|
2000
|
|
|
Beti izan dut
|
hori
egiteko kapritxoa, baina beti kezka izan dut ondo joko ote dudan, edo merezi al duen armonikaz bakarrik disko bat grabatzea... Behin Euskadi Irratian grabatu nituen kantu batzuk, eta bere iritzia eskatu nion Pello Zabalari, musika ezagutza handia duela-eta, kritika bat egiteko.
|
|
|
Zein dira onenak? Gipuzkoako Diputazioko arduradun Ignacio Javier Larrañagak azaldu digunez bi irizpide jarraitu dira aukeraketa
|
hori
egiteko. Batetik, baserritarraren nahia hartu da kontuan eta bestetik, sagardogilearena.
|
|
|
«Franko eta terrorista hutsak ziren, legalki ezarria zegoen boterearen aurka matxinatu ziren. Elizak
|
hori
egin izan ez balu, agian Gerra Zibila ez zen inoiz hasiko»
|
|
|
estatua, komunikabide batzuk, gure famosoak, gure kirolariak, gure politikoak, gure abeslariak, eta besteek duten guztia. Orduan gure idazleak ere behar ditugu, eta zuri tokatzen zaizu paper
|
hori
egitea, beraz egin egiten duzu, ahal duzun hobetoen. Baina garrantzia gehiegi ematen zaigula sentitzen dut, niri behintzat.
|
|
|
Prozesu hau burutzeko 4 bat ordu behar izan ziren.
|
Hori
egiten zen bitartean, beheko solairutik beste zortzi sagar zaku igo ziren, garbitu eta txikituz, patsa hurrengo egunerako bigarren laukian beratzen utziz. Dolarean zegoen patsari eman beharreko estualdiak eman ondoren, patsa lehorra zakutan sartu zen.
|
|
|
Aurreko egunean beratzen utzi zen patsarekin berriz, dolarea bete eta eman beharreko hiru edo lau kolpeak eman zitzaizkion, kolpe bakoitzeko patsa atera eta sartuz. Behin
|
hori
egin ondoren, patsa lehorra hartu eta zakutan sartu zen eta bitartean garbituta zeuden sagarrak txikitu eta patsa arratsalderako beratzen utzi zen. Arratsaldean beratzen zegoen patsari zegozkion kolpeak eman eta patsa lehorra zakutan sartu zen.
|
|
|
ERROMANIZAZIOAK eragina izan zuen Gipuzkoako kostaldeko biztanleen ohitura eta bizimoduan. Urte askotako ustea hankaz gora jartzen duen baieztapen
|
hori
egin dute Aranzadi elkarteko Milagros Esteban, Maite Izquierdo eta Xabier Alberdi ikertzaileek, Zarauzko eta Astigarragako indusketen berri ematean. Alabaina, eragin hori zenbaterainokoa izan zen ez dago zehazterik oraindik.
|
|
|
Jon Enbeitak," Gara" k astelehenetan kaleratzen duen" AEK Gara" gehigarrian testularitzaren bertuteez idatzi zuen:" Batak besteari errimatuz erantzuteari deitzen diogu testularitza, eta testularia,
|
hori
egiten duenari. Baina errimatzea soilik ez da nahikoa, bertso batean teknika hutsa nahikoa ez den bezala.
|
|
|
Zerbait adierazi beharra. Adierazi behar alternatibo
|
horrek
egiten gaitu idazle edo irakurle, baldin eta zein paper hartzen dugun okasioan. Idazle, komunikatzaile, gazte izateak sortzen digun ikuspuntu bereziarekin, horregatik maiz jotzen dugu kalera edo gertuko errealitateak isladatzera.
|
|
|
Kontsultategi
|
horrek
eginiko txostenean egiaztatu egiten da Europak sarean mugitzeko dituen ohiturak nabigatzera eta mailak igortzera mugatzen direla. Lehen fase hau guztiz gaindituta dago Estatu Batuetan, baina Europan pixkanaka pixkanaka aldatzen ari dira gauzak.
|
|
|
Bai,
|
hori
eginen dugu ekainaren hamazazpian Miarritzen. Goizean bat izanen da Europa eta bere aniztasunak gaitzat hartuta, partikularki hizkuntzen eta irakaskuntzen aldetik.
|
|
|
Legearen aldaketarik gabe nahi lukete halako aterbe bat atzeman inmersioko irakaskuntzarentzat. Guk mementuan ez dugu eskakizun
|
hori
egiten. Euskararen alorrean bai, ordea.
|
|
|
Eztabaida baldin bada abertzale talde guzien artean, izan behar dute amore emaiterik gabe. Militanteak jakinean izan behar baldin badute,
|
hori
egina izan behar da barneko egituretan. Azkenik publikoki egina izan behar bada, egin behar da nahikunde minimun batekin eta ez inoiz prentsaren beretzeko.
|
|
|
Agian, orain ez hainbeste; konturatu naiz ez dela beharrezkoa ezusteko amaiera ematea. Oso ikusgarria da
|
hori
egitea, baina orain ez dut hain garbi ikusten.
|
|
|
Baina udalak ados jartzea sare bat egiteko ez da nahikoa, ikusgai dauden obrak ere askoz gehiago iragarri lirateke komunikabideetan.
|
Hori
egingo balitz, ziur egon jendea askoz gehiago joango litzatekeela, ohitura bilakatzeraino.
|
|
|
Eta oztopoak ere aipatu ditut, EAJk markoa gainditzeko konpromiso bat erakutsi behar du. Guk, trantsizioaren bidez,
|
hori
egitea erraztu nahi diogu EAJri. Areago, gure ildoan eta jokabide politikoetan baztergarri diren instituzioetan ere babesa eskaintzen diogu EAJri eta dagoeneko azaldu diogu prest gaudela Jaurlaritza sostengatzeko aipatu bidean abiatuz gero.
|
|
|
Hor bide bat markatzen hasten da. Nik ez dut esan nahi
|
hori
egin behar denik edo ez. Baina tresna bat da gauzak egin ahal izateko.
|
|
|
enkargua hartuko dut, baina ez banago gustura emaitzarekin, ez dut entregatuko. Erreparoak ditugu
|
hori
egiteko.
|
|
|
Eta nik orduan: " Ez, hontaz ez; beste
|
horretaz
egingo dut". Proposamena egin izan ez balidate, agian ez nuen liburua idatziko.
|
|
|
Idazleak, hemen, ez dira elite bat, denok ezagutzen ditugu, kalean ibiltzen dira... eta orduan irakurleak esaten du" Harkaitz Canoren poesia liburu hau hartu eta irakurri egingo dut". Erdi mailako edozein espainolek ezin du
|
hori
egin. Heltzen zaizkion liburuak goregi hegan egiten duten txoriak dira.
|
|
|
Publikatzen dena baino ehun aldiz gehiago argitaratuko balitz ere, euskararentzat ona litzateke. Baina ez dago nahikoa diru eta idazle
|
hori
egiteko.
|
|
|
Materiala ukitzea, kamara prestatzea, argazkiak eta musika egitea, muntatzea, soinuak sortzea, laborategietara joatea, filma fotogramaz fotograma ezagutzea da nik nahi dudana.
|
Horregatik
egiten zait hain interesgarria animazioa.
|
|
|
Ideiak baditut, animazio zintak filmatu nahi ditut, sinpleak eta didaktikoak era berean. Aurten
|
hori
egitea espero dut, bestelako proiektuak denbora gehiago dudanean landuko ditut
|
|
|
Gaur egun ikusi da pilotan, eskubaloian, saskibaloian, futbolean... asoziazioak daudela, federaziotik aparte.
|
Hori
egiten hasten den arte alferrik da, arraun munduak ez du funtzionatuko. Iruditzen zait urte asko baino lehen hori sortuko dela.
|
|
|
Plaza askotan dantzari koadrilak ikusten diren arren, zalantzarik ez dago plaza kopurua nabarmen jaitsi dela eta dantzari koadrilak ere ez direla lehengoak bezain handiak. Diagnostiko
|
hori
eginez jarri ziren martxan Euskal Dantzarien Biltzarra eta Ereintza Dantza Taldea.
|
|
|
Egin sugezar erraldoi bat, eta Joxemari mozkorrak duena, hori inposatu da azkenean.
|
Horretarako
egin zen.
|
|
|
HBk oso garbi azaldu behar du bere diferentzia ETArekiko. Eta HBk
|
hori
egitea bai miraria dela.
|
|
|
|
Hori
egingo da hain zuzen Donostiako Bagera elkarteak antolatu duen hitzaldi sortan. Azaroaren 6an hasi eta azaroaren 28a bitarte," Euskararen bizitza gure esku" lelopean, Emilio Lopez Adan, Arantxa Ugartetxea eta Xabier Mendiguren Bereziartuk, besteak beste, eskainiko dituzte hitzaldiak.
|
|
|
Bada," bat batean, Indian orain arte pribilejioz beteta bizi izandu diran 279 marajak, beste edozein erriko seme bezala begiratuak izango dirala Gobernuarengandik". Eta
|
hori
eginez, Z. ARGIArentzat," Indira Gandhik bere Erria justiziaruntz eramateko asmoa agertzen du, eta Indiako aro berezi bati bukaera ematen dio". Ai, ene!
|
|
|
" Bolada batean politika historia horiek gora eta behera, Amnistia, edo Gora Euskadi edo zirt edo zart bukatuz gero dena egina zegoen. Eta
|
hori
egiten duen bertsolaria edozein da, edozein". (Argia,)
|
|
|
hau egin behar da? Bada, egingo dut
|
hori
egin nahi duenarekin. Ez hainbeste begiratu:
|
|
|
Desajuste hori bukatu behar da, zer ikasia bai baina zer irakatsia ere badugu, asko. Komeni zaigu ahalegin
|
hori
egitea, eta ez bakarrik etxean beste prestigio bat izateko. Geurea kontatu, ingeleseratu.
|
|
|
sinesten badugu Akitania Euskal Herriaren arteko ardatz ekonomiko hori indartzen ari dela, hor hiru hizkuntzen lurralde bat izango da, eta Hegoaldean bizkarra erakusten ari gara frantsesari. Frantsesak ez dira
|
hori
egiten ari. Ingelesa oso garrantzitsua da, eta maila tekniko baterako ikas daiteke, baina komunikaziorako frantsesak oso present egon behar luke.
|
|
|
Gaztea bere beroak bizi du, Goenkalen muztioa hartuta" Carla" noiz ikusiko," Kapitain Frakasa" ren konplejuaz," aise eman zenidan eskua" madarikazioka," hamaseigarrenean, aidanez"," Kareletik" behera bota beharrean"
|
hori
egina zagok, txapas!" esango dion itxaropenez. Pena da abertzale erdalduna bere egoak bizi duela, herri hau bere lumak bizi duenean.
|
|
|
Metaliteraturatik dagoena ez da nik metaliteratura egiteagatik, eta politikatik dagoena, ez da politika egiteagatik. Baizik eta egoera horri buruzko erreflexioa nola egin litekeen poetikatik, eta zein poetika behar den erreflexio
|
hori
egin ahal izateko. Niri ez zait interesatzen diskurtso politikoa bere horretan, ezta diskurtso poetikoa, ez badu deus esaten errealitateari buruz.
|
|
|
Alardearen auzian gertatzen da hau. Gehiengoak ez du halako Alarderik nahi, baina gehiengoak (oinarrizko eskubideak gehiengoaren aurka mantendu behar dira eta) ezin du
|
hori
egin. Zaila bada ere gehiengoak ezin ditu gutxiengoaren eskubideak zapaldu.
|
|
|
Kasu honetan, gehiengoak nahi ditu ENA erabiltzen dutenak zigortu. Oso erraza da
|
hori
egitea. PP eta PSOEri oso erraz egiten ahal zaie hori.
|
|
|
Sarrionandiaren epe honetako kartzelako poemei, liburu honetakoei eta Marinel Zaharrak en zeudenei," poesia militante" edo" konprometitua" bezalako etiketak jarri izana Azkorbebeitiak arbuiatzen du, aurreiritzietan oinarritzen direlako bere ustez, gaiaren erabilerak obraren asmoa bera ez baitu ukatzen. Lan literarioa" planteamendu ideologiko
|
horren alde
egiteko bitartekotzat erabiltzen omen baita eta" konpromezu" horren zerbitzutan jartzen." (J.S.Irakurketa proposamen bat, 76 or.)
|
|
|
Ni ez naiz hemengoa (Pamiela, Iruñea, 1985) izan da kritikoen aldetik iruzkin gehien merezi izan dituena eta, ia aho batez, Pott Bandakoen irizpide teorikoen adierazpentzat jo izan dena, bereziki Bernardo Atxagaren Etiopia liburuak ezagutzera emandako belaunaldiaren oinarriak aditzera ematen omen dituelako. Nolabait, garai
|
horretan
eginiko poesiaren teorizaziotzat hartu dute kritikoek, deserrotzearen eta erbesteratzearen sinboloaren planteamendutzat.
|
|
|
Herriaren zentzuzko jokabideak baizik ez gaitu eramango demokraziaren bidera; grekeraz, demokrazia? herriaren burujabetza baita, eta
|
horren arabera
egin zen ONUren Adierazpena.
|
|
|
Euskararen alderako argudioak erabiltzeko, uste dut on zaigula euskarak historian zehar izan dituen gorabeherak ezagutzea. Asmo
|
horrekin
egin nuen Euskararen ostarteak (1998) deritzan liburua, gure iragana era orokorrean agertuz.
|
|
|
Egile berak agertzen digunez, XV. mendearen azken aldera agertzen omen da notario protokoloren bat edo beste, epaiketako lekukoen hitzak euskaraz idatzirik; aldiz, herri askotan batzarrak euskaraz zein nafar erromantzez egiten omen ziren, baina agiriak idatziz jasotzea bigarren
|
horretan
egiten zuten. Hala dakar El esfuerzo bélico de Navarra en el siglo XVI (1981) liburuaren 218 orrialdeetan.
|
|
|
Hedabideek ere mugatzen dute, kasu askotan, taldea.
|
Hori
egiteko bide bat, berenproduktuaren egituraketan bertan aurki daiteke, informazioaren eremuan adibidez. Albisteen sailkapenak(. Euskal Herria?,. Mundua?,. Espainia?...), informazio praktikoaren edo agendaren hedadurak, eguraldi mapek eta abarrek zehazten dute zein den, hedabide bakoitzarentzat, erreferentzia eremua.
|
|
|
Ondoko lerroetan, ETBren programazioan ageri diren oinarrizko hainbat elementu zehaztuko ditugu, emisio osoa fokatuz lehenengo, eta prime time orduetakoaazkenik. Beti ere, programazio
|
horren bidez
egiten zaigun eskaintzan erreferentzia gisahartzen diren esparru geopolitikoa, kulturala, soziala eta tematikoa nolakoak direnjakiteko asmoz.
|
|
|
Azkenik, identifikazioko hiru taldeak eta estereotipoak nahiz informazioarenarteko erlazioak ikusteko, Anova motako analisi desberdinak egin ziren, hiru taldeak aldagai aske gisa, eta gutxiengo egoerako taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak eta informazioa menpeko aldagai gisa hartuz. Hala ere,
|
hori
egin baino lehenago, norbere gutxiengo egoerako taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak faktore ekoizle modura analizatu ziren. Norbere gutxiengo egoerako taldearekiko etaestatuarekiko estereotipoek bina faktore ekoitzi zituzten.
|
|
|
Badirudi Erkidego Autonomoan eskubidehori lor daitekeela eta aplika dezakegula. Zergatik ez dugu planteatzen
|
hori
egitea, aukera utziz, gero, bere garaian, nafarrek eta iparraldekoek aplika dezaten?
|
|
|
Zergatik ez du Gasteizko Legebiltzarrak subirano deklaratzen bere burua? Esandiezaiogun PPri
|
hori
egiteko prest gaudela, eta eraman dezagun gatazka konstituzional hori nazioarteko mailara.
|
|
|
Tradizioak diosku apezak badutela bide bat jakiteko nor den sorgina: meza ondoan, aldarearen gainean liburua zabalik utziz geroz, elizan dauden sorginakparalizatu bezala gelditzen dira, ezin mugituz.
|
Hori
egin ziokeen superioreak* Marcosi, eta testak positibo emanik, berehala bota zuen frailea komentutik.
|
|
|
Badirudi ez-ohikoa delahori; behintzat, ez dira adibideak nonahi aurkitzen. Eta beharbada horregatikinteresgarriago da, orduan bizitza mitoan sartzeko ahalegina hain da handia, mitoabera aldatu behar baita
|
horren
egiteko. Bestela esanda, mitoak bere baitan eragiten dualdaketa, modu erreflexuan.
|
|
|
Bilduma
|
hori
egiteko, ordea, historialariak ez du lan makala izaten. Normala dazatikaturik izan diren lur eremuetan sentimendu ezberdinak izatea, elkarren aurkariizan direnetan batez ere.
|
|
|
Absolutua giza espirituaren irrika bat da, eta (horregatixe!) askotan nortu edo nondu egiten dugulaesango du Leturiak (kasu honetan giza bizitza sentimentalaz diharduela; erlijio batzuetako absolutu nortuedo nonduez ere berdin esango luke agian, Txillardegiren beste testu batzuek pentsaraz diezaguketenez). Baina
|
hori
eginez, ezabatu egin dugu absolutu zen bezainbatean.
|
|
|
Espiritua (espirituizateko) deliberoak hasten du.
|
Horrek
egiten nau neu. Espezie guztian holakoxea ni (bakarrik) naizen hau.
|
|
|
Espezie guztian holakoxea ni (bakarrik) naizen hau.
|
Horrek
egiten zaitu zu guztiengandik diferentea. Zeu bakarrikzaren indibiduoa, ez historiaren edo gizar tearen produktu, halabeharrezkoa?, ekoizpen mekanikoa, hots, beste edozeinen berdina, adibidez, momentu historikobaten edo klase sozial baten barruan(. XX. mendeko emakumea?,, industriako langilebat?, talde horretan beste edozein bezalakoxea, azken finean)?.
|
|
|
OPek aldi berean funtzio bat baino gehiago bete dezakete; une
|
horretan
egin denerabilerak argituko digu zein adiera duen. Esaterako,, beraz?:
|
|
|
Are gehiago honi buruzkoirizpide zehatzik edo taxonomiarik ez dagoenean. Euskarazkotzat jo ditugunen arteanegon daitezke erdal erabilera duten kalkoak ezkutaturik, bai eta erdarazkoetan euskalhitzen multzoan sartu beharrekorik;
|
hori
egin gabe dagoen bitartean, ordea, gukgeureari eutsiko diogu.
|
|
|
Honelako kasuetan, ordea, galdera egileak kezkabaino gehiago nahasmena du bere buruan. Alde batetik, konturatu gabe euskaltzaleokzapaltzaileen diskurtsoa geureganatu dugula ematen du; bestetik, guda galtzailearenedo porrotaren morala izenda dezakegun hori sumatzen da; eta azkenik, laburbilduta, besteak baino gutxiago izatearen konplexua agerian gelditzen da (espainiar frantziarbatek ez dio galdera
|
hori
egiten bere buruari, ez modu existentzial horretan behinikbehin; eta orokorrean ez du onartzen bere izatearen ukapena). Gainera, gure izateariburuzko zalantza horiek ezjakintasuna edo planteamendu metodologiko okerra uztendute agerian.
|
|
|
dute:
|
hori
eginez, bankuen gordailutan produktu baliokidea eskuratzendute, zeina saldua izateko esperoan baitago. Epealdi bakoitzeko produktu berria sormen monetario berrien kontrapartida da.
|
|
|
emango dizkigu nazioaren esentziak eta euskalkulturaren berreraiketarako funtsezko elementuak.
|
Horretarako
egiten dira historiaurreko leku azterketak, tresna arkaiko eta ohitura sustraituen deskribapenak. Nazio etakultura kontzeptu apriorizkoak, kietistak, dira horiek, zeren arrazaren, singulartasun, ean eta euskal kulturaren elementuen, jatorrizko multzo, an sinesten eta finkatz.en baitira:
|
|
|
5 Mihia zeharo atera eta, behin
|
hori
eginez gero, ahoaren mutur batetik bestera higitzea, ezpainak zabal zabalik ditugularik.
|
|
|
3 Kopuruen biribiltze hori, esan bezala, 3 zifra baino gehiago dituzten zenbakiekin gertatzen da.
|
Hori
egiteko orduan, honako esamolde hauek erabil ditzakegu:
|
|
|
Dena dela, gogoan izan behar dugu hizlari bakoitzak bere erritmoa duela. Horrez gain, komenigarria da lerrotarte hirukoitzaz idaztea, zeren, era
|
horretara
eginez gero, zuzenketak egiteko espazio gehiago izango baitugu. Zuriz izango dugun hutsune horretan, kontrolerako oharrak ipin daitezke.
|
|
|
Urte erdi geroago, Gabon egunean, zoragarria zen jostailuaz oraindik ohiturik ez bazeuden ere, kapitainak Morse kodearen bidez Gabon mezu bat igorri nahi izan zion familiari. Telegrafista
|
hori
egiteko prest zegoelarik, bat batean ahots bat entzun zen, tokitatik zetorren baina entzungarri zen soinu bat, nondik arraio hel zitekeen inork ere ez zekiela, zeren kostaldetik oso urrun baitzeuden, Ingalaterra Berriaren parean. Jesukristoren sortzea eta aingeruak artzainei berri onaz egindako iragarpena kontatzen hasi zen.
|
|
|
1925eko ekainaren 17an Unión Radio sortu zen, El Sol egunkariko eta Espasa Calpe argitaletxeko zenbait enpresariri esker. Hain zuzen ere, irrati kate
|
horrek
egin zuen lehen Albistegia Nagusia (Diario Hablado) Estatu espainiarrean: La Palabra.
|
|
|
Hegoalderantz, Saltipiniara doan pista zabal batetik kilometro erdi bat ibili ondoren, eskuinera beste bide txikiago bat irteten da. Bide
|
horretatik gora
eginez, 850 metroko altuerara iristerakoan, La Rueda mendia inguratzen duen pista zabalarekin egiten da topo. Inguru hauetan otea eta txilarren sastrakadia da nagusi.
|
|
|
Komeriak izango lirateke Tere hona baletor: Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta
|
horregatik
egiten diola alde maiteñoak. Terek, berriz, pentsatuko luke" azken finean, Irlandara joateko dudan gogo itzeletik aparte, ez daukat arrazoi handiegirik bidaia hori egiteko, eta gainera, Jabi kezkatuta geratuko da", eta azkenean, bat dela edo bestea dela, euren eguneroko bizimodu polit eta linealarekin segituko lukete poz pozik, hurrengo goizean egun milimetratu bati ekingo zioten segurtasunaz.
|
|
|
Jabik pentsatuko luke errua berea dela, zerbait txarto egin duela, eta horregatik egiten diola alde maiteñoak. Terek, berriz, pentsatuko luke" azken finean, Irlandara joateko dudan gogo itzeletik aparte, ez daukat arrazoi handiegirik bidaia
|
hori
egiteko, eta gainera, Jabi kezkatuta geratuko da", eta azkenean, bat dela edo bestea dela, euren eguneroko bizimodu polit eta linealarekin segituko lukete poz pozik, hurrengo goizean egun milimetratu bati ekingo zioten segurtasunaz.
|
|
|
Eta orduan erabaki nuen, Dioskoridesen kontseiluei jarraikiz, nik nekizkien belarren nahastea eta edabe
|
horren
egitea...
|
|
|
Zeren gero eta gehiago ulertzen baitut, tigrearen iduri eder hura gogoan, nola anitz erlijionetan erabiltzen dituzten animaliak eta hegaztiak jainkoen errepresentazinoetarako, eta zeren, baldin egia bada —dioten bezala— ezen Jainkoa ezin ikusi dugula, haren behako bakar batek deuseztu eta deseginen gintuzkeelako, berdintsu eta orobatsu gertatzen baitzen tigre harekin, zeinak baitzirudien ezen, begietan su hotz bat zuela, aitzinean zuen etsaia edo ikusle zuhurgabea noiznahi errauts zezakeena, suntsi eta birrin. Zeren, dakizun bezala, jaun André, katu eta basakatuen familiakoak baitira tigreak, eta halatan dira hauek, haiek bezala, beren berotasunean hotz eta beren hoztasunean bero... eta zeren haiek baino handiagoak eta kementsuagoak baitira, oro har, eta
|
horrek
egiten ditu are beldurgarriagoak eta izugarriagoak. Baita ederragoak ere.
|
|
|
Egia erran, nihaur bakarrik betetzekotan ninduan, lehenengotik, asmo hori, baina, noiz eta jakinarazi bainion Maddaleni ezen ez nindoala Alpujarretarat, bataz, zaharra nintzelako eta zaharturik nengoelako halako erabaki baten hartzeko, eta, berriz bertzea, hura baino aterabide duinagotzat jotzen nuelako Lutheroren mendekatzea eta, hartarakotz, kanoikada batez gure etxeko arrano inperialaren ehizatzea; eta, noiz eta jakinarazi bainion, halaber, ezen, haren ondotik, edabe gozo baten hartzekotan nintzela, Ofizio Saindukoek bizirik atrapa ez nintzaten eta berriro azpira, hark ihardetsi zidaan: " Berorrek hori erabaki badu, nik ere
|
hori
eginen dut". Haserretu eta koleratu nintzaioan, eta ezetz erran... baina hark baietz eta baietz.
|
|
|
Botikinarekin batean, ene betaurrekoak ere —lehengo etxetik bezperan ekarritako ordezko zahar lodi gorrotagarriak— mahaitxoaren gainean zeutzan, osorik, mirariz. Ikuskizunak, hortaz, trinkotasuna zuen eskas, tipula papera gaineratu dioten pintura lan inpresionista batean bezala, baina
|
horrek
egiten zuen, beharbada, erakargarriagoa: erdi ikuste horretan, Edurneren titi beteak —bat baizik ez nion ezagutzen—nire bihotzarekin batean pilpiratzen zirela imajinatzen ahal nuen, tanga motako kulero tikien gainean jantzirik zeraman kamiseta laburraz bertzaldera.
|
|
|
Besoa eskaini zidan eta gogo onez onartu nion, besapeko grabagailua bertzaldera pasatuta. Ni neu harritu nintzen, lehenbiziko pausoak gisa
|
horretara
eginda, zein aise nenbilen, senar emazteen artean hain ohikoa den ibilera estekatuan.
|
|
|
" Lisboatik" jalgitik trago bakarrik ere egin gabe, udako gau giro epelaz gozatua nintzen, hiri ia ia hutsean barna ibiltari. Eskailerak argirik gabe zeuden beti, baina horretara ere jarria nintzen etxe
|
horretan
egindako lau hilabeteetan. Bertzerik zen zangoen gainean lau solairuko ataka gainditu beharra; Zabalguneko gure etxe erosoko igogailuaren aisetasunera emana, ezin horretara ohitu, ez ilunpean ez argipean.
|
|
|
Lehengo ortzeguneko goizalde aldrebesa arte, zenbait hilabetez nintzen Ttipirekin egon gabea, eta orduan ere, ene berririk eman gabe akitu zen topaldia. Kristinak tarte
|
horretan
eginak zituen nirekikoak. Laguna jakinean egonen ote zen, ezbairik batere ez nuen, lehendik ez bazen, ortzegunean berean ikasia, Ximurra aho handiak ekarri baitzuen solasera.
|
|
|
Horrelaxe ni, abuztuko asteazken horretan, bigarren aldiz neure izate atsekabetua kanpoko munduaren arriskupean ezartzean. Ustel gertatutako gosariak mokor kakaztua ezarri berria zuen, zorteak azken aldi
|
horretan
egin zizkidan txandrio guztien meta gainean. Eta orain, hori aski ez, eta makur hasitako goiza, zuzendu beharrean, are gehiago nahaspilatuko zelako aierua nuen.
|
|
|
Nik:
|
Hori
egina zagok, Onuzki.
|
|
|
Eta
|
hori
egiten du Aita Santuak, ala?
|
|
|
Zer, bada, orduan? Bada, orduan, programako arduradunak
|
hori
egiteko ere kapaz zirela, noski. Nori saldu zioten haragia?
|
|
|
Eta kafetegi honetara sarturik, beste espresso bat eskatu, eta nire eguneroko ezinbesteko hau idazteari ekin diot, eta nire barrena zertan den laburbildu behar banu, esango nuke New Yorkeko egonaldian baino nahasiago sentitzen naizela, baina baita maitatuago ere. Eta beharbada horregatik, poltsatik Rubenentzat erosi dudan oparia kontuz kontuz zabaldu (egin behar ez bada ere, besteentzako opariekin beti
|
hori
egiten amaitzen dut, ezin bada eutsi berriro ikusteko gogoari), eta erlojua esku artean hartu dut. " Zure alboan igaro ditudan une ederren oroigarri", esan diezaioket eskaintzen diodanean, eta horrekin batera ahoan musu ematen imajinatzen dut neure burua.
|
|
|
Ez dakit halakorik esan behar dizudan, baina bon, taldekide ahobero bat, Luis, etengabe ari da Ruben zirikatzen: Rakel neska xarmanta dela, bakarrik dagoela eta erokeria litzatekeela aukera hau alferrikaltzea, osterantzean bera plazer handiz arduratuko dela marrubizko izozki
|
horrekikoak
egiten (sic). Ez dakit hori esan behar nizun, baina dagoeneko esanda dago.
|
|
|
Mapa hori bidailagunen ahotan egon da ibiltzen hasi garenean (Preteritok, esate baterako, adierazi du Manhattanen bakarrik Afrika osoan baino telefono linea gehiago dagoela). Baina mapa hori ez dut orriotara ekarri nahi izan munduaren egoeraz hitz egiteko(
|
hori
egiten nuen Dabidekin, batez ere" luxuzko ertzain" egin aurretik), neure buruaz hitz egin beharra dudalako baizik: Dabidek ni ilunpetara zigortu ninduen egiaz tiro egin zidan egunean, baina Karmeloren deia en  tzun eta gero, beharbada bera sentituko da ilun baino ilunago.
|
|
|
Eta denak zorionak emanez eta zer oposaketa mota ote ziren galdezka hasi zaizkit. Eta niri damutu egin zait beste ateraldi hoberik eduki ez izana, hartara ez bainuen nire harridura ezkutatu, eta bozkarioa itxuratu behar izango; zeren telegrama, izan, Dabidena baitzen, eta mezua, telegrama bat izateko, Dabidek idatzia izateko, berak bidalia izateko, zinez txundigarria (egia esatera, Karmelok proposamen
|
hori
egina ziola jakin arren, ez nuen inondik ere halakorik espero, beharbada Dabidek apenas ezer irakurtzen zuelako, ezer idazten ez zuelako). Eta nik irribarre egin behar izan dut, bai orduan bai handik gutxira, bazkaritan, nire alde topa egin duten bakoitzean.
|
|
|
Esan egia: ez gaituzu
|
hori
egiteko moduan ikusten, galdegin dio Xavierrek.
|
|
|
Ariketa xume
|
hori
egin izan dudan gehienetan bezala, jendea nahasten hasi da eta, doi bat lotsagorritua eta denak begira nituela, berriro ere dena esplikatzen hasi behar izan dut. Baina noizbait ere amaitu, eta honela jarraitu dut:
|
|
|
azaldu du Tomek, bere ezusteko irrika nabarmenduz; eta berehala, soil soilik hurbilen geunden Lolak eta biok entzuteko gisan: Beti
|
horrekin
egin dut amets.
|
|
|
N murritza izaki, gazteen probaleku eta zailtzeko aukera izateari ere uzten ari zaio antzerki amateurra gaur egun. sIpar Euskal Herriko antzerkigintzan ez da sumatu aurrerapausorik azken urte honetan eta desintegrazioaren bide beretik doala esan daiteke; nahiz eta taldeek kalitatea<3 ren errekonozimendua lortu izan duten beti, nahiz eta bertako idazleek behin eta berriro sariak jaso, oso esparru txikian eskaintzen dira euren muntaiak eta kasu honetan muga ez da banaketa administratibo hutsa. Ipar Euskal Herrian emanaldiak eskaintzeaz gain, Hego Euskal Herrira ere iritsi lukete, baina urrats
|
hori
egitea ezinezkoa dirudi gaur egun. Ea eurak ere azken mohikanoez mintzatzen hasi diren une honetan bertako antzerkigintzari ateak zabaltzen zaizkion. Erakunde publikoek izan lukete zeresana arlo honetan, batez ere euskaraz idatzi eta egiten dela kontuan harturik.
|
|
|
Horrela, Va sconia aldizkariko aleetan Unibertsitateko zenbait irakaslek zuzenduriko euskal historia garaikideari buruzko bibliografia bat argitaratzen da. Ekimen hori beste zenbait arlotan ere burutu nahi izanez gero, une honetan
|
hori
egiteko gauza izan litekeela ikusten dudan elkarte bakarra Eusko Ikaskuntza da, EIren sail ezberdinak hain zuzen. Hemen ere informatikak eskaintzen digu laguntza handia behar beharrezkoa den espezializazioa lortzeko, Jon Bilbaok planteaBiblinleka tzen zuen osotasunari uko egin gabe.
|
|
|
Gaur egun gure sare barruan dauden 288 udal liburutegietatik 182 informatizatuta daude. Esparru
|
horretan
egin den lanaren ondorioz, 3.000 biztanletik gorako udalerrietako liburutegi publiko guztiak informatizatuta daude eta 1.000 biztanletik gorako udalerrietako udal liburutegietako% 90.
|
|
|
Reichenbachek indukzioa ‘probabilitatearen frekuentzia erlatibo’ nozioaren arabera aldarrikatu zuen. Munduak urrats erregular batzuk jarraitu beharrik ez duela baiestean Humerekin ados, eta, horregatik hain zuzen, etorkizunari buruz zerbait esatea erraza ez dela baiestean, Reichenbachek
|
hori
egiteko modua indukzioan aurkitu zuen. Ez zehatz mehatz, baina bai modu probable eta pragmatikoan:
|
|
|
Esan zuenez, hainbeste zergatik hunkitzen gaituenari buruzko gure harridura ez da txikitzen jaia sortarazi zuten zergatiak emandakoan, baizik eta antzeko beste jaialdi batzuk aurkitzean txikitzen dira: hauek aurkitzeak" natural" bihur lezake, sortarazi zuten zergatiak emateak, ordea, ezin du
|
hori
egin. Zentzu honetan esan zuen" Zergatik hunkitzen gaitu?" galdera eta" Zergatik da ederra hau?" edota" Zergatik ez du balio kontrabaxu honek?" galdera estetikoak antzekoak direla.
|
|
|
Baina orduan, zentzugabea da esaten jarraitzea ekintza hauen berezitasuna gauzen fisikari buruzko ikuspuntu faltsuetatik sortzean datzala. (
|
Hori
egiten du Frazerrek magia funtsean sasifisika dela esaterakoan, edo sasimedikuntza, sasiteknika, besteak beste.)
|
|
|
Baina orduan, zentzugabea da esaten jarraitzea ekintza hauen berezitasuna gauzen fisikari buruzko ikuspuntu faltsuetatik sortzean datzala. (
|
Hori
egiten du Frazerrek magia funtsean sasifisika dela esaterakoan, edo sasimedikuntza, sasiteknika, besteak beste.)
|
|
|
Baina
|
hori
egitean ez dut magia defendatu behar ezta bere lepotik barre egin behar ere.
|
|
|
Kontsultara eraman ordez, hona hurbiltzeko kundan atera ninduten. Hona heldu eta hamalaugarren egunean medikuak esan dit, Castellonera itzuli dudala azken kontsulta
|
hori
egitera. Honetatik ere aise atera liteke beste ondorio bat Instituciones Penitenciarias eko sendagileek euskal preso politikookin duten etika deontologikoaz.
|
|
|
|
Horregatik
egiten dut negar,
|
|
|
Hor zagok akatsa.
|
Horretan
egiten diagu huts, eta gero emaitza katastrofe bat duk, dena kaka zahar bat...
|
|
|
Euskal Herriaren alde borroka egiteko moduen inguruan be ez gatoz bat abertzale guztiok, batzuei biderik eraginkorrena iruditen jakena beste batzuen iritziz kalterako baino ez da ta. Baina denon arteko batasuna bilatu beharra dogu nahitaez, desberdintasun eta ezinikusi guztien ganetik, horrek geure barrenetan sor dagikegun amorrazioa aberriaren aldeko gure maitasunean urturik eta ezerezturik,
|
hori
egitea aberriaren aldeko urrats garrantzitsua izango dala jakinaren ganean. Zatituta ez dogu inoz ezer aurreratuko.
|
|
|
Haiek galdu dira, haiek zure imajinazioan beste inon ez dituzu bizi... Ez al dakizu erakundea bere azkenekotan dela, ez al zara ohartu?"; haren ezpain meheetan irribarre anker bat dibujatu zen;" edo beharbada", esan zuen," independentziaren kimera
|
horrekin
egiten duzu amets; he! Zer uste duzu, zuri horrek zer ekarriko dizu?
|
|
|
" Hemen?", galdetu zuen Xanek. " Paketeak ekarri eta eraman;
|
hori
egiten zian. Askotan kanpoan, hemen ez zuan askotan ikusten".
|
|
2001
|
|
|
Zein ezaugarri hartzen dituzu oinarritzat, literatura modu
|
hori
egiterakoan?
|
|
|
" ETA desagertu arte ez dugu burujabetzaren bidea egingo" horrek ez du balio.
|
Hori
egingo balute, benetan hasiko nintzateke pentsatzen apustu horretan daudela.
|