|
2000
|
|
|
" Elizak egiten duen moduan egingo dugu, baina elizak esaten dituen gauza berdinak esan gabe", esan zuen irriz Martxelo Otamendi" Euskaldunon Egunkaria" ko zuzendariak" Bizkaia" ren aurkezpenean. Izan ere, Bizkaia osoan tradizio luzea izan da ez horrenbeste beharbada mendebaleko euskararen Araba eta Gipuzkoako lurraldeetan
|
herrikoa
ez zen euskara jaso bat entzuteko, elizaren bidez batez ere.
|
|
|
Bai, zer edo zer makaldu da apustua egiteko gogoa. Euskal
|
Herririk
ez litzateke izango apusturik gabe, pilota, arrauna, aizkora, idi probak... horiek gabe dena hoztu eta gureak egingo luke. Tristura ematen dit, baina ez pentsa, elkarri desafioa botatzeko garaian beldurra ere badago.
|
|
|
Une hartan australiarra ez, Sam Osabaren etsai aljeriarra, sudandarra edo libiarra izatea gustatuko zitzaidakeen," Ene herria handiagoa duk!" edo botatzeko. Zerrendan Euskal
|
Herririk
ez, jakina, ez eta" Basque Country" rik ere. Beraz, jakizu Alaska egungo hiru Espainia, edo gaurko 2,7 Frantzia bezain zabala dela.
|
|
|
estatuaren ferriak ez dezake Kanadan atraka. Ondorioz, Karlota Erreginaren irla eta Vancouver uhartea bisitatu ezinik," haida" eta" kwakiutl"
|
herririk
ez, hirietako gaueko argiak baino ez ditut ikusi. Untziko tximiniari egundoko ke beltza dario ardura.
|
|
|
Ene ikusmoldetik artegintzan arazoa izanen dugu aitzinantzean, artea ez baita kontsumitzen den gauza bat, ez bakarrik bederen. Artea herriarekin sortu behar da,
|
herriak
ez badu artea sortzen, arte sortzaileak galtzaile geldituko gara.
|
|
|
c. Euskal
|
Herririk
eza:
|
|
|
c. Euskal
|
Herririk
eza:
|
|
|
Gure ikuspuntutik begiratuta, Euskal
|
Herririk
eza da, era berean, FR 2ren etaTF 1en eguraldi tarteek duten baterako ezaugarrietako nagusia. Bi kate frantseshoriek Errepublikaren profila erakusten dute, barneko partiketa administratibobarik.
|
|
|
– Europako Txapelketan EspainiakoSelekzioarekin aritu ondoren, ukoegin diot Espainiako selekzioari, nahiz eta Euskal
|
Herrikoa
ez dagoen; kontraesan handiak sortzen zaizkidalako, hain zuzen.
|
|
|
Bata, hizkuntzaren alorreko fenomenoak ahalik eta ongienik ezagutzea(...) Bestea, berriz, hizkuntz pizkundean herria bera interesatu gabe, soluziorik ez dagoelasinetsi eta sinesterazi behar dugu. (...) Herriak ez badu nahi,
|
herriak
ez badu nazio hizkuntzaren arazoa bere gain hartzen, jai dago? (1, 10).
|
|
|
Kasu honetan txoroak ez ginateke euskaldun, frantziar eta espainiarrakbakarrik izango, mundu osoa baizik; azken batean, orain txinatar, errusiar, indonesiar, judutar, palestinar, irlandar, ingelesak eta beste hamaika arazo nazionalagatik aribaitira borrokan. Historikoki, berriz, zein
|
herrik
ez du gerrarik egin arazo nazionalagatik. Morts pour la patrie!
|
|
|
Orai badirudi Euskara ahalke dela, arrotz dela, ez dela jendartean ausart, entregu, bitore eta ez trebe; zeren, are bere
|
herrikoen artean
ez baitakite batzuek nola skriba eta ez nola irakur. Baldin egin balitz euskaraz hainbat liburu nola egin baita latinez, frantsesez edo bertze erdaraz eta hizkuntzaz, haiek bezain aberats eta konplitu izanen zen Euskara ere; eta baldin hala ez bada, euskaldunek berek dute falta eta ez Euskarak.
|
|
|
engainatu gintuen kargurik gorena bereganatu, eta herriaren alde azkeneraino lan egingo zuela hitz eman zuenean, zertarako eta bekadun teenager batekin lardaxkan ibiltzeko; eta engainatu gaitu hori bere herriaren aurrean solemneki ukatu duenean. Gure
|
herriak
ez du merezi enbustekerian dabilen presidenterik, gure herriak bere hitzari eutsiko dion presidentea behar du, gero barkamen eske lotsagarri eta atxikopalatua ibiltzeko beharrik izango ez duena alegia adierazi du kasik" Gure Aita" otoizten den abiadarekin, baina ahots sendoz, eta herri tribunaleko kide guztioi banan banan eta tinko begiratzen zigula. Presidente batek, garbitzaileek, taxistek edo irakasleek ez dituzten pribilegioak gozatzen ditu, eta neurri berekoa izan behar du herritarrekiko duen exigentzia.
|
|
|
Euzko Gogoa ren kasuan, ipar nagusiak filosofia, hizkuntza eta literatura klasikoak izan ziren, agian elitistegiak ziren oinarrietatik abiatuta. Zoritxarrez, gure
|
herrian
ez ziren planteamendu hauek justifikatzeko beharrezko baldintzak betetzen: unibertsitaterik gabe, euskararen irakaskuntza erabat baztertuta, populazio euskaldun gehiena analfabetismoan murgilduta, Euzko Gogoa ren bidea intelektual talde txiki batena izan zen, apenas ondorioak jaso zituena.
|
|
|
[Urrezko abarra, I bol., 237 orr.13 Jakina,
|
herriak
ez du benetan sinesten subiranoak halako botereak dituenik; subiranoak soberan daki ez duela halakorik, eta baldin eta ez badaki, ergela edo eroa da. Baina, jakina, bere boterearen ideia moldatuta dago, —herriaren eta subiranoaren— esperientziarekin bat etortzeko moduan.
|
|
2001
|
|
|
Txekiari, Hungariari, Estoniari... gutxiengoen eskubideak zaintzeko ahalegin berezia eskatu diete Bruselatik, Batasunean sartu gura badute. " Ekialdeko
|
herriei
ez litzaieke utziko egiten Nafarroako gobernuaren erreforma hori" dio Knorrek. Hain zuzen ere, Hamabostek etxean egiten ez dutena egiteko eskatzen diete.
|
|
|
" zergatik hiltzen diren zehaztu gabe hilgo dira, hitz hil isilean, beren
|
herriagatik
ez balitz beren duintasunagatik" (GP, 35)
|
|
|
Ustez homogeneoa den komunitatearentzat ona zenak, gizarte osoarentzat ere baliagarri izan behar zuen. Komunitate kristauaren ereduari jarraituzeraikitako
|
herrian
ez dago, ordea, lekurik gizabanakoarentzat, indibidualismoarentzat. Txomin Agirreren eleberrietako pertsonaiak ez dira komunitateorganiko baten zati osagarriak baizik, eta komunitatearen bizi arau eta moralaridesegokia deritzon pertsonaia herriak berak kanporatzen du, birus bat bailitzen (ikus Egurbide indianoa Kresalan).
|
|
|
Egun batez, munduan lau herri bakarrik zirelarik, horietako bat, besteak bezala, herri alai bat zen, Zugarramurdi deitua, non denak ongi bizi baitziren.
|
Herritik
ez hain urrun, oihan aldean, gizon bat bizi zen bere zortzi gatuekin. Gizon horrek Pantxo zuen izena.
|
|
|
Euskal Herrira erdaldun etorkinak heltzean gure
|
herriak
ez zeuzkan ofizial bere hizkuntza eta kultura, ez eta heldu berriei horiek irakasteko baliabide administratiborik ere. Beraz, integrazioa, ohiko zentzuan bederen, ez zen gertatu.
|
|
|
Gau hartan, gaztiguaren zein ahanzturaren usaina zukeen guhauren Lurraldetasun kontzeptua birindika aurtiki nuen: ukamenean finkatu
|
herririk
ez zen eraikitzen ahal.
|
|
2002
|
|
|
Eta orain ez da, bada, orduan baino txarragoa! Jon Enbeita bertsolari ona da eta txapelketetan beti egin du ongi, eta herriz
|
herri
ez da asko ibili. Zergatik?
|
|
|
Bururik ez duenak, ankak ibili behar», ondorioztatzen zuen editorialgileak, hurrenez hurren, baieztatzeko: " Bai, gure
|
erriak
ez buru eta ez anka ari dira azten. Etxeak egin eta jendea pilatuz gero, aurrera goazela uste dute askok.
|
|
|
OFF Krak izeneko gotorlekua, kostaldean gurutzatuek eraiki zituztenetako bat da. Bi mendeko borroka gupidagabearen lekuko honek ia osorik iraun du gaur arte, historiaren gorabeherek eta hemen jarritako
|
herriek
ez baitzioten kalterik eragin eraikin sendo eta harmoniatsuari.
|
|
|
ez dizkiogunetik,
|
herriak
ez du ardurarik; behinola
|
|
|
Gauza bitxia gertatzen da:
|
herrietan
ez da hirietan baino osasuntsuago jaten, lehen bezala. “Orain, barazki eta barazki gehiago, fruta eta arrain gehiago jaten dira hiri ingurunean.
|
|
|
Drogen eztabaida Euskal Herriaren askapen prozesu baten baitatik enfokatu behar da, batez ere. Gure
|
herria
ez delako Jamaika ezta euskadi tropikala; herri meneratu eta zapaldua da gurea.
|
|
|
Eta ihes eta ihes egin nuen, egun batean eta bestean, ez dakit zenbat denbora. Ez nintzen sartu
|
herrietan
ez hirietan, zergatik nire orein itxura harekin beldurra neukan, jendeak ikusi eta tiro egingo zidala.
|
|
|
Saioa eta antzerkia hil zori gordinean dauzkagu aspaldidanik, eta bost axola digu, jakina. (...) Merkatua krudela da, eta gure
|
herria
ez dago oraindik, tamalez, literatura handietarako prestatua. Guztiontzat da errentagarriago, beraz, literatura lan errazak (umetuak esango luke nik dakidan batek) idatzi, argitaratu eta irakurtzea.
|
|
|
Beraz, zapuztu antzean geratu nintzen gaur egungo Monterrey turistikoegia, garestiegia eta, nolabait esatearren," garbiegia" zela ikustean. Gainera, ailegatu ginenean motorzaleen topaketak ospatzen ari ziren, eta
|
herrian
ez zen giro: turista asko, zarata gehiegi, motor ugari (baina motor dotoreak, ez Hell, s Angels-en Harley Davidson mitikoak)...
|
|
|
– Ez duzu lehenago esan Santosen bila etorritakoak brigadakoak zirela? Kale jantziz etorriko ziren beraz, eta horiek
|
herrian
ez dute egoitzarik.
|
|
|
|
herriak
ez baitaki zure bakardadearen berri.
|
|
2003
|
|
|
Legazpiko mendi bisitatuenetakoa da, herriko gurutzea bertan dagoenez. Legazpiarrek sarri egiten diote bisita, gainontzeko
|
herrietakoek
ez asko. Gurutze horren historia, Euskal Herriko beste mendi gurutze askoren antzekoa da.
|
|
|
Izakiak betidanik izan duen mozorrotzearen behar horren intrigak erakartzen ninduen. Nire
|
herrian
ez ezik, maskararen erabilera munduko bazter guztietara hedatuta zegoela ohartu nintzenean, beste kultura eta gizarteetako dantza maskaratuak ikusi eta ikertu nituen. India, Indonesia eta Japoniako antzerki eta dantzak hartu nituen eredu, eta horrela ohartzen hasi nintzen, nahiz eta kultura ezberdinak izan, printzipio amankomunak zeudela.
|
|
|
Beste
|
herrietan
ez dakit nik zer izango dan; baina, Euskal Herrian behintzat, neskazahar mutilzaharrak ez dira, gizajo handiak, ziri gitxi hartutakoak, ez horixe! Hamaikatxu bertsolarik zorroztu dituez euren gogo eztenak, neskazahar eta mutilzahar errukarriei zirikadak emoteko!
|
|
|
Haurrean supazterrean ikasi genituen kantu horien ondotik, mende osoa iragan zaigu, ezbaian, eta Mendiagak aitzinetik ikusten zuen bezala, zenbat
|
herri
ez da jarri geroztik bere lurren nagusi eta bere buruaren jabe, Ameriketan, Afrikan, Asian, hots, mundu guztian!
|
|
|
Le Pays Basque, monsieur, ça n, existe pas!,. Euskal Herria? Jauna, Euskal
|
Herririk
ez da?.
|
|
|
Urteko beste datu nabarmena euskaldun berrien kopuru altua izan zen, %45, 81 Hasierako datuetan, erdia baino gehiago izango zirela ere pentsatu zen. Alde horretatik, UEU euskaldun berri askorentzako euskaltegi berezia zen, beraien
|
herriek
ez zuten euskal giro dotorea eskaintzen baitzuen. Ordaina, Egin egunkariko kazetariaren hitzetan:
|
|
|
Oro har, gehien erabiltzen den gas motarako balbula erregulatzailearekin saltzen dira gas berogailu guztiak. Kontuan hartu behar da hori; izan ere, etxebizitza bizi den
|
herrian
ez dagoen gas batekin hornitzen bada, balbula beharren arabera erregulatzeko eskatu behar da. Pertsona kualifikatu batek bakarrik arautu behar du.
|
|
|
Beraien meritua bada baina baita gure herri honetan gauzak ez daudela ongi antolatuak erakusteko ere, bere hitzetan. 700.000 euskaldun dituen
|
herrian
ez dira oso normalak gure ekoizpenak. Hemengo merkatu kuotari begiratuta ez dira erantzun logikoak ikusten direnak, zioen.
|
|
|
Egia da badaudela isiltasunera edo otoitzera bultzatzen gaituzten lekuak eta baita barrenean larria edo izua eragiten digutenak ere. Badaude urruti mina ekarri edo haurtzaroa gogoratzen digutenak eta seguru asko egongo dira hilketa gertakari ezdeus eta arrunt bihurtzen duten lekuak ere, baina gu bizi ginen
|
herriak
ez zuen horrelakorik. Ez zuen prostibulu inguruetan sortu ohi diren ostatu hits eta leiho gabekorik, ez lurpeko parking erraldoirik, ez izen txarreko auzorik ere.
|
|
|
Gure artean, bere definiziorik ezean, naziogintza goragoko koska batean dago gizartegintza bera baino. Baina egia da gizarte egituraturik gabeko
|
herriak
ez duela proiek  zio luzeko naziorik izango: zangoek gihar luzeak eta sendoak behar dituzte urrunera abiatzeko.
|
|
|
" Kanta eta kanta, negarrez herri honek diost eraz, nola goazen osterantz, nola goazen euskeraz. Kanta eta kanta,
|
herriak
ez du bizi nahi euskeraz93". Ba ote?
|
|
|
Geo rge Bushek honakoa dioenean," gurekin zaude, edo terroristekin zaude", guk hauxe esan dezakegu," Ez, mila esker". Jakinaraz diezaiokegu munduko
|
herriek
ez dutela Mickey Mouse Gaizkilearen eta Mulah Zoroen arteanhautatzeko premiarik.
|
|
|
Ikerketa soziolinguistiko desberdinetan, Erribera euskararen alde azaldu da, baina hainbat
|
herritan
ez dago euskara ikasteko aukerarik; bakar batzuetan AEK k betetzen du behar hori.
|
|
|
Planteatu diren aterabideak bai, baina agian, azken aldian egin diren euskararen aldeko deialdietan ez da ikusi gizarteko sektore bakoitzeko ordezkarien elkartasuna (Sadar futbol zelaiko" Bai Euskarari" ezik), denen indarrak batu eta lelo berberarekin kaleratzea: Euskararik gabe Eus kal
|
Herririk
ez.
|
|
|
Ikusi nindutenek ez zidaten jaramonik egin.
|
Herrikoak
ez ziren asko baziren-eta han. Frontetik atzeguardiako lerroetara atseden egitera etorritako gudariak, Gipuzkoatik ihes egindako arrantzaleak, Gobernuaren funtzionarioak, zer ez zebilen ba kaleetan.
|
|
|
|
Herrikorik
ez zuten ontzietan hil, baina haren ostean Alejandro Mallona gerra beste modu batera ikusten hasi zelakoan nago. Gerra aurreko urteetan Cabo Quilates ontzia Ybarra konpainiakoa izan zen eta, hara, adurrak nahi izan zuen Ybarra familiako batzuk hantxe preso egon izana.
|
|
2004
|
|
|
Honelakoetan zera bururatzen zait neuri ere: gure
|
herrian
ez ezik, mundu guztian egiten dutela traba jarrera heroikoek. Mundua brageta eginda dago, baiki, eta berau edertzeko, momentua dotoretzeko premia suma daiteke, diskurtso handitik xumetasunera, makrotik mikrora jaisteko premia, barru barrutik datorrena.
|
|
|
Bere osotasunean. Baina norberaren
|
herriaz
ez gara arduratzen, geure herriaz ez dugu ikasi eta gazteek ez dute ikasten. Lehenik non bizi garen ikasi behar dugu.
|
|
|
Bere osotasunean. Baina norberaren herriaz ez gara arduratzen, geure
|
herriaz
ez dugu ikasi eta gazteek ez dute ikasten. Lehenik non bizi garen ikasi behar dugu.
|
|
|
" Gure herriko jakintsua, intelektuala, hitz politen jaun ta jabea, beti goitik behera begira zaudena, baina behin ere lurra ikuitzen ez duzuna, gauza onak eta txarrak ezagutzen dituzuna, herri maitale paregabea, tertulia bakoitzean mundu bat konpontzen duzuna: zure bultzaren zai dagoen
|
herria
ez ote da aspertuko zuri begira?"
|
|
|
Jendeak, herritarrek behar dute euskarari eusteko borondate irmoa. Hizkuntza bat hitzegin nahi ez duen
|
herriari
ez dago bortxaz mintzarazterik eta ikastarazterik?. 234
|
|
|
Politika horrek, izan ere, baldintza jakin bat bete behar du horretarako: hots, euskalduna den neurrian bakarrik balio digu politikak; gainerakoan, eraikitzen duen
|
herria
ez baita euskal herria. Politikak ez gaitu euskaldun egiten, eta gutiz erabakigarria den gertaera hori ez dute aintzat hartzen abertzale askok eta askok.
|
|
|
349 Gotzon Garate: Unibertsitatea euskaldundu arte Euskal
|
Herririk
ez dugu izango, Euskaldunon Egunkaria, 2002/2/27.
|
|
|
Oker ez bagaude, jadanik esana dugu hor nonbait ahozko kulturaren inoizko euskal munduan aski zela ahozko hizkeraren bitartekotza gizarte komunikazioaren trukean jarduteko. Era berean, ez dago esan beharrik, idatzizko kultura gailendu zenetik ahozko hizkera hutsean bizi nahi duen
|
herriak
ez daukala zereginik egungo munduaren gizarte dinamikan. Orain, azkenik, jakitea falta zaigun gauza bakarra zera da:
|
|
|
Hau da gure diglosia delakoaren egiazko tragedia. Eta gure
|
herria
ez da hortik aterako, egiazko euskal unibertsitate bat ukan arte?. 429
|
|
|
Hurrengo urtean liburu gisa argitaratu zen La vida del euskera izenarekin, eta oihartzun zabala izan baitzuen euskaltzale en artean, hainbatek agertu zituzten beren iritziak gai minbera horren gaine an, horien artean Orixek ere bai (222). Altubek, Aitzolen antzeko bidetik jo anez, garbizalekerian ezartzen zuen euskarak azken 40 urte haietan atzera egitearen arrazoietako bat, zioenez
|
herriak
ez baitu irakurtzen euskara mota hori. Hark eredutzat herri mintzairan oinarritutako Kirikiñoren euskara zeukan.
|
|
|
Kiriki ño, gainera, hainbat hitz berriren sortzaile izan zen, «fué uno de los más pu ristas que han existido» (231), eta neologismoak erabiltzeari ere ez zion uko rik egin, hala nola auteskunde, itz egin, aots, bentasun, abesti, gudate, osa/ ari, guda, izpar, garazki,/ aterri batza, irakurle, irakurri, izparringi, idatzi, ingi, ele, andrakila, orraztontzi, deun, endore... Kontua da, euskara garbia ala mordoiloa (motro/ lo) gorabehera, prosa landua erabiltzen denean,
|
herriak
ez duela uler tzen. Baina hau herri guztietako hizkuntzekin gertatzen den zerbait da.
|
|
|
Horrelaizan da eta ereizioarenhamabortzeko goizaldean, Orreagarakobideahartu dugu.Aialde koak goait ditugu.Ezal da beranduegi izanen? Hala ere, bi egunez baratu gabe doan euriaren azpian bimilaetahirurehungudari Orreagara arribatugara.Bainan heldueraezdaustea bezain atsegina izan.Auritzeko ordokiakhutsikdaudeeta
|
herrian
ez da arimarik agerri, agure zahar bat lekat. Enbor baten gaineandago eserita, txanoa renitzalpeandagoenaurpegibeltzetik irtetenden pipaerrez.
|
|
|
" Hizkuntza gabe gure herria abstrakzio bat da, eta ebakia dago gure nazio tradizio mota guzietatik. Hizkuntza gabe gure
|
herria
ez da herri bat, eta ez da inoiz izango".
|
|
|
Edo, sasi ezkertarren alderdian: "
|
herririk
ez dago, klaseak daude soillik. Hizkuntzen gora-beherak kapitalistek asmatutako sasi problemak dira"...
|
|
|
Hiztunen ideiek mugatzen dute hizkuntzaren egokitasuna: hiztunen
|
herriak
ez badaki teknikarik, ahul gertatzen da hizkuntza nahi ta nahi ez teknikazko arazoetarako; hiztunen herria, aldiz, arrantzalea baldin bada, hizkuntza hori ugari gertatzen da arrantza gaiak azaltzeko. Herri bateko intelektualek beren sorterriko hizkuntza alde bat uzten dutenean (Irlanda’koek hemezortzigarren mendean bezela) hizkuntza horrek galdu egiten du bere intelektual mailla; eta goi jakintzazko hitzik eta tradiziorik gabez, ahuldu egiten da, gizarte maillaz jeisten, arloteago billakatzen.
|
|
|
Tartu’ko Bakean (1920 ean), URSS’ek barruti hortan autodeterminazioaren eskubidea obratzea agindu zuen; eta egin ere bai. Repola’ko eta Polajärvi’ko
|
herriek
ezik (Suomi’ra bilduak segidan), Kareliarrek URSS’en gelditzea erabaki bide zuten. 1921 eko Urrilla’n Mosku’ko gobernuaren kontra jaiki ziran, Suomi’ra biltzeko asmotan; baiña errusitar armadak zapaldu egin zuen matxiñada, eta bi hillabetetan" pakea" bihurtu zan Karelia’ra, atzerritar armada berriz joanik.
|
|
|
Onena da, dio Lucak, hori uste dutela Ministerioan. Ze Ministerioan ez dakite,
|
herrian
ez dakiten bezala, desorduetan, gauez eta disimuluan, Lucak pelikula amerikanoak jartzen dituela, eta berrehun pertsonarentzako aretoan batzen direla hauts pinportak, Luca eta herriko beste lau lagun, hain inportantea dela dioen hori egitera: pelikula amerikanoak ikustea, isil isilik eta ahoa zabalik, desordu ilunetan.
|
|
2005
|
|
|
Hala, esaterako, foroan, gutxitan bezalako eztabaidak, aniztasuna eta ekarpenak aurki daitezke. Atal dezente ditu web guneak (albisteak, argazkiak, euskara, aldizkaria, agenda...) eta behin eta berriz azpeitiarrek eta
|
herrikoak
ez direnek ere, edozein ataletan parte hartzeko gonbitea egin dute uztarria.com etik. Berriren bat eman nahi duela herritarrak, bada idatzi dezala uztarria.com era, iritzia eman nahi duela, mendi taldeak irteerei buruz informatu nahi duela...
|
|
|
Herrian pil pilean dauden gaiek jokoa ematen dute nonbait web orrialdean eta herrian somatzen den berotasun hori Internetera heltzen da. Bestalde, Leire Larrañagak nabarmendu digu kirol zaletasuna nabaria dela Azpeitia aldean eta beraz,
|
herrikoak
ez ezik ingurukoak ere sartzen dira kirol probetako emaitzak jartzen dituztenean. Behobia Donostia lasterketako eta bizikletako Quebrantahuesos lasterketako sailkapenak jarrita jende mordoa sartu zen.
|
|
|
Ni ere mundu normalean bizi naiz gero, nahiz eta beste parte batean. Euskal
|
Herrikoa
ez da mundurik normalena izango, euskaldunak ere nahiko arraroak zarete. Baina ez dakit zelan gerta daitekeen itzultzea, imajinazioak ere bere mugak ditu.
|
|
|
Nik dakidala Euskal
|
Herrietan
ez dugu Propietate Intelektuala babesteko eta ezta erregistratzeko erakunderik. Oraindik orain ari gara Biblioteka Nazionalaz hitz egiten…
|
|
|
Neguko arratsalde bat zen, eta ordua baino lehen iritsi nintzen. Horrela konturatu nintzen
|
herrian
ez zegoela ez zinerik, ez antzokirik, ez kafetegirik. Eskerrak liburutegia bazutela.
|
|
|
Bere etxe mailakatuak baino, deigarriagoa iruditu zait Saddam Husseinek eraikitako gotorlekua. Gaztelu erraldoi baten itxurakoa da, eta
|
herriak
ez bezala, ez du berreraikitzerik behar. Autobusa hemen gelditu da, eta aurrera jarraitzeko gidari bat dut.
|
|
|
Lanok ez zuten izan beharbada izan zuten eragina. Martin Ugaldek erbestean ondu zuen bere bilduma eta Euskal
|
Herrira
ez zen zabaldu. Beste bildumak idazleak hil ostean egin ziren.
|
|
|
Edozelan ere, Aresti Bizkaiko euskal literaturaren giroan, Euskal
|
Herrikoan
ez ordea, salbuespena zen. Urte gehiago, 70eko hamarkadara arte, igaro behar ziren hasitako bideek fruituak eman zitzaten.
|
|
|
Bainan amentsetan sinesterik ez daukatenentzat, hona zer erabakia duen Erromak. Apez beltzak etorri daitezke Europara istudioak egiteko, beren
|
herrian
ez den ikasketa batentzat. Esku ukaldiak ematen ahal dizkiete hemengo apezei, beren ikasketei kalterik ez egitekotan:
|
|
|
Relación histórica de los sucesos ocurridos en estaregión de Cantabria hasta la entrada de los moros10Egitasmo guztietan etaidatzi ziren testuetan, Euskal Herriko hiru probintzien esparrua zen País Bascongado delakoa. Testuak irakurriz, badirudi beste Euskal
|
Herririk
ez zela ageri. Egia esateko eta bere garaian garaiko ikuspegian murgilduz gero, probintzia soila gainditzeak eta Irurac bat izeneko elkarguneaz aritzeak, urrats nabarmen berria suposatzen zuen, ez baitugu ahaztu behar tokian toki ko aginteak probintzi mailakoak baino boteretsuagoak zirela.
|
|
|
(UMAE). Baina, 50 hamarkadan, gerrillak desagertzen hasi ziren
|
herria
ez baitzegoen mobilizatzeko eta altxamendu bat burutzeko egoeran eta emakume horientzat laguntzeko modu klandestino berriak sortu ziren. Urte horietan, oposizioko indar berriak antzematen hasi ziren:
|
|
|
–Frantziako 200 urtemuga izan zenean, Iraultza horren inguruan hitzaldiak eta ospakizunak egon ziren. Orduan nik pentsatu nuen zuzenean Iraultza Frantsesari buruz hitz egin ordez, (zeren Euskal
|
Herritik
ez zaigu interesatzen Parisen zer egin duten), zer da Euskal Herritik begiratuta oraindik interesgarria izan litekeena. Orduan konferentzia batzuk eman nituen, eta liburuaren estiloa konferentziarena da.
|
|
|
Madrilgo aldian esate baterako, ez da aipatzen ordainketa konturik. Ez dakigu halaber Euskal
|
Herrikoak
ez zirenen kolaborazioak pagatu egiten ziren.
|
|
|
«Gainerako euskal herritarrak» multzoan, bizkaitarrak, gipuzkoarrak, nafarrak eta euskal jatorri zehazgabeko idazleak sartzen dira. Espainiarrak esatean, Hego Euskal
|
Herrikoak
ez diren espainiarrak adierazten da.
|
|
|
Truebak, mende bat lehenagoko bizkaitar baten biografia ematen du. Eta Euskal
|
Herrikoak
ez diren pertsona berriki zenduen aipuak ere aurkitzen dira: Hartzenbusch espainiar idazlearena eta M Pérez Baerla zaragozarrarena konkretuki.
|
|
|
«Atxiki zein ohiturari? Arma alardeak behiala desagertuak ziren eta
|
herriak
ez zuen tutik ere gogoratzen, ez haien eiteaz, ezta, apika, noizbait izan zirenik ere. (...). Ikusgarritasunhandikoaz?
|
|
|
beste, asmakizun? bat da, golkotik aterea, garai hartako prentsakaurkako iritziak besterik ez baititu jasotzen, ospakizun hura prozesioari laguntzekoserioa ez zelakoan(.) Irungo
|
herriak
ez du deus asmatzen, izan ere, ez zituenalardeak ezagutzen, 74 urte baitziren, Napoleonen garaipenaz geroztik, desagertuak zirela, ez zela alarderik egiten, zaharrenek ere ez gogoratzeko modukodenbora puska!» (Bidasoan, Hondarribiko Jaiak? 99, 2 or.).
|
|
|
4 Zure
|
herrian
ez dakite zer egiten duen zure ikastetxeak. Zer egingo zenuke zureikastetxearen proiektua, helburuak, asmoak eta nahiak herrian ezagutarazteko.Diseina ezazu estrategia bat.
|
|
|
Eta partidua jokatuko dutelako hemen. Eta hemen
|
herrian
ez dago errugbi zelairik, eta egun gutxi falta dira jokalariak etortzeko, bi edo hiru. Horregatik egin behar du osaba Simonek zelaia derrigor.
|
|
|
Eta mundu osoan bederatzi badaude, gure herrian hiru ere egon ahal direla igual. Ze mundua oso handia da eta gure
|
herria
ez hainbeste. Bueno, nahiko handia da gure herria ere, baina ez dut uste bi edo hiru libelula urdin baino gehiago egongo denik.
|
|
|
Ni zonbi baten moduan nenbilen, ingurukoaz ondo jabetu gabe. " Ez, ez, ez,
|
herriak
ez du barkatuko!". Urte askoan, herriko borrokak lehentasuna izan zuen nire bizitzan, beharrezkoa zela iruditzen zitzaidan, oinarrizkoa, ez zen jarrera hutsala neurea.
|
|
|
Beste
|
herriei
ez die horrelakorik egin, Bere erabakirik ez die ezagutarazi.
|
|
|
Otsabideko
|
herrian
ez zen sekulan eztei tristeagorik sekula ospatu. Ehortzeta arropak ziruditen oihal puska presaka josiek markatzen zuten Maddiren bost hilabeteko sabelaren erronda bekatorosa.
|
|
|
Eta Paris, geltoki zikin bezain likitsa, batez ere neskentzat, zira freskoaren usaina zerion prediku aulkitik apezak zionaren arabera. Gainera
|
herrian
ez zen aski zaldi, behi edo ardirik izango gazteen sasi bizibidearen segurtatzeko, Xarlesen bandak urtean seipazazpi kalitzen baldin bazituen: mutikoaren koloka hotsa irentsi zuen ipar haizeak.
|
|
2006
|
|
|
Bai. Gazte nintzenean, Elorrioko denboran,
|
herrian
ez zegoen ezer. Liburutegi bat ez zegoen.
|
|
|
Zuen anaia zaharrenak esanda dakit bederatzi hilabete ere egin izan zuela mendian,
|
herrira
ez herri bazterrera batere etorri gabe...
|
|
|
Hau ere galdetu zidaten: «Eta hire
|
herriak
ez al dik laguntzen?». «Ez, beste premia batzuk ditiztek.
|
|
|
Bitartean, Katalunian, Espartero Montjuic-etik bonbardatzen ari zen. Beraz,
|
herriek
ez dute esentziarik, herriek historia eta koiuntura dute. Eta guk estereotipo bat finkatu dugu 30 urte besterik ez dituen koiuntura batean oinarrituta.
|
|
|
Askotan egin behar izan nuen. Frontea marra bat besterik ez zen eta inguruko
|
herriak
ez ziren frontea baina... aginduak betetzen genituen guk; geu eraitsi ez gintzaten. Biziraupen kontua.
|
|
|
Frantses herrikoia, hizkuntzaren erabilera berezi bat da, hizkuntza egokitik urruntzen dena. Boyer-ek dion gisara," frantses
|
herrikoak
ez du frantses arautuaren erlatiboaren sistema konplexua errespetatzen. Bi ibilmolde gramatikalak gehitzen dituen morfemo zerrenda batek ezaugarritzen du:
|
|
|
Hasieran sarrera gai batzuk lantzen dira, ikasleek ez baitute jakiten gauza handirik ez Euskal
|
Herriaz
ez euskal hizkuntza edota kulturaz.
|
|
|
Duela ez asko ene
|
herrian
ez zen horrela gertatzen: ijito familiak etxe, kale eta toki askotan bizi ziren.
|
|
|
Esan bezala, badirudi Estrabon ez zela inoiz Hispanian egon eta idazle zaharragoek idatzitakoan, zeharkako informazioan, oinarritu zen: Posidonio, Artemidoro, etab. Autore horiek ikuspegi jakin eta berezi batetik ikusten zituzten
|
herri
ez italikoak; barbariean bizi ziren herri ziztrinak ziren, baina onginahiez tratatuak izatea merezi zuten. Baina, Estrabonek bazekien erromatarrek ez zutela inolako interesik edo errukirik sentitzen herri horien inguruan.
|
|
|
Gure
|
herriak
ez dauka kondairarik.
|
|
|
Bertze aldetik, ttipi ttapa telebistaren eguneko albisteen laburpena ere ikus daiteke bideo formatuan. Honela, telebista seinalea berez Bortziriak, Sunbilla, Malerreka eta Bertizaranako zenbait herrietan bakarrik ikusten bada ere, laburpen hori eskualdeko gainerako
|
herrietan
ez ezik, mundu zabalean ere ikus daiteke.
|