Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 2.751

2009
‎Da handik i urtebete edo bi eztakit ixingo bazirean, Bilbora joan nitzen, eztait pa, errekaduren bat eiten, eztait zetan. Da esan notsen, ontxe be akorduan deket ze lekuten, Bidebarrietan, kantoian, topau neuen hori uzandreori. Da esan neutsean:
‎Da exin hartu, ze ebagi ezketino markea kendu egiten notsen da. Hori egie santue da: gosea, enormea.
‎Bueno, etorri zan handik zortzi bet egun barru, ta ama ikusi naun orduen estazinotik geure etxerantza, ba, negar baten hasi nitzen. Da uzandre horrek esaosten: «Zu komenientziarren negarrez, komenientziak dekozuz de negarrez».
‎«Honan honan enoa egoten. Amagaz etxera.» Da, alboko andratxu horri joan najakon etxera ta esaeusten, ba, ze: «Zuk gogor ein.
‎Ene! Umeak engainetan dauriela, da umeak hau te umeak hori , te bueno ba. Ni negar baten, amari itxi gure ez nik honakin beragaz etorteko.
‎Ama etorri zan, da bera hasi zan, ba, jesus!, jakin ni (k) paino hobeto jakin eban erra­zoiketan, uzabandre horrek : Ene!
‎Kale, jende eta kafetegiek, zantzu eta estimulu sentsorial xumeek, ar­gi kolore eta usainek, hizkuntza eta azentuek eragiten diote oroimen literarioen errotari. Eskualde horren iragan historikoa, literarioa eta intimoa iratzartzen dioten motoreak dira eta, hala, naturaltasunez gara­matza lekuz leku, aldartez aldarte.
‎Egileak bere joan etorrietan interesa pizten digu, eta irakurrian eraman egiten gaitu. Hori nola lortu duen ikusteko nik behintzat bigarren (edo hirugarren) irakurketa bat egin nuke.
‎Euskal literaturaren erretratu bat da, baina iraganeko argazkien negatiboen moduan ikusita. Eta euskal literaturaren historiaren ikuspuntu desberdin honek beste historia batzuk osatzen ditu, eta hori beti da interesgarri literaturaren historia interesatzen zaionarentzat.
‎Indarkeriaren gainean gogoeta egiten du, kasu honetan bai, indarkeria politikoa dugu?, eta eszenario politikoan zein gizartean duen eragina azaltzen digu. Azalpen horretan , galtzailearen irudia gako zaio Munozi. Bizia lon gai berari heldu ziola argudia liteke, baina nire ustez Antzararen bidea lan osoagoa da.
‎Bizia lon gai berari heldu ziola argudia liteke, baina nire ustez Antzararen bidea lan osoagoa da. Eta ez dut hau esaten nobela bat delako; Bizia loko narrazioetako batzuk topikoetan erortzen zirela iruditu zitzaidan eta, alde horretatik , obra bezala ez ninduen asebete. Antzararen bideak, berriz, egoeraren konplexutasuna ezin hobeto jasotzen du.
‎«Gure gerra» hori gurea bakarrik ote den, baina, ez dut batere argi. Egia da gertaera historiko eta geografiko konkretu bati heltzen diola idazle nafarrak, baina haren atzean dagoen gogoeta unibertsala begitantzen zait niri.
‎Ez dute, Lisak bezala, osasuna galdu arte lanik egin behar izan. Pasarte horretan hausnarketa metaliterarioa iradokitzen digu narratzaileak, Arteak errealitatea, giza sufrimendua «adierazteko»/ «aditzera» emateko duen gaitasunaz. Lisaren erantzunak errealitatearen krudelkeriak zernahi fikzio gainditu egiten duela adierazten digu.
‎baina hori bakarrik ez, Donostia berri bat begitantzen zaigu eleberrian, ohiko hiri turistiko edo ederraz oso bestelakoa. Portu giroa da nagusi (84), eta «jitoan dabiltzan» galtzaileen erreinu horretan rock&rollak, drogak, eta literatura mota batek (zientzia fikzioak, abentura eleberriek?), benetako errealitatea beste leku batean dagoela oroitaratzen digute. Keak eta gauak bustitako giroa nagusitzen da nobelan, espazio alternatiboak gailentzen dira.
‎Uriberen liburuak oroimen kolektiboaren eta pertsonalaren ekarpenez zabaldu nahi luke hertsitasun hori , «geureak esatea» xedetzat hartuz. Ez da harrigarri liburuko lehen eskaintza Elias Canettirentzat izatea, hots, bere oroitzapen pertsonalen hausnarketaz La lengua absuelta edo La antorcha en el oído bezalakoetan egin baitzuen «bereak esate hori».
‎Besteak beste, atal bereziki interesgarria da liburuan 22.a, non kontatzen duen Agirrek Azkue bisitari zetorkionean, bere etxera sartzera gonbidatzeko lotsaz, beti atarian edukitzen zuela, bere bizileku txiki, txiro eta desordenatua ez erakustearren. Uribek euskal literaturarekiko dugun jarreraren paralelismoa bilakatzen du eta ezkutatzeko jarrera hori senalatzen kaltegarrientzat. Etxe aurretik pasatzen diren horiek sartzera gonbidatu ditu bere liburuak eta zerbait eskaintzeko saioa egin.
‎Obserbazio lirikoan apoiatzen da gehienbat eta ezaguna den Uriberen sentiberatasun poetiko erakargarria hor da liburuan zabal zabal, liluratzaile. Kontua da nahikoa al den hori , ala generoak irakurleongan sortzen dituen espektatibek ez ote zuten eskatzen beste «zerbait».
‎Jurgi Kintanak, bestalde, «euskal idazle galduaren bila» egiten duen bilaketan Iban Zalduak proposaturiko kimera baten ehizari ekiten dio, soil soil esanda 1810 eta 1940 artean euskal literaturan falta omen den poeta sinbolista edota nobelagile errealistaren bilaketari. Liburuak, Uribek eskatu bezala, etxeko ateak zabaltzen dizkio irakurleari eta ustezko txirotasun edota desordenu horren zioez hausnartzen. Hala dio idazle galdu hori izateko jaioa zatekeen Jean Etxeparez, «Alta, Aldudeko medikuak ere ezin izan zituen osoki saihestu testuinguruak ezarritako mugak eta euskal sistema literarioaren ahuleziak» (55 or.).
‎Liburuak, Uribek eskatu bezala, etxeko ateak zabaltzen dizkio irakurleari eta ustezko txirotasun edota desordenu horren zioez hausnartzen. Hala dio idazle galdu hori izateko jaioa zatekeen Jean Etxeparez, «Alta, Aldudeko medikuak ere ezin izan zituen osoki saihestu testuinguruak ezarritako mugak eta euskal sistema literarioaren ahuleziak» (55 or.).
‎Hain zuzen ere, testuinguruaren mugak eta sistemaren ahuleziak gainditzeko ahaleginak seinalatu ditu Kintanak bere saiakeran, Azkueri eskainiriko ikerlan sakonak ekarri dion ezagutzan zimendaturik, eta Pizkundea deritzogun aldi luze horretako alde aski ezezagun zenbait argitan ezartzen dituelako egin zait interesgarri.
‎Gustura irakurri ditut zure hitzak, Lourdes, eta zer pentsatua eman didate, bereziki Uriberen eleberriaren gainean. Ez dakit oso ados nagoen Azkueren eta Agirreren arteko enkontruari ematen diozu (e) n garrantziarekin, atal hori irakurri nuenean eleberriaren hari tematiko nagusitik ihes egiten zuen hausnarketa gisara ulertu bainuen neuk. Edo beste modu batera esateko, azken unean gai/ hari narratibo berri bat eransten zela iruditu zitzaidan, hausnarketa interesgarria iradoki arren, ordura arteko lerro eta koherentziatik aldentzen zena.
‎Artetak Gernikako bonbardaketari buruzko koadroa margotzeko eskaerari uko egiten dionean, Mexikon familiarekin elkartu nahiago duela argudiatuz, bizitza lehenesten du, eta bere ibilbidean giltzarri izan zitekeen eskaintza artistikoa baztertzen. Mota horretako jokabideetan arakatzen du eleberriko narratzaileak artearen betebeharraz, bizitza (pertsonalarekin) dituen loturez gogoeta egiteko Orduña.
‎Kontakizunak egiaren zati bat bakarrik azaleratzen duela esaten zaigu (57 or), eta egia horiek antzemateko, literaturak ñabardunak jaso behar dituela. Horregatik dute hainbesteko pisua eleberri honetan autofikzioak eta metaliteraturak (155 or.), eleberria nola idazten duen etengabe aipatuz, familia bateko hiru belaunaldiei buruz idazten baitu narratzaileak. Artisten, autofikzionalizatutako egilearen?
‎Egia da 1936ko Gerrari erreferentzia esplizitu eta garrantzizkoa egiten zaiola etengabe, badagoela memoria his­torikoa berreskuratzeko ahalegina. Baina helburua, besteak beste, sarraski historiko horrek hondatu zi­tuen bizitzak (artisten familienak?), eragin zituen jokaerak (Liborio aitona), nahiz desagerrarazi zuen mundua ikusgarri egitea da. «Zubi zaharra desegin zen moduan» (147) deuseztatu baitzuen gerrak eleberria­ren abiapuntu den lagunartea.
‎Bat batean, modu dramatikoenean. Literaturak drama horren intentsitatea sentiarazi behar digu, nahiz eta jakin testu perfekturik ez dagoela, perfektu izatekotan bizitza bera izango bailitzateke (177 or. «Mapa perfektua, Borgesen arabera, munduaren tamainukoa izango litzateke»).
‎Uriberen azken lanari buruz diozunarekin ados nago, Marijo. Iruditu zait fragmentazio horretan geratu dela egilearen ahalegin guztia. Erromantikoek esaten zuten fragmento bakoitza osotasun bat dela, eta osotasuna fragmento multzoa.
‎Ikusi dut fragmento bakoitza, baina osotasuna ez. Liburuak hari narratibo eta estilistiko gehiegi dituela uste dut; gauza gehiegi kontatu/ azaldu nahia zegoen eta «gehiegitasun» horrek liburuaren kontra jo du azkenean.
‎ez dakit zer baino, bere buruaren inguruan gogoratutakoa, gertatutakoa (eta gertatutakoaren moldaketa), asmatutakoa? agertzen dira, inguru horrek bere buruaren inguruko nobela osatuz.
‎Ez fikziozkoa den arren, fikzioa du abiapuntu: zoritxarrez XIX. mendean idatzitako euskarazko nobela errealista potolorik ez dugunez, Iban Zalduak apokrifo bat osatzeko komenientzia aipatu du, eta era horretara kolorez zipriztindu euskal literaturaren historia grisa eta apaizez josia, hein txiki batean bada ere. Apokrifoaren ideiatik tiraka, Jurgik aztertu egin du nork idatz zezakeen zinez horrelako nobela bat euskaraz, eta guztiz ezinezkoa zela begitandu zaio, konplikatuegia, euskarak ez baitzuen sistema literario bat bere inguruan.
‎Apokrifoaren ideiatik tiraka, Jurgik aztertu egin du nork idatz zezakeen zinez horrelako nobela bat euskaraz, eta guztiz ezinezkoa zela begitandu zaio, konplikatuegia, euskarak ez baitzuen sistema literario bat bere inguruan. Ostera, posibleagotzat jotzen du bostehun bat orrialdeko nobelatzarra barik testu laburragoren bat, «hain laburra non irakurle falta eta argitaratu ezina ez zen aski arazo izango autorea idaztetik desanimatzeko» (12 or.). Jurgi giro burgeseko autore eta obra ezezagun horren peskizan aritu izan da lan hipotesi horrekin.
‎Apokrifoaren ideiatik tiraka, Jurgik aztertu egin du nork idatz zezakeen zinez horrelako nobela bat euskaraz, eta guztiz ezinezkoa zela begitandu zaio, konplikatuegia, euskarak ez baitzuen sistema literario bat bere inguruan. Ostera, posibleagotzat jotzen du bostehun bat orrialdeko nobelatzarra barik testu laburragoren bat, «hain laburra non irakurle falta eta argitaratu ezina ez zen aski arazo izango autorea idaztetik desanimatzeko» (12 or.). Jurgi giro burgeseko autore eta obra ezezagun horren peskizan aritu izan da lan hipotesi horrekin .
‎Aspaldi batean, liburuak forratzen ziren garaian, hor ibili nintzen orri pasa aurrera eta atzera gure Parnaso txikiko autoreak ikasi guran. Kolorebakoa zen, erabat, Villasantek erakutsi eta irakatsi zigun historia hori : bertan ez dago emakumerik, bertan ozta ozta aurkitzen da elizgizon ez den idazlerik.
‎Ematen du Villasantek begien bistan zegoena bakarrik bildu zuela, argitan zegoena. Inpresioa dut Jurgik arakatu eta argiztatu nahi izan dituela hain zuzen historia horretako zoko moko eta okoiluak, Lotilandiako ortodoxiatik kanpo gera zitezkeen autore eta lanen bila. Kontua da liburu xume baina ederra bilbatu duela:
‎Hain zuzen XIX. mendeko azken ha­markada berebizikoa izan zen Donibane Lohizunen, urte horietan euskal kultura distiratsu agertu baitzen bertan, hiru biltzar eder eta arranditsu antolatu zirela­rik. Martin Guilbeau eta Albert Goienetxe izan ziren loraldi horren bultzatzaile nagusiak. Medikuak ogibi­dez, bi biok herriko alkateak izan ziren tarte desberdinetan, bata gorriekin, bestea xuriekin.
‎Baina, oso sarritan, mende amaierako kroniketan ikus daitekeenez, paparra kondekorazioz beteta egiten zieten harrera aristokrazia goreneko bisitariei, tartean hainbat errege erreginari. Ez zuten inoiz horretaz fantaseatuz ezertxo ere idatzi euskaraz?
‎Orain artean aipatu direnez gain, beste pare bat gauza nabarmenduko nituzke nik. Batetik, eta Jacintok nahiz Estik aipatutako indarkeria giro horretan , biktima direnen (ezen, gatazken biktima dira Lisa eta Jesus, ezta?) ulertzeko ezintasuna, noraez existentziala, eta horien atzean den jakin mina. Gigik zera aipatzen dio 131 orrialdean bere lagun Lisari, Jesus gogoan:
‎Jakin nahia egon liteke, baita literatur lan ororen atzean ere, bide berri eta ezezagunak zapaldu nahia, errealitateak sortzen dituen galderak fikzioaren bitartez ulertzeko ahalegina. Eta zentzu horretan Jokin Muñozen lanak galderak pausatzen ditu, erantzunak eman baino, ateak irekitzen, itxi baino gehiago. Eta hori iruditzen zait Antzararen bidea nobelaren bertute nagusietako bat.
‎Eta zentzu horretan Jokin Muñozen lanak galderak pausatzen ditu, erantzunak eman baino, ateak irekitzen, itxi baino gehiago. Eta hori iruditzen zait Antzararen bidea nobelaren bertute nagusietako bat. Indarkeria politikoak eragindako minean (Lisaren minean, Jesusenean), horien erruduntasun sentimenduan, zergatien, galderen, zalantzen tunel beltzean sakontzeko gonbidapena baita, azken finean.
‎Oroimen leku kontsidera genitzakeen hainbat elementu eta objeturen inguruan antolatzen da narrazioa, dela Sorollaren koadroa, dela Jesusen lagunarteari egindako argazkia? baina hori bakarrik ez, Donostia berri bat begitantzen zaigu eleberrian, ohiko hiri turistiko edo ederraz oso bestelakoa. Portu giroa da nagusi (84), eta «jitoan dabiltzan» galtzaileen erreinu horretan rock&rollak, drogak, eta literatura mota batek (zientzia fikzioak, abentura eleberriek?), benetako errealitatea beste leku batean dagoela oroitaratzen digute.
‎Nik zera azpimarratuko nuke Zalduaren narrazioetatik: umore mingots hori , horrela deitzerik badago, Mrozeken edo A. M. Homesen estilokoa. Askotan ez dakizu azaltzen dituen egoerekin («Etorkizuna» narrazioan agertzen dena, esaterako) barre ala negar egin zenukeen.
‎Askotan ez dakizu azaltzen dituen egoerekin («Etorkizuna» narrazioan agertzen dena, esaterako) barre ala negar egin zenukeen. Iruditzen zait hori duela berezko Zalduak, tragedia barregarri bihur­tzeko gaitasuna alegia.
‎Nobedadeen kategorian sar genitzake hirurak, azken bi urteko epean argitaratuak izan baitira. Nobedade izate horrek bultzatu nau haiek hautatzera, baina bestelako arrazoiak ere izan dira tartean. Esaterako, egileen aldetik apustu bat suposatu dute hiru lanek.
‎Hain zuzen, Zoaz infernura, laztanari gehien eskertu dio­dana zera izan da, hain egoera gogorra itzulingururik gabe eta, batez ere, melodraman erori gabe aurkeztu izana. Zeren Rosa tratu txarren biktima izango da, baina horrek ez du esan nahi pertsona bezala kontraesanik ez duenik. Lertxundik oso ondo jakin du Rosaren psikologia konplexua islatzen, bere biktima izate hori baino haruntzago joanez.
‎Zeren Rosa tratu txarren biktima izango da, baina horrek ez du esan nahi pertsona bezala kontraesanik ez duenik. Lertxundik oso ondo jakin du Rosaren psikologia konplexua islatzen, bere biktima izate hori baino haruntzago joanez.
‎Emazte jipoitua den Rosaren barruan sartzeko saioak Hamaseigarrenean aidanezeko Martzelina ekarri dit gogora, hura osoki kanpokoek ikusten zuten bezala tratatu zuenez. Nobela beltzaren intriga modu erakargarrian eratzen du eta hizkera bizkor, zehatzean kontatzen narradore neutro baten bidez. Genero beltza eta psikologikoaren arteko mistura da liburu hau eta agian horrek erakarri ditu irakurleak. Horren lekuko da Beterriko Liburua Sariaren irabaztun aukeratu izana 2008ko liburuen artean.
‎Nobela beltzaren intriga modu erakargarrian eratzen du eta hizkera bizkor, zehatzean kontatzen narradore neutro baten bidez. Genero beltza eta psikologikoaren arteko mistura da liburu hau eta agian horrek erakarri ditu irakurleak. Horren lekuko da Beterriko Liburua Sariaren irabaztun aukeratu izana 2008ko liburuen artean.
‎Iñaki Aldekoaren hitzetan, 90etan ipuinak substantzia argumentalaren galera izan zuen, eta zenbait autoreren kasuan nobelaren eta lirikaren arteko genero bilakatu (Pàmiesek ere gauza bera aitortu izan du inoiz). Eta lurralde interesgarria iruditzen zait hori niri. Hartara, bildumako ale onenean artean kokatuko nituzke «Sofarena», «Adulterioa», «Udako bidaia», «Maiatzaren lehena», «Etorkizuna» izenekoa ere.
‎Baina, horiez gain, luzeagoa izan arren niretzat aipagarria den beste ipuin bat azpimarratu nahiko nuke, «Aurpegia» izenekoa, bere giro mist­riotsuagatik eta suspentsearen dosifikazioarengatik. Zalduaren erregistro aberastasuna nabarmenduko nuke, jolas metaliterarioez haratago, bere narratibak duen «errealismo» ironiko hori , eguneroko gertaera xumeenetan gure «egiak» (minuskulaz) antzemateko duen gaitasuna. Aditu Txekhovekin hasten den ipuingintzaren garrantzia (eta gaurkotasuna) azpimarratu dute.
‎Une errebelatzaileetan, gizakion isolamendu eta beldurrak adierazten asmatzeko gaitasuna. Ildo horretan kokatzen ditut Zalduaren hainbat narrazio.
‎Estanpa kostunbrista bare askoak diruditenak detaile txiki batek itzulipurdikatzen ditu, besterik ez bada, irakurlearen go­goan. «Udako bidaia» komentatu dugu biok, eta narrazio labur horretan icebergaren punta erakusten dela esaten badut, gehiegi esaten ari naizela iruditzen zait. Atzean duen mamia sekulakoa da esaten duenaren aldean.
‎Johneko hileta artxiboetan arakatuko zuten ikertzaileak, han lanean zebilen laguntzaile batek «izen arraroekin» zerrenda bat osatu baitzuen, eta horietako asko, noski, euskal jatorrikoak ziren. Hardestyk eta bere lantaldeak zerrenda hori erabili zuen pertsona bakoitza non dagoen lurperaturik finkatzeko. Akatsak zeuden Morris Hilleko artxiboetan lurperatze lekuei dagokienez.
‎Harrizko monumentuan azken hirurogeita bost horien izenak eta jaiotze nahiz heriotza datak grabatu eta, apaintzeko, Estatu Batuetako bandera eta ikurrina elkarturik eta lauburuak zizelkatu ziren. 2000ko uztailean Juan José Ibarretxe lehendakariak Boise bisitatu zuenean, Hardestyk hilerrian zehar eraman zezan eta egitasmoa azal ziezaion eskatu zuen, baita bisita horretaz profita­tu ere. Liz Hardestyren aitonak, Mateo Arreguik, bere maizterrak bizitzan nahiz heriotzan zaintzen zituen moduan, bilobak haien oroimen iraunkorra ziurtatu zuen, hiru urte eman zituelarik artxiboak arakatzen eta ikertzen, espezialistei elkarrizketak egiten, eta boluntario talde bat gidatzen.
‎Liz Hardestyrenaitonak, Mateo Arreguik, Idahoratua zelarik, zenbait euskal ostatu eduki eta gobernatu zituen, bezeroak artatuz, batzuetan baita haien heriotzan ere. Ez dakigu aitona horiek inoiz elkartu ote ziren, baina badago aukerarik hori gerta zedin. Hiru bilobek partekatu dute euren arbasoak errespetatzeko, esker emate zirkulu bat burutzeko, eta oroitzapen iraunkor bat osatzeko desira, eta azpimarragarria da nola modu berean ulertu dituzten, batetik, elkarren arteko historiaren mantentzea eta, bestetik, jatorrizko herrialdetik kanpoko euskal identitatea.
‎XIX. mendearen bukaeran eta XX. mendearen hasieran hegoaldeko Idahoranzko euskal emigrazio handia gertatu zen. Emigrazio hori erakartzen zuten, batetik, Idaho Cityn eta Silver Cityn aurkituriko urre nahiz zilar zainek eskaintzen zituzten aukera ekonomikoek eta, bestetik, abereak bazkatzeko dohaineko lur publikoek. Kaliforniatik eta Nevadatik iparrera eta New Yorketik mendebaldera eginik, euskaldunek elkarri laguntzen zioten, lanpostuetarako jarraibideak eta bidaiatzeko nahiz ostatu hartzeko gomendioak emanez.
‎Zer informazio ematen zitzaien eta zer emozioz? Boiseko euskaldunek ba al zuten pertsona horrentzat helbide bat, hara bidaltzeko. Edo hobe al zen berriak haren herriko beste familia batengana igortzea, haiek eman zezaten zorigaiztoko berria?
‎Ignacio eta Daniel Dobaran anaiak egun berean hil zirenean, 1918an, badakigu 50 zentimoko telegrama bidali zitzaiola sendiari berria jakinarazteko. Ez dakigu zer idatzi zie­ten gurasoei tragedia horren berri emateko. Edonola ere, heriotzak eta familiei iristen zitzaien informazioa gorabehera, euskaldunek jarraitu zuten Ameriketara, eta Idahora?
‎«1992an Eusko Jaurlaritzako ordezkari Iñaki Goikoetxetak bisita ofiziala egin zion Boiseko euskal komunitateko Euzkaldunak, Inc. elkarteari, Gasteizko Lehendakaritzaren izenean. Horretaz gain, egonaldian zehar denbora nahikoa izatea eskatu zuen, norbere eginkizun moduan, Morris Hill hilerrian zetzan aitonaren hilobia bisitatzeko aukera izateko. Dolores Totoricak [Totoricagüenak] hainbat dei eta egun behar izan zituen hilobia bilatzeko, baina konturatu zen ez zegoela gizon honen oroitarririk eta, are gehiago, Morris Hilleko artxiboek erakusten zutenez, ehorzketa batzuetan hilarria erosteko diru faltan, hainbat euskaldun oroitarririk gabeak zirela.
‎bizitza aldatuko duten esperientziak izaten dira emaitza. Hori gertatu zen Iñaki Goikoetxetak aitona artzain etorkinaren hilobia bisitatu zuenean. José Goikoetxetak (1890ean jaioa) emaztea eta haurrak utzi zituen Bizkaian, Ameriketara behar egitera bidaiatzeko, baina Idahon hil, eta han bertan lur eman zioten, itxu­raz, inolako oroitarririk gabe.
‎Finantziazio erantzukizunean sorturiko gero eta zama handiago horren ondorioz, zenbait ostatarik erabaki zuten beharrezkoa zutela elkar sorosteko erakunde bat. Euskaldunek hartan dirua sartuko zuten eta, beharrezko balitz, diru laguntza bat jaso zezaketen osasun edo heriotza gastuetarako.
‎Askok bazuten osaba edo lehengusu bat, eta hark emango zituen hildakoaren jaioterria, adina, gurasoen izenak, etab. Zoritxarrez, meategietan eta artzaintzan arituriko hainbat euskaldun bakarrik etorri ziren Idahora, eta inork ere ez zekizkien haien gurasoen izenak, edo nola kontaktatu Euskal Herriko ahaideekin. Norbait egoera horretan hiltzen zenean, Boisetik Euskal Herrira bidaltzen zen gutunean hilda­koaren izena ematen zen? «halako honen familiari»?, eta pertsona horren herrira igortzen zen gutuna.
‎Askok bazuten osaba edo lehengusu bat, eta hark emango zituen hildakoaren jaioterria, adina, gurasoen izenak, etab. Zoritxarrez, meategietan eta artzaintzan arituriko hainbat euskaldun bakarrik etorri ziren Idahora, eta inork ere ez zekizkien haien gurasoen izenak, edo nola kontaktatu Euskal Herriko ahaideekin. Norbait egoera horretan hiltzen zenean, Boisetik Euskal Herrira bidaltzen zen gutunean hilda­koaren izena ematen zen? «halako honen familiari»?, eta pertsona horren herrira igortzen zen gutuna.
‎Barne argi horrek –zenbat arraio kontsumitzen duen!
‎Esan behar duzuna ez bada isiltasuna baino ede rragoa, ez zaitez kezkatu? Horretarako daude eskuko telefonoak!
‎Eta gero, bata bestearenetan, egun hori bera,
‎gaur egun duela hogei urte baino askoz gehiago idazten denez, sasi idazleak urduri jartzen dira, konpetentzia ikusten dute nonahi, sarkinak, fartsanteak, benetakoak ez diren idazleak? «Ni bai benetakoa, baina hori –» Baina zein da egia. Egia dena da blogen ispiluetan, mediokre saldoen erdian, bera baino idazle hobeak ikusten dituela tarteka paperezko idazleak, eta horrek nortasun krisi sakonak eta zalantza latz eta aitorrezinak eragiten dizkiola:
‎«Ni bai benetakoa, baina hori?» Baina zein da egia? Egia dena da blogen ispiluetan, mediokre saldoen erdian, bera baino idazle hobeak ikusten dituela tarteka paperezko idazleak, eta horrek nortasun krisi sakonak eta zalantza latz eta aitorrezinak eragiten dizkiola: oso ondo dago funtsean blogen fenomenoa, baiki, idazle ezkutuak azalerarazi eta sasi idazleak seinalatzen dituelako, mahastien ondoetan gaitza detektatzeko landa­tzen diren arrosen eran, pertsonen aurkako minak non dauden salatzeko ereiten diren landare horien eran, umeen «Erregea biluzik dago» salatari batekin.
‎Zeure pegoratxoa zenbat jendek bisitatu duen, horra hor poesia modernoaren termometro berria, metrika berria. Eta hor, distortsio horretan , diso­luziorako poetika bat defendatzeko gogoa sortzen zait, hotzetik etorri zen espioiari berriro ere hotzera bueltatzeko gogoa ernetzen zaion legez. Gerra Hotzaren garaiko espioiaren ahoko lurrun bihurtzekoa.
‎«Guztiz idazle ez diren horiek» tragikoak dira oso, eta orduan eta burutsuago izan, are tragikoagoak oraindik: iruditzen baitzaie emateko gai ez diren pauso hori ttipi ttipia dela. Eta izan ere, halakoxea da pauso hori:
‎iruditzen baitzaie emateko gai ez diren pauso hori ttipi ttipia dela. Eta izan ere, halakoxea da pauso hori : ttipi ttipia.
‎ttipi ttipia. Eta arrakasta apur bat lortu duen edozein idazlek daki, edo jakin luke bederen, zein justu eta zein gutxigatik lortu zuen pauso hori ematea. Baina pauso hori eman ezin bada, ezin da eman eta kito.
‎Eta arrakasta apur bat lortu duen edozein idazlek daki, edo jakin luke bederen, zein justu eta zein gutxigatik lortu zuen pauso hori ematea. Baina pauso hori eman ezin bada, ezin da eman eta kito. Eta ez dago zer esanik gehiago.» Chandlerren hitzak dira, ez nireak.
‎Disoluzio diskretuagoak, bikarbonatuarenak: dena irensteko moduko digestio aparatua duen nobelak poesia murtxika dezan utzi, eta lantzean behin perlaren bat ahaztuta laga han eta hemen, balearen (nobelaren) sabelean, gure idazki «ez poetikoan» poesia apur bat, garai batean gau bakarreko maitaleek zure etxeko ohepean uzten zizuten belarritako ahaztu horren pareko perla bat: badaezpada, damututa ere, atzera bueltatzeko aitzakia bat izan zezaten.
‎Eta, hala ere, poesia (ez esan inori poesia denik, ez erabili izen hori alkandora parpailadunak eta musketierren floretea ager ez daitezen jendearen buruan; esan perfomerra zarela edo spoken word egiten duzula sikiera, edo slam poetry edo triki poetry, besterik ez bada). Eta, hala ere, poesia, diogu, abantailaz betetako generoa da:
‎ Horretara behartzen gaituzte garaiek. Hori da, hara, geure tragedia ederra:
‎Horretara behartzen gaituzte garaiek. Hori da, hara, geure tragedia ederra: poema txar bakar bat ere ezin diogula geure buruari permititu.
‎Bat bera ere ez. Sortzailearen talaia harroa, tarteka epikoa den arroka hori –geureganatu besterik ezin dugu egin:
‎pitzadurarik gabeko poemak baino ez eskribitu, ez argitaratu. Edo hori edo ezer ez. Edo hori edo disoluzioa.
‎Edo hori edo ezer ez. Edo hori edo disoluzioa.
‎–Ulertze? hori sarrera eta irteera dituen prozesu bat bezala dakusat. Informazioaren teorian, kutxa beltza?
‎Informazioaren teorian, kutxa beltza? esaten diogun hori . Informazio bat sartu eta beste bat irteten da kutxa beltzera, kutxa beltzaren barruan zer gertatu den oso ongi jakin ez dakigularik.
‎Poema batera ere, pertsona bat animo egoera jakin batekin sartzen da, hau da, bere barne oreka etengabe zalantzan jartzen duten beldur, tristezia eta galerek eragiten dioten desorden batekin sartzen da[?]. Poema horretatik irtetean desorden hori txikiagoa bada, esan nahi du poema on bat zela, eta ulertu egin dela. Ez daude kutxa beltz asko, geure bakardadea bertara sartu eta handik nolabaiteko kontsolamenduarekin eta modu ordenatuagoan ateratzen dena.
‎Poema batera ere, pertsona bat animo egoera jakin batekin sartzen da, hau da, bere barne oreka etengabe zalantzan jartzen duten beldur, tristezia eta galerek eragiten dioten desorden batekin sartzen da[?]. Poema horretatik irtetean desorden hori txikiagoa bada, esan nahi du poema on bat zela, eta ulertu egin dela. Ez daude kutxa beltz asko, geure bakardadea bertara sartu eta handik nolabaiteko kontsolamenduarekin eta modu ordenatuagoan ateratzen dena.
‎ Hori gutxi balitz, zinemaren lengoaiatik urrun diruditen kirol emanaldi zein realityek ere estrategia zinematografikoak erabiltzen dituzte: lehen planoak, angelu ezinezkoak (urpeko kamerak olinpiar jokoetan), flash backa, suspentsea, kamera ezkutua?
‎Eisensteinek Acorazado Potemkin filmean irudiak aukeratu, moztu eta muntaiaren bidez narratzeko sortutako teknika present dago beti: ez dago kirol emanaldirik muntaiarik gabekorik, muntaia denbora errealean egiten dutela, hori da ezberdintasuna. 2006ko Fut­boleko Munduko Kopako finalean Zidanek Materaz­ziri burukada ematen dionean, kolpe hori estadioko ikusleek dakusate lehenbizi, baina ez zuzenean:
‎ez dago kirol emanaldirik muntaiarik gabekorik, muntaia denbora errealean egiten dutela, hori da ezberdintasuna. 2006ko Fut­boleko Munduko Kopako finalean Zidanek Materaz­ziri burukada ematen dionean, kolpe hori estadioko ikusleek dakusate lehenbizi, baina ez zuzenean: estadioko pantaila erraldoian ematen den lehen planoen errepikapen etengabean baizik!?
‎estadioko pantaila erraldoian ematen den lehen planoen errepikapen etengabean baizik!? eta, horren ondoren, mundu osoko pantailetara hedatzen da, eszena horrek duen mise en scène indartsuari esker.
‎estadioko pantaila erraldoian ematen den lehen planoen errepikapen etengabean baizik!? eta, horren ondoren, mundu osoko pantailetara hedatzen da, eszena horrek duen mise en scène indartsuari esker.
‎ematen duen balizko aukeraren luzapena litzateke second life bera ere. Ametsen Fabrika bataiatutako Hollywoodeko muinoan aldaketa bat obratu da, hori bai: amestea baino garrantzitsuagoa da gaur egun «sentitzea».
‎Aspaldi da horrela, beharbada. Horren kontzientzia hartzea baino ez zaigu falta.
‎Idaztea eta irakurtzea. Ez dut sentitzen idazleon gremioan sentimendu orokorra hori denik, ordea.
‎itxaropen beldurgarri bat edo beldur itxaropentsu bat zuen gizarteak idazlearekiko. «Argi ibili idazle horrekin , mesfidatu, gutxien espero duzunean hor aterako zaizu perpaus batekin poetrastoa, mahuka barrenean ezkutatu duen esaldi batekin, Cioranen aipu batekin, itsuskeria batekin, gutxi fida, idazle batek idatzi eta guzti egingo dizu igual eta aurrejuzguren bat hankaz gora jarri edo inaugurazio ofizial bat zapuztuko dizu, zaindu harengandik?». Gaur egun, gizarteak ez du poetarengandik deus espero, eta, are gutxiago da haren beldur.
‎afinitatezko sare sozialak «nire lagunaren etsaiak nire etsaiak dira» edo «nire poeta gustukoenen poetarik gustukoenak nire gustuko poetak dira» gisako formulak. Garai batean poema liburuetako aipuek betetzen zuten bitartekari funtzio hori : Carverrek aipatzen zuelako irakurtzen zenuen Milosz.
‎ispi­lua aukeratu dugu, itzali orduko geure aurpegi gero eta zahartzenagoa islatzen digun pantaila lau distiratsua. Denok gara artista sarean, denok gara argazkilari, denok gara idazle, geure bizitzak aspergarriak eta jasanezinak dira, ohartu gara horretaz , eta geure blogetan isurtzen dugu neurosia, patrikako telefonoekin egunsenti gorriei argazkiak atera eta Robert Capa edo Cartier Bresson sentitzen gara (hasieran bigarren eskuko artista apalak, baina aurki harrotzen zaigu indioilarraren isatsa, laster sentitzen dugu ez diegula klasikoei inbidiarik, haien errenkarnazio gaurkotu eta hobetuak garela: Cartier Bresson 2.0 Laster izango gara Scorsese 2.0, Picasso 2.0, Bill Evans 2.0?
‎ Horren froga bizia: Times Squareko Virgin disko denda erraldoian (disko denda ohia esan), garai batean musikaren tenplua zen horretan, deslekutua izan da musika, metro karratu gehien okupatzen dituena guitar hero simulazio jokoa da orain, non hamabost urteko raperoak eta malandro zapeladunak Angus Young sentitzen diren AC/ DC taldearen punteoak informatikoki birsortzen (kalkatzen) dituztelarik.
‎Times Squareko Virgin disko denda erraldoian (disko denda ohia esan), garai batean musikaren tenplua zen horretan, deslekutua izan da musika, metro karratu gehien okupatzen dituena guitar hero simulazio jokoa da orain, non hamabost urteko raperoak eta malandro zapeladunak Angus Young sentitzen diren AC/ DC taldearen punteoak informatikoki birsortzen (kalkatzen) dituztelarik. Hautua eginda dago, zentroa gu gara, eta gu analfabetoak gara, ez digutelako erakutsi bereizten bekatu orijinalaren eta fotokopiaren artean, eta borroka hori galduta dagoelako, nahiz eta ni ez naizen apokaliptikoa. Garrantzitsuena parte hartzea dela errepikatzearen errepikatzez, denok dugu denean.
‎Bitzuok letrak izanda, letradunak izan dira zuzenbidean aritu izan direnak oraintsu arte. Egun ere, maiz entzuten da esamolde hori lege jarduleen artean.
‎Zuzenbidearen protagonistak sarri askotan izan dira literatura sortzaileak. Bide beretik, legea eta zuzenbidea maiz agertu dira literaturaren orrialdeetan, mundu juridiko horrek eguneroko bizimoduan duen eragina nabarmenduz.
‎ Horretara jarrita, ugariak dira legea eta literatura estekatu dituzten ikerketak, egun mugimendu osoa ontzen dutenak. Law & Literature izenburupean, badira literatura unibertsalaren gorabeheretan bi letra mota horiek begipean jarri dituztenak; besteak beste, Richard Posner estatubatuarra, edota Biet eta Ost frantziarrak.
‎Horien testuak gaur erreferentzia saihestu ezinak dira diziplina horretan , diziplinak berak gero eta hots nabariagoa baitauka literaturaren eremuan. Aipamenak modu askotara egin daitezke.
‎Aipamenak modu askotara egin daitezke. Dena den, egin dezagun, hasteko, Posner en liburu klasikoarena, berrikitan kaleratu baita horren hirugarren argitaraldia.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Taula kopiatu
hori 2.751 (18,11)
Lehen forma
Taula kopiatu
hori 1.060 (6,98)
horretan 341 (2,24)
horrek 274 (1,80)
horren 190 (1,25)
Hori 176 (1,16)
horrekin 83 (0,55)
horretatik 62 (0,41)
horri 58 (0,38)
Horregatik 51 (0,34)
horretako 49 (0,32)
Horrek 45 (0,30)
horregatik 41 (0,27)
horretarako 40 (0,26)
horretaz 40 (0,26)
horretara 28 (0,18)
Horretan 22 (0,14)
Horren 18 (0,12)
horri buruz 13 (0,09)
Horretarako 11 (0,07)
Horretaz 7 (0,05)
horren inguruan 7 (0,05)
horretarik 7 (0,05)
horri esker 7 (0,05)
ortan 7 (0,05)
Horrekin 6 (0,04)
Horren ordez 6 (0,04)
Horretara 6 (0,04)
horrengatik 6 (0,04)
Horrez 5 (0,03)
Horri 5 (0,03)
Horri esker 5 (0,03)
horren aurrean 5 (0,03)
horren baitan 5 (0,03)
horrentzat 4 (0,03)
hortan 4 (0,03)
horren alde 3 (0,02)
horren aurka 3 (0,02)
horren kontra 3 (0,02)
horren lekuko 3 (0,02)
horretakoa 3 (0,02)
horrekiko 2 (0,01)
horren aurkako 2 (0,01)
horren bitartez 2 (0,01)
horren gainean 2 (0,01)
horren ondoan 2 (0,01)
horren ordez 2 (0,01)
horretatik kanpo 2 (0,01)
horrez 2 (0,01)
HORRI 1 (0,01)
Horren arabera 1 (0,01)
Horren aurrean 1 (0,01)
Horren lekuko 1 (0,01)
Horrengatik 1 (0,01)
Horretarik 1 (0,01)
Horretatik 1 (0,01)
Horri buruzkorik 1 (0,01)
hori medio 1 (0,01)
horren aldekoa 1 (0,01)
horren aurretik 1 (0,01)
horren azpian 1 (0,01)
horren bidez 1 (0,01)
horren buruan 1 (0,01)
horren gaineko 1 (0,01)
horren gibelean 1 (0,01)
horren kontrako 1 (0,01)
horren lekukoa 1 (0,01)
horren pareko 1 (0,01)
horrengana 1 (0,01)
horrentzako 1 (0,01)
horretakoak 1 (0,01)
horretakoek 1 (0,01)
horrezaz 1 (0,01)
hortako 1 (0,01)
hortarat 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Taula kopiatu
hori ez 99 (0,65)
hori ere 46 (0,30)
hori ukan 33 (0,22)
hori egin 32 (0,21)
hori esan 32 (0,21)
hori bai 28 (0,18)
hori egon 20 (0,13)
hori ni 19 (0,13)
hori bera 15 (0,10)
hori oso 15 (0,10)
hori baino 14 (0,09)
hori eman 12 (0,08)
hori gertatu 12 (0,08)
hori bakarrik 11 (0,07)
hori pentsatu 11 (0,07)
hori bertan 10 (0,07)
hori bizi 10 (0,07)
hori eduki 10 (0,07)
hori gain 10 (0,07)
hori gu 10 (0,07)
hori hitz 10 (0,07)
hori asko 9 (0,06)
hori behar 9 (0,06)
hori hartu 9 (0,06)
hori ibili 9 (0,06)
hori idatzi 9 (0,06)
hori lan 9 (0,06)
hori arrazoi 8 (0,05)
hori beste 8 (0,05)
hori entzun 8 (0,05)
hori jarri 8 (0,05)
hori berri 7 (0,05)
hori erabili 7 (0,05)
hori erakutsi 7 (0,05)
hori ezin 7 (0,05)
hori ikusi 7 (0,05)
hori irakurri 7 (0,05)
hori joan 7 (0,05)
hori nahi 7 (0,05)
hori adibide 6 (0,04)
hori ari 6 (0,04)
hori bete 6 (0,04)
hori egia 6 (0,04)
hori hasi 6 (0,04)
hori horrela 6 (0,04)
hori nola 6 (0,04)
hori ondoren 6 (0,04)
hori sortu 6 (0,04)
hori zer 6 (0,04)
hori bat 5 (0,03)
hori ekarri 5 (0,03)
hori iruditu 5 (0,03)
hori jakin 5 (0,03)
hori lehen 5 (0,03)
hori lortu 5 (0,03)
hori lotu 5 (0,03)
hori onartu 5 (0,03)
hori ondo 5 (0,03)
hori ondorio 5 (0,03)
hori sartu 5 (0,03)
hori sentitu 5 (0,03)
hori aipatu 4 (0,03)
hori aski 4 (0,03)
hori aurre 4 (0,03)
hori batera 4 (0,03)
hori begiratu 4 (0,03)
hori bultzatu 4 (0,03)
hori buru 4 (0,03)
hori eragin 4 (0,03)
hori gustatu 4 (0,03)
hori gutxi 4 (0,03)
hori guzti 4 (0,03)
hori hari 4 (0,03)
hori heldu 4 (0,03)
hori hil 4 (0,03)
hori istorio 4 (0,03)
hori jardun 4 (0,03)
hori jo 4 (0,03)
hori kontu 4 (0,03)
hori literatura 4 (0,03)
hori pertsonaia 4 (0,03)
hori utzi 4 (0,03)
hori adierazi 3 (0,02)
hori ahaztu 3 (0,02)
hori ama 3 (0,02)
hori argitaratu 3 (0,02)
hori atera 3 (0,02)
hori atze 3 (0,02)
Konbinazioak (3 lema)
Taula kopiatu
hori ez ukan 11 (0,07)
hori hitz egin 8 (0,05)
hori nahi ukan 6 (0,04)
hori ere ez 5 (0,03)
hori ez egon 5 (0,03)
hori baino asko 3 (0,02)
hori bat egin 3 (0,02)
hori behar ukan 3 (0,02)
hori ere bai 3 (0,02)
hori horrela ikusi 3 (0,02)
hori arrazoi jakin 2 (0,01)
hori baino gehiago 2 (0,01)
hori bakarrik ez 2 (0,01)
hori behar bezala 2 (0,01)
hori berri eman 2 (0,01)
hori beste kontu 2 (0,01)
hori eman nahi 2 (0,01)
hori ere lagundu 2 (0,01)
hori esan nahi 2 (0,01)
hori ez al 2 (0,01)
hori ez jakin 2 (0,01)
hori ezin ukan 2 (0,01)
hori kontu berri 2 (0,01)
hori lan egin 2 (0,01)
hori ondoren etorri 2 (0,01)
hori oso gutxi 2 (0,01)
hori oso ondo 2 (0,01)
hori ukan Arrue 2 (0,01)
hori zer pentsatu 2 (0,01)
hori adibide argi 1 (0,01)
hori adibide bikain 1 (0,01)
hori adibide garbi 1 (0,01)
hori adierazi nahi 1 (0,01)
hori ahaztu egin 1 (0,01)
hori ahaztu egon 1 (0,01)
hori ahaztu ezan 1 (0,01)
hori ama aitona 1 (0,01)
hori ama entzun 1 (0,01)
hori ama ez 1 (0,01)
hori argitaratu behar 1 (0,01)
hori argitaratu eduki 1 (0,01)
hori arrazoi ez 1 (0,01)
hori arrazoi liburu 1 (0,01)
hori arrazoi ukan 1 (0,01)
hori aski emaitza 1 (0,01)
hori aski iritzi 1 (0,01)
hori aski material 1 (0,01)
hori asko baloratu 1 (0,01)
hori asko egin 1 (0,01)
hori asko ere 1 (0,01)
hori asko garatu 1 (0,01)
hori asko gustatu 1 (0,01)
hori asko ibili 1 (0,01)
hori asko lagundu 1 (0,01)
hori atze egin 1 (0,01)
hori aurre atera 1 (0,01)
hori aurre azaldu 1 (0,01)
hori aurre egin 1 (0,01)
hori bai benetako 1 (0,01)
hori bai emakume 1 (0,01)
hori bai George 1 (0,01)
hori bai historia 1 (0,01)
hori baino ez 1 (0,01)
hori baino harantzago 1 (0,01)
hori baino igual 1 (0,01)
hori baino lehen 1 (0,01)
hori baino lehenago 1 (0,01)
hori baino objektibo 1 (0,01)
hori baino oker 1 (0,01)
hori bakarrik bizimodu 1 (0,01)
hori bakarrik egon 1 (0,01)
hori bakarrik eman 1 (0,01)
hori bakarrik gelditu 1 (0,01)
hori bat beste 1 (0,01)
hori bat estali 1 (0,01)
hori batera hasi 1 (0,01)
hori batera zabaldu 1 (0,01)
hori begiratu arrazoi 1 (0,01)
hori begiratu beharrean 1 (0,01)
hori behar jakin 1 (0,01)
hori bera apaizeria 1 (0,01)
hori bera arrakasta 1 (0,01)
hori bera baliatu 1 (0,01)
hori bera berbaro 1 (0,01)
hori bera buru 1 (0,01)
hori bera esklusiba 1 (0,01)
hori bera hilondoko 1 (0,01)
hori bera konturatu 1 (0,01)
hori bera misio 1 (0,01)
hori bera porrot 1 (0,01)
hori bera portaera 1 (0,01)
hori bera ukan 1 (0,01)
hori berri eraman 1 (0,01)
hori berri erromantizismo 1 (0,01)
hori bertan erabaki 1 (0,01)
hori bertan harantzago 1 (0,01)
hori bertan sartu 1 (0,01)
hori bertan ukan 1 (0,01)
hori beste adibide 1 (0,01)
hori beste album 1 (0,01)
hori beste aro 1 (0,01)
hori beste batzuk 1 (0,01)
hori beste bi 1 (0,01)
hori beste erabateko 1 (0,01)
hori bete behar 1 (0,01)
hori bete egon 1 (0,01)
hori bete urtebete 1 (0,01)
hori bizi baldintza 1 (0,01)
hori bizi ere 1 (0,01)
hori bizi ikasi 1 (0,01)
hori buru erabili 1 (0,01)
hori buru etorri 1 (0,01)
hori buru kendu 1 (0,01)
hori eduki behintzat 1 (0,01)
hori eduki bera 1 (0,01)
hori eduki buru 1 (0,01)
hori eduki holako 1 (0,01)
hori eduki ni 1 (0,01)
hori eduki norbait 1 (0,01)
hori egin atera 1 (0,01)
hori egin aukera 1 (0,01)
hori egin behar 1 (0,01)
hori egin bizikleta 1 (0,01)
hori egin egin 1 (0,01)
hori egin egon 1 (0,01)
hori egin ezean 1 (0,01)
hori egin garai 1 (0,01)
hori egin gelditu 1 (0,01)
hori egin maila 1 (0,01)
hori egin ohi 1 (0,01)
hori egin omen 1 (0,01)
hori egin ukan 1 (0,01)
hori egon Benito 1 (0,01)
hori egon bideratu 1 (0,01)
hori egon esku 1 (0,01)
hori egon gogo 1 (0,01)
hori egon hemen 1 (0,01)
hori egon trafiko 1 (0,01)
hori ekarri ezan 1 (0,01)
hori ekarri frustrazio 1 (0,01)
hori ekarri zama 1 (0,01)
hori eman behar 1 (0,01)
hori eman erabaki 1 (0,01)
hori eman ezin 1 (0,01)
hori entzun zutitu 1 (0,01)
hori erabili egin 1 (0,01)
hori erabili ez 1 (0,01)
hori erakutsi nahi 1 (0,01)
hori erakutsi saiatu 1 (0,01)
hori ere aieru 1 (0,01)
hori ere astungarri 1 (0,01)
hori ere atzeratu 1 (0,01)
hori ere ba 1 (0,01)
hori ere Beobide 1 (0,01)
hori ere derrigorrezko 1 (0,01)
hori ere egin 1 (0,01)
hori ere elkarrizketa 1 (0,01)
hori ere esan 1 (0,01)
hori ere esanguratsu 1 (0,01)
hori ere esplikazio 1 (0,01)
hori ere euskaltzale 1 (0,01)
hori ere ezarri 1 (0,01)
hori ere eztabaida 1 (0,01)
hori ere gizaki 1 (0,01)
hori ere ipuin 1 (0,01)
hori ere irekidura 1 (0,01)
hori ere jakin 1 (0,01)
hori ere kosta 1 (0,01)
hori ere literatura 1 (0,01)
hori ere oso 1 (0,01)
hori ere zintzo 1 (0,01)
hori esan adierazi 1 (0,01)
hori esan ausartu 1 (0,01)
hori esan behintzat 1 (0,01)
hori esan eurak 1 (0,01)
hori esan ezer 1 (0,01)
hori esan ezinik 1 (0,01)
hori esan harro 1 (0,01)
hori esan zabaldu 1 (0,01)
hori ez besteko 1 (0,01)
hori ez eduki 1 (0,01)
hori ez egin 1 (0,01)
hori ez eman 1 (0,01)
hori ez etorri 1 (0,01)
hori ez ez 1 (0,01)
hori ez ote 1 (0,01)
hori ezin heldu 1 (0,01)
hori ezin hurbildu 1 (0,01)
hori ezin onartu 1 (0,01)
hori gain hizkera 1 (0,01)
hori gertatu baino 1 (0,01)
hori gertatu ez 1 (0,01)
hori gu baino 1 (0,01)
hori gu bakarrik 1 (0,01)
hori gu bar 1 (0,01)
hori gu bezalako 1 (0,01)
hori gu buru 1 (0,01)
hori gu garai 1 (0,01)
hori gu gizarte 1 (0,01)
hori gu handi 1 (0,01)
hori gu historia 1 (0,01)
hori gu politika 1 (0,01)
hori gutxi ukan 1 (0,01)
hori guzti alderantzi 1 (0,01)
hori guzti ezinezko 1 (0,01)
hori guzti ezjakin 1 (0,01)
hori guzti harrigarri 1 (0,01)
hori hari bat 1 (0,01)
hori hari pairatu 1 (0,01)
hori hartu behar 1 (0,01)
hori hartu lagungarri 1 (0,01)
hori hasi den 1 (0,01)
hori hitz ezarri 1 (0,01)
hori horrela baldin 1 (0,01)
hori horrela jarraitu 1 (0,01)
hori ibili elkar 1 (0,01)
hori ibili Erramun 1 (0,01)
hori ibili ezan 1 (0,01)
hori ibili konturatu 1 (0,01)
hori idatzi antzerki 1 (0,01)
hori idatzi artikulu 1 (0,01)
hori idatzi behar 1 (0,01)
hori idatzi gogor 1 (0,01)
hori idatzi nahi 1 (0,01)
hori ikusi batxilergo 1 (0,01)
hori ikusi ez 1 (0,01)
hori irakurri ari 1 (0,01)
hori irakurri modu 1 (0,01)
hori istorio bera 1 (0,01)
hori istorio ezberdin 1 (0,01)
hori istorio txiki 1 (0,01)
hori jakin guzti 1 (0,01)
hori jakin ingeles 1 (0,01)
hori jardun koherente 1 (0,01)
hori jarri behar 1 (0,01)
hori jarri bizi 1 (0,01)
hori jo aukera 1 (0,01)
hori kontu argitu 1 (0,01)
hori kontu erabili 1 (0,01)
hori lan berretu 1 (0,01)
hori lan eman 1 (0,01)
hori lan ez 1 (0,01)
hori lan idor 1 (0,01)
hori lan pixka 1 (0,01)
hori lan zerrenda 1 (0,01)
hori lehen baino 1 (0,01)
hori lehen bertsio 1 (0,01)
hori lehen kapitulu 1 (0,01)
hori lehen olerki 1 (0,01)
hori literatura hain 1 (0,01)
hori literatura kamustu 1 (0,01)
hori lortu egile 1 (0,01)
hori lortu ezin 1 (0,01)
hori lortu nahi 1 (0,01)
hori lortu ote 1 (0,01)
hori lotu azken 1 (0,01)
hori lotu egin 1 (0,01)
hori lotu egon 1 (0,01)
hori ni aita 1 (0,01)
hori ni bereziki 1 (0,01)
hori ni errepide 1 (0,01)
hori ni esan 1 (0,01)
hori ni ezpain 1 (0,01)
hori ni familia 1 (0,01)
hori ni harrigarri 1 (0,01)
hori ni irudimen 1 (0,01)
hori ni isla 1 (0,01)
hori ni kasu 1 (0,01)
hori ni lehengusu 1 (0,01)
hori ni oso 1 (0,01)
hori ni pailazo 1 (0,01)
hori nola eraman 1 (0,01)
hori nola gauzatu 1 (0,01)
hori nola ihes 1 (0,01)
hori nola jarri 1 (0,01)
hori nola lortu 1 (0,01)
hori nola mugitu 1 (0,01)
hori onartu hurbilketa 1 (0,01)
hori onartu prest 1 (0,01)
hori ondo azaldu 1 (0,01)
hori ondo aztertu 1 (0,01)
hori ondo funtzionatu 1 (0,01)
hori ondo islatu 1 (0,01)
hori ondo lortu 1 (0,01)
hori ondoren harrigarriro 1 (0,01)
hori ondoren igel 1 (0,01)
hori ondorio bizi 1 (0,01)
hori ondorio etorri 1 (0,01)
hori ondorio zenbait 1 (0,01)
hori oso arnasa 1 (0,01)
hori oso aspaldi 1 (0,01)
hori oso aspergarri 1 (0,01)
hori oso denbora 1 (0,01)
hori oso ezohiko 1 (0,01)
hori oso inportante 1 (0,01)
hori oso interesgarri 1 (0,01)
hori oso itsusi 1 (0,01)
hori oso lagungarri 1 (0,01)
hori oso mingarri 1 (0,01)
hori oso sakonera 1 (0,01)
hori pentsatu asti 1 (0,01)
hori pentsatu egon 1 (0,01)
hori pentsatu hasi 1 (0,01)
hori pertsonaia aire 1 (0,01)
hori pertsonaia nagusi 1 (0,01)
hori pertsonaia publiko 1 (0,01)
hori sartu behar 1 (0,01)
hori sartu derrigortu 1 (0,01)
hori sentitu urduri 1 (0,01)
hori sortu bero 1 (0,01)
hori sortu ezan 1 (0,01)
hori ukan akats 1 (0,01)
hori ukan behintzat 1 (0,01)
hori ukan bera 1 (0,01)
hori ukan berezitasun 1 (0,01)
hori ukan berezko 1 (0,01)
hori ukan bizpahiru 1 (0,01)
hori ukan distira 1 (0,01)
hori ukan esan 1 (0,01)
hori ukan galde 1 (0,01)
hori ukan gustuko 1 (0,01)
hori ukan hainbesteko 1 (0,01)
hori ukan hogeita 1 (0,01)
hori ukan hura 1 (0,01)
hori ukan inpresio 1 (0,01)
hori ukan izen 1 (0,01)
hori ukan Kalifornia 1 (0,01)
hori ukan konpentsazio 1 (0,01)
hori ukan letra 1 (0,01)
hori ukan neska 1 (0,01)
hori ukan oinarri 1 (0,01)
hori ukan salto 1 (0,01)
hori ukan zerbait 1 (0,01)
hori zer egin 1 (0,01)
hori zer egon 1 (0,01)
hori zer esan 1 (0,01)
hori zer urte 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia