|
2000
|
|
|
Horretan ez dut areriorik eduki. Duela hamar bat urte berriz, harria eta giza probak egiteari utzi eta aizkora munduan
|
buru
belarri sartu nintzen.
|
|
|
" Euskaraz
|
buru
belarri" lemapean Nafarroa Oinez jai handiaren 20 edizioa burutuko da urriaren 22an. Aurten Zizur Txikiko San Fermin Ikastola izan da urtez urte milaka euskaltzale bildu ohi dituen ekitaldiaren antolatzailea.
|
|
|
Euskara zuzendari lanetan. Aurreko eginbeharretaz ahaztu gabe, sustapenean sartu dira
|
buru
belarri" Euskara zure unibertsoan" kanpainaren bidez. Noiz eta zein helbururekin sortu zen Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskara Zuzendaritza?
|
|
|
Bizitzak, baina, itzuli ugari egiten du; ustekabe franko eta, oro har, amaigabekoaldaketak eraginik. Alde batetik, Mikel, Euskal Herriko merkataritza elkarte kontserbadore eta kapitalistenean
|
buru
belarri murgildu zen, 1960an, ETAtik alde eginondotik. Egitez, haatik, hein batean berari zor dio izena gure erakundeak:
|
|
|
Jakin besterikez dago, EHEren sorreran Txillardegi egon zela eragile eta, ideologo? nagusietako, etaEKBren sorreran ere partaidetza bizia eta erabakigarria izan zuela7 Beti egon da euskararenaldeko herri mugimenduan
|
buru
belarri inplikatuta. Horren izenean kritikatu du, baita ere, erakunde publikoen zenbait jokabide politiko, mugimendu hori makaltzera datorrena:. Harrokeriak puztutako erraldoikerien truke ekimen herrikoi apalak suntsitu nahia, zinez, sinetsi ezina da?
|
|
|
Txillardegik existentzialistekin jarraitu du
|
buru
belarri. 1957an, DiputazioanLiburutegiko aretoan egiten ziren. Urkijo Mintegiko Solasaldiak?
|
|
|
PSOE renideologo espainolek. Juaristi-k eta gainerakoek? Arana Goiriren enuntziatu politikoa gorrotatzen dutelarik (inoiz sinetsi zutelako edo...), haren balizko objektibaziohistorikoari egiten diote bortizki eraso, eta
|
buru
belarri horretara dedikaturik bizi dira, Estatuaren bedeinkazio eta prebenda guztiez baliatuz. Leku berberorretatik datoz, halaber, gaurko politikan eskubide historikoen errebindikazioa eta horrek arlo juridikoan izango lukeen luzapena.
|
|
|
Joera hark irratia ere jo zuen. Urteak joan eta urteak etorri, lokalismo, tradizionalismo eta erregionalismoari gerra deklaratu zioten pertsonetariko asko damuturik edo ikusten ditugu, oraindik ingelesez ere jakin gabe eta kazeta erregionalak erosten edota proiektu erregionaletan
|
buru
belarri sartuta, Europaren eraikuntzan herrialde eta estatugabeko nazioek zer paper garrantzitsu jokatzen duten jabeturik. Bistakoa da globaltasuna eta lokaltasuna azken urteotan etengabe garatuz joan diren joerak direla.
|
|
|
Kontua da martxoa ez ezik apirila ere ziztuan joan zela, eta noski, maiatzean oso gutxitan azaldu zen Eider pisutik, Irlandako bidaiaren prestaketetan baitzegoen
|
buru
belarri murgilduta, eta Irlanda ez zen beste edozer bigarren mailara pasatzen zuen automatikoki.
|
|
|
Ez da posible nazioaren hiriburuak eta ibaiak behar bezalatxo ez ezagutzea. Presidenteak isilune bat egin du bere suminduraren gorenean, inork baino hobeto ezagutu behar du gure nazioa, eta
|
buru
belarri saiatu nazioaren handitasuna sendotzen. Malo, malo eta malo!
|
|
|
Edozein akademiarentzat garrantzitsu izan ohi da hizkuntzaren hiztegia ontzea. Bere berea du Euskaltzaindiak euskararena eta horri ekin dio,
|
buru
belarri, azken urteotan. Askorentzat luzeegi joan doana, beste batzuentzat labur arin etorri dator, hizkeraren biziraupenari bagagozkio bederen.
|
|
|
Durangoko azokara begira, Joan Mari Irigoienen eleberria izango da ziur aski aurtengo izarretako bat. Bi urte t’erdi
|
buru
belarri lan horretan aritu ondoren seiehun orrialdetik gorako eleberria taxutu du Altzako idazleak. Ez da edonolakoa izan bere erronka:
|
|
|
Berehala jabetu ziren tresna informatiko berriek eskaintzen zituzten ahalbideez.
|
Buru
belarri ekin zioten lanari eta lan setati honen adierazle gisa aipatu behar da nabigatzaile propioa sortzera ausartu zirela. Laster ohartu ziren ekimenak ez zuela etorkizunik, besteak beste, mundu mailako erraldoien aurka ez zutelako zer eginik.
|
|
|
Handik gutxira, urte bereko urrian, Gernikan deklaratu zen Euskal Gobernuaren delegatua izendatu zuten ofizialki. Ondoren, Picavea, lan politikoan eta propagandako ekimenetan
|
buru
belarri inplikatuko da.
|
|
2001
|
|
|
Helburua honakoa litzateke Ibarretxe lehendakariaren esanetan, ETAren indarkeriaren aurka egitea eta PP eta PSOEren elkarrizketa nahi eza salatzea. Hauteskunde giroan
|
buru
belarri murgilduta, Ibarretxe lehendakariak oposizio guztiaren kritikak jaso ditu halako manifestazio bat garai hauetan deitzeagatik. EHk bere aurkakotzat hartu du eta bere agerraldia egingo du egun berean Donostian Burujabetza da bakea lelopean.
|
|
|
Oraintsu iragan martxotik goiti, xeheki," Prest!" doako hilabetekaria plazaratu berri dute, Deustualdearekin (berba hau erabiltzen dute 1925 arte herri independiente izan zenaren eremu osoa izendatzeko) lotuta dagoen informazioa hur hurretik batu eta bertako euskaldunei nola batuaz hala bizkaieraz irakurtzeko aukera luzatuz. Berbaizu elkarteko lehendakari Jose Moralesek aldizkariko lehen zenbakian izkiriatua gure eginez," garrantzi handikoa da Deustun euskara hutsezko komunikabide bat edukitzea eta, horregatik Berbaizu euskara elkartea sortzeaz batera, komunikazio batzordeak
|
buru
belarri ekin zion aldizkariaren egitasmoa mamitzeari". Berbaizu euskara elkarteak, besteak beste, euskal komunitatea sendotzen lagunduko duen kalitatezko eskaintza kulturala ziurtatu gura die bertako euskaldunei, eta lan ildo horrekin bat eginez" Prest!" aldizkaria txukun, kalitatezko eta berritzaile dugu.
|
|
|
Behin Kanpingagsekin
|
buru
belarri sartuta, izango al duzu tarterik beste lanetarako?
|
|
|
«Xixka» Gipuzkoako ilusionismo elkartea da, eta hor biltzen gara astero. Estatu mailan egingo den hurrengo kongresua Donostian da, eta
|
buru
belarri hasi dugu hori antolatzen.
|
|
|
Lehenengo taula bat lortu genuen, geroago beste bat erosi... Eta hortik aurrera
|
buru
belarri sartu ginen surfaren munduan.
|
|
|
Euskal komunitatearen lanetan ere
|
buru
belarri saiatu zen idazlea. Esaterako, 1959an Lehen Western Basque Festival antolatu zuen batzordeko izan zen.
|
|
|
Sabino Arana eta Migel Unamuno. Berak irabazi eta Sabinok,
|
buru
belarri, euskara aberasten jarraitu zuen. Unamuno jaunak, baina, emaitza ezin onartu eta urte batzuk beranduago hoberena euskara hiltzea zela aldarrikatuko zuen, duela mende bateko euskaltzaleen harridurarako, bertako hizkuntza suspertu ahal izaiteko egiten ziren ahalegin miresgarrienak ere bere jarrerak zokoratzen zituelakotz.
|
|
|
Alessandro Baricco italiarrak 1996an Milanon plazaratu zuen «Seta» nobela da Koldo Bigurik «Zeta» izenburuarekin euskaratu eta Igela argitaletxeak eskaintzen diguna. XIX. mendearen erdialdean zetaren merkataritzan
|
buru
belarri sarturiko frantziar baten bizitzaren inguruko xehetasunak agertzen dira bertan: nola hasi zen zetaren ekoizpen eta salerosketa egiten; bere herriko zeta ekoizpena gehitzeko beharrezkoak zituzten zeta haren arrautzak lortzeko egin behar izan zituenak, munduaren beste aldean irudikatzen zuen Japonia urrun eta ezezagunera joatea barne; han hartutako ezagutzekin erabili behar izan zuen trikimailua; zeta bezain leuna izaten zekien emakume misteriotsu batekin bizitzea egokitu zitzaion sexu harreman berezia, eta gertaera horrek bere ezkon harremanetan izango zuen eragina...
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar 1994ko lau hilabetetan milioi erdi bat lagun hil zituztela lurralde hartan. Pillay epaileak orain 59 urte ditu, eta
|
buru
belarri ari da lanean justiziaren alde beti. Emakume horren ustez, hau du orain arteko lorpenik nabarmenena:
|
|
|
Eragilek, beraz, bazter nahastaile edo esan nahi du hemen. Nahasketan ibili bainaiz ni,
|
buru
belarri, ea eraginaren eraginez eta nahasiaren nahasiaz zerbait bereizten ote dugun, pisuagoak behera eta arinagoak gora doazelako, besterik ez bada ere.
|
|
|
Udazkenean ekin dio,
|
buru
belarri, miren azkaratek ere. Mari Karmen Garmendiaren agintaldi luzearenondo ren, pentsatzekoa da Azkarate andreak, Ibarretxek izendatu zuenetik, udako hilabeteak 2002 urteko aurrekontuak prestatzen pasako zituela, horixe izango baita bere politika propioa aurrera ateratzeko tresna garrantzitsuena.
|
|
|
Estatuko PP partiduaren produktua izanik, nahiz eta" erregionalista" edo" navarrista" izen faltsupean ezkutatu eta batzuk engainatu. PSNren konplizitatea ziurtatuta izan eta gehiengo politiko nahikoan pentsatzen hasi denean
|
buru
belarri ekin dio bere helburuari.
|
|
|
hamar mila bezero eta hamar mila bezeroren diruak bat batean galtzea ez da gustuko platera izango Sanz Sesma bera buru duen kutxarentzat. ...raz soilik egindakoak eskatuko ez dituenik); euskarak indarkeriarekin zerikusia baduela esaten dutenak argumenturik gabe utziko dituen lobby bat; mediatikoki tinko eta zorrotz lan egingo duen lobby bat; ekimen judizialak aurrera atera ahal izango dituen lobby bat; eraso guztien aurrean aho batez eta segundorik galdu gabe erantzungo duen lobby bat; eta herritarrak euren hizkuntzaren aldeko apustuan
|
buru
belarri eta ilusioz murgiltzea lortuko duen lobby bat. Ez naiz oso zalea, baina lobby hau osatu ahal izateko ia derrigorrezkoa iruditzen zait alderdi politiko eta kultur eragile handien inguruan mamitzea lehen urratsa.
|
|
|
Bon, honek hainbat gauetako loa galarazi zidan arren, azkenean posizioa hartu nuen, Ministroaren alde. Ministroa da heroia, bere herriak maitatua eta Borges ankerraren aurkako borrokan bekainetaraino,
|
buru
belarri, erabat murgilduta, konprometitua. Alabaina, saiatuagatik, Ministroak ez du sekula Borges harrapatzea lortzen.
|
|
2002
|
|
|
Ikasturteko lehendabiziko egunean, sorpresa polita izango dute Nereak eta Maitanek, beren ikasgelan bi mutil berri ikusterakoan, eta haiek ezagutzeko ahaleginetan hasiko dira. Itxura batean, Isuskorekin harremanetan jartzeko arazo berezirik ez dute izango, izaera nahasgarria bezain erakargarria duen mutil ausarta baita; baina Iban beste kupel bateko sagardoa izaki, oso isila, eta nesketako bat lehen unetik atsegin gertatu bazaio ere, bere lotsa gainditu ordez, nahiago du hark ordenagailuen munduan
|
buru
belarri aritzea, mundu horretan edozein gauza egiteko gai den hacker horietakoa baita. Hala ere, oso harreman berezia sortuko da lauren artean, batik bat ustekabeko misterio batean murgiltzea egokitzen zaienetik.
|
|
|
\ 36 urterekin Antzerti Eskolan sartu zen. Urtebetera, beka baten bitartez,
|
buru
belarri sartu zen aktore ikasketatan eta bere saltzaile lana utzi egin zuen. Aktore profesionalen lehen belaunaldikoa da.
|
|
|
Antzerki eskola ezberdinak ezagutu ostean Antzerkiola Imaginarioaren proiektuarekin topo egin zuen Alex Gerediagak, baita
|
buru
belarri murgildu ere. " 8 olivetti poetiko" n aktore aritu bazen ere" Mundopolski" n zuzendari lanak burutu ditu.
|
|
|
Gainera, erabakigune horiekin harreman sistematikoak lortzeko Sarea zerbitzua etengabe berritzea beharrezkoa dute, eta horregatik astero bost albiste sartzen dituzte web orrian. Lan hori aurrera eramateko ez du jende gehiegik
|
buru
belarri aritu behar, baina koordinatzailearen lanaz gain gizarte, irakaskuntza eta administrazioan lan egiten dutenen lana ere ezinbestekoa da. Kideok, besteak beste, komunikabideetan, sindikatuetan eta gau eskoletan egiten dute lan.
|
|
|
Bertzalde, eskualdeka lan egiteko proposamena egin digute egileek. Ez da aukera txarra baldin eta horretan
|
buru
belarri aritzeko jenderik bada (Deba ibarreko hainbat herritan Nafarroako Baztanen edo Bortzerrietan adina jende bizi da) eta jende horrek esku artean dugun gai honen berri izateaz gain, zuzen eta egoki lantzeko bideak markatzen badira.
|
|
|
Elkarteak: gazte mailatan eta espezialitate desberdinetan lana egitea neketsua eta oso garestia denez, elkarte askok
|
buru
belarri trainerura jo dute. Baina, non daude arraunlariak?
|
|
|
Bera dugu euskal egile sarituen eta itzuliena, eta Atxagak gurean nahiz Euskal Herritik kanpo erdietsitako harrera onaren erakusgarri dira atzerriko adituen laudorioak8 Zientzia Ekonomikoetan lizentziatura eskuratu ondoren, 1981etik 1984ra bitartean Filosofia ikasketak egitera joan zen Bartzelonako Unibertsitate Zentralera. Hasieran ekonomista, euskara irakasle, liburu saltzaile, inprimategiko langile, irratiko gidoilari... aritu zen, harik eta 1980an literaturan
|
buru
belarri jardutea erabaki zuen arte. Atxagaren bibliografia benetan oparoan molde askotako testuak aurki ditzakegu:
|
|
|
Au ukatu ta ori ere ukatu, jainko usairik ez aztarnarik gabeko izakizun ta jokabide soil osora jo nai izan zuan,
|
buru
belarri.
|
|
|
Rol horien artean bada bat bereziki aipagarria eta funtsezkoa: erraztailea. Erraztaileak taldearen dinamika gainbegiratzeko ardura hartzen du.Distantzia mantendu ohi du, ez da derrigor
|
buru
belarri sartzen taldearen gorabeheretan, taldearen psikologia kontrolatzen du, eta, taldeko arduradunarekin batera, iparra markatzen du zailtasunak daudenean. Gure taldeko erraztailea EHUkoPsikologia Fakultateko irakaslea da, eta oso mesedegarri gertatu da hala izatea.
|
|
|
Komunikazio honen egilea, lantalde zabal batekin batera,
|
buru
belarri ari da azken hiruurteotan ikerketa horietako bat burutzen EHUren baitan. Horren emaitzak agertzen hasi badira ere, espero dugu 2002 urterako, gutxienik, liburu bat izatea kalean.
|
|
|
Kurrikulu garapenean (batez ere, kurrikuluaren hirugarren zehaztapen mailaneta ikasgelako programazioan) oso lagungarri izan zaigu. Ez bakarrik kurrikulu proiektuetan
|
buru
belarri jardun dugunoi; baita irakasle soilei ere. Izan ere, lehenesan dugun bezala, egitasmo hau ez da adituentzako lan bat, lan praktikoetarakoeuskarri bat baizik.
|
|
|
Ondoko lanakaurretik ikerturikoaz egindako gogoetak dira. Ordurako, antropologiaren kezkakbizi bizirik zituen, eta, geroko urteetan,
|
buru
belarri sartu zen historian, historiasozialean. Biografia, tokian tokiko historia zein baztertuen ibilbidea izan zirengogokoen zituen gaiak.
|
|
|
Alemaniara joan aurretik, Jesús Casquetteren bulegora egindako bisitek berpiztu zidaten lizentziaturako lehen hiru urteetako giroak makaldutako ikerketa gogoa. Horri esker, posible izan ziren azken ikasturtean Leioako liburutegian sartutako orduak eta udara ikerketan
|
buru
belarri iragan izana. Fruitua honako liburu hau duzue.
|
|
|
Hazkundea teledirijitua izan da, prestatua eta taxutua. Gobernuak eta nazioarteko erakundeak
|
buru
belarri aritu dira sektorea bultzatzen. Horrek bere zama soziala du.
|
|
|
Antolaketa lanetan
|
buru
belarri sartuta zegoenean, kartagotarrek bakezkoak egin zituzten erromatarrekin. Hanibalek, hala ere, gudarostearen buru jarraitu zuen gero ere eta guda ekintzak eragin zituen Afrikan kontsul Publio Sulpizio eta Gaio Aurelio izan ziren arte.
|
|
|
Heroi berria Gameproko zuzendari nagusiak, Imanol Ibarrondok, hauxe dio: “Ordenagailuko lehen heroia sortu da, eta ez ditu arma ultramodernoak jaurtitzen, ez eta talka anizkoitz bortitzetako protagonista ere, Reciclator
|
buru
belarri ari baita birziklatzen ahalegin guztia eta jarduteko gaitasuna”. Heroi gazteak lau mailatan aurkitzen dituen hondakin guztiak bildu eta dagozkien edukiontzietara bota behar ditu, hondakin organikoak, papera eta kartoia, ontziak edo beira diren kontuan hartuta.
|
|
|
|
buru
belarri minutuka
|
|
|
Urteak igaro ondoren denok onartuko dugu gure umeek aukera osoak dituztela oinarrizko ikasketak euskaraz burutzeko, euskara institutuetan ere ikas daitekeela, eta unibertsitatean ere hainbeste arlotan, hori ez dizut esan beharrik zuri. Hori hala gertatu da hainbeste jenderen lanari esker, eta hainbeste lagun
|
buru
belarri sartu zirelako, bere sakeletan diruaren ordez ilusioa zutela, euskal hezkuntza sistema berriak sortzen, zegoen hezkuntza ofizialari ia ia baliabiderik gabe lehia egin nahian. Hola sortu ziren ikastolak, adibidez, aitzindari nekaezinak ziren batzuen ahaleginen fruitu oparoa.
|
|
|
Momentua da. Orain ez badiogu heltzen garesti ordain dezakegu atzerapena, lehia horretan
|
buru
belarri murgildu behar dugu. Zenbait faktore behintzat alde daukagu:
|
|
|
– Nor da basakeria honen erantzulea? –Monzon Ertzaintzaren lanen antolaketan zebilen
|
buru
belarri, eta zenbaitetan ematen zuen ez zituela erreportarien galderak aditzen.
|
|
2003
|
|
|
Erronkarierak, dagoeneko, ez du hiztunik eta zaraitzueraz dakiten bizpahiru lagun baino ez dira geratzen. Hala ere, itzaltzear dauden euskalki horien garra indartzeko ahaleginetan dabilenik bada; besteak beste, Aitor Arana idazlea
|
buru
belarri dabil hiztegiak eta euskalki horiek ikasteko liburuak osatzen, Hiria argitaletxearen ekimenaren baitan.
|
|
|
Herrietan bulegoak ireki ahala, baserriz baserri hasi nintzen bisitatzen, bezeroak egiteko. Hala sartu nintzen mundu horretan
|
buru
belarri. Nekazarien sindikatuak sortzen ere jardun nuen lanean.
|
|
|
Orain arte eskia, mendia, eskalada nahiz bizikletan nenbilen eta zerbait berria probatu nahi nuen", adierazi du Gaizka Itzak. Alberto Zerain alpinistaren kasua ere nahiko bitxia da, Everest moduko zortzi milakoetan ibili ondoren, mendi lasterketetan
|
buru
belarri dabil egun.
|
|
|
Txapelketako arrakasta dena den, urtetan zehar egunak joan egunak etorri Elkartean egindako lanaren isla dela esan daiteke. Jende asko dago
|
buru
belarri eguneroko eginkizunetan murgilduta: Elkartean, antolakuntza lanetan, bertso eskoletan irakasten eta abar.
|
|
|
I. ARRATIBEL. Sei zazpi kirol dira emakume haurdunarentzat kaltegarriak izan daitezkeenak, besteak beste, hipika eta eskalada. Eta luzatutako galderari
|
buru
belarri helduz, Osakidetzaren kontua dago esate baterako. Ezin liteke modu horretan gurdia itsu itsuan aurrera bota.
|
|
|
Kirol kolektiboak egon daitezke bakoitza hiruhileko batera mugatua edo bestela urte guztian hiruak nahasiz ibili. Beraz, haurrak, adin batera heltzen denean, teorikoki bere motrizitatea landua du, oinarrizko abildadeak dominatzen ditu, eta prest dago berak nahi duen kirol horretan
|
buru
belarri sartzeko. Hortik aurrera, federazioek haiek nahi duten haurrak detektatzeko eta errendimendurako kanpainak egin ditzakete.
|
|
|
Baina dena eraman zuen haizeak bat batean. " Orain soldatak erori eta langabezia ugaltzen ikusita, oinaze garratz batek mindu du gizarte osoa, duela gutxi arte klase guztietako kontsumigai erakargarrien fabrikazioan
|
buru
belarri dedikatuta zegoen arren".
|
|
|
Kualitatiboki ez dago beste munduko aldaketarik lehen lortu ez genuena orain lortuko dugula esateko, baina denbora elementu aldakorra da, gizartea eta alderdiak etengabeko heltze edo ontze prozesu batean murgilduta daude. Orduan, azken urte honetan, bake prozesuari
|
buru
belarri ekiteko baldintza eta osagarri berriak sortu direla uste dugu. Bigarren Bake Konferentzia batek bake prozesua lagundu dezakeela pentsatzeko arrazoiak ditugu.
|
|
|
" Izadian
|
buru
belarri murgilduta bizi ziren gizaki haiengan pentsatu beharra dugu »azaltzen du Txema Preziadok», euren bizimodua nolakoa zen ulertzeko. Izadian txertaturik zeuden haiek eta gaur egun askoz kaletartuagoak gaude guztiok, baita gaurko baserritarrak ere.
|
|
|
Gaztetarik zekarren zaletasuna bazen ere, gurasoei kontra ez egiteagatik edo, ez zen ausartu barruko bokazio horri bidea askatzen, eta askoz beranduago, ezkonduta eta umeekin dagoela, era hobea aurkituko du barne bokaziotzat zeukan pinturagintzari
|
buru
belarri ekiteko. Halaxe bada, 1969an egingo du Bilbon lehen erakusketa, eta handik gutxira Londonen.
|
|
|
Hizkuntzekiko zaletasun horrekin etxekoak ere kutsatu zituen, eta
|
buru
belarri murgildu seme alabei kanpo hizkuntzak irakasten. Andre eta gizon, bost eta hiru urteko umeekin hasi ziren Frantzia eta Ingalaterrara udetan joaten, haiek frantses eta ingeles ikas zezaten.
|
|
|
Gizona andereñoaren mugimenduei begiez jarraitzen geratu zen, ukondoak mahai gainean zituela eta ogi kuxkurrari zatitxoak kentzen, konturatu gabe bezala. Arantxa ez zen konturatu begiradapean jaten zegoela, txipiroiei
|
buru
belarri emanda. Albinoniren adagioak pastel margoko giro lasaia betetzen zuen.
|
|
|
Bai, Santamas egunean argitaratuko dugu Asteleheneko GOIENKARIAren Zero alea.
|
Buru
belarri ari gara lanean aste honetan: ohiko ostiraleko GOIENKARIA eta herrietako edizioak prestatzen gabiltza, baina, horretaz gain, Asteleheneko GOIENKARIAren Zero alea ere egiten hasiak gara.
|
|
|
Gauzak ez nituen artean garbi, eta ez nintzen ausartu
|
buru
belarri zenbait bilera eta ekintzatan parte hartzen hastera. Hala ere gauza bat esango dizut, argi eta garbi.
|
|
|
Begia zorrotz eduki behar izaten da lan honetan. Zeharrez,
|
buru
belarri irakurtzen nor ari den ikusi egin behar izaten da, nork non nola utzi duen esku poltsa, edota bidaiariek paisaiari nahiz albokoei, bereziki albokoei nola begiratzen dieten. Behin harrapakina hautatuz gero, ez da lan nekeza.
|
|
|
Konfiantza ematea baita halakoetan komeni dena, susmo txarrik ez eragitea. Maletaren ondotik sartu nintzen, beraz, baina emakumeak
|
buru
belarri jarraitu zuen idazten, begiak paperetik altxatu gabe. Eta nire etorreraz ohartu zenean, bere oin biluziak pareko eserlekutik jaitsi zituen, oinetakoetan egokitu.
|
|
|
Ilunpeko gure jainko armatuari galdeak egiten dizkiogu, eta  honek, bere egiaren ekin makurra onartu nahi ez duelako, testuingurutik kanpo diren erantzunak ematen dizkigu. Ihardespenen anbiguotasunaren arabera
|
buru
belarri, sutsu, ezjakin, ezjakintzak dakarren harrotasunez, gure gurasoak berak hiltzeko prest gara. Etsai bilakatuko ditugunean, moralaz eta legeaz irri eginez, hilen ditugu segur aski, arima ikararik gabe.
|
|
|
Karlismoaren pentsamendua ez da izan Karl Marxen pentsamendua, hori seguru, eta Marx azkenean bere pentsamenduagatik interesa dakiguke guri. Deskuido batean hark orriren bat oso karlismoaren alde idatzi izan balu ere (Engels-ek behintzat franko negatiboki epaitu ditu), beti izango litzateke jakingarria, zer esaten duen Marxek, hori egia da, baina galdetu beharra legoke, zer informazio eduki duen gizonak Londresko bere langelan
|
buru
belarri sartuta, bigarren edo hirugarren eskukoa derrigor. Zenbat balio dezakeen guretzat, beraz, haren iritzi batek zer eta karlismoari buruz.
|
|
|
Jaurlaritza, bitartean, Kulturaren Euskal Planean
|
buru
belarri sartuta dabil. Eta hainbat gunetan debate interesgarriak ari da sortzen plan hori, gainera.
|
|
|
Pentsa liteke munduko sistema ekonomiko eta politikoaren baitako adimentsuenak bilera hauen biderkaketa rekin oso zoriontsu direla, hainbat eta hainbathe rri erakunde progresisten denbora, indarra eta bitart ekoak xahutzen baitituzte. Zoriontsu izan daitezke ikusten dutenean bilera horiek baketsuak direla, jendeak abestu eta dantzatzen duela, desfilatzen duela... aldi berean mundu kapitalistako buruzagiak beren politika ekonomikoetan eta prestaketa militarretan
|
buru
belarri sartuta dauden bitartean.
|
|
|
Nafarroak duen enbor izaeraz (hizkuntza politikan eta politikazko hizkuntzan) sakon oharturik, berau errotik moztea eta bereixtea lehentasunezkoa da sistemarentzat. Bertako bunkerra
|
buru
belarri dabil horretan, hizkuntza lurrik gabe utzi nahian. Euskara berreskurat urik, erresumaren luze zabalean lingua navarrorum bilakatzen den heinean, beti izan baitaiteke naziotasunaren kontzientzia iturri.
|
|
2004
|
|
|
Asko atzeratzen joan naizen lana da, diskoetxerik ez nuelako hain zuzen. Hilabeteetan
|
buru
belarri murgiltzen nintzen proiektuan, baina, lan profesionalak denborarik uzten ez zidalako edota diskoetxerik ez nuelako berriro kaxoian gordetzen nuen. Hilabeteak, urte erdi edo urtea gordeta izan ostean proiektuari berriro heldu niezaiokeela pentsatu eta maketak entzuten hasten nintzen.
|
|
|
Zinerako, aldiz, ez dut ezer egin. Beste edozein lanbidetan bezala
|
buru
belarri murgildu nintzateke horrelako zerbaitetan hasiz gero. Filmetako musika egitekotan guztiz sartu nintzateke mundu horretan eta momentuz ez da nire asmoa.
|
|
|
Ternuako arrantza desagertu ondoren, Iparraldekoak sardinaren eta beste espezieen baxurako arrantzan hasi ziren
|
buru
belarri, gero arrain hori kontserban jartzeko. Kostaldeko gainontzeko euskal probintzietako arraina ere erabiltzen zuten kontserbatarako.
|
|
|
Nire etengabeko iturria irakurketa da. Eta zerbait oso interesgarri bazait,
|
buru
belarri sartzen naiz eta sentitzen dut nire onena ematen dudala.
|
|
|
Beatriz Alfonso da Bastida ikastolako zuzendaria eta harekin hitz egin dugu. Azken orduko prestaketetan
|
buru
belarri eta eskolak ematen ari zela aurkitu dugu.
|
|
|
Baina kasu honetan, nire ohiko mesfidantza aparte utzirik, badaude hiru gauza kontuan hartzeko: hasteko, ageriko interes politikoak, zeinek ikerketaren bultzatzaileak eraman dituzten azkeneko urteetan euskararen kontrako gurutzadan
|
buru
belarri sartzera, goiko pentsalarien gogoeta antropologikoak euren neurriko ahi mehe eta ideologia merke bihurtu izan balituzte bezala; bigarrenik, bultzatzaileek beraiek nabarmendu dutela inkestaren fidagarritasuna; eta, hirugarrenik, ikerketaren emaitzek gurutzada horren porrota erakusten dutela, areago konparatzen baditugu aurreko urteetan egindako bertze ikerketekin. Argi eta garbi," ez gainditua" jaso behar du Pegenautek ebaluazio buletinean.
|
|
|
Arundhati Roy aldi berean arma atomikoen kontrako mugimendu baketsuetan zebilen, eta oihartzun handia eman zion bere laguntzarekin Indiako gobernua eraikitzen ari zen urtegi erraldoien kontrako mugimenduari. Narmada ibaian egiten ari ziren 90eko hamarkadan urtegi handi bat, bostehun mila herritar kaltetuko zituena, eta haren kontra antolatutako Narmada Bacho Andolan (Salba dezagun Narmada) mugimenduan
|
buru
belarri murgildu zen. Hala eraman zuen auzitara Indiako Auzitegi Gorenak, honen erabakiei aurre egiteagatik:
|
|
|
Historiak horrelako jokaldi maltzurrak egiten dizkigu, baina hori izan da Hego Euskadiko lurraldetasunaren arazora izan den hurbilketa errealista bakarra. Negoziazioa oso latza izan zen eta alderdi garrantzitsuenak hor
|
buru
belarri sartu ginen, Nafarroako ikuspegiak alde batetik edo bestetik defenditzeko. Gero jarrerek eta erabakiek alderdi horietan eragin eta ondorio desberdinak izan zituzten.
|
|
|
Alderdi Sozialistak, afera honetan, beste hainbat gauzatan bezala, oraindik ez du bere posizionamendua argitu, eta estatuko kokapenaren arabera iritziak ezberdinak dira. Katalunian Estatut a aldatzeko eta eguneratzeko ponentzi bat sortu dute eta horretan
|
buru
belarri lanean dabiltza. Extremaduran eta Madrilen ordea, horrelakoak onartezintzat jotzen dira, eta Euskadiri dagokionez, abertzale ohi bat fitxatu dute hurrengo hauteskundeei begira etxeko lanak egiteko.
|
|
|
Dena den, antzezlana talde lanaren emaitza dela esan daiteke. Urtarrilean hasi ziren lanaren nondik norakoak prestatzen eta ordudanik denek jardun dute horretan
|
buru
belarri: aktoreek, zuzendariak, argiztatzaileek, eszenografia arduradunak...
|
|
|
Hitz batez, independentzia asmoak desagerrarazteko. Bide horretan
|
buru
belarri sartu ziren euskal indar politiko eta sozial autonomistek, proiektuari zilegitasuna ekarri asmoz »bozetan jaso ez zuena».
|
|
|
Arraroa iruditzen zait gai hauek diasporan
|
buru
belarri aztertzen jardutea eta hemen, aldiz, horren isilik irautea.
|
|
|
Ikastetxe itzaltsu haren errektoreorde zenak
|
buru
belarri jardun du Graduatu ondoko Eta Dokumentazio Zentro Monografikoko Egitarauen garapenean.
|
|
|
Gaur egun, izan ere, euskalgintzan
|
buru
belarri ageri zaigun Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluak berak, besterik dio definizio horri buruz. Bere sorrera eratzeko asmotan paratu zuen Euskararen Unibertsoa:
|
|
|
Globalizazioaren erauntsiari darion haizearen aldera errenditu behar, mundu aurreratuaren onurak, beste mundu batzuen bizkarretik gizenduak, ez ditugulako galdu nahi. Horrela, eleaniztasunaren erronkak hezkuntza sistemaren ateak jo, eta hizkuntza didaktikan adituak diren teknikoak lanean jarri dira
|
buru
belarri. Lehengoaz gain, gurean, hirugarren hizkuntza ikasi behar dute eskola umeek, ele bietan eraturiko orain arteko eskarmentuan herrenka eta arrastaka genbiltzalarik.
|
|
|
Hainbat euskaltzale
|
buru
belarri ibili baldin bada autonomia erlatiboaren ideia biribiltzen, bada biribila lauki bihurtzeko gaitasuna duenik gure artean. Zer autonomia, eta zer arraio:
|
|
|
Bihotza erdibitzen digun zauri horri buruz, zerbait esate aldera, bihoa honakoa. Badira, izan, euskalgintzan
|
buru
belarri dihardutenak, eta euskal nazionalista sentitzen ez diren euskaltzaleak. Holakoak, alabaina, salbuespen zakuan sartuko genituzke, diren aleak bakanak bezain estimagarriak direlako.
|
|
|
arrakasta izan nahi baduzu, 35 urtetik aurrera saiatu behar duzu
|
buru
belarri.
|
|
|
60ko hamarkadan Txileko presidentea aukeratzeko kanpaina gogorrean sartu zen
|
buru
belarri, eta Salvador Allenderen alde lana gogotik egin zuen.
|
|
|
lan-taldeek lana, bere? egitea, eguneroko lanari zentzua ematea, lanean
|
buru
belarri sartzea, enpresan demokratizazio maila handitzea; eta ondorio horiek guztiek soldatenhobetzea ekarriko dute.
|
|
|
Hori saihesteko, bereziki garrantzitsua izango da aurrez prestatutako osagaiak izatea, plater tradizionalen antzeko osaera eta ezaugarriekin. Bibliografía Bray G.A. Nielsen, S.J. eta Popkin B.M. 2004 Gizentasunaren epidemian
|
buru
belarri aritzen den gizon aberats eta ugalkorraren kontsumoa. Am. J. Elikatze klinikoa.
|
|
|
Azken asteetan gogor lan egin dute orkestrakoek: entsegutan
|
buru
belarri aritu dira eta. Bidaia burutu ahal izateko ere makina bat kontu egin dituzte dirua lortzen:
|
|
|
Trena Municheko geltoki handian bafadaka sartzen zen bitartean, egunkari guztiak bagoiko zakarrontzira bota nituen: handik aurrera hobe nuen Parisko gorabehera guztiak ahaztu eta esku artean nerabilen kontuari
|
buru
belarri heldu. Hala ere, susmoa nuen ez zitzaidala batere erraza gertatuko.
|
|
|
Garai batean Reich osoan zehar ikastaro eta hitzaldi anitz ematen bazituen ere, gero eta utziagoak zituen jendaurreko jarduera gehienak. Urte luzetan
|
buru
belarri antolatzen ibilia zen Bayreuth jaialdian laguntzeari ere nekagarri irizten zion. Bere hitzetan, orain atsegin zuen bakarra musika entzutea zen.
|
|
|
Horren ordez, gerra piztu aurreko bi urte haietan, Wagnerren musikaren eta aitaren liburuen bortizkeria ederrean murgildu nintzen.
|
Buru
belarri murgildu ere. Bazka hark gerrarako prestatu zuen nire arima bakartia.
|
|
|
Banekien, ordea, ezin niola atzea eman errealitateari. Eta, nengoen kinka larritik onik ateratzekotan, horixe egin behar nuen,
|
buru
belarri hausnartu. Eta, bai, hezur muinetaraino izututa banengoen ere, eromenaren mugetan banengoen ere, gela txukun hartan emaniko ordu luzeetan pentsatzeko astia izan nuen.
|
|
|
Hasiera batean nekoso ekin nion, eta soilik lasaitasunagatik, Setatsuak bakea eman ziezadan. Ordea idaztea oso gustukoa izan nuen segituan, eta
|
buru
belarri eta adar murgildu nintzen gogoratzeko lanean. Hala iruditzen zitzaidan:
|
|
|
Urtebete zen ama hil zitzaionetik, eta atxilotu zituztenetik ia lau. Lekunberrin egonik, Bazterrek herritik kanpo bizitzen eman zituen lau urte haiek;
|
buru
belarri sartu zen tabernako lanetan eta, nolabait esateko, izan ziren taldea, ‘koadrila’, hobeto esateko, nahiz eta gero eta gehiago gorrotatu hitz hori, ‘koadrila’ hautsi egin zen, bakoitzak zenbait alde eginez.
|
|
2005
|
|
|
Artaxoako zenbait familiak mendeetan mantendu izan dute goitizena, gaur arte. Gero euskararekin zerikusia duten datu ehizan hasi nintzen
|
buru
belarri eta udal artxibategian muturra sartu nuenean euskara solasten zutela frogatzen zuten agiriak topatu nituen. Prozesu juridiko administratibo guztiak idatziz jaso dira Nafarroan XVI. mendeaz geroztik:
|
|
|
Ezetzaren aldeko eragileak ez daude edonola ere amore emateko prest. Copernic plataformak ezkerreko indarrak bildu ditu eta 400 talde eragile ari dira
|
buru
belarri. Iparraldean, berriz, Ezezkoaren Aldeko Ekimena nabarmendu da.
|
|
|
Alvaro Gaston, Arabako Arraia Maeztuko apaiza da. Herriko bizitzan
|
buru
belarri dago sartuta eta inguru hartara bizitzera gerturatu diren familia berrien artean, oso jarrera desberdinak ikusten ditu. " Batzuk herriko bizitzan parte hartzeko asmo sendoarekin datoz eta horiek ez dute integraziorako inolako arazorik izaten.
|