
Espainiako kaltetuak Bayerrekin bilera egin zain daude akordio baterako – “kalte ordainak ordaintzea onartzen ez badute, epaitegietara joateko gomendatuko diegu kaltetuei”, esan zuen Carmen Flores, eta talde alemaniarrak atzo jakinarazi zuen justifikaziorik gabe iruditzen zaiola Lipobayren ondorio kaltegarriengatik AEBn dauden auzi eskeak. Izan ere, demanda horien kontsumoa 52
|
pertsonaren
heriotzarekin lotuta dago, horietako 4 Espainian. Gutun ireki batean, Manfred Schneider Bayerko presidenteak adierazi du gaur egun “ez dagoela frogarik” botikak gaixoen heriotza eragin duela, nahiz eta prestakinaren kontsumitzaileen artean hildakoak daudela onartzen duen.
|
|
Espainiako lau hildakoak, heriotza botikaren kontsumoarekin lotuta dutenak, “nahiko izututa” zeuden, eta, seguru asko, desagertu egingo ziren sendagaiarekin zerikusirik ez duten beste arrazoi batzuengatik. “Ez da erraza frogatzea medikamentuaren kontsumoaren eta mundu osoko 52
|
pertsonaren
heriotzaren artean lotura zuzena dagoenik”, esan zuen Bayer ek Madrilen duen agentziako ordezkari batek. “Hil egin dugu egin behar dugunean, ez beste batzuek hala erabakitzen dutenean”, esan zuen Flores indignatuak, eta esan zuen erakundeak ez duela utziko GIBak kutsatutako hemoderibatuekin gertatzen dena gertatzen.
|
|
Bestalde, lehendakariak esan zuen Zaragozako pertsona batek Bayerren aurkako lehen demanda jartzeko zain daudela, botika hartzen ari zen gaixoa hil egin baitzen. “Baier ek zauria baino lehen jartzen du benda, botikaren hartualdiaren eta 52
|
pertsonaren
heriotzaren artean erlazio zuzenik ez dagoela esaten duenean”, dio Floresek. Pazientearen Defendatzailearen Elkarteak Espainiako Medikamentu Agentziarekin bilera “presakoa” egiteko eskatzen jarraitzen du.
|
|
errakitismoa edo Biermer en sindromea (Revista médico Lancet. 1973ko ekainaren 9a). Ez da harritzekoa, beraz, medikuntza literaturan behin eta berriro deskribatu izana dieta makrobiotikoa inolako kontrolik eta ezagutzarik gabe jarraitzen zuten
|
pertsonen
heriotza kasuak. 1996 urtean, New Jerseyko Estatuko epaimahai handiak dieta makrobiotikoa biztanleen osasunerako arriskutsua zela esan zuen.
|
2002
|
|
Eta heriotzak gugan min berezi bat sortzen du, gure bizitzan funtsezkoa den
|
pertsonaren
heriotzak arazo konponezina ekarri digula eta pertsona horri betiko faltako zaigula aurkitzen baikara.
|
|
Bestalde, noizbehinkako gidarien arriskua da kanpainaren beste alderdi bat. Espezialistek «oso ehuneko handia» detektatzen dute, matxura edo istripu baten ondoren ibilgailuak abandonatzean oinezko bihurtzen diren
|
pertsonen
heriotza.
|
|
Refludan du izena, eta bost
|
pertsonaren
heriotza eragin du Erresuma Batuan.
|
|
Nolanahi ere, oroimena ez ezik, beti gelditzen da zerbait ona, maite dituzun
|
pertsonen
heriotzaren ondoren: pairamena eta beratasuna irabazteaz gainera, maite zenuen bati eskaini ez zeniona maite duzun beste bati eskaintzeko beharra sentitzen duzu.
|
2003
|
|
Joan zaigun
|
pertsonaren
heriotza aurretiaz aurreikus baldin badaiteke, has gaitezen gestioak garaiz egiten.
|
|
|
Pertsonaren
heriotza bihotzeko eta arnasbideetako funtzioak edota funtzio entzefalikoak atzera bueltarik gabe eten direla berretsi eta gero egiaztatuko da.
|
|
Espainiako urteko maximoa (Morón de la Frontera, Sevilla, 46,2 gradurekin) eta minimo altuena (Jaen, 30 gradurekin) gainditu zituen jardunaldiak, eta hodei txikiak bakarrik eragotzi zuen azken mendeko muturreko markak lortzea. Beroak bi
|
pertsonaren
heriotza eragin zuen: gizon bat Sevillan eta emakume bat Kordoban, bi kasuetan bero kolpearen ondorioz.
|
|
Antzeko gertaera bat gertatu zen 2000 urtean El Vendrell herrian, Bartzelona eta Tarragona probintzien artean, familia bateko hiru kideri eragin zien agerraldi batekin. Larrialdietara joan ondoren, sintomak prozesu txikitzat hartu ziren, eta ordu batzuen ondoren, hiru
|
pertsonen
heriotza egiaztatu zen (bikote bat eta haren seme txikia). Frantzian sortutako agerraldian, zorionez, eragindako guztiak ospitaleratu zituzten, eta behar bezala berreskuratzen dira; beraz, heriotza tasa nulua izan da.
|
|
Bupropiona molekula nikotinikoa ez den lehenengo sendagaia da, eta haren egitura kimikoak ez du inolako antzik nikotinarekin, ez eta mendekotasun hori tratatzeko erabiltzen diren beste botika batzuekin ere. Bupropiona duela pare bat urte Erresuma Batuan 35
|
pertsonaren
heriotzarekin lotu zen. Espainian ez zen kasu bakar bat ere atzeman, baina sendagileek behin eta berriz diote kontraindikatuta dagoela historia konbultsiboa duten gaixoekin eta elikadura nahasteren bat duten pertsonekin.
|
2004
|
|
Ezin da
|
pertsonaren
heriotza erremediatu, baina bai beste zenbait gauza, momentu hori eramangarriago edo ez hain mingarri egiten dutenak.
|
|
Kontsumitzaileek ez ezik, elkarte eta erakunde askok eskaria eginik, Aseguru eta Pentsio Fondoen Zuzendaritza Nagusiak (APFZN) Hildako
|
Pertsonen
Heriotzagatiko Estalduradun Aseguruen Fitxategi Informatiboa sortzeko Lege Aurreproiektua idatzi du.
|
|
Gainerako abintestato jaraunsleek adierazpena eskuratu ahal izango dute bide judizialaren bitartez, baldin eta behar bezala egiaztatzen badira oinordetza eragin duen
|
pertsonaren
heriotza eta horri begira haiek duten ahaidetasuna; Azken Nahietako Egintzen Erregistro Nagusiak emandako ziurtagiriarekin, eta lekuko bidezko informazioarekin, egiaztatu da aipatu pertsona azken nahiaren xedapenik gabe hil dela, bai eta horiek bakarrik, edo, izendatzen diren pertsonekin batera, jaraunsle bakarrak direla ere.
|
2005
|
|
Oinordetza itunen bidez eskuratutako edo etorkizunean eskuratu beharreko ondasunen inskripzioan, erakunde hori arautu edo onartzen duen kasuan kasuko legerian erabilitako izendazioaz gain, hurrengoa ere agerrarazi behar da: eskritura publikoaren hizpaketa egokiak; ezkontzaren data, ezkontza itunak izanez gero, eta, hala denean, eskualdaketa eragin duen pertsonaren edo eragin duten
|
pertsonen
heriotza data; Azken Nahien Erregistrorrezkoa denean; eta jaraunslearen izen Nagusiak emandako ziurtagiriaren edukia, ziurtagiri hori aurkeztea behadapena jasotzen duen eskritura, testamentu edo ebazpen judizialaren berezitasunak.
|
|
Lehenengo urratsean, zer ulertzen den eta norentzat den onuraduna argitzea litzateke. Kontu hori zehaztu ondoren, prestaziorako eskubidea ematen duen
|
pertsonaren
heriotza gertatu zenean ezkonduta ez zeuden ehunka bikoteren egoera egokitu litzateke. Prozesu horretan, hildakoarekin harreman ekonomikorik ez duten dibortziatuak ere baztertu egingo dira.
|
2006
|
|
Artikulu bereko 2 zenbakiaren kasuan, salak, zein
|
pertsonaren
heriotza zigortu eta pertsona hori bizirik dagoela egiaztatu ondoren, epai irmoa deuseztatuko du.
|
|
Edozein
|
pertsonaren
heriotzak gutitzen naugizadiari loturik nagoelako.
|
|
Zientzialariek onartzen dute 3a proteina dela SRAGren birusa zeluletan sartzen laguntzen duen lehen hodi ioniko baieztatua, baina ez dakigu beste sarbiderik dagoen. Arnas sindrome akutu eta larriak 814
|
pertsonaren
heriotza eragin zuen, eta 8.470 pertsonari eragin zien 2003ko udaberrian. Eragin handia izan zuen munduko 32 herrialde eta eskualdetan.
|
|
Mikroorganismoaren eta produktuaren arteko harreman zuzenari esker, kontrol zorrotza ezarri behar da, eta kontrol hori ez da eraginkorra izango, baldin eta kontsumitzaileek ez badute arazo hori onartzen eta ez badute janaririk egiten arrautza gordin pasteurizatu gabea erabiliz. Bereziki kezkatzen du, halaber, Salmonella eta Campylobacter mahatsondoek antibiotikoekiko erresistenteak izatea; horien artean, fluorokinolonak nabarmentzen dira, oso tratatzeko zailak diren mikroorganismoak baitira, eta, kasu larrietan, kaltetutako
|
pertsonen
heriotza ekarriko luketenak. Mikroorganismo horiek batez ere animaliekin eta haragiarekin egiten dira.
|
2007
|
|
Bukatzeko, aipatu dezagun DDT intsektizida ospetsuaren joan etorriko historia. Joan den mendean erabat debekatu zen antiekologikoa zelakoan eta 2006ko irailean Munduko Osasun Erakundeak, besteak beste urtero milioika
|
pertsonaren
heriotzaren erantzule diren malaria edo dengea transmititzen dituzten eltxoak akabatzeko dagoen biderik eraginkorrenetako gisa hartu zuen.
|
|
Modu horretan, estradizio eskaria benetako delituengatik egiten dela eta oinarrizko eskubideen egikaritzak babestutako jokabideak ez direla zapaltzen ziurtatuko da; era berean, delituak pertsegitu arren, gizabanakoaren oinarrizko eskubideak, bereziki giza duintasunari datxezkionak, errespetatzen direla ziurtatuko da. Esaterako, Espainiak ez du estradizio eskaririk onartzen estraditatzen den
|
pertsonari
heriotza zigorra ezarri ahal bazaio; horrez gain, Konstituzio Auzitegiak, Giza Eskubideen Europako Auzitegiaren doktrinari jarraituz (1985eko otsailaren 12ko epaia. Colozza kasua, eta 1992ko urriaren 12koa. T.C. Italia kasua?), jatorriko estatuan delitu larriak egiteagatik auzi iheslaritzat kondenatutako pertsonen estradizioa ukatu du, erabilitako prozedurak egotziaren eskubideak bermatzen ez zituela ulertu duenean (martxoaren 30eko 91/ 2000 KAE).
|
|
Botulismoa toxikoa da, Clostridium generoko mikroorganismoek egindako toxina batek sortua, eta, eskuarki, Clostridium botulinum espezieak eragindakoa. Nerbio bulkadak blokeatzen ditu, eta paralisi orokor batek eragindako
|
pertsonen
heriotza eragiten du, arnasketa eragiten duten muskuluen paralisiak asfixia eragiten baitu. Hala ere, botulismoaren ezaugarri nagusia ez da berehalako paralisia.
|
|
Andaluziako Giza Eskubideen Aldeko Elkartea Andaluziako Giza Eskubideen Aldeko Elkarteak (APDHA) “Hegoaldeko Mugako Giza Eskubideei” buruzko txosten bat egin du, eta, bertan, “Marokoko eta Espainiako giza eskubideak ez errespetatzea, sekretismoa eta mugak kontrolatzeko neurriak militarizatzea” salatzen du. Orrialde hauetan, Apdhak 1.167
|
pertsonen
heriotza dokumentatu eta zehazten du, baina kalkulatzen du 7.000 etorkinek galdu dutela bizitza azken urtean gure herrialdera iristeko ahaleginean. Datu horiekin, inoiz baino nabarmenagoa da munduko leku askotan gertatzen ari den benetako drama migratzailea:
|
|
besteak gabe gauzak nolakoak izango diren ikasten da, bakardadea onartzen. Adituen esanetan,
|
pertsonaren
heriotzaren eta galeraren aurrean jarrerak alda daitezke. Senitarteko bat hil aurreko fasean, oroimen sakona utzi dute familia osoan, eta dolua lantzeko gai errepikakorretako bat izango da.
|
|
Aseguru kontzeptu berri horrek bereizten dituen beste ezaugarri batzuk dira inbertitzaileak aukera ematen duela likidatu beharreko balioaren itzulketa osoa edo partziala eskatzeko. Poliza guztiak kobratu ahal izango dira Beste alde batetik, bizi aseguru baten onuraduna den jakiteko interesa duen edozein
|
pertsona
Heriotza Estalduraren Erregistroa jarri da martxan, sistema erreklamatu bat, polizarik kobratu gabe gera ez dadin. Erregistro horrek agiri bat emanen du, hildako pertsona batek heriotza estaldurako asegururen bat kontratatua zuen egiaztatzeko.
|
2008
|
|
“Pertsona asko hil dira indarra gehiegi aplikatzearen ondorioz, eta dozenaka mila dira askatasunik gabe daudenak beren aurka kargurik aurkeztu gabe eta epaitu gabe”, adierazi du txostenak. Gainera, 2004 urtean kapital zigorra ezarri zenetik, ehunka
|
pertsona
heriotzara kondenatu dituzte, asko epaiketetan gutxieneko berme prozesalik gabe. Erlijio talde fundamentalista ugariek ere okerrera egin dute emakumeen bizi baldintzetan.
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioak lasaitasunerako deia egin du, Creutzfeldt Jakob gaixotasunaren ondorioz Gaztela eta Leonen bi
|
pertsonaren
heriotzak eragindako alarmaren ondoren, behien entzefalopatia espongiformearen (EEB) giza aldaera edo “behi eroen” gaitza. “Kasu horiek ez dute ondorio epidemiologikorik, hau da, ez dute herritarren osasuna arriskuan jartzen”, adierazi du Ministerioak ohar batean.
|
|
Albacea baten bidez funtzionatzen du normalean. Hau da, erabiltzailearen konfiantzako pertsona batek aldez aurretik onartu behar du
|
pertsonaren
heriotzaren zerbitzuari abisatzeko funtzioa, azken nahien ekintzak abian jar daitezen. Hala ere, kontuan hartu behar da plataforma erabiltzailea baino lehenago “hil” daitekeela.
|
|
Haren iritziz, datorren astean Nazio Batuen Batzar Nagusiaren bilera hastea esparru egokia izan liteke gobernuek premiazko erreformak egiteko konpromisoa har dezaten, adingabeen eskubideak babesteko. Ia munduko estatu guztiek berretsi dute 18 urte baino gutxiago dituzten
|
pertsonei
heriotza zigorra jartzeko debekua bermatzen duten itunak. Ildo horretatik, batzuk, hala nola Estatu Batuak eta Txina, aurrera egin dute adingabeentzako heriotza zigorra debekatzera eta justiziak kolektibo horri ematen dion babesa indartzera.
|
|
•" Hiesak urtero hiltzen dituen 2,9 milioi
|
pertsonen
heriotza saihestu eta etorkizunean gaixotasun horrek 3,9 milioi laguni eragingo dizkien kalteei aurre egiteko": 13.000 milioi dolar.
|
2009
|
|
Ontziaren eta gehigarrien balioa ez denean nahiko erantzukizun guztiak estaltzeko, lehenespenez ordainduko dira
|
pertsonen
heriotza eta lesioen ondoriozko kalte ordainak.
|
|
Australiako hedabideek zabaldu dute atxilotutako biak Churchilleko sutearekin lotura dutela. Victoria Estatuko ekialdeko sute honek besteak beste, Marysvilleko hiria suntsitu du eta ehun bat
|
pertsonen
heriotzak eragin ditu.
|
|
Iazko abuztuaren 20an Barajaseko aireportuan (Madril) istripua izan eta 154
|
pertsonaren
heriotza eragin zuen hegazkina flap gailuak zabaldu gabe aireratu zen, Istripuak Ikertzeko Abiazio Zibilak duen Batzordearen (CIAIAC) txostenaren arabera.
|
|
Erreskate taldeak lanetan ari dira hondakinen artean dagoen milaka pertsona bizirik ateratzeko asmoz, Indonesiako Sumatra uhartean seismo batek gutxienez 1.100
|
pertsonaren
heriotza eragin ostean, Nazio Batuen Erakundeak jakinarazi duenez.
|
|
Birus horrek infekzio iraunkorrak eragiten ditu etxeko saguan, eta, batzuetan, gizakiei transmititzen zaie. Normalean arazo larririk sortzen ez duen arren, batzuetan sistema immune ahuldua duten
|
pertsonen
heriotza eragin dezake, edo abortuak eragin ditzake, kutsatzea haurdunaldian gertatzen bada. “Birus horren mutazio tasa handiari esker, aldaeren gordailu bat izan dezake, gerta litezkeen ingurumen aldaketetara eta ostalariaren immunitate sistemaren erasoetara edo kutsatu nahi dituen zelulen heterogeneotasunera egokitu ahal izateko”, zehaztu zuen Manrubiak.
|
|
219 milioi dolar, gastu sozialaren %12, 6, hezkuntzako gastu publikoaren %32, 1 eta BPG nazionalaren %2, 3 inguru. Bestalde, desnutrizioa zuten
|
pertsonen
heriotzak eragindako produktibitate galera 319 milioi dolarrekoa izan zen, BPGaren %3, 4.
|
|
Adinekoei soilik eragiten dietela uste da. Hala ere, 70 urtetik beherako
|
pertsonen
heriotza goiztiarra eragiten dute, eta 60 urtetik beherako pertsonen %25 Horren adibide da haurren gehiegizko pisua eta gizentasuna, bost urtetik beherako 22 milioi pertsonari baino gehiagori eragiten baitie, eta horrek 2 motako diabetesa gehitzea ekarri du haur eta nerabeen artean. Halaber, ez dira beti osasungarriak ez diren bizi ohituren ondorio, agertokia baliabiderik gabeko herrialdeetara aldatzen denean.
|
|
Haurrak, zaharrak eta, oro har, horrelako gaixotasunak dituztenak (asma, bronkitisa, enfisema eta abar). kutsadura horrekiko sentikorrenak dira. Hainbat ikerketaren arabera, gas horrek ingurumenean duen kontzentrazioa handitu egin da, eta, horren ondorioz, gaixotasunak eta adineko
|
pertsonen
heriotza tasa handitu egin dira. Journal of Epidemiology and Community Health en argitaratutako azterlan batek Valentzian neurtu zituen zenbait kutsatzaile, besteak beste, so2 a, 1994 eta 1996 bitartean.
|
|
G8ko herrialdeen asmoak aurrera ateratzeak oso ordain garestia duela uste du Kucharzek. . Merkatu askearen dogmarekin jarraitzeak milioika
|
pertsonaren
heriotza eragiten du; gizateriaren kontrako krimena da?.
|
|
Neurri horrekin, 6.000 pertsonaren bizitza salba dezakete. Coloradoko Unibertsitatearen ikerlan baten arabera, munduko itsas garraioak urtero 60.000
|
pertsonaren
heriotza dakar, baita hainbat gaixotasun ere. Danimarkan ere, beste ikerlan batek ondorio berak atera ditu.
|
2010
|
|
Arnold Antonin Cannesko festibalean eta FESPACOn saritua Haitiko lurrikara gertatu eta berehala hasi zen Chronique d´une catastrophe annoncee (Iragarritako hondamendiaren kronika) filmatzen. Lurrikaran hil ziren 250.000
|
pertsonen
heriotzan utzikeria politikoak zenbaterainoko ardura duen salatu nahi izan du.
|
|
Hala ere, aniztasun hori gorabehera, hiru kalte talde handi daude erreklamatzeko:
|
Pertsonaren
heriotza. Lesio iraunkorrak (baliaezintasunarekin edo gabe).
|
|
Klima aldaketan eragiten dute eta urtean milioika
|
pertsonaren
heriotza eragiten dute, baina gutxi dakigu haiei buruz.
|
|
Animalia horien prentsa txarra gehiegizkoa da. 300 marrazo espezie ezagunetatik lauk bakarrik eragin dute inoiz
|
pertsonen
heriotza, eta 15 eta 20 artean gizakiak hil gabe eraso edo zauritu dute. Kalkulatzen da urtean ehun marrazo eraso daudela, eta horietatik hogeita hamar hilgarriak direla.
|
|
Dieta osasuntsu batek adineko
|
pertsonen
heriotza arriskua murriztu dezake
|
|
Dieta osasuntsu baten jarraipenak, landarez, frutaz, osoko zerealez, koipe, oilasko eta arrain gutxiko produktuez osatua, adineko
|
pertsonen
heriotza arriskua murriztu dezake. Marylandeko Unibertsitateak (AEB) urtarrilean argitaratuko duen azterlan batek dioenez, “Journal of the American Dietetic Association” aldizkarian argitaratuko da.
|
|
Grafikoki esatearren, abortu natural baten aurrean, ez dugu eskuarki hiletarik egiten, ez dugu jokatzen heriotza arrunt baten kasuan bezalaxe. Abortu naturalak betidanik gertatu izan dira, eta beren lazgarrian, ez dira hartzen
|
pertsonen
heriotza kasutzat. Zergatik?
|
2011
|
|
|
Pertsonen
heriotzak nortasun zibila azkentzen du.
|
|
Lehendakariak Twitter sare sozialean, Euskadin trantsizio garaian funtsezkoa izan zen
|
pertsonaren
heriotzaren inguruan iruzkin bat egin du.
|
|
Eta orduan, buru buruan sartu zitzaion San Frantziskoko urtegiaren irudia, don Marianok alkateak presiditutako batzarrean aipatu zuena eta bortzehun
|
pertsonaren
heriotza eragin zuena, baita irudi obsesibo hark bere izua are izuago bihurtu ere, bere babesean eraikitakoak ere antzeko akabera izaten ahal zuelakoan?
|
|
Kutsatutako urak eta higiene baldintza eskasek ere eragin negatiboa dute haurren osasunean. Izan ere, haurren segurtasunari eta bizi kalitateari eragiteaz gain, bost urtetik beherako 1,5 milioi
|
pertsonaren
heriotza eragiten dute, beherako eritasunen ondorioz. Unicef ek aldezten du eskoletan ur, saneamendu eta higiene zerbitzu egokiak jartzeak lagundu egin dezakeela, bai higienearekin zerikusia duten gaixotasun kasuak, bai eskolako absentismoa murrizten, beherakoa dela eta.
|
|
EHUko iturriek adierazi dutenez, HIESaren atzetik, tuberkulosia da mundu osoan heriotza gehien eragiten dituen infekzio eragilea. Osasun arazo larria da, oraindik ere, mundu osoan, eta urtean bi milioi
|
pertsonaren
heriotza dakar, gutxi gorabehera. Gainera, uste da munduko biztanle guztien herenak daudela infektatuta, eta bakterioaren ezkutuko formaren eramaileak direla.
|
|
Erregistroan miaturik, 1963an hasi eta 1966raino, bost
|
pertsonaren
heriotza dokumentua ageri da, portugaldarrak izan daitezkeenak. Gehienen abizenak agertzen dira, portuges abizenak.
|
2012
|
|
1 Norbaitek, material nuklear edo osagai erradioaktiboak harrapatzen baditu, irabaziak lortzeko asmorik ez badu ere, orduan, horri urtebetetik bost arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio. Zigor berbera ezarriko zaie beharrezkoa den baimenik gabe material nuklearrak edo beste gai erradiaktibo arriskutsuak eduki, trafikatu, erraztu, baliatu, eraldatu, erabili, gorde, garraiatu edo ezabatzen dituenari; horiek
|
pertsonei
heriotza edo lesio larriak, edo airearen kalitateari, lur zoruaren kalitateari edo uren kalitateari edo animaliei edo landarei kalte garrantzitsuak eragiten dizkietenean edo eragin diezazkieketenean.
|
|
Karolinska Institutuko Nutrizio Prebentiboko Unitateko zientzialari talde bat, espainiar ikertzaile bat buru duena, joan den irailean amaitu zen, joan den irailean, eta egoera aerobiko ona duten pertsonek bihotzeko gaixotasunak edo minbizia izateko arrisku txikiagoa dute, gizentasuna edo gizentasuna izateko. Hau da, egoera fisiko kardiorreal edo aerobikoan, gehiegizko pisua duten pertsonek hilkortasun tasa bera dute, gomendaturiko parametroen barruan pisua duten
|
pertsonen
heriotza tasa. Ikerketak 43.265 heldu ebaluatu zituen, sofa saihesteko eta arratsaldeko eguzkia bilatzeko arrazoi bat gehiago gogoan.
|
|
iraultzaren izenean errugabeen heriotza justifika al daiteke? Haren izenean edozein
|
pertsonaren
heriotza onar al dezakegu. Ez al da portaera hau zuzengabekoa?
|
2013
|
|
Behe Erdi Aroan, Nafarroan, urteko 27 exekuzio izan ohi ziren batez beste. Marka guztiak 1347an hautsi zituzten, 100.000 biztanle inguruko erresuman 87
|
pertsona
heriotzara kondenatu eta hil baitzituzten.
|
|
Oro har, eutanasia kategoria eraikitzeko ahaleginean, irizpide nagusiak hiru alderdi hauen inguruan ardazten dira: esku hartzen duten subjektuak; eutanasia aurrera eramateko arrazoiak; eta
|
pertsonak
heriotzarekiko duen borondatezko onarpena, hiltzea ondorio duena (Holandako legea). Hiru alderdi horiek ez dira, baina, maila berekoak, esku hartzen duten subjektuen inguruko sailkapenak bai baitu medikuen lanbidearen ikuspegiari begira lehentasun mezurik, neutralizatu behar litzatekeena, zeren eta baliatzen den eutanasia mota edozein dela ere, maitasunezko ekintza bat betiere, hiltzera doan pertsonarekiko ekintza errukiorra bestela esanda, pertsona maiteenak edo gertukoenak esku hartzea (osasun arloko adituek lagunduta noski) litzateke jokabide aproposena.
|
|
Heriotza ziurtagiria: Erregistro zibila eta
|
pertsonaren
heriotzaren fede ematen du. Azken nahien ziurtagiria:
|
2014
|
|
Agian arlote samarra naiz. Baina ezin dut imajinatu emazte bat bere senarra akabatzen, eta hilketa hori kamuflatzeko beste bi
|
pertsonaren
heriotzak probokatzen, haserretu da Bala.
|
|
Bihotzeko gaixotasunak dira adin nagusiko
|
pertsonen
heriotza kausa nagusia.
|
|
11 SOS Arrazakeria erakundeak proposatuta otsailaren 6an Ceutara iritsi nahian hil ziren 15
|
pertsonen
heriotza deitoratzeko adierazpen instituzionala onartzea.
|
2015
|
|
Kapitalismoaren ADNan daude krisiaren erroak.
|
Pertsonoi
heriotzarekin gertatzen zaiguna gertatzen zaio kapitalismoari krisiarekin: nahiago luke saihestu baina ezin du.
|
|
Eltxoa kontrolatuta mantentzeko programa ez zen diru gehiegi kostatzen, baina Nazioarteko Diru Funtsak behartutako murrizketen ondorioz bertan behera geratu zen. Zaila da argumentatzen 10.000
|
pertsonaren
heriotzak zentzua duela, Citibank ek arduragabeki emandako maileguan galerarik izan ez dezan, eta nahiz eta, egia esan, bankuaren balantzean deus gutxi balio duen diru kopuru horrek.
|
|
ADIERAZPEN INSTITUZIONALA Europako herrialdeetarako migrazio fluxua errealitate geldiezina da azken urteotan, besteak beste, jendarte zibila gogor zigortzen ari diren gerra eta gatazken ondorioz. Egoera honetan ihes egitea besterik ez zaie geratu euren bizitza salbu jarri nahi izan duten herritarrei.Haien herrietatik ihesi datozen milaka eta milaka
|
pertsonen
heriotza eragiten duen egoera dramatiko baten aurrean gaude, eta horrela izanik, mendebaldeko agintarien ezintasuna eta geldotasuna gero eta nabariagoa den honetan, mundua ezin da lekuko isila izan. Errealitate berri honen irtenbidea konplexua dela jakinik ere, eta oraindik herri bakoitzak hartu beharreko errefuxiatu kopurua zehaztu ez bada ere, uste dugu Erakundeen erreakzio azkar bat beharrezkoa dela.
|
2016
|
|
Munduaren Kondaira, marxistek besterik esanagatik ere, ez da klase burruka hutsaren kondaira hutsa. Klaseak ba daude, bai; baiña kulturak ere ba daude, sexoa ere da bago, biologia ere ba dago, geografia ere ba dago,
|
pertsonen
heriotza eta bizi nahia ba daude, eta etniak ere bai. Hauek guziak batera biltzerik ez dago.
|
|
Azpeitiko Udalak azaldu duenez," 2001 urtetik lau
|
pertsonen
heriotza ikertzen dituen auzi judizialean parte hartzen du, lau hildakoetatik bi azpeitiarrak izanagatik". Dionisio Aizpuru Kurro eta Pedro Mari Isart Pelitxo, izan ziren Pasaiako sarraskian hildako bi azpeitiarrak.
|
|
" Historiako beste sarraski batzuekin aldera daitekeen basakeriarekin" ez dute kolaboratu nahi, eta horregatik ahalegindu dira pertsona errefuxiatuak Euskal Herrira ekartzen. Mikel eta Begoñak ekintza baino lehen grabatuta utzi duten bideo batean adierazi dutenez," betiere giza eskubideak obeditu" dituzte eta" erabat" desobeditu dituzte" mugak milaka
|
pertsonarentzat
heriotz, atxiloketa eta deshumanizazio espazio bihurtu dituzten Europako gobernuak".
|
2017
|
|
Bi zeru omen daudela entzun ei du hor nonbait. Bata urdin urdina da, lainorik gabea, eta honexek hartuko omen ditu bizitzan zehar zuzen jokatu duten
|
pertsonak
heriotza iritsiz gero. Bigarren zerua ez zaio batere gustagarria gertatu, ekaitzaren kolorekoa omen delako, eta are kezkagarriagoa dena, berau izango delako bizitzan zehar zekena izan denaren azken etxea.
|
|
Lasaitzea. Ordu batzuren ondoren, onartu egiten du, ikuspuntu intelektual batetik,
|
pertsonaren
heriotza edo heriotza hori gertatu den modua eta lagunei eta arreta eman dieten profesionalei eskertu egiten die. Baina oraindik ez du emozionalki guztiz onartu eta egun batzuk geroago tristura, giharren tentsioa, insomnioa edo anorexia berriro agertzen dira.
|
|
Hauek dira aho ezagunenetako batzuk: Latako edarien kontsumoak arratoiekin duen erlazioa eta arratoien gernuak eragindako leptospirosiak eragindako
|
pertsonen
heriotza. Hiri legenda bat da.
|
2018
|
|
telebistaren bidez ezagutzen diren irudi gogorrengatik, eta krudeltasun horiei erreparatzeko lasaitasun orokortuagatik. Iruditzen zaio milaka
|
pertsonaren
heriotzak dakartzaten gerrei urrunegitik begiratzen zaiela; pelikula bat balitz bezala, edo hemengo gizartearekin" zerikusirik" ez balu bezala. Baina ohartarazpena egin du:
|
|
Infekzioak, beherakoak eta beroak hamahiru
|
pertsonaren
heriotza eragin zuten; haietako lau eremu honetan, beste guztiak kantoiko mugan, Sinjarretik ebakuatu eta handik gutxira. Eta hemen daramaten hiru asteetan, hamabost ume jaio dira.
|
|
Gure lurraldeetan armagintzak duen presentzia, SENER, ITP eta SAPA moduko enpresekin adibidez. Zuzenean nahiz teknologiarekin armen fabrikazioan parte hartzen dute milaka
|
pertsonen
heriotza eraginez. Gerra hemen hastenda!
|
2019
|
|
–Amets bat dirudi, ezta? Gure izenak elkarren ondoan agertuko dira egunkari guztietan; ontzi horretan doazen ehunka
|
pertsonaren
heriotza eragin zuten maiteminduak izango gara. Orain ikusiko duzu zer sentitzen den gainerakoen bizitzak noiz akabatzen diren erabaki daitekeenean.
|
2020
|
|
Nola egin aurre maite duten
|
pertsonen
heriotzari: adituek gomendatzen dute hori
|
|
Ez da une egokia nork bere buruari gehiegi eskatzea, baina minaren erantzukizunaren zati bat da zaintzen jarraitzea —osasuntsu jatea, garbitzea, atseden hartzea— eta, aldi berean, lloratzeko eta minarekin konektatzeko baimena eta espazioa ematea. Nola egin aurre maite duten
|
pertsonen
heriotzari: adituek gomendatzen dute hori Lagun egin nahi duten eta doluan dauden pertsonei beren maitasuna erakutsi nahi dieten pertsonei dagokienez, profesionalek aholkatzen dute aditzera eman dezatela lagun diezaiekegula eta laguntzeko eskaini daitekeela, baina inbaditzaileak izan gabe.
|
|
«Soleimanik milaka estatubatuar hil edo larri zauritu ditu denbora luzez, eta beste asko hiltzeko asmoa zuen. Milioika
|
pertsonaren
heriotzaren erantzule zuzena nahiz zeharkakoa izan zen. Duela urte asko hil behar zuten».
|
|
eraikuntzetako tresnerian, ibilgailuetarako osagai batzuetan, ontzietan, margoetan, talko produktuetan... Amiantoarekin lan egindako ehunka
|
pertsonaren
heriotza dokumentatua dago Euskal Herrian, eta epaitegiek zigortuak dituzte dozenaka enpresa, langileen osasuna ez babesteagatik.
|
|
Orduz geroztik, hainbat agerraldi piztu ziren kontinente osoan zehar, eta handik Ameriketan ere hedatu zen. Mende horretako gaixotasun zabalduena izan zen, eta milaka
|
pertsonaren
heriotza eragin zuen. Errusian bertan, esaterako, milioi bat hildako eragin zituen 1847 eta 1851 bitartean.
|
|
Sexu harremanen edo odol transfusio bidez transmititzen da hiesa, eta oraindik ez dago gaixotasunari aurre egingo dion sendagairik. OMEren arabera, gaur arte 35 milioi
|
pertsonaren
heriotza eragin du, eta, denetara, 80 milioi lagun inguru kutsatu dira.
|
|
" Jakin badakigu historian zehar Maiatzaren Lehenaren ikur izan dela elkartasuna, berdintasuna eta borrokatzeko konpromisoa, horrek adierazten baitu milioika pertsona klase bati, langile klaseari, atxikitzen zaizkiola eta haren parte direla. ELAk nabarmendu nahi du zer nolako injustizia humanitarioa den milaka
|
pertsonaren
heriotza, behar bezalako osasun arreta izan ez dutelako eta segurtasun neurririk hartu ez delako".
|
|
Eusko Jaurlaritzak jakinarazi du agindutako neurriak" gorpu guztiei" aplikatuko zaizkiela,"
|
pertsonaren
heriotzaren arrazoia edozein izanda ere". Beraz, aurrerantzean gorpuak dira beilatokira eraman.
|
|
Lusitania, itsasontzi britainiarra, submarino alemaniar batek jaurtitako torpedoak hondoratu zuen Lehen Gerra Handiaren hasieran, mila eta berrehun
|
pertsonaren
heriotza eraginez; Lovainako unibertsitatea, katolizismoaren gune nagusietakoa, soldadu alemaniarrek erre zuten sasoi berean. Beraz, haiei zuzenduta zegoen mezua:
|
|
Bera bi
|
pertsonen
heriotzaren konplizea da.
|
2021
|
|
Gizon gaiztoa da. Maite duzun
|
pertsonaren
heriotzaren errudun egitea ere! Nik, leporatutakoaz haserretu nintzelarik, haren kontra hitzez eta ekintzez errebelatu nintzen eta gogorki erantzun niola aprobetxatuz Donemiliagara bidali ninduen beraren hitzetan onbideratzeko...
|
|
Haurrei lagun egitea maite duten pertsona bat galtzen: galderak, erantzunak eta gakoak Maite eta hurbileko
|
pertsonen
heriotzari aurre egitea da edozein pertsonaren bizitzako unerik zailena, eta are gehiago haurrena. Denbora askoan, psikologoek eta beste profesional batzuek ideia batzuk azaldu zituzten, hala nola txikiek ez zutela dolu momenturik jasaten edo ez zutela behar.
|
|
Hala ere, erantsi du haien lana «funtsezkoa» izan dela: zaindutako
|
pertsonen
heriotzak ikertu ohi dituzte urtero, eta nabarmendu du ez dela gorabeherarik izan datuetan. Arrazolak ere azpimarratu du haien «lan eskergarik gabe» liratekeela adinekoak etxean zaindu, ez dagoelako zerbitzu publiko «nahikorik» guztiak artatzeko.
|
|
Gogora al daiteke hildako maite bat oroitzapenak sufrimendu jasanezina sortu gabe? Maite dugun
|
pertsonaren
heriotza eta oroitzapena, galerak eragindako sufrimendua gainditzea eta etorkizunak eragindako itxaropena dira dokumental horren osagaiak. Azaroak 12an izango da 21:00etan Herriko Antzokian, Morkaikok antolatu duen Mendi Tour ekimenaren barruan.
|
|
Hasteko, berriz ere, gauza harrigarria dela hiru
|
pertsonen
heriotza ekarri zituen gertakaria hain publikoa izatea (tabernan liskarra, ondokoen eta ugazabaren parte hartzearekin), eta gertakari horien inongo arrastorik ez ageri Iparraldeko prentsan edo polizia txosten batean.
|
|
ETAren aurkako agerpenak gertatu ziren, bai,
|
pertsonen
heriotza, zauri larri edo bahiketen ondotik.
|
|
Egin egunkariari igorri, 16 atentatu hartzen ditu bere gain, barnean bi
|
pertsonen
heriotza: Getxon Carlos Perez Dacosta guardia zibilarena, Getxon uztailaren 28an, eta Francisco Gil Mendozarena, droga trafikantea zelako.
|
|
Erakunde armatuak 2007ko urtarrilaren 10ean zabaldu zuen komunikatu luze bat, bi
|
pertsonen
heriotza deitoratzeko eta ekintzaren helburu pedagogikoa azaltzeko. Helburua, indarrean zegoen su etena mantendu eta prozesua bide egokira eramatea zen.
|
2022
|
|
Gobernuz kanpoko erakundeak, 40 urte hauetan mundu osoan herio zigorraren indargabetzearen aldeko kanpainak eramaiten ditu. Txinan, Ipar Korean eta Vietnamen milaka
|
pertsona
heriotzara kondenatuak eta exekutatuak izan dira. Izurriteak geldiarazi baditu ere, exekuzioak berriro hasi dira estatu askotan, hala nola Bangladeshen, Indian, Iranen, Saudi Arabian eta Pakistanen.
|
|
Manexi betiko geldituko zitzaizkion iltzatuta irudi triste eta goibel haiek burmuinean; bere bizitzan ezagutu zituen lehendabiziko bi
|
pertsonen
heriotzak izan ziren eta haiek marka sakona utzi zioten barnean. Ez zuen ongi konprenitzen zergatik eta zertarako gertatzen zen heriotza, zer esan nahi zuen; baina ederki asko zekien, ukuiluko animaliak bezalaxe, hildako pertsona haiek ez zituela
|