|
2000
|
|
|
mito hartan oinarriturikoa dela. Baina, uste
|
hori
ez ote zen sortu aspaldiko gaztelar ikertzaileengandik. Gaur egungo hizkuntzalarien artean ez dago zalantzarik euskara hizkuntza preindoeuroparra dela.
|
|
|
Nork behartu zuen Espainiako eskola guztietan gaztelera soilik irakastea, Karlos III.ak bere Real Cédula de 23 de junio de 1768 haren aginduz baizik? Agiri
|
hori
ez ote hizkuntzaren politizatzaile. Gaztelera behar ote dugu guztion jaun eta jabe?
|
|
|
Ika mikaren bat izan ote zuten, bada, Mattinek eta Elbirak, eta
|
horregatik
ez ote zigun Elbirak kasurik egin. Zer gertatu ote zen bien artean?
|
|
2001
|
|
|
Kexaka etorri zait bart don Rodrigo. Etxeratu zaigun mutil
|
hori
ez ote den gazteegia etxe honetarako. Ezetz azaldu diot, baduela umorea.
|
|
|
Izen ondokoak ematen zidan, ordea, goganbeharra. Beldur nintzen, alegia, idazlan
|
hori
ez ote zen, beste asko bezala, modaren losintxak eragina izango, barrengo eskeak sorrarazia izan beharrean.
|
|
2002
|
|
|
Hemennormalean edozein kritika, oso leuna eta zibilizatua baldin bada ere, pertsonarenaurkako erasotzat hartzen da, eta denok lagunak garelako, lagunak izaten jarraitunahi dugulako, eta gainera gure karrera akademikoa baldintzatu nahi ez dugulako, sarri askotan kritikak, ezadostasunak edo interpretazio alternatiboak isildu egitenditugu. Ez dakit konformismo
|
hori
ez ote den euskal partikularismoaren besteezaugarri bat. Kataluniako historialariak askoz ere irekiagoak eta eztabaidazaleagoak direla iruditzen zait; eta zer esan tradizio akademiko luzeagoa duten Europako beste zenbait herriri buruz?
|
|
|
Asko hitz egiten da, gaur egun, esate baterako, Europako Batasunaz; aitzitik, batasun hori, ezer baino lehen, batasun ekonomikoa da, politika eta gizarte gaiak bigarren mailara eraman dira. Baina, batasun ekonomiko
|
horrek
ez ote du ekarriko batasun kulturalerako pretentsiorik?
|
|
|
E rrealitate gordin
|
horrek
ez ote digu irakasten hizkuntza bateko hiztuna izatea hizkuntz eduki batzuk barneratzea baino askoz gehiago dela. Izan ere, hizkuntza bat ikastea gizabanakoaren mailako gertakizuna bada, hizkuntza horren hiztun osoa izateak izaera soziala du:
|
|
2003
|
|
|
Eta badakigu ETAren alde egon beharrik ez dagoela, beldurtu nahi gaituztenek inor ETAren aldekotzat hartzeko. Ez nau filosofoak beldurtu, barka gauzak nahasten ari banaiz, baina beldur naiz estrategia hau diseinatzen eta gauzatzen ari denak ideia
|
hori
ez ote duen ardatz.
|
|
|
Lege aldaketon alderdirik arazotsuena ez da, ordea, adingabe batzuentzat salbuespenezko egoera sortu izana. Benetan kezkagarriena da, ea aipatu logika
|
horrek
ez ote duen 5/ 2000 lege oso osoaren interpretazioa kutsatuko. Edonola ere, lege aldaketa horiek argi asko erakusten dute ildo politiko kriminal berria zein arriskutsu gerta daitekeen, aspaldiko arazo konplexu eta gizarteetan oso sustraituei aurre egiteko, baieztatutako diagnostikoak alde batera utzirik, gogorkeria gehiagoren botika antzua eskaintzen besterik ez dakienean.
|
|
|
–Uste dut?, baina uste
|
hori
ez ote da ustela, eta gure sinestea alferra, haurreko gure intxaurrak maiz alferrak eta iharrak gertatzen zitzaizkigun bezala?
|
|
|
Orduan, kulturari," ondasun" (objektua) kulturalari," ondareari" eta kultur" p roduktuen" sustapenari ekonomiaren neurria ezarri zitzaion eta ez bakarrik errentagarritasunsozialarena. Hortaz, bizitza kulturalari berari ez dagozkion albo eragin horiek eraginik, Europako Batasuneko erakundeetan kulturaz mintzo direnean, alarma guztiek jo eta Estatuak beldur dira
|
horrek
ez ote duen ondoriorik izanen ekonomian, gizarte mugimenduetan eta politikan, eurekberek horren kontrola izaten segitu nahi dutelako.
|
|
2004
|
|
|
ziur al zaude etika guztien puntu komun gutxieneko bat dela? Alta," Batzuetan, inor hil behar dugu" bertze
|
hori
ez ote da etika ia guztien puntu komun ia bakarra. Gehien betetzen dena bai behintzat.
|
|
|
Artikulu honen titulua hautatzerakoan, zalantza izpi bat izan dut. Gain
|
horretan
ez ote nukeen" Literatura eta gizartea" idazpurua hobetsi behar. Ala, alderantziz, murritzago," Nobelagilea eta gizartea".
|
|
|
Zalantza datorkigu berehala: demokrazia parte hartzaile esaten zaion
|
hori
ez ote da, azken batean, partitokrazia parte hartzailea? " Guk ez dugu esango nolakoa izan behar duen demokraziak leku bakoitzean", dio Blasek zuhurtziaz," Brasilen era batekoa izango da, Parisen beste batekoa, eta euskaldunok ere geurea dugu.
|
|
|
–Desio dut, eta, aldi berean, beldurrez dakusat euskararen desideologizatzeak dakarren adin nagusitasuna. Militantismoaren garaia gainditzea desio dut, ekintza bolondresak lan profesionalari atea zabalik uztea; beldur naiz, ordea,
|
horrek
ez ote duen ekarriko, ate beretik euskararen aldeko jarrera sozial baikorrek ihes egitea. Desio dut euskal hiritarrek erabiliko duten hizkuntzaren hautakizuna libre egin dezaten, kontrol sozial eta ideologikorik gabe?. 186
|
|
|
Irudipena dut, ez da besterik, baina bada zerbait: irudipena dut, nioen, euskal herri elebidunaren aldeko iritzi
|
horretan
ez ote duen eragin handiagoa erdararen aldeko aukera ideologikoak irizpide soziolinguistikoen zerak baino. Aukera ideologiko horren esanetara makurtuago ikusten dut Salaburu teoriazko jakite alorrean baino:
|
|
|
Hizkuntza talde zapalduak ezin du, dirudienez, bere izate esparru berariazkorik eraiki menderatzailearen alboan, eta alboan ez ezik gain gainean duen komunitate horren hizkuntza estatusa dagoen dagoenean berretsi behar. Prentsaren adibide
|
horrek
ez ote du balio gainerako gizarte esparru gehienetarako. Botere asimetriaren joerak hizkuntza diglosikoa eta honen gizajendea gainjarrita daukan erdal komunitatearen sisteman integratzera darama derrigorrez; hobeki esan, zurrupatzera.
|
|
|
Demagun, orobat, bigarren ereduaren esperientzia konkretua: liberalismoaren politika ildo
|
horrek
ez ote luke bere baitan aurrekoaren ezaugarririk izango bere aribidean. Bestela esan:
|
|
|
Konkretuki herrialde baten historia irakasteari dagokionez (eta berdin da euskal, espainiar zein frantses historia izan), normalean, gaur egun, beronen funtzioa justifikatzean,, bizi garen lekuko iragana ezagutzea?,, inguratzen gaituen aniztasuna tolerantziaz onartzea? eta gisako azalpen politikoki zuzenak aurkezten dira, baina azpitik pentsatu ohi da hitz goxo
|
horien atzean
ez ote den adoktrinamentu aberkoirako balio duen ikasgaia egongo. Izan ere, oso oraintsu arte, eskoletan irakatsiriko historiaren helburua horixe izan da:
|
|
2005
|
|
|
Interesantea liteke jakitea heian eginbide
|
hori
ez ote litekeen apezpikuak erregeek izendatzen zituzten garaietakoa. Nobleen artean bizi zirenekoa.
|
|
|
Lanaren amorea gatik onartzen da indarño bat egitea. Ezkontzako zorion
|
horrek
ez ote luke lanak bezainbat merezi eta gehiago. Ez indarño bat, baina indar bat egitea artetan, zorion horrek iraun dezan.
|
|
|
Frantziako (edo Espainiakoa) Eliza aipu da aste oroz apezpikutegietako aldizkarietan, Mugaz bestaldekoa oso bekan. Eliza nazional
|
horrek
ez ote luke lehenagoko galikanismoaren kutsu zerbait?
|
|
|
Orduan, zer geratzen da arrakastatik, zer porrotetik? Iruditzen zait, bada, amaiera esaten diogun
|
horrek
ez ote duen hainbesteko garrantzirik, hots, ez ote den benetako amaiera, ezen amaiera bat eta bera dago guztiontzat: heriotza.
|
|
|
Baina gizajo hau ez dago konforme gaixo dagoelako ematen diogun tokamenarekin, nahiago luke ziegaz ziega hari tabakoa kendu, honi saldu, denen jaki hondarrak batu... merkataritza izorratu diogu, eta kontuak jakitea eragotzi.
|
Horregatik
ez ote dabilen mendeku bila.
|
|
2006
|
|
|
Delako editorialean irakurri dugu kultur aniztasuna integrazioaren aurka doala.
|
Hori
ez ote da ghettoa. Eta euskararen heriotzarako kondena?
|
|
|
Gainera, teknologia berriek blob arkitekturari eman dioten bultzadak beste eztabaida batera garamatza: garapen hori ikusita arkitektura korronte
|
hori
ez ote daitekeen eskulturaren jarraipentzat hartu. Hainbat eszeptikok dio, Rosalind Krauss arte teorikoak besteak beste, arkitektura eta eskulturaren arteko gaurko lotura «harreman arriskutsua» dela, arkitekturak xurgatu ez ezik «irentsi» egiten duela eskultura.
|
|
|
...etan bertan bidea ireki zitzaion Muñozek euskalidazleek gure errealitate mikatzari bizkarra eman diotela salatzeaz batera abiatu zuen eztabaidari (ikus, besteak beste, Gotzon Barandiaranek nahiz Mikel Hernandez Abaituak erantzundakoa). Eztabaida horretan sartzeko inongo asmo barik, arazoa kronologikoki zabalagoa (edota endemikoagoa) ez ote den ere bada eztabaidagarri; alegia, isiltasunerako joera
|
horrek
ez ote du gure literatura berehastapenetatik beretik markatu. Sarrionandiak berak badauka galdera honentzako erantzunik (irakurbitez, esaterako, Hitzen ondoeza bildumako. Literatura lausoa?,. Isiltasuna?
|
|
|
txabola egiten genuen, gorde samarrean, zigarroa erretzera joateko. " Euskaraz egin ezazu!"
|
horrek
ez ote ditu haurrak txabolara eramaten? " TÃo, venga, vamos a la txabola a hablar en castellano".
|
|
|
Espero genuen eta behar dugun eran ez da hazten ari irakurleria edo erosleria. Are, irakaskuntzako" bezeria gatibua" aparte utzita, zorioneko merkatu
|
hori
ez ote da murrizten ari. Intuizioaz gainera, azterketek ere eboluzio negatibo bera azpimarratzen dute:
|
|
|
Kronika
|
hori
ez ote dago non edo non gordea Arantzazun?
|
|
2007
|
|
|
Kirolariak produktuak beharrezko dituela sinestea bultzatzen da. Kultura
|
horrek
ez ote du eragiten gero produktu dopatzaileetarako jauzia?
|
|
|
Zientzia historikoek eremu horietan (zuzenbidean, politikan, artean, erlijioan) faktoak zeintzuk diren eta horiek halaxe izateko arrazoiak argitzen dituzte. Zerbait agitu bada, halabehartu duen arrazoia zegoelako da; faktoan haren arrazoia ageriratzen da, horrela historia (faktoa) arrazoiaren agerraldia da (erreala razionala da), etab.
|
Hori
ez ote da faktoaren, positiboaren kanonizazio bat. Historia politikoari gagozkiola:
|
|
|
Orduan, kulturari, ondasun (objektua) kulturalari, ondareari eta kulturproduktuen sustapenari ekonomiaren neurria ezarri zitzaion eta ez bakarrikerrentagarritasun sozialarena. Hortaz, bizitza kulturalari berari ez dagozkion alboeragin horiek bultzatuta, Europar Batasuneko erakundeetan kulturaz mintzodirenean, alarma guztiek jo eta estatuak beldur dira
|
horrek
ez ote duen ondoriorikizanen ekonomian, gizarte mugimenduetan eta politikan, eurek berek horrenkontrola izaten segitu nahi dutelako.
|
|
|
Hemen Nafarroaren autodeterminazioa, ez Euskal Herri osoarena, onartuko bailitzan. Eltzaur
|
horrendako
ez ote zen hurbilago harririk?
|
|
2008
|
|
|
Alegia, jardun politikoaren barne arautegiak edo kode moralak agindurik, euskararen erabilera esparru politikoaren esparruan agortzen da sarrienik, eskola umeen kasuan bezalatsu. Euskararen erabilera mota
|
hori
ez ote zaigu, modu horretan, euskal kutsuz zipriztintzeko soineko bihurtu, benetako euskal hitzaren lantegi baino areago. Susmo horrek hartua nauka ni aspalditik.
|
|
|
Jose María Sánchez Carrión Txepetxen galdera
|
horrek
ez ote digu lurralde soildu eta gorrituaren irudia pizten gure irudimenean. Euskara bere bakardadean ezer gutxi baldin bada, arestian gogorarazi diguten moduan, hemen lurraldearen bakantasun gorria biluzik ageri zaigu.
|
|
|
Baina ikasleak eta langile gazteak kexu dira ikasketa anitz egin eta diploma anitz lortu ondoan, soldata oso apaletan eta prekarietatean lan egin behar dutelako. Eta Frantziako agintariak kezkatuak dira
|
horrek
ez ote dituen protesta gogorrak eraginen hurrengo asteetan, Grezian izan den bezala. Tentu handiz hartu dituzte ikasleen manifestazioak.
|
|
|
Ezkortasun
|
horrek
ez ote du adierazten datorren zerbait oso handia dela... edo zain daudenak koldarrak direla.
|
|
|
" Arduratuta" dago sistema horren kudeaketarekin. " Teletaxi Vallinak kudeatzen du, Donostialdea SL bidez. Beldurra dugu
|
hori
ez ote den ibarrean sartuko", aipatu du. Horrez gain, informazio gutxi jaso izan dutela dio; hala, bideragarritasun ekonomikoa ez dela ondo argitu uste du.
|
|
|
Susmoa dut
|
horregatik
ez ote dudan idazten:
|
|
|
Berrogei urte baino gutxiago ditugunok inoiz edo behin entzun behar izan dugu" Zuek denetarik nahi duzue" edo" Zeurekoiak zarete oso, bakarrik zeuen buruengan pentsatzen duzue" bezalako esaldiak, gu baino zaharragoa den jendearen ahotan. Baliteke egia izatea, eta hori dioenak arrazoi osoa izatea, baina beti galdetu izan diot neure buruari hitz
|
horien atzean
ez ote dagoen erresumin mingots baten antzeko sentimendu ezkutu bat, inbidia apur bat guk ditugun (eta izan ditugun) eta aurreko belaunaldikoek izan ez dituzten aukerengatik. Gure amonek jakin izan balute guk dakiguna, guk ditugun aukerak orain dela hirurogei urte izan balituzte, ziurrenik gutako asko eta asko ez geundeke mundu honetan.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, feminismoak, bere gizarte heterosexualaren dekonstrukzio baliagarri eta aurrerakoiarekin, ez ote zuen suposatzen estruktura bera zutela emakume guztiek mundu guztian? Eta zentzu
|
horretan
ez ote zen feminismoa, beste ismo batzuekin, berriz ere ariketa kolonizatzaile bat?
|
|
|
|
Hori
ez ote da kaltegarria larruazalarentzat?
|
|
|
anarkismo, marxismo, existentzialismo... Ateismo
|
hori
ez ote da Jainkoaren aurpegi berri garbiago bat, eta antikristautasun hori kristautasunaren lorearen lorea baizik ez apika. Koherentziak ere graduak dauzka.
|
|
|
Bidaia zela eta, gurasoek agindu diote txartel garrantzitsuenak baino ez hartzeko. Eta poltsikotik Travel txartela atera eta ea
|
horrek
ez ote duen balio galdetu du. Azken batean, hemen ere nire datuak agertzen dira.
|
|
|
|
hori
ez ote da tongo
|
|
|
Txosten
|
horrek
ez ote du mahai gaineratzen ezkutatu nahi zaigun zerbait?
|
|
|
–
|
Hori
ez ote da gehiegi esatea?
|
|
2010
|
|
|
Ikuspegi partzial
|
horrek
ez ote du haren araberako mundu ikuskera jakin bat sorrarazten gure baitan?
|
|
|
lehen, euskal idazleek iparrorratz hori zuten, hurbiltzea mendebaldeko komunitate erretoriko jasora, eta baldin horretarako elementu berriak sortu eta asmatu behar bazituzten, hizkuntza bortxatu beharra bazuten, ba orduan lasai asko sortu, asmatu eta bortxatzen zuten. Gaur egun ni beldur bihotz moldura
|
hori
ez ote dagoen itoa, zebatua eta hila normatibismo hertsiegi batean eta hizkuntz arazoekiko ikuspegi konformistegi baten azpian… Zure galdera, nola bizi dudan itzultzaile/ itzurtzaile dema ni baitan… Hara, horri erantzuteko irudi bat erabiliko dut: itzultzailearen gurdiari bi zaldik tiratzen diote, nola diren leialtasuna eta gozotasuna.
|
|
|
anaia hiltzen zaionean, adibidez, tuberkulosiak jota. Bada, beti bat ez izate
|
horrek
ez ote garamatza Andrés Hurtadoren baitan Andrés Hurtado 1.a, Andrés Hurtado 2.a, Andrés Hurtado 3.a, eta Andrés Hurtado 1.000.a bereiztera?
|
|
|
Eguberriak etortzearekin, bakoitzak bere kalkuluak egin ondoan, kartazal itxi batean amari entregatzen diote urteko kuota modura beren emaitza, amak dena baturik hirugarren mundura igor dezan. Gisa
|
horretan
ez ote genituzke Eguberriak benetan polit bihurtuko. Nire ustetan herria zentzu honetan geroz gehiago mugitzen ari da.
|
|
|
anaia hiltzen zaionean, adibidez, tuberkulosiak jota. Bada, beti bat ez izate
|
horrek
ez ote garamatza Andrés Hurtadoren baitan Andrés Hurtado 1.a, Andrés Hurtado 2.a, Andrés Hurtado 3.a... eta Andrés Hurtado 1.000.a bereiztera. Ondorioa garbia da, ikuspuntu hori aintzakotzat harturik, eszena bakoitzean adierazi bailiguke nobelagileak nork hitz egiten duen, Andrés Hurtado 1.ak, 2.ak edo 1.000.ak, kontuan izanda eszenaren barruan ere bi Andrés, hiru Andrés edo mila Andrés ari daitezkeela, barne aldaketak istant batetik bestera gerta baitaitezke, baita barne aldaketak eragiten dituzten kausak ere:
|
|
|
Bada, Europako gurasoetako bat izan zen Monetek esaten zuen helburu nagusia herrien batasuna zela, eta ez horrenbeste Estatuen batasuna. Gaur egun, herrien batasun hori egiteke dago oraindik eta geure buruari galdetu genioke Europar Batasunak herritarrekiko duen urruntasun horrek, defizit demokratiko
|
horrek
ez ote duen zerikusirik Estatu batzuek, Espainia tarteko, Europa monopolizatu eta ixteko izan duten grinarekin.
|
|
|
Nafarroako foru zaharrean aipatzen den Eiurdea zergak berak, auskalo non dituen aurreneko erroak? Eta hasierako ei
|
hori
ez ote da gero atzizki moduan maiztu zen (t) egi berbera izanen. Oraindik leku askotan zerritegiari eta are ukuiluari egia deitzen baitzaio [416].
|
|
|
Beste bertsioetan" zazpi arkuko zubia" agertzen bada, zergatik agertzen da Manuel Lekuonaren bertsioan" zazpi estatuko esiya"? Eta" estatu" delako
|
hori
ez ote da kontaminazioz? (...) Eta Jaun prebostaren zaldiak ez ote ditu antzekotasun handiegiak Berdabioren zaldiarekin?
|
|
|
Zure ama bezala."" Ez dakit zer esan, Adela", aitortu nion. " Begira, David —jarraitu zuen berak— Ez dut nik murmuraziorik egin nahi inoren aurka, baina gazte horiek
|
horretan
ez ote dabiltzan, beldur hori daukat. Agian norbaitek ordaindu egin die etxeari eta pabiloiari su emateko.
|
|
|
—Su
|
hori
ez ote da sobera eta lar, Otto? —galdetzen zion printzeak.
|
|
2011
|
|
|
Batzuek esan dute, baina, gure heziguneetan irakasteko modua memoristikoa eta teorikoa dela kasurik gehienetan gure garaietan bezala, eta PISAren aztertzeko modua gehiago kokatzen dela tauletatik, datuetatik eta grafikoetatik abiatuz problemen ebazpenean. Estilo desberdintasun
|
horrek
ez ote du inolako eraginik emaitzetan?
|
|
|
Beharbada beste hizkuntza batzuetara ere itzuliko zidaten. Zeinek daki eleberri labur
|
hori
ez ote zitzaidan diru iturri bilakatuko?, esaten zidan Nadiak. Eskertzen niola bere entusiasmoa erantzuten nion, baina oso garbi nuen ez nuela tranpa horretan erori nahi.
|
|
|
MIREIA. Susmoa daukat Ines
|
hori
ez ote den, nire senarraren alaba.
|
|
|
–Neurekin eduki nahi zaitut betiko... baina beldur naiz giro horrek, jende
|
horrek
ez ote zaituen harrapatuko...
|
|
|
bihotzean iltzaturik daukan arantza," idazleak" ez du lortuko handik erauztea, ezpada, urte asko pasatu eta gero, bere semearenean iltzatzeko, inkontzienteki bada ere. Transmisioa deitzen diogun
|
hori
ez ote da gero antzinako madarikazioen beste izena. Gogoeta gai oparoa Irène Némirovskyrentzat, juxtu juxtu salbatu da fribolitatearen genetik, baina askoz ere gehiago kostatuko zaio ondarez jaso duen harrotasunetik libratzea.
|
|
|
Handik Ondarretako espetxera eraman zuten eta bertan Ondarruko Lertxundi ezagutu zuen, kontrabandoa egin zuelako susmopean atxilotua. Hendaia aldeko aleman bat ere han zegoen Aliatuekin harremana zuena, eta beldur zen
|
horregatik
ez ote zuten Gestapokoek bahituko. Ameriketako Estatu Batuetako herritartasuna lortu nahi zuen eta egun batean esan zion Txanberlaini eskutitz bat emango ziola kontsulatura eramateko, Gabon Gaua gainean baitzegoen eta zigor txikia zutenentzat indultua izaten zen.
|
|
|
Paradisu galduen nostalgia
|
hori
ez ote da, azken beltzean, osotasuna besarkatzeko daukagun ezintasunak eragindako mindura. Julio Cortazarren ahalegin laudagarriaz oroitzen naiz, Rayuelan hizkuntzaren bitartez zirenak eta ez zirenak esan guran, espresatu ezina espresatu nahian, ohiko adierazpideak nahiko ez zirela iritzita, guÃglicoa asmatu eta hizkuntza bihurritzen, denbora espazio kodeak hausten, hankaz gora jartzen, kode berrien xerka.
|
|
|
Beti nire poemetan Euskal Herria maitasun eta sufrimendu iturri izan dela eta, neure buruari galdetu izan diot bai eta ez
|
hori
ez ote den erretorika inpostatu bat, faltsua. Egia da Euskal Herriak bere manifestapen askotan eta izate modu askotan mintzen nauela, eta kosta egiten zaidala eramatea eta jasatea.
|
|
|
Ezer ez, edo, izatekotan, txertatua, erantsia, Parmenidesen axioma ontologikoa arimagabetzen duena: zer, izatea baino?, izateaz harago zer, izatea baino?, harako hura (esan ezina) izatea ez ote, esatean agertzeko zorian dagoena?, ez ote da giza izaeraren bidez agertzen ulergarri izatea bere zabaltasun osoan?, agertze
|
horrek
ez ote du behar Logosaren begirada zuzena?, begirada horretaz harantzago edo honantzago dagoenak ez ote du okerrera bideratzen agertze hori?
|
|
|
Bide banatze batean irudikatu eta muntaturiko giza ordena ote da izatea? Osotasun ordenatu eta esplikatu
|
hori
ez ote da ba lilura huts, gainerako itzalak bezala. Leize zuloko irudian, ez ote dago gizakiaren paradoxa bera barruan?
|
|
|
Eta fotoien eragina ez dirudi begiekin edo ikusmenarekin (baita zelularen mailan ere) soilik dagoenik harremanetan; argi frekuentzia batek alda dezake hautematea, eta hautemandakoa logikatik kanpokotzat aurkeztu (psikokinesia, bilokalizazioa, aurrekognizioa, urruneko ikusmena...). Orduan, izan baden
|
hori
ez ote da, ezagutzen dugunaz gainera, ezagutu ezin duguna ere?
|
|
2012
|
|
|
Lizentziatu berri askoren ametsa da doktoretza beka, eta gero eta diru gutxiago bideratzen da ikerketa beketara, mundu akademikoa eta unibertsitarioa ere jasaten ari diren diru mozketak direla medio. Doktoretza aurreko beken ostean, doktorego ostekoak datoz, edota fundazio entzutetsu eta zientifiko batean sartzea... baino nago,
|
hori
ez ote den obulura lehenbizi iristen den espermatozoidearen karrera: azkarrenak soilik lortu ahal duela, alegia.
|
|
|
Zer ote da berak aise ulertzen duen hori, zuri ihesi dabilena? Berehala susmoa hartzen duzu freskotasun
|
hori
ez ote den biluztasun modu bat, funtsezko murrizketa bat gehiketaren ordez, arindu bat, zamaketaren ordez. Susmoa hartzen duzu sekretua gortina batzuen atzean dagoela, larru huts, puru, orbangabe?
|
|
|
–Guztiak aipatzea lan luzeegia bailitzateke?
|
horrek
ez ote dakar eskerrak emateko erabiltzen den formulen oihartzuna. Edo, zenbait libururen izena
|
|
|
Haurrek otordu nagusien artean gosea dutenean, gosea ase lukete. Eta
|
horrek
ez ote du pisua handituko. Alderantziz:
|
|
|
Urteetan ez da gai izan don Miguelen jokabideari buruz dakienarekin zer egin lukeen ikusteko. Bere buruaz beti izan du epelegia delako susmoa eta, aldi berean, zalantza ere egiten du
|
hori
ez ote den dogmak goizetik desegin zitzaizkion zantzua; norberaren burua zuritzen saiatzeko modu bat izango da halako argudioa, ziurrenik. Erabaki bat hartu behar duelarik, erabateko ziurtasuna izaten du arrazoimena eta sena ados azaltzen bazaizkio; arrazoimenak gauza bat eta senak beste bat esaten diotenean, orduan komeriak izaten ditu.
|
|
2013
|
|
|
Kausa, ordea, bigarren gerrate karlistaren amaierak foruak indargabetu izanak bultzatutako sentimenduetara mugatzen ote da? Berpizkunde
|
horrek
ez ote du beste eragilerik. Dela denborak aurrera egin ahala gero eta haur gehiagorengana heltzea eskolatzeko modua izatea, dela Erromantizismoak hizkuntza gutxietsiak balioztatzea eta hizkuntza gutxietsien alde egindako aldarrikapena, dela giro horretan XIX. mendean zehar euskararengatik interesa erakusten duten hainbat euskalariren lanarekin batera hizkuntza prestigioa berreskuratzen joatea...
|
|
|
Mardonesen susmo latza galdera batean bil dezakegu: misterioarekiko begirune
|
horrek
ez ote du iheslariaren jarrera mozorrotzen. Ez ote du mozorrotzen errealitatean konpromisoa ez hartzeko erabakia?
|
|
|
Arrazoizko zalantzak badira, botere teknologiko esponentzial
|
hori
ez ote datorren oso bat berau kudeatzeko gizakiak duen gaitasun etikoarekin. Gaitasun etikoa ere garatu daiteke?
|
|
2014
|
|
|
Komentu askori lurrak kendu eta gehien ordaintzen zutenei saldu. Orduko dirudunek lurra ausarki erosi zuten eta beldur ziren desamortizazio
|
hori
ez ote zuten kontraforutzat joko eta, ondorioz, lurrak itzularaziko. Beraz, haientzat onena erresumari agur esatea zen.
|
|
|
Ez dago arau positiborik Europako ebazpenaren kontra egingo duenik, are gutxiago hobendunari mesede egiten dion ebazpenei buruz ari garenean». Gordinenak eginxeago eta gogorrenak bigunxeago erakusten ohitu dela Justizia ministroa orain artekoetan, baina Europari ateak jarri nahi
|
horretan
ez ote dituen ate berberarekin berriro atzamarrak harrapatuko, alegia.
|
|
|
Les mêmes artères nous ont nourris avant de naître; nous nous aimions en naissant? 2472 (Metaforak berriro!). Ordea, batasun frantses
|
hori
ez ote da herrialde batek bestea zanpatuz egina. Bai, entzuleriak hori pentsa dezakeela suposatzen da?, baina gaur,, vous chantez également bien en deux langues.
|
|
|
Bien bitartean, Mikel Strogoffek buruan zer asmo zerabilen azaldu zion bere bidelagun gazteari. Lehenbizi bera igaroko zen beste aldera, gabarran tarantasa eta zaldiak eramanda, beldurrez zegoen-eta zama astun
|
horrek
ez ote zuen gabarra kolokan jarriko. Gero, abereak eta zalgurdia beste ertzean utzita, Nadiaren bila itzuliko zen.
|
|
|
Etorkinak miserian beren herrian? Arazo
|
horrek
ez ote luke emigrazioaz beste aterabiderik merezi. Lantegiak, langilerik ez den tokian eraikitzeko partez, langileak dauden herrian sortu behar dira.
|
|
|
Eta zergatik hori? Duela hameka urte, jakinaren gainean Rodano edo Errodano ibaian bazela, urteak jin eta urteak joan, zernahi lohi metatua, ikerketa batzu hasi zituzten ikusteko lohipe nasai
|
hortan
ez ote zen ba haratxago edo hunatxago balio zerbait bazukeenik. Ondoko urtean berean, zernahi gauza atxeman zuten preseski, harritu ere baitziren eta ez guti!
|
|
2015
|
|
|
Eta berak, hitzetik hortzera: "
|
Horretarako
ez ote da egokiena, nik estudioan dudan koadroa, gauak hartutako hiria gai nagusi duena?". Berehala ulertu nion.
|
|
|
Ihesbidea eskatzen didan sufrimendu handia da niretzat. Zinemak eta telebistak etengabe darabilte musika jendea alerta mantentzeko, saltoki zein igogailuetan musika jartzen dute... ez dakit zarata erauntsi
|
horrek
ez ote digun garuna atrofiatzen. Oso interesgarria da isiltasuna:
|
|
|
zer den herri kanta, zer pop kanta. Artikuluaren hasieran urte horietan protesta kantak edo herri kantak, artikuluan sinonimo gisa ageri da izan zuen goraldiaren inguruan hausnartzen du, eta goraldi
|
hori
ez ote zen beste amarru komertzial bat galdegiten. Hau da, popa ondo ustiatu ondoren protesta kantaren txanda iritsi ez ote zen, bereziki Hego Ameriketako protesta kantarena.
|
|
|
Izan ere, Eusko Jaurlaritzak emandako 250.000 pezetako dirulaguntza jasotzea onartu zuten eta haren inguruan ironizatzeko profitatzen zuten lehen artikulua. Batetik, galdetzen zuten nola euskal kulturako zenbait profesionalizatze prozesuri (itzultzaileak, sariak) egin zizkieten kritikak ez ote zetozen kontraesanean diru hori jasotzearekin; bestetik, diru jasotze
|
horrek
ez ote zien askatasuna mugatuko gobernuari kritika egiteko. Bi eragozpenei ere burlaizez erantzuten zieten; baina, edonola ere, garaiko gai garran tzitsu bat jarri zuten mahai gainean, idazleen eta sortzaileen profesionalizazioarena.
|
|
|
Hala ere, hobeto pentsatzen jarrita, iruditzen zait nerabe ameslari
|
hori
ez ote dagoen oraindik nigan, bere idealismo eta injenuotasun guztiarekin, helburua aldatuta baina. Izan ere, 18 urte bete berritan edo euskaltzaletu nintzenetik, euskal kulturaren aldeko borroka bihurtu nuen nire bizitzaren helburu, helburu bakar ez bada ere bai garrantzitsuena; ideia horrekintxe segitzen dut oraindik, orduan nituenak adina urte igarota ia; ez naiz seguru asko lehen bezain xaloa ez errebeldea, baina argi daukat oraindik ere helburua, eta horrexen aldeko borrokan segitu nahiko nuke aurrerantzean ere.
|
|
|
Gurutz Sarasolaren ezaupidea hipotesi hutsa da; Lotsati jarri zion bere buruari goitizena, eta baliteke trauskila izatea harremanak egiteko. Nork daki trauskiltasun
|
horrek
ez ote zuen zerikusirik izan gaztearen fingaiztoan ere.
|
|
|
Poeta amerikarraren «Canto a mí mismo» testu luzeak badu zerikusirik Gabriel Arestik idazten dituen poemekin, batez ere Arestik bere burua «Munduaren neurria» dela baiesten duenean. Poema
|
horrek
ez ote du loturarik Walt Whitmanen «Canto a mí mismo»rekin, hain zuzen ere izenburu gisa poetaren izena («Nire izena») izan zuen poemarekin. Gogora dezagun:
|
|
|
Jainkoak erremedia dezala eta eman diezaiola berorren agurgarritasunari osasuna, horrekin guztia eramaten baita; baina hain osasun eskasaz eta premiaz ikusteak nahigabe handia ematen dit. Beldur naiz lurralde
|
horrek
ez ote dion kalte egiten, eta bertatik irteteko erremediorik ez dut ikusten. Jaunak jar dezala, hain ongi entzun baitio sufrimenduak eskatu dizkionean.
|
|
|
Orduan, horrek alde positiboa du, eleaniztasun hori ondo dago. Baina, gero, beste aldetik, suposatzen du euskararen etorkizuneko presentzia
|
hori
ez ote den eskastuko. Gaztelaniazko irakasgaiak mantendu beharrekoak direnez, ez dira eskastuko.
|
|
|
Horiek gabe anitz dokumentu eskas geldituko dela oraino gehitu du. Artxiboen irekitze
|
hori
ez ote den frantses presidentearen politiko ukaldiño bat Ruandarekin hotzenean diren harreman diplomatikoak berotzeko. Barne gerla horretan partida irabazi zuten Tutsien esku baita gaurko Ruandako gobernua, eta Frantzia akusatzen du haiek baino aitzinagoko Hutu gobernuaren alde aritzeaz urte haietan.
|
|
|
hola elgar agurtze
|
horrek
ez ote duen zerbait erran nahi hauteskunde horieri buruz... Galdea jin gogorat bainan nehork ezin eman haatik ihardespen xuxenik...
|
|
|
Berriz ideki garbiketa lan batzu zalu zalua akulaturik. Duela hamabost bat urte, gero eta untzi gehiago jiten eta, hats berri bat emaitea gatik urbideari, hasi ziren gogoetak urbide
|
hori
ez ote zen zabaltzen ahal hertxixago zen 72 kilometro luzeko zati batean. Hor dira egin uda huntan bururatu obrak.
|
|
|
Arrazoinamendu gisa hori zonbatetaraino ditake fidagarria? Xuxenarentzat hartzen balinbada ere,
|
horrek
ez ote du erran nahi François Hollande hautagaiak etzuela batere bixta ona, gauzak ez batere ikusten egiazki ziren bezala. Dena den, bixtan da keinka bihurri batean hautetsia izan zela, ekonomia mailean krisi ilun batek mundu gehiena inarrosten eta, bainan ez dea halere, eta gisa guziz, sobera uzkur eta mottel agertu ainitz sailetan?
|
|
|
Bada ere beste gauza bat, menturaz begiak hesten dituzue, baina aipatzen duzunean Euskal Herrian ez dela industrializatzerik, ikusten delarik ardi saila, eta laborari gehienak ardi sailetik bizi dira, leku ordokietan orain badirela etxaldeak 150 000, 200 000 pinta ardi esne egiten dutenak, eta holako zenbait aski litezkeela behar den ardi gasna guzia egiteko, horrek erran nahi luke mendi eskualdeko etxaldeen beharrik ez litekeela ondoko egunetan uzten baldinbada hori garatzen?
|
Hori
ez ote da industrializatzearen lehen urrats bat?
|
|
2016
|
|
|
Ziotek ere antzinako garaietan bizimodua aurrera ateratzeko ordu asko jardun behar zela lanean, eta gaur egun, oro har, denbora libre gehiago dugula gure zaletasunak lantzeko. Hori idazten dutenek beren buruari galdetu ote ziotek ea beren denbora libre
|
hori
ez ote datorren hemen eta bereziki hemendik urrun, ikusten ez ditugun eremuetan, beraiek baino ordu askoz gehiago lanean jarduten dutenengandik. Ba ote zekitek iraganean, eta gaur egun oraindik oihan sakon batzuen gerizapean, merkaturik gabe bizi zituan eta dituan leinuetan beraiek gaur egun baino askoz gutxiago lan egiten zutela eta dutela?
|
|
|
Emakumeek gero eta prestakuntza akademiko handiagoak, gero eta independentzia ekonomiko handiagoak, berdintasuna eta askatasuna ekarriko zuela emakumeen mundura sinestuta egon naiz urteetan. Baina
|
hori
ez ote den betetzen ari susmoa hartzen hasita nago.
|