|
2017
|
|
|
Bat batean, ezusteko zerbait gertatu zen. Emazteak, senarraren ondoan zegoena eta adeitasun irribarretsuaz jarraitu zuena gure solasaldia, bi eskuak altxatu eta ezezko keinua egin zuen
|
buruaz
, eta nik ez nuen ezer ulertu. Orduan, senarrarengana urreratu eta eskuak jarri zizkion leunki sorbalda gainean.
|
|
|
Eta halaxe, ordubete geroago, bazkaria amaitu berritan Azoka Plazako hotelaren jangela txikian, urteetan aurrera zihoan andere bat sartu zen jangelan, dotore jantzia eta jakingurazko begiradaz. Berarengana hurbildu, nire
|
burua
aurkeztu eta prest nintzela berarekin batera bilduma ikusteko esan nion. Berak, ordea, erabat ahalke eta bere ama bezain aztoratuta, esan zidan nahiago zuela lehenago pare bat hitz egin nirekin.
|
|
|
Ile urdindun zaharraren aurpegi zoriontsua han goian, leihoan, kaleko gizaki haserretu, grinatu eta lanpetuen gainetik hegaldatzen; delirio onbera baten laino zuriak gure mundu erreal eta nardagarritik gozo gozo aldentzen zuela. Eta aspaldiko esaldi zaharra eta zehatza etorri zitzaidan
|
burura
(uste dut Goetherena dela): " Bildumagileak jende zoriontsua dira".
|
|
|
Sentiberatasunik gabeko gizona da, zakarra, pentsatu zuen izebak. Ondoren, beste azalpen hoberik emateko ezinean ikusi zuen bere
|
burua
.
|
|
|
" Batzuk beltzak eta
|
buru
zuriak, besteak zuriak orban beltzekin, beste batzuk ostera, beltz beltzak, baita grisak orban zuriekin ere, eta azkenik, zuri zuriak zirenak ere bazeuden".
|
|
|
Otsoa sasitzaren inguruan usaintzen hasi zen, mihi beltz handi hura ahotik eskegita eta begi gris zurbilek amorru bizia erakusten zutelarik. Berthak beldur ikaragarria zuen eta bere
|
buruari
esan zion: " Hain ona izango ez banintz, orain herrian egongo nintzateke arriskutik kanpo".
|
|
|
Clodoveok ezetz egin zuen
|
buruaz
.
|
|
|
Itzelezko liskarrak bizi izan ziren Espainiako parlamentuan eta Kopenhage Unibertsitateak urrezko domina oparitu zion aditu alemaniarri, nahiz eta, gerora, batzorde bat eratu zuen frogak tokian bertan aztertzeko. Parisen, bestalde, bi ikasle poloniarrek beren
|
buruaz
beste egin zuten gertakariaz zuten iritzia plazaratzeko.
|
|
|
Dresden hiria igaro eta bi geltoki geroago gizon nagusi bat igo zen gure konpartimentura. Agur adeitsua egin eta, begiak goratuz,
|
burua
makurtu zuen niri begira, aspaldiko adiskidea balitz bezala. Hasiera batean ez nuen ezagutu, baina bere izena esan zuenean, irribarre xume batekin, berehala ezagutu nuen:
|
|
|
Lehenengo solairuan sastre ondratu bat bizi zen; ezkerraldean poste etxeko funtzionario baten plaka ikus zitekeen; eskuman, azkenik, portzelanazko errotulu bat agertzen zen, baso eta ekonomia kontseilariaren izenarekin. Atea suabe jo ostean, ile urdindun emakume zahar bat agertu zen
|
buruan
kofia dotorea zuela. Nire txartela eman eta galdetu nion baso kontseilaria ikus nezakeen.
|
|
|
Hiriko eraikin guztien artean Printze Zoriontsuaren estatua gailentzen zen. Urrezkoa zen goitik behera; begiak zafiroak ziren, eta ezpata
|
burua
errubi gorri batez hornitua zegoen.
|
|
|
" Haize orratza bezain ederra da" esan zuen nagusien kontseiluko
|
buruak
," baina ez da oso praktikoa".
|
|
|
kalentura dauka. Enaratxo maitea, eramango zenioke andreari nire ezpata
|
buruko
errubia?"
|
|
|
Aska ezina.
|
Burua
erabat nahasturik duzula, barrua hutsik sentitzen duzu. Eta hor zaude, etsipenak jota, gaitz honi nola aurre egin ezin asmaturik; berau, minbizia bailitzan hedatuz doakizun artean.
|
|
|
Izarrik gabeko gaua zuretzat. Zure
|
buruarekin
haserre eta lur jota, ohera zoaz. Eta bihar beste egun bat izango denaren ametsetan igaroko duzu gaua.
|
|
|
Bi aukera daude; edo beraiek, edo gu. Baina, harro nago neure
|
buruarekin
.
|
|
|
Arnasa hartzea bera ere eragotziko dizun korapiloa.
|
Burua
erabat nahasturik duzula, barrua hutsik sumatuko duzu. Gaur, bakarrik sentitzen zara.
|
|
|
Egunotan nahiko pozik ibili naiz. Pozik neure
|
buruarekin
. Pozik inguruan eraiki dudanarekin.
|
|
|
Benetan merezi ote du horrela sufritzeak? Galdera hauxe darabilt
|
buruan
etengabe, oraindik ere gelditzen zaizkidan indar urriez gurdiari tira eginez. Nekaturik nago, ahuldurik, nazkaturik.
|
|
|
Jada ez duzu ezertan sinisten, jada zeure
|
buruarengan
ere ez duzu sinisten. Inguratzen zaituen oro fartsa hutsa dela irudituko zaizu une honetan.
|
|
|
Inguratzen zaituen oro fartsa hutsa dela irudituko zaizu une honetan. Bizitza eta zeure
|
burua
bera arrotzak egiten zaizkizun une hauetan zure existentziari zentzua bilatu nahirik zabiltza, ezinean, hala ere. Eta, nolanahi ere, hor zaude, nor zaren eta hor zer egiten duzun zeure buruari galdezka.
|
|
|
Bizitza eta zeure burua bera arrotzak egiten zaizkizun une hauetan zure existentziari zentzua bilatu nahirik zabiltza, ezinean, hala ere. Eta, nolanahi ere, hor zaude, nor zaren eta hor zer egiten duzun zeure
|
buruari
galdezka. Eta ihardestea ezinezko zaizularik, erantzunak garrantzirik ez duela sinestarazi nahiko diozu zeure buruari.
|
|
|
Eta, nolanahi ere, hor zaude, nor zaren eta hor zer egiten duzun zeure buruari galdezka. Eta ihardestea ezinezko zaizularik, erantzunak garrantzirik ez duela sinestarazi nahiko diozu zeure
|
buruari
.
|
|
|
Egun osoko astuntasunaren gehiegitasuna nabaritzean kexatzen ere hasia zen zure bizkarrak lasaitu ederra hartu du ohean gorputza luzatu duzunean. Oheko burkoaren gainean dagoen kuxin ezin leunago baten gainean
|
burua
jarririk duzularik, izara artean ezkutatzen dituzun hankak gorantz tolesturik dauzkazu. Orriak bukatzear dituen ingurraztia zure izterren gainean jarririk, bolaluma leunki, erritmikoki dantzarazten duzu.
|
|
|
Esperantzaren haziak erein eta gogoz eta maitasunez ureztatu arren, fruiturik atera ez izanagatiko etsipenak harrapatu duela irudituko zaizu. Ea
|
burutik
zer pasatzen zaion itaundu nahiko diozu, baina isilik gelditzen zara. Ez diozu ezer esanen.
|
|
|
Bat batean, eskua aurrerantz daramazularik, zure eskuak ispiluaren kristal hotzarekin tupust egin du. Eta momentu horretan negarrez hasi zara, jada zeure
|
burua
ezagutzeko ere ezgauza zarelako, jada zer zaren ere ziur ez dakizulako, jada nor zaren ere ez dakizulako. Zure etorkizuna gero eta ebidenteagoa den arren, gero eta arrotzagoa egiten zaizu, honek etsipenaren morroi bihurtzen zaituelako.
|
|
|
Zure lekualdatzearen gibeletik. Aspaldi da zure
|
buruari
ea zergatik zauden hor galdetzen ez diozula. Aspaldi da nor zaren ere ez dakizula.
|
|
|
Haizea darabilzu orain
|
buruan
; izan ere, bera da orain txunditzen zaituena. Berau da mezularirik fidelena.
|
|
|
orro egin zuen. Haren berunezko eskutu rrak kaoba zur iluneko mahaian talka egin eta metalezko oihartzun, uhin, dardara zein Siberiako hotzak, Moërgell matriuskako horma guztiak gainditu eta, bost mila langileen lepo
|
buruetara
barreiatu ziren, domino fitxa erreskaden modura.
|
|
|
Puskasek Maialenen begirada berreskuratu nahi zuen, leihotik kendu eta bere begietan finkatu, oraindik ez zuen lehenago emandako informazioa ulertu ahal izan. Puskasek begirada neska gaztearen begietan finkatu zuen
|
burua
noiz biratu zain. Maialen puntu infinitu batera begira zegoen.
|
|
|
Dena zegoen zuriz jantzita. Puskasi txikitako oroitzapenak etorri zitzaizkion
|
burura
. Herriko lagunekin elurretan jolasten ikusi zuen bere burua, irrifartsu, korrikan alde batetik bestera lagunei elur bolak botatzen.Orduak egoten ziren arropa lodien babesean fikziozko gauetan.
|
|
|
Puskasi txikitako oroitzapenak etorri zitzaizkion burura. Herriko lagunekin elurretan jolasten ikusi zuen bere
|
burua
, irrifartsu, korrikan alde batetik bestera lagunei elur bolak botatzen.Orduak egoten ziren arropa lodien babesean fikziozko gauetan. Eta gero etxera bueltatzen ziren, beheko suaren berotasunera.
|
|
|
Buelta ematea pentsatu zuen eta Balbera sartzea.
|
Burua
biratu zuen tabernarantz, baina berehala kendu zuen ideia hura burutik. Burua berriz gorputzaren norabidean jartzean ordea zirrara batek zeharkatu zuen Puskasen gorputza.
|
|
|
Buelta ematea pentsatu zuen eta Balbera sartzea. Burua biratu zuen tabernarantz, baina berehala kendu zuen ideia hura
|
burutik
. Burua berriz gorputzaren norabidean jartzean ordea zirrara batek zeharkatu zuen Puskasen gorputza.
|
|
|
Burua biratu zuen tabernarantz, baina berehala kendu zuen ideia hura burutik.
|
Burua
berriz gorputzaren norabidean jartzean ordea zirrara batek zeharkatu zuen Puskasen gorputza. Ez zen haize hotza eragindako zirrara edo hotzikara bat, ez zen hanketako minak eragindako zirrara bat, irudi batek eragindako zirrara bat zen.
|
|
|
Puskasek
|
buruarekin
mugimendu bat egin zuen, nostalgia puntu batekin, arrazoia emanez bezala. Elkarrizketa bukatuta berriro ere isiltasuna beraiekin batu zen.
|
|
|
Amesgaiztoetan agertzen zitzaion ijitoa bere begi urdinekin laguntza eskatzen, baina Puskasek ez zion laguntzen.
|
Burua
biratu nahi zuen, baina ez zeukan indarrik eta orduan ijitoaren begi urdinak beira bezala hausten ziren, gereziondoaren oinetan bere hondarrak utziz. Puskaz izerditan esnatzen zen, arnasestuka.
|
|
|
Puskasek informazioa jaso zuen, baina ez zuen ulertzen esanahia. Erdi kezkatuta erdi harrituta
|
burua
biratu zuren eta Tomasi baso erdia eskaini zion. Momentu hartan bi eserleku libre geratu ziren eta bertan esertzea erabaki zuten.
|
|
|
Bai. erantzun zion Puskasek, nahiz eta bazekien erantzun hark ez zuela Tomas konbentzitu, ezta bere
|
burua
ere.
|
|
|
Eskuak
|
buru
gainean zituela, bulegotik lasterka irten zen Ataulf Tarqquus. Enpresan geratzen ziren gizaseme bakanek, erotu zela pentsatu zuten.
|
|
|
Gauza horiek guztiak uretan islatuta ikustea iruditu zitzaion, hain kultura zabala ageri zuen, Ataulf Tarqquusi. Hartara, bere bulegoko piraña ontzia
|
buru
gainera erori izan balitzaio bezala sentitzen zen. Bere bereak zituen bulegoko piraña beldurgarriek hozka egin izan baliote bezala; batzuek lepotik, bestetzuek zintzurretik, belarrietatik, orpotik... gorri koloreko zirimolaren bihotzera.
|
|
|
Horregatik, agian, bota zuen Ataulf Tarqquusek bere
|
burua
ubidetik.
|
|
|
Gauean... gauean sexu gosea sartzen zaio egunero. Eta Maitek batzuetan"
|
buruko
mina" izaten du. Besteetan ordea desio bortitz batek harrapatzen du.
|
|
|
Ohean etzan da, eta gaur gauean
|
buruko
mina izan du. Joxean haserretu egin da horregatik.
|
|
|
Eta espektro horri, munstro horri so nagoelarik eskuak sakeletan barneratu ditut bortitz ene urduritasunaren isla garbia agerian utziz. Eta momentuotan parean dudana ikustean jarritako aurpegikera etorri zait gogora eta inoiz baino primitiboagoa begitandu zait neure
|
burua
. Primitiboa diot, egoera honetan nire sentipenak gidatzeko ahalmena galdutzat jotzen hasia naizelako.
|
|
|
Dena da arrotz, dena ezezagun, inongo tokietan, inoizko denboran dirauen munduan. Ezezagunik handiena geure
|
burua
den munduan.
|
|
|
Igual bera izatea nahi ez duelako orain. Eta zer izan nahi duen galdetuko dio bere
|
buruari
. Baina ez du erantzuten jakingo.
|
|
|
Goizeko haize hotzak masailak ebakitzen dizkion artean, ganibet bat bailitzan. Eta bere
|
buruari
galde egiten dio ea zein unetan hasi den egun hau existitzen, edo ea zein unetan hasi den Maite bera existitzen. Orain ordu erdi, ametsen mundu horretan, mundu hau ez zela existitzen otu zaio.
|
|
|
Eta ez du afaltzeko itxaron beharrik izango. Eta gauetan ez du inoiz
|
buruko
minik izango. Bere bakardadean ez da bakarrik sentituko.
|
|
|
Haizea izan nahi dut.
|
Burua
eta bihotza zabal zabal eginik, idazten hasi naiz. Asko gustatzen zait niri idaztea.
|
|
|
Eta horrela, nor garen, zer garen, zer izango garen... jakingo dugu liburuak begiratze soilez. Jada ez diogu galdera paranoikorik egingo geure
|
buruari
. Erantzun ororen jabe izango garelako.
|
|
|
Sutondoan esertzen naizen bakoitzean aitonaren oroitzapena datorkit
|
burura
. Berotasun haren alboan eserita kontatzen zizkidan hamaika histori, hainbat gertaera eta beste hainbeste kontu zahar.
|
|
|
Udaberri asko igaro dira aitonaren izterretan esertzen nintzenetik eta gaur egunera, gehiegi agian. Nire bizitzako azken urteotan etortzen zaizkit kontu zahar guztiak berriz
|
burura
, aitonaren hitz goxoak suaren inguruan dantzan ikusten ditudanean, mutiko gaztetxo bat nintzeneko garaietan moduan. Jendeak dio mundu hontan egoten jarraitzeko egunak bukatzear dituzunean agertzen direla zure bizitzako oroitzapenik politenak.
|
|
|
Horrela agurtu zen neskatoa,
|
buru
makur eta ahots goibel batekin. Malkoak eskuekin kendu eta bere anaiengana abiatu zen etxera buelta egiteko asmoarekin.
|
|
|
Malkoak eskuekin kendu eta bere anaiengana abiatu zen etxera buelta egiteko asmoarekin. Ibai, berriz, pago zaharraren azpian geratu zen neskato ederraren tristura
|
burutik
ezin kenduta. Nola lortuko zuen ostadar argia Katalinengana eramatea?
|
|
|
Ostadarra desagertu egin zen. Eskuekin aurpegia estali eta
|
burua
makurtu zuen. Artzain gazteari zerua erori zitzaion gainera, zer pentsatuko zuen orain Katalinek?
|
|
|
Amesgaiztotik izerdi patsetan eta arnasestuka esnatu zen Puskas. Bihotzak taupada bizkorrak ematen zizkion, eskuek dardara beldurti bat zeukaten eta
|
buruak
ezin zuen lasaitzeko agindurik eman, ametsetatik bueltan oraindik ametsean zerbait utzi bazuen bezala esnatu zen. Maindirea izerdiarekin bustita zegoen, jantzita zeuzkan kantzontziloak bezala.
|
|
|
Oraindik urduri, ohe ertzean eseri zen. Ukondoak belaunen gainean jarri zituen,
|
burua
eskuen gainean jartzeko. Nekatuta zegoen.
|
|
|
Min handia sentitzen zuen gorputz guztian zehar, batez ere bizkar aldean.
|
Burua
altxatu zuen ze ordu zen jakiteko: ordu biak.
|
|
|
" Zenbat urte daramatzat lo ondo egin gabe? hamar, hamabost" galdetzen zion bere
|
buruari
. Gogorra zen iluntasuna bakardadean.
|
|
|
Ba egia duk. Etxerantz zihoala elurrarekin irrist egin eta
|
buruan
kolpe bat hartu zian. Gaur goizean aurkitu ditek elur urtuan botata.
|
|
|
Tomasek keinu bat egin zuen
|
buruarekin
eskerrak emanez eta mahaira itzuli zen neskaren begi urdinei azken begirada bota ostean. Mahai inguruko aulkietan eserita berriz ere isiltasun astun bat nagusitu zen hiru lagunengan.
|
|
|
Dugun bakarra gure barnetasuna da eta gure hori ateratzeko eta argudiatzeko gaitasuna da. Eta gainera uzten dugu gure
|
burua
amildegira hurbiltzen, badakigulako amildegi horretan bi gauza gertatuko direla, sortu egingo dugula, eta gainera amildegi horretan entzuleak ere emozioa sentitzen duela gurekin batera. Hori da.
|
|
|
Nik uste entzuleak, berak ere, bere
|
burua
nahasten dala pentsatzen" nik egoera horretan zer esango nuke, zer pentsatuko nuke?" orduan, bera hasten da, bere barruan, horrei erantzuna ematen, entzuten dio bertsolariari eta ikusten du bertsolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsagoa, zenbateraino dan ederragoa, zenbateraion dan, e, artistikoagoa, eta orduan, nolabait, bertsolariarekin identifikaturik dagoen entzuleak, hantxe... nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin.
|
|
|
Nik uste bertsolariaren irudia oso irudi sendoa dela, geldia, segurtasun bat trasmititzen duena, norbere
|
buruarengan
sinismena transmititzen duena, indarra transmititzen duena, bere ahots ozen horrekin, bere planta sendo horrekin, eta ezaugarri horiek ez direla behintzat emakume guztiekin lotzen direnak. Emakumea heziketaz ere ez da hezia izan gaur egun arte zentroan egoteko, nabarmentzeko, espazioa okupatzeko, ozen hitz egiteko, bere buruaz eta bere iritziaz jabe eta sendo sentitzeko, heziketaz ere ezaugarri horiek ez dira lantzen emakumeengan.
|
|
|
Nik uste bertsolariaren irudia oso irudi sendoa dela, geldia, segurtasun bat trasmititzen duena, norbere buruarengan sinismena transmititzen duena, indarra transmititzen duena, bere ahots ozen horrekin, bere planta sendo horrekin, eta ezaugarri horiek ez direla behintzat emakume guztiekin lotzen direnak. Emakumea heziketaz ere ez da hezia izan gaur egun arte zentroan egoteko, nabarmentzeko, espazioa okupatzeko, ozen hitz egiteko, bere
|
buruaz
eta bere iritziaz jabe eta sendo sentitzeko, heziketaz ere ezaugarri horiek ez dira lantzen emakumeengan. Behar bada gehiago gaur egun, baina orain arte ez asko.
|
|
|
Zeren hainbeste hitz egiten degu maskulinidadearen krisia eta abar, sasoi batean Balentziagak gure txapel euskalduna modan jarri zuan Hollywooden emakume aktrizen
|
buruetan
, feminizatu zigun fum txapela, gizonezkoen sinbolo totala txapela, gizona eta txapela, feminizatu zigun Balentziagak, eta orain zer da Maialen Lujanbiok neurri batean bereganatzen du, orduan dago alde batetikan satisfakzio handi bat, aurreratzen ari gera, baina bestalde gizonezkoak nik uste inkontzienteki, konturatzen gerala gure maskulinitate hori, ba en fin, badijoala, gure gizarte tradizionala... Eta nik uste lepotik heldu behar diogu alkarri, porque, eta horko besarkada hain, e, genuino haiekin, besarkada hain eder haien ondoren, besarkada hura argazki horrek neretzako esaten du dena.
|
|
|
Zergatik? Ba bueno, ikusi dudalako bertsolari zenbaitengan, zenbait sobre entrenamentu sintoma ezta, asko entrenatu eta ya nazkatu norbere
|
burua
entzuteaz, gauza politak esaten ari baina ez iruditu, zerbait berria esaten ari denik, ta orduan norbera emozionatzen ez bada, bertsotan ari denean eta harritzen ez bada bere kapazidadearekin jendea harritzea ere zaila da. Ta horrekin jokatzea espero dut aurten.
|
|
|
Ez da erreza asmatzen nola ondo egon bertsotarako, eta noiz zauden argi eta noiz zauden lanbro. Behar bada egun batean oso saio ona egin duzu, oso ondo sentitu zara, eta hurrengo egunean pauta berdinak errepikatzen dituzu, saioaren aurretik egiten duzu lehen egindako gauza bera, baina ez zaude berdin,
|
burua
ez dago berdin. Eta nik ez dakit, faktore askok eragingo dute hor, nekeak, lekuak, motibazioak, tentsioak, nerbioak, ilusioak, gauza askok eragin dezakete.
|
|
|
Gero nahiko dugu geroni hobeto jardutea noski, baina norbera ondo jardute hori ere autosuperazio moduko jarrera bat da.Zuk dauzkazun intentzioetatik hurbil ibiltzea, egiten ari zaren ahalegina plazaratu ahal izatea, doinu jakin horietan, zuk landutako errimaje hori, ideia aldetik zure
|
buruarekin
koherente eta fidel izatea, hor badaude apustu batzuk oso intimoak direnak. Orduan lehia nahiko intimoa ere bada, nahiko norbere buruarekin egiten den lehia bat ere bada.
|
|
|
Gero nahiko dugu geroni hobeto jardutea noski, baina norbera ondo jardute hori ere autosuperazio moduko jarrera bat da.Zuk dauzkazun intentzioetatik hurbil ibiltzea, egiten ari zaren ahalegina plazaratu ahal izatea, doinu jakin horietan, zuk landutako errimaje hori, ideia aldetik zure buruarekin koherente eta fidel izatea, hor badaude apustu batzuk oso intimoak direnak. Orduan lehia nahiko intimoa ere bada, nahiko norbere
|
buruarekin
egiten den lehia bat ere bada. Eta hori azaldu nahian jende aurrean.
|
|
|
Sinbolo bat da. Eta sinbolo bat den aldetik iruditzen zait Maialenen
|
buruan
dagoela sinbolo hori ederki. Eta ez dut hainbeste begiratzen genero ikuspuntutik.
|
|
|
Eta gero bestalde, bueno, saria txapela izatearen kuriositatetxo hori. Aurten ere txapela emakume batek irabazi, eta ez emakume batek, baizik eta ile luzeko emakume batek, eta
|
buruan
zapia darabilkien emakume batek txapela irabazi izanak hor sortu zuen edo sortu zezakeen kontraesantxoa ez, pixka bat bilatua ere. Buruan zapia ibilita gainean txapela jantzi ote litekeen, edo kabitzen ote den, edo nola ematen duen batak eta besteak.
|
|
|
Aurten ere txapela emakume batek irabazi, eta ez emakume batek, baizik eta ile luzeko emakume batek, eta buruan zapia darabilkien emakume batek txapela irabazi izanak hor sortu zuen edo sortu zezakeen kontraesantxoa ez, pixka bat bilatua ere.
|
Buruan
zapia ibilita gainean txapela jantzi ote litekeen, edo kabitzen ote den, edo nola ematen duen batak eta besteak. Eta polita izan zen ikustea bai bata eta bai bestea buru batean posible dela jartzea eta ondo geratzen direla.
|
|
|
Buruan zapia ibilita gainean txapela jantzi ote litekeen, edo kabitzen ote den, edo nola ematen duen batak eta besteak. Eta polita izan zen ikustea bai bata eta bai bestea
|
buru
batean posible dela jartzea eta ondo geratzen direla.
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan espresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nire
|
burua
ulertzen, nire burua espresatzeko modua eman dit, eta esan liteke jada nire barruaren parte den zerbait dela bertsoa.
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan espresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nire burua ulertzen, nire
|
burua
espresatzeko modua eman dit, eta esan liteke jada nire barruaren parte den zerbait dela bertsoa.
|
|
|
Baina niri iruditzen zait sormenak askotan kolpeka funtzionatzen duela, baita idazten ari zarenean ere kolpe bat izaten da, intuizio momentu bat izaten da, eta bertsotan egiten duguna da sormen kolpe hori, intuizio hori, jende aurrean bilatu, sortzen ari zaren momentu berean bilatu, eta jada joan da, beste aukerarik ez daukazu. Bertsotan ere etor daitezke sormen kolpe onak, eta nik uste dut hor inprobisazioak badituela mugak, ezin duelako gero elaboratu eta hobetu, baina sinisten dut jendearen aurrean eta estuasun horretan eta zure
|
burua
tentsio goren horretara eraman eta aldi berean erlaxatzeko gai baldin bazara, sormen kolpe bikainak sor daitezkeela eta sortzen direla. Beste gauza bat da elaborazioa, horretarako ez daukagula gaitasunik, eta gainera sormen kolpe hori errenditu behar dugula oso hizkuntza jakin estu eta prekario batean.
|
|
|
...ra kontziente da giroagatik, luze doan, labur doan, askotan ezintasunean baldin bazabiltza, borroka, barne borrokan, ezin bertso tolestuz, esku lanetan bezala, hitzak kabiarazi nahian eta ezin kabituz, denbora badijoa, denbora luze dijoa, pertzibitzen duzu, hasi egin beharra daukazu, kontziente zara denbora horren loditasunaz eta tentsioaz, eta bien bitartean zaila da esplikatzen zer gertatzen den
|
buruan
.
|
|
|
Eta badago holako akordio moduko bat jendearen eta bertsolariaren artean, eta badago holako denbora epe inplizito bat, hasi beharra daukazu. Ezin duzu gehiago jasan zure
|
burua
isilik, eta jendeak ere eskatzen du. Eta askotan hasi behar duzu benetan ezer inongo heldu lekurik eduki gabe, hasi eta...
|
|
|
Askotan tabladuan baldin bazaude oso pertzibitzera, oso kontestua eta ingurua jasotzera, igual kontzentrazioa galdu dezakezu. Esango nuke, txapelketan adibidez, finaleko une gorenetan, igual dena, poro guztiak, eta belarriak, eta dena itxi egiten duzula, zure baitan murgiltzen zarela, kontzentrazio maila harrigarri bat ikusteko, ez duzula jenderik ikusten, zure bertsoan bakarrik zaudela, eta igual da ba hori, zentzumen guztiak blokeatu eta
|
buru
barrenean murgilduta lortzen den gauza.
|
|
|
Askotan tabladuan baldin bazaude oso pertzibitzera, oso kontestua eta ingurua jasotzera, igual kontzentrazioa galdu dezakezu. Esango nuke, txapelketan adibidez, finaleko une gorenetan, igual dena, poro guztiak, eta belarriak, eta dena itxi egiten duzula, zure baitan murgiltzen zarela, kontzentrazio maila harrigarri bat ikusteko, ez duzula jenderik ikusten, zure bertsoan bakarrik zaudela, eta igual da ba hori, zentzumen guztiak blokeatu eta
|
buru
barrenean murgilduta lortzen den gauza.
|
|
|
Ez da erreza asmatzen nola ondo egon bertsotarako, eta noiz zauden argi eta noiz zauden lanbro. Behar bada egun batean oso saio ona egin duzu, oso ondo sentitu zara, eta hurrengo egunean pauta berdinak errepikatzen dituzu, saioaren aurretik egiten duzu lehen egindako gauza bera, baina ez zaude berdin,
|
burua
ez dago berdin. Eta nik ez dakit, faktore askok eragingo dute hor, nekeak, lekuak, motibazioak, tentsioak, nerbioak, ilusioak, gauza askok eragin dezakete.
|
|
|
Guk badaukagu almazen bat, badaukagu memoria bat, memoria kolektibo bat ere, bertso memoria bat, entzuten ditugu, ikusten ditugu, iritzi pila bat irakurtzen ditugu, eta beharbada horiek dira
|
buruan
lehen planoan dauzkagunak, berriki entzundakoak, berriki irakurritakoak, ikasitako bertsoak, eta horiek dira derrepente azkarren ateratzen direnak. Pixka bat bertsokera pertsonalago bat egiteko inertzia horiek denak detektatu eta frenatu egin behar dira, eta benetan horien artean, leku egin, garbitu bide hori, eta benetan zuk esan nahi duzun hori bilatu.
|
|
|
Guk badaukagu almazen bat, badaukagu memoria, memoria kolektibo bat ere eta bertso memoria bat. Entzuten ditugu, ikusten ditugu gauza pilo bat, iritsi pilo bat irakurtzen ditugu, eta beharbada hoiek dira
|
buruan
lehen planoan dauzkagunak ezta. Berriki entzundakoak, berriki irakurritakoak, ikasitako bertsoak, eta hoiek dira derrepente, azkarren ateratzen dianak.
|
|
|
Gure
|
burutan barrena
|
|
|
Isiltasun horren tensioak agintzen du noiz hasi. Gehiago jasan ezin duenenan bertsolaria isilik eta kontextuak ere eskatzen duenenan bada garaia hasteko eta ezin dezu gehiago jasan zure
|
burua
isilik eta jendeak ere eskatzen du. Hasi eta hasi beharra daukazulako, nundik hasi ere ez dakizu, beharbada bai nora zuazen baina ez nondik hasi.
|
|
|
Hasi eta hasi beharra daukazulako, nundik hasi ere ez dakizu, beharbada bai nora zuazen baina ez nondik hasi. Dena, poro guztiak eta belarriak eta dena itxi egiten duzula zure baitan hurbiltzen zerala konzentrazio maila harrigarri bat lortzeko, ez dezu jenderik ikusten, zure bertsoan bakarrik zaudela eta igual, da hori sentsumen guztiak blokeatu eta
|
buru
barrenen mugilduta lortzen den gauza bat, ezta?
|
|
|
Nik uste erakargarritasuna baldin badu dela, ikusten delako zerbait benetakoa gertatzen ari dela hor. Jendeak somatzen duelako amildegian eta arrisku baten aurrean egindako hitzak direla eta gainera, uzten dugu gure
|
burua
amildegira hurbiltzen badakigulako amildegi hortan bi gauza gertatuko direla: sortu egingo dugula eta gainera amildegi horretan entzunleak ere emozioa ere sentitzen duela gurekin batera.
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan expresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nere
|
burua
, ez dakit, ulertzen edo nere burua expresatzeko modua eman dit eta bai, izan liteke nere barruan parte dan zerbait da bertsoa.
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan expresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nere burua, ez dakit, ulertzen edo nere
|
burua
expresatzeko modua eman dit eta bai, izan liteke nere barruan parte dan zerbait da bertsoa.
|
|
|
Eta noiz ez zauden argi eta noiz zauden lanbro. Beharbada egun batean oso saio ona egin duzu, oso ondo sentitu zea eta hurengoan egunean pauta berdinak errpikatzen dituzu saioaren aurretik egiten duzu lehen egindako gauza bera baina ez zaude berdin,
|
burua
ez dago berdin.
|
|
|
Simboloa da, eta simbolo bat den aldetik, iruditzen zait Maialenen
|
buruan
dagoela simbolo hori ederki. Jenero ikus puntutik baino gehiago gustoko dut Maialenen gainean egotea simobolo hori, Maialen nire ustez belaunaldi baten adierazgarri delako eta ibilbide pertsonal baten adierazgarri delako, eta ikusten dudalako belaunaldi honetan eta Maialenengan transmizio sena dela beste behin.
|
|
|
Produkzio
|
burua
MARIAN FERNANDEZ
|
|
|
Ixiltasuna. Bere begiek
|
buruan
ematen ari den aktibitatea adierazten digute. Ia ia begietara inguratu garenean, hitz ezberdinek pantaila betetzen dute.
|
|
|
neure
|
burua
galduta.
|
|
|
Neure
|
buruari
barkatzen ez diodana,
|
|
|
nork bere
|
burua
ondo adieraztea.
|
|
|
gero neure
|
burua
lasai maitatzeko.
|
|
|
Ez du poeman bere
|
burua
ikusten,
|