|
2001
|
|
|
Abeliok dena begiratzen du, atzo jaiotakoa izango balitz bezala. Zu oso arro zoaz haren ondoan, irribarre paregabeaz Konturatu zaretenerako
|
herri
kanpoan zaudete. Besoa askatu dizu eta txangoa bizkortu du, nonbaitera joan nahi duela ematen du.
|
|
|
Baina bat batean, zelai berde batean geratu da, aurrera begira, arnasa sakon hartuz eta irribarre zabala ezpainetan. Itsas labar baten gainean zaudete, parean itsasoa du, oinetan hondartza eta atzean
|
herria
. Bertatik ikusirik dena da ederra, herria eta guzti.
|
|
|
Itsas labar baten gainean zaudete, parean itsasoa du, oinetan hondartza eta atzean herria. Bertatik ikusirik dena da ederra,
|
herria
eta guzti.
|
|
|
A! Zure
|
herrira
bueltatuko zara. Bururatu zaizun lehenengo gauza esan duzu.
|
|
|
Oso goibel joan zara.
|
Herrira
sartu orduko euria hasi du eta ez duzu euritakorik, baina berdin zaizu, busti bustita zaude, bai kanpotik eta bai barrutik ere. Etxera iritsi zara, ezin dituzu Abelioren begi berde handiak burutik kendu.
|
|
|
Zure
|
herria
inguruetako handiena da. Egia esan behar baduzu, oso itsusia da, eraikin izugarriak ditu, zaharrak eta zikinak, ibilgailu ugari eta lorategi gutxi.
|
|
|
Egia esan behar baduzu, oso itsusia da, eraikin izugarriak ditu, zaharrak eta zikinak, ibilgailu ugari eta lorategi gutxi. Zahar etxea hirigunean dago, ez da oso garaia eta
|
herriko
etxerik zaharrena da, nahiz eta barrukoa eraberriturik egon. Pasillo bukagabeak atez josita, saloi handiak telebista ikaragarriekin... eta hau dena pixa antzeko kiratsez bustirik dago.
|
|
|
6.Neroniere usadiotik ezingonaizerretira, beraz begiakzuzenduditut sumetatikharaindira, bakea nahi dut, bakeanahi dutbortizkeriazaskida, presoakEuskal
|
Herrira
, hurreratubehardira (bis) anaitasunatajustizia gizartearenneurrira, salto bateanurka dezadandesioarendesira. (bis)
|
|
|
erdian presatutako urez beteriko putzua zegoen, garai batean lumaia zuridun ahateen bizilekua izan zena. Urmaelaren ingurua altzifreen tonu bereko nenufarek erabat estaltzen zuten gaur egun. Parke bakartia zen hura,
|
herritik
aparte ez egon arren, burumakur noraezean zebiltzanek soilik igarotzen zuten arima erratuen konpainian. Garai hartan inoiz baino tristeagoa eta bakartiagoa zirudien, bizitasuna berriz ere berreskuratzeko itxaropena galdua balu bezala.
|
|
|
– Bada
|
herri
txiki bat munduaren ertz batean datzana. Imagina ezazu herri hau gurdi hegadun bat balitz bezala.
|
|
|
Bada herri txiki bat munduaren ertz batean datzana. Imagina ezazu
|
herri
hau gurdi hegadun bat balitz bezala. Gurdi hau bi zaldiri esker aurrera egin nahian dabil, baina ezinezkoa zaio, zeren bi zaldik norabide ezberdinean tiratzen baitute.
|
|
|
Zuzen zabiltza beti bezela, Sokrate. Eta jakin ezazu
|
herri
hori, gurdi hori, aurrera jo ezinik dabilela, bi zaldi erotuen erruz argitu zuen Berasak. Baina hau gutxi balitz, zaldi bakoitzak soilik bere garaipenean pentsatzeaz gain, zaldi baten zein bestearen alde agertzen ez diren hiritarrei ez diete tarteko beste zaldi bat proposatzen uzten.
|
|
|
Ulertu dudala uste dut esan nuen, baina esan iezadazu,
|
herri
horretako hiritarrek ba al dute, zaldi zuria eta beltza alde batera utzita, beste aukerarik?
|
|
|
horia, gorria, berdea, urdina... Kolore ezberdineko iritzi guzti hauek, seinale ontzat hartu lirateke
|
herri
txiki hartan eta errealitatean gertatzen den ez bezela, zaldi beltza edo zuriaz gain, hainbat eta hainbat zaldi, hainbat eta hainbat kolore ezberdineko hainbat eta hainbat iritzi ezberdinez korrika egin lukete kaleetan edo hegan teilatuetan, eta denen artean, gurdia berbideratu, ametsetako Estatu idealaren koordenadetarantz.
|
|
|
Bai al da benetan hizpidera ekarri duzun
|
herri
hori edo irudimenezkoa al da soilik?
|
|
|
Nahiago nuke, bai, dena nire irudimenaren kontua balitz, baina ez da horrela,
|
herri
hori zinez bizi baita eta bizi gainera, kontatu dizudan egoera horretan. Segurtasun osoz mintzo zela zirudien.
|
|
|
Eta zein
|
herrik
du, jakin badaiteke, zorigaitz aparteko hori?
|
|
|
Nire
|
herriak
, maisu, nire herriak.
|
|
|
Nire herriak, maisu, nire
|
herriak
.
|
|
|
Baina askotan, badirudi zenbaitek birtute hau ahantzi egiten dutela, eta beste bide bat erabiltzen dute, ziurrenez beste animaliena baino mespreziagarriagoa, indarkeria deitzen dugun hori, hain zuzen ere. Diozunaren arabera behinik behin, zure
|
herri
horretan bada halakorik, ez al da hala?
|
|
|
Hala da. Geldo eta ilun doakigu denbora gure
|
herri
horretan, aspaldidanik dirudi, denbora eten egin dela, eguzkia izoztu balute bezala eta ikusteko aukera dugun bezala Ilargi da, bakarrik, aurpegia zurbila duelarik, eta malkoak haren begietan. Beharbada, ilargia askori gertatzen zaigunaren islada besterik ez da, beharbada arrazoi zuen poetak honakoa idatzi zuenean:
|
|
|
|
Herri
honetan badakigu zergaitik egiten den negar baina ez zertarako bat gehiago edota bat gutxiago esan behar den ez dakigun bezala
|
|
|
Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken honek bere izaera jaso dezan eta baila gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio. Hortaz, nahiz eta gaur gaua eta iluna den zure
|
herri
horretan, noizpait eguzkia azaldu da. Eguzki beroa, egun berriaren etorrera.
|
|
|
Nere
|
herritik
ekarritakoa duzu, Sokrate, eztarritik behera doakizun honako ardo hau. Erromatarrei eskerrak!
|
|
|
Zoragarria benetan! Nola liteke, halako ardoa izanik, zure
|
herrian
hainbesteko arazoa izatea?
|
|
|
Egin dezagun topa, Berasa maitea, zure
|
herri
horretara abiatu zaitezen aurretik.
|
|
|
Duela urte anitz, mende batzuk seguruenik, Euskal
|
Herriko
iparraldeko kostaldean, Ziburu deituriko herrixkatxo bat esnatzen ari zen. Hango oilarrek, kukurruka ausartak joak zituzten, eguzkia jeikitzen ari zen ezti eztia.
|
|
|
Gosaldu eta, Ramuntxo etxetik atera zen,
|
herrian goiti
beheiti ibiltzeko. Kale izkinean, sakatrapu bat bezala beztitutako gizon zahar bat gurutzatu zuen.
|
|
|
Anartean, Josefina etxean zegoen, aski lasaiki biziz. Baina
|
herriko
emazteek jakin zuten senarra kortsario egin zela; orduan, herriko aberatsenek baztertu zuten. Geroztik, bere gibelean zurrumurruak eta irriak entzuten zituen.
|
|
|
Anartean, Josefina etxean zegoen, aski lasaiki biziz. Baina herriko emazteek jakin zuten senarra kortsario egin zela; orduan,
|
herriko
aberatsenek baztertu zuten. Geroztik, bere gibelean zurrumurruak eta irriak entzuten zituen.
|
|
|
Berak ez zuen magiarik egin, bakarrik edabe bat Muskoaren mafrundia sendatzeko. Hala ere,
|
herriko
emakume eta haur guztiak toki ezezagunetara eramanak ziren indarrez.
|
|
|
Baina oihuak entzun eta hara buruz joan ziren geldituriko emazteak salbatu nahiz. Madarikatua izanen zen gunetik presaz atera eta familia guziak, batzuk pozik, besteak triste, andere zenbait erreak izan baitziren,
|
herrira
itzuli ziren. Ramuntxo eta Josefinaren zoritxarrerako, Muskoak ez zuen bidaia jasan:
|
|
|
Eroa nintzen. Beti izan naiz eroa
|
herri
osoarentzat. Eta jakina, gauzak ez ziren asko aldatu eroetxean, larriagotu egin ziren nire kalterako.
|
|
|
Egun batez, munduan lau herri bakarrik zirelarik, horietako bat, besteak bezala,
|
herri
alai bat zen, Zugarramurdi deitua, non denak ongi bizi baitziren. Herritik ez hain urrun, oihan aldean, gizon bat bizi zen bere zortzi gatuekin.
|
|
|
Hori ez zekien bakarra zen; Zugarramurdiko beste biztanle guziek, aldiz, jakinean ziren eta inork ez zuen gatu beltzik etxean. Pantxo ez en sekula
|
herrira
joaiten, salbu bere gatu bat eri zelarik edo janaria erosi behar zuelarik. Hala ere, norbaitek zerbait erraiten ziolarik ez zuen hitzik ateratzen:
|
|
|
Pantxok so egiten zien ahoa zabalik eta bere bihotzak gero eta fiteago joiten zuen beldur zelako. Bat batean, sorgin batek burua itzuli zuelarik gizonari buruz eta aintzinatzen hasi zelarik beregana, Pantxo ziuntaz joan zen
|
herri
aldera beste biztanleen abisatzera.
|
|
|
Herrira heltzean, gizonak bere istorioa kondatu zion ikusi zuen lehen biztanleari.
|
Herriko
gizonak ez zuen sinesten; beraz, buruzagiarengana eraman zuen. Han, ikusi zuen guzia salatu zuen Pantxok eta, bistan dena, emazteak deskribatzea ahantzi gabe.
|
|
|
Zugarramurdiko jendea abisatu zuten sorginen arazoaz eta joan ziren beste hiru
|
herrietara
ere, liburu zaharra ahantzi gabe, haatik, emazte itsusiak ikusten baldin bazituzten ere...
|
|
|
Lehen
|
herrira
heldu eta, herri hortako buruzagia abisatu zuten eta erran zioten etxe bakotxeko gatu beltzak ehaiteko. Buruzagiak problemarik gabe ulertu zuen.
|
|
|
Lehen herrira heldu eta,
|
herri
hortako buruzagia abisatu zuten eta erran zioten etxe bakotxeko gatu beltzak ehaiteko. Buruzagiak problemarik gabe ulertu zuen.
|
|
|
Bigarren
|
herrian
lehenengoan bezala egin zuten, bainan apur bat zailago izan zitzaien, jende zenbaitek ez zutelako nahi haien gatua hil zedin; hala ere, aski laster ulertu zuten.
|
|
|
Hirugarren
|
herrian
inork ez zuen gatu beltzik.
|
|
|
Gaua heldu eta, Pantxok berriz gogoan erabili zuen abentura hori eta zalumalu joan zen buruzagiaren ikustera, erraiteko gatu beltzak oro ez zituztela eho, ahatze zutela zikin ontzietan bizi zirenak ehaitea. Buruzagiak herritarrak elkartu zituen berri txar horien erraiteko eta denek sorginak eho behar zituztela
|
herrira
jiten baziren.
|
|
|
Egun zenbaiten buruan sorginak
|
herrira
sartu ziren. Herritarrak ur botaka ari ziren emazte itsusi horien ehaiteko, bainan uste ez zutena gertatu zen:
|
|
|
Hilabete zenbaiten buruan ez ziren
|
herrira
jin, bainan zeru beltz batek zeru urdin argia estali zuen. Horrek erran nahi zuen mundua sorginen menpe zegoela eta Zugarramurdiko herritarrak esklabo.
|
|
|
Egun batez, munduan lau
|
herri
bakarrik zirelarik, horietako bat, besteak bezala, herri alai bat zen, Zugarramurdi deitua, non denak ongi bizi baitziren. Herritik ez hain urrun, oihan aldean, gizon bat bizi zen bere zortzi gatuekin.
|
|
|
Egun batez, munduan lau herri bakarrik zirelarik, horietako bat, besteak bezala, herri alai bat zen, Zugarramurdi deitua, non denak ongi bizi baitziren.
|
Herritik
ez hain urrun, oihan aldean, gizon bat bizi zen bere zortzi gatuekin. Gizon horrek Pantxo zuen izena.
|
|
|
|
Herrira
heltzean, gizonak bere istorioa kondatu zion ikusi zuen lehen biztanleari. Herriko gizonak ez zuen sinesten; beraz, buruzagiarengana eraman zuen.
|
|
|
Buruzagiak problemarik gabe ulertu zuen. Bi egun iragan eta, etxeetako gatu beltz guziak eho zituzten eta
|
herriko
jendeak zinez eskertu arazoa ulertu eta konpontzen laguntzeagatik. Hiru gizonek bidaia segitu zuten.
|
|
|
Bere aburuz lana ondo betetzen du, nahiz eta garbi dagoen besterik lortu ezagatik dagoela behar horretan. Saiatzen da, dirua behar baitu beste edozeren gainetik; dirua bizitzeko eta dirua bere Carmelita egunen batean Europako
|
herri
ahaztu horretako etxe txiki batera ekartzeko.
|
|
2002
|
|
|
Sekulako harrikada izan zen hori nire lagunarentzat, jarri zuen beldur aurpegian oso ondo nabaritzen zen moduan. Antza denez,
|
herri
isolatu batean jaiotako mutil hark ez zuen horrelakorik inoiz ezagutu, eta beldurtu egin zen. Ez dakit zertaz, baino beldurtu egin zen.
|
|
|
Oviedokoa zela eta 15 urte zituela esan zidan, eta deskripzioz, ilehoria, begi berdeak eta garaia zen. Ez zuen itxura makala, ez; eragozpen bakarra nire
|
herritik
nahiko urrun bizi izatea zen, baina hori momentuz ez zen niretzat inolako oztopo.
|
|
|
Hectorri kontatu niezaiokeen, agertu zidan laguntasuna kontuan hartuta, baina honek eduki zezakeen erreakzioaren beldur izan gabe. Izan ere, nire
|
herriko
lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan zezakeen erreakzioa, zena zela. Horrez gain, nik ez nuen herri hartara bueltatzeko inongo asmorik.
|
|
|
Izan ere, nire herriko lagunak edota ikastolakoak ez ziren behin ere enteratuko hari kontatzerakoan izan zezakeen erreakzioa, zena zela. Horrez gain, nik ez nuen
|
herri
hartara bueltatzeko inongo asmorik. Hortaz, azkeneko egunean kontatuko nion; bai, ziur nengoen.
|
|
|
Indarberriturik bueltatu nintzen nire
|
herrira
, gertatu zitzaidan guztia Sergiori, nire benetako lagunari, kontatzeko asmoak erabat urduritzen ninduelarik. Eta hala egin nuen, lehenengo egunean bertan, gainera.
|
|
|
Baina ez pentsa gu ginela
|
herri
hartako zorritsu bakarra.
|
|
|
A zelako panorama! Benetan, zoroherri, beno, zorri
|
herri
bat zirudien hark. Eskolara joan eta maisu maistrek, eskuak buru gainean, tximinoak ziruditen.
|
|
|
Hori dena ikusirik alkateak hauxe pentsatu zuen:
|
Herri
honetatik zorriak desagertaratzen dituen pertsonari zakukada bat urre emango diot Herritarrok horren berri izan genuenean, berehala hasi ginen zerbait prestatzen. Neuk ere banuen diru permia, baina, behin eta berriro pentsatu eta buruari mila bira eman arren, ez zitzaidan ideia mixerable bat be otu.
|
|
|
Alkateraren aurrean lehenengo aurkeztu zena, Mattin Ozpin,
|
herriko
sukaldari potola izan zen. Behin baino gehiagotan utziak gintuen itzelezko beruzkoagaz herri bazkarian, haren errezeta berezi horietako baten erruz, baina, hain egoera desatseginean, denok onartu genuen haren proposamen xelebrea.
|
|
|
Alkateraren aurrean lehenengo aurkeztu zena, Mattin Ozpin, herriko sukaldari potola izan zen. Behin baino gehiagotan utziak gintuen itzelezko beruzkoagaz
|
herri
bazkarian, haren errezeta berezi horietako baten erruz, baina, hain egoera desatseginean, denok onartu genuen haren proposamen xelebrea. Herritar guztioi ozpina bota zigun ulera, zorriak akabatzeko asmoz.
|
|
|
Hainbeste saiakeraren ostean, egun batean gizon berezi bat agertu zen
|
herrian
. Gizon baju eta lodikotea.
|
|
|
Bibote haundia eta ibilkera traketsa zeukan. Alboko
|
herriko
bizargin zoroa zen, Iñaki Danaebaki. Alkatearen aurrean aurkeztu eta hauxe esan zion:
|
|
|
Nik badakit zelan akabatu
|
herri
honetako zorri guztiak.
|
|
|
menik eman, badakizu,
|
herrien arteko
pike hori zela medio... baina, herriak presionatuta, azkenean baiezkoa eman behar izan zion. Hau entzun eta berehala, bere asmoa inori kontatu gabe lanari ekin zion.
|
|
|
menik eman, badakizu, herrien arteko pike hori zela medio... baina,
|
herriak
presionatuta, azkenean baiezkoa eman behar izan zion. Hau entzun eta berehala, bere asmoa inori kontatu gabe lanari ekin zion.
|
|
|
Hurrengo egunean denok burusoil agertu ginen, ule barik, eta uleekin batera zorriak ere joan zitzaizkigun, jakina. Hura zen poza
|
herri
osoan! Beno, herri osoan ez, herriko ikasleok tristexeago geunden, eskolara joan beharrean geunden eta; baita bertako gizon emakumerik polit eta dotoreenak ere, euren ule luze, distiratsu eta erakargarri barik zeuden eta.
|
|
|
Hura zen poza herri osoan! Beno,
|
herri
osoan ez, herriko ikasleok tristexeago geunden, eskolara joan beharrean geunden eta; baita bertako gizon emakumerik polit eta dotoreenak ere, euren ule luze, distiratsu eta erakargarri barik zeuden eta. Orain, hazteko, itxaron egin behar, edo burusoil, zer arraio!
|
|
|
Hura zen poza herri osoan! Beno, herri osoan ez,
|
herriko
ikasleok tristexeago geunden, eskolara joan beharrean geunden eta; baita bertako gizon emakumerik polit eta dotoreenak ere, euren ule luze, distiratsu eta erakargarri barik zeuden eta. Orain, hazteko, itxaron egin behar, edo burusoil, zer arraio!
|
|
|
Amak aholkatu zion elgarrekin joanen zirela epaile baten ikustera. Neskatxak haren kontseilua segitu zuen, eta
|
herriko
justizia jauregira joan ziren. Jauregiaren aitzinera arribatzean, ama alabak harrituak gelditu ziren.
|
|
|
Orain,
|
herri
ezezagun honetako geltokian, lehenengoz bakarrik sentitu naiz, nire bidean lagunduko didan inoren babesik gabe, eta benetako adiskideen garrantziaz jabetu naiz. Geltokiek beti gorde izan dute nolabaiteko xarma.
|
|
|
Hori uste dut bederen. Deus gehiagorik ezin esan dezaket, iritsi
|
erri
naizen mundu arrotzaz. Gauza gutxi.
|
|
2003
|
|
|
Alta, usnatu behar nuen! Bazuen hilabeteak aitak gure
|
herrirako
itzulera aipatzen zuela. Iduriz, Gobernuarengandik diru kopuru handi bat errezebitzen zuten beren herritar itzultzen ziren guztiek.
|
|
|
Orain, garbitzaile on bat bilakatu behar zara etxeko andere errespetagarri bat izateko, eta hortan badituzu oraindik antzinamenduak egiteko. Gure
|
herriko
ohitura guztiak ahantzi dituzula ohartu naiz. Baina aita, badakizu biziki ongi, betidanik erizain izan nahi dudala. Hori da nire ametsa! Oya, errealitatea begiratu behar duzu.
|
|
|
Nahiz eta errealitatean, zaku oro prestaturik, familia guztia puntuan izan abiatzeko egunarentzat, psikologikoki Oya ez zen batere prest bere sorterri, eta bere aberritzat zuen Alemania uzteko. Ez zekien oraindik beste gertakari frangok itxoiten zutela, han bere aitaren
|
herrian
.
|
|
|
Hala ere, nehork ez zuen egoera molde berean ikusten. Burasoek poz handia senditzen zuten beren
|
herrirat
itzuliko zirelako, eta han utzia zuten familia guztiarekin berriz elkartuko baitziren. Derya aski zainetan zen abentura berri horrek ipiztatzen zuelako.
|
|
|
Baina, ikusiz segidan bi
|
herrien
eta bi bizimoldeen arteko pasaia eginen zuen hegazkin madarikatuan igon behar zirela, fite fite Conny eta Peter-ek beren zakuetatik opari bana atera zuten eta Oya ri agindu zioten bakarrik izanen zelarik idekitzeko. Neska gaixoak ez zuen momentu txar horretan hitz bat atera ahal izan nigarrek eta bihotz hunkidurak abotsaren bidea hesten bazioten bezala.
|
|
|
Oya harriturik gelditu zen ikustean duela hamar urte ikusi ez zuen lehengusua zenbat aldatu zen. Izan ere, lau urte lehenago
|
herri
horretarat etorri zirelarik bakantzak pasatzerat, azken hau ez zuten ikusi ahal izan.
|
|
|
Beretzat gizonen errespetatzeko, etxeko andere on baten izaiteko, senarrak erraiten zuen guztia egin behar zen, gorputz guztia estali behar zen bezala. Horrez gain, ez zituen maite beste
|
herrietatik
heldu ziren aldaketak, beretzat ohiturak, ohiturak ziren eta punttu.
|
|
|
Beren senarren, erlijioaren eta
|
herriko
ohituren menpe ziren emazte horietariko bat zen.
|
|
|
Iduriz, dena berdin zen Turkian. Kanpotik
|
herri
oso polit baten itxura zuen, baina barna begiratuz errealitatearen alde itsusiak ikusten ziren.
|
|
|
Francfort, abenduak 26, Oya maitea, Espero dut dena ongi pasatzen dela zuretzat
|
herri
|
|
|
Zuretzat ere biziki zaila izan behar da
|
herri
aldaketa hori. Espero dut hala ere familiarekin dena ongi pasatzen dela eta lagun berriak egin dituzula.
|
|
|
Hain segur, pentsatuko duzu erotu naizela, eta egia erran ez nintzen urrun.
|
Herri
honetan sartuz geroztik ez gara berriz ateratzen. Sevim, nire lagunak eta nik ahal genuen guztia egin dugu etxerat sartzeko, baina, ezinezkoa da.
|
|
|
Jakina ene seme, hori da erabakirik burutsuena arrantzale
|
herri
batean barre egin zuen leunki eta espero dut egunero egunero zu izanen zarela arrain sarda handiena ekartzen duena!
|
|
|
Ohartu naiz bai esan zion ahots sakonez
|
herriko
neskatxei begiratu beharrean uhinei begira geratzen zinenean konturatu nintzen itsasoa maite zenuela. Begi ameslariz ortziari so orduak eta orduak ematen zenituenean, ziur jakin nuen ene altzotik ostua izanen zinela.
|
|
|
diosala egin zion norbaitek eta ia tupust egin zuen berarekin
|
herrikoa
zara, ezta?
|
|
|
Ez dakik nola poztu nindun hire etorrerarekin, txo zioen Xiprik
|
herriko
tabernako zurezko mahaian eserita zeudelarik. Benetan gogoa nian hirekin lehengo moduan egoteko, luzarorako izanen den jakin ez arren...
|
|
|
Ziur al hago eginen dunanaz? galde egin zion kezka arrastoak zituen ahots samurrez
|
herrira
iritsi berria dun, eta ez zakinagu ezer zehatzik berari buruz. Baina, nik dakidan urria egiatik hurbil baldin bazagon...
|
|
|
Itsasontzi baten, Euskal
|
Herritik
kanpora. Naramate eta ez dakit nora.
|
|
|
Lekaroz
|
herriko
Behitikoxar baserrian sortutakoa naiz, Antonio Etxeberria eta Dominika Garaikoetxea senar emazteen semea. 1941 urteko otsailaren azkenengo egunean sortua.
|
|
|
Gazte gaztetatik lanera ohitua, zazpi izanta janari aunitz behar baitzen bizirik irauteko. Hamalau urteak arte,
|
herriko
joan nintzen, garai hartan, Lekarozko komentura aberatsak bakarrik joaten baitziren; baina, honekin ez dut erran nahi pobreak ginenik, gauzak diren bezala, gu baino gaizkiago bizi zirenak ere bai baitzeuden.
|
|
|
1967.urtean, Kaliforniako Pomona
|
herria
lautada berde eta zabalez hetea zegoen, ardiekin lan egiteko leku paregabea zen hura. 200 buruko artaldeak (gehiago ez baziren) zaintzen pasatzen nituen gauak eta egunak.
|
|
|
Trankiltzea erabaki dut azafatari kamamila eskatuz, baina ez dut uste kamamila batek nire ezinegonak baretuko dituenik. Erlojuari begiratu diot eta kalkuluak egin eta gero, bederatzi ordu falta direla Euskal
|
Herrira
ailegatzeko ohartu naiz. Horrek gehiago nerbiostu nau, hau dela eta, behin eta berriz, airea sudurretik sakon hartu dut lasaitu nahian.
|
|
2004
|
|
|
Diru pix.ka bat aurreztu dut hara iritsi eta gauzak hobeto joan daitezen. Oraindik
|
herria
babesten ari gara. Atzo mendira igo eta ez zituzten mugimenduak nabaritu.
|
|
|
Goizean izan da dena. Gertakizunaren muina bagina bezala eraman gaituzte
|
herrian zehar
. Denak ilaran, arropa berdinez, gure txapelak gaiztoen iruditzat hartu dituztelarik.
|
|
|
Etsaiak etsai bilakatu ditu edo etsai bilakatu gaitu.
|
Herriko
kaleetatik ibiltzea arrotz egin zaidan unean konturatu naiz. Herritar zirenak, hasiera batean gurekin zeudenak, beren eskuineko eskuak altxaturik zituztela sortutako pasabide inprobisatutik igarotakoan bota dizkigutenak entzunda, tristura sakon batek hartu nau.
|
|
|
Herritar zirenak, hasiera batean gurekin zeudenak, beren eskuineko eskuak altxaturik zituztela sortutako pasabide inprobisatutik igarotakoan bota dizkigutenak entzunda, tristura sakon batek hartu nau. Etsaiak
|
herria
hartu eta bertan eginiko desfilearen zatirik garrantzitsuentzat hartu gaituzte. Zirkoko lehoiak hagina bezala, norbere herrian arrotz sentituz, euskaldun zirenak etsai dituzula ikusiz, direnak eta ez direnak batera oihukatuz.
|
|
|
Etsaiak herria hartu eta bertan eginiko desfilearen zatirik garrantzitsuentzat hartu gaituzte. Zirkoko lehoiak hagina bezala, norbere
|
herrian
arrotz sentituz, euskaldun zirenak etsai dituzula ikusiz, direnak eta ez direnak batera oihukatuz. Bidea burumakur egitera behartu dut nire hurua, nor ikusiko nuen beldur bainintzen.Plazara iristean, ordea, taulara igoarazi gaituztenean, orduan ikusi dut nahiago nuela besteen antzera amaitu.
|
|
|
Bidea burumakur egitera behartu dut nire hurua, nor ikusiko nuen beldur bainintzen.Plazara iristean, ordea, taulara igoarazi gaituztenean, orduan ikusi dut nahiago nuela besteen antzera amaitu. Bizia emateko prest zeudenak bere
|
herria
nola saltzen duten ikusiz igaro dut denbora. Baina gero, bakoitzaren izena garrasika esatera behartu gaituzte, banan hanan.
|
|
|
Izena entzutearekin batera hartu du pistola eta belaunikatzera behartu du. Isildu egin da
|
herria
orduan, begietako zapiak kendu nahian hasi dira, haina ez dira gai izan. Beranduegi.
|