|
2000
|
|
|
Guk taldean hauxe pentsatu dugu beti: herri batean, nahiz ttipia izan,
|
herriko
jendeak ez badu borrokatzen ez dutela besteek eginen. Zentzu honetan, Iparraldean batzuek zabaldu zuten«
|
|
|
Hori erraitea gehiegi dela pentsatzen dut. Guk taldetik kanpo ikusita, nik erranen nuke, bai kulturan bai politikan bai ekonomia mailan, Guk taldekook gure problematika
|
herriko
jendeari hurbildu geniola.
|
|
|
ORAIN Euskal Herriaren beste modelo bat ofizialdu da, behintzat ezker abertzalean, zabalagoa, egiatiagoa, eta Nafarroakoaren buztanari lotuak zerbait egokitu zaigu arabarroi. Gaur onartzen da alor berdetik kanpo sortu garenok, amaren altzoan euskara ikasi ez dugunok, horiek ere Euskal
|
Herriko
jendea garela. Bestalde, arabar gazteek, euskara ikastolan edota euskaldun berrien familian ikasitakoek, Gipuzkoa edo Bizkaiko gazte gehienen fonetika daukate, eta hori euskararen onerako ez bada, bai behintzat euskaldunen integraziorako.
|
|
|
Desberdina baita euskaltegi edo ikastolatik alfabetatuengana heltzea edo herri euskaldun batean euskaraz irakurtzeko ohitura gutxi duten nagusiagoengana. Herri hizkerarako hurbilpen handiena Eibarko"... eta kitto!" herri aldizkaria dugu seguru aski, eta Gipuzkoa aldean mendebaldeko euskalkiz mintzo direnek ere sarri ekarri ohi dituzte herriko hizkeraz idatzitako artikuluak, areago
|
herriko
jendeari egindako elkarrizketetan.
|
|
|
Aipatu gabe lurra saltzeko tirria: zuloak (pantanoak egiteko) eta kaskoak (haize errotak ipintzeko) saltzen dituzte udalek eta partikularrek eta, omen, horrela lortu diruak beharrezkoak dira
|
herrietan
jendea eta zerbitzuak mantentzeko, baina kalte ekologikoen eragile handiak dira, mendizaleentzat jasangaitzak. Gero eta jende gehiago, gero eta aktibitate gehiago, gatazkak hasi dira.
|
|
|
EEBBetako alde guztietatik ezezik, Mexiko, Uruguay, Kanada eta Euskal Herritik joandako jendea elkartu zen. Aurtengorako Australia, Peru, Kanada, Ingalaterra, Mexiko eta Euskal
|
Herriko
jendea gerturatuko da euskal nortasuna eta kulturaren gorazarre egingo den festara.
|
|
|
Aipatu bezala, Euskal
|
Herritik
jende andana joango da Jaialdi 2000ra. Aurtengo edizioan dantza talde, musikari eta bertsolari ugari abiatuko da festa honetara esku hartzera.
|
|
|
Jaialdiak berehala bikoiztu egin zuen konpainia kopurua, bi areto erabiltzera pasa ginen, gero Leidor areto handia, helduen saila... Beti saiatu gara jaialdia
|
herriko
jendearentzat egiten, ez antzerki munduko jendearentzat, beste lekutan egin ohi den bezala. Orain arte 304 konpainia pasa dira Tolosatik.
|
|
|
Euskaraz ez dakien nazionalista askok askotan kalte egiten dio euskal kulturari. Kuriosoa da ikustea nola, zuk liburu bat erdaraz argitaratu, eta Euskal
|
Herriko
jendeak esaten dizun," hombre, no sabia que escribieseis estas cosas en euskera".
|
|
|
Eta gero, azken hauteskundeen emaitzak ikusita, hauxe ondoriozta daiteke: Euskal
|
Herriko
jende askori, batez ere gaur egun bere buruaabertzaletzat ez daukanari, politika arazoak baino ardura handiagoa diotela zenbaitekonomia arazok, bere bizi maila hobetzeko aukerak, eta abarrek. Autodeterminatzeko unean planteatzen dugun galderan, abertzaleok politikoa bakarrik ez den plan
|
|
|
Orduan berean espiritu gaiztoak hartu zuen alorrean eta airetikeraman zuen.
|
Herriko
jendeak gibeletik jarraitu zitzaizkien: Lartzabalera heldu etaGaraziko bortu aldera jo zuten, eta han, Salbatoreko kaperaren parean pasatzean, neskak Salbatoreri otoitz egin zion:
|
|
|
–irratilaria egunero egoten da jendearekin. Herria,
|
herriko
jendea, txalo egiteko baino ez da irteten telebistan; eta egunkarietan, gertaera orrietan bakarrik agertzen da. Baina irratian herria protagonista da, parte hartzen du, galde egiten du, eta eguneko 24 orduetan zabalik ditu ateak.
|
|
|
Eta, inguruetako gaixo eta erien begiratzeko, ospitale bat ere eraiki genezakeen komarka hartan, nola egin baitzuen Azpilkuetako Martinek bere herrian... baina, hark ez bezala, bizirik nengoela egin behar nuen nik hura, zeren jauregi aberats bateko seme eta gizonezko bakarra bainintzen, aita anaiak hil ondoren, eta baliabide guztiak izan nitzakeen, neure xedearen betetzeko, Jainkoaren laguntzarekin. Eta, entseiu hartan neure arartekotasunaz baliatzen nintzela, osaba Joanikot eta ama elkarrenganat biltzea erdietsiko nuen, eta haien eragina erabiliko nuen
|
herriko
jende guztien batzeko eta zoriontsu izaiteko, Jainkoaren laguntzarekin...
|
|
2001
|
|
|
Iazko urtearen erdialdean Leintz Gatzagako Ekomuseoa ireki zen, herriari bere izena eta izaera eman dizkion bizibide honen aztarnak berreskuratu eta etorkizuneko belaunaldiei erakusteko asmoz. Erakundeen eta, batez ere,
|
herriko
jendearen laguntzaz altxatutako museoan bisitariari herriko historiaren berri emateaz gain, gatza egiteko prozesua azaltzen zaio. Lanbide horretan erabiltzen ziren hainbat tresna eta lanabes ikusgai da, hala nola," dorla" ospetsuak (Dorletako Andre Mariari izena ematen diotenak) eta errekatik ura jasotzeko txanbilezko gurpila.
|
|
|
Orain arte, Hegoaldeko frontoietan behintzat, kolore nagusia zuria izan da,
|
herriko
jendeak erabiltzen dituen pilota argiak denborarekin zikindu eta ilundu egiten direlako; orduan, paretekiko kontrastea lortzeko hauek zuriz margotzen ziren. Profesionalek erabiltzen dituzten pilotak berriz, ez dira zikintzen, behin eta berriz aldatzen dituztelako, eta orduan ez dago paretak zertan zuriz margotu behar.
|
|
|
Nahiz eta Bermeoko ermita honen sorrera XI. mendean gertatu, kondairaren araberaJaun Done Joanes erraldoiak sortu zuen. Anton Erkorekak erraten duenez, Bermeoko San Juan Portaleren azpian, oin itxurako zulo bat duen harri bat daukagu, San Juanek berak utzi zuen oinatza,
|
herriko
jendearen ustez. Santuak, Bermeokoportuan lurreratu ondoren, hiru pauso emanez iritsi omen zen Gaztelugatxera, lauoin aztarna utziz:
|
|
|
Buruzagiak problemarik gabe ulertu zuen. Bi egun iragan eta, etxeetako gatu beltz guziak eho zituzten eta
|
herriko
jendeak zinez eskertu arazoa ulertu eta konpontzen laguntzeagatik. Hiru gizonek bidaia segitu zuten.
|
|
|
hirurak hiltzea. Etorkizunean
|
herriko
jendeari ezkontza nahasiak egiteko burutaziorik etor ez zekion, mutilaren etxekoak ere zentzarazi egin behar zituztela.
|
|
|
Adivasien mesederako diren lanok egiteko, euskal gobernuak bihotz zabalez diru laguntza eman dio eta bai Euskal
|
Herriko
jende askok ere.
|
|
|
Guardia zibilek, enbarkaziotik irteten ikusiz gero leku hori errekistatuko zuten eta armen poltsa aurki zezaketen. Bestalde,
|
herriko
jendea tiro hotsekin esnatu eta kalean ibiliko zen, ama bere bila ibiliko zen bazterrak astintzen. Goio dardara batean zegoen, beldurraren likido amniotikoan, noraezean.
|
|
|
Harremanak ere izan nituen hango
|
herri
jendearekin. Adibidez, igandero hango bailara batera joaten nintzen meza ematera:
|
|
|
Niri gauza bitxia gertatu zait:
|
herri
jendea konbentzitzen dut, eta bertso zaharrak esatera eta kantatzera, eta baita idaztera ere ekarri dut. Baina jende eskolatua ez dakit nire esanetara jartzen.
|
|
|
Gustatu ere bai. Euskal
|
Herriko
jende mota horrengan liburu gai asko zegoela ikusi nuen; eta atera ere egin ditut. Era berean, erdal herrietako jende horrengan liburu gairik bazegoela berehalaxe ikusi nuen.
|
|
|
Euskal Herriko jende mota horrengan liburu gai asko zegoela ikusi nuen; eta atera ere egin ditut. Era berean, erdal
|
herrietako
jende horrengan liburu gairik bazegoela berehalaxe ikusi nuen. Baina euskarazkoekin nahiko lana baneukala eta nire buruari atzeraka tiratzen nion.
|
|
|
Fusilaren danbada izugarriak eta balek xalanten oholetan jotzean edo uretan sartzean egiten zuten soinua aditu nituen.
|
Herriko
jende guzia iratzarriko zen musika madarikatu harekin. Etxean ere kezkatuko ziren, nire ohatzea hutsik ikusten bazuten.
|
|
|
" Hor zoaiek Martin Gose, ardoa eta hazia partitzera!", oihu egiten zuen Migel eroak irri ajarika, Zubiko Bentako nagusia zaldi karroan pasatzen ikusten zuenean.
|
Herriko
jendearentzat, Barrentxeko zezenak adinako fama irabazia zuen. Hari behiak ekartzen zizkioten heiara.
|
|
2002
|
|
|
Egia da euskaraz eta gaztelaniaz gain beste hizkuntza gehiago hitz egiten dela, arabieratik hasita. Etorkin horiek hemen geratzen badira, nafar izango dira, noski baietz, Euskal
|
Herriko
jendea izango da, baina haien ohiturak eta hizkuntzak ez daude Euskal Herrian finkatuta. Urteek erakutsiko dute hori nola geratzen den eta hemen denborarekin gure ohituren artean finkatzen den.
|
|
|
Corellan populazioaren %5 izan zen afusilatua.
|
Herriko
jende sanoena hil zuten, dinamikoena," lo mejor de cada casa". Frankismoa oso gogorra izan zen hemen, eta ez bakarrik sortu zituen behar materialengatik; gainera, horrelako jendea jende pobrea gehien bat hiltzaileekin elkarbitzera behartuak izan ziren.
|
|
|
Zernahi gisaz, Ipar Euskal
|
Herriko
jende multzo handi batek departamendu bat eskatzen duenean, Euskal Herriaren identitatearen ezagutza nahi du. Hiritar hauek ez dute itzalean bizi nahi, hau da, ez dute Pirinio Atlantikoak departamenduak lausotuak bizi nahi.
|
|
|
|
Herrietako
jende dena ezagutzen duzu...
|
|
|
Mendian lan egiten duten sherpek igotzeko irrika izaten dute, euren curriculuma betetzeko bidea da, euren lana da.
|
Herriko
jendeak turista gisara ikusten gaitu.
|
|
|
Galiziako Xuntak esan zuen atzo 8.335 pertsonak garbitzen zutela itsasertza, eta 4.552 herritar ziren modu altruistan laguntzen zutenak. Kostako
|
herriak
jendez bete ziren ibilgailu partikularretan, autobusetan edo trenetan. Agintariek badaezpadako neurriak hartu dituzte ostiralean olatu handiak bi boluntario eraman ondoren.
|
|
|
Julian Trekuren kasuan, esate baterako, ez zuela batere argi, nor zen on eta nor txar bahiketaren auzi hartan; edo bestela esanda, ez zekiela noraino ziren on eta noraino txar bahitzaileak eta bahitua. Zeren, alde batetik, Rikardoren aitaren zintzotasunari buruz dudarik egiten ez bazuen ere Julianen aita tailer txiki bateko ugazaba zen, bestetik, begi bistakoa baitzen, ETAk halako sinpatia sortzen zuela
|
herriko
jende askorengan. Hamalau hamabost urteko mutila ere erraz jabe zitekeen hartaz.
|
|
|
Eta hala, baziren bi koadrila zuten lagunak, bata Ibarben eta bestea kostaldean, biak ala biak gazte ibarbearrez osatuak. Luzaro bezalako herrietan, ordea, kontua bestelakoa zen, zeren ibarbearrak gutxi izaki udatiarrak ere, guztira, ez asko, kanpoko gazte batek
|
herriko
jendearekin nahastu beste erremediorik ez baitzuen.
|
|
2003
|
|
|
Arrantza da arrakasta handia duen beste jarduera, Legutiano eta inguruko beste
|
herrietatik
jende ugari hurbiltzen delarik urtegira pieza preziatuak harrapatzeko asmoz.
|
|
|
Vital Kutxa hiriburuan bankurik handiena zen, baina probintzia mailan ez. Zerbait asmatu beharra zegoela esan nion zuzendariari,
|
herrietako
jendeak gure bankua ezagutu zezan. Herri kirolak antolatzea izan zen asmakuntza.
|
|
|
Historialari bezala ordea, jende gutxik ezagutzen duen datu azpimarragarri bat aipatuko dut: Frantziako Iraultza gauzatu zelarik Euskal
|
Herriko
jende gehiena pozik agertu zen. Orduko agiriek diotenez, Iraultzaren lehen aldian, 1789tik 1792ra bitartean, jendeak Iraultza txalotu zuen, Lapurdiko Biltzarrak Ilustrazioaren eta Argien printzipioak bere egin zituen.
|
|
|
«Euskal populua, herria, herri ostea, herri masa,
|
herri
jendea, ardatz», izan ere, «Euskal Herriko Unibertsitateak euskal gizartea ukan behar du bere ardaztzat, euskal gizartea bere osotasunean harturik:
|
|
|
Guztiz laket zait
|
herriko
jende xehearen pozaldi jolastiarra.
|
|
|
Horrela, maiorazkoa oinetxearekin gera  tzen zen; eta bigarren anaia, berriz, herriko erretore edo bikario bilakatzen zen. Zer esanik ez, herriko seme izate horrek abantailazko tokian kokatzen zituen abadeak oligarkia eta
|
herriko
jendearen artean bitartekaritza lana egiteko.
|
|
2004
|
|
|
Hegaztiak ikusteko askoz hobe da herriko punturen batean kokatzea. Miruak ohituta daude
|
herrian
jendea ikusten, baina ez hain ohituak zelai erdian pertsona bat topatzen.
|
|
|
Pairatu zenuten gosea behin eta berriro aipatzen du
|
herriko
jendeak, nola egiten zenioten aurre?
|
|
|
Izan ere, etxeko batek azken arnasa eman bazuen, elizarako bidean eskuinetara aurkitzen zen lehen auzoari abisatzen zitzaion. Eta hura arduratzen zen
|
herriko
jendeari heriotzaren berri emateaz eta hiletak antolatzeaz. Ehorzketa egunean etxekoandrea argizaria otarrean lihoz inguratua zuela ateratzen zen etxetik eta elizarako bidean denak elkartzen joaten zitzaizkion.
|
|
|
Dzong, monasterio eta erlijio jaialdi kontzentrazio handiena duen lurraldea da. Tsethu izeneko jaialdi erlijioso hauetako batera joateko aukera izan genuen, non
|
herriko
jendearen aurrean monjeek euren dantza abileziak plazaratu zituzten. Mendeetan zehar egin izan diren dantza akrobatikoek herri xehe guztia biltzen dute euren baitan.
|
|
|
Altxamenduaren lehen egunean, Belateko mendatea (Iruñea Irun errepide garrantzitsua bertatik pasatzen zen) zuhaitz enborrez itxi zuten, militar altxatuei pasabidea eragotziz. Mendatea zabaldu ondoren, altxatuen bi kamioi heldu ziren Almandozera (Belateko mendatetik gertuen dagoen herria)
|
herriko
jendea atxilotu nahian barrikada jartzeagatik. Angel Larrui erretorearen bitartekotzari esker, herritarrak errugabeak zirela baitzioen, ez zuten inor eraman.
|
|
|
Ekitaldi politiko hauek, maiz festa giroan egiten ziren: kalejira, musika, dantzak... beste
|
herrietako
jendea etortzen zelarik eta baita urruneko agintari jendea ere.
|
|
|
Egia esan, gure adineko aitona amonentzat ez da batere atsegina zure umeak bigarren lagun bat aukeratzea. Gehienbat, pentsatzen baitugu, aurrekoa mesprezatzeko modu bat dela eta
|
herriko
jendeak esango duenaz ere kezkatzen baikara.
|
|
|
Eskerrak emoten deutsuedaz, Algortan hainbat urtetan jaiak antolatzen egon zareelako (bost edo sei, oker ez banago), traba askoren gainetik eta zuen beharra modu desinteresatuan
|
herriko
jendearen zerbitzura jarririk.
|
|
|
Tabernarien elkarteko kideek Uztarriari esan dioenez" kezkatuta geunden
|
herrian
jende gutxiago zebilelako". Udalarekin lehen ere bilerak egin zituzten herrian ekitaldiak antolatzeko, baina haiekin" ezinezkoa omen zen" ezer lortzea.
|
|
|
Lehenbiziko astelehen hartatik,
|
herriko
jendea begirada susmatiak botatzen hasi zitzaion. Del Vallek hasperen egin zuen:
|
|
|
|
Herriko
jende asko sartzen zen tabernan: batzuk txikiteoan, besteak pintxo batzuk jatera; hauek kafea hartzera eta haiek kalimotxo edo batzuk, orduen eta egunen arabera.
|
|
|
|
herriko
jende herriko
|
|
|
Ho rrek guztiak ez zuen industria egitura sendorik sortubaina bai lagundu zuen kulturgintza arloko hainbat jenderen arteko harremanak trinkotzeko, zinema egiten ikasteko, teknikari multzo esanguratsu bat prestatzeko, ikasitako esperientziak konpartitzeko eta zinema egiteko borondatea rgi bat hedatzeko. Baita Euskal
|
Herriko
jendearen arteangogoa piztu eta zabaltzeko ere bertan egindako eta bertakoerrealitateari buruz jardungo zuen zinema ikusteko. Nolabait esateko, zinemaren inguruan kapital sozial berezi bat joan zen osatuz urte horietan guztietan, hain zuzen ere, oso oinarri produktiboa izango zena urte batzuk geroagozinema komertzialaren garapenerako.
|
|
|
Alde honetatik, esan behar da telebista handiek eguneko lau eta sei ordu bitartean ekoizten dituztela —telebista lokalen produkzio eredu klasikoa jarraituz: albistegiak eta mota ezberdinetako magazinak (kirolak, gizartegaiak,
|
herriko
jendea...) —, baina berezko produkzioarenmaila altuago hori kanpo produkzioaren ur askozaz sakonagoetan urtzen dela.
|
|
|
Plaza inguruko etxeetako pertsianak jaitsita zeuden, aldamenek aurrez erabaki gabeko protestaren seinale beharbada;
|
herriko
jendeak ez zuen batere ongi hartu jaialdia egitea, Udalak bereak eta bi egin zituen oztopatzeko, baina azkenean ez zen ausartu Guardia Zibilari hots egin eta jaialdia debekatzera; gizonek hilabete osoan erabili zuten gaia tabernetako elkarrizketetan, herria drogadikto, marikoi eta politikeroz beteko zitzaiela eta zerbait egin behar zela eta egin behar zela, azkenean, hala ere, tabernetako hautsak... Honengatik guztiagatik Ferminek inguruko etxeetako pertsianetara begiratzean, lepo eginen zuen pertsianen atzetik begira ari zirela,, Fermin bera, Harakin, Bazter, Manolo, Felipe, Esti eta abarren familien autoritate eta fundamentu eza ahotan harturik.
|
|
|
Fermini kafesnean baitaratu zitzaion gogoa; adiskideez aparte ez zuen Harakinek, Jexus Marik, are Bazterrek berak zuten laxotasuna
|
Herriko
jende klase guztiekin aritzeko. Ez zekien nola mintzatu, herratu egiten zen kodigo bila, autoritaterik onartzen zien aldika, baina gero mespretxatu egiten zituen, Malakatekoa izatea zama zitzaion.
|
|
2005
|
|
|
Guztiontzat dago zabalik. Inork ez du pentsatu behar txarto dantzatzen duenik, Euskal
|
Herriko
jendeak beti dantzatu duen eran baizik". Ildo horri jarraituz, Bizkaik Bilbo Dantzanen izaera aldarrikatu nahi du:
|
|
|
Udal Kirol Patronatoko arduradunek diotenez," jendea gustura dago igerilekuaren funtzionamenduarekin". Erabiltzaileen gehiengoa
|
herriko
jendea da, baina" kanpotik jende asko etortzen da instalazio honetara, eta oso irudi ona" eramaten dutela nabarmendu dute arduradunek.
|
|
|
Manuel Urrestik ospe handia lortu zuen sukaldari moduan; horrek eta Nafarroako lautada aldetik ekarritako emazte isil eta ederrak haietaz etengabe hitz egitea zekarren. Oso komentatua izan zen arazoz betetako haurdunaldi baten ondoren emazteak ezin izango zuela beste seme alabarik mundura ekarri, baita Mateoren garai ilunak ere, baina
|
herriko
jendearen aurrean glamour guztia kendu ziena Manuel Urrestiren auto istripua izan zen eta haren ondorioz gurpildun aulki batean igaro zituen urteak. Diru aldetik ere ez ziren garai onak izango emaztearentzat, baina bera beti bezain duin agertu zen kalea zapaltzen zuen bakoitzean, bere irribarre neurtuarekin egunonak itzultzen.
|
|
|
Emeki emeki ostatuko bezeroak arimaz bezainbat gorputzez zerbitzatzen hasi zen, nagusiaren gomendioz. Urte bat eman zuen Hot Barren, bizitzaz aldatzea erabaki zuen arte;
|
herriko
jendeak erran zezaketenaz beldur baitzen! Famaren salbatzeko, katedralean eliza laguntzaile zen Arbidetar baten aholkuak jarraituz Rachel eta Jacob oihal saltzaileen etxeko sehi bilakatu zen, Santa Izpiritu auzoan.
|
|
|
– Ea, Martin... –Andresek ez zuen
|
herrietako
jendearekin liskarrik nahi.
|
|
|
Argazkilariari hots egin nion. Telefonoz azaldu zidanez, Punto y Horan garai hartan bizpahiru argazkilarirekin lan egiten zuten, baina argitaratzen ziren argazki asko
|
herrietako
jendeak eginak ziren. Karreteak bidaltzen zituzten erredakziora, anonimoki askotan.
|
|
2006
|
|
|
gure
|
herriko
jendeak argi berrira esnatzean
|
|
|
Funtsean, politika horrekin lortu nahi dutena hori da: nekazarien bizi baldintzak hobetzea eta hiriko eta
|
herriko
jendearen arteko aldeak desagertzea.
|
|
|
Gainera, euskaldunen ondorengo asko ere ezagutuko dituzte, ziur; gauza jakina baita Argentina euskaldun askoren aterpe izan dela: Ipar eta Hego Euskal
|
Herriko
jende asko etorri zen garai batean; leku guztietatik etortzen ziren. Oso talde atsegina da.
|
|
|
Baten batek arrazoi osoz, galda liezadake, holako nobela probokanteakkometiturik, elizaz, politikaz eta sexuz mukuru, zergatik egon naizen uzkur etamutu borroka armatuaren aurrean? Segur aski aitzakia gorago zerrendatu ditudanarranguretan bilatuko dut, Euskal
|
Herriko
jende gehienaren antzera. Baina halaere, beti aipatu ditut borroka horren ondorioak neure liburuetan.
|
|
|
Fruta erosi etaerosi, hor ari gara denok, laranjak kiloka erosten.
|
Herriko
jendeari, gu baino askozdiru gutxiago uztera doanari, itxoiteko eskatzen dio fruta saltzaileak egun horietan.Zergatik. Estimazioagatik?
|
|
|
Baina ez dakit, hala ere ez ditut banda horiek Azpeitin edo Azkoitin imaginatzen. Gure
|
herrietako
jendea ez dut hola imaginatzen, eta gurera etorritako atzerritarrak ere ez. Bai, brometan egindako pintada bat izango da.
|
|
|
Eta ezin ahaztu, hainbat eta hainbat antzerki, Aste Santuetan, Jesusen Pasioa,
|
herriko
jende pila batek parte hartzen zuen, protagonisten artean gogoratzen ditut, Potxolo, Juanito Bikendi (Judas), Gurrutxaga eta abar, urte batzutan, ekitaldi hau tradizioa bihurtu zen herrian. Geroztik sortu ziren Azpeitiko Antzerki Topaketak, gaur egun Azpeitian dagoen antzerkirako zaletasuna, orduan egindako lanaren ondorioa da.
|
|
|
Juanito Telleria-k, Jauregiko presaren aldaparoko petrilean eserita (asper asper eginda, suposatzen dut), haurrekin solastea maite zuen; frontoira edo mojetara handik pasatzen ginen haurroi, gozokiak ematen zizkigun. Angel Giménez zen papelerako eta herriko jauntxoa, gutxitan ikusten genuen eta orduan traje eta betaurreko ilunekin, elizatik irteeran edo; inoiz ez zen
|
herriko
jendearekin hitz egiten gelditzen. Ernesto Ameriketan zegoela esaten zen, eta inoiz etortzen bazen –edo etorri zela esaten zenean– isildu bezala egiten zen herria.
|
|
|
Diputadue alegia] en nuestra Fábrica, concebiría el Cara al Sol en el órgano de la Iglesia. Y además donde yo escribí el discurso de la Unificación que leería Franco el 19 de abril de 1937" 836 Giménez Caballero tarren papeleran, edo inprentan, edo elektrokimikan lan egiten zuen
|
herriko
jendeak (gure aita papeleran hil zen lan istripu batean) 837 Maisua falangista zen, besoa altxatuta hasten genuen eskola," Isabel y Fernando" eta falangearen kantak kantatzen genituen (eskolako ordu atsegin bakarra), besoa altxatuta eta martxan ateratzen ginen plazaraino. Noizean behin, gaztetxo eta haurren Malagako musika banda edo etortzen ziren herrira eta, beren prakamotx eta alkandora urdin uniforme apainekin, martxa militar musikarekin kalejiran ibili eta gero –begi guztiak lore lore langilekumeok begira–, pilotalekuan kanpatzen zuten, gure inbidiaren aurrean.
|
|
|
Egun batean, baina, dendara abiatu baino lehen ostatu batean sartu eta te bero bat hartu zuen atseginez.
|
Herriko
jendeek jakin minez begiratzen zioten, baina bera beti saiatzen zen mundu guztia modu atseginean agurtzen. Denbora zuten herrikoek bere presentziara ohitzeko.
|
|
|
Olio orban zabalduaren berri tupustean jaso genuen Aloñak eta biok, ume kotxea hartuta paseatzera atera ginen batean. Lagunartean ez ezik,
|
herriko
jende ezagun samarrarekin ere dena zen umearentzako kuximuxi eta txutxuputxua, gurasoak ere pozez hartu behar duen tximinokeria hori guztia. Niniaren erakusaldi eta era guztietako aholkuen entzunaldien erdian, moldatu ginen baxoerdi batzuk hartzeko ere.
|
|
|
|
Herriko
jendea ez zen batere gustura: zerga handiak armada handia gustura mantentzeko, polizia zorrotza edozein ekintza politiko mugatzeko, manifestazioen debekua, ohituren zaintza eta bigilantzia, eta festa eta jolasen baztertzea.
|
|
|
Hala ere, Grigoriren begi liluragarri haiek bazuten oraindik nahikoa indar inguruko jendea xaramelatu eta bere mendean jartzeko.
|
Herriko
jendeak santutzat zuen, eta, hark eskatzen zuenean, ondasunak eta gorputzak eskaintzeko prest egoten ziren.
|
|
|
Nahiz eta bikotea ez egon maledizentziaren jakinaren gainean,
|
herriko
jendeak azkar baino lehen eman zuen argitara bi amoros haien joan etorrien berri, eta hurrengo goizean bertan atxilotu zituzten biak, bai Edith eta bai Freddy, eta denbora asko baino lehen epailearen aurrean ipini.
|
|
|
Qaannaaq
|
herrian
jendea kolore biziko zurezko etxeetan bizi da. Itsasoa eta fiordoa izoztu egiten dira urritik aurrera eta hala jarraitzen dute uztailaren amaiera arte.
|
|
|
Beatricek bere ondasunak Erromako San Pietro in Montorioko elizari eman zizkion, herriko behartsuen artean bana zitzan, eta eliza hartan hobiratzeko agindu zuen.
|
Herriko
jendeak martiri bat bezala jaso zuen Beatriceren gorpua, hil zuten plazan bertan. Klementeren bihozgabekeriak, mendeku gogoak eta amorruak hil zutela pentsatu zuen jendeak.
|
|
|
Zarautzen errazago izan da euskara ikastea erdara ikastea baino. Gaztela
|
herritik
jendea etorri eta euskaraz ikasi zuen. Villaherreros de Palencia herriaren izena gogoan daukat oraindik.
|
|
2007
|
|
|
Ez da gehiago lurrik, lanik ez etxerik. Ugaritu egin dira lurren desjabetzeak, herritik ihes egin beharra, hilketak, taldekako masakreak, mehatxuak, bortxaketak... baita lurren kutsadura ere,
|
herrietako
jendeari alde eginarazteko. Wayuutarron antolakuntzagatik, gizonekin baino gehiago emakumeekin egin dute topo mertzenarioek.
|
|
|
Batez ere Lesakan eman ditugu horrelako kontzertuak. Bertakoak izanik,
|
herriko
jendea etortzen da. Gazteak batik bat.
|
|
|
Iturriak
|
herriko
jendea edan du. Inor konturatu gabe.
|
|
|
Ehun bat pertsona irentsi omen ditu.
|
Herriko
jendea aztoratuta dago. Inor gehiago ez da ausartzen iturrira joaten.Beno, alkateak munizipalak bidali ditu zer gertatu den ikertzera, baina aholku zorrotz batekin:
|
|
|
Jente piloa batu gara aterpetxean, eta gauean mahai inguruan egon gara hainbat
|
herritako
jentea. Baten batek esan dau:
|
|
|
Schlegel-ek 1802an272 Oraindik 1854an, horrezkero bai, ideia hauen politizazioa zentzu nazionalistan martxan dagoenean?, J. Grimm-ek bi anaien hiztegi aleman handiaren hitzaurrean honela salatzen du/ harrotzen da: Frantzian, Espainian, etab., hizkuntza horien hiztegiak subentzio publikoei eskerrak egin diren bitartean, hiztegi alemana aitzitik gauzatu ahal izan da eskerrak, herriaren jaidurari bere ama hizkuntzarenganako?, eta argitaratu ahal izan da eskerrak, herriaren partaidetza beroari? 273
|
Herriko
jende xume burgo eta landatarra da hizkuntza eta literatura alemanari eusten diona. Grimm-entzat, hastapenetako herri kolektiboa da balada eta ipuinen, autorea?.
|
|
|
–Haurren eta etxeko ipuinak? (Kinder und Hausmärchen), 1812 Izan ere, bitartean Herder egon da (nahiz guk gero ikusiko dugun), eta haren herriaren kontzeptua,
|
herria
jende xumea bezala, goi mailen kontrarioa izaeran bezala kreatibitatean eta hizkeran, eta lehenago Rousseau, noski:
|
|
|
Ulergarria da, beraz, Gure> Herria> aldizkari intelektualak, baina zientzia ezadituengana zabaltzea helburu hartu zuenak, lankide komunak izatea gainerako aldizkari guztiekin: Gure>
|
erriak
jende ezikasiei zuzentzen zien. Eskualdunak egiten zuen moduan, gai zienti, koez hitz egiteko. SSLAB> eta RIEVek egiten zuten bezala?, era ulerterrazago batez azalduta.
|
|
|
1801 eta 1806 urteen artean eraikia, San Millan parrokia elizak nabe bakarra du eta eskualdeko elizarik modernoetako bat izateaz harro agertzen da. Baina
|
herriko
jendea gauza batez harrotzen da: elizako erretaulaz.
|
|
|
Horrez gain, azken aste hauetan Erdiz Batzarrak udala osatzen duten 15 herrietan bilera informatiboak egin ditu esku artean duten informazioa zabaltzeko, eta bidenabar herritarren kezkak biltzeko.
|
Herriko
jendeekin bildu diren bezala, eragile politiko eta sozial batzuekin egon dira larunbateko hitzorduarekiko haien atxikimendua lortzeko. Hortaz 15 batek bat egin dute manifestazioarekin, tartean, Baztandarren Biltzarra Elkartea, Baztan eta Ultzamako errugbi taldeak, Lekarozko Legate Elkartea, Baztango Mendigoizaleak, EHNE sindikatua, LAB sindikatua, Erratuzko Kultur Elkartea, Jo ala Jo Kultur Elkartea, Txaruta Pilota Elkartea, Baztango AEK, Gaztelu Abesbatza eta Ezker Abertzalea bertzeak bertze.
|
|
|
Bertze zapela herriko ostatukoa dugu. Naturaren abisuari aitzin hartu eta aste batzuk lehenago bertze bat jartzen ari zen
|
herriko
jendea. Hogeita lauaren ilunabarrean Domingo Borda Duhalderen istripuak horretan ari zirenen bihotzak urratu zituen.
|
|
|
Bai, ni oso gustura nabil. Eta koralera zamudioztarrak ez eze Txorierriko beste
|
herrietako
jendea be badator: Deriotik, Lezamatik…
|
|
|
–Ez diat
|
herrian
jende armaturik ikusi nahi, Dioni.
|
|
|
Orain parropiako sala handia herritarrez betea zen. Xirribikariak gero eta trenpe gehiagorekin ari ziren jotzen eta
|
herriko
jendeak, irriz, dantzan, buruko beltz gorri brodatuak zituzten muntaines andre adinekoak denak baino airosago, esku zartaka eta biraka ari zirelarik.
|
|
2008
|
|
|
Urriaren 17an umeei zuzenduriko La llave mágica, azaroaren 29an Irina Palm eta umeei zuzenduriko film bategaz emongo dute amaitutzat urte honetako Zineforum zikloa.
|
Herriko
jentea elkartu daiten aitzakia moduan proposatu dute filmeak ikusi eta ondoren berauen inguruko komentarioak egiteko batzea orain urtebete sortutako Atxondoko Lamiak elkarteko emakumeek. Filmak ikusi eta geroko, aurreko emanaldietan bezala, pasta batzuk jan eta kafea hartuz pelikularen inguruko bakoitzaren inpresioak elkarrekin konpartitzea da proposamena.
|
|
|
Lehenengo maratoiak lau helburu zituen: Lasarte Oriako euskaldunok 40 ordu euskaraz etengabe egiteko gauza garela adieraztea; euskararen inguruan ahalik eta
|
herriko
jenderik gehiena biltzea; herriko euskaltzaleak elkarrengana biltzea, beren arteko tirabirak hautsiz eta maratoia Euskal Herri osora zabaltzea. Esan daiteke lehenengo hiru helburuak bete direla, beraz, edizio honetan" euskararen erabileraren normalizazioa sinbolizatuz, euskararekin motibazioak sendotu nahi dira". Amaitzeko zortzikoteko bi kidek, Rebeka Garzesek eta Jokin Ayerregarayk hartu zuten hitza eta zertan dabiltzan lanean azaldu zuten.
|
|
|
Lehenik eta behin, elkartasuna egiteko modu bat gure prozesuen inguruko informazio zuzena bilatzea eta jasotzea izan daiteke, ohiko komunikabideek ez ditzaten saldu gure herrietako albiste osatugabeak. Bigarrenik, ez dira identifikatu behar transnazionalen interesak
|
herriko
jendearekin, transnazionalekin gure herrientzat onuragarriagoak diren kontratuak sinatzerakoan zuen herrietan ere babesa izan dezagun. Oraino, kontratu hauen %80a transnazionalentzat izan da, eta %20a baliabideen jabe diren herrientzat.
|
|
|
Webguneko Gaiak atala ikustea besterik ez dago. Hainbat
|
herritako
jendearen kontakizunak baitaude grabatuta.
|
|
|
Ni, izan ere, daukadanarekin konformatzen nauk, kristau on bat bezala.
|
Herriko
jende asko zatorrek mandoak eta ferratzera gurera. Baserria ere poliki zihoakiguk.
|
|
|
|
Herriko
jendeak ohitura zuen bisita egiteko amonaren etxera, gurasoak eta haurrak joaten ziren Susanaren jaiotza ikustera. Etxetik ateratzean txanpon batzuk uzten zituzten akolito baten irudiak zuen otarretxoan.
|
|
|
historio egileen bitartez garbi ageri da: berezitasuna,
|
herriko
jendeen baitan
|