|
2000
|
|
|
Bestalde," Virginia" untzia dinamitaz gainezka dagoela behin betiko urperatzeko, mundu guztiak alde egin du, Bederatziehunek izan ezik.
|
Hori
jakin bezain laster, Tim Tooney untzira gerturatuko da Bederatziehun handik jaitsi behar duela limurtzeko," dinamita karga baten azpian zaude eserita, altxa ipurdia hortik eta alde egin ezazu" botako dio pianojoleari.
|
|
|
Prozesu guztietan biolentziaren gainditzea prozesua beraren gainditzearen ondorioz ematen delako eta ez aurrebaldintza bezala jarriz. EAJk
|
hori
badaki, eta aurreko esperientzia ere hor dauka. Gehiago ere badaki EAJk, nazio eraikuntzaren bide honetan konpromiso batzuk hartuz gero, horrek berez ekarriko lukeela EAJk aipatzen duen ETAren borroka armatuaren berehalako geldiaraztea.
|
|
|
Kanta batzuetan bi erritmoak nahastu, kontrajarri egiten ditugu: reggaearekin jendea atzera geratzen da eta orduan,' ripiau erritmoa' esaten diogun hori sartzen dugunean, bonbo kolpe indartsuekin eta guiroaren kontradenborekin, guztiek ikusten dute
|
hori
badakitela dantzatzen".
|
|
|
|
Hori
jakin nahian,. Euskal Herriko etorkizuna globalizazioaren munduan, izenburupeko mahai ingurua antolatu zuen EZBAIKAk, apirilaren 11n, DonostiakoKoldo Mitxelena kulturgunean. Bertan hizlari hauek parte hartu zuten:
|
|
|
Badakigu politika (politikoa esan nahi dut) eta maitasuna ezdatozela beti bat. Horregatik erratu izan da batzuetan, eta
|
horregatik
jakin behar izandu onartzen erratu egin dena. Maitasun hutsagatik.
|
|
|
Aldi berean, hilaren eta giza katuaren seme bat,* Marcos, fraile zegoen komentuan ere zarata handiak igarri zituzten eta jakin zuten fraileren baten etxean zer edo zerjazoten zela. Biharamun goizean, meza ostean superioreak estola («liburua» esan nahidu Eulalik) zabalik utzi zuen(
|
horren bidez
jakin dezakete apezek nor den sorgina), eta* Marcos komentutik bota zuen. Pablok zioen aitak parte txarrekoak (familiarrak) zituela.
|
|
|
–... herri mugimenduen zuzperketa guztiz dapremiatsua (Quebec-en eta Vlaander en ikusi den bezala); eta, alderantziz, herrimugimenduen ahulezia edo zafraketa (Irlanda, Bretainia) guztiz kaltegarria. Bainaherri mugimendu
|
horrek
jakin egin behar du, ahalik eta ongienik nola eskolatu etajantzi. Eta asmo horretan kokatzen da aldizkari hau:
|
|
|
eginzuen topo elizgizonekin. Hierarkiak ezaguna zuen Monarkiarekiko menpeko tasuna (urteetako Diozesi Buletina irakurri besterik ez dago
|
hori
jakiteko), bainabeti ere eliz sistemari bere eguneroko oinezko autonomia ukatzen ez zitzaion bitartean.Mz. Anido k hizkuntz debekua ezarri nahi zuelarik, botere autonomiaren lege horihautsi egin zen, eta, kolpe txar horrekin batera, herrian eta apaiz artean ongi errotutakohizkuntz tradizio errespetagarria ere, hots, elizgizonen herriarenganainoko zubi naturala.
|
|
|
Gizarte harremanetan berdintasun mailarik handiena, orokorrean esanda, ehiztari, biltzaile eta ibilkari izan diren Herrietan lortu ahal izanzela ematen du.
|
Hori
jakin ahal izan dugu, bai greziarren bai Ameriketara heldutakoeuroparren Etnografiako deskribapenen iturrietatik. Gainera, gauza bera jakin ahal izandugu XX. mendean antropologoek eginiko Etnologiako deskriba penei esker.
|
|
|
" Protestanteen egun handia da uztailaren 12a.
|
Hori
jakingo zenuen, ezta. Bada, Irlandan zehar inoiz ez bezala, zenbait bonba jarri zituzten gaizkile horiek".
|
|
|
Itsasontziak Hego Afrikatik etorri behar zuen.
|
Hori
bazenekiten zuok biok. Zuk ez zenuen jakingo, ezta, basque?"
|
|
|
Errazagoa zatekeen berarentzat, Dublinen egin bezala, kontrazeinua aurkitzeko ahalegina egitea, esate baterako" O’Brien’s" sartzea, eta gero" Abbey" hitzarekin saiatzea, eta azkenean Eiderrek aukeratutako hitza" Holiday" zela deskubritzea. Eta
|
hori
jakinda, izen bereko aterpetxera joan eta logelaren lasaitasunean hirugarren artxiboa irekitzea. Baina ez, behin artxiboa irekita zuela, ezin izan zion jakin minari eutsi, eta turismo bulegoko eskaileretan bertan hasi zen Eiderren egunerokoa irakurtzen.
|
|
|
beldur handia ematen dit deskubritu berri dudan Eider aske hau nire herrian kokatzeak. Talka egingo dut eguneroko erritmoarekin,
|
hori
badakit. Herrira bueltatzeak eguneroko loturak baino ez dizkit ekarriko, eta argi daukat inoiz baino estuago sentituko naizela, eta akaso ito egingo naizela.
|
|
|
Irtenbidea ez da hori. Irtenbidea Txemari dena kontatzea da,
|
hori
badakit, edonork dakien moduan. Baina nora joango nintzateke Txemarekin amaituz gero?
|
|
|
Eta, aitari hura aditzen nionean, nik ez zekiat zergatik, baina asaldatu egiten ninduan nahi gabe, hatsik gabe geratuko banintz bezala, hainbat elizgizoni aditurikako sermoi ezin tristeagoak gogorat etortzen zitzaizkidalako, beharbada, eta sermoi haien hitzek, eliz pareten arteko ilunean, ene arima inguratzen eta kateatzen zutelako, hegaldirako bidean jarri beharrean... Eta nik, aldiz, hegaldatu egin nahi izaiten nian,
|
hori
banekian, nahiz eta artean ez nekian norat egin... Baina, nola egin hegan, nola egin ihes...?
|
|
|
Halaxe duk, Joanikot. Behin hegaldatu ninduan eta ez nauk berriro hegaldatuko,
|
hori
bazekiat. Eta ez diat mirakuluetan sobera sinesten...
|
|
|
Halaxe, bada, adierazi nahi dugu ez dakigula oso ziur eta ez du askorik inporta, ohartuko da irakurlea zer aldatu zitzaion lehenik Brown jaunari, ezker eskuko hatz txikiko azazkala, ala eskuin eskukoa; edota biak batera aldatu zitzaizkion, edo zein aldaketaz jabetu zen lehenago. Ez dakigu, era berean, zer eguraldi egiten zuen Brown jaunaren eskuan aldaketa txiki hura gertatu zen egunean, euria ari zuen ala eguzkia zegoen; badakigu, ordea, zein egun zen, eta
|
hori
jakinik, eguraldia ere nolakoa zen jakitea baino gauza errazagorik ez dago. Jar dezagun, beraz, egun euritsu bat zela, eta haizeak ere gogor astindu zituela hiriko tamarizak eta platanondoak, baina ez gingko bilobak, hiri hartan ez zegoe  lako gingko bilobarik.
|
|
|
Bizitza, ordea, eman duzuna da, ez jaso duzuna; eta hau ez dakite gizasemeek. Neuk,
|
hori
jakin nuen egunez geroztik, ez dut nire bizitza osoan besterik egin; nire biografia sekretua horixe besterik ez da: emari erraldoi amaigabe bat.
|
|
|
Bai, egunerokoa...
|
Horren bidez
jakin dut, ba, Rakelek harrapatu gaituena. Merde, merde eta merde!
|
|
|
Gure poetaren aurkikuntza
|
horri esker
dakigu orain udaberria urdinez janzten den neskatxa dela; elurtzaren hondarrak" emazte zuhurraren zapiak" direla; basoa" atsedenaren eliza" dela eta uda" suzko itsasoa", eta hura dugula" uda igarotzeko ontzia"; izotz ondoko eguzkia" neguaren barrea" dela eta" neguak bere sudur ospeldu zorrotza" sartzen duela gure etxean...... Aurkikuntza xalo eta partzial hauek bideratu zuten poeta, apurka, adierazpen ausartagoetara:
|
|
|
Hala, Austria Hungariako Inperioan sortutako artista, zientzialari eta pentsalariak (Freud, Weininger, Schonberg, Webern, Berg, Mahler, Brahms, Strauss, Kokoschka, Schiele, Klimt, Klinger, Kubin, Loos, Otto Wagner, Kraus, Hofmannsthal, Schnitzler, Roth, Trakl, Rilke, Kafka, Hertz, Boltzmann, Kelsen, Schumpeter, Hayek, Mauthner, Vaihinger, Avenarius, Mach, Schlick, Neurath, Godel, Brouwer, Popper, Zweig, Musil eta Kakaniako beste seme alaba batzuk) gizaki modernotik haratago daude, Robert Musilen esanetan, hil ondoko edo hil osteko gizakiak direlako. Haiekin Aro Berria krisian sartu zen, kultura postkantiarrean, Nietzschek sortutako ildoan, giza gaindikoak zirelako,
|
hori
jakin gabe, Habsburgen inperioaren eta jainkoen gainbeheran.
|
|
|
Kemena eta indarra sumatzen zen nonahi.
|
Hori
banekien Venezuelan nengoen bitartean ere, baina gauza bat zen han egonik jakitea, eta bestea, arras ezberdina, Euskal Herrian bertan bizi izanik dastatzea. Franco hilik, hauteskunde eta gisakoen leihoa irekitzen ari zen.
|
|
|
" Hori ba", esan zuen Bonifaziok; bere perspikaziaz harro, irribarre egin zuen, hortz zuri zuriak erakutsiz; Xani begira, esku bateko hatzekin bibotexkak lixatzen zituela, pentsakor gelditu zen; haren kopetan zimur batzuk agertu ziren; sudurretatik hats aldi bat botaz, interpretatzen gaitza zena: ...zatu, sorbaldak apur bat kixkurtu zituen;" hi ez al hintzen hemen aritu... denbora batean?", galdetu zion; Xanek ezezkoa egin zuen; Bonifazio purutxo bat piztuz entretenitu zen; haren eskuan eraztun batek diz diz egin zuen; Xani Raissa gogoratu zitzaion; ez ote zuen hura zela ta Bonifaziok hara eraman; inondik inora jakin ote zuen, bere etxean izan zela?; ez zen probablea; eta, Bonifazio
|
hori
jakin gabe zegoela, Xan lasaiago zegoen: nahiz hura enpresako buruzagietarik izan, eta nahiz bera orain, era batera, haren menekoa zen, haren emaztea... nolabait, une batez, berea izan zuen;" eta", esan zuen Bonifaziok," hire lehenbiziko egunaz zer balantze egiten duk?".
|
|
2001
|
|
|
Udalbiltzaren aldeko hautetsien biltzarrean ere badira independente asko, batez ere Nafarroan, eta horiekin ere ari gara. Ezker abertzalearen indarrak mugatuak dira eta
|
hori
badakigu, baina azken 21 urte hauetan eztabaida eraman behar den tokira eraman dugu: eztabaida estatutismotik at jartzea eta Euskal Herriak XXI. mendean bere burua nola antolatuko duen pentsatzen hastean.
|
|
|
Zer birziklatzen ote zuen, ordea?
|
Hori
jakin nahian, dendara sartzea erabakitzen du Ninak. Eta orduan jakiten du mister Daffodilek amets txarrekin eguzki gaztatxoak eta izar gaztatxoak egiten dituela.
|
|
|
Hori horrela izanik, onartzen badugu ihesaren plano hau gehienbat narratzaile fokalizatzaile intradiegetiko batek aurkezten digula eta fokoak harrapatzen duen esparrua sumakaitza dela, nola jakin dezake narratzaile fokalizatzaileak hil baino lehen zenbat denbora gelditzen zaion?
|
Hori
jakitea ezinezkoa dela onartuz, bi erantzun eman diezaizkiokegu galdera horri:
|
|
|
Coleridge ren marinelaren antzera jakingo du Sarrionandiaren pertsonaiak zein garrantzizkoa den toki bateko, herri bateko, sorterriko izatea. Nahiz eta,
|
hori
jakinik berriro joatera behartuta egon.
|
|
|
Lotsarik ez duzu.
|
Hori
banekien. Baina Txiki ez da zurea, egunkariarena da.
|
|
|
itzala tradizioa da Chamisso rentzat; herri baten kultura eta sena. Horiek galtzea, aberririk gabe gelditzea daChamisso rentzat, eta
|
horretaz
bazekien zerbait frantses jaio, aleman bizi etainondar sentitzen zen Chamisso k: hain zuzen ere, kritikariek harreman zuzenaikusi izan dute Chamisso ren sorterri ezaren eta Schlemihl en itzal galduarenartean.
|
|
|
Armendarizek apartamentua soilik bere izenean jartzeko asmoa zuela alegia.
|
Hori
jakitekotan bere amak jakingo baitu. Ezta.
|
|
|
–Bai,
|
hori
badakit.
|
|
|
Artean ez zuen malezia handirik eta eskolakideei G.B. Roaden bizi zela esan zien.
|
Hori
jakin eta lagunak jotzen hasi zitzaizkion. Egunean baino egunean okerrago hartzen zuten.
|
|
|
"
|
Hori
jakin izan banu, ez nukeen egingo. Sarritan entzun izan dut, baina, senarrek emazteak hiltzen zituztela eta sekula ez zaie ezertxo ere gertatu.
|
|
|
Baina
|
hori
bazekien berak. Eta Felipe preso zegoela ere bai.
|
|
|
Baina
|
hori
badakite, horrexetarako joan dira zure bila hain urrutira, esku usteldua mozteko lain eskuzabala eta eskuona izanen zarelakoan. Eta zer egingo duzu ba orain, hezur haragirik mozten egundo ausartu ez zaren horrek?
|
|
|
U:
|
Hori
bazakiat, baboa! Eta hik ba al daukak?
|
|
|
iragankorra, freskoa, bizia, harmoniazkoa, ederra. Ez zen sekula ezagutu gure harreman sutsuan lehorterik edo orbanik edo beheraldirik, mundu guztia dago
|
horren
jakinaren gainean. Hara zer ginen bata bestearentzako:
|
|
|
Bai, eta zer? Ez da
|
hori
jakin nahi genukeena, beste hau baizik: literatur euskaran agertzen al dira?
|
|
|
Hori euskaraz baino erdaraz hobeki adieraz daiteke, guk erabiltzen dugun euskaraz hitz jokoak âHiribarrenek erabiltzen zuenean, bai, O mihi ederrena, hasteric gabea! esan baitzezakeen, euskararekin ari zelaâ egitea zailago baita; alegia" la lengua no tiene lengua", hizkuntza bera ezin mintza daiteke, hizkuntza hori darabilten hiztunak mintzatzen dira, eta hiz  kuntzak ez du bere buruari laguntzeko eskurik eta hizkuntzak horrexegatik beragatik ez du inoren premiarik, premia dutenek hizkuntza
|
hori
dakitenak dira edota hizkuntza hori erabiltzen dutenak; beraz, beti hizkuntza diogunean hiztuna sartu nahi dugu; ez, esate baterako, gure kasuan, euskara bera, euskalduna baizik.
|
|
|
Eskerrak zor dizkiogu, beraz, Delbert Mann-i, besterik ez bada ere hemengo sukaldeen antzeko bat edo beste han ere gelditzen dela erakutsi digulako. Zertxobait lasaitu gaitu
|
hori
jakiteak. Eta besterik ere bada.
|
|
|
Berak aurkitu omen zuen, itzulinguru larriekin egia esan, gure herriaren egiazko bide zuzena. Jende gutxik zekien, ordea, eta
|
hori
zekitenek berek ez zekiten orain jakin uste dugun arabera. Arana Goiriren aitzindari izan genuela Garate jaunak erakutsi izan du, entzule irakurleak harrimenez eta espantuz betetzen zituelarik.
|
|
|
Gertakari historiko hainbatek izaten du bertute hori, mundua aldatzearena, batzuetan urteak behar izaten dira aldaketa horietaz jabetzeko (Daviden tenplua suntsiaraztea erromatarrentzat gerra ekintza ziztrin bat ez zen izango beharbada, juduen matxinada zapaltzeko ekintzatxo bat, baina oraindik ere ematen du zeresana), eta irailaren 11n garai berri bat zabaldu dela uste dut nik ere. Beste kontu bat izango da zertan gelditzen den garai berria eta nora eramango gaituen, baina etorkizuna izarretan irakurtzea lortzen dutenen esku bakarrik dago
|
hori
jakitea, zientzia maite dugunok izarretan astronomiaren ikerketaobjektua ikusten baitugu, hainbeste jakintsu arabiar eta mundu osokoen jakin minak bultzaturik, eta, tarteka, poesia izpiren bat edo beste.
|
|
|
–Gu gara eroak!
|
Horrek
badaki ez garela bakarrik unibertsoan!
|
|
2002
|
|
|
Irakasle idealena dantzariak ezagutzen dituena da. Irakasle
|
horrek
badaki zein egunetan bultza zaitzakeen gehiago, zein egunetan utzi behar zaituen zure kasa... Eta batez ere, irakasleak ez dezala teknika bakarrik landu; izan dadila alde artistiko osoa landuaraziko dizuna.
|
|
|
Jakina, interesgarria da jendeak zer esaten duen jakitea, gizarte batean bizi naiz, ez mendiko punta batean. Presio delako
|
hori
jakin dut bereizten edo galbahea ezartzen, jakiten nondik datorren, nork esaten duen, horrek zer sinesgarritasun daukan. Ez zaio denari kasu egin behar, merezi duenari baino ez.
|
|
|
Nik horretaz ez dakit, beno badakizkit gauza batzuk, baina ez naiz sistematizatzeko gauza. Orduan, hitz egingo dut interesatzen zaidan literaturaz, egiten dudan literaturaz, azken finean
|
horretaz
dakit. Eta bateren bati gustatzen bazaio ondo, bestela ez nazala kontuan har.
|
|
|
Datu
|
hori
jakiteko, pertsonaren egiazko pisua (kilotan adierazirik) zati altuera ber bitan (metrotan adierazita) zatikatuz kalkulatu behar da.
|
|
|
Ondo baino hobeto zekien erregeak bere mendeko ia guztiak alfer gorotzak eta ikuskizun zaleak zirela, lanerako joera handiegirik ez duten pertsona gehienak izan ohi diren bezala.
|
Hori
jakinik, gazteak esandakoa atsegina egin zitzaion erregeari, festa eskaintzearen kontu hark ospea ekarriko ziola uste baitzuen.
|
|
|
Mugimendu horren emaitza dugu, ikusi dugun moduan, UEUren eraberritzea1974tik aurrera, eta baita UZEIren sorrera ere, nahiz eta azken
|
hori
Jakin taldearenfruitu izan zen. 1977ko uztailean aurkeztu zen UEUn, hain zuzen, UnibertsitateZerbitzuetarako Euskal Ikastetxea (UZEI).
|
|
|
Gaia eta atazarekiko interesa pizteko oso une aproposa. Irakasleak gaiakokatuko du, helburuak eta atazak egiteko prozedurak argi daudela egiaztatuko du.Beste batzuk egindako ataza bera edo antzeko baten grabazioa abian jar dezake.Ikasleek gaia aurreikusiko dute eta
|
horretaz
dakitena gelara ekarriko, eta une horretan egindako jardueretatik hitz eta esaldi erabilgarriak jasoko dituzte. Era askotako jarduerak egin daitezke:
|
|
|
Ikuskera hori desberdina da kultura bakoitzean. Tamalgarriena dena,
|
hori
jakinda ikusi gura ez izatea da, begiak ixtea eta denak erregela berarekin neurtu gura izatea; eta, erregelak balio ez duenean, azalezina estereotipoen arabera azaltzea. Kulturarteko komunikazioa unibertsalaren eta partikularraren arteko zubi ezegonkorrean mugitzen da:
|
|
|
Erromatar mandatariak Antiokorengana etorri zirelarik, haren nahia aztertu eta izkutuko batzarrekin erregeak Hanibali juzku txarra har ziezaion saiatu asmoz, honek bere burua salduta beste jarrera bat hartu balu bezala aurkeztuz, ez ziren alperrikako lanean ibili. Hanibalek
|
hori
jakin zuenean eta bere burua barne barneko batzarretatik at ikusirik, aukera izan zuenean erregearengana hurbildu zen eta honi bere leialtasunaz eta erromatarren aurkako gorrotoaz kontu ugari gogorazi ondoren honela mintzatuz jarraitu zuen: «Nire aita Hamikarrek, ni mutil koxkorra nintzela, bederatzi urte baino ez nituela, Hispaniara gudalburu zihoala eta, Kartagon Jupiter jaun gorenari opariak eskaini zizkion.
|
|
|
Hanibal, ordea, sorterritik ihes egin zuenetik hiru urtera, kontsul Luzio Kornelio eta Kinto Minuzio zirela, bost itsasontzirekin Afrikara iritsi zen, Cyreneko mugetara, ordurako bere gudarosteekin Italiarantz abiatzera limurtua zuen Antiokoren esperantza eta uste onak, agian, kartagoarrak gudarako gogatu izango zituelakoan. Anaia Magoni etorrarazi zion hara, baina punikoek
|
hori
jakin zutenean anaiari eman zioten zigor bera ezarri zioten Magoni, kanpoan zenean. Zein baino zein etsiago, itsasontziak askatu eta haize oihalak haizeetara zabalduta zituztelarik, Hanibal Antiokorengana iritsi zen; Magonen azkenari buruz bi kontaera heldu zaizkigu:
|
|
|
Edo, agian, jakiak izoztuta daudela nabarituko dugu, baina ez daude izozte tenperatura egokian.
|
Hori
jakiten lagunduko digute termometroek. Hozkailuan tenperaturak hiru eta zortzi gradu zentigradu bitartekoa izan behar du; izozkailuan, berriz, eta gradu zentigradu bitartekoa.
|
|
|
Hori dela eta, Jaraboren iritziz, ikerketak aukera emango du arlo horretan ikerketa berriak hasteko. «Animalia eredu
|
horri esker
jakin ahal izango da zergatik gertatzen den hipergluzemia iragankor hori, zer arrazoi izan ditzakeen, zer alde batera utzita, eta, logikoa denez, gaixotasun horiei aurre egiteko botika berriei buruzko ikerketak hastea».
|
|
|
Hala, epaileak adierazi du lekuko gisa hainbat epidemiologo daudela deklaratzeko, lehen txostenaren arduradunak; halaber, erregio administrazioari eskatu dio minbiziaren kasuen aurretiazko azterketaren kopia bat egiteko, eta, azkenik, Iberdrolari eskatu dio 1998, 1999, 2000 eta 2001 urteetako energia elektrikoaren kontsumoari buruzko txosten bat, López Gómez kaleko 5 zenbakiko eraikineko instalazio komunena, bidaltzeko.
|
Horren bidez
jakin nahi da antenek, ofizialki aitortutakoaren denbora luzeagoan, energiarekin lan egin ahal izan duten. Aipatu higiezinetik joan den abenduan hasi ziren telefonia finkoko oinarrizko ekipoen emisioen hasiera data da datu nahasgarrienetakoa; izan ere, kontraesanean agertzen dira dokumentazioan.
|
|
|
–Hirekin jardutea alferrik duk,
|
hori
bazekiagu –Alexek xaxatu egin nahi zuen– Baina gero damutu egingo zaik.
|
|
|
Hau da, psikologia normala izan behar dute.
|
Hori
jakiteko, psikotest bat egingo zaie, horretarako izendatutako tokietan.
|
|
|
Han inguruan zeuden fabrika erraldoiek beharginak deitzen zituzten lanera. Nik
|
hori
banekien. Eta hala, arretak ostera jantzi iluneko ibiltari haietara alde egin zidan.
|
|
|
Nondik egiten zitzaigun ezagun? Izena italiarra zen ezbairik gabe, baina
|
hori
jakiteak ez zigun askorik lagunduko ikerketan. Zenbat itxaronaldi igaro ote ziren inkognita argitu orduko?
|
|
|
Altua eta sendoa izaki, mugimendu geldokoa ematen zuen, baina begia gainetik kendu orduko, ez zen erraza hura lehengo tokian harrapatzen. Nik
|
hori
banekien, jakina, eta aldika perretxikotan saiatu ordez haren pausoa zaindu baino ez nuen egiten. Egun hartan, ordea, makalago sumatu nuen anaia.
|
|
|
Zulo
|
horrek
badaki nire jaiotzako ordua,
|
|
|
edo ez; horko euli
|
horrek
badaki.
|
|
|
Badakit nik euskarari buruz egin daitezkeen hausnarketa eta gogoetak, ofizialki denok onartzen ditugun horiek ez badira bederen, beti pizten dutela eztabaida eta bihotz berotasuna eta batzuek tekutzat joko dituztela ere, adrendua ongi hartzen bazaio kontuari.
|
Hori
badakit. Eta horretarako jartzen ditut hemen arazo hauek ikusten ditudan gisa, jakinik musika txarra aitzinetik dela ordaindua, aurkez aurke, gai hauetan zintzoki kezkaturik dena interesdun bezain eroapen handikoa izango delakoan.
|
|
|
Zeren Harri Aroko hizkuntza omen baita euskara, hala esan dizute behin baino gehiagotan. Harri Arokoa dela esan dizute gure eguneroko lanabesetan hiztegi zaharraren aztarnak utzi dizkigulako nonbait,
|
horregatik
dakigu Harri Arokoa dela. Harri Arokoa, zaharragoa ere izan baitaiteke, Harri Aroa baino zaharragorik baldin bada zerbait munduan.
|
|
|
Hau guztiz kaltegarria da hizkuntzarentzat, guztiz kaltegarria, besteak beste, euskara eta politika maltzurkeriaz edo ezjakintasunez nahasten dituztenei arrazoi osoa ematen diegulako azkenean. Kontu hauetan, non ote dauden Urkixotarrak,
|
hori
jakin nahi nuke, jarrera hauek hizkuntza artatu beharrean artotu egiten baitute, eta azpiak harrotu. Gaizkia etorriko zaio hortik euskarari, ez gaizka.
|
|
|
Horrela, sinbolotzat hartzen dute anitzek egunero jokatzen zaigun hizkuntza kokin hau. Eta sinboloak batzuetan onak baldin badira ere zure gela sinboloez betea dago,
|
hori
badakit, horretan bakarrik geldituz gero kaltegarriak gerta daitezke arras, azkenean sinboloa bera jartzen baitugu ikurrak sinbolizatu nahi duen horren gainetik, sinboloak berak ordezkatzen duela, amets batean bezala, sinbolizatu nahi duenaren funtsa. Hola, zenbaitek ez dute inolako arazorik" gure hizkuntzaz" hitz egiteko, gaztelania erabiliz" gure" hizkuntza aldarrikatu nahi dutenean, jakina, nahiz nekez onar daitekeen" gure" multzo horretan sar daitezkeen gure hizkuntza honetan mintzatzeko gai ez badira.
|
|
|
Sortu dugu Inguma (Euskal Komunitate Zientifikoaren datu basea, www.inguma.com).
|
Horri esker
jakin ahal izan dugu azkenurteetan lau mila eta bostehun pertsona baino gehiagok zerbait egin izan dutela euskaraz (hitzaldiak, aldizkari art ikuluak, liburuak eta abar), Inguma datu basean 17.000 erregistrotik gora dago dagoenekoz. Sortu dugu EuskarazkoSoftwa re Katalogoa, Ikastetxeko Hizkuntza Normal kuntzaproiekturik handienean (Uliba rriprograma) elkarte aholkularia gara, urteko 10 liburu eta Giza eta Gizarte Zientzien aldizkaria (Uz ta ro, www. uzta ro.com) argitaratzen ditugu, urteko bi jardunaldi berezi (glotodidaktika, informat ika, historia eta abar) eta hogeita hamar urte dira (orain Iruñean eta Miarritzen) udako ikastaldiak antolatzen ditugula.
|
|
|
Dena den, arazoaz garaiz konturatuz gero, gaitz erdi!,... baldin eta konponbidea aurkitzeko erkidego euskaldunak (edo
|
horretaz
dakitenek) behar besteko kemenik badu (te).
|
|
|
Ez zuen luze hartuko Bilbo erori aurretik.
|
Hori
bazekiten Caponek Humek Madnerrek. Bilboko faxistak ere baziren horren jakitun, eta beharbada horregatik ez zuten deus ere esaten.
|
|
2003
|
|
|
Zaila da
|
hori
jakiten. Itxura batez, Administrazio Kontseilua osatu eta «Egunkaria» hasiera hasieratik aurrera atera zutenak barruan geratu dira.
|
|
|
Eta zergatik ote zebilen beraren platerak garbitzen? Idak egun hartako ortzia bezain garbi zeukan beti bere etxea,
|
hori
bazekien, baina hura beraren etxea zen, eta ez harena. Gainera, oso gutxitan hartzen zuen halako jarrera.
|
|
|
ez zen erantzunik egon. Ertzaintzak harrapatuko zaitu,
|
hori
badakizu, ezta?
|
|
|
Baina bera zan adurra eriola beti niri begira ebilena... Parkatu ostera be, baina egia da, eta gainera zugaz ebilela behin baino gehiagotan saiatu izan da ni ortura eroaten, eta zuk
|
hori
jakin dozu.
|
|
|
|
Hori
jakiteko, sen ona baliatu eta eskarmentu pittin bat duenari aditzea aski da.
|
|
|
Egokiena, bidazti perfektua aurkitzea da:
|
horretarako
jakin behar da zein adiskide edo senitartekorekin enpatizatu izan dugun aurreko bidaietan.
|
|
|
Hau argi ikusten da, aipamen eskasak eta ez zehatzegiak egiten baitira testuetan (oso sakabanatuak normalean, informazio puntuala dagoelako); eta, askotan, daudenak antropologia edo etnografian oinarritzean, batzuetan zaila da muga kronologikoak zehaztea, eta zein garairi buruz ari zaizkizun hitz egiten jakitea (edo zein garairi dagokion informazio
|
hori
jakitea). Dena den, XIX. mendetik gehitu egiten da daukagun informazioa, eta, gainera, gaur egun irauten duten gozotegi famatua askoren sorrerarekin batera gertatu zen hori:
|
|
|
Kanpaina honen leloa “Nik ere desegin nahi dut haurdunaldia eteten laguntzeagatik eta Rosaren bizia salbatzeagatik” da, eta Nikaraguako agintariek ikerketa bat hasi ondoren sortu da. Ikerketa
|
horren bidez
jakin nahi da zilegi ez ote zen izan neskari egindako abortua, eta abortuan parte hartu zuten gurasoak eta pertsona guztiak Nikaraguako Eliza Katolikoak kanporatu dituela. Emakume Progresisten Federazioko lehendakari Enriqueta Chicanok, Emakumeen Sareko kide denak, “onartezina da aitorpen batetik adin txikiko baten bortxaketa bezalako gertaera tragikoen aurrean presio handia egiten jarraitzea”.
|
|
|
Saltzailearen argucia mota horrekin nahasterik ez izateko, ondo informatuta joan behar da. Eta, beharrezkoa bada, gai
|
horretaz
dakien konfiantzako norbaitekin joatea erakundera. Gainera, legean aurreikusitako informazio baldintzak betetzea eskatu behar da, funtsean honako hauek:
|
|
|
Ikerketaren arabera, bost litro odol itzuli dira eskuineko aurikulara goiko eta beheko zain kaboetatik, eta 150 zentimetro kubiko itzuli dira sinu koronariotik. Lan
|
horri esker
jakin zen, halaber, sinu koronarioak aktibitate elektrikoa eta uhin uzkurkorra dituela, bai eta nerbio bulkada sortzen eta transmititzen duen nodo kardiako berri bat ere, “horrek azalduko luke lehenago tratatu ezin ziren zenbait takiarritmiaren kasua, ez baitzegoen haiek sortzen zituen foku elektrikoa”, ondorioztatu zuen ikertzaile argentinarrak.
|
|
|
Aparteko haizagailuak sar badaitezke ere, PUZaren barruan osagaien antolamendu ordenaturik ez badago, alferrikakoa izango da hozteko elementu berriak sartzea.
|
Hori
jakinda, itzali ekipoa, kendu metalezko karkasa eta begiratu aire irteeraren ibilbide naturalari, haizagailua jartzeari dagokionez. Begiratu ea ibilbidearen erdian dagoen kablea edo osagaia, airea bideratzea eta, beraz, ekipoa hoztea oztopatzen duena.
|
|
|
Tenperaturari edo klimari dagokionez, termometroan gertatzen diren aldaketek ez diote eragiten ale sendo horri; izan ere, ondo argiztatutako eremuetan hazi daiteke, ahal dela, baina zenbait aldek itzal trinkoa izan dezakete, baita eguzkiaren zuzeneko argirik ez izatea ere.
|
Hori
jakinda, lorategian lan gutxi eskatzen duen eta lurraren eta argiaren baldintzekin bereziki zorrotza ez den zuhaixkarik landatu nahi bada, suzko elurra da aukerarik onena.
|
|
|
Zlindromatosia gerta dadin, “Cyld” genearen bi kopiek inaktibo egon behar dute, eta kopia batean mutazio bat gertatzen denean gertatzen da hori.
|
Hori
jakiteko, Bernards en taldeak “Cyld” maila jaitsi zuen zelula landatuetan, eta hanturaren adierazlea aktibatzen zela ikusi zuen. Hortik aurrera, adituek ikusi zuten aspirina eta hanturaren kontrako beste sendagairen bat aplikatzeak tumoreak eragiten dituzten geneak aktibatzea saihesten zuela.
|
|
|
Ordezkapen osoa Elikagai berriak, ikertzaile horrek azaltzen duenez, «aukera emango du larben garapena eta fisiologia eta dietarekin duten lotura modu kontrolatuan aztertzen hasteko, beharrezko urrats bat erabateko ordezkapena lortzeko». Oraindik asko dago arlo
|
horretan
jakiteko, eta funtsezkoa da, etorkizunean akuikulturaren kalitatea dietaren araberakoa izango baita. Era horretako ikerketek, bestalde, pentsuak espezie desberdinentzat nola osatuta dauden, zer hobekuntza egin daitezkeen edo animalien osasunean zer eragin duten aztertzeko aukera ematen dute.
|
|
|
|
Hori
jakinik, Osman-ek Oya eta Derya Istanbuleko karrika zahar batetako neska eskola batetan sartu zituen, pentsatu gabe ere sobera zaila izanen zela bere alabentzat, oraindik tutik menperatzen ez zuten hizkuntza batetan ikastea. Aldi horretan ere ez gaixoek ez zuten hitzik erran ahal izan.
|
|
|
Tomasek orri batean idazten zuen aititek kontatzen zion bakoitzean, eta berrogeita bi zituen.
|
Horregatik
zekien Matildek berrogeita bi aldiz kontatu ziola Dimasek kontu bera. Esaten zuen Tomasek ehun orri betetzen zituenean liburu bat egingo zuela orri haiekin.
|
|
|
MUSEOA.
|
Horregatik
zekien Museoa zela eta horregatik zekien nora joan behar zuen Malco bisitatzera eta Malcoren koadroa ikustera.
|
|
|
MUSEOA. Horregatik zekien Museoa zela eta
|
horregatik
zekien nora joan behar zuen Malco bisitatzera eta Malcoren koadroa ikustera.
|
|
|
Aktorea zen Fionnula Flan nagan.
|
Hori
bazekien Anak. Pelikula bateko kredituetan ikusi zuen.
|
|
|
Azken
|
hori
bazekien Tomasek. Lore horiena.
|
|
|
Komisarioari esana nion ordubete barru itzuliko nintzela, eta idazlearen lanen batekin itzuliko nintzela gainera seguru asko, nora nindoan esan gabe ordea, eta horrek goganbehartu egin zuela iruditu zitzaidan, eta kapaz zen nire atzetik norbait bidaltzeko, nahiz eta idazlearen etxea arakatzen ere nahikoa lan izango zuen. Giltzak arazorik gabe ireki zuen bebarruko atea eta igogailuko ispiluan kosta egin zitzaidan neure burua ezagutzea, ilea urdintzen hasia zuen tipo lasai itxurako bat, nik bihotza zabuka bainuen eta pultsua urduri, pauso debekatuek izutu egiten gaituzte baina tira eta erakarri ere bai,
|
hori
badakite gaizkileek eta banekien nik ere. Hainbat aldiz sakatua nuen hirugarren solairuko botoia sakatu eta ispiluari erreparatu nionean, adinak oraindik hondatu gabeko gizaseme bat ikusi nuen, sendo eta gordin, baina hondamendia aldarrikatzen duten iragarpenak agerian.
|
|
|
Antzina, Lurra sutan zegoèn egun haietan, aingeru eta deabruen arteko borroka gertatu zuan. Borroka latz baten ondorioz, aingeruek deabruak garaitu, eta hauek sutara kondenatuak izan zituan,
|
hori
badakik. Baina, borroka hartan deabruek atzera egin bazuten ere, haien buruzagiak, Luziferrek alegia, eutsi egin zioan, eta aingeruak hantxe ibili zituan, denbora batean, Luzifer lur barruko suan sartu ezinik... harik eta Jainkoak lur azala hoztea erabaki zuen arte.
|
|
|
Berezi samarra da, lehen galderetako bat izan da zein erakundetakoa nintzen. ETAkoa, esan diot, zurrun, ez baitut ikusten zer garrantzi eduki dezakeen
|
hori
jakiteak.
|
|
|
Posmodernitatearen kontraesanak dira. Seguru bainuzale
|
horrek
badakiela interneten nabigatzen eta, aldiz, ez dakiela igerian. Lehentasunen ordena irauli dugu kontsolatu zuen Luisek, samurtasun handiz.
|
|
|
Ez da truku bat, beharkizun bat baizik, izan ere gezur bat beste baten ondorenja rtzeak errealitate bat baieztatzen du. Eta
|
hori
badakite ongi. Gezurtia hanka motz, ohi diotenez.
|
|
|
Kultura da gure alderik ahulena; eta
|
hori
dakitenak haren kontrako eraso kontrolatura pasatu dira. Bushek hain gustuko bide duen ekintza prebentiboa erabiltzen dute, eta ez zaio inondik ezelako balaztarik jartzen ari.
|
|
|
Kezkagarri izan liteke datu hau, deskuidoan iraunkorra balitz. Oraindik goiz da
|
hori
jakiteko, perspektiba luzeagoa behar dugu eta. Datorren urteak argituko du zertxobait gehiago, orduan jakingo baitugu editore nagusiek nolaerreakzionatu duten.
|
|
|
Hortaz, nork bere burua maite duenak orotara egokitu behar du bere burua, orotatik probetxua atera ahal izateko. Gizaki
|
horrek
jakin badaki bere helburuak lortzeko baliabiderik eragingarrienak erabili behar dituela, eta, horregatik, eginbehar guztiak ere bereganatzen ditu, bertute mota guztiak iritsi ahal izateko. Bakoitzak besteengan ikus ditzake —eta, sakonago aztertuz gero, bere buruarengan ere ikus ditzake— nork bere burua maitatzeak jokoan jartzen dituen baliabideak; baliabide horien eretzean, maitasun mota hori ezkutuan geratzen da, aurkakoenak dituen bertuteen itxurapean.
|
|
|
26 Arestian garatu den egitasmoaren gaiak dira lege zibilen liburu horretan aztertuko direnak; ez da, horratio, bakoitzaren izaera modu bereizian ukitu, bat bedera ere banandurik azalduko baita eta titulu bakoitzaren hasieran zehaztuko
|
horri buruzko
jakin beharrekoa, berak hartzen dituen erregelen irakurketa egin aurretik. Era berean, ez da liburu bakoitzaren hurrenkeraz deus ere esan; ohar bedi, alabaina, zerrendatu direla, izaeraren aldetik duten loturaren arabera zein ulermen egokiago baterako ustean, batzuk besteei lehenetsiz.
|
|
|
Erabakigarria da. Nahitaezkoa dugu
|
hori
jakitea. Zati denak aldi berean bota ote zituzten zuloan behera, ala une eta egun ezberdinetan.
|