|
2000
|
|
|
Egitasmo hau haatik, ezinezkoa izango zen 80ko hamarkadaren hondarrean Arrasate Press aldizkariak bidea ireki izan ez balu, argia ikustean euskarazko herri hedabideen aitzindari bihurtu baitzen. Denbora gutxiren buruan, bailarako gainontzeko herriak beren aldizkariak plazaratzen hasi ziren, loraldia Euskal
|
Herri
osora zabalduz. Hona hemen Debagoiena bailara aldean dauden herri aldizkariak:
|
|
|
Bere aldegogorarazi behar da, Zuberoa biztanle gutxien duen Euskal Herri osoko herrialdeadela. Mediametrieren galdeketaren desabantaila gisa aipatu behar da, hiru euskalirratien hedapen eremua baino askoz ere zabalagoa dena kontuan hartzen duela, etaRadio France Pays Basquek galdeketaren agintzaileak, Ipar Euskal
|
Herri
osora zabaltzen duela entzute eremuaren azalera. Irrati hauen ehunekoak askoz ere hobeak izangolirakete galdeketa honen emaitzak, herrialdeka egingo balira.
|
|
|
irakasle gehienak, kulturagabeak eta ezjakinak; bakar batzuk?, los más instruidos?? oso gauza gutxi irakasteko gai; hori gutxi ez bazen, dago Estatuak ezin ziola bere hezkuntza sistemaren eraikitzeari heldu, baldin eta ez bazion irakasleriaren prestakuntzaren arazoari lehentasunik ematen, horixe baitzen funtsezko baldintza oinarrizko irakaskuntza
|
herri
osoari zabaldu ahal izateko gero. Irtenbidea. Escuelas Normales?
|
|
|
Eta, handik aitzina, amaren babesean erdietsi botereari esker —zeren eta apezak, bere mezekin eta bere kontseiluekin, ama babesten zuen neurrian babesten baitzuen amak, halaber, apeza bertze alorretan—, aita Bartolomek
|
herri
osorat zabaldu nahi izan zituen bere itzala eta bere eragina, eta erdietsi ere zuen, denborarekin, dantzen eragoztea eta debekatzea, aldi batez, baita emaztekiek buru oihal haien eramaitea ere, zeinak, aita Bartolomeren erranetan, beren forma haiekin —harroak eta luze bezain biribilak— ez baitzitezkeen izan haragikeriarako eta lizunkeriarako tentagarriak baizen; eta, nola uste baitzuen ...
|
|
2001
|
|
|
Azken mende mugako arazoak ere ez daude aski zuzen kontatuak, ezjakinaren poderioz, noski: " Arana Goirirekin bizkaitar literaturaren garaipena dator, hark fundaturiko alderdi politikoaren eta aldizkarien bitartez Euskal
|
Herri
osotik zabaldu zena. Sasoi hartako jelkide guztiak, nahiz eta gipuzkoarrak izan, bizkaieraren tankeraz idazten saiatzen ziren, hitz asko eta ortografia bera toki guztietatik hedatuz.
|
|
2002
|
|
|
Hasiera batean, euskaltegian ibilitako taldeekin osatu nahi zuten bilduma (Koma, Leihotikan eta Zirikatu), baina nahikoa ez zela ohartu zirenean, Euskal
|
Herri
osora zabaldu zuten eskaintza, beti ere, aniztasunari lekutxo bat eginez eta estilo ezberdinetako (metal, rock, ska eta hip hop) taldeak ekarriz.
|
|
2003
|
|
|
Gaurko egunetara etorriz, Gorka Barañano eta Txema Auzmendi zuzendaritza batzordeko kideek Herri Irratiaren etorkizunari begiratzen diote. Apustu garrantzitsuenen artean dute Euskal
|
Herri
osora zabalduko den euskal irrati pribatu bat sortzearena. Gaur egun, Herri Irratiaren uhinak Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako zati batera zabaltzen dira.
|
|
|
Gauza bi aitatu gura dodaz D" Abbadieren ekintzan: bata, Euskal
|
Herri
osora zabaldu zituala bere Lore Jokoak; bestea, herriaren euskal bihotz osoa bizkortu nahi izan ebala.
|
|
|
Bat, Euskal Herri osoko irakasleak eta ikasleak erakartzen saiatu. Bi, UEUren ekitaldiak Euskal
|
Herri
osora zabaldu. Bide horretan, Iruñeko ikastaroez gain, Ipar Euskal Herrian antolatu behar ziren berriro; Nafarroan bertan urtean zehar irakasleen prestaketarako ikastaro bat antolatu nahi zen eta antzeko zerbait egin behar zen EAEn.
|
|
|
Unibertsitate pertsonala eta iraunkorra, ez gela pila handi bati eta erakunde geldikor bati lotua. Dinamikoa izango da euskal Unibertsitatea, euskal
|
Herri
osoan zabaldua eta irakasle eta ikasle taldeek osatua. Honela bakarrik izango da Euskal Unibertsitatea euskal kulturaren legami Euskal Herriko Erdal Unibertsitate guztietan66.
|
|
2004
|
|
|
Artean mende laurdena betetzekoa zen Orixek pasarte hori idatzi zuene an 1927an. Aranaren enbidoa Euskal
|
Herri
osora zabaltzen da Bilbaoko zulo tik, baita Iparraldera ere. Eta han euskara kultur hizkuntza izatea nahi duten aranazaleen euskara ereduari Lapurdik, herri literaturari atxikirik segitzen du enak, eduki egiten dio, mus jokoan eskutik izateak ematen duen ziurtasunare kin.
|
|
|
Espainiar erresumako dinastiarcn aldaketarekin (Habsburgotarren ordez Borboiak) Pirinioetako muga malguago bihurtuko da, ideientzat bederen, eta beldur handirik gabe esandaiteke garai hartan razionalismoaren itzala Euskal
|
Herri
osora zabaldu zela.
|
|
|
Arratsalde batean ubelduraz beteta iritsi omen zen etxera eta nire alabari, ubeldura haiek nik eginak zirela esan omen zion. Gezur hura
|
herri
osoan zabaldu zuen ondoren, horrela jendeak erotuta nengoela pentsa zezan. Herri guztiari sinestarazi zion nik jipoitu nuela.
|
|
|
Halaber, Bilboko Konpartsek abian jarritako eta Euskal
|
Herri
osora zabaldu nahi den Jai eta herri kulturaren aldeko manifestuarekin bat egiten duela adierazi du Algortako Iñaki deunaren jai batzordeak. " Algortar guztiei eskatzen diegu horren alde egiteko.
|
|
2005
|
|
|
Proposamen hori eztabaidatzea eta funtzionamendua zehaztea izango dira hurrengo urratsak. Eztabaida hau Euskal
|
Herri
osora zabaltzea oso aberasgarria litzateke, Euskal Herri osorako diseinua adosten hasteko. Koordinazio lanak egitea jarri du helburu Gipuzkoako bertso eskolen taldeak 2005erako, bertso eskolen harreman sarea osatzeko.
|
|
|
Muñagorrik jarrarazitako bertsoak (37 zortziko txiki) uste da Barojarenean inprimatu zirela eta Euskal
|
Herri
osora zabaldu. Bertsootan azaldu zuen bere proklamia:
|
|
2006
|
|
|
Horretarako, Gazte Asanblada dago. Gaztetxezaleak antolatzeko era asanblearioa da, inolako estamentu barik, non denen iritziak berdin balio duten, ez baikara talde itxia eta
|
herri
osoari zabalduta baikaude, bereziki gazteei. Euren lanaz, errealitate berri bat eraikitzeko grinaz, gazteen arazoak, kezkak eta lorpenak denon artean konpartituz gaztetxeak borrokatzeko tresnak dira.
|
|
2007
|
|
|
• 1990etan sartuta, Tandem estiloko hizkuntzen elkartrukerako bikoteen ideiatik abiatuta, jatorrizko hiztunak eta hizkuntz praktikariak berriketan jarduteko bikote edo talde txikietan batzeko ekimenak hasi ziren martxan. Donostiako Bagera elkarteak 1993an Mintzalaguna bataiatu zuen ideia, eta handik hona Euskal
|
Herri
osora zabaldu dira halako ekimenak, gaur egun, izen ugarirekin (Mintzalaguna, Berbalaguna, Mintzakide,...) halako loraldi batean daudela esan dezakegu. Aipagarria da ekimen hauen sustapena, lehenengo batean behintzat, euskaltegien kanpotik etorri zela, euskara elkarteetatik hain zuzen ere, hau da, erabileraren esparruan lan egiten duten erakundeetatik.
|
|
|
Euskal Herri osoan egindako ikerketa da. Muga administratiboak gaindituta, Euskararen Erabileraren Kale Neurketak Euskal
|
Herri
osora zabaldu ditu behatzaileak, eta Euskal Herri osoko argazkia jaso du objektibo angeluhandi batez. soziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 17
|
|
|
EITB Euskal
|
Herri
osora zabaltzen da eta hiru milioi pertsonengana iristengara. Gehiagora ere iristen gara baina Euskal Herria da, batez ere, gure erreferentea, guri nortasuna ematen diguna eta gure helburua.
|
|
2008
|
|
|
Lehenengo maratoiak lau helburu zituen: Lasarte Oriako euskaldunok 40 ordu euskaraz etengabe egiteko gauza garela adieraztea; euskararen inguruan ahalik eta herriko jenderik gehiena biltzea; herriko euskaltzaleak elkarrengana biltzea, beren arteko tirabirak hautsiz eta maratoia Euskal
|
Herri
osora zabaltzea. Esan daiteke lehenengo hiru helburuak bete direla, beraz, edizio honetan" euskararen erabileraren normalizazioa sinbolizatuz, euskararekin motibazioak sendotu nahi dira". Amaitzeko zortzikoteko bi kidek, Rebeka Garzesek eta Jokin Ayerregarayk hartu zuten hitza eta zertan dabiltzan lanean azaldu zuten.
|
|
|
Halaber, gaurko ekimena Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko asmoz, Aralarreko Araba, Bizkai, Gipuzkoa eta Nafarroako ordezkaritzarekin batera, Ipar Euskal Herriko Abertzaleen Batasuneko hautetsien ordezkaritza bat ere bertan izango dela iragarri du Aralarrek.
|
|
|
Garai horretan hiru ildo nagusi landu zituen elkarteak: Idazleekin solasean egitasmoa, EIEren ahaleginak Euskal
|
Herri
osora zabaltzea (Ipar Euskal Herria eta Nafarroa barne), kultur erakundeekin biltzea eta erakunde instituzionalekin harremanak lantzea. Urte haietan, Joan Mari Torrealdaik Euskal kultura gaur:
|
|
2009
|
|
|
Maketo berbaren etorkiak ere haren aiurri soziala ikusaraziko luke. Maketoak Santanderren leondarrei esaten zieten (eta diete), eta badirudi handik Enkarterrira sartua dela XIX. mendearen buru aldera, gero Bilbora, handik Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko. (Unamunoren gaztaroan ezezaguna zen oraindik Bilbon:
|
|
|
Duela hamar bat urte ekin zion AEK k familia barnetegiak antolatzeari. Bilbon sortu ziren eta urteekin Euskal
|
Herri
osora zabalduz joan dira. Izan ere, ohikoa da euskaraz ez dakiten edo ikasten ari diren gurasoek umeak ereduko eskoletara bidaltzea, baina kasu aunitzetan, zaila egiten zaie egunerokoan harremanak euskaraz izatea, inguruak edo ohiturek hala behartuta.
|
|
|
212 lagunek osatutako martxagaz, kamiseta azokagaz, omendutako herritarragaz eta ehunka lagunek betetzen zuten alde zaharra aurrean zuela, Ondarroak XII. Zapato Azule ospatu zuen atzo. Eguerditik aurrera, tinta azula alde zaharretik
|
herri
osora zabaldu zen, eta giroak ez zuen etenik izan hurrengo egunera arte. Aurrera mendi t0aldeak Kamiseta Azokako saria jaso zuen, eta Imanol Oruemazagak omenaldia.
|
|
|
Kausituko du edonork, ziur nago, zer hartu probetxuzko, eta zer kritikatu ugari. Dena den, erakundearen zereginetan aurkituko ditu ehunka izen, Euskaltzaindiaren zereginetan gailendu direnak, eta, guztien biltzaile, erakunde bakarra, hizkuntza bat eta bera den modukoa, Euskal
|
Herri
osoan zehar zabalduta, etorkizunari irekia eta euskalgintzaren partaideekin ildo berriak jorratu nahi dituena euskararen ibilbidean.
|
|
2010
|
|
|
Gauerdian kalejiran ibiliko dira elorriarrak, plazan hasita. Festa giroa
|
herri
osoan zabalduko dute. 00:15ean, berriz, Urarkan bildutakoek erromeria doinuekin dantzatzeko aukera izango dute.
|
|
|
Gaztezulo aldizkariaren 10 urteurrenari tartea zabalduko diote. Donostiako Irutxulo aldizkariaren gazteentzako gehigarri moduan sortu bazen ere, gaur egun izaera propioa du eta Euskal
|
Herri
osora zabaldu du bere eragin esparrua. Idatzizko hedabide honen historiaren errepasoa egiteaz gainera, etorkizunerako dituzten erronkei buruz mintzatuko dira bertan diharduten lagunekin.
|
|
|
Euskarazalea Elkarteak argitaratuta, elkarrizketak, komikiak eta haurrentzako jokoak aurki zitezkeen Kili Kili ren orrietan. Hasieran Bizkaian baino ez zen argitaratu, baina Euskal
|
Herri
osora zabaldu zen gero, tokian tokiko euskalkian argitaratuta.
|
|
|
eskolak goiz eta arratsaldez ematen hasi, hamar haurren kopurua gainditu eta ikasle gehiago hartu? Andereño berri eta gazte haiek euskal eskola
|
herri
osoari zabaltzea zuten helburu, eta eskola ezberdin bat nahi zuten gurasoekin egin zuten topo; horrela, poliki poliki, euskararen eta euskarazko irakaskuntzaren eredu berri bat jarri zuten abian: ikastola eredua.
|
|
|
Horratx, Mikel Laboari esker, ahoz aho, Euskal
|
Herri
osora zabaldu diren bertsoak. Lau ale ederrok, Ziburun ikasi omen zituen Errenteriako Luis del Puerto jaunak, eta hari jaso [82] gero R.M. Azkue handiak.
|
|
2011
|
|
|
Abenduko Durangoko Liburu eta Disko Azoka izaten da Platerueneko egitarauan, proportzioan, eskaintza ugarieneko sasoia. Aurten, Gerediaga elkarteak antolatu duen 46 edizioan ere, abenduaren hasieran Plateruena izango du musikari askoko euren lanak Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko oholtza.
|
|
|
Ikerketaren arabera, sareko zentroetan etxerik gabeko 1.883 lagun hartu zituzten. Nolanahi ere, ikerketa Euskal
|
Herri
osora zabaldu eta eguneratuz gero, kopuru hori ziurrenik 5.000 pertsonara hurbilduko litzateke. 2005etik, azken azterketa ofiziala egin zutenetik, bereziki etorkinen kopuruak gora egin du eta egoera sozioekonomikoa nabarmen okertu da.
|
|
|
Gipuzkoan kokatutako enpresei egin zitzaien deia hasieran, horiekin eman zitzaion hasiera clusterizazio prozesuari, azkar batean Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko ahalegina egingo zelakoan. Krisiak atea jo zuen orduan, baina guztion harridurarako, oso parte hartze aktiboak izan ziren lehen plan estrategikoa zehaztu zutenak.
|
|
|
Euskal Ikaskuntzen Institutua, baita liburutegia ere, Euskal Ikaskuntzen Biblioteka/ Biblioteca de Estudios Vascos. Beraz, ordura arteko Bizkaiako eremura mugatu beharrean, Euskal
|
Herri
osora zabaldu zen. Institutuak gaur egun arte iraun du, eta Deustuko Unibertsitatearen euskal gaiekin lotutako irakaskuntza eta ikerkuntza eremuei laguntza ematen die.
|
|
|
Bertso afari esperimentalarekin bukatuko dira larunbateko ekitaldiakBertsozale Elkarteak antolatutako Bertsolamintza jardunaldia eginen da aurten. Euskal
|
Herri
osora zabalduko den nazio mailako ekimena da, eta Ipar Euskal Herriko saioa egiteko, Sara aukeratu dute. Otsailaren 26an, larunbata, bertsolaritzaren inguruko hitzaldiak eta bertso afari esperimentala eginen dira Lur berri aretoan.
|
|
|
Bertsozale Elkarteak antolatutako Bertsolamintza jardunaldia eginen da aurten. Euskal
|
Herri
osora zabalduko den nazio mailako ekimena da, eta Ipar Euskal Herriko saioa egiteko, Sara aukeratu dute. Otsailaren 26an, larunbata, bertsolaritzaren inguruko hitzaldiak eta bertso afari esperimentala eginen dira Lur berri aretoan.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egun bizi dugun egoeran eta etorkizunean, Gipuzkoako eredua, herrikako hedabideak izatea, ez dakit Euskal
|
Herri
osora zabal daitekeen eta ez dakit efizientea den euskara biziberritzearen ikuspegitik. Irakurriko duzu debalde etortzen zaizun hori, baina hori baino garrantzitsuagoa da jendea euskaraz bizi izaten ohitzea.
|
|
|
Ikasturtez ikasturte aurrekoetan ikasitakoa osatzen ahalegintzen gara. Baina ez dira gaiak osatu gura ditugun bakarrak, ikuspegiak ere osatu gura ditugu eta 2006a arte Larrabetzu bilgune izan zuen eskola, euskal
|
herri
osora zabaltzea oneritzi genuen. ordutik hernanin, oreretan, Gasteizen, Iruñean, Azpeitian, Senperen, Lazkaon, Saran, Baionan, Aiherran, Arrasaten, durangon, donibane Lohitzunen edota Bilbon bildu gara.
|
|
|
Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko komunikazio proiektuez gain, euskal herrialdeak informazio gune naturaltzat dituzten beste zenbait hedabide sortu dira. Horren ildotik, 1970eko hamarkadan euskarazko lehen irratiak abiatu ziren antzera, 1980ko eta 1990eko hamarkadetan tokiko hedabideen loraldia etorri zen.
|
|
|
nola indartu eta zabaldu zen auzokideen mugimendua, 1976an bere garairik onenetarikoa izan zuena. Hasiera batean, Bilbo Handian ia bakarrik aritzen baziren ere, 1976an Euskal
|
Herri
osora zabaldu ziren haren antolabideak: auzokideen elkarteak, legearen arabera sorturikoak, eta auzoko batzordeak, klandestinoak zirenak.
|
|
|
Hala eta guztiz, azpimarratzekoa da ez dela errepikatu 1980ko hamarkadaren amaieran eta 1990ekoaren hasieran jazotakoa. Orduan, euskarazko herri aldizkariak Euskal
|
Herri
osora zabaldu ziren, lehenengoak Debagoienean sortu eta sendotu ondoren. Haatik, orduan ez bezala, Goiena Komunikazio Taldeak landutako izaera multimediak ez du efektu biderkatzailerik izan oraingoan, taldearen eredua ez baita, gaur gauzkoz, beste inon errepikatu.
|
|
|
Gudaroste liberalaren erasoak karlistak ezustean harrapaturik, Andoainera irailaren 8an iritsi zen, baina bere bidean aurrera egin ahala, Urnietako Lategi eta Goiburu auzotan eta Andoaingo Buruntza eta Leizotz aldean baserri ugari lapurtu, erre eta suntsitu zuten –denetara 140 bat– eta bertako herritarrek ihesari eman zioten karlisten lerroen atzean babesa hartuz Andoainen Oria ibaiaz bestaldera. Liberalak Andoainera iritsi eta
|
herri
osoan barrena zabaldu ziren, kanpaleku nagusia Goikoplazan kokatuz.Karlistek une hartan Euskal Herrian zuten kapitain gorena Uranga jenerala zen, eta liberalak Oria eta Leitzaran ibaietaraino iritsi zirela jakin orduko, Nafarro inguruan une hartan har zitzakeen bi batailoi hartu –gudaroste karlista nagusia Espainia aldera joana baitzen borroka egitera Karlos erregea bera buru– eta Andoa... Andoain eta inguruak ikuskatu ondoren, karlistek lehenik eta behin jakin ahal izan zuten bere indarrak halako bi zirela Andoainen zeuden liberalak, artilleriaz ongi hornituak, eta herriaren goi aldean baitzeuden oso zaila izango zela Oria eta Leitzaran gurutzatu eta haiei gaina hartzea.
|
|
|
Bihar, urtarrilak 16, 35 urte beteko dira Transizio garaiko Alkateen mugimenduak Etxarri Aranatzeko aldarrikapenak Euskal
|
Herri
osora zabaldu zituztenetik. Orduko protagonisten ordezkaritza zabala bidlu da gaur Etxarri Aranatzen.
|
|
2013
|
|
|
Aurten, Areitio, Goita, Gerea eta Hanbreko ekarpen guneak sortuko dituzte. Datorren urtean ekimena
|
herri
osora zabaltzea da helburua, udal arduradunek azaldu dutenez. Ekarpen guneak, Mallabiko Udalak Debabarrenako Mankomunitatearekin batera “zaborraren kudeaketa on baten alde” agin duen apustuaren bigarren pausoa dira.
|
|
|
Hain zuzen, partida handiena herriko merkataritza indartzeko bideratzea nahi dute. " Merkataritza
|
herri
osoan zabaldu da, baina alde zaharra hutsik geratzen ari dela ikusi dugu", adierazi du Mikel Zubizarretak, EAJko bozeramaileak. Hori hala, gune horretako merkataritzaren egoera biziberritzeko dinamizazio plan bat egitea proposatu dute.
|
|
|
Bedian Gabon egunez Olentzero kantetan ibilten da talde bat. Baina hau barri antzekoa da, demokrazia etorri orduan Euskal
|
Herri
osora zabaldu zan bertako ohituratzat, eta Bedian be ordurik hona eutsi egin jako.
|
|
|
Helburua zehaztu behar zela, baldintza hori jarri zuen Bilduk. Adostu zuten hondakinen %65 bereizita biltzera iristea; eta bosgarren edukiontzia
|
herri
osora zabaldu zuten. Urnietan, Bilduk esan zuen ez ziola uko egiten atez ateko bilketari, sistemarik egokiena iruditzen zaiolako, baina errespetatzen zuela udalaren gehiengoak hartutako erabakia.
|
|
|
Erabakitzeko eskubidea eskubide inklusibo gisa ikusten dugu, euskal herritarron arteko elkargune bezala, eta uste dugu Euskal Herri osoan badirela pertsonak Euskal Herriaren etorkizunaz galdekatuak izatea nahi dutenak. Erabakitzeko eskubidea erabili nahi ez duenak ez du zertan parte hartu, baina Euskal
|
Herri
osora zabalduta aukera ematen diegu ekimenean parte hartu nahi dutenei parte hartzeko. Zer hobetu daiteke Kataluniako Diadatik?
|
|
|
Lapurdik eta Euskal Herri osoak asko zor dio Arrangoitzeko dantza maisu edo errejenta handiari, bera izan baita, neurri handi batean, euskal dantza herrikoia izaten ari den loratze berriaren bultzatzaile nagusienetako bat. Beteluk dantza jauziak berpiztu eta indartu zituen Lapurdiko kostaldean, eta herritarrek maisu handiaren suzia hartu eta Euskal
|
Herri
osora zabaldu dute. Eta zer esanik ez Lapurdiko inauteriaren berpizte handiaz.
|
|
|
Txostena Mondragon Unibertsitateko ikerlariek landu dute eta bere ardatza hau da: XXI. mendean komunikazioa da komunitategile nagusia, tokiko mailatik hasi, Euskal
|
Herri
osora zabalduta, eta ikuspegi global baten txertatuta. Ondorioztatzen da, beraz, euskararentzat tresna ezinbestekoa direla komunikabide eraginkorrak.
|
|
|
Tokiko mailatik hasi, Euskal
|
Herri
osora zabalduta, eta ikuspegi global baten txertatuta," XXI. mendean komunikazioa da komunitategile nagusia"; horixe da gaur aurkeztutako txostenaren ardatza. Ondorioztatzen da, beraz, euskararentzat tresna ezinbestekoa direla komunikabide eraginkorrak.
|
|
|
" Urte osoan bezala, euskaraz bizitzera eta euskaraz gozatzera animatu nahi zaituztet. Guztiok batera lortuko dugu, pertsona bakoitzetik, taldera, taldetik udalerrira eta udalerri bakoitzetik Euskal
|
Herri
osora zabalduko den ilusioz eta bizi nahiaz, aurrera egitea".
|
|
|
Ama dendan lanean ari zen, eta deitu nion aspirina bat emateko. Ordukoz notizia
|
herri
osora zabaldua zen eta amak ere ederki zekien Kasinoan izan zenaren berri. " Eugenio!...", erran zidan,"... zuen entrenadore horrekin!".
|
|
2014
|
|
|
Ezaugarriak. Zenbait arnasguneren egoeraren behaketa" (Bengoetxea, 2012) bezalako ikerketa interesgarriak, zeinetan Tolosaldeko lau arnasgune geografikoren —Alegia, Amezketa, Asteasu eta Berastegi— hizkuntza ohituren bilakaera aztertu den, Euskal
|
Herri
osoan zehar zabaldu lirateke, berandu gabe. Izan ere, Tolosaldean bildutako datuak negatibo samarrak dira, eta hurrengoa da Bengoetxeak egindako irakurketa erakargarri bezain kezkagarria (2012:
|
|
|
Askotariko jendeak osatzen du elkartea. Araba, Bizkai eta Gipuzkoako erabiltzaileak ditu oraingoz, eta etorkizunean Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko asmoa dute. Pixkanaka taldea handitzen joan nahi dute.
|
|
|
Han ordurako ez zen, ordea, haiei jolasa jarraituko zienik, ezta eskopeta bat hartuta haiek uxatzera irtengo zenik ere... Beraz,
|
herri
osora zabaldu zen. Anttoni Bruja, falta zela.
|
|
|
Abeslariaren kanta herrikoiak bilakatu dira. Ibiliaren ibiliaz Euskal
|
Herri
osora zabaldu dira, eta euskaldun guztian bihotzean iltzatu. Dominika Etxart herri kantariaren semeak 1974ko giroari aurre egin zion, eta bere nahia bete zuen:
|
|
|
laborantza eta euskara. Eta horrekin batera, herritar ugariren ilusioa, elkartasuna eta parte hartzeko gogoa.Antzeko egitasmo bat abiapuntu, ekimenari forma eman eta 2013ko udazkenean egin zuen Nafarroa hegoaldeko produktuak Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko lehen kanpaina. Errigorako Peru Aranburu eta Xabier Gojenolaren esanetan, produktu sorta ugari saldu zituzten, herritar askoren laguntzari esker:
|
|
|
Hori bai, gaur gurean gertatzen ari dena ez da foko gorri soil bat. Tamalez, Euskal
|
Herri
osora zabaltzen ari den estrategia zapaltzaile baten baitan kokatzen dugu. Krisiaren aitzakian langileok beldurtu eta gure beharrekin jolasten dute, eta hori ezin dugu inondik inora onartu.
|
|
2015
|
|
|
Ekimena Burunzpe guraso elkarteko kulturartekotasun atalak duela bi urte hasi zuen eta orain arte, ikastetxeko kideek bakarrik parte hartu dute bazkari berezi honetan. Ekitaldiaren arrakasta ikusirik, aurtengoan Lasarte Oria
|
herri
osoari zabaldu nahi diote parte hartzea.
|
|
|
Eta Bizkaiko hiriburuan hasitako joera Euskal
|
Herri
osora zabaldu dela dio Del Amok, eta astiroago, baina gauza bera gertatu dela musika elektronikoarekin ere. Zentzu horretan, deigarri egiten zaio errazago txertatu dela reggaetoia bezalako musika komertziala, musika elektronika baino.
|
|
|
Lizarra Garaziko prozesua hautsi ondoren ezker abertzaleak alderdi politiko berria eratzeko prozesua Euskal
|
Herri
osora zabaldu eta Batasuna sortu zuenean, ABko gutxiengo batek Batasunarekin bat egin zuen, baina gehiengoak ABri eustea erabaki zuen, besteak beste ETAk su etena hautsi izanari buruz oso kritikoa zelako. Zatiketa gertatu zen, beraz, Iparraldean ere.
|
|
|
Ez da, dagoeneko, menderik mende geroz eta txikiagoa zen hizkuntza, geroz eta muga estuagoak zituena, iraganeko mapak bata bestearekin alderatuta ikus dezakegun bezala. Euskara Euskal
|
Herri
osora zabaldu da: Bizkaiko Karrantzara, Ebro ibai ondoko eskualde arabar eta nafarretara, Pirinio magaleko Zaraitzu eta Erronkari ibarretara, Baiona Angelu Miarritze hiribilgunera...
|
|
|
Ez zen hor geldituko eta Usurbilen 490 000 metro koadroko zorua erosi zuen 12 milioi euroren truke. Aldabeak ordura arte erabilitako merkatuen muga geografikoak eta ekonomikoak hautsi nahi zituen eta Hego Euskal
|
Herri
osora zabaldu nahi zuen. Etxe gehiago eraikitzea zen helburua.
|
|
2016
|
|
|
Jose Antonio Retolazaren eta Lander Gallastegiren ekimenez hasi zen dena Bilboko San Antongo elizan. 1966an kaleratu zituzten lehenengoz eskuz fotokopiatutako orritxo batzuk, eta urteekin Euskal
|
Herri
osora zabaltzen zen 18.000 harpideko aldizkari bilakatu zen Kili kili. Proiektu haren 50 urteko historia biltzen duen erakusketa zabaldu du orain Bilboko Euskal Museoak:
|
|
|
Hirian baino ez? Egun, ustea daukat Euskal
|
Herri
osora zabaldu dela egoera hau.
|
|
|
Erabakiz askatu nahi ditugu gure herriaren erabakitzeko eskubidearen korapiloak. Erabakitzeko ariketen bidez ahaldundu egin nahi dugu herritarrok», diote atzo emandako mezuan.Eta bidea «hasi besterik» ez dela egin, eta «olatua» Euskal
|
Herri
osora zabalduko dutela. «Olatua oraindik iritsi ez den leku horietan guztietan ere haziak ereiten ari baitira, gaur posible ez dena bihar posible izan dadin».
|
|
|
6 Lan ederra egiten ari zarete! Amaitzeko, eskolara eta
|
herri
osora zabaldu nahi duzue podcasta, eta,
|
|
|
EAEn eta Nafarroa Garaiko eremu euskaldunean agian zertxobait hurbilago gaudeke gure behar batzuk asetzetik?, baina ez oraindik inondik ere euskaldunon komunitatearen aukera eta eskubide linguistikoen berdintasuna ziurtatzetik, ez erdal komunitateari euskararako hurbilpena behar adina eskuratzetik. Hasteko, EAEn geureganatuak ditugun aldeko neurriak Euskal
|
Herri
osora zabaldu genituzke, eta guztietan ere ezartzen hasi oraindik falta ditugunak.
|
|
|
Euskararen Ginkana euskaltzale zein kultura edo aisialdiarekin lotutako taldeen artean zabaldu den lehiaketa da: norbanakoen partaidetzatik taldekako parte hartzera eta Gipuzkoatik, Euskal
|
Herri
osora zabaldu dena. Bilakaera honen lekuko dugu gaurko aurkezpen ekitaldia:
|
|
|
Bai. Aipatu moduan Euskal
|
Herri
osora zabaldu zen argitalpen hori, aurrera eramateko kemen hori hemen sortu zitzaiolakoan. Kili Kiliren kabia izan zelakoan.
|
|
2017
|
|
|
–Euskal
|
Herri
osora zabaldu zen usadioaz ari zara. Non aurkitu duzu eske kopla sortarik onena?
|
|
|
6 Lan ederra egiten ari zarete! Amaitzeko, eskolara eta
|
herri
osora zabaldu nahi duzue podcasta, eta, horretarako, eskolako webgunean eta herriko irratian aurkeztea erabaki duzue.
|
|
|
Bada, euskal komunikabide batzuek beren jardunean txertatu dute Korrikaren mezu hori. Ondorioz, 19 Korrikan Urepeleko irteeran eta Bilboko amaieran egin zen moduan, zenbait telebista elkarrekin ariko dira Otxandion, zuzeneko emanaldia eskaini eta 20 Korrikaren hasiera Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko: Euskal Telebista, 11 Telebista, Kanaldude, Berria TB eta Tokikomeko Goiena TB. Gauza bera gertatuko da Iruñean, baina han Xaloa TB gehituko zaie.
|
|
|
Hara, herriko antzokian esan dugu bai. Eredu hori Euskal
|
Herri
osora zabaldu litzateke. Teatroan daude, momentu askotan lan egiten dute, beharrezkoa dutenean, sortzaileak dira; baina herriarekin lotura estua dute, herriaren parte dira, alegia.
|
|
|
Autoa plaza ondoan aparkatu eta gertuen zegoen tabernan sartu nintzen. Garagardo bat eskatu, eta tabernako zerbitzariari galdetu nion ea zergatik zeuden idazkun haiek
|
herri
osoan zabalduta.
|
|
2018
|
|
|
" Presoen eskubideei erantzuteko eta lege berriak ondorio praktikoak izateko lan egin behar da". Ipar Euskal Herriko adibidea ere aipatu du, azken hau Euskal
|
Herri
osora zabaldu behar dela erranez. Elkarrekin Podemoseko Andeka
|
|
|
Lan honetan, hasieran, euskarak azken 50 urteotan Zumaian egin duen ibilbidea irudikatzen eta mugarri nagusiak adierazten ahaleginduko naiz, eta bereziki nabarmenduko dut non hartu zuen arnasa, non indartu eta suspertu zen
|
herri
osora zabaldu aurretik; gero, 2017ra etorrita, aztertuko dut nola bizi den euskara Zumaian, eta bereziki elkarteetan eta taldeetan; azkenik, euskara indartzen eta biziberritzen jarraitzeko zenbait helduleku proposatuko ditut.
|
|
|
Zumaian egin duen ibilbidea irudikatzen eta mugarri nagusiak adierazten ahaleginduko naiz, eta bereziki nabarmenduko dut non hartu zuen arnasa, non indartu eta suspertu zen
|
herri
osora zabaldu aurretik. ere, oinarrian EHUren 2016" Lurraldea eta Hizkuntza" graduondokoaren amaierako lana dago, eta orain bereziki gogoan dauzkat, eskerrak emateko, orduko ikaskide eta irakasleak. Eskerrik asko, baita ere, lan hau egiteko bidean era batera edo bestera parte hartu edo lagundu duten guztiei, eta bereziki Xabier anaiari (ohar, zuzenketa eta beste guztiengatik) eta Itsaso Olaizolari (bidea erakusteagatik eta laguntzeagatik).
|
|
|
" Eztabaida eta borroken ondoren lortu dugu zuntz optikoa. Lana ez da amaitzen, orain
|
herri
osora zabaltzea dagokigu, baina urrats erraldoia eta zailena eman da".
|
|
|
Zehazki, udaletxera eta etxe gutxi batzuetara iristea lortu dute, erdigunera. " Behin hori eginda Movistarrekin negoziatuko dugu berriro, hurrengo urtean
|
herri
osora zabaltzeko".
|
|
|
Hortik, leinuen gatazkak Zuberoara ere zabaldu ziren.150 Alegia, gerra zibila izanik ere, gerra hark euskal lurralde osoa batu zuen, nolazpait erran badaiteke: Euskal
|
Herri
osora zabaldua zen leinuen arteko gatazka.
|
|
|
Ikastolen arteko harremanak sustatzen dira urtez urte, batzuetan ikastola bateko ikasleak beste ikastola batekoen etxeetara joanez, edo beste gisako ateraldiak antolatuz. Horrelako ekimenak Euskal
|
Herri
osoan gaindi zabaltzea eta sistematizatzea bide eraginkorra da haurrek lurraldearen eta herriaren kontzientzia hartzeko. Mendikotan aste bat iraganen duen lekeitiarrak ez du ahantziko egonaldi hura bere bizitzan; eta gurasoentzat ere aberasgarri izanen da.
|
|
2019
|
|
|
XX. eta XXI. mendeen arteko lotura eginez, aro berri bat zabaldu zen. Euskararen aldeko dinamika Euskal
|
herri
osora zabaldu zen2, aldi berean talde euskaltzaleen amaraunean gero eta egituratze maila handiagoa ehunduz (Mendiguren eta Iñigo, 2006). hartara, euskararen gizarte mugimenduko erakundeek antolamendu eta egituratze profesionalizatuagoei ekinez, ekimen berriak bultzatu ziren: Euskaldunon Egunkaria (1990) eta BAT Soziolinguistika aldizkaria (1990); baita eragile mota bakoitzaren baitan zubi lana egiteko bilgune berriak ere, hala nola Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea (uEMA) (1991), euskara elkarteen bilgunea den Topagunea (1997), Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseilua (1997), Soziolinguistika Klusterra (2000), eta, hamarkada bat beranduago, Hekimen euskal hedabideen elkartea, besteak beste (Zarraga, 2010:
|
|
|
Gero, Eneko Labegeriek bizpahiru kantu eskaini zizkigun omenaldira hurbildutakooi. Lehena, nola ez, gazte donibandarraren heriotza salatuz J. Dazantzek idatzi eta Guk taldeak Euskal
|
Herri
osora zabaldu zuen Arrantzale maitagarri gogoangarria:
|
|
|
Lapurdik eta Euskal Herri osoak asko zor dio Arrangoitzeko dantzamaisu edo errejenta handiari, bera izan baita, neurri handi batean, euskal dantza herrikoia izaten ari den loratze berriaren bultzatzaile nagusienetako bat. Beteluk dantza jauziak berpiztu eta indartu zituen Lapurdiko kostaldean, eta herritarrek maisu handiaren suzia hartu eta Euskal
|
Herri
osora zabaldu dute. Eta zer esanik ez Lapurdiko inauteriaren berpizte handiaz.
|
|
|
Harrizko karriketan barna ibiltzen direnek 1900 urtera eginen dute salto. Izan ere, otsagabiarrek garai hartako bizimodua antzezten dute egun batez.Antzezpena ez da gune batean bakarrik egiten; Orhipean besta
|
herri
osora zabaltzen da. Hala, garai batean eskola, eliza, negozioak eta karrikako bizimodua nolakoak ziren ezagutzeko parada izanen da.
|
|
|
Asmo berarekin, zenbait ekimen jarri da martxan Euskal Herriko zenbait herritan, eta esperientzia positiboa izan da. Topaguneak eta Eusko Jaurlaritzak esperientzia horiek Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko erronka martxan jarri dute, 2018ko udazkenean hasita. Ekimenak Euskaraldia> du izena.
|
|
|
komunikazio kanpaina bat, herrietan egingo diren aurkezpen ekitaldiak eta Kartzela izeneko websaila. Lehenengo fasea martxan da dagoeneko, eta arnasguneen ahalduntzea eta aitortza bilatzea du helburu, ekimena azaltzen duen komunikazio kanpainaren eta Hiru Damatxo ideia faktoriak egindako Kartzela sail digitalaren bidez. Bigarren fasean, ostera, kanpaina Euskal
|
Herri
osora zabalduko da. Kanpainaren berri www.arnasagara.eus gunean jaso daiteke.
|
|
|
Hondakinei lotuta," Oñatin egun martxan dagoen eta ondo funtzionatzen duen soluzioa" proposatzen dute: " landa auzoetan dagoen modura, edukiontzi bidezko sistema garbi, eraginkor eta erosoa
|
herri
osora zabaltzea". Irisgarritasunari ere garrantzia emango diote eta hobekuntza lanak egin gura dituzte herriko hainbat gune eta kaletan.
|
|
|
Ekimaneren bigarren fasean, berriz, proiektua Euskal
|
Herri
osora zabalduko dute, arnasguneen errealitatea eta garrantzia ezagutarazteko helburuarekin.
|
|
|
«Euskara ikasteko prozesuak doakoa izan luke; ez da normala zure herriko hizkuntza ofiziala ikasteko ordaindu beharra». Apirilaren 12an gogotsu eta indar handiz altxatuko dute Plazaolak eta Kortak Euskal
|
Herri
osoari zabalduko zaion mezua gordetzen duen lekukoa.
|
|
2020
|
|
|
Denden alokairua ordaintzeko laguntzak ere hizpide izan ditu zinegotziak. Laguntza horiek 2016an jarri zituen udalak martxan, baina orain ordenantza aldatu ondoren
|
herri
osora zabaldu du udalak laguntza hori. Kokalekua aparte utzita, denda berriek edo eskuz aldatu direnek eskuratu dituzte laguntzak.
|
|
|
Karia horretan, Gipuzkoako Kutxak eman zion saria. esparru literarioaren bitartekari ezagunek Etxamendiri eta haren narratibari aitortzen diote ezagutza eta zilegitasun literarioa. Hain zuzen ere, kontsakrazioa eskaintzen diote, orduan hogei urte pasa zuela idazten hasia zela, Ipar Euskal Herritik Euskal
|
Herri
osora zabaltzeko asmo literarioarekin.
|
|
|
Garai horretan hiru ildo nagusi landu zituen elkarteak: Idazleekin solasean egitasmoa, EIEren ahaleginak Euskal
|
Herri
osora zabaltzea, Ipar Euskal Herria eta Nafarroa barne, eta kultur erakundeekin biltzea eta erakunde instituzionalekin harremanak lantzea.
|
|
|
Botilako sagardoak jauzia egin nahi du «merkatu berrietara»: Euskal
|
Herri
osora zabaldu nahi du, eta, bereziki, gazteen artean. Sektorearen inguruan erreportaje serie bat kaleratuko du BERRIAk datozen egunetan.
|
|
|
Gauza bera gertatuko da San Martin elizatik egingo den kanpai errepikarekin, herriko gainerako eliza eta ermitek ere aldi berean erantzungo baitute. Txalapartaren soinuak ere
|
herri
osora zabaltzeko asmoa dago. Benetako su errealik ezean, aurreko urteetako suaren artxiboko irudiak emitituko dira.
|
|
2021
|
|
|
Oraingoz, Hego Euskal Herrira mugatu dute ahalegina," baliabide faltagatik eta aurrekontua txikia delako", aitortu du Muguruzak. Dena den, Euskal
|
Herri
osora zabaltzea da ideia: " Espero dugu Iparraldeko jendea ere animatzea eta modu horretan Euskal Herri osora zabaltzea elkarlana".
|