|
2005
|
|
|
38 Australia hain kontinente zabala izanik, lehen esploratzaileek uste osoa zeukaten barrualdean ur multzo handiren bat aurkituko zutela. Honelako iturriei buruz galdetzean, aborigenek gezurra
|
esan
zieten. Informazio hark urrea balio zuen.
|
|
|
23 Perikito gautarra
|
esaten
zaio, bizimodua gauez egiten omen duelako. Australia barnealdeko belar latzeko zelaietan ibiltzen omen da, baina 80 urtean ez dute ikusi.
|
|
|
27 Jende askok
|
dio
perikito gautarra ikusi duela, baina orain arte, ezin izan du inork frogatu. Froga sendo bakarra, Queenslanden zanpatuta azaldu zen hura da; beraz bila eta bila jarraitu behar da.
|
|
|
Jendea da. Egia
|
esan
lan gogorra da, ordutegia eta, badakizuâ? ¦ Baina bezeroaren nahikoa da nekea arintzeko.
|
|
|
â?. Galeaâ?, frantsesetik dator; â?, labarraâ??
|
esan
nahi du (â?. Si non e vero, e ben trovatoâ?, gauza gordinagoren bat ez esatearren). Zorionez, paseorako ibilbide ikusgarri hau eraikuntzaren espekulaziotik salbu geratu da eta birikak itsasoko aire garbiz betetzeko aukera paregabea eman ez ezik Abrako ikuspegirik politenaz gozatzeko aukera ere eskaintzen digu.
|
|
|
â?. Galeaâ?, frantsesetik dator; â?, labarraâ?? esan nahi du (â?. Si non e vero, e ben trovatoâ?, gauza gordinagoren bat ez
|
esatearren
). Zorionez, paseorako ibilbide ikusgarri hau eraikuntzaren espekulaziotik salbu geratu da eta birikak itsasoko aire garbiz betetzeko aukera paregabea eman ez ezik Abrako ikuspegirik politenaz gozatzeko aukera ere eskaintzen digu.
|
|
|
21 Getxon ostatu hartzeko, arkitektura dotoreko hainbat etxe eder eta jauregi dago, goitik behera berriztatuak, â?, xarmadun hotel txikiâ?
|
esaten
zaien horietakoak. Jatetxeak ere ez dira atzean geratu.
|
|
|
09 Izokina da garrantzitsuenetakoa eta, espezie hori hurbilagotik ezagutzeko, izokinaren safariaesaten
|
dioten
abenturan parte hartzeko izena eman dugu.
|
|
|
10 Probak egin eta gero ibairantz abiatu gara, etxaldearen atzeko aldean dagoen bide zidor batetik. Egia
|
esateko
, hasieran beldur apur bat izan dugu. Ibaiaren korrontea indartsua da eta, gainera, nahiz eta ura ez dela sentitu ere egiten esan, ezin dugu burutik kendu ze hotz egon behar duen urak Norvegiako ibaietan.
|
|
|
Egia esateko, hasieran beldur apur bat izan dugu. Ibaiaren korrontea indartsua da eta, gainera, nahiz eta ura ez dela sentitu ere egiten
|
esan
, ezin dugu burutik kendu ze hotz egon behar duen urak Norvegiako ibaietan.
|
|
|
11
|
Esandako
puntuan gelditu ezin bagara, ez dugula korrontearen kontra igeri egin behar; hobe dela norbere burua uraren pentzudan uztea hurrengo punturaino edo geurekin batera datorren ontziak gelditu arte.
|
|
|
Baina euriak ez gaitu beldurtu; abenturari emozio handiagoa eman dio. Hasieran uste izan dugu gorabehera gehiago izango genituela sakonuneetan, baina, egia
|
esateko
, abiada biziagoa hartzen dugu leku azaletan. Bazterrean inoiz uretatik burua ateratzeko ere beldur gara, harriren bat joko ote dugun.
|
|
|
Ba, azkenean ez dugula izokinik bat ere ikusi. Baina berdin
|
dio
, primeran pasatzeaz gain esperientzia dibertigarria izan da.
|
|
|
15 Izokin amuarrain mota bat da eta, berezitasunen bat aipatzearren, handiagoa dela
|
esan
genuke, gure lurraldean, han Asturiasen, ezagutzen ditugun amuarrainak baino askoz handiagoa. Zaporeari dagokionez, motel samarra da, eta nire asmoa zapore hori indartzea da.
|
|
|
16 Honetan ez dago sekretu handirik. Egia
|
esan
, ideia ez dut oraindik guztiz biribildu, hausnartzen ari naiz. Osoâ? ¦ oso ondo prestatu behar da dena, eta egin nahi duzuna ondo aztertu behar duzu.
|
|
|
22 Norvegiara etorriez gero, fiordoak ikusi ez dituenak ezin
|
esan
herrialdea ikusi duenik. Dena dela, ia ezinezkoa da mendebaldeko Norvegiatik fiordoren batean nabigatzen minutu batzuk galdu gabe etxera itzultzea.
|
|
|
Trenbide zabaleko munduko tarterik aldapatsuena ibiltzen du. Noiz eraiki zuten kontuan hartuta, ingeniaritzako maisulana dela
|
esan
behar da.
|
|
|
03 Fiordoen herrialdera egingo dugun bisitaldia Norvegiako hegoaldean hasiko dugu, Stavanger en. Hiria baino gehiago herri handia dela
|
esan
behar da. Norvegiako laugarren hiri honek hainbat sari jaso izan ditu, bazterrak arduratsu zainduta dauzkalako.
|
|
|
04 Batzuentzat ez da buruera ona izango, baina
|
esan
dezagun Norvegiako ohiturak ezagutzen hasteko aukera polita dela azokara joan, izkira fresko batzuk erosi eta kaian eserita jatea edo, zergatik ez, bazterrak oinez ikusi ahala jatea. Beharbada hobe bigarren aukera hori, hemen hainbat gauza dago ikusteko eta.
|
|
|
21 Bermeori agur
|
esango
diogu Izarora iristean. Ondasun preziatua eta Urdaibairako atea.
|
|
|
milimetro tâ?, erdikoak baino ez. Baina oso zorrotzak dira, eta atzerantz okertuakâ? ¦ Beraz, baranoak bortizki astindu edolurraren kontra kolpatzen duenean, harrapakinak ezin
|
dio
ihes egin.
|
|
|
Sugea txistuka ari den arren, indioilarra ez da artegatu, sugeak ezin
|
baitio
indioilarrari minik egin.
|
|
|
Aissaouas tarrek agintea dute sugeen gain eta haiengandik babestuta daude.
|
Diotenez
, aginte hau, belaunaldiz belaunaldi igarotzen da Sidi Rahal buruzagi handiaren garaitik hona.
|
|
|
Oihuka hegan egiteko
|
esan
nahi dio txori gazteari, lurrean izango dituen arriskuak ezagutzen baititu. Hegan egiten ez duen txoriak ez dauka zereginik.
|
|
|
Oihuka hegan egiteko esan nahi
|
dio
txori gazteari, lurrean izango dituen arriskuak ezagutzen baititu. Hegan egiten ez duen txoriak ez dauka zereginik.
|
|
2006
|
|
|
Pasadizo batek amorratu ninduen gehien. Gerta zitekeena kontuan hartuta, Legebiltzarreko presidenteari
|
esan
nion mikrofono bat prest izateko, zaratarik handienarekin ere entzuteko modukoa. Behin eta berriro eskatu arren, behar zen unean, mikrofonoa ez zebilen.
|
|
|
Aurreko joko berean geunden oraindik. Planteatuta zegoen bezala, ezetz
|
esaten
genion erreformari, baietz benetako hausturari, haustura demokratikoari. Erregea lehen aldiz zetorren, nolabait juntetxea bedeinkatzera, eta giro politikoa kontuan hartuta, horri aurre egiteko modua zen.
|
|
|
Erregea lehen aldiz zetorren, nolabait juntetxea bedeinkatzera, eta giro politikoa kontuan hartuta, horri aurre egiteko modua zen. Gizartearen zati baten ordezkaritza bertan zegoela eta horren alde ez geundela
|
esateko
. Hori iruditu zitzaigun erarik onena.
|
|
|
Bertan, oposiziorik gabe eraiki zituzten zentral nuklearrak.
|
Esaten
dutenez, egunkariren batean azaltzen omen da, â?. Apalaâ, bera ere Lemoizko zentralaren alde egon zen.
|
|
|
Lehenengo, legitimazio gabeko egoera legitimatzeko, eta bigarrenik, oso konponbide txarra zuen eztabaida zelako. Baina, batetik, kontra izan nituen referendumari baiezkoa eman behar
|
ziotenak
, Suarez edo Calvo Sotelo, eta bestetik, nire alderdikoak. Izan ere, nik jakin gabe, hasiera batean galdeketaren alde egonikoek kontrako bidea hartu zuten, Iberdueroko presidenteak berak behin esan zidanez.
|
|
|
Baina, batetik, kontra izan nituen referendumari baiezkoa eman behar ziotenak, Suarez edo Calvo Sotelo, eta bestetik, nire alderdikoak. Izan ere, nik jakin gabe, hasiera batean galdeketaren alde egonikoek kontrako bidea hartu zuten, Iberdueroko presidenteak berak behin
|
esan
zidanez.
|
|
|
22 urte dira ni jubilatu nintzela, eta zaila da gogoratzea, baina uste dut, proiektua gelditzeak 500.000 milioiko zorra ekarri zion Iberduerori. Zorra gobernuak hartu zuen bere gain, eta gero ordainketa zatika egin da urteen joan etorrian, argiaren fakturaren bidez. Une honetan ezin dizut
|
esan
egoera nola dagoen, baina esango nuke oraindik zerbait ordaintzear dagoela.
|
|
|
22 urte dira ni jubilatu nintzela, eta zaila da gogoratzea, baina uste dut, proiektua gelditzeak 500.000 milioiko zorra ekarri zion Iberduerori. Zorra gobernuak hartu zuen bere gain, eta gero ordainketa zatika egin da urteen joan etorrian, argiaren fakturaren bidez. Une honetan ezin dizut esan egoera nola dagoen, baina
|
esango
nuke oraindik zerbait ordaintzear dagoela.
|
|
|
Gogoan dut, aurretik, ezker abertzalearen eta, nolabait
|
esateko
, sistemaren arteko apurketa izan zela. EAJ estatutuaren bidetik joan zen, eta gu beste gauza batzuengatik borrokatzen ginen.
|
|
|
Bagenekien, berari eta bere emazteari ere entzun nien nik
|
esaten
, bere alderdiko â?, baroienâ, artean talde bat zuela kontra.
|
|
|
Euskadin ezik gainerako erkidegoetan egondakoa zela eta, bere ustez, Euskadira ez etortzeak â?, ausardiaâ?? eza erakutsi zezakeen (berak beste berba bat
|
esan
zuen). Nik hirutan esan nion ez etortzeko.
|
|
|
eza erakutsi zezakeen (berak beste berba bat esan zuen). Nik hirutan
|
esan
nion ez etortzeko. Orduan, horrelakorik egitea ez zen ez normala, denak ziren eta oso adeitsuak erregearekin.
|
|
|
Bezperan arratsaldean
|
esan
zidaten, ezker abertzaleko ordezkaritza, Herri Batasuna ekitaldi horretan izango zela. Ezker abertzaleak ez zuen erakundeetan parte hartzen; beraz, ez nuen uste erregeari omenaldia egiteko zenik.
|
|
|
Nik
|
esango
nuke, nik irakasle/ ikasle hezkuntza sistema deitzen diodana darabiltelaâ? ¦ Lehenik, txinpantze helduak edo amak tresnak nola maneiatu erakusten du, hau da, fruitu lehorrak irekitzeko tresnak zuzen nola erabili erakusten duâ? ¦ Bigarren urratsa, ordea, ikastunak, edo kumeak ematen du. Kumeak berezko grina du, helduen jokabideari arretaz begiratu eta haiek egiten dutenaerrepikatzekoâ? ¦
|
|
|
Analogia izugarria da. Tresna hauek berdin berdinak dira, nahiz bata orain bi milioi urtekoa eta bestea egungo txinpantzeena izanâ? ¦ Horrek
|
esan
nahi du, beti ehiztaritzat hartu ditugun gizakiek fruituak ere jaten zituztela.
|
|
|
Zientziak, latinezko lanius izena jarri dio. Harakin
|
esan
nahi du.
|
|
|
Horregatik, hainbat psikologok â?, lehen tresnatzatâ? sailkatu izan dute, antzandobiaren ehizatzeko moduaâ? ¦ Mugikorra ez denez, ezin dugu
|
esan
lanabesa denik, eta beraz psikologo batzuek â?, proto tresnaâ, kontzeptua sortu zuten, tresna hauei adiera lineal eta ebolutiboa emateko.
|
|
|
(01 06 46)... jaten ari direnean.01 06 51 00TAKE 801 06 52 00HOST VO:
|
Esan
dugu hartz zuriak, ez direla oso jatun txukunak. Begi bistan dago, ezta. HOST VO:
|
|
|
ohea. Zientzialariek
|
diotenez
, ehizatzea eta energia gordetzea dira animalia honen bizimoduaren oinarriak, eta horretarako gaueko zortzi orduko loaldi sakonaz gain, ordubeteko lo kuluxkak egiten dituzte noizik behin, bazkalondoko loalditxoa erebarne.
|
|
|
hitzak antzinako grekeraz iparreko hartzaâ?
|
esan
nahi du. / Gaur egun, izotzetako errege hauetatik 25.000 inguru baino ez dira geratzen.
|
|
|
Eta zergatik ematen du elurra bezain zuria? Zientzialariek
|
diotenez
, hartzaren larrua freskagarriak edateko lasto fin finez osatutako maindire trinko baten moduko zerbait da, eta lastotxo horiek gizakion azazkalen antzeko kolorea dute.HOST VO: (01 06 28) Larruzko lastotxo horiek elurretan distiratzen duen eguzkia islatzen dute, zuria agerraraziz eta hartzari inguruarekin bat egiten lagunduz.
|
|
|
Zakurrek, ostera, azken 20 urteotan bakarrik 300 gizakitik gora hil dituzte Estatu Batuetan. Horrek
|
esan
nahi du seguruago egon zaitezkeela Artikoan zeure etxeko lorategian baino.
|
|
|
Beste hartz guztiak baino ibiltari handiagoak dira. Inuitek nanook
|
esaten
dioten piztia honen lurraldea handia da. Zenbaterainokoa?
|
|
|
asko da: horrek
|
esan
nahi du hamar gradu igo daitekeela
|
|
|
[01.12.41] Zirkuaren ertzari â?, rimayaâ?
|
esaten
zaio. Hor hasten
|
|
|
alderraiak
|
esaten
zaie, azpiko haitzak ez bezalakoak
|
|
|
[01.21.53] Zer
|
esan
nahi duzu, egokitzapen ebolutiboa
|
|
|
metodoa fidagarri dela
|
esan
nahiko du.
|
|
|
|
esanik
ez jaitsieran, aurreko egunetako giroa egiten badigu,
|
|
|
â?. AZKEN MUGAIDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARIA [01.01.04] Teoria astronomiko batek
|
dio
ehun mila urteanbehin Lurra bere orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote lezake?
|
|
|
seiehun mila bizilagun ditu, besterik ez. Zer
|
esan
nahi duen
|
|
|
Sekulakoa da! Ze luzera duela
|
esan
du, ba, Paulek?
|
|
|
Zazpiehun kilometro? Horrek
|
esan
nahi du ia Frantzia
|
|
|
Horrek, zuk
|
esan
duzun bezala, Nicolas, ondorio franko izan
|
|
|
du kliman. Eta
|
esan
beharra dago aurreikuspenak ez direla
|
|
|
jendeak gauza bera
|
esaten
dizu: oraingo eguraldia ez dela
|
|
|
[01.34.40] Arrazoia. Baina adineko jendeak
|
dioena
egia da,
|
|
|
Ona izan da! Eta, ez diguzue eskerrik asko
|
esan
|
|
|
[ON] Harria uzterakoan, bere buruari
|
esaten
dio: harria
|
|
|
â?, itsasoko agureâ?
|
esaten
zaie. [ON] Beste izen bat ere
|
|
|
|
diozu
.
|
|
|
Hala
|
esan
beharko! Berriz hastera noaâ? ¦ Oo!
|
|
|
â?. AZKEN MUGA 2IDATZIAâ?. AZKEN MUGAâ. KONTALARI [01.01.04] Teoria astronomiko batek
|
dio
ehun mila urteanbehin Lurra bere orbitatik urrundu, eta hurrengoan hurreratuegiten dela. Horrek klima alda ote lezake?
|
|
|
01:03:21: 03 DURATION: 00:00:14: 23NICOLASTexas baino bi aldiz handiago da, Frantzia baino ia hiru aldizhandiago, eta seiehun mila bizilagun ditu, besterik ez.Zer
|
esan
nahi duen horrek. OUT: 01:03:36: 01 TAKE 5 Track 1IN:
|
|
|
Hauxe dainguru guztian gain bakarra.
|
Esan
liteke naturarenmonumentua izan zela, bai egiptoarrentzat bai nubiarrentzat.Egiptoarrek aurreneko aldiz ikusi zutenean erabaki zutenAmon jainkoa mendiaren barruan bizi zela.NASSERAMendiaren barruan bizi zela.NICOLASUharte baten modukoa izan da. Leku berezia izan da, [ON] hemendik igaro diren zibilizazio eta herri guztientzat.Baita gaur egun ere, eskualde agor eta zeken honetan.OUT:
|
|
|
Ez duzu nabaritzen? Tira, ez da nola
|
esango
nizuke? â, burdinazko iltze moderno bat: brontzezkoa da, zeharo jana.Ba, brontzezko iltze horrek bi mila urtetik gora ditu.
|
|
|
hitzaegiptoeraz â?, medu netjerâ?
|
esaten
da: â?, jainkoen hitzaâ?. Ahalmen magikoa dute.
|
|
|
lekuhonen jatorria adierazten digu. Horrela
|
dio
: â?. Taharqa faraoia, betiko bizi bediâ?.
|
|
|
[01.19.08] Azken ikurrak
|
esan
nahi du arbasoek eraiki zutela.
|
|
|
... hemen erregeak jaio zirela
|
dio
.
|
|
|
â?. Eraikitzeaâ?
|
esan
nahi du.
|
|
|
â?. Egiptoko urdinaâ?
|
esaten
zaio. Kontu
|
|
|
[01.27.53] Zer
|
esan
duzu?
|
|
|
Eta horrek ez du ezer
|
esan
nahi?
|
|
|
[01.44.47] Hortzek eta josturek
|
esaten
dute hori. Hau ez da
|
|
|
â?. Ushebtiâ?
|
esaten
zaie. Eta kakalardo handi bat, han urrutian.
|
|
|
[OFF] Mary Lee ontzia
|
esandako
lekuan dago, San Marcos
|
|
|
honela. Baina nik
|
esango
nuke iheserako dutela propultsio
|
|
|
batek
|
esango
du: harrapakin hori nik hartuko dut.
|
|
|
|
diote
larruazalaren kolorea. Maltzurra ta oso erreaktiboa da:
|
|
|
arerio asko ditu narrastien artean. Egia
|
esan
, proteina iturri
|
|
|
Zail da
|
esaten
. Baina bai, dozenaka tona.
|
|
|
ugalduko dira. [ON] Ugalketa begetatiboa
|
esaten
zaio. Eta
|
|
|
Nola
|
esaten
zaie, ugaltzeko, animaliez baliatzen diren
|
|
|
Hala
|
esan
liteke.
|
|
|
[OFF] Tarahumarak antzinako herria dira: Raramuris
|
esaten
|
|
|
|
diote
beren buruari, eta, nori galdetzen zaion, haize bihiak
|
|
|
edo hanka arinak
|
esan
nahi omen du. Itsas mailatik 2.500
|
|
|
dutela
|
esanda
. Indigenen aldeko elkarte batek babesten
|
|
|
berak
|
zioen
gizakia ez zela kreaziotik aparte sortua. Ea, ba:
|
|
|
hauek ezin
|
diote
aurre egin gure kontsumitu behar aseezinari.
|
|
|
|
esan
nahi du. Beraz, pentsa liteke landareekâ? ¦
|
|
|
sustraiartean ibiltzeko.ALAINHalaxe da, bai: sustrai artean ibiltzeko.NICOLASUrtean zenbat euri botatzen duela
|
esan
duzu. ALAINBaâ? ¦ Andeetako mendikatean, urtean bost mila litro, metrokoadroko. Amazonasko arroaren erdian, berriz, bi mila tabostehun litro, gutxi gorabehera.NICOLASEz naiz harritzen!
|
|
|
Piragua goraino bete zait ia! KONTALARI [01.35.39] Boto izurdea erdi itsua da: sonarrak
|
esaten
dionondik nora jo. Ederki erakusten du nola moldatu direnitsasoko animaliak ur gezatara, Amazonasko arroan.OUT:
|
|
|
ikusi, adibidez, gazte hau. Arrain txikiagoakharrapatzen dituâ? ¦ Horregatik
|
esaten
zaio â?, arrain katua:
|