|
2000
|
|
|
Ez. Istorio
|
hori
nere barruan zegoen umea izan baino lehen. Ez.
|
|
|
Ez dago nire esperientziarekin lotua. Orain bai, bitarte
|
horretan
nik ume bat izan dut. Nire bizitzan garrantzi handia dauka, idazteko orduan ez hainbeste.
|
|
|
Ezagutzen ditut halako pertsonak, baina ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu
|
horretan
nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan. Ulertzen dut behar ditugula gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia:
|
|
|
Orain gehiago kontrolatzen dut idazten dudana. Baina,
|
hori
nire hasiera izan zen, nahi nuena idazten nuen eta ez naiz lotsatu edo damutzen. Gehiago idatzi eta gehiago irakurri behar nuela esan zidan.
|
|
|
Euskal musikan zortziko erritmo ospetsua dago.
|
Horretaz
nik baino askoz ere gehiago dakiten musikologoek aztertu dute zortziko erritmoa, eta turkieraz" herrena" esan nahi duen hitz batekin deitzen dutena dela diote. Erritmo irregular gehien dagoen zonaldea Turkia da.
|
|
|
Orduan aldaketa izugarri bat ematen du, iritzi orokorraren kontra. Marrazkilari
|
hori
ni ere banaiz. Liburu asko idazten nituen, ondo zihoakidan kontua, baina ez nengoen pozik, eta krisi horren aurrean norabide aldaketa baten beharra nuen.
|
|
|
Ekintza horrek [inkomunikazioarenak] hein handi batean Alvaro ez dela bere belaunaldiaren portabozik egokiena iradokitzen duela deritzot.
|
Horregatik
nik uste justifikatzen dela generazio horren argazkia osotzeko Lupi, Alvaroren arreba eta Mikelen izandako pertsonaia. (Egunkaria 1997X)
|
|
|
Horrek egoera jakinbatzuetan ekintzak geldiarazteko gaitasuna berdina dakar halaber. Mailapsikologikoan,
|
hori
Niaren osotasunaren baieztapena dela esanez interpretadaiteke, hau da, Ni kontzientearen eta Superni inkontzientearen artean ebaketarikez dagoela esanez. Nia ez da banandua suertatuko bere instintu osagaiendesaktibazio partzial edo osoarengatik.
|
|
|
Ez dakit galdera horretatik zein zatik irauli zizkidan tripak hain modu zoragarrian: Connemara aipatzeak eta bidaian lehenengoz lur zati
|
hori
nire eskuetan sumatzeak, edo Eider izena maitasunez bildu zuten ahots eta begi haiek. Baina berdin dio.
|
|
|
Eta tipo honek auskalo ze intentzio duen nirekin... Bestalde, badakit zakar jokatu dudala berarekin (eta" kakatara bidali" esan dudanean, literalki bota diot
|
hori
nire ingeles eskeletikoan), baina mutil hauekin berba egiteko euren hizkera erabili behar da.
|
|
|
Hobe ditxosozko Connemara
|
hori
nirekin batera aurkitu bazenu. Bion bidaia, konpartitua:
|
|
|
Izan ere, famatua egin zen nire astakeria hura, eta orduan ze emakumek izango du nirekin juntatzeko balorea? Baina beno, kontua da pokerrean oso garai txarra ari nintzela pasatzen, eta Allis kabroi
|
hori
nire egoeraz aprobetxatu zela. Eta hala, herritar ugari biltzen zen gauero gure mahaiaren inguruan, partidak ikusteko irrikan.
|
|
|
Badago jendea dioena heriotzaren atarian egon dela, eta hor, segundo gutxiko marra horretan bere bizitza osoko irudiak ikusi dituela, diapositibak bailiran. Ba momentu
|
horretan
nik horixe ikusi nuen. Gero, hau guztia Rocíori kontatzean (eta gehiago orain, idaztean), iruditu zitzaidan nire esperientzia hura ere heriotza txiki bat izan zela.
|
|
|
—Eskertuko nikek, Martin, baldin ardura
|
hori
ene esku utziko bahu.
|
|
|
—Ez erran
|
hori
niri gero...!
|
|
|
Klara. Une
|
horretan
nire ondoan azkena nahi nuen laguna. Haize girotuagatik ere, izerditan hasi nintzen.
|
|
|
Garunak deusetan finkatzeko betarik gabeko karrika dantza horretan, Gertakarien ezagupidea falta nuen. Egunkariko nagusiek ezin eraman, ordea, hutsune
|
horrek
nire zerbitzu orrira ekar zezakeen zikin deitoragarria: abuztu horretan zazpi hilabete nituen atal horretako buru eta buztan.
|
|
|
—Utzi
|
hori
nire kontu. Harekin egotekoa nauk.
|
|
|
|
Hori
niretako zen. Erretzeko gogoak, sexuaren menturan ahantziak, berragerpen latza egin zuen ene baitan.
|
|
|
Ironia bilatu nuen masusta koloreko begi horietan, baina ez nuen halakorik aurkitu. Abuztuko astelehen
|
horretan
nire baitan zetzan ironiaren azken gotorlekua.
|
|
|
Prediku
|
hori
nirea zen, baina ez nion royaltyrik eskatzeko asmorik. Arropa multzoa urkaberatua, Edurne harraskako katilu eta plater bakanak garbitzen hasia zen.
|
|
|
faborea itzuli nahi omen hark niri, atso izengabearen ehorzketaren gaztigu egiteagatik, eta erreportaia bat elkarrekin egiteko proposamena. Abuztuko asteazken
|
horretan
nire lanaldia akitutzat jotzen banuen ere, hunkigarria izan zitzaidan. Erredakzioetan, lehia gupidagabean aritzeko hezten gaituzte, lankideari lepoa nola zanpatuko.
|
|
|
Hartara, abuztuko astelehen horretan ere, nola edo hala atseden hartua nuelako ustearen jabe ireki nizkion begiak munduari.
|
Hori
nigan hain arrotz izanik, are sentipen arrotzagoa zebilkidan neure baitan: kontent nengoen neure buruarekin.
|
|
|
Jaka harrotu nuen, Klararen giltzatakoa gordetzen zuen poltsikoaren gainean. Goiz
|
horretako
nire azken okerra. Itzulbiderik gabeko bidaiarako txartela hartua nuen.
|
|
|
" Lisboako" komunera bisita egina nintzen, baita bidenabarreko kafetegikora ere. Azken pixaldi horretatik, ordea, kasik ordu erdi iragana zen, eta bitarte
|
horretan
nire giltzurrinak lanetik gelditu ez. Hori ederki zekien bertzelako lanetan eman nahi nuen lanabesak.
|
|
|
Aurkikuntzak ez zizkidan kemen piztu berriak itzali. Goiz hasiera
|
horretako
nire kezka bakarra bertzelakoa izatera deliberatua nintzen, eta ez nengoen prest giltza zirtzil batzuek horretatik barreiatzeko. Zortziak eta sei ziren.
|
|
|
Eta atsegingarri ez ezik, baliagarri ere bai. Garbi mintzatzera, istant horretantxe gogoratu zitzaidan, lehenbizikoz, Unai gertatzen ahal zela argi egiteko errainu, aspaldi
|
horretako
nire ilunean. Berez, liburuen kontu horrek oinarri zehaztu gabeko interes kutsu nola halakoa baizik ez zuen oraindik niretako.
|
|
|
dena. Baina aurre egin behar nion egoerari, duintasunez, gogor, etsi gabe, eta neurri
|
horretan
nire bizitzaz dena zekitela jabetu izanak eta zekiten hura nola erabilia izango zen ulertzeak, bada, asko lagundu zidan arerioei benetako neurria hartzen jakiteko. Neure onera etorri aurretik, baina, beste bi aurkezleek nire zazpi andregaien aipamen burlatia egin zuten, esanez zazpiak beren buruaz beste egin zutela, nik, atsekabeak jota, beren lore ezkutua urratu nahi izan ez nuelako.
|
|
|
Ziur nago kristauek denei esaten diezuela
|
hori
nik, berari; eta orduan gogotsu erantzun diot berak eskaini didan musu heze luzeari.
|
|
|
Eskerrak ez didaten esan argazkia ateratzeko. Kontu hau niretzat ez da batere barregarria, izan ere uraren zurrunbilo bortitz
|
hori
niri, gorago idatzi dudan bezala, hipnotizagarria gertatu zait...
|
|
|
Behin, amonarenean ito nuen txitaz oroitu, eta, orain, urte askoren buruan, argi dut amodioa txita bat bezain hauskorra dela, eta Dabid izan dela geurea ito duena, nahiz eta seguruenik
|
horretaz
ni bezain inkontzientea izan. Hark ere jostatzen zebilela pentsatuko zuen, nahiz eta konturatu gabe bihotzera tiro egiteko pistola kargatzen ibili...
|
|
|
Furgonetaren leihora itsatsirik, nola ez, paisaje
|
hori
nire bihotzarekin alderatu dut, izan ere halaxe kiskali eta hondatu baitzitzaidan Dabidek tiro egin zidanean. Orduan ez nuen eskura izan, larrialdietarako, EEBBetako hiri handietako eraikinetan dauden sute eskailerarik; ez nengoen prestatua, nonbait (baina nor dago halakoetarako prestatua?); orduan ez nuen uste izan nire bihotzeko haragian berriro dardararik ttikiena sentitzeko gai izango nintzenik; ez nengoen oso zuzen, nonbait.
|
|
|
68ko gertaera horien ondoren aldaketaren bat izango zela ziur nengoen; alegia, EAJtik erauzi, eten eta bere bidetik abiatuko zela, itsasontzia portutik irtenda abiatzen den bezala. Mugimendu abertzalea eta soziala gidatuko zituen erakunde baten sorrera ikusi nuen hor, eta luzaroan itxarondako gauza zen
|
hori
niretzat.
|
|
|
Denek lana izateko, guk gurean ordu gutxiago sartu behar genuela". " Bai", esan zuen Belek,"
|
hori
nik lehendabizikoz berari aditu nion. Ordu gutxiago?
|
|
2001
|
|
|
Batetik, denak iruditzen zitzaizkidan ni baino zaharragoak, ez zekiten kotxerik gidatzen eta gizonak eramaten zituen batetik bestera... Nik ez dut izan inoiz esparru
|
hori
nire inguruan. Nire amak beti egin izan du lana etxetik kanpo, baina ez progresista zelako.
|
|
|
arrantzako pita ardi bati lotu, eta pita hura bera nire uhalari lotzea. Horrela, oinez abiatzen naizenean, ardi
|
hori
nirekin ekartzen dut, eta beste ardi denek atzetik jarraitzen diote.
|
|
|
Helduek logika baten arabera jokatzen dugu, eta logika hori apurtzen digutenean ez daukagu erantzunik.
|
Horrek
niri jolasteko askoz aukera gehiago ematen dit.
|
|
|
Orduan, mundua ikusteko erabiltzen dudan pantaila handi
|
horrek
ni ikus nazaten ere balio du.
|
|
|
Gero hala bukatu omen zinan, zutik egon ezinik! Mutil
|
horrek
nire semearengan eragin oso txarrak izan ditzaken, neska!
|
|
|
Okerrena, ordea, eta Arrillaga berehala ohartu da
|
horretaz
ni odolak zorabia ez nintzan saiatzen ari nintzen bitartean, okerrena, diot, birikena zen. Zuhaitzaren aurka jotzean bolanteak bularrean bete betean kolpatu baitu eta birikak larriki kaltetu.
|
|
|
Aurrez aurre berekin hitz egiteko ez bainintzen gai sentitzen. Ez niretzat edota beretzat horrelako zerbait gogorregia iruditzen zitzaidalako, baizik eta kontuak eskatzeari ekin bezain laster negar malkotan hastearen beldur nintzelako, era
|
horretan
nire mespretxuak behar zuen indarra galduz, eta berari kontsolatzeko prest legokeen lagunaren papera hartzea erraztuz.
|
|
|
‘Zu urrun bizi zara eta ez nauzu hiltzen ikusiko, hartu nire erretratu
|
hori
ni joanda gero begira diezadazun.’
|
|
|
euskalaria naiz, edo hobeto esan euskara batez ere gogoan duen linguista. Hori da nire lanbidea eta
|
hori
nire irabazpidea. Dakidanez, ez diote inori soldatarik  ematen ez euskaldun delako ez euskaltzale.
|
|
|
Lainezaz betea dagoela esango luke gogoko ez duen irakurleren batek baino gehiagok, baina ez legoke
|
hori
nire ustez ongi esana. Ez baita gehiegi saiatu egilea sinbolo horren alderdi onak, gizon den aldetik?
|
|
|
Hitz bi Larresororen Hizkuntza eta pentsakeraz33 Ez naiz hasiko berriz aztertzen zein den zaharren eta jatorren, gure bost bokaleko sistema  ala zuberotarren seikoa. Agertu dudan iritzia ez da neurea, auzi
|
horretaz
ni baino lehenago arduratu diren hizkuntzalari guztiena baizik. Besterena nuen neuregana.
|
|
|
Aski dena aski da, eta noan bidez bide Sagarzazuâtar Josebaren kezka larriak zertxobait arintzera4 Ez, zaude trankil, ni ez naiz euskara. Are gehiago, ez dugu zientifikoek (gizatalde zantar
|
horretan
ni ere sartzen banau  zu) hizkuntza hori, euskalki eta guzti, asmatu. Ez da gehiegizko harrokeria, sinets iezadazu, baina, inoren obra zuzentzeko eta hobetzeko gogorik gabe, guk asmatu bagenu, egungo eguneko premietarako prest sortu bagenu, euskalkirik gabe sortuko genuen.
|
|
|
P ruden Gartziak erabiltzen dituen argudioak Lur Entziklopedia Tematikoaren Euskal Herria ren Historia lan
|
horri
nik neuk egin nion kritika zabalagoan agertzen ziren batzuen antzekoak dira, hein batean (ikus Uz ta ro 27, 107 orr.). Orrialde beteko artikulua izanik, Pruden Gartziaren arrazoiketa nirea baino erabateko eta zorrotzagoa zen, halakoetan ezin baita ñabardura gehiegi egin, noski; are gutxiago, kontuan hartzen badugu Azkue Bibliotekako buruaren helburua polemikoa zela.
|
|
|
Zerorrek ere badakizu
|
hori
nik bezain ondo edo hobeto. Zein izango dira, ba?
|
|
|
Hautemapenek espazio eta denboran agertzen den aniztasun bat ematen digute; baina hori benetako objektu ezagugarri bihurtzeko sintesi erregelak erabili behar ditugu, aniztasun horretan batasuna sartuz benetako objektu bat osatzeko10 Esperientziak sintesi bat eskatzen du, hautemapenen elkarketa (sintesi) jarraikorra. Gorputz bat jasotzean bere pisua sentitzen dudala esan dezaket, baina
|
hori
nire inpresio subjektibo soila da. Aitzitik, zera esaten badut," gorputza pisua da", orduan egia objektibo bat adierazi nahi dut.
|
|
|
Sarkin
|
horrek
nire gogoko ez dena nire gogoko bailitzan eskaintzen dit, eskatzen dit, ezartzen dit, eta nolabait behartzen nau onartzera. Gezurretan ari da.
|
|
|
Baina nire gogoa, ni maitagogo indargabetu egiten nau askotan sarkin horrek, sasigogo horri sasigogo hots egin eta gogotik uxatzeko nekez gauza naizela utziz. Eta zenbat eta sarkin
|
hori
nigan gehiago nagusitu, hainbat eta ilunago ikusten dut nire benetan gogoko dena, hainbat eta makalago geratzen naiz sarkin horren sasigogoei aurre egiteko. Eta gogokoak ez izan arren, betetzen saia naiteke gurari, nahi edo sasigogo ez gogokoak.
|
|
|
Baina arazoa zera da: nik dakardan objektu
|
horren
nire ezagutza eta besteak dakarren objektu ustez berberaren ezagutzaren arteko eztabaida egin dezakegula. Ezagutza objektiboen artekoa bai, baina ez besterik.
|
|
|
– Urde alu putakumea! Kentzak atzapar zikin
|
hori
nere gainetikan!
|
|
|
– Azken egun hauetan gizontxo
|
hori
nire itzal bilakatu da. Bere presentzia ditxosozko formularekin lotu dut hasieratik.
|
|
2002
|
|
|
Baina gero zeuregan egokitu egin behar duzu. Nik, rol bat antzeztu beharrean, rol
|
hori
nire barruan bilatzen dut. Pertsona bakoitzak alde ezberdin asko ditu, (alde zintzoa, gaiztoa, dramatikoa, komikoa…) eta balet bakoitzean saiatzen naiz neroni jartzen pertsonaia horren egoeran, eta bere istorioa nire moduan interpretatzen.
|
|
|
Beraz, nola jokatzen dugu kasu honetan? Sistema
|
horretan
nire botoak ez du baliorik.
|
|
|
Komunikaziorako gaitasun berezia zeukan, eta eroak maitatu egiten zituen. Psikiatra
|
horrek
nirekin egin zuena kontaezina da. Gogoratzen naiz nola psikiatra hark esan zidan:
|
|
|
Nire nagusiak bere liburuen arrakasta egunkarian hartzen zuen espazioaren arabera neurtzen zuen: «Orrialde laurdena hartu du, orrialde laurden
|
hori
nik ordaindu izan banu...», honenbeste diru kalkulatzen zuen. Horrela neurtzen zuen, ez zuen beste ezertan erreparatzen.
|
|
|
Gaurko egoera politiko larriak tamaina bereko erantzuna behar badu ere gehiago kezkatzen nau gerora begira mantendu beharreko erabateko konfrontazio politiko eraginkorrerako derrigorrezko dugun mugimendu hori gaurkoz behintzat ez izanak.
|
Horretara
nire gogoeta.
|
|
|
Bai, xarmant
|
hori
nik salbatuko zaitut, nik...
|
|
|
Euskal Unibertsitatea eraikitzeko arkitektoez, langileburuez eta abarrez gain, langileak ditugu; eta horrelakoak egon, badaude. Gertatzen dena da, eraikuntza
|
horretan
nik sarri planoez inguratutako pertsonaia asko ikusi ditudala etalangile gutxi, baina tira!
|
|
|
Hori esanaz batera eskaintza egiten hasteko zen aldare ondora hurbildu ninduen, eta beste guztiengandik urrun, hari oratuz, sekula ez nintzela erromatarren lagun izango zin egiteko agindu zidan. Nik, aitari egindako juramentu
|
hori
nire bizitzako adin honetaraino gorde izan dudan modura gordeta, ez luke inork zalantzan jarri behar gerora ere jarrera berean mantenduko ez naizenik. Horregatik, erromatarrenganako adiskidetasun pentsamendurik izango bazenu zuhur jokatuko zenuke isilik gordeko bazenit; baina guda prestatzekotan ibiliko bazina, hango buruzagi neu jarriko ez baninduzu, zeure buruaren kaltetan ibiliko zinatekeen.»
|
|
|
Bart, goganbehartu diat iruzur egin didatela. Alabaren urte betetzeak hilabete barru dituk eta egun
|
horretan
nire kontra eduki nahi diat; ez diat berriz ere egun hori huts egin nahi ziharduen pentsaketan. Sartzeko ordua iristerakoan, kontu haundiz sakelean lerratu eta lehengo bidetik zelulara abiatu zen.
|
|
|
Noski, era jakin batean jokatzeko ondo hezitako mutiko baten buru barnean horrek ez zuen harrera oso ona izan, buru heldugabe eta manipulatu hartan sartutako kontzeptu arrotz bat baitzen. Ezin nuen sinestu egoera
|
hori
niri egokitu izana, txikitan neskekin aurrera eta atzera ibilitako mutil errugabeari. Benetan errudun sentitu nintzela gogoratzen dut, baina ni errudun sentitzearen arrazoia ez zen izan gurasoengandik eta ingurutik jasotako heziketa baizik.
|
|
|
Begira, Hector, zeozer aitortu behar dizut, hasi nintzen.. Zutaz maitemindurik nago. Sekulako harrikada izan zen
|
hori
nire lagunarentzat, jarri zuen beldur aurpegian oso ondo nabaritzen zen moduan. Antza denez, herri isolatu batean jaiotako mutil hark ez zuen horrelakorik inoiz ezagutu, eta beldurtu egin zen.
|
|
|
Haren jarrera ikustean, mutiko gehienak beren liburuetara bihurtu ziren, lanean ari zirelako itxura nabarmenak eginez, baina banaka batzuek elkarri zirika jarraitu genuen, eta orduan Anaia Dabitek ondo esertzeko eta baxu hitz egiteko agindu zigun, bestela makila dantzan jartzeko prest ze  goela eta. Une
|
horretan
ni atzaparka nenbilen  aurrekoarekin, eta Anaia Dabiten agindua entzun nuelarik, muzin egin nion neure gordelekutik, eta nahi izango nukeen baino ahots goragoz, honako iraina labaindu zitzaidan ezpain artetik: " Hoa zakurraren ipurtzulora!".
|
|
|
Eta uste duzu argazki
|
horretan
nire alaba agertu ez balitz zuk diozun interes orokor hori bermatu gabe geldituko zela?
|
|
|
Eta zer? Txoraize
|
horrek
niri deitu behar zidan, ertzainekin sinpatikoarena egiten ibili ordez! Autoaren abiada mantsotu, eta non buelta emango hasi zen.
|
|
|
Amak tomatearen erretilua eramaten du mahaira. Baina mahaia jarri gabe dago, eta egiteko
|
hori
nirea da. Hala ere, ez da ausar  tzen niri ezer agintzera, ez nau mindu nahi.
|
|
|
emakume
|
hori
niri begira negarrez,
|
|
|
Euskaraz asko idatzi dut, arazorik gabe, eta ingelesez anitzez ere gehiago kosta zait bi lerro bata bestearen ondoan ongi jartzea. Baina
|
hori
nire arazoa denez, ez nintzen harritu Rubio irakaslearen liburuan pasarte hau aurkitu nuenean, jende askok, nik ez bezala, ingelesa oso ongi menderatzen baitu: " Ingelesa nola hala ezagutzen nuen, baina hara non tesiaren ingelesezko bertsioa gorpuzterakoan, ez gutxitan, erraztasun handiagoz aurkitzen nuen ingelesez neure gustuko adierazpide egokia ezi ez ongi menperatzen ei nuen neure klaseetako euskaraz.
|
|
|
Zeren, jendakirik ez badu, eta horrenbeste urte baldin badarama gure artean, ez da harritzekoa pentsatzea hizkuntzak berak altxatu dituela bere barnean gure kulturaren arrastoak, gure historiaren zatiak eta aztarnak. Eta alde
|
horretatik
ni behintzat beti euskaren alde egongo naiz, kulturaren alde egoten bainaiz beti. Kultura mota honek badu, ordea, beste kultura mota batzuek ez duten ezaugarri funtsezko bat:
|
|
|
ez dakit zenbat hartzen duen, eta berdin zait une honetan, baina pentsatzen dut euskaraz argitaratzeagatik hartuko duela diru hori.
|
Horregatik
nire harridura egunkari honen aldaera ingelesez ere(!) ikusi dudanean Interneten [16]. Hiztegi entziklopedikoaren kontua biribildua geratzen da kutxaren baten propaganda sartuz gero tartean, edo egunkarien harrobia agortu ondoren produktua bere osotasunean kutxa edo banketxe batek erosten badu bezeroei honenbestetan eskaintzeko.
|
|
|
Eta aitortu behar dut ere eredu horren alde egin izan dutela behin baino gehiagotan nire muturren aurrean beren umeak ikastola ez den eskola pribatu batera bidaltzen dituzten guraso batzuek, ikastola aldamenean izaki gainera. Baina tira,
|
hori
nire itsukeriaren ondorioa izan daiteke, eta kontraesanak toki guztietan daude. Horrek ez gaitu arduratu beharrik.
|
|
|
Juan Garziaren testua Lur Entziklopedia Tematikoan kontsulta daiteke, Literatura Unibertsala liburukian," Ipuina" atalean. Kontua da, azken finean eta laburbiltzearren, 90eko hamarkadako euskal narratiba ezin dela ulertu hiruzpalau eleberri aipatu gabe (aukera bitza irakurleak aipatu ohi diren bospaseien artean), ados; baina
|
horri
nik eransten diot: baina nobela horiei, jaun andreak, hiruzpalau ipuin libururen izenburuak gehitu behar zaizkio (aukera bitza irakurleak aipatu ditudan sei horien artean, edo nahi dituenen artean), bestela ez da posible ulertzea, bere osotasunean, euskal narratibaren azken aldiko bilakaera.
|
|
|
–
|
Hori
niretzat ez dun prolema, gu biontzat esan gura dinat!
|
|
2003
|
|
|
Ez badugu estatua eta honen administrazioa gure alde, Iparraldean behintzat, zaila izanen dugu.
|
Horregatik
ni ez naiz batere motibatua.
|
|
|
Horrek adierazten baitu zentzu oso bat ematen ziola bere literatur jardunari, koherentea den obra labur baten barruan. Horregatik, batzuek, Dinosaurioa irakurrita,"
|
hori
nire alaba txikiak ere egingo zuen" esaten dutenean, erantzuten ahal zaie baietz, hori edozeinek idazten duela. Baina edozeinek ez lukeela jakingo ipuin horri esanahi literario bat ematen, eta literatur jardun baten barruan txertatzen.
|
|
|
Administrazio Kontseiluan hartzen diren erabakietan indartu behar da egunkari berria. Baina
|
hori
nire iritzia da.
|
|
|
Nik ez dakit paisaia
|
horretan
nire burua agertzen den ere, agertzekotan bigarren plano batean agertuko nintzateke
|
|
|
Batez ere ukapen horrek beste helburu bat betetzen du, esaten denean euskara ez dela gai ez dakit zertarako, demagun «literatura egiteko ez dela gai», eta orduan idazleek diote, euskara eta gaztelera, adibidez, egoki direla literatura egiteko. Noski egoki direla, baina ez da
|
hori
nik proposatzen dudan gaia, hau baizik: Zer gertatzen da hizkuntza bat literatura egiteko aukeratuz gero, aukerak eragina du?
|
|
|
Parte hartzaileen iritziak jasotzea komenigarriagoa dela uste dut. Azkenean eskatzen dena, kolaboratzaile fisikoa edo birtuala izan, txosten bati bai edo ez esatea da eta ez da
|
hori
nik parte hartzearekin ulertzen dudana.
|
|
|
Ohartzen naiz haurrei ez direla erakusten ari.
|
Horregatik
nire haurrak dauden eskolan proposamen bat egin dut: guraso boluntario batzuei dei egin diet, bai baitaude gurasoen artean batzuk kirol zenbait egin dituztenak eta gutxi gehiago ezagutzen dituztenak, kirol horrek iraungo duen hiru hilabetetan haurrekin ibil daitezen dakiten hori erakusteko.
|
|
|
Akaso deskuidatuta egongo naiz eta bale. Deskuido
|
hori
niretzat izan dadila.
|
|
|
Nire pasio handiena izan da beti musika. Beti egoten da mutiko bat betaurrekoekin taldeei begira plazetan jaietan, eta
|
hori
ni naiz. Geroztik bateria jotzen hasi nintzen pittin bat, eta gero gitarra.
|
|
|
Ume txiki bat bezala zaintzen dugu zesta.
|
Horregatik
nire zesta ez diot inori ukitzen ere uzten. Maniatikoa naiz, eta ez ni bakarrik, beste pilotari asko ere hala da.
|
|
|
Orain, eta bereziki aurten, tradizioa eta modernitatea lotzen hasia naiz.
|
Hori
nire lan batzuetan ageri da. Esaterako," Betiko" izeneko mahaian.
|
|
|
Pixka bat haustea, baina gauzak zainduz. Formari gaur ematen zaion garrantzia
|
hori
nik ez diot ematen. Saiatzen naiz gero eta garrantzia gutxiago ematen formari, eta aldiz gehiago ematen xehetasunari, formen tratamenduari eta materialaren erabilerari.
|
|
|
Ba... ez.
|
Horretan
nik barik Mikel Zaratek lagundu eutsan, eta ederto egin be. Mikelek beste dokumentu batzuk be euskeratu eutsazan, berak bakarrik; bat baino gehiago, berak eta biok alkarren artean (gogoan dot behin zelan emon genduan gau osoa gure Begoñako komentu zaharrean, jo ta ke lanean, itzulpena amaitu ezinik).
|
|
|
Halan da, bai.
|
Horretan
nire aurreko lorategietan baino zabalago jokatu genduan, baina euskalki bakar baten barruti estutik urten barik. Beste hesi bat be jarri geuntsan liburuari:
|
|
|
Erantzun, barriz, bik edo hiruk baino ez deuste erantzun. Ta lan
|
hori
nik bakarrik ezin egin. Laguntzaileak behar.
|
|
|
Esan deutsudanez, nik ez neban horren ardurarik hartu. Ondo saldu zan ala ez,
|
hori
nik ez dakit, baina arin agortu zana bai. Irabazietatik, ohi zanez, %10 agindu eustan Beobidek, hori argitaratzeko ardurea hartu ebanean.
|
|
|
Bale, ni ados nago, baina esan
|
hori
nire amari. Berarentzako penko bat nahikoa litzake, beraz, pentsaizu bi.
|
|
|
Hi,
|
hori
nire neskea dok. Jakina, oraindino ez deutsut haren argazkirik erakutsi, ni bai ergela!
|
|
|
Zer uste dozu, ba; zuek barik ez dakigula ezer egiten, ala...? Bai, ulertzen dot, haren lagunik onena zara eta bere ondoan behar zaitu, bale, baina zer dauka
|
horrek
nigaz zer ikusi. E, Joxe, ea zer dinozun; zu eta nire artean ez da sekula ezertxo be egon; halanda ze, zu zeure lagunagaz eta ni neureagaz...
|
|
|
Esate baterako, agian PSOE krisi terminal batean dago. Ezbakarrik epe luzera PPri begira, ez da nahikoa daukagun egoera gestionatzea baiziketa beste eskenatoki politiko bat sortzea,
|
eta
horretarako nik ez dut ikusten PSOEgai denik horrelako desafioak gainditzeko. Alderdi sozialdemokraten deslegitimazio prozesu bat ikusten ari gara, eta betiko eskuina eta eskuina berriak oldartzenari dira, sozialdemokraziaren ahultasunaren ondorioz.
|
|
|
Nik, aldiz, etxeko tiraderak poemaz eta nobela bukatu gabez beteak nituen. Beste batzuek maitalearen gorputza arakatzeko jartzen duten ardura eta sukar bertsuarekin igarotzen zituen orduak nire obraren zoko moko eta ezkutukiak aztertzen, pasarte luzeak buruz ikasteraino, eta
|
horrek
ni ere hunkitu egiten ninduen, ezagutu nuenean bere marrazkiek baino askoz ere gehiago, oso sentipen arraroa da norbere obrari buruz inori hain ezaupide hurbilarekin hitz egiten entzutea, horrek lotura iraunkor bat sortzen du, geure baitan norbaiten gorputza sentitzeak sortzen duen bezala –esan zuen, eta eskuekin imintzio bat egin zuen azken esaldi hori ezabatzeko aginduz bezala....
|
|
|
Erlojuak zentzurik ez duen egun horietako bat zen. Betikotasunean murgilduta, nor ez da sentitzen halakoetan poeta, kolore bakoitzari sentimendu edo kontzeptu estetikoren bat eransten diola, zuriari garbitasuna, gorriari maitasuna eta
|
horiari
nik al dakit zer. Eta nork ez du sentitzen gizakiaren eta izadiaren arteko batasuna?
|
|
|
–Kontuz gero Oskarrekin! Mutil puska
|
hori
nirea da goitik behera!
|
|
|
Oskarrek baietz esan zuen baina une
|
horretan
niri begiratu zidan. Ni banintz bezala emaztegaia.
|