2000
|
|
Garai batean tabernetakoa oso maitea zen, beste jolasbiderik ez zelako. Gaur
|
hori
ez dago, telebista dela edo beste mila gauza direla, tabernetan bertsorik ez da entzuten. Nik afalondo edo bazkalondokoak nahiago ditut.
|
|
Kristautasunak garai batetik hona hotzaldi handia izan du gizartean eta alde horretatik bertsolaritzan ere derrigor behar zuen hotzaldia, bertsolaritza gizarteari lotuta doalako. Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur
|
horri
ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori etorri delako. Gainera bertsolariak zerbait esan egin behar du eta askotan mahaian apaizen bat baldin badago, haren gorabeherak kantatzeko aitzakia bihurtzen dira, jendeari barrea eragiteko.
|
|
Eta bistan da, hura ez genuen gustuko inola ere. Guk
|
hori
ez genuen eta ez dugu sekula sinistu izan. Guk beti sinistu izan dugu tokian tokiko lanean.
|
|
Kanpotik datozenak ere euskaldunak izan ohi dira, Azpeitia eta barnealdekoak gehienbat. Baina
|
horrek
ez du esan nahi, euskaraz ez dakien herriko norbaitek erdaraz ezin dezakeenik hitz egin, noski»
|
|
«Muzin egin diegu filmak eta kanpotik egindako saioak sartzeko eskaintzei,
|
hori
ez baita gure betebeharra»
|
|
Azkenean euskara bera da kontua. Euskara eta euskalkiak euskara dira biak eta perspektiba
|
hori
ez da galdu behar. Hori zertzeko, berak zera proposatzen du, eta ni ados nago:
|
|
Beharbada fonetismora hurbildu gara, distantzia handia dagoelako 40 urtetik gorako jendearekin, horiek eskolatuta daudelako baina ez euskaraz. Herri aldizkarietan joera izan da esaten direnetara ahalik eta gehien hurbiltzea horrela errazago irakurtzen dutelako, baina
|
hori
ez da horrela.
|
|
eta
|
hori
ez dela bekatu mortala. Xuxen apurka aberasten joan litzateke, batetik ahal denik eta gehien uztartzeko euskalkiak euskara batuan, kazetari gazteek euskalkien ekarria modu naturalean jaso dezaten, eta euskalki jasoa horrelako euskarri informatikoan gera dadin.
|
|
Goiti jota izan daiteke oso teknikoa izatea, baina hori alfabetatzen eta ikasketa mailarekin lotzen da. Beste leku batzuetan, ostera, euskara
|
hori
ez dela ulertzen esaten da, eta batasunean lekurik izan ez duten muturrekin egin behar da ahalegina batez ere.
|
|
Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela. Ahuleziei dagokienez, hemen aipatu diren zenbait gauza esaten da, adibidez, formalak diren esparruetan sortu direla eta
|
horrek
ez duela jarraipenik beste erabilera esparru batzuetan. Hori konpondu behar dela esaten da.
|
|
Ez da estatusaren kontua bakarrik izan, hau da, euskara administraziora eta hezkuntzara zabaltzea; aldi berean, urte batzuetako geldialdiaren ondoren, Euskaltzaindia bera, 90etik aurrera batasunerako arauak ematen hasi zen.
|
Hori
ez da izan euskaltzain batzuei egun batean berriz arauak ematen hastea bururatu zitzaiela. Ez, ez, 90 eztabaida berezia izan zen bide honetatik jo behar genuen ala ez ikusteko; argitaletxeetatik eta beste leku askotatik arauak eta arauak eskatzen ari ziren.
|
|
Euskalkia bera abstrakzio bat da, bada herri euskara, azken finean herri batetik bestera aldatzen direlako kontrakzioak, entonazioak... eta
|
hori
ez euskararen kasuan bakarrik. Hori desagertuko da?
|
|
Santo Tomas eguna izan zen. Pentsa daitekeenez, egun
|
hori
ez du sekula ahaztuko. 45 urte ditu, eta 20 urte luze eman zituen kartzelan.
|
|
Aspaldiko urtetan espetxetik espetxera penintsulan barrena bere atzetik ibilitako ama kalera atera baino aste bat lehenago hil zitzaion Mitxeli.
|
Hori
ez du behehalakoan ahaztuko alajaina. Oraingo askatasun gradua bere osasun egoerarengatik eman zioten arren, legez 1993tik aske behar zuen; zigorraren bi herenak beteak baitzituen ordurako.
|
|
Nik ez dakit Frantzian sei mila eraso horiek zergatik eman diren baina orain zazpi mila polizia eta laguntzaile eskoletan jarrita ez da egoera konponduko. Isildu bai isilduko da, baina hurbil zeudenak urrundu ahala eta
|
hori
ez da sanoa.
|
|
Umeak lagunak izango bazituen, nik ume haien amekin harremanak behar ditut. Agian gero
|
hori
ez da beharrezkoa, baina txikitan bai, parkera joango bazara eta parkean beste batzuekin egongo bada, ba parkean haien amekin egon behar duzu. Nik hori guztia egin dut eta uste dut nahiko ona naizela gauza horietarako.
|
|
Bakarrik ibili edo makulu batekin ibili. Nik
|
horretan
ez daukat zalantzarik. Baina ikusten dut jendearentzat makulua telebista dela.
|
|
Hemen zaletasuna oso handia delako, baina nazioarteko mailan garbi ikusten da ezker paretak, eskuz, ez daukala inolako etorkizunik. Gizarte moderno batean gaude, eskua aldatu da eta min mota
|
hori
ez dugu aintzat hartu nahi. Zorionez haurrek pilota goxoak erabiltzen dituzte, baina garbi dago salto handia dagoela.
|
|
Joko gehiago egongo da aurreko koadrotan... Badirudi horren alde guztiok gaudela, baina gero praktikan
|
hori
ez dela gertatzen eta arazo asko sortzen direla ikusten duzu.
|
|
Herrialde batzuetan, Alemanian edo Italian esaterako, epe hori hiru urtetara muga daiteke. Baieztapen
|
hori
ez du lerro hauek sinatzen dituenak egiten. Europako Batzordeak duela gutxi biztanleriaren eta enpleguaren inguruan egindako azterketen ondorio da, eta are indar handiagoa hartzen du NBEk ezagutarazitako datu horien ondoren.
|
|
Hala ere, nahiz eta egoera politiko berriak poza sortu eta Kontseilua gauzatzen ari den plangintza estrategikoak aurrerapenak ekarriko dituen, ezin dugu esan euskalgintzako elkarteen artean euskararekiko ikuspuntu ezberdinik ez dagoenik, eta
|
horrek
ez gaitu ikaratu behar, aldiz, eztabaida puntuak zehaztu eta euskalgintzaren hausnarketa zabala egitera bultzatu behar gaitu.
|
|
Orain arte bederen inork gutxik azaltzen du, publikoan zein pribatuan, non egon litekeen honen logika eta onura. Dauden azalpen ahaleginak, Euskal Herriak bizi duen gatazkara mugatzen dira ezaguna dena baina
|
horrek
ez du tankerako atentaturik esplikatzen.
|
|
Bera umea zelarik, garaile ateratako frankismoaren aurrean jarrera tinkoa agertu zuen arlo guztietan, euskaltzale amorratua izan zen, garaiak
|
horretarako
ez zeudenean, politikan inplikatua, kartzela eta deportazioa jasandakoa...
|
|
Amak egunero bertsotara joateko agindu zizun, baina
|
hori
ez zen garai hartan normalena, ezta. Zer fama zuten orduan bertsolariek?
|
|
Beno, hori hasiberritan eta baita orain ere! Zailtasun
|
horrek
ez du behin ere aldegin. Nik asko sufritu dut bertsotan.
|
|
Ez,
|
hori
ez. Lagunak puntua jarri eta hura erantzun egin behar da, puntuari segi, bukaera pentsatu gabe.
|
|
|
Hori
ez zen eskola, hori zen lotsagabekeria galanta! Eskola?
|
|
dena zen pekatua... Garairik onena alperrik galdu genuen, eta
|
hori
ez dago orain harrapatzerik.
|
|
Lurralde edo ekosistemaren kontserbazioan ezinbestekoa da babes figura egokia aukeratzea. Askotan ordea, horixe izaten da egiten den guztia eta
|
hori
ez da nahikoa. Azkenaldi honetan, «bataiatuta» dauden inguruneek, izugarrizko sona hartu dute hedabide, turismo gida, nahiz administrazioko publizitatean.
|
|
Errepikaezina da. Aitzitik, estudioan zuzendu dezakezun akats
|
hori
ez dago konpontzerik zuzeneko emanaldi batean.
|
|
Gauza frogatua da eguzkiari aurre egiteko betaurrekoak ez eramateak edo antiojo desegokiak eramateak, gehiegizko argia dagoenean begietako nekea eta buruko mina ere sor dezakela, etengabeko begi keinuak egitera behartzen gaitu-eta. Eguzkia hartzerakoan begiak istea ere ez da nahikoa, jarrera
|
horrek
ez gaituelako erabat babesten erredura edo keratitisetatik. Ildo honetatik Miguel Angel Zato, INCIVIko zuzendariak betaurreko horiek optiketan erostea gomendatzen du
|
|
Didaktika alorraren egoerari garrantzi berezia eman zaio joan den asteburuko mintegian eta berrikuntza ugari ipiniko da abian hemendik aurrera.
|
Horrek
ez du esan nahi orain arte esparru horretan ahaleginik egin ez denik. 1995ean didaktikaren inguruko lehen tailer nazionalak egin zirenetik planteamentu didaktikoak bateratu eta zehaztu egin dira.
|
|
Bidea leuntzeko zerbait aurkeztu eta hori atzerapausotzat jo... guk ere esan ditzakegu EHri buruzko antzerakoak, baina nora goaz horrela? Batak besteari errua botatzearena frogatutako formula da, eta
|
horrek
ez du deus konpontzen. Deskalifikazioak soberan dira.
|
|
Lizarra, ordea, lanean dabil. Badirudi barne hausnarketa egiteko fasea atzerapausoa dela, eta
|
hori
ez da horrela.
|
|
Utzi buruberoak izaten.
|
Horrek
ez du esan nahi pausoak eman behar ez direnik, urratsak beti eman behar dira. Erratzeko eskubidea badugulako.
|
|
Aurretik ipuin labur batzuk idatzita, ez nekien zer nolako harrera izango zuen nobelak. Ipuinekin sariak irabazi nituen, baina gainerako lehiakideak ezagutu barik,
|
horrek
ez zidan esaten ipuin ona zenik. Nobelarekin berdin gertatu zitzaidan.
|
|
Egia da lehen lanek kutsu autobiografiko handia izan ohi dutela. Eta ni saiatu nahiz
|
hori
ez egiten, niretik ahalik eta gutxiena sartzen nere lehen nobelan
|
|
Hots, eraikuntza nazionalaren terminoetan egina dago.
|
Hori
ez da ETBren funtzioa. ETBk oso eskrupulosoa izan behar du gizarte anitz eta konplexu honetan, gizartea ez da nazionalista soilik.
|
|
Une konkretu batean ilusio handia jarri genuen arren, argi geratu da ez genuela akordioa ongi egin, ezta berbera gizarte aurrean ongi azaldu ere. Edonola ere, EAEri dagokionez, itun
|
horrek
ez duela inolako emaitzarik ekarri ageri da. Ez zuen Araban senatorerik lortzea ahalbidetu, esaterako.
|
|
Rufino Diaz Helguera Castroko alkatearekin bildu ziren autobusa jartzeko erabakia hartu zutenean eta honek erabakiari ongi iritzi omen zion. " Guretzat Castro Ibar Ezkerra da nolabait eta lotura
|
hori
ez da gaurkoa". Arrazoi du Ormazak Castro eta Bizkaiaren arteko lotura historikoa dela esatean, hurrengo orrietan azaldu dugun bezala.
|
|
Proposamen
|
horretatik
ez gaude ezer onartzeko prest, lehen proposamen hura abiapuntu bat zen, ez besterik. Martxoan egin ditugun bilkuretan inmersioaren definizioa, irakasleen kontratatze eta formakuntza eta azkenik, elkartearen lekua aipatu genuen.
|
|
Baina
|
hori
ez da okerrena. Antena akziodun nagusia den Telefonican sutan daude" Gran Hermano" ko eskubideak esku artetik ihes egiten utzi izanagatik.
|
|
Kubatarrek ez dituzte beltzak begi onez ikusten, Miamin dauden kubatar gehienak zuriak dira-eta. Hispano City bihurtzeko beldurra dago, baina
|
hori
ez da gertatuko, sistema eginda dagoelako. Europan ostera, magrebiarrak bigarren gutxiengoa bilakatuko dira laster.
|
|
Londresen egingo den ekimen
|
hori
ez da izango, ordea, Euskal Herria hizpide izango duen bakarra, bertako Euskal Elkarteak (London Basque Society) Euskal Aste Kulturala prestatu baitu egun horietarako. Ekainaren 23a eta uztailaren 2a bitartean Euskal Herria ezagutaraziko duen ekitaldi franko izango da.
|
|
Baina beti izaten duzu sorbalda gainean, loroaren ordez, nolabaiteko zikuta bat, euskaltzain birtual bat, belarri ondoan esaten dizuna: "
|
Hori
ez, beste hau erabili behar duzu!".
|
|
Eta
|
horregatik
ez dugu trasladatzen euren ikuspuntua gure lanetara.
|
|
Eta
|
horrek
ez du zerikusirik literaturaren kalitatearekin. Negozio bat da, azken finean.
|
|
Gero, 15 urtez ni izan naiz herri kiroletan kirolaririk osatuena.
|
Horretan
ez dut areriorik eduki. Duela hamar bat urte berriz, harria eta giza probak egiteari utzi eta aizkora munduan buru belarri sartu nintzen.
|
|
Enpresek nahi badute, aukera hori badago. Orain pilota biziak erabiltzen dituzte pilotarien komenientziagatik, baina
|
hori
ez da arazo. Pixkanaka joango dira moldatzen pilotariaren ezaugarrietara.
|
|
Futbolarena eskandalagarria da;
|
hori
ez da komeni ez futbolean ez beste edozein kiroletan. Burla egiten ari dira langileen kontura.
|
|
Zergatik da arriskugarria? Legeak agintzen du, baina hor ari den arkeologoak txosten zorrotz bat egiten badu, aparkalekua txikiagoa egin behar duela edo beste leku batera eraman duela esaten badu, konstruktore
|
horrek
ez dio sekula arkeologo horri gehiago deituko. Zer gertatzen ari da?
|
|
Jakina, antzerkiaren indargunea hitza da eta zinemarena aldiz, irudia.
|
Horrekin
ez dut esan nahi antzerkiak irudiaren lengoaia hartu behar duenik. Ez horixe, nik testuko aktoretzat hartzen dut nire burua".
|
|
Ez dakit kongresuaren ondorioz beste askatasun maila bat izango duen. Adostasunaren bidea posible ez bada, gure proposamenak egingo ditugu guk edo beste alderdi abertzale batzuekin batera eta horrek gatazka politikoa ekarriko balu, bada, guk
|
horri
ez diogu beldurrik. Baina Nafarroa eta Iparraldeko egoera zein den kontuan hartuta, espainolismoaren munduan egon daitekeen indar baten beharra ikusten dugu.
|
|
Baina Nafarroa eta Iparraldeko egoera zein den kontuan hartuta, espainolismoaren munduan egon daitekeen indar baten beharra ikusten dugu. Hori posible ez bada, gutxiengo eta gehiengoen jokora jo genuke eta
|
horri
ez diogu beldurrik.
|
|
Baina egia da, 20 urtetan egin dugun lanaren ondorioz, batzuek nekea somatzen dute. Arzalluzen hitzak interpretatzeko aukera
|
hori
ez zen bidezkoena.
|
|
mahai bat osatzearen aldekoak direla baina mahai horretan PP egon behar dela eta PP egon ezik beraiek ere ez direla egongo. Horrexegatik diogu, mahai
|
horretan
ez dela aurrebaldintzarik jarri behar, norberak bere edukiak eraman behar dituela eta askatasun osoz eztabaidari ekin.
|
|
Zuberoan jendearekin sortu ditudan harremanek biziki aberastu naute. Zuberoako herrietako bizizaleekin garaturiko harremanei esker, gustura bizi naiz ene espirituarekin, artistikoki nolabaiteko legitimitatea atzeman dut Zuberoan, eta
|
hori
ez da beti aise.
|
|
Eta hiesa duten gaixoentzat onuragarria gertatzen da erabilera. Minbiziaren kasuan bezala,
|
horrek
ez du esan nahi gaixotasuna sendatzen duenik, baina bai haren kalteak eramangarriago egiten dituela. Hiesaren kasuan, morfinak THCarekin nahasturik bere efektua hirukoiztu egiten du.
|
|
Eta
|
horretan
ez dakit asmatu dugun. Ze formato behar du gizarte honek usteltzen ari zaion arazoari behingoz adarretatik heltzeko proposamena aintzat hartzeko?
|
|
Nire ustez, jendeak 700 pezeta ordainduko lituzke zortzi labur on ikusteko. Baina aukera
|
hori
ez dugu oraindik. Orain gutxi, Hollywoodeko akademiak interneten estreinatutako filmak ez dituela estreinaldi bezala onartuko esan du, ez duelako dirurik uzten.
|
|
Otegi jaunak jakin behar luke euskal frantsesei dagokigula gure etorkizunaz deliberatzea. Euskal Departamendua Espainiako Euskal Herriko abertzale erradikalen errebindikazioa den bitartean, ETAri garaipen
|
hori
ez ematea eska tzen diet nire herrikideei; ez daitezela bere jokoan sar, ez baitakigu afera nola bukatuko den. Hau da departamenduaren aurka aritzeko arrazoietako bat orain.
|
|
alde batetik, esango nuke euskaldun berriak sortzen direla, baina nola halako euskal hiztunak direla,(...) EHE bezalako erakundeetan apenas hitz egiten da, EKBn ez zen hitz egiten eta Kontseiluan ez da hitz egiten hiztunaren gaitasun komunikatiboaz eta euskararen kalitateaz. Txepetxen teoriak, garai batean, euskal hiztun osoak sortu behar ditugula esaten zuen, hiztun
|
horrek
ez duela diglosikoa izan behar, gure gurasoek garai batean ziren bezala (eskolatu gabeak eta funtzio formaletarako euskara gorputzik gabekoak). Orain gertatzen zaiguna da irakaskuntzaren bidez nolabaiteko corpus formalaren jabe direla, baina asko eta asko gero ez direla gauza mundu informalean euskaraz jarduteko.(...)
|
|
Sortzen ditugun hiztunek, oro har, ez dute ingurune soziolinguistiko oso euskaldunik, eta euskaldunak euskararekiko atxikimendua behar du. Atxikimendu
|
hori
ez duena ez da bihurtuko bihar etzi bere eguneroko gizarte harremanetan euskal hiztun(...)".
|
|
" Bazirudien nire lehen liburua(' Gabeziak')' argitaratzailearen mesede' modukoa zela. Bigarren eta hirugarrengoetan nire grina
|
hori
ez zela horrela frogatzea zen"
|
|
Hori edozein musika motaren zabalpen handiagoan islatzen da.
|
Horrek
ez du esan nahi entzuteko informazio eta formazio maila bera dugunik. Formazioaz dudanean ez diot inori eskatzen musikari profesionala izatea, musika errespetuz eta arretaz entzuteko ohitura izatea baizik.
|
|
" Egibarrek hau esan du, Arnaldok bestea..." betiko istiluaz jendea aspertzen ari da. Alderdietan lau aparatuk agintzen dute, baina
|
horrek
ez du esan nahi jendea ados dagoenik aparatu horiek esaten dutenarekin. Kaleko jendea da mugitu behar dena.
|
|
Lizarrako kontzeptuak, gutxienez, Espainiako Konstituzioa aldatzea eskatzen du, baina baita Frantziakoa ere. Bide
|
hori
ez bada, alternatiba bakarra independentzia da.
|
|
Hemengoak garenak eta kanpotik etorri direnak zatituta gaude, eta orain dela 150 urte bezala, txuriak eta beltzak.
|
Hori
ez da aldatu. Gauza da laugarren Karlistada irabaztea.
|
|
Saran gurekin bizi zen Elbira Zipitria, andereño famatua. Etxe hartan bazen ikastola bat, baina zoritxarrez ni izan nintzen ikasle bakarra, eta
|
hori
ez da broma.
|
|
Hala ere Saran bertako jende gehiena euskalduna dela esango nuke.
|
Horrek
ez du esan nahi jendea abertzalea denik. Eta ez dut uste umetan ezagutu nuenean ere oso abertzale zenik.
|
|
Ebaki, iriki, ikusi, miatu, kendu, garbitu eta berriro josi" egin behar omen zitzaion. Alabaina,
|
hori
ez zen okerrena: " Baiña sendagillearen labana osasungarri edo iltzaille biur diteke.
|
|
Ondoren, ikastetxez ikastetxe jolasak erakusteko ikastaroak burutu ditugu". Baina
|
horrekin
ez ziren amaitu irakaskuntzako profesionalen eta gurasoen eskaerak, eta horregatik ekin zioten jolasak biltzen dituen bideo honen ekoizpenari.
|
|
EAJk garbi dauka autonomia eta autogobernua osatu dituen tresneria ez duela edonoren eskuetan utziko. Baina
|
hori
ez da EAJren esku, zeren eta PPk eta PSE EEk bat egiten badute, eta HB ez bada negoziazioen koordenadatan sartzen, lehendakaria espainola izango da, baita barne sailburua ere.
|
|
Galdera
|
hori
ez da EAJn soilik egiten, ezker abertzalearen barruan ere egiten da. ETA bueltatu da eta erakustaldi gogorra egiten ari da.
|
|
Gainera, luzemetraiaren araberakoa da hori. Arazoa ez da bakarrik film luze bat egitea, baizik eta pelikula hori ona izatea, eta
|
hori
ez dago zure esku. Disko bat grabatzea bezala da.
|
|
Nahiago izaten duela isildu. Baina uste dut
|
hori
ez dela batere bizkor jokatzea.
|
|
Gainera, kasu honetan desobedientzia zibilak badu funts politiko bat. Hau da, helburua da euskal nortasun agiri bat ateratzea, eta gaur gaurkoz,
|
hori
ez du legeak baimentzen. Galindo epaileak arazo bat kendu nahi izan du bere gainetik, ez da sartu arazoaren muinan.
|
|
Hiztun kopuru handia duten hizkuntzetako argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak. ...raturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu
|
horrek
ez duela dirurik emanen. Eta zintzoago jokatze hori ez dut uste editorearen literatura onarekiko konpromezu suhar bati zor zaionik, baizik eta xinpleki, kontrara jokatuz gero lortuko lukeen etekina ikaragarri handiagoa izango ez litzatekeela jakiteari.
|
|
Euskal literaturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu horrek ez duela dirurik emanen. Eta zintzoago jokatze
|
hori
ez dut uste editorearen literatura onarekiko konpromezu suhar bati zor zaionik, baizik eta xinpleki, kontrara jokatuz gero lortuko lukeen etekina ikaragarri handiagoa izango ez litzatekeela jakiteari. Honenbestez, satisfakzio pertsonalaren eta lukro minimoaren artean, lehena hautatzen du editoreak.
|
|
' Gizartearen desmilitarizazioa',' gastu militarren desagerpena' eta' soldadutzaren apurketa' dira bilatzen ditugun xedeak. Hamarkada honetan borroka antimilitaristan izan den tresna erabilgarriena, insumisioa alegia, amaitu egingo da, baina
|
horrek
ez du esan nahi bide berriak asmatu ditugunik, zaharrak berreskuratu baizik: gastu militarraren salaketa, bake heziketa, gerra enpresa eta egoitza militarren aurkako ekintza zuzenak eta bake tsuak.
|
|
Lehen erronkari dagokionez, ponentziak aipatzen duenez, egoera korapilatsuan aurkitzen da sindikalgintza. Eta
|
hori
ez da besterik gabe ekonomia egoeraren eta haren ondoriozko prekariotasun, langabezia eta gizarte bazterketaren eraginez gertatzen. Halaber, ez du esan nahi ezta ere langileek beren nortasuna" betidaniko klase balio" gisa ezagutzen ditugun haiez kanpo eraiki behar dutelako denik.
|
|
Eta sorreran, fundazioak 15 milioi pezetako (600.000 libera) kapitala izango du. Dena den, elkarte anonimotik fundaziorako bide
|
hori
ez da bat batekoa izango, eta pixkanaka egingo da 2001 urtera arte. Orain eratu berri den fundazioak patronatua sortu du, eta hauxe izango da museoaren aginte organoa.
|
|
Hiztun kopuru handia duten hizkuntzetako argitaletxeek izan duten garapena ikusita, argi dago enpresaren kontzeptu estandarrera gero eta lerratuago daudela, ahalik eta gehien saltzea dela helburu bakarra, eta gutxi direla liburu on bat argitaratu edo ziurtasun osoz" best-seller" bat izanen den liburua argitaratzearen artean lehena aukeratuko luketen editoreak. ...raturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu
|
horrek
ez duela dirurik emanen. Eta zintzoago jokatze hori ez dut uste editorearen literatura onarekiko konpromezu suhar bati zor zaionik, baizik eta xinpleki, kontrara jokatuz gero lortuko lukeen etekina ikaragarri handiagoa izango ez litzatekeela jakiteari.
|
|
Euskal literaturan argitaletxeak gero eta profesionalago bihurtuagatik, eta derrigorrez merkatu kontzeptuari jartzen zaion arreta ere handiagoa izan arren, ausartuko nintzateke esatera editoreek" zintzoago" jokatzen dutela, editore bakoitzak bere ikuspegi literario eta gustu propioak izanagatik, ez dela oraino poemario on bat argitaratu gabe geratzen, nahiz eta aurrez dakien argitaratzaileak liburu horrek ez duela dirurik emanen. Eta zintzoago jokatze
|
hori
ez dut uste editorearen literatura onarekiko konpromezu suhar bati zor zaionik, baizik eta xinpleki, kontrara jokatuz gero lortuko lukeen etekina ikaragarri handiagoa izango ez litzatekeela jakiteari. Honenbestez, satisfakzio pertsonalaren eta lukro minimoaren artean, lehena hautatzen du editoreak.
|
|
zuk bukaera errepikatzen baduzu, ziurtasun minimo bat eduki behar duzu errepikatuko den bukaera hori indartsua izango dela poetikoki, hau da, formulazio aldetik... Pentsamolde borobil bat bertsoaren neurrira egokitua, adibidez txapelketa batean bota zenuen" bihur bekizkit hesteak harri/
|
hori
ez bada horrela". Gaiari buruz zuzen zuzenean esan behar duzunaz gain, esaldi horiekin ia puntu oso bat jaten duzu, poetikoki ordurarte landu ez ziren bezalako formulazioak sartzeko.
|
|
Bai, gainera erretorika unibertsalera begiratuta ere, esan behar duzuna behar bada oso gutxi da, eta hari bueltak eman eta indarra eman behar zaio. Baina
|
hori
ez zen gauza berria, mitinlari on batek, sermoilari on batek egiten duena da. Horretarako bai, ahapaldia luzatu egin behar da.
|
|
" triste nago zeren, aitona zahar horren, jokua gaur zer den, ikusi ondoren...".
|
Hori
ez du egiten estrukturari bueltak eman ez dizkionak, hori landuta dago. Ez dut esan nahi hori etxetik eraman zuenik, baina landu egin du.
|
|
Komunikazio zirkuitu alternatibo bat, hedabide bat kasik, gizartean hedabide nagusiek modu beti bakarrean eta beti berean erabiltzen dituzten gaiak hausnartzeko eta haiekin jolas egiteko; aportazio kultural indartsua da. Pentsakera eta kulturgintza eredu bat eskaintzea da apustua, eta
|
hori
ez bada, beharbada gainerako guztiak ez du merezi. Egon da mugimendu bat, Elkartea sortu eta bereahala, bertsolaritza gizarteak aintzat hartuko duen ahots bat izatearen kontra agertu dena.
|
|
Bertsolaritzaren muina inprobisazioa da, hitz soila da, eta emankizun hori hitz soilean oinarritu behar da.
|
Hori
ez dezagun bortxatu mila teatrokeriekin.
|
|
Bestela, 500 lagunetik gora biltzea zail ikusten dut, eta biltzekotan selektiboa izan litzateke. Promoziozko saioetan eta gauza asko nahastuta daudenetan,
|
hori
ez da lortuko. Baina hori lortzea komeni al da?
|
|
Bertso eskoletara datorrenaren motibazioa zer edo zer kantatzera iristea da. Historia, bertsolaritza klasikoa...
|
hori
ez da bertso eskoletan landu behar, eskoletan baizik. Eskolako edozein irakasle da bertsolaritza emateko gai, prestatuz gero.
|
|
sutea gehiago zabal ez dadin, etxea mendi baten abaroan jartzen dut.
|
Hori
ez nuen hasieratik kalkulatu.
|
|
Lizardi poeta zenaren etxean bizi zara. Etxe
|
horrek
ez al dizu poesiarako leihorik ireki?
|
|
Lizardiren etxean baino, Lizarditarren baratza batean eraikitako etxean. Eta
|
horrek
ez dit poesiarako leihorik zabaldu, ez, ziur aski balio ez dudalako. Lan bat egitean gerta litekeen gauzarik txarrena da zuk egindakoa lehendabizi zuri txarra iruditzea da.
|
|
lotsarik ez duenak bakarrik ematen baitio besteari lotsa. Eskolak ezin du irakurzaletasuna eta haur literaturarekiko maitasunik eskaini, irakasleek maitasun
|
hori
ez badute. Liburua" totem" bat bilakatua dugu, baina azkenean haurra beti konturatzen da:
|
|
Adibidez, sintaxiaren aldetik," Carla" n Altuberen sintaxia azken muturreraino eramana dago. Gero konturatzen naiz
|
horrek
ez didala balio aurrerantzean egingo ditudan lanetan. Baina balio ez didala jakiteko, lehendabizi egin egin behar dut.
|
|
Artea berez bilaketa prozesu bat baldin bada, galderak egitea bada, ezagutzen denarekin eta arrakasta duenarekin ezin da galdera askorik egin, eta orduan beste zerbaiten bila jo behar duzu. Noski, askoz ere atseginagoa da bestea, baina
|
horrek
ez ninduen asetzen.
|
|
Izan ere, Ezaren apologia egiten duzu zuk, baina heldu da momentu bat zeinetan esperantza non jarriko ote zenuen kezka sortu zaidan. Deskribatzen duzun" eternitatearen amaigabe"
|
hori
ez al da nahiko latza ere?
|
|
|
Horretarako
ez dute haurrekin soilik lanean jardun; guraso eta irakasleekin ere aritzen dira. Ikasleen artean irratigintza edo aldizkariak bezalako elementuak antolatu dituzte.
|
|
Orduan ere, bi burrukarietako bat bestearen epaile izanen zelako; eta epailea, bere auzian izanen zelako epaile. Eta mundu guziak ba daki eta ez gaur goizetik,
|
ori
ez dala zuzen epaitzeko biderik onena".
|