|
2000
|
|
|
Marilyn Monroeren heriotzarena ez aipatzeagatik. Baina arerioak ere bazituen, bere agintaldi laburrean Cochinos badiako porrotean, ia Hirugarren Mundu Gerra batean eta Vietnamgo gerran bere
|
herria
sartu zuen gizonak. Eta etsai horiek ez ziren nolanahikoak izango, duela 37 urte hil baitzuten tiroz Dallasen, eta oraindik garbi jakiteke baikaude nor zegoen hilketa haren atzean:
|
|
|
74,5 kilometroan azkenean, Arrasatera hurbildutako orori ongi etorria ematen dion kartela igaroko dugu. Dena den,
|
herrian
sartu baino, ibilbide honetan egingo duguna segituan ezkerrera jotzea izango da, Aramaio Bilbo norabidean (Arrasate herria lehen ibilbidean jorratu genuen).
|
|
2001
|
|
|
IKER: Europara Euskal
|
Herritik
sartu zen surfa: orain mende erdi edo, amerikarrak Miarritzera etorri ziren film bat grabatzera, eta zer nolako olatuak zeuden ikusita, Amerikatik taulak bidaltzeko eskatu zuten.
|
|
|
Oso goibel joan zara.
|
Herrira
sartu orduko euria hasi du eta ez duzu euritakorik, baina berdin zaizu, busti bustita zaude, bai kanpotik eta bai barrutik ere. Etxera iritsi zara, ezin dituzu Abelioren begi berde handiak burutik kendu.
|
|
|
Egun zenbaiten buruan sorginak
|
herrira
sartu ziren. Herritarrak ur botaka ari ziren emazte itsusi horien ehaiteko, bainan uste ez zutena gertatu zen:
|
|
2002
|
|
|
–Aizue –abisatu zuen Julenek– R
|
herrian
sartu da. Alex, Alex bada behintzat, segituan iritsiko da.
|
|
|
Kanab Estatu Batuetako hegoaldeko herri nekazari girokoa zen, eguzkitsua, zapala, isila eta lasaia.
|
Herrira
sartu ginenean apenas zebilen jenderik bere kale garbi zabaletan. Laster aurkitu genuen lo egiteko lekua:
|
|
|
Kiskaltzen ari zen
|
herrira
sartu aurretik, Alemaniako nahiz Italiako abioien berri eman zioten iheslari batzuek. Gobernazioko funtzionario ezezagun batek bonba zati batzuk erakutsi zizkien bildutakoei.
|
|
2003
|
|
|
Harrituta itxi ginduzan guztiok, Arrazolako eleizan, herri guztiaren aurrean, mezea euskeraz emoten ikusi genduanean. Mezea euskeraz emotea egunero edonon ikusten dana da aspaldion, baina gogoan izan daigun, kristinau fedea gure
|
herrian
sartu zanetik, hemen mezaren liturgia beti beti latin zaharrean egiten zala, munduko beste herri askotan lez. Ba egozan, bai, meza santuaren erdal itzulpenak (euskerazkorik bat baino ez neban ezagutzen orduan:
|
|
|
Zuzen zioen urregorriarena. Faxistak
|
herrian
sartu ostean egin zutena lekuko.
|
|
|
Hala da ze, harrezkero hark ekarri behar zidan erantzuna itxaron beharrak barrua ziztatzen zidan. Bada, barrua lasaitzearren, faxistak
|
herrian
sartzekotan zireneko hartatik aurrerakoak ordenatzeari ekin nion. Horrela, oroimenaren hegalek herriko elizako sakristiara eroan ninduten.
|
|
|
Faxisten hatsa gainean zuten. Hain gainean ze, norbaitek bere eldarnioan faxistak
|
herrian
sartzen, benetan sartu baino lehen ikusi uste izan zituen. Eta ergel hori, gerrako hildako ergelena izan zela esan liteke.
|
|
|
Neure ezkontzarako moduan nengoen. Eta horrela,
|
herrian
sartu nintzen, hegoaldeko bidetik. Ikusi nindutenek ez zidaten jaramonik egin.
|
|
|
–Eta faxistak
|
herrian
sartu ostean, handik ihes egitea lortu duen baten bat etorri zaizu? –galde egin nion Mallonari.
|
|
|
Ez zehatzegi, ostera. Ibiltariak
|
herrian
sartzean istiluren bat izan omen zen, eta Mallona jauna tartean sartu. Tiro batek ezkerreko begia eraman zion.
|
|
|
Gauez batez ere. Komando ausart batek itsasadarra igaro eta
|
herrian
sartzeko ahalegina egin zezakeen.
|
|
|
Alfereza zela; Erregularren alfereza, Alhucemako 8.eko Taborrean. Askatu eta, hara!,
|
herrian
sartu ziren mairuekin joan huen.
|
|
2004
|
|
|
Herri barnea inguratuz, garai bateko harresi sendoaren aztarnak daude ikusgai oraindik. Leintz Gatzagak hasieratik izan zuen harresia, eta jatorrian
|
herrira
sartzeko zazpi ate bazituen, egun bost besterik ez dira geratzen. Aterik handienak Gaztela Leongo armarria dauka gainean.
|
|
|
Uztailaren 21ean zutabea Beran sartu zen tiro bakar bat ere bota gabe. Izan ere, errepublikarrek Bidasoatik behetik Endarlatsako zubiaren beste aldera atzera egin zuten, faxistak mugaldeko
|
herrian
sartu bezain laster zubia leherraraziz. Handik gutxira, Beorlegi iritsi zen eta zutabearen agintea hartu zuen (Esparza, 2000:
|
|
|
Globalizazioaren fenomenoekonomiko horrekin kapitalaren eta jendearen mugimendu libreetarako ez direla inola etainondik eragozpen izango aurresuposatzen da. Haatik, ekonomia garatuek gero eta mugahertsiagoak jartzen dituzte hirugarren mundukoen miseria eroso bizi diren
|
herrietan
sar ezdadin. Azken buruan, jokoan dagoena cz da soilik baz.tertu ekonomikoen bizia. giza eskubideen defentsa egiteko neurriak baino.
|
|
|
Eta jarri da Gino zelatxoan, eta eskuekin heldu dio manilarrari, eta Livia geratu da Ginoren besoen erdian, koadroan jarrita eta hankak dilindan. Gero aldatsa jaitsi dute eta
|
herrira
sartu dira, astiroago, eta kale guztietatik pasatu dira, bat bera ere utzi barik, Liviaren hankak dilindan, sandalien sokak orkatilen buelta bueltan, belaunak agerian.
|
|
|
Alboetan motor bana eta atzean kotxea eraman zituen ehun eta hamar kilometroz. Gero,
|
herrira
sartu barik, egunero moduan, bihurgunea hartu eta Altamanteko monasteriora igo zen, eta motorrak eta kotxea atzean.
|
|
|
Zubia zeharkatu behar duzu, beraz,
|
herrira
sartzeko. Eta errekaren beste ertzera helduta, lehenengo etxeak ikusiko dituzu, edo ez, ze, eguzkia badago, kordeletatik zintzilikatutako izara garbitu berriek ez dizute harago ikusten utziko, baldin eta Livornotik datorren haizeak ez baditu apur bat dantzarazten, eta orduan bai, berriz ere ikusiko dituzu etxe zuriak teilatu gorriekin, leihotik leihora berbetan ari diren gizon lodi bi, atso batzuk atarian marmarrean, umeak baloien eta uztaien atzetik korrika, eta bat edo beste Emarantz datorrena arrantzara.
|
|
|
Are gehiago, batzuetan bat bateko sukar ilaun batek jota, British Film Institute ra joan eta filmak arakatzen aritzen zen irudi haien bila. Zuri beltzean, gizon bat ailegatzen da maleta beltz batekin herri batera; gizonak,
|
herrian
sartu ahala, jendea etxeetan nola ezkutatzen den nabaritzen du; hasieran uste du hargatik dela, baina, hobeki erreparatu ondoren, maletarengatik dela ohartzen da; maleta lurrean utzi eta itzulika hasiko da; kuzkurtu eta maleta irekitzera doanean, atzera egiten du izuturik, eta horrela behin eta berriz.
|
|
2005
|
|
|
Ez badira elizan elgarretaratzen, ez badute elgarrekin zerbait egiten, non haziko dute beren familia bizia? Eta hemendik zenbait urte, apezak berriz izanen direlarik (apezak berriz izanen direla sinesten dutenetarik bainaiz)
|
herrian
sartzean jadanik martxan den multxo bat, herriko Eliza eskutan hartua duten giristino talde bat izateko partez, hutsetik abiatu dute. Batzuk hautsi, bestek peka.
|
|
|
Erri etxe eder baten bizi zan Saguak irten zuen bein kanpora, jakin nairik zer igarotzen zan zelai ta basoetan. Aurkitu zuen beste Sagu bat inoiz
|
errian
sartu gabea ta basoan beti azia. Ondo egonak elkarri emanik, diotsa kanpokoak:
|
|
2006
|
|
|
Topalekuko logotipoan ate eta leiho handiko txokoa irudikatu dute, katalanek Euskal
|
Herrira
sartzeko duten atea eta euskaldunek Katalunia ikusteko duten leihoa, alegia. Hortik abiatuta, erakundea espai gune, katalanez ugaritan banatuta dago.
|
|
|
Ordainlekutik igaro ostean, Gares eta harrobi aldera bideratzen gaituen 71 irteera hartu dugu. Arrizabalaga
|
herrira
sartu eta ezkerrera harrobi handi bat ikusi dugu. Inguru eder horretan egitekoak gara gure saioa.
|
|
|
Elizondok buelta handia eman du, ez bakarrik zeharbidea. Hurrengo plan honetan falta diren
|
herrian
sartu ditugu. Arizkun, Arraioz, Oronoz Mugairi eta Almandoz sartuko dira, 3 milioi euro hurbileko aurrekontuarekin.
|
|
|
Bouthierri buruzko albistean agertzen zen Pauillac
|
herria
sartuta, jakin zuen Gironda eskualdean zegoela, Bordeletik ez oso urrun. Herriari buruzko aipamen gehienek bertako ardoekin zuten zerikusia.
|
|
|
Noiz edo noiz, portua mukuru zegoenean, milizianoek ez zieten heldu berriei
|
herrian
sartzeko baimenik ematen.
|
|
|
Han Marcus eta Narcissa Whitman bikotearekin bat eginda, Clearwater River ibaiaren inguru honetara etorri ziren. Marcus eta Narcissa Whitman Cayuse indioen artean geratu zirelarik, Henry eta Eliza Ni Mi Pui
|
herrian
sartu ziren. Azaroaren 2an izan zen horien lehenengo eguna hemen.
|
|
2007
|
|
|
Kanpoko eraso ohikoei aurre egin nahirik, harresi bat altxatu zuten herria sortzeaz batera, eta gaur egun bere horretan dirau. Jatorrian,
|
herrian
sartzeko zazpi ate egon baziren ere, gaur egun horietako bost baino ez daude. Ate nagusia mendebaldekoa da eta Gaztela eta Leongo armarria du.
|
|
|
Inmigrazioa mugatzeak:
|
Herrira
sartzeko, kanpotarrek bete behar dituzten baldintzak biltzen ditu, eta kultur asimilazio eta ekonomia irizpidearekin lotura handia duen baimengarri hitzaren definizioa ematen du.
|
|
2008
|
|
|
Zehazki, lurra botatzen jardun dute langileek egunotan eta irailean itxaroten dute asfaltatze lanei ekitea.Lanak noiz amaitzea itxaroten daben zehazterik ez dutela esan arren, inportanteenak udazkenean egitea aurreikusten dutela esan digute Udalean.Urte askoan eskatutako kontua da Apatako sarreran biribilgunea egitea. Izan ere, gaur egun dagoen moduan oso arriskutsu dago, batez ere, herritik ateratzeko bidea; ez da ondo ikusten eta herritik irten edo
|
herrira
sartzeko denbora larregi eman behar izaten da bidegurutzean zain. Urte guztiotan istripu larririk izan ez bada ere, bidegurutzearen egoera oso arriskutsua da gaur egun. Biribilgune barria eraikita, Hirubide eta Itziar tabernen artean izango da Atxondoko sarrera eta irteera errepidea.
|
|
|
Inguru tropikala da, kanal artifiziales betea. Gaua barkoan pasatuko dut, eta ardua iritsi da Euskal
|
Herrirat
sartzeko.
|
|
|
Kasu honetan, espezie ezagun hori zezen igela zen (Rana catesbeiana), Europako hainbat
|
herritan
sartu den Ipar Amerikako igel inbaditzaile bat. Besteak beste, Frantzian sartu da, toki jakin batzuetan, eta horrek aukera eman die metodoa fidagarria dela baieztatzeko.
|
|
|
Nazio kulturalaren ezaugarriak zehazten ez dituen diskurtso abertzaleak, hortik abstrakzioaren kritika Iturriagaren aldetik? de facto, Euskal Herriaren izenean nazio menderatzailearen hizkuntzan ondutako kultura eta
|
herria
sartu nahi digu. Nahi gabeko iruzurra izango da agian gure semantika arazo hori, baina, nolanahi ere, esku artean zer daukagun ez baldin badakigu, ezin ondo ibili.
|
|
|
Azokarik ezagunena gaur bertan da, Djennen; urrun dago, ordea, eta bidean daukagun beste batean gelditu gara. Hainbat kilometro lehenagotik ikusi ditugu familiak zaldiz tiratutako gurdi koloretsuetan, azkenean
|
herrian
sartu garen arte.
|
|
|
harrizko zubi batikusi dut
|
herrian
sartzeko. Eta beste gauza
|
|
|
Eibarren errespetatu zituzten etxebizitzen artean, Romero gerra diputatu ohiak zuena. Ospa egin aurretik bederatzi lagun atxilotu eta beraiekin eraman zituzten; eta Arrazainek zioenez ez zuten edozein atxilotu,
|
herrian
sartu aurretik zeukaten zerrenda batean ageri zirenak baizik245 Nork egindako zerrenda, ordea. Ustez behintzat, eibartarrak ezagutzeaz gain, azken hilabeteko gertakizunen jakitun zegoen norbait izan behar zen.
|
|
|
Horren inguruan bertsio kontrajarriak ditugu, Extramianak eibartarrek herritik alde egin aurretik baliabide militarrak deuseztu zituztela badio ere (Extramiana,: II. liburukia, 186, 60 aipua), Piralak eta Hernandok diote Eibarren eskuratutako fusilekin Lizarragak batailoi bat armatu zuela1123 Ez zen horrenbeste makina suntsituko, karlistak
|
herrian
sartu ostean Ibarzabal komandanteari bahitutako tresna piloaren berri dugunean1124 Armak entregatzearen inguruan, Sarasketak dioenez, abuztuaren 15eko egunsentian,«, se dió principio a la entrega de los fusiles por parte de los voluntarios a quienes por su edad o achaques les era imposible formar parte de la emigración» (Sarasketa, 1909:
|
|
|
Frantziakoa nafarra baino erreal laurden bat merkeagoa zen pinta erdi bakoitze ko. Biztanle batzuek hornitzaileak
|
herrian
sartu baino lehen erosten zietela ikusirik, olioaren kasuan, alondegikoek«, cobraran en la alondiga un real en arroba el aceitte que compren los partticulares para el consumo de su casa a los Arrieros.
|
|
|
Gorostidi bonapartetiarren aurkako gerratean ibilitakoa zen, «Gorostidi harrapatu nahian, Espainiako Independentzia Gerran zehar aritutako gerrilari ospetsuenetariko bat zebilen. Gaspar Jauregi,. Artzaia??, liberalismoari atxikitua,? Jauregik orpoz orpo jarraitzen zuen Gorostidi, honi arnasa hartzeko betarik emon gabe, eta presio honen ondorioz Gorostidik gauza handirik egiten ez zuen arren, bai behintzat urduritasuna zabaldu Gipuzkoa osoan,
|
herrietan
sartuz, anoak eskatuz, armak eta gizonak bilduz» (Iparragirre, 2001: 212).
|
|
|
I. Karlistaldian zehar, Eibarko liberalek Hirurtekoan zehar hasitako bidea sendotu zuten eta milizianoen kopurua dugu liberalismoaren indar eta oldarraren adierazle nagusia. Gerraren hasieran, hirigunearen defentsa ez zegoen antolatuta, 1834ko urtarrilean karlistak
|
herrian
sartu eta alkatea bahitzeko gaitasuna erakutsi zuten-eta. Handik aurrera, Jauregirekin joandako boluntarioen hutsunea ahal zen moduan bete, eta uztailean eibartarrek Zabalaren gudu taldearen erasoari aurre egin zioten.
|
|
|
Guk beste hau gehituko genuke: babesik gabe zeuden
|
herrietan
sartu, eta udalkideak mehatxatuz gerrarako baliabideak eskuratzea, besteak beste, jantziak, dirua, anoak eta noski, armak; Soraluzeko errege arma fabrikak gerrillari bizkaitarren erasoa jasan zuen 1808ko abuztuaren 15ean, eta su eman aurretik bertan biltzen ziren arma guztiak eraman zituzten (Kasper, 1992: 70, 71).
|
|
|
Gerraostean, liberalak izan ziren elizgizonei buruzko informazioa eskatu zutenak. Udalaren erantzunak zehazten zuenez, Sarasuak eta Ezenarrok armada liberala
|
herrian
sartu baino egun batzuk lehenago alde egin zuten herritik, eta Bergarako Konbenioa sinatu eta egun batzuetara itzuli ziren. Edonola ere, Sarasuak ez zuen asko iraun, 1839ko urrian ez baitzaigu herrian zeuden apaizen zerrendan agertzen803.
|
|
|
Bermeoko kanpinerako seinaleztatua dago, eta hortaz,
|
herrira
sartzerakoan agerbideak ikusten hasiko da bidaiaria. Azkenean futbol zelai eta hilerriaren ondoan dagoen txoko batera iritsiko da ibiltaria zeinu horiei jarraituz gero.
|
|
|
Izan ere, Kultura Sailetik emandako azalpenen arabera, Donostian urri bukaeran eta azaro hasieran egiten duten fantasiazko eta beldurrezko zinema maratoiaren jarraipen modukoa da. Donostiakoa bukatu eta gero, Gipuzkoako beste lau
|
herri
sartuko dira zinema maratoi horren zirkuituan; horietako bat Arrasate izango da.Fadoei dagokienez, berriz, fadisten belaunaldi berriaren ahotsik aitortuenetako bat ekarriko dute Amaiara: Ana Moura portugaldarra.
|
|
|
Bestalde, elkarteak goizean egindako batzarrean, zei
|
herri
sartu ziren atzo ofizialki Udalerri Euskaldunen Udal Elkartean: Azpeitia, Ezkio Itsaso (Gipuzkoa), Atxondo (Bizkaia), Mallabia (Bizkaia), Otxandio (Bizkaia) eta Areso (Nafarroa).
|
|
2009
|
|
|
Jada Narroseko jauregi parean, Anjel Lertxundi ikusi nuen urrutira malekoian, liburu lodi bat besapean zuela. Errepide aldameneko espaloiari jarraiki, jauregiaren zubitxo azpitik pasa eta
|
herrian
sartu nintzen. Berehala, parrokia ikusi nuen.
|
|
|
Hasieratik egin zitzaion pairagaitz etakideari, berak herriari bizia ematen zion bitartean, herria emozio handiz arbitroari hijoputaka ibiltzea. Etakide batek oso ondo kontatu du zelako amorrua sentitu zuen gure
|
herria
sartua zen ataka gaizto horietako batean, bere ustez hil edo bizikoa, bera sasian, ezkutuko kontaktu bat San Mames inguruan egin behar eta zaleen orroak entzutean, zaleen pasioa. ETAk ezin izan du amodio hori bereganatu.
|
|
|
Maria Gonzalezek jasoa duen moduan, (2008: 35), «naziek Ipar Euskal
|
Herrira
sartu eta bertan argitaratzen ziren bi kultur aldizkari mututu zituzten: Gure Herria eta Euskaltzaleen Biltzarra, hain zuzen ere».
|
|
|
Arma bat esku artean eramateko gai izatea zen Lubangak haurrak errekrutatzeko eskatzen zuen baldintza bakarra, fiskalaren arabera. Gerrillariak
|
herrietan
sartu eta haurrak indarrez bahitzen dituzte. Horrek sor ditzakeen traumak ekiditeko, familia askok haurrak zuzenean gerrillaren guneetara bidaltzen dituzte.
|
|
|
Euskaldunak ginela esanda ez zigun kafea kobratu Nabilek. Pozik zegoen Poliziak
|
herrira
sartzea debekatu ziolako eskuin muturreko politikariari. Hauteskundeetan parte hartzea ere garrantzitsua zela zioen, Israelgo naziotasuna duten arabiar askok (1948ko gerraren osteko zatiketan Israelgo estatuan geratu ziren palestinarrei arabiar israeldar deitu ohi zaie), Knesset parlamentutik ezer gutxi espero duela jakinda ere.
|
|
|
Begiak itxi eta irekitzea bezala izan zen. Autobidea ireki, eta hurrengo egunean bertan inor ere ez zen jadanik
|
herrira
sartzen.
|
|
|
Atzokoan ere, gerrillarien mututasunari erantzunez, operazioarekin aurrera jarraitu zuten militarrek. Armadako iturrien arabera, LTTEren esku zeuden beste bi
|
herrietara
sartu ziren. Era berean, herenegun zabaldutako pasabidetik gatazka eremuan harrapatutako 3.000 zibil gehiagok ihes egin zuten.
|
|
|
Ordutik Presevo kanpoan dago. Garai hartan Leposavic, Zvecan eta Zubin Potok serbiar
|
herriak
sartu zituzten Kosovon, eta Presevo atera. Helburua oso argia zen:
|
|
|
Amezketakoa historiara anekdota xelebre moduan pasatzeko modukoa zen, iruzurra izateko nabarmenegia eta lotsagabeegia baitzen II HEren boto guztiak POSIri ematea, are gehiago Fernandez de la Vegaren herrian ere antzekoa gertatu zenean PSOEren botoekin. Baina hanka hainbeste
|
herritan
sartzeak eta gehienetan leku berean sartzeak, horrek ezin du letra txikiko anekdota izan eta hala izan da hedabide nagusietan, are gutxiago Euskal Herritik kanpoko boto zurien eta baliogabeen kopuru bereziki handiak ere susmoa txarra piztu duenean, eskandalu politikoa baizik.
|
|
|
Billa Okako eliza eskuinaldean utzita,
|
herrian
sartu, eta edanlekura iristean 90, ko bira egingo dugu eskuinera Fabrika errekastoaren ondoan segitzeko. Santiago Bideko seinaleak lagun, zuzen hartuko dugu, eta, porlanezko zubi bat igarota, eskuinera egin, eta artadirantz abiatuko gara.
|
|
|
Joan den irailaren 24an NEB Nafarroako Ezker Batuak aurkeztu, eta Nafarroako Parlamentuak onartu zuen Euskararen Legeari aldaketa egiteko proposamena. Bederatzi
|
herri
sartzen ziren proposamen hartan aipatuez gain, Artazu, Girgillao, Ma, eru, Villatuerta eta Zirauki. Proposamena onartu ostean, NEBek berak zuzenketa egin zion bere proposamenari, eta Beriain sartzeko eskatu zuen.
|
|
|
Basotik irten bezain pronto, Uzkiano
|
herrian
sartuko gara. San Migel eliza ondotik igarota, errepidera jaitsiko gara, haren ezkerretik abiarazten den beste batetik ekiteko.
|
|
|
Errekak ez zekarren ur askorik, aise pasa gintezkeen harri batetik bestera saltotxoak emanez. Ez nuen, ordea, aurrera jo, ez nuen erreka igaro, ez nintzen
|
herrian
sartu.
|
|
|
Hasieran trakets samar, baina lanik handiena zaldiak egin behar zuen, eta oker handirik gabe heldu ginen Aizarnaraino, erretolika handirik gabe.
|
Herrira
sartu aurretik, bide aldapatsu eta estu samar batetik gora hartu genuen. Bizargabeak itxaron behar zidan lekuraino heldu ginen, pinu arteko zabaldi batera.
|
|
2010
|
|
|
Bide ondoan ere jaurtigaiek hondatutako tankeak zeuden. Kanpoko aldirietan eta
|
herrietan
sartzean hondakin luzeak eta barrikaden paisaia. Hiri kanpoaldean Jünger eta bere konpainiaren bi ofizial txalet batean kokatu ziren, non lorategi zabal eta terraza lasaia zituzten.
|
|
|
Rif eta Euskadi eskualde matxinoak ziren bietan, garbiketa militar eta estrategia kolonialistaren pentsamoldetik. Jendetza eta
|
herriak
sartuak izan ziren XX. mendeko gerra totalaren bonbardaketen esperimentu erabatekoetan. Horrez gain Gernikako sarraskian teknologia alemaniarra agertu zen eta Rifekoetan ere bai, Alfonso XIII.engandik Primo de Riverarengana, Stoltzenbergen teknikariengandik Francoren Legioaren soldaduengana.
|
|
|
Ordurako, ordea, joana zitzaidan autoan aurrera segitzeko gogoa. Urrutirago joan beharrik gabe, Pancorboko
|
herrian
sartu eta autoa hantxe gelditzea erabaki nuen. Gero, autotik irten eta paseo bat egin nuen herriko kaleetan.
|
|
|
Faktore horien garrantzia bistakoa da enpresentzat konfiantzazko esparrua bermatzea giltzarria baita jarduera produktiboa bideratzeko. Horrekin batera, atzerriko inbertsio zuzenarentzat dagoen esparru zehatza ere kontuanhartzen dute enpresek, hots
|
,
herrian sartzeko dauden arauak, eragiketak eta jarduera ekonomikoak egiteko dagoen lege esparrua, AIZren inguruan herriak dituennazioarteko akordioak, atzerriko filialei ematen zaien tratua... Gainera, garrantzihandikoak dira, orobat, herrialdeko merkatuen egitura zein funtziona mendua etabertako pribatizazio politiken eta merkataritza zein zerga politiken izaera etaorientazioa, hauek zenbat eta kutsu liberalagoa izan, orduan eta pizgarri gehiagoizango dute enpresek bertaratzeko.
|
|
|
Sunbillako bidegurutzean bortz hildako izan dira, baina egunero izaten dira eskapadak eta egunero errepide nagusira sartzeko eta errepidetik
|
herrira
sartzeko arriskua izaten dute sunbildarrek.
|
|
|
BORTZ HILDAKO«Ez dakit zenbat ordaindu dugun, dagoeneko bortz hildako izan baitira Doneztebe aldetik
|
herrira
sartzeko bidegurutze horretan, eta eskapada latzak ere gertatu dira eta gertatzen dira»
|
|
|
Zestoako alkateak, Joxepe Aranburukoak, elizatik atera omen zuen 1676an con fuerza y violencia Bartolome Ugalde goizuetarra, legez kontrara dirua
|
herrian
sartzeagatik: Por introducir moneta falsa.
|
|
|
Handik bi egunera matxinatuak
|
herrira
sartu ziren: " Euskaraz ere ezin genuen berbarik egin, jo egiten gintuzten bestela eta.
|
|
|
Baiñan kultura moldeak iraunkor eta sendoak izan ditezen, lana egin behar delakoan gaude, eta nola! Gure antze izkuntzaguztiak ikastea, bai doiñu, itz, poesia, ritmo nola musika tresnek dituzten tankera bereziak; hauk bitartekotzat erabiltzeko, iduritzen bai zaigu gure herriak sortu dituen gauzak, herritar bati egokienak izango zaizkala, eta halaber, herritar honek horien bitartez egindakoa sakonkiago
|
herriaren baitan
sartuko dala". tuen bost telebista dokumenM K 1 ■'! 2 taletarik bi Euskal Herriari eskainiak ziren. Lehenengoan horrela aurkeztu zuen Herri■_ 1HL aren historia:
|
|
|
Jose Solchaga ere Bilbotik heldua zen bere soldaduekin, baina Juan Yague erregular eta legionarioekin bertaratu zenean gerlak eta errepresioak beste izaera bat hartu zuten. Langileak laster errenditu ziren arren, Afrikako tropek
|
herrietara
sartu eta, nor nor zen bereizi gabe, hilketak, bortxaketak eta benetako basakeriak egin zituzten meatzarien auzo eta baserrietan. Afrikako Ejertzitoarentzat anarkistek, komunistek edo sozialistek ez zuten errebelde moroek baino tratu hoberik merezi.
|
|
|
Hor daukazu bereizketa etengabe hori, onartzen dutena, beren gain hartzen dutena. Euskal
|
Herrira
sartzea Etxaluz, ezinbestekoa da bientzat... Sentitzen duzu indar bat...
|
|
2011
|
|
|
(83 or.)(...) ez da izan eta ez da sekula izango bi hizkuntzez ondo mintzatuko den herririk. euskal herriaren hizkuntza euskara izango da ala espainola edo frantsesa. eta aurrerakoan ere orain arteko bidetik joanez gero, seguru baino seguruago azken biok bakarrik geldituko dira bizirik euskal herrian. (99 or.)(...) euskal herrian elebitasuna erdaldun
|
herrian
sartzeko zubia da. zubi horretan gaude orain: diglosian. hurrengo urratsa denok espainolez hitz egitea izango da eta Iparraldean frantsesez. geure buruok engainatzen ari gara elebitasuna aldarrikatuz. euskal herrian espainola ala euskara garaile aterako dira.
|
|
|
Baina lekukoen esanetan, Rufinok berak heriotz zigorrik euki ez izanak asko lagundu ei eban. Juan de los Ríos izeneko beste gizon bati be euren izenean berba egitera deitu eutsien, frankotarrak
|
herrira
sartu ziranean ondo etorria egitera urten ebanez eragina eukiko ebala ta, baina ez ei zan agertu. Caballero jaunak Zearretatarren alde berba egin eban, baina ez zan nahikoa izan fusilamentutik salbetako.
|
|
|
Transmisioa da festibalaren bihotza. Eta inauteak
|
herrian
sartu behar du. Gure kulturaren bizia laguntzeko bide bat da, bizi dela frogatzen du.
|
|
|
baina lastasorta tipi bat zeuretako utziz, zeren buruan ezin baztertu zenuèn ideia baitzebilkizun biraka ordurako. Gero, Erize Etxetik bueltan,
|
herrian
sartu, eta Quiricoren tabernaren aitzinean gelditu zinen, Goiko Plazan eta Kale Nagusiko goiko aldean doi, aitaren aginduaren bigarren partea betetzeko prest.
|
|
|
Mikelen oroitzapen lauso bati jarraituz, pare bat
|
herritara
sartu ziren jatetxe arrastorik aurkitu gabe. Azkenean, laurak jotzear zeudelarik, errepide bazterreko lokal batean sartu ziren.
|
|
|
Palestinako arabiarren kontra aritu ziren handik aurrera.
|
Herrietan
sartu eta jendea sarraskitzen zuten, arabiarrak beren lurretatik botatzeko.
|
|
|
Jose Sagarna Larruskaingo abade laguntzailea eta Zelestino Onaindia Zuluaga Elgoibarko abade laguntzailea fusilatu egin zituzten, euskaltzaleak eta abertzale joerakoak zirelako. Azkenik, kontuan hartu behar da Karmengo Komentuko priorea Aita Martin Mariaren Bihotz Garbiarena, joera nazionalistakoa zela eta, horregatik, frankistak
|
herrian
sartu zirenean, preso hartu zutela eta jarduera nazionalistetan parte hartu zuela leporatuz, prioretzatik kendu egin zutela eta atzerrira bidali (Urkiza, 1992: 289 eta 404 eta Urkiza, Unzueta eta Fdz. De Mendiola, 2005: 380).
|
|
|
Bestalde, FAMMA Cocemfe Madrid erakundeak udalerrien zerrenda beltza berritu du. Zerrenda horretan, ezgaitasuna duten pertsonekiko konpromisorik ez duten
|
herriak
sartzen dira, eta ONCE Fundazioak liburu bat argitaratu du, profesionalek hiriak diseinatzean kontuan hartu behar dituzten printzipioak biltzen dituena.
|
|
|
Atentatua gertatu ondoren, Hitlerrek aldarrikatu zuen hango biztanleek herrian ezkutatu zituztela bi gerrillariak, eta Lidice suntsitzeko agindu zion bere armadari. 1942ko ekainaren 9ko gauean, soldaduak
|
herrian
sartu ziren, biztanleak euren etxetik atera, eta 15 urtetik gorako gizonezko guztiak aletegi batean sartu zituzten: guztira, 171 Hurrengo goizean, den denak fusilatu zituzten:
|
|
|
|
Herrira
sartzen gara, kontrol bakar bat ere ez topatu izanaren fortunarekin. Platanondoen eta adarrak lurrean.
|
|
|
Ikusirik zutela
|
herrian
sartu eta bertako jabe egin, ganboarrek herriari su ematea erabaki zuten. Harresiaren barrualdean ziren ganboarrak atera egin ziren ziztuan, oinaztarrek gauza bera egitean herriaren ateetan garbituko zituztelakoan.
|
|
|
Hara heltzean etorri zen ezustekoa. Ez ziguten
|
herrian
sartzen utzi. Gaixotasunen bat ekarri eta herritarren artean zabaldu genezakeela esan zuten.
|
|
|
Ezustean harrapatu gintuzten autoek, baina segituan ohartu ginen Buenos Aireseko pilotua zela
|
herrira
sartu baino lehenagoko erreboltan errepidetik atera zena, osinerantz, zuzen zuzenean. Ezpondako hesia gainditu eta amilka heldu zen errekaraino.
|
|
|
Ogi guria bezain zintzoa zen gizon bat ezagutu nuen
|
herrira
sartu bezain pronto, herriko tabernara joan baino lehen. Besoak eta eskuak gihartuak zituen, lan gorriak urte askotan landaraziak.
|
|
|
Ailegatu gara herri batera (ez naiz orain gogoratzen bere izenaz) eta juxtu
|
herrira
sartu baino lehen, ezkerretara ikusi dugu kanpalekua. Nahiko handia zen eta baso eta ibai baten ondoan dago kokatuta.
|
|
2012
|
|
|
Xabier Lizardi poeta zarauztar handiari plaka bat jarria zioten bere jaiotetxean –egungo Cleri taberna inguruan zegoen etxe hura, alkate karlista bat buru zuen Udalbatzaren erabakiz jarri zuten altxamendua gertatu baino denbora gutxi lehenago. Frankistak
|
herrira
sartu orduko, plaka hura mailuaz txiki txiki egin, eta txalo artean ezabatu zuten. Halakoxea izan zen gerra haren zioa:
|
|
|
Tropak
|
herrira
sartu zirenean nola aldatu zen Zarauzko bizimodua?
|
|
|
Beste batzuk antzezpen modukoak dira. Erramuegunean, kasurako, Jesus asto gainean
|
herrian
sartzea, jendeak Hosanna abesten duen bitartean; Ostegun santuz Jesusen eta apostoluen Azken afaria eta Jesusek hurkoei oinak garbitzea hainbat tokitan antzeztu izan da eta egiten da; baita Jesusen heriotza ere, Ostiral Santuz.
|
|
|
Hogei minuturen buruan
|
herrian
sartu ginen; ematen zuen motorraren zaratak hodeiertzean argitzen ari zuen zerua apurtuko zuela. Josebak etxe aurrean utzi ninduen, eta harrituta begiratu zuen ingurura:
|
|
|
Ordubete barru ostatu hartu behar genuen herrira iritsi ginen, eta han denak beldurrak airean eta armatuak aurkitu genituen. Zirudienez, bezperako gauean otsoak eta hartz batzuk
|
herrian
sartu ziren, eta denak izutu zituzten; horregatik gau eta egun zelatan egotera behartuta zeuden, gauez bereziki, aziendak, eta baita jendea ere, zaintzeko.
|
|
|
Batzuk ordurik ostenduta bizi izan dira, bitarte guzti honetan ziurtasunik ezak eragindako larritasuna bizi izan dabela, baia behin be itxaropena galdu barik. Gure tropak
|
herrian
sartu ziranean, ogi zuria honeri eta hareri emoten sartu ziran. Ostenduta egon ziranak lehenengoak izan ziran agirian urteten.
|
|
|
Falangistak ogi zuria banandu eben herritarren artean. Bizkai eta Gipuzkoako gobernadorea zan Arellano jauna heldu zan bertara, soldaduak
|
herrian
sartu eta gitxira, herriaren hornikuntzea eratuteko. Domeka goizean beratan Bilbotik etorritako txirrindulari bat heldu zan Bakiora, guda lerroak zeharkatuta, domekako egunkari bat aldean ekarri eban.?
|
|
|
Donostiatik hanka egindako errefuxiatu batzuk egon ziran Bakion, komentu baten egon ziran aterpetuta. Nazionalak
|
herrian
sartu orduko, ez egozan inon, egun batzuk lehenago hanka eginda egon ziralako. Itsasoaren ondoan kooperatiba separatista batek egindako etxebizitza moltsoa egoan.
|
|
|
Bateko, Bakion Donostiatik joandako errefuxiatuak berton egonak izan ziran, baia faxistak eurak
|
herrian
sartu orduko, barrian hanka eginda egozan. Hortik aurrera, besteko, eskoitar, eleizgizon eta eleizandra batzuk be errefuxiauta egon ziran Bakion, Bilbotik urtenda, Bakio leku segurutzat eukelako, antza.
|
|
|
Semaforoekin pozik egon arren, errepidea zabaltezko asmorik? " Herritarrak dioen legez, egia da semaforoek arriskua ekiditen dutela
|
herriko
sartu eta irteerak egiteko orduan, baina, era berean, errepide horretako autoen zirkulazioa moteldu egiten dute. Horregatik, hobe litzateke errepidea zabaldu eta bidegurutzeetan sortutako arriskuak semaforo barik ekidin ahal izatea".
|