|
2001
|
|
|
Bhopal en, adibidez, Munni Bai, bederatzi haur dituen amak hilean 22$ irabazten ditu, egunero 40 komun garbituz. Kaka otarrean bildu eta
|
buru
gainean darama. Eta kiratsa?
|
|
2009
|
|
|
ingurua kontrolatzen duten tropei tasa bat ordaindu behar diete. Ikatza kilometroz
|
buru
gainean eraman behar dituzte Gomako hirira arte, eta ordaindu beharreko tasek, askotan, irabazirik gabe uzten dituzte.
|
|
|
–Baina ez didazu sekula entzun fantasmek ez dutela ilea moztu beharrik ez orrazten ibili beharrik, maindirea
|
buru
gainean daramatelako; aingeruak, aldiz, enkargua egin behar izaten duten bakoitzean orrazten dira: etengabe orrazten dira, beraz?
|
|
|
–Baina ez didazu sekula entzun fantasmek ez dutela ilea moztu beharrik ez orrazten ibili beharrik, maindirea
|
buru
gainean daramatelako; aingeruak, aldiz, enkargua egin behar izaten duten bakoitzean orrazten dira: etengabe orrazten dira, beraz... ikusi besterik ez dago nola azaltzen diren koadroetan, eta hori ere gogaikarria da –esan zion Domingok, zeinak honela jarraitu baitzuen, aurpegian irri harro bat marraztuta–:
|
|
2010
|
|
|
Elenak,
|
buru
gainean zeramatzan eguzkitako betaurrekoak jantzi zituen azken esaldia entzun orduko.
|
|
2011
|
|
|
Lehenik errekete batzuk ikusi nituen, ilaran, hanka bat belauniko zutela, fusila besagainaren kontra tinko, gizon bat fusilatzeko prest. Gizona don Erasmo maisua zen, zeinak
|
buru
gainean baitzeraman bere kapelua. Pelotoi buruak hura ikusi zuenean, buru gainetik kapelua ken zezala agindu zion, baina don Erasmok ezetz eta ezetz ihardetsi zion, zeren kapeluarekin hiltzea baitzen bere azken borondatea.
|
|
|
Bi bertsolari plazaratu ziren, bata txikia eta euskaldun gehienek
|
buru
gainean eraman ohi zuten txapelaz jantzia. Bigarrenak, ordea, bere lagunak halako hiru toki hartzen zuen; makilaz laguntzen zen ibiltzeko eta blusa beltza zeraman soinean.
|
|
2012
|
|
|
Ekitaldi erakargarria gauzatzen dutela dio Sagarzazuk," Kutxa entrega" izenekoa: arrantzale baten alabak kutxa
|
buru
gainean daramala elizara joaten dira, eta han arrantzaleen kofradiako urteko kontuak egiten dituzte. Bueltakoan, Arrantzaleen Hermandade historikoaren aurrean, Kutxa oraindik buru gainean duela, emakumeak jira eta bira egiten du.
|
|
|
Oso gomendagarria izaten da, halaber, objektuak bi eskuekin mugitzea leku batetik bestera, eta bularrera hurbiltzea. Beste modu egoki bat
|
buru
gainean eramatea da, presioa bizkarrezurrarekiko luzetarakoa izan dadin. Beste aukera batzuk hauek dira:
|
|
2017
|
|
|
esanahiarekin erabiltzen da Bizkaiko sartaldean eta Busturialdean. Aldiz, mendebal osoan erabili da andrazkoek zamak
|
buru
gainean eramateko ipintzen zuten oihalezko babesari esateko; solki itxurapean Debabarrenean eta Urolaldeko eta Goierriko hizkera batzuetan (Zestoa, Azpeitia, Ormaiztegi). Azentu markatuko hitza da:
|
|
2019
|
|
|
Zutitzeko denborarik gabe, atzera begiratu eta Sakamantekasen silueta ikusi zuen beraren gainera oldartzen. Txapelak, une oro
|
buru
gainean eraman ohi zuen txapel hark, nahasezin egiten zuen.
|
|
2020
|
|
|
1455eko Gernikako ordenantzek, adibidez, aldizka mahatsak, sagarrak eta beste frutak biltzen zituzten emakumeak aipatzen zituzten117 eta txerriak hazten zituztenak ere: " las destajeras pagando un real para el conçejo puedan criar otros sendos puercos" 118 Portugaleteko udalordenantzetan mahatsa biltzen zutenak agertzen dira119 bai eta Santurtzitik arraina
|
buru
gainean eramaten zutenak ere: " lo ayan de traer a Salazar a la dicha villa con moças, non en bestias" 120 Gizonezkoek baino soldata txikiagoa jasotzen zuten, 112 Garci' a Fernandez, 2004:
|
|
2021
|
|
|
Egiten zituzten piezen errepertorioa zabala eta ugaria zen: baserrietan zeregin askotarako erabiltzen ziren zaranak; otzara zabalak, baratzeko produkturik preziatuenak plazara eroateko zesto ez oso sakonak, herri batzuetan karpanak esaten dietenak; astotzarak, asto gainean zama garraiatzekoak; buruko otzarak,
|
buru
gainean eramatekoak; beso otzarak, besotik zintzilik erabiltzen zirenak; banastak, jenero handia garraiatzeko asta gabeko otzara handiak, hegaztiak eroateko eta okinek ere erabiltzen zituztenak; perikitoak, zaran txikiagoak; artzak, alea edo lekaleak bahetzeko tresnak; talo otzarak, talo egin berriak uztekoak; gaztai otzarak, gaztak egiteko ontziak; garrafoiak babestekoak; arrantzarako nasak; mot... Egia esan, denetarik egiten zuten.
|
|
|
Eta kuia buruan harturik, emakumeek gauzak buru gainean erabiltzen dituzten bezala, bideari ekin zion. Bidean zihoala horrela gogoeta egiten zuen bere baitan," Egia
|
buru
gainean badaramat, neurea izango dut, eta inork ezin izango du egia gelditu".
|
|
|
Ez dugu zertan entrenatu serio egoteko. Utz dezakegu
|
buru
gainean eramaten dugun laino beltz hori tanatoriora bisita egiten dugunerako. Eta funeraletako aurpegia, norbait hiltzen denerako.
|
|
|
Eta otorduetan testurez, kolore tonuez, estiloez... aritzen dira, “bueno, eta jendeak dauzkan... ” horiek gaitzesten dituzte, eta gortinak egiteko oihal egokiena zein den eztabaidatzen dute, non erosi gomendatzen diote elkarri, kopa handi horiek absurdoak dira, nahiago ditut, askoz, txikiagoak, eta nolako gogoa duten Saltxipiko almejak jateko, tira, arrandegian aste honetan... ni orain ez naiz harategi horretara joaten... “ai, ezin ditut jasan betaurrekoak
|
buru
gainean eramaten dituzten pertsonak”, “Patxik arkume giltzurrunak eta muinak gordetzen dizkit, bihar prestatuko ditut”, “nola bizi daiteke jendea hain apal gutxirekin? ”. Eta niri zerbait esatea bururatuko zitzaidan, aharrausi ez egiteko, eta ziur esandakoa desegokia izango zela.
|
|
2022
|
|
|
cruche. Iturritik ura etxera ekartzeko, emakumeek
|
buru
gainean zeramaten zurezko ontzia, kono enbor formakoa; burdina galbanizatuzko hiru uztai edo eraztun zituen, beti distiratsu, errautsez igurzten zutelako maiz.
|
|
|
Leihatilatik begira doa, arreta beste nonbait badu ere. Tarteka eskumuturreko ordulariari begiratzen dio eta
|
buru
gainean daraman maleta txikiari. Ez du inorekin hitz egin bide osoan, ezta txartela eskatu dion langilearekin ere.
|
|
2023
|
|
|
Antzerki honetan, adin handiko (mila urte inguru ditu) andere bat munduan zehar dabil maitale perfektuaren bila.
|
Buru
gainean daraman koroa harentzat izanen da. Bidean hiru emazte gurutzatzen ditu, eta bakoitzak kontatzen dio no lako maitasuna bizi izan duen.
|
|
|
ur edota egur bila, baratzera... Holakoetan etxekoandreek debekua saihesten zuten teila bat
|
buru
gainean eramanez, haren azpian" etxe barnean" zeudelakoan. Guztiz arrunta izan da ohitura hau XX. mendea aski aurreratua egon arte:
|