|
2000
|
|
|
Eta bistan da, hura ez genuen gustuko inola ere. Guk
|
hori
ez genuen eta ez dugu sekula sinistu izan. Guk beti sinistu izan dugu tokian tokiko lanean.
|
|
|
Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, formalak diren esparruetan sortu direla eta
|
horrek
ez duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan. Hori konpondu behar dela esaten da.
|
|
|
Herrialde batzuetan, Alemanian edo Italian esaterako, epe hori hiru urtetara muga daiteke. Baieztapen
|
hori
ez du lerro hauek sinatzen dituenak egiten. Europako Batzordeak duela gutxi biztanleriaren eta enpleguaren inguruan egindako azterketen ondorio da, eta are indar handiagoa hartzen du NBEk ezagutarazitako datu horien ondoren.
|
|
|
Eta
|
horregatik
ez dugu trasladatzen euren ikuspuntua gure lanetara.
|
|
|
Eta
|
horrek
ez du zerikusirik literaturaren kalitatearekin. Negozio bat da, azken finean.
|
|
|
Nire ustez, jendeak 700 pezeta ordainduko lituzke zortzi labur on ikusteko. Baina aukera
|
hori
ez dugu oraindik. Orain gutxi, Hollywoodeko akademiak interneten estreinatutako filmak ez dituela estreinaldi bezala onartuko esan du, ez duelako dirurik uzten.
|
|
|
alde batetik, esango nuke euskaldun berriak sortzen direla, baina nola halako euskal hiztunak direla,(...) EHE bezalako erakundeetan apenas hitz egiten da, EKBn ez zen hitz egiten eta Kontseiluan ez da hitz egiten hiztunaren gaitasun komunikatiboaz eta euskararen kalitateaz. Txepetxen teoriak, garai batean, euskal hiztun osoak sortu behar ditugula esaten zuen, hiztun
|
horrek
ez duela diglosikoa izan behar, gure gurasoek garai batean ziren bezala (eskolatu gabeak eta funtzio formaletarako euskara gorputzik gabekoak). Orain gertatzen zaiguna da irakaskuntzaren bidez nolabaiteko corpus formalaren jabe direla, baina asko eta asko gero ez direla gauza mundu informalean euskaraz jarduteko.(...)
|
|
|
Sortzen ditugun hiztunek, oro har, ez dute ingurune soziolinguistiko oso euskaldunik, eta euskaldunak euskararekiko atxikimendua behar du. Atxikimendu
|
hori
ez duena ez da bihurtuko bihar etzi bere eguneroko gizarte harremanetan euskal hiztun(...)".
|
|
|
lotsarik ez duenak bakarrik ematen baitio besteari lotsa. Eskolak ezin du irakurzaletasuna eta haur literaturarekiko maitasunik eskaini, irakasleek maitasun
|
hori
ez badute. Liburua" totem" bat bilakatua dugu, baina azkenean haurra beti konturatzen da:
|
|
|
|
Horretarako
ez dute haurrekin soilik lanean jardun; guraso eta irakasleekin ere aritzen dira. Ikasleen artean irratigintza edo aldizkariak bezalako elementuak antolatu dituzte.
|
|
|
Euskara ignoratzen duten egunkarien arteko beste bat dugu El Periodico de Alavaprobintziazalea. Egunkari gasteiztarrak ez du apenas ezer argitaratzen euskaraz, etaargitaratzen duen apur
|
horrek
ez du ia balio estatistikorik. Egunkari gasteiztarrareneskuetan, anekdotaren kasuistikara heltzen den artefakto bat besterik ez da euskara.Hiru item aurkitu ditugu euskaraz gure laginean:
|
|
|
delakoan, alegia, eta hortik eratorritakoEuskadiko historiaren inflazio ideologizatuan. Baina Lege Zahar
|
hori
ez zuen probintzietako foralismo zaharretik ekarri, ez baitzen haien batuketa?, balizko euskalaberri zaharretik baizik; eta prozesu osoa zuzenduko lukeen Jainkoa ere ez da arbasoenJainkoa izango, Jainko erromantiko berria baizik, Holderlin en3 jainko berrienantzekoa. Honen ondorio garbia historiaren politizazio guztiz imaginarioa izan da (Euskal Herria ez zela erromanizatua izan, euskaldunon berezko izaera demokratikoa, eta abar), proiektuaren legitimazio gisa agertu dena.
|
|
|
Oraindik ez da erabatgizona, gero eta gizonagotzen joan du, eta ez du, oraingoz, erabat banaizesaterik ahal izango.
|
Horretan
ez du landarearekin diferentziarik, baina gizonakbadaki oraindik ez dela erabat, eginbehar bat dela.? 2
|
|
|
Gauza onak gogoratu eta aurrera! Baina
|
horrek
ez zuen jada ezertarako ere balio: ordurako Txemak bazekien bere neskari buruzko pentsamendu baikor gehienak usteldu egiten zirela errealitatearen ukitu soilarekin, nola erditik ebakitako sagarrak kolore marroia hartzen duen airearen kontaktuan.
|
|
|
Eta pozten zen, zergatik ez aitortu, inoiz ez bezala bere neskalagunaren gainetik sentitzen zelako. Poz txiki
|
horren ondoan
ez zuten lekurik irainek, adarrek, gezurrek eta Eiderren" ni neu izan nahi dut" haiek. Pinguinoen kontu horrekin apur bat erretxindu zen, bai, baina askoz ere handiagoa zen Txemaren barruko poza, ikusita Eider zela orain ezeren ideiarik ere ez zuena.
|
|
|
Arraroa iruditu zait, besterik gabe. Pentsatu dut hitzaldi
|
horrek
ez zuela baimen ofizialik izango, eta horregatik ez zela ospatuko. Baina mehatxuren baten zurrumurrua zabaldu da gure artean, hitzaldiak bonba mehatxua jaso duela, alegia.
|
|
|
gurasoen etxera heltzeak lasaitasun punttu bat eman zidan. Badakit esan berri dudan
|
horrek
ez duela koherentzia handirik aurreko egunetan idatzitako gauzekin, baina egia da.
|
|
|
Ez da harritzekoa, beraz, Corkera iristerako arratsaldea izatea. Eta nola hiri
|
horrek
ez duen ikusteko larregirik, eta batez ere itsasoa sumatzeak gehiago animatu nauenez aspalditik amestutako mendebaldera ahalik eta azkarren heltzeko, ba, arrazoi horiek medio, Corketik alde egitea erabaki dugu. Rocío, gainera, egona zen jadanik Irlandako hego hegoko hiri honetan, eta ez zuen errepikatzeko gogorik.
|
|
|
Azkenean zertarako... Esana zion, bai, Jabiri, ahalegin
|
horrek
ez zuela ezertarako balio: edan, edango zutela, eta ahal zen heinean arazoak ahaztu ere bai.
|
|
|
edan, edango zutela, eta ahal zen heinean arazoak ahaztu ere bai. Eta hitz egin ere nahikoa eta aukeran, baina
|
horrek
ez zuela Txemaren eguneroko tristura lausotuko, ezpada alderantziz, zeren pena hori eragiten zioten oroipenak izan baitziren hizpide garagardoz betetako arratsaldean, eta modu horretan Eiderren irudia berritu eta berpiztu baino ez zutela egiten. Esana zion Jabiri, eta honek ulertu ziur aski, baina Txema zen berbetan jo eta dale ibiltzeko beharra zuena.
|
|
|
—Heure buruaz urrikaltzen haiz, heure buruari irri egin beharrean, eta
|
hori
ez duk ona... Eta erori egin hintzen eta heure erortze horretan aurkitu duk heure justifikazinoa, munduan bertze nehor erori ez balitz bezala...
|
|
|
Baina ez fidatu. Zeren, batzuei entzunik, baitirudi ezen bizitza osoan harriak jaurtikitzen ibili zela, eta
|
hori
ez duk egia. Baina badakik nolakoa den jendearen jokabidea, baita zenbait biograforena ere, sainduei buruz eta gizon handiei buruz ari direnean, eta nola haien egite handiak are handiagotzen dituzten eta exageratzen.
|
|
|
—Joanes, hire osabarena ez duk libertatea, erotasuna duk —eta, handik aitzina, bere burua ere zuritzerat jotzen zuela, erantsi zuen—: Eta erotasun
|
hori
ez duk zuhurrak lukeen erotasun apurra, Virgiliok erraiten zuen bezala, baina ero baten erotasun handia. Zeren modu eta manera onik gabe eta gutieneko arau batzuk gabe ez baitago bizitza moldatzerik, eta zeren, zure ama Grazianak erraiten duen bezala, ez baitago goia behearekin nahasterik...
|
|
|
—Jauna —erran zuen aita jesuitak—,
|
horretan
ez dugu antsiarik, baina zure anaiarekin badago beti zertaz kezka eta zertaz mintza... eta hala erran diezazuket ezen ez duela, zuek kanpoan eman duzuen hilabetean, elizarekin dituen obligazinoekin konplitu, zeren, don Laureanok erran didanez, ez baita festa egun bakarrean elizarat joan... Eta haren fama gero eta gaixtoagoa da...
|
|
|
Gizona eta piztia bat batean solasean...?
|
Hori
ez duk zientzia, horiek ipuinak dituk, mutila!" Baina nik hura ikusi nuen, eta ikusi bezala eta ikusiaren arabera kontatzen ari natzaizu, jaun André... Hotzean pentsaturik, ordea, bertze arrazoin bat ere bila daiteke, zeren, nola tigrea jan berria izan baitzitekeen, ase egon baitzitekeen mementu hartan, halako moldez, non, jateko beharrik ezean, ez baitzitzaigun gainerat oldartu.
|
|
|
—Bai, originala delako izan daitekek, horixe pentsatu diat nihaurk ere hatsarrean, nahiz eta gero eta gutiago sinesten dudan: izan ere, jende originalak eta bere gisakoak ez dik berdinetik berdinerat egiten, baina berdinetik hoberat, eta
|
hori
ez duk gure zozoaren kasua, zeren habiak egin baititu, bata bertzearen gainean, toki berdintsuetan; gero, jostalaria izan zitekeela pentsatu diat, baina habia, hegazti batentzat, den gauzarik seriosena duk, eta serios denarekin ez zagok josteta egiterik; eta, orduan, bertze zerbait bururatu zaidak —eta, hatza luzatzen zuela, erran zidan—: ez al haiz konturatzen, bada, ezen mailen arteko leihoak —edo errektanguluak, hobeki— berdinak direla, eta, berdinak direlako, zozoak ez dituela, beharbada, bereizi, ergela delako?
|
|
|
Nik ez dizut erraiten ezen batzuetan metafora batzuk beharrezkoak ez direla, baina, erabiltzekotan ere, sinpleak eta xumeak izan lukete... eta ezinbertzean erabili beharrekoak. Oraintxe bertan erabili duzu arimaren gau iluna, eta
|
horren aurka
ez dut deus ere, baina eguzkiak euri dagi.... Horiek malabarismo filologikoak dituzu, bertzerik ez, burugabekeriak!
|
|
|
Eta alferrik zebilzkion galeoiko hainbat kide erraiten ezen Potosi gainbehera zihoala eta ez zela jada denbora batean izan zena. "
|
Horrek
ez du deus aldatzen —ihardesten zien, burugogor—, zeren eta Potosi baita ene ametsa, eta Potosirat joanen naiz".
|
|
|
Honainokoan ederki ohartuko zinen bezala, Axularren skribatzeko moldeen eta stiloaren oihartzunak nabarituko dituzu enean, eta
|
horrek
ez zaitu gehiegi harrituko, beharbada, zeren, nahiz eta aitzinetik ere aditua nuen, geure prezeptore jaun Marcel izan zenaren eskutik, erretore saratarraren fama on famatua, zuhaurk egin baininduzun, bertzalde, haren miresle, Salamancako Unibertsitatean irakasle izan zintudanean, ongi dakizun bezala. Baina Axularren prosaren ederra eta haren erretorika miresten zenituen zuk artean, ez hainbertze haren dotrina, eta nihaur ere —zer bertzerik iguriki zenezakeen, bada, eneganik? —, halatsu naukazu, hark adierazi zituenetarik gero eta apartatuago eta urrunago, halako moldez, non gezurra erranen bainizuke, baldin aitortuko ez banizu ezen Gero ren aldikako berrirakurraldiek, liburuaren mezuaz eta signifikantzaz denaz bezainbatean, irri maltzur eta maliziosik eragin izan didatela, zeren eta, bertzenaz, betiko dotorezia eta elegantzia edireiten baitiot, neuretzat anitzetan amestu izan dudan prosaren etsenplu eta jarraibide.
|
|
|
Edo, ez al dakizu ezen Eliza Spiritu Sainduaren emaztea dela, eta emazte hura lohitzen duenak ordaindu beharra duela? Ohitura
|
hori
ez bazenu, ordea, gauzak bidetik eta bere lekutik ateratzekoa, Jainkoaren donu eta dohaintzat hartuko zenuke, zeren zuri ere ez bailitzaizuke gaizki etorriko osabarenetik zentzatzea. Izan ere, heresia izurria baino kutsakorragoa da, eta osabarekin gehiegi ibili izan zinen, urte luzeetan.
|
|
|
Ezagun ditugu munduan ipuinak eta historiak asmatzen dituzten skribatzaile sonatuak, nola Boccaccio edo Cervantes, baina ez al zaizu iduritzen, jaun André, ezen nekez ediren daitekeela Berceokoaren don Bildur hura baino asmatzaile joriagorik eta emankorragorik? Honetan eta hartan eta bertze mila gauzatan egon naiteke dudos, baina
|
horretan
ez dut dudarik. Eta uste dut ezen hala izan zela atzo, eta hala izanen dela bihar.
|
|
|
Nire ezusteko agerpenak, beraz, jarduna burutu gabe zutela eten zien erasotzaileei.
|
Horrek
ez zuen, hala ere, nire hobena eztitzen, eta sentipen horrek are gehiago bulkatu behar nindukeen —noiz eta une horietan— anaia zoritxarrekoaren ondoan egotera. Bazuen Edurne, ordea, eta hari familiako kide femeninoen tropa gehituko zitzaion berria barreiatu bezain agudo.
|
|
|
Josuri, ordea, axolarik ez, itxuraz behintzat. Bere gozoenean zegoen, baina
|
horrek
ez zuen merezimendu handirik: ni ere umore oneko nengokeen, Edurnerekin partekatutako ganbera batetik galtzontzilo hutsean ateraz gero.
|
|
|
b)
|
Horrek
ez zuen gehiago konponbiderik.
|
|
|
—Aurreikusia zagok —hagitz profesionala, haren keinua—, baina
|
hori
ez duk nire afera. Ni, astoak bezala:
|
|
|
" Nire lagunak pozak txoratzen jarriko lirateke Bakarnerekin ez, eta benetako neska batekin harremanak izan ditudala esango banie", adierazi izan dit trufaz azken egunotan, baina ez Ruben ez ni ez gara ausartzen etorkizunaz hitz egitera. Badirudi ez dugula elkar behartu edo mindu nahi; badirudi biok ere elkarren gorputzen gose garela, eta gose
|
horrek
ez duela amaierarik(" Orain arte neure buruari ematera mugatua, bazeneki zenbat laztan dudan zuri emateko...", esan zidan afaldu ondoren hotelera itzuli ginenean).
|
|
|
Baina horrekin batera eta, hain zuzen ere oso gogorra iruditu zitzaidalako, nik ezin hobeki oroitzen dut nobelako pasarte hau: emakume gazte bat Leongo mendialdeko herrixka batera joan da irakasle; han jende gutxi bizi da baina, neguaren etorrerarekin batera, gero eta jende gutxiago ikusten du kalean, gero eta ikasle gutxiago joaten zaio eskolara; hala ere,
|
horrek
ez du askorik kezkatzen herrixkako arotz batekin maitemindu delako; halako batean, gau ilun batez, arotza ezustean joango zaio etxera eta berarekin joateko eskatu, baina irakasleak ezetz erantzun; harrezkero arotza ere desagertu egingo da eta, jakina, horrek bete betean kezkatuko du emakume gaztea; handik gutxira, kalexketan barrena dabilela, irakasleak etxe batetik irteten den arnasketa sakon et... etxera sartu da, ganbarara igo, eta, han, sabaitik esekiak, bi zaku handi eta lirdinga  tsu ikusi ditu, barnean bizia dutenak eta arnasketa ikaragarri horren sortzaile direnak; gero, amona batek emango dio usadio bitxi horren berri:
|
|
|
Mapa hori bidailagunen ahotan egon da ibiltzen hasi garenean (Preteritok, esate baterako, adierazi du Manhattanen bakarrik Afrika osoan baino telefono linea gehiago dagoela). Baina mapa
|
hori
ez dut orriotara ekarri nahi izan munduaren egoeraz hitz egiteko (hori egiten nuen Dabidekin, batez ere" luxuzko ertzain" egin aurretik), neure buruaz hitz egin beharra dudalako baizik: Dabidek ni ilunpetara zigortu ninduen egiaz tiro egin zidan egunean, baina Karmeloren deia en  tzun eta gero, beharbada bera sentituko da ilun baino ilunago.
|
|
|
Ez du bere kontraesan guztiak filmatuko dituenik. Yoyesfilm artekaitz eta trauskila da baina
|
horrek
ez luke garrantzirik. Yoy es lapurretan ibili da gure muinetan.
|
|
|
Yoy es lapurretan ibili da gure muinetan.
|
Horrek
ez du barkaziorik. Yoy es ek, halere, herri honetako lotan ez ziren mamu guztiak esnatu ditu, isuri gabe geratu ziren malko oro askatu ditu.
|
|
|
Magistratua nahitaez joan balitzaio legegileari, oinarririk okerrena onartuko litzateke eta gure artean berretsiko genuke erreskriptuen legeria. Norbanakoen artean sortu eta sakon eztabaidaturiko gorabeheretan legegileak parte hartzen duenean, beroriek ebazteko, bistan da
|
horrek
ez duela auzitegiek eurek izan dezaketen arriskua bera baino arinagoa. Beldur txikiago erakutsi behar zaio magistratu baten nahiera arautu, lotsakor eta zuhurrari, botere beregain baten nahiera erabatekoari baino.
|
|
|
Leku batetik bestera zeramaten akademiaz kanpoko hainbat jardueratan erroldatu zen, behin bereziki bizitza motzeko Bavierako gobernu boltxebikean parte hartuz. Ekonomia xumeko intelektual judu baten semea zen, baina egoera
|
horrek
ez zuen bere aita atzera bota semea filosofian doktora zedin bihotz ematerakoan. Eta horrela egin zuen, bere lehendabiziko interesa ekonomia politikoan jarri zuen arren.
|
|
|
" Joko" hitzaren adibidearekin argitu zuen arazo hau. Honi dagokionez, esan zuen, alde batetik, (1) joko guztien artean zerbait komuna izan arren,
|
horrek
ez duela inplikatzen, joko jakin bati" joko" deitzen diogunean, esan nahi duguna hori denik, eta, beste aldetik, (2) hain desberdinak diren ekintzei" joko" deitzeko arrazoiak ez duela izan behar horien guztien artean zerbait komuna dagoenik, baizik eta erabilera batetik bestera igarotzeko" mailaz mailako iragaite" bat dagoela, sailaren bi muturren artean ezer komunik... Bazirudien" eder" hitzaren gure erabilera desberdinetan ezer komunik ez dagoelakoan zegoela," hamaika joko desberdinetan" erabiltzen dugula esanez —adibidez, aurpegi baten edertasuna eta aulki baten edertasuna, edo lore batena, edo liburu koadernaketa batena, desberdinak direla—.
|
|
|
adibidez, Brahmsek zer ezan nahi zuen erakutsi ahal diogu norbaiti Brahmsen lan desberdinak erakutsiz edo egungo beste egile batekin erkatuz; eta Estetikak egiten duen guztia da" zure arreta gauza batera zuzentzea"," gauzak elkarrekin jartzea". Esan zuen, halako" arrazoiak" ematean, beste norbaitek" norberak ikusten duena ikus dezala" lortzen bada, baina, hala ere,
|
horrek
ez badu bestea erakartzen, hau eztabaidaren" amaiera bat" dela; eta berak, Wittgensteinek," funtsean" defendatzen zuena" eztabaida estetikoen eta auzitegietako eztabaiden arteko antzaren ideia" zela, izan ere, auzitegi batean, epaitzen den ekintzaren" gorabeherak argitzen" saiatzen da, bukaeran" epailea erakartzeko" itxaropenez.... Esan zuen" arrazoi" mota bera ematen dela bai Etikan, bai Filosofian.
|
|
|
Baina irakurleak jakin behar du hau hurrengo orrialdeak irakurtzen hasi baino lehenago. Espiritu mugikor
|
hori gabe
ez ditu sekula Wittgensteinen ideiak hartuko eta suzedaneo filosofiko batean geratuko da, Wittgenstein urardotu bat maneiatuz. Espiritu mugikor hori posmodernitatearen bezpera da, mugikortasuna eta nomadismoa modernitatearen azken hatsak baitira.
|
|
|
Pena sentitu zuen aurreko bizitzan idatzi gabe utzitako poesia guztiagatik. Bazekien
|
horrek
ez zuela erremediorik, berpiztu ondoko bizitza berrian guztiz ezindua sentitzen baitzen poesiarako. Poesiak, itxura zenez, bere unea zuen; gero kito.
|
|
2001
|
|
|
" Mikroaren aitzinean hoberena naiz eta errimak botatzen ez dut parekorik". Zuen letretan ordea, jarrera
|
horrek
ez du horrenbesteko islarik.
|
|
|
" Etortzen denak errepikatu egiten du, eta gainera bitxikeria bat gertatzen da: bezero gazteak bere gurasoei gomendatzen die, eta jende nagusia seme alabetaz gogoratzen da, beraz
|
horretan
ez dugu arazorik".
|
|
|
Baina horregatik Euskal Herrian mundu guztiak ba al daki arte garaikideaz? " Bisitaria lehen bezala geratzen da" dio EHUko irakasle Ismael Manterolak," ez da oinarrizko lanik egiten
|
horrek
ez duelako errentagarritasun politikorik".
|
|
|
erdaraz' chalupas boniteras en el puerto de Bermeo' dakar eta euskaraz itzultzeko Bermeoko portuan hegaluze txalupa edo egingo lukete askok, baina ontzi horren betiko izen teknikoa txalupa handia da. Nik urte asko daramat hemen eta badakit, baina itzultzaileak
|
hori
ez du inon aurkituko", azaldu digu.
|
|
|
Gurasoek erabat galduta ikusten dute euren burua, eta ikasleek zer irakurri behar duten jakiteko aholkuak behar izaten dituzte. Menpekotasun horrek bere arriskua ere badu, zeren eskolatik irten eta gero akuilu
|
hori
ez dutenean irakurtzen jarraituko ote dute? (...) Haurren literatura bigarren mailakoa dela, hori aurreiritzi oso zabaldua dela esango nuke, eta idazle askok ere hala uste du.
|
|
|
Uniporteko lehendakaria den Alfredo Espinosak Batzarraren aurrean aitortu zuen merkataritza portu gehiegi daudela estatu mailan, eta portu estrategikoak edukitzearen alde hitz egin zuen, jarduera hau egokitzeko edo indartzeko erabiltzen diren fondo publikoak barreiatu daitezela eragozteko. Testuinguru horretan Espinosak Pasaiako portua handitzeko aukera aipatu zuen, eta adierazi zuen, bere iritziz, zeren oraindik gai
|
hori
ez baitzuen Uniportek sakonki aztertu," beren kudeatzaileek Pasaiako portukoek jakingo dutela hori errentagarri egiteko merkantzia bilketa eta bolumen nahikoa duten. Hori ez da Pasaian bakarrik gertatzen, baita beste portu nagusi batzuetan ere.
|
|
|
liburu gehiegi ateratzen da; beraz, tartean txar asko. Baina argumentazio
|
horrek
ez du funts handirik: lehen, liburu gutxiegi ateratzen zenean, orduan ere txar ugari ateratzen zen.
|
|
|
Apika tirioak eta troiarrak bere komenentziara pilatze
|
horrekin
ez zuen irakurle haxix zalea behar bezala izutu, eta horrela ekiten zion hurrengo pasartean: " Atxis erretzeak ihes egitera bultzatzen du, gizartea ahaztutzera, alferkerira… asieran, eta gero etxetik ihes egitera, pop jaietara, eta norberaren buru erailtzera".
|
|
|
Gazteek bai esan didatela oso ondo ezagutzen dudala zahartzaroa, baina, noski, ez dakit beraiek zenbat dakiten hartaz... Dena dela,
|
horrek
ez du garrantzi askorik. Azken batean, literatura da niri interesatzen zaidana, eta hori da nik egin nahi dudana.
|
|
|
Auskalo.
|
Horrek
ez du garrantziarik, bere poesia lana euskaratua daukagula baizik. Esango nuke Omar Khayyam iraultzailea izan zela, hitz hori XI XII. mendeetarako erabiltzerik ez dagoen arren.
|
|
|
Lehenik Txina sartu zen, beraz, Txina 143 herrialdea izango da, eta gero Taiwan, 144 kidea. Txinak nahiko gogoz kontra onartu behar izan du Taiwanen sarrera, nahiz eta
|
horrek
ez duen esanahi Txinak Taiwan herrialde independentetzat onartzen duenik. Izan ere, OMCn estatu burujabeak eta aduana aldeak sar daitezke, eta Taiwan bigarren horien multzoan sartu da, aurrez Hong Kong, 1986an, eta Macao, 1991ean, sartu ziren bezalaxe.
|
|
|
|
Horregatik
ez dute inongo garrantzirik Hamaika pauso n agertzen diren zenbait datu eta gertaerek nobelaren baitan duten aldaketa. Txuma Lasagabasterrek Hamaika pauso z egiten dituen iruzkinak ez direla" benetakoak" jakinda ere, berdin dio, izugarri" sinesgarriak" gertatzen baitzaizkio irakurleari.
|
|
|
|
Horrek
ez du zerikusirik Internetekin berarekin, baina Interneten onurez baliatu ahal izateko irakurtzen eta idazten jakin behar da lehenik eta munduan 1.000 milioi pertsona analfabetoak dira oraindik.
|
|
|
Baina albiste
|
horrek
ez zuen lehen izotz pusken berriak adinako eraginik izan eta ezin izan da jendearen burutik kendu euri izoztu horrek izan zuen irudi paranormala.
|
|
|
Eraikitzaileak aitortu du horma
|
horrek
ez duela aire kamerarik eta gainera uste dut ez duela behar lukeen lodierarik ere.
|
|
|
Hegoaldean, aldiz, Donostian, Bilbon edo Iruñean piztu ziren suteakberotzen hasi ziren, iraultza industrialaren ondorioz diruarekin batera kultur elementuak trukatzen zirela. Ohargarri zait azpimarratzea, literaturaren eta komertzioaren arteko lotura sakona; eta lotura
|
hori
ez dut, liburuen merkatuan, kokatzen.
|
|
|
Planteatu eta baieztatu den ereduak erakusten duen bezala, euskararen erabilera bultzatzeko, euskararen presentzia edo euskaldunen trinkotasuna ziurtatzeada oro har funtsezkoena subjektuen testuinguruan.
|
Horrekin
ez dugu ezer berririkesaten, euskal testuinguruan eta euskararen egoerari buruzko ikerketek eten gabehori bera esan dutelako, batez ere azkeneko epealdian burutu direnek.
|
|
|
H herrialdeak ez du lortzen I diruko gordailurik, zeina berak geroago bere diruan herrialdearen krediturako eraturiko gordailu baten kontra truka dezakeen; izan ere, H herrialdeak ez du trukatzen H diruko gordailu bat I diruko gordailu baten kontra: eragiketaren hasieratik, H herrialdeak bere merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu
|
horrek
ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio, gisa; alderantziz, H herrialdeak lorturiko I diruko gordailua azkenik bere kanpo hartzekodunei transferitua da bere merkataritza soberakinaren ordainketa modura, I herrialdeak inoiz ez duelarik H diruko gordailuen kontra bera erosi.
|
|
|
Molde horren neutraltasuna nazioarteko merkataritzaren garapen zuzenerako oinarrizko baldintza da, eta hemen zirriborratuko den erreformak egitura hori aldatzera jotzen du. Egitura horrek, neutrala izan barik, negatiboki eragiten dio herrialdeen gehiengo handiaren Hegoa kanpo zorraren zerbitzuari, ordainketa bikoitzera bultzatuz; eta
|
horrek
ez du inolako justifikaziorik.
|
|
|
Herrialdeen inportatzaileek mailegu hartzaileei eta esportatzaileen parte bati ordaintzen dietela dirudi; hala ere, kanpo zorraren zerbitzuari dagokionez, esportatzaileei zuzenki moneta sormenaren bidez ordaintzen diena, Banku Zentrala da. Sormen
|
horrek
ez du eraginik truke tasan eta ez da inflaziogilea, herrialdearen kanpo irabaziaren etxeko monetizazioari baitagokio. Beste aldetik, beren zorra zerbitzatzearren zorpeko egoiliarrek ordainduriko kopurua, osoki bereganatzen du Bankuak, Altxor Publikoaren izenean.
|
|
|
Hondakinek burdina gehiago dute, baina kolesterola ere handiagoa da. Haragiak (muskulu ehunak) 40 mg sodio ditu 100 g produktu freskotan, eta odolak, berriz, 200 mg/ 100 g odoletan, odolkien osagai nagusia; arteria hipertentsioaren kasuan, hori hartu behar da kontuan.Haragi
|
horrek
ez du bitamina liposolublerik ematen, gibelak izan ezik, A eta bitaminatan aberatsa baita; baina B multzoko bitamina iturri garrantzitsua da, azido folikoa izan ezik. Gainerako haragiek baino 8 aldiz tiamina edo B1 bitamina gehiago ditu, eta, jakina, B12 bitamina (batez ere gibela eta giltzurruna).
|
|
|
Organismoak behar proteiko zehatzak ditu, baina ez da komeni horiek gainditzea. Beraz, jarduera
|
horrek
ez du efektu hori bakarrik; gainera, hartutako kantitateak 2 g/ kg/ egun gainditzen baditu, giltzurruna arriskuan egon daiteke, proteinen metabolismotik eratorritako urea izeneko substantzia toxiko baten kantitate handiak kanporatu behar baititu gernuaren bidez, eta, era berean, kaltzioaren gernu iraizketa areagotu dezake, eta horrek osteoporosia izateko arriskua areagotzen du.... Gehiegikeriak, aholkularitza profesionalik gabe, hilabeteetan edo urteetan zehar, gibel eta giltzurrun gainkarga eragin dezake, eta gibelak eta giltzurrunak jarduera eta funtzioak areagotu egin ditzakete.
|
|
|
Puntu honetan, gainera, zaila da paretatik zintzilikatu behar izatea, eta, horretarako, alikatatuan zuloak egin behar dira. Baina zulagailua eta barauts egokiak izanez gero, zeregin
|
horrek
ez du zailtasun berezirik. Abantaila handia da, gainera, altzari baxuen hankek bezala, altzariak horman zintzilikatzeko egiturek ere erraz erregulatzen dutela lotura bakoitzaren altuera.
|
|
|
Arrazoi nagusia da komun guztien kokalekua (dutxa edo bainuontzia, konketa, komun ontzia eta bideta) hodiak, zorrotenak eta irteerak nola dauden kokatuta. Baina
|
horrek
ez du oztopoa izan behar bainugela bat lortzeko, estetika eta dekorazioa funtzionaltasunaren aliatuak izan daitezen. Horretarako, garrantzitsua da kontuan hartzea bainu gela pertsonalizatzeko aukera ematen duten alderdi batzuk, eta atzean uztea “bainu guztiak berdinak dira” ideia, eta ezinezkoa da bertan aldaera eta ukitu propioak sartzea.
|
|
|
Seplako buruzagiak jakinarazi zuen bere sindikatuak onartzen duela Ministroen Kontseiluak ezarritako nahitaezko arbitrajea, baina demanda bat aurkeztuko duela harekin ados ez daudelako. Errekurritzeko zortzi eguneko epea dute, baina
|
horrek
ez du laudoa geldiarazten, epaitegiek hainbat urte baitituzte ebazteko. Lacasak esan zuenez, “ustez legez kontrakoa den ekintza bat, Iralak konpainiaren hegaldiak bertan behera uztea bezala, ezin da babestu Gobernuak nahitaezko arbitraje bat ezartzeko hartutako erabakiarekin”.
|
|
|
Ez da komeni azukrea kontsumitzea, haurtxoaren dietak karbohidrato kopuru egokia baitu. Oso garrantzitsua da bularreko haurrak ez elikatzea eztiarekin, ezta arto xarabearekin ere; izan ere, elikagai horiek Clostridium botulinumaren esporen iturri dietetiko bakarrak dira, eta adin
|
horretan
ez dute botulismoa eragiten duten espora horien garapenari aurre egiteko immunitaterik. Ura.
|
|
|
Ikasturte honetarako eskola menu berriek berritasunen bat aurkezten dute, eta
|
horrek
ez du zerikusirik haien osagaiekin, haiek arautzen dituzten arauekin baizik. Joan den urteko abenduaren amaieran, janari prestatuak prestatu, banatu eta saltzeko higiene arauak onetsi ziren.
|
|
|
6 °C ko tenperaturan, bi mikroorganismo horietako edozeinen emaitza analitiko negatiboa izanik, baina zelula lesionatuak baleude, 5 egun lirateke arrisku mailara iristeko. Jakina, esne mota
|
horrek
ez duenez 3 egun baino gehiagoko bizitza komertziala izaten, arazoa kontrolatu egingo litzateke. Baina tenperatura 8 °C raino igotzen bada, behar den denbora 3 egun baino gutxiagora murriztuko da.
|
|
|
Ez zen beste ustekaberik izan atzoko Ministroen Kontseiluak 2002ko tarifa elektrikoari buruz hartutako erabakian. Tarifa
|
horrek
ez du aldaketarik izango etxeko kontsumitzaileentzat; aldiz, industrialariek, enpresa txiki eta handiek eta merkataritza sektoreak %1 handituko dituzte prezioak. Tarifa berri horiek, guztira, %0, 32ko igoera dakarte, eta Gobernuak azpimarratu du, inflazioa deskontatuta, elektrizitatearen prezioa %1, 68 jaitsi dela.
|
|
|
|
Horregatik
ez ditu kolpe batez isilarazi nahi bere baitan ugaldu diren ahots horiek, eta kezkati baina irrikaz, oraindik bere poltsikoan jarraitzen duen zilarrezko eraztun txikia laztandu du. Ondo egiten ari ote naiz, larritu da segituan, dena den.
|
|
|
Pare bat aldiz deitu dio etxera paletarako hitzordua ezeztatzeko, baina amarekin hitz egin du bietan, eta ez dio Chiapaseko inolako konturik aipatu. Baina bueno,
|
horrek
ez du ezer esan nahi, konturatu da Tasio, jakinaren gainean nengoela pentsatuko zian seguruena.
|
|
|
Beti pailazoarena egiten dabilen tipo bat. Baina ni egoera bertsuan nago, pentsatu du Tasiok Fernandoren kezkak bereganatuz, eta
|
hori
ez ditudala 19 urte honek bezala. Baizik 27 dagoeneko.
|
|
|
zineetan, metroan, akuarioetako dortoken ondoan, biriketako espezialistarenean (biriketako espezialistarenean batez ere). Edonon topa daitezke eta
|
horregatik
ez ditu jendeak, agian, behar bezala estimatzen.
|
|
|
Oso handiak, eskualde askotan jendeak urtean hogei mila pezeta ez duela irabazten kontuan hartzen badugu.
|
Hori
ez badute egiten, lotsaturik geldituko lirateke. Beraz, dotea eman ezin duenak, alaba jaiotzean hilko du.
|
|
|
Gure Erdi Aroko historiaren hutsune nabarmen
|
hori
ez du inork oraindik bete eta ez dakigu gainera noiz izango den inor zertxobait bete  tzeko gauza. Etxaideri, jakina, ezin diezaiokegu horrelakorik eska, historialaria ez denez gero.
|
|
|
olerkaritzak, jakiteak, badu bere merezimendua, baina merezimendu hori hutsaren hurrena da Lapurdiko marinelei, itsaso hondargabearen axalean dantza irristakorrean dabiltzanei, eman dien ibilgailu seguruagoaren aldean. Eta ontzien hobekuntza
|
horretarik
ez zuten probetxu itsasturiek bakarrik ateratzen; ateratzen ere zuten lurretik, zertan lehorretik, mugitu gabe irabaziak bil zitzakeen burgesak, merkatariak eta ofizialeak. Horrela delarik, eta Altunaren itzulpenari  natxekio, horra non duzuen aitor garbia nola, besteak beste, gizonak lanaren, arriskuaren eta jakitearen poderioz eskura ditzakeen etekinak.
|
|
|
Ik. leku berean" onesgunà ¡, onetsÃ, amatú, maitatu; età ¡ andic onesgunà ¡, amorea, maitetasuna". Hitz eratorri
|
horrek
ez du, egia esan, etorkizun aberatsik izan, et pour cause. Jokabidea, ordea, Oihenartek eta Pouvreauk ikusi zutena, ederki ematen du aditzera.
|
|
|
Gizon begiragarria da egiazki, beste edozein adina, Gandhi indiarra, baina ezin ditzaket ontzat har liburu honek aurrealdean dakartzan haren hitzak4 Ez da egia, aurrenik, europarrok makinak egin ditugunik, makina besterik egin ez dugula adierazi nahi bada. Askozaz goragokoa den jakintza baten umeak baizik ez dira makinak eta jakintza
|
hori
ez du aginte  goseak ekarri, jakin goseak baizik. Indiarrek sor zezaketen gaurko fisika, bide horretatik abiatu izan balira.
|
|
|
dakigun eta inork nahi ez dugun aldera, bederen, ez dadila makur! Oraintsu arteko euskal idazle eta euskalariak erdi aldera hurbildu dira beregainki, eta joera
|
horrek
ez zuen zer ikusirik ez politikarekin ez hizkuntzaz kanpoko beste deusekin. Ez dezagun pentsa, gazteago garelako (zahartuko baitira gazteagoak ere), zaharragoak oker bidetik zebil  tzanik beti.
|
|
|
Beste alde batetik, aurreneko kasuetan ez bezala, ETAren arma indarkeria gizarteak eskatzen dituen eskubide demokratiko (nazional) batzuen esparruan kokatzen da, eta ez horiek ezerezean uztea eskatzen duen kontestuan, faxismoaren edo arrazakeriaren kasuetan gertatzen den bezala.
|
Horrek
ez du arma indarkeria politikoki edo etikoki justifikatzen. Baina kondena politikoak edo etikoak ezin du ukatu ETA eskabide demokratiko baten inguruan antolatu dela, eta faxismo biolentoa, berriz, askatasunak ezerezean uzten dituen programa baten inguruan.
|
|
|
Presoena, esate baterako. ...deek 22 Era berean, aipagarria da hedabide horiek 1999ko urtarrilaren 9an Bilbon presoen hurbiltzea eskatuz eginiko manifestazio eskergari eskaini zioten informazioa; albisteari eskaini zitzaion denbora edo espazioa, Eibarren kale borrokak Guardia Zibilaren aurka ustez egin zuen atentatu baten zurrumurruaren aurrean PP eta PSE alderdiek azaldu zuten gaitzespenaren adinakoa izan zen, eta zurrumurru
|
horrek
ez zuen inolako funtsik (martxoaren 13an egin zen manifestazioaren ondoan modu beretsuan jokatu zuten hedabideek). Beste datu esanguratsu bat dugu honako hau:
|
|
|
Niklas Luhman soziologi funtzionalistaren arabera (1990), inguratzen gaituen munduaren konplexutasun gai gutxi ba  tzuetara murrizten duen mekanismo psikosozial bat baizik ez da iritzi publikoa, eta iritzi publiko
|
horrek
ez ditu zainak afera publikoen gaineko eztabaida arrazional sozializatuan errotzen, baizik eta haien gaineko arreta publikoa moldatzea eta zehaztea helburu duen komunikazio politikoan sortzen dira. Luhmanen arabera, komunikazio publiko horren jatorrian sistema politikoa bera dagoen arren (izan ere, guztiz funtzionala da sistema politikorako gaien" murrizte" hori, herritarren interesak biltzeaz gainera, haien arreta ere biltzen baitu), tresna pribilejiatuak dira hedabideak publizitaterako duten gaitasunagatik.
|
|
|
Halakoei erantzuna ematen diet nire lehenengo hitzaldian; 1956an Arantzazun eman nuen hartan. Erdaldunek, berriz, aurreiritzi oker
|
hori
ez baitzuten, honelatsu esaten zidaten: " Egin ezazu lan hori; horrek gero eta gehiago balioko du eta".
|
|
|
Datu hauek ez dute ukatzen, jakina, denetariko mafia, narkotrafikatzaile, pedofilia zale edo legez kanpoko taldeak sareaz baliatzen direnik, baina ezin ere uka, aldez aurretik eta edozenbat urtetan talde berberoriek telefonoa, faxa edo posta erabili izan dutena eta erabilpen
|
horrek
ez dituela sekula komunikabide sistema klasikook auzitan jarri.
|
|
|
Orain arte bildutako ideiez gogoeta eginez, ondorio batzuk atera ditzakegu. Batetik, argi dago EBren eragile nagusia ekonomia denez, Europako erakunde
|
horrek
ez duela berez ahalegin berezirik egingo hizkuntza gutxituak bermatzeko eta zeregin hori ez da euren kezka nagusien artean sartuko.
|
|
|
Baina nola liteke hori? Olerkari guztiek gai berei buruz hitz egiten dutenez —nahiz eta Homero baino okerrago guztiek—, Sokratesek dio gaitasun mugaketa
|
horrek
ez duela zentzu handiegirik. Adibide gisa matematika eta medikuntzaren arteak aukeratzen ditu Sokratesek.
|
|
|
Arazo honen gakoa, beraz, Kanten idealismoan dago, eta horregatik orain landu nahi dut kontu hau, nahiz eta Kritika n Analitikaren amaiera aldera agertu. " Idealismoaren errefusapenean" Kantek argitu nahi du bere filosofian subjektuak ezartzen dituen baldintzak erabateko garrantzia izan arren idealismo
|
horrek
ez duela harremanik subjektibismoarekin (agerpenetara zuzentzen baita, eta ez berbaitango gauzetara), baizik eta ezagutzaren objektibitatea eratzeko estrategia dela. Horretarako bere idealismo transzendentala idealismo problematikotik eta dogmatikotik bereizten ditu.
|
|
|
Beraz, kritikaren sistema osoaren funtsean arrazoimenaren kide den askatasunaren ideia dabil, jatorriz legegilea den ahalmena, orokortzearen legea ezartzean bere burua eratzen duena. Honek esan nahi du Kantena askatasunaren garapenaren filosofia bat dela, eta
|
horrek
ez duela etikarentzat soilik balio, baizik eta ezagutzaren arazoarentzat ere bai, ikusiko dugunez.
|
|
|
Hipotesia oinarri irmo baten gainean soilik da erabilgarria, zeren bestela irudimenaren zorakeriak soilik sortuko lituzke. Hipotesiak esperientziak ezartzen duen muga gainditzeko erabil daitezke, baina kasu
|
horretan
ez dute ezertarako balio. Newtonen kritika bat egitera ausartzen da hemen Kant, ukipenik gabeko erakarpena euskarririk gabeko hipotesia iruditzen baitzaio.
|
|
|
Hala ere,
|
horrek
ez du oraindik ezagutza argitzen; oraingoz subjektua hartzaile gisa aurkeztu da. Orain errealitateak eskaintzen dion aniztasuna jaso dezake aniztasun gisa, eta bere zeregina aniztasun hori funtzioen bidez forma konkretuetan bihurtzea izango da, objektuetan bihurtzea, alegia.
|
|
|
Baina hau ez da guztiz egia; egia da baldintzatua berbaitango gauza bezala hartzen bada soilik; baina ez da hori kasua, baldintzatua beti ere espazioan eta denboran baitago. Eta esperientziaren barne baldintzen katea luza daiteke beti ere, eta
|
horrek
ez du ondoriotzat guk kate amaigabe horren izatea onartzen dugunik, berbaitango gauza osatua balitz bezala, baizik eta katea mugarik gabe luza daitekeela soilik. Baldintzatua emana bada, bere baldintza ororen ilaran egin beharreko atzerabidea zeregin gisa soilik zaigu emana.
|
|
|
Ezagutza objektiboen artekoa bai, baina ez besterik.
|
Horrek
ez du inola zalantzan ipintzen zu ni baino, ni zu baino askoz hurrago egon gaitezkeela egia objektibotik.
|
|
|
Zertarako nahi duzu kanon bat, ordea?
|
Horrek
ez du ezertarako balio, baina! Nork sartu dizu horrelakorik buruan?
|
|
|
kasu honetan, enperadorea jakinaren gainean jartzea. Bestalde, Napoleon, Napoleon pertsonaia historikoa izateak, bere garrantzia du Kartusia n, noski; baina gure liburuan
|
horrek
ez du inolako garrantzirik; izan ere, guri, Kartusia tik, hitzak interesatzen zaizkigu, ez hitzen ingurukorik, ez testuingururik. Hitz horiek bere horretan, ukituren bat han eta hemen, eta nahikoa da.
|