|
2000
|
|
|
Gurasoak Iruñekoak dira. Nik zortzi bederatzi urte edukiko nituen, eta
|
buruan
sartu zitzaien etxean denok ikasi behar genuela euskaraz. Orduan hasi ginen euskara ikasten apaiz batekin.
|
|
|
Ondo gogoratzen zuen, bien arteko isilune batean Collins jaunak hartu zuelako gela osoaren jabetza," do you remember, do you remember?" galdetuz eta, bide batez, Txemaren amorrazioa piztuz.
|
Buruan
sartuta geratzen diren lelokeriatxo horiek dira, baina eguna izorra dezaketenak dudarik gabe.
|
|
|
Nola ez zituen libertatea amesten zuèn osaba Joanikot bezalako gizon batek aintzakotzat hartuko hitz haiek, hiru anaien arteko anaitasuna erlijione diferentzia guztien gainetik jartzen zutenak? Nola ez zitzaizkion, osaba Joanikot bezalako gizon bati, hitz haiek buru
|
buruan
sartuko, eta nola ez zituen, bada, bere bizitzaren ardatz bihurtuko. Eta nola ez zuen amets eginen kartari zerion spiritu franko eta liberal harekin, baita hiru anaiek sinboliza zezaketèn Nafarroa harekin eta aro harekin ere, halako moldez, non azkenean idealizatu eta Nafarroako historiaren urrezko arotzat hartu baitzuen, bere baitarako bai behintzat...?
|
|
|
Osaba Joanikot ongi mintzatzen zen latinez, eta buruz zekizkien halako erran batzuk... eta ongi bai ongi entseiatu zen niri ere erran hura
|
buruan
sartzerat! Hartaraz gero, neure studioetan eta neure prestakuntzan aitzina egiten nuela, ehundaka ikasi behar izan ditut, milaka ere bai, erranen nuke, baina haietarik guti ditut bereziki bereiziak, guti horien artean arestian aipatua.
|
|
|
—Eta, baldin zuen aitari ideiaren bat
|
buruan
sartzen bazitzaion, ez zuen, ez, amore emanen! —eta arrazoin osoa zuen osabak, zeren halakoa baitzen gure aita, eta zeren ez baitzen, halatan, lehen ezean eta errefusean etsitzerat egiten zuen gizona.
|
|
|
Izan ere, kontatuaren arabera, pentsa dezakezu ezen hatsarretik gorrotatu nuela nik aita Bartolome, baina ez da egia; edo, beharbada, egia da, baina, hala izan bazen ere, apezari nion beldurrak eta gehiegizko begiruneak estaltzen zuten gorroto hura. Eta bertze galdera hura nuelako
|
buruan
sartua: " Eta aita Bartolomek dioena egia balitz eta ez metafora edo ipuin hutsa...?" Eta, orotarat, ezin ahantzi nuelako ezen neure alde jarri nahi nuela ama:
|
|
|
Baina orduan Antonio Ibarbia mintzatu zen, zeren eta Antoniok buru
|
buruan
sarturik baitzeukan orduko ezen bere asmoetarako irabazi behar zuela Joxe Aberasturi:
|
|
|
...ean ezen ene gogoak baretzerat egin zuela eta nigar purpuilak guztiz agortu zitzaizkidala, don Venanciok kontatu zidan ezen Nenbori pena ezin penagarriago hura sartu zitzaiola bihotzean eta ezin izan zuela pena hura bere baitarik erauz, ni preso eraman nindutenetik... eta gaixoa apetitua galtzen hasi zela eta egun osoak kantuan emaiten zituela, nitaz oroiturik, halako suertez, non egun batean buru
|
buruan
sartu baitzitzaion ezen presondegiaren inguruneraino joan behar zuela, nik kantatzen entzun niezaion... eta hartarakotz lagundu ziola bere neba Gunbek... eta biak joan zirela behin, bi aldiz eta hiru aldiz... baina handik gutira eritu eta azkenean hil zela, orduan ere kantari.
|
|
|
AITONA Nikolasek
|
buruan
sarturik zeukan, bere aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra zegoela hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot— batetik bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Irun Hondarrabirat, nik sei urte bertzerik ez nituela.
|
|
|
Eta kanoi hura buru
|
buruan
sartu zitzaion eta, nola aita baitzen, izaitez, aseezina, hala gogoratu zitzaion ez ote zen luzeegia kanoien tratuan sinaturikako lau urteko epe hura, zeren ehungarrenaren ondotik baitzetorren ehundabatgarrena... harik eta berant baino lehen argi bat piztu zitzaion arte, aterabidean jarri zuena: Patientia vincit omnia, baina gure aita ez zen pazientzia handiko gizona, eta, handik astebete eskasera, errege egunean, erran zuen:
|
|
|
Eta benturaz horregatik iragan zitzaidan burutik sententzia hura, istanteko haize bat bezala, oharkabean. Baina haizea batetik bertzerat dabil, eta harat egin duenak honat egin dezake berriro ere... eta niri ere hala gertatu zitzaidan, haize hura berriro etorri zitzaidala, ez alde egiteko, baina buru
|
buruan
sartzeko, eta neure burmuinetan errotzeko. Maleruski!
|
|
|
Ez dakit. Zeren eta baitakizu ezen ehiza dabilen lekuetan ehiztaririk onena dela jaun Gezur —emanen ahal dit Bertzeokoak honako izen propio hau erabiltzeko baimendua eta lizentzia, bere don Bildurren eredurat! — Baina, gezurra edo egia izan, dukearen hitzak buru
|
buruan
sartu zitzaizkion Mattini... are gehiago dukeak antzeko hitzak xuxendu zizkionean adio egiteko orduan, eta promes egin zionean ezen bere etxerat eramanen zuela —dukearen etxerat, bai! —, frogen froga hura gainditu ondoren. Eta Mattinek, nola aita bezalakoa baitzen eta buruan gauzaren bat sartzen zitzaionean ez baitzuen etsiko, halaxe erran zuen:
|
|
|
Eta konbertsazione haiek kapitainaren gero eta lagunago egin ninduten, eta bertze egun batean bertze kontu bat izan genuen mintzagai. Izan ere, denbora hartan, buru
|
buruan
sarturik nituen zure hitz haiek, jaun André, noiz eta kontseilatzen baitzenizkidan, atsegintasunaz denaz bezainbatean, neurria eta moderazionea, zeren plazerrarekin itsutzen zenak edireiten baitzuen, finean, desplazerra. Ordea, zer nekien nik plazerraz?
|
|
|
Edo, berun hotzez, ez dakit. Edo, munstro bat ote zen, bertzerik gabe,
|
buruan
sartu zitzaidana eta jadanik erotzen hasia zena, zeren buru osoa biraka hasi baitzitzaidan bat batean, noria bat bezala.... Eta jira-bira haiekin estomaka eta hertzeak ere are gehiago nahastu eta, handik gutirat, karelerat hurbildu, eta goitika egin nuen.
|
|
|
Ulertzekoa da Kristinaren dezepzioa, Afrikako eta Ameriketako herririk galduenetako amatasunaren jainkosen izenak erabiliak baitzituen, hilabete horietan, umeari eman beharreko graziatako. Hiru lau eguneko kalapita, Ama Etxeko buruaren bitartekotza eta haur egiteko tenorean laguntza eman zioten medikuaren, emaginaren eta erizainen zina behar izan ziren, inork tronpatu nahi ez zuela
|
buruan
sartzeko. Bederen, ondorio bat ekarri zuen ona:
|
|
|
Maitek erranen zion, ergel alaena, larunbat eguerdian komisaldegitik deitu nuelarik nire azalpenak makur ulertuta. Atzo, egun osoa behar izan nuen Ximurra bertze batek hil duela
|
buruan
sartzeko. Horretaratu zenean, hain iduri zuen dezepzionatua zurekin, non botilakadarena kontatu behar izan bainion.
|
|
|
—.. Hori azken etorberriak ere bazakik. Noren
|
burutan
sartzen da alde egitea, hire gaiaren jarraipena finkatu gabe?
|
|
|
Noraezekoa da diruak salneurria izatea, salneurri hori munta txikikoa gertatzea premiazkoa den ber. Diruaren korritu zentzuzkoak enpresa jarduera guztiak bultzatzen ditu; ematen die —laborantza berrietan euren
|
burua
sartu nahi izanez gero—, salneurri arrazoizko baten barruan, xede horretarako laguntzak eskuratzeko itxaropen oinarriduna; merkatari eta ekoizleak antolatzen ditu, arrakasta osoz, atzerriko industriarekin lehian ibiltzeko.
|
|
|
" Salbu" hitzaren beste erabilpen txarra dugu, beste adibidea" existentzia" edo" hunkitzea" hitzaren erabilpen txarra den bezala. Orain zuen
|
buruan
sartu nahi dut adierazpen etiko eta erlijiozko guztietan gure hizkuntzaren erabilpen txar berezia dagoela. Adierazpen hauek guztiak, hasiera batean, badirudi konparazioak besterik ez direla.
|
|
|
Gora iristen ari zela aditu zuen, beldur zenez, bebarruan jende hotsa. Atea irekita zegoen,
|
burua
sartu zuen. Pasiloan baten bat urruntzen, fondoan argi baten isla nabaritu zuen; osterantzean iluna zegoen.
|
|
|
Guk barre egin genion. Ez zitzaigun
|
buruan
sartu ere egiten. Guri esate baterako erakutsi digute:
|
|
2001
|
|
|
Milioi andana bat kostako da egitarau orokorra, korapilatsua da, eta partaideei etengabe
|
buruan
sartu behar zaie industrian etorkizun bat eduki dezakeela Zuberoa bezala mendi artean dagoen ibat ttipi batean, eta lantegi berriei aukera ekonomikoa eskaini ditzakeela bizi gune zoragarri batean. Herrien Elkargoari dagokion erronka da.
|
|
|
Gobernuak eta oposizioak emigrazio arloko politika justifikatzeko botatzen duten mezuarekin ere lotuta dago, adibidez oraingoa moduko Atzerritarren Lege gogorra onartu eta herritarrei Penintsularen hegoaldetik pateren olde handia datorrela
|
buruan
sartzen dietenean.
|
|
|
Horrela, urte osoan egoera ezin hobean mantentzen dira, nahiz eta 8 edo 9 hilabete baino lehen kontsumitzea gomendatzen den; izan ere, denborak aurrera egin ahala, ezaugarri organoleptikoak (zentzumenen bidez zaporea, testura eta abar hautematen ditugunak). gutxituz doaz.Hala ere, gorgojoa izan dezakete etsai.Lekale horien barrualdea jan eta hutsik uzten duen parasitoa da. Intsektu horiek ez erasotzeko, komeni da baratxuri
|
burua
sartzea haiek gordetzen diren ontzian. Egosi ondoren, hozkailuan gorde daitezke zenbait egunez, ontzi hermetiko baten barruan, edo hilabetetan izoztu daitezke.
|
|
|
Antonio gitarra jotzen, bi gazte txalo artean eztarria doinuz urratzen eta lau urte inguru izango zituen neskatila beltzarana flamenkoa dantzatzen. Giro alaia sortzen zuten eta inguruan zegoen jendearen artean
|
burua
sartu nuen neuk ere. Antonioren begi beltzek berehala jan ninduten eta haren bibote estuaren arantzak sentitu nahi izan nituen berehala.
|
|
|
–Ez zaizkidala neska horiek interesatzen! –haserretu da Tasio; Unairi gauza bat
|
buruan
sartzen zaionean zaila da izan ere ahaztaraztea– Begira bakarrik nengoan, nola esan behar diat!
|
|
|
eta hizkuntzaz, zenbait egituraren jabe den sistema den aldetik ari naiz hemen, eta ez (axola gehiago duen) jendeak egiten dion harreraren aldetik. Eta ez naiz aiseegi larritzen diren horietakoa, hizkuntzen iraupenari eta azkenari buruz
|
buruan
sar adina gai ikasi behar izan baititut.
|
|
|
Goitik beheitiraino txipa txipa egina ikusi zuenean, portugesa bera ere daldaraka hasi zen, lagunaren hotza bere baitan sumatzen zuela, baina berak ere
|
burua
sartu zuen uretan. Ez zen kaskoa argitzeko manera txarra.
|
|
|
Harrisonek noria gelaxkako atea ireki zidan,
|
buruaz
sartzeko gonbita eginez, eta desagertu egin zen. Gelaxka barruan norbait zegoen.
|
|
|
Kulunka eta ibilera traketsean sukalderaino iritsi, bezperako kafea katilura bota, eta trago batez edan egin nuen. Ondoren, harraskako txorrotapean
|
burua
sartu eta amaigabeko une labur latz batez horrela egon nintzen. Berealdiko min zorrotzak bide egin zuen muin sorgortuetan barna begitartean tinkatu arte.
|
|
2002
|
|
|
Horrek ez du nahi esan benetako biktimak direnik baina bai biktima sentitzen direla: ETAko kideek pertsona bati bi tiro
|
buruan
sartzen badiote, kotxe bonba bat leherrarazi edo enpresariei zerga kobratzen badiete ez da ekitaldi hauek gustukoak dituztelako ez, beraientzat izugarrizko sakrifizioa da horrelako ekintzak egitea. Baina, beraiek ez badituzte egiten, nork mantenduko du piztuta euskal gatazkaren sua?
|
|
|
Bizkaiarekiko liburu horretako hizkerea irudien bitartez begiek ikusi ebenez, behin hori
|
buruan
sartu ezkero eta eraz, nire zeregina lumaz barik bide aurreko izatera aldatuz mapa ganean hemeretzi ibilkizun ezberdin marratu nebazan, guztiak Bilbon hasierea eta gure Lurralde honen luze zabalean ibili ahal izateko aukerak.
|
|
|
Egun horren iluntzean, katuak gizonak baino hobeto ikusten dauanean, patroiak Sabasen dendako atea ertzedegi,
|
burua
sartu, eta dendaria bakarrik ikustean:
|
|
|
Plastikozko poltsak arriskutsuak izan daitezke (haurrak
|
burua
sartu eta ito egin daitezke).
|
|
|
Baldintza horietan, narrazioak pentsaezinak dira; txostenak egitea, inoren
|
buruan
sartzen ez dena; historia luzeak adieraztea, beharrizan sortu gabea... Ildo horretan, berba lengoaiarik gabeko aurregizakiek oztopo handiak izan zituzten adierazi katea luzeak esateko.
|
|
|
izendatzeko. Inoren
|
buruan
sartzen ez dena gauzatu dute gure arteko erdaldunek. Kuriosoa, era berean, euskal hedabideren batean, inoiz, pertsona zaharrei buruz hitz egitean, zaharra agurearekin parekatzen ikustea (munduan atsorik ez balego bezala!).
|
|
|
Azkenean haize oihalak jaso eta portu
|
burutik
sartzen da. Hitz emandako saria eskaintzen dio Eneasek Sergestori.
|
|
|
Batzuk aurkitu zituzten bizirik botata ere, izterrak eta zangapeak moztuta, lepoa eta lepondoa agerian jarri eta geratzen zitzaien bizitza kentzeko eskatuz. Zulaturiko lurrean
|
buruak
sartuta aurkitu zituzten batzuk, eta agerian zegoen bakoitzak bere zuloa egina zuela, eta aurpegia estalita gainera botatako lurrarekin arnasa geldiarazi. Gainean hildako erromatar bat zuela, sudurra eta belarriak janda baina bizirik zegoen numidiar batek ohartarazi zituen guztiak bereziki, eskuak azkona hartzeko gauza ez eta sumina amorru bihurtuta etsaia haginekin urratuz hil baitzen erromatarra.
|
|
|
Mirarik
|
burua
sartu zuen Alazneren tabernan. Haren ama ikusi zuen barra atzean.
|
|
|
Mutil batek
|
burua
sartu zuen kanpotik. Ez zen sartu.
|
|
|
Lagunei begira gelditu zen hura.
|
Burua
sartu zuen txoferraren atetik. Hiru aurpegi izutu aurkitu zituen.
|
|
|
Izan ere, nola izan daiteke bikote batek haurra izatea, ezkondu gabe? Ez baitzait
|
buruan
sartzen...!
|
|
|
Handik hiru hilabetera, berriz, alderantzizkoa izan zen bisita, Sarak bere Alpujarretako egonaldian Euskal Herrira egindako bakarra, amona Dolores larri jarri zenean.
|
Buruan
sartu baitzitzaion amonari:
|
|
|
Kexu nabaritzen nuen bakoitzean, lasaigarriak ematen nizkion, jakina. Egun batean, buru
|
buruan
sartu zitzaidan zergatik ez nion bukaera ematen egoera hari, ni ere alabarekin joanez beste mundura. Istantean atera zitzaizkidan protestan, ordea, anbulatorioko gaixoak –Eladio, Zesareo eta hitz eta pitz egiten zuen atso andaluza–, haiek guztiak ene buruaz jabetu balira bezala:
|
|
|
Errazena litzateke honen ardura zuzendaritzari leporatzea, baina ardura denona da, hogeita lau euskaltzainena, guk guztiok, gure botoa erabiltzen dugun aldi bakoitzean eramaten baitugu Euskaltzaindia bide batetik edo bestetik. Zoritxarrez, Euskaltzaindian ez daude barnean gauden zenbaitek (nik ere nire
|
burua
sartzen dut talde horretan dudarik gabe) ditugun baino anitzez ere meritu frogatuagoak dituztenak, batez ere idazle, hizkuntza ikertzaile, kazetari edo irakasleak. Akademiak aztertu luke ez ote litzatekeen komenigarria bide berriak irekitzea holako jendea ere sare zabalago batean biltzeko, beste akademia batzuek ere egin izan duten gisa.
|
|
|
Merkatari berriek, nolanahi ere, ez dute erdietsi gizarte mailako aurrerakada sakona, alegia, euskararen hedatzea maila eta talde anitzetara. Gogorrago dator bitasuna, eta, horretan, zer esanik ez, euskara iskilu moduan erabiltzeko tentazioa, deslegitimazio prozesuan buru
|
burutik
sartuta.
|
|
2003
|
|
|
Basatzan... lokatzean... buztinean...
|
burua
sartu... besteari.
|
|
|
Baina ikusten dut estatu nazioen boterea indarrean dagoela: Errusiak XVIII. mendeko ideiak muinetaraino
|
buruan
sartuak ditu, hots, Estatu soberania absolutuarenak. Eta erran behar dut de Gaulle jeneralak ideia berberak dituela.
|
|
|
Baina, hemen Turkian, honela pasatzen da ezkontza. Ikusiko duzu segidan Ahmet ri usatuko zara zure
|
buruan
sartzen baduzu zure senarra dela. Baina ama, zertako Ahmet hautatu duzue, anaia bat bezala da niretzat! Justuki, horiek baldintza hoberenak dira familia baten fundatzeko. Ikusi zure aita eta ni, gu ere gure sortzetik hitzemanak ginen bata besteari. Baina, ez dut maite Ahmet.
|
|
|
" Horrela ezin jarraitu...!", oihu egin zuen halako batean: " Erabaki bat hartu behar diat lehenbailehen, hobe baita, izan ere, zeruan
|
bururik gabe
sartzea, infernuan buru eta guzti baino!". Eta, hala, kaxa batean bildurik zituen borragoma guztiak hartu –berrehun eta zazpi guztira–, eta, don Justo Gramatikariaren aholkuari jarraituz, Kolapioko komentura erretiratu zen, han bere zeregina hobeto beteko zuelakoan.
|
|
|
Don Estebek buru
|
buruan
sartuta zuen hura, eta horregatik eman nahi zion Permini bizitzan ahaztuko ez zuèn eskarmentua. Eta horregatik abiatu zen, halaber, Soroetarantz, don Kosme eta don Justinianorekin hamaiketan plazan elkartu ondoren.
|
|
|
Haztaka aritu da tarte labur batez. Gero besoa sorbaldaraino luzatu du, etsi etsian, eta laster ia ia
|
burua
sartu ere bai. Aldizkariaren arrastorik ez dago.
|
|
2004
|
|
|
Europako kopatik eliminatu gintuen Dinamo de Kievek, eta hurrengo igandean Athleticen kontra jokatu genuen eta bat eta hutsa irabazi. Goikoetxeak erdiraketa bat egin zuen eta nik
|
buruarekin
sartu nuen gola. Momentu hartan gol hura garrantzitsua izan zen guretzat, izugarria.
|
|
|
Hizkuntzaren arazoa nazionala eta politikoa denean, faktorerik eragingarrienak hiztunen eta komunitatearen jarrera eta ideologia dira. Euskaltzale askori ordea hau
|
buruan
sartzea, hirutasunaren miraria argitzea baino gaitzagoa da. Nolanahi ere, ideologia eraginkorraren esku dago hizkuntza murriztuaren etorkizuna, honek arautzen duelako hain zuzen hiztunaren eta taldearen portaera.
|
|
|
" Ez zaio
|
buruan
sartzen Eusko Jaurlaritzari, datuak egonda, beste norabide batera zuzentzea. Egia argi eta garbi esan diezagutela exijitzen dugu", adierazi du Azkaratek Donostian egindako agerraldian.
|
|
|
Geroztik,
|
buruan
sartuta izan zuen kameraren ideia. Beltz hura agertu zenera arte.
|
|
|
" Iraultza dator, antza". Eta umeari iraultza hitza elkartu zaio usainarekin eta koloreekin, edo esnearen usaina Liviaren arropen kolore biziekin eta iraultza hitzarekin, edo koloreak iraultzarekin eta esnearen usainarekin, edo beste edozein modutan, baina
|
buruan
sartu zaizkio, eta kalean behera joan da uztaia bueltaka eramanez, esnearen usaina sudurrean, arropen koloreak begietan eta iraultza hitza buruan, eta uztaia bueltaka bueltaka eraman du, eta Atorra Beltzen furgoneta baten ondotik ere pasatu da, iraultza hitza buruan zuela, gauzak elkartzeko umeek duten abilidade horrekin.
|
|
|
Berak ere gauza bera uste zuen, duda barik. Baina berari ez zioten ezer egingo, ez zuten etxetik aterako eta ez zuten kalean akabatuko, bala bi
|
buruan
sartuta, txakur bati egiten zaion moduan. Eta isilik geratu zen, ezin zuelako kontrakorik ere esan, egoteko lasai, Pablo, ze ez dakite ezer.
|
|
|
Eta orduan Manterola jaunak
|
burua
sartzen zuen esnez betetako katiluan," hotzitu egingo jat ostean" esaten zuen, eta gero aurpegia ateratzen zuen, eta katu albino bat ematen zuen, biboteen puntak esnez zuri zuri.
|
|
|
idoloak hori esan zuenez, mundu guztia hasi zuan mezatara joaten. Baina gaur, Coppi horrekin, denak ahaztu dituk elizarekin, ze
|
buruan
sartu ziek Italiarik onena ateoz eta gorriz betetakoa dela, bera ere horrelakoa delako, ateo ateoa. Eta sei urte baino ez dituk pasatu.
|
|
|
–Ez zait
|
buruan
sartzen inork halako aldrebeskeriarik sinets dezakeenik –erran nuen. Aitak begiak beheititu eta irribarre lotsati bat ezkutatzen zuela ikusi nuen.
|
|
|
Asteko zama guztia urak bainerako zulotik eramaten duela pentsatuz lasaiago geratzen da. Toaila gerritik jarrita atera da komunetik eta egongelan
|
burua
sartzerakoan Leire ikusi du sofan eserita, liburu mardula eskuetan duela. Etxean geratu nahi duen sintoma dela pentsatu du.
|
|
|
Leihotik
|
burua
sartu duen uniformedunaren ahots sendoa oinetako behatz txikiraino sartu zaio gizonari, eta belaunak dardarka sentitu ditu autotik atera eta oinak lurrean jarri dituenean. Agindu bezala autoaren argiak itzali ondoren, iluntasuna baino ez dute ikusten biek.
|
|
|
Esnaldi haietako batean, gaia
|
buruan
sartua nuelako edo aurreko ametsa halakoa izan nuelako, O. jaunaren irudiarekin itzarri nintzen, neure nerabezaroko lehen urteetan ezagutu nuèn eta gure tabernara noiznahi etortzen zèn psikiatrarekin. Ikusia bainuen orduko Morte a Venezia, zirrara handia eragin zidàn filma, O.
|
|
|
–Hura bai fenomenoa! –esaten zidan aitak, hegaleko brasildarraren balentriak aipagai– Oraindik
|
buruan
sartua diat haren gol bat, No Do batean ikusi nuena. Baloia hanketan zuela, bizpahiru defentsari iskin egin, gero atezainari, eta, atea libre zuenean gola sartzeko, zer bururatuko demonio hari... eta atezainari itxarotea bururatu zitzaioan!
|
|
|
Eta su festak piztu zizkidan bihotzean, txoro txoro eginda bainengoen benetan: hainbesteraino, non buru
|
buruan
sartu baitzitzaidan Montserekin ezkondu be har nuela.
|
|
|
Ez dut sekula ahaztuko" Julio Urkixo" Fo ru Aldundiko gelan zenbat lan hartu zituen, euskal aditza zela eta adibidez, nire moduko batzuei
|
buruan
sartu nahian, beti laguntzeko prest. Horregatik guztiagatik esker ona besterik ezin diot azaldu Jose Luisi, bene benetan.
|
|
|
Larruzko zamarradun ijito plantako gizaseme bik auto bateko motorrean zeukaten
|
burua
sartuta.
|
|
2005
|
|
|
Ez horrek jokalari bezala hobea egiten zaituelako bakarrik, baizik eta gizartearentzat ereduak direlako. Ni beti ahalegintzen naiz nire jokalariei
|
buruan
sartzen" jendeak errespeta zaitzala ez bakarrik saskibaloi jokalari ona zarelako, pertsona ona zarelako baizik". Eta jokatu, beti ezin da ongi egin, baina jarrera oneko pertsona beti izan zaitezke.
|
|
|
suge bat. Begiak poztu zitzaizkion amona Kontxiri, sugearen irudia
|
buruan
sartu orduko. Eta jauzi txiki bat egin zuen.
|
|
|
Handik astebetera izan zen, egun eguzkitsu batean? astebete beltza pasatuta gero, hori bai, buru
|
buruan
sartu baitzitzaion Anbrosiori, emaztea lehen aldiz jo zuenetik, hura arrastoan sartu behar zuela, kosta ahala kosta, behin betiko, nola baserritarrak behi desbideratua, egun batean bai eta hurrengoan ere bai kolpatzen zuela, aitzakia bategatik ez bazen bestegatik, bere egiteko hari atsegin berezia hartu balio bezala.
|
|
|
Hizlari gisa dudan esperientziagatik, badakit sinpletasunean jarri behar dudala arreta, hori baita lehenengo gauza; web orrien diseinatzaileak ohartu behar dut sinpletasuna dela, eta izan behar duela, haien helburu garrantzitsuenetako bat. Jakina, lortu nahi dituzten beste helburu batzuk dituzte, seguru asko gauzak saldu nahi dituzte… Baina erabiltzaileentzat erraza ez bada, haiek utziko dituzte.' Beraz, lehenik eta behin, erabilgarritasuna onartu behar da,
|
buruan
sartu, eta, ondoren,' erabiltzaileen testa' egin eta 10 urtez ikasi ondoren aurkitu diren jarraibideei buruz irakur dezakezu. Egia esan, gauza asko dakigu web ean orain zer den erraza.
|
|
|
Ezinegona sortzen diote, ez baitio txotxongiloa sentitzeko bultzadari gailentzen utzi nahi. Sinistu nahi du,
|
buruan
sartu diotena gorabehera, bera dela; bere buruaren jabe.
|
|
|
–Lasai, neska, esku onetan dago. Tetsuo sanek topatu nahi du
|
buruan
sartu diotena eta hortik aurrera batek daki, agian kanpotik sartu dioten guztia ezabatu ahal izango dio. Baina hori baino garrantzitsuagoa da beste norabideko bidaia.
|
|
|
Naroak azkenean argi pitin bat ekarri dion ideia gorde du bihotzean:
|
buruan
sartu dioten guztia ezabatu eta benetako Amets baino ez utzi. Bere Amets osoa itzuli.
|
|
|
Azalpenen bat egon behar du, baina ez daki ezagutu nahi duen. Argi dago momenturen batean, konektatuta zegoelarik, hori ere
|
buruan
sartu diotela. Ikara batek goitik behera astindu du, besoetako ileak lazten igarri dituela.
|
|
|
Eta gero neure gorputz osoa uztai biribiletik pasa dut. Alegia, uztai hura
|
burutik
sartuz, aldaketan behera segi, eta hanketatik atera arte. Horra hor Ernion burutu beharreko" balentria" bitxia!
|
|
|
Oiloen zulo hartatik sartu nintzen, bada. Ez zen erraza izan; aurrena,
|
burua
sartu nuen; gero, besoak gorputzaren bi aldeetan luze utzita eta oinekin indarra eginez, sorbaldak sartzea lortu nuen, eta gainerakoa erraz joan zen. Ganbaratxora igo, kontuz kontuz, erdi hautsia baitzegoen eskailera, eta, gora iritsita, geldirik egon nintzen, begiak ilunpera egokitu arte; ganbaratxoan, argi errainu batzuk sartzen ziren teila artetik eta hormako arrailduretatik.
|
|
|
Egunean egunean gehixeago estutzen ninduen, soka bat tenkatuz bezala, ea noiz eteten zen, nire harrotasunaren azken gotorlekua suntsitu nahirik, hala erabat azpiraturik uzteko. Nik, haatik, eutsi egiten nion, eta hark, berriz, gehiago estutu; harik eta arratsalde batean, eskolara umore txarrez eta erdi edanda sartu zen batean,
|
buruan
sartu zitzaion arte Herrenkok poema berriak erakutsi behar zizkiola gela osoari, zera!, poema zaharrekin ez baitzuten lehen adina barre egiten. Ikaskideek txaloka erantzun zuten," Herren, Herren, Herrenko".
|
|
|
Beste historia bat; baita zera ere. Ez zitzaidan
|
buruan
sartzen nolatan ibil zitekeen POUM suntsitzen ahalegindu zen alderdi batean, aita galbidera bidali zuen doilorraren alderdi berean. Ez nuen ulertzen; Adela OICn ibiltzea espero nuen; zentzu gehiago zukeen horrek.
|
|
|
Kontzientzia emanez. Haurrei ikastetxeetan euskara erakutsi ez ezik, euskara erabili behar dutela
|
buruetan
sartu behar zaie. Modu onez sartu, bai, baina gogoan harturik euskal kontzientziarik gabe ez dutela euskaraz egingo.
|
|
|
Baina zer nahi duzu, bada, zientzialariak, artistak bezala, beti izan behar du Hego haize moduko bat
|
buruan
sartuta. Koska bat.
|
|
2006
|
|
|
Azkenetakoa naiz. Gure herrian baziren bi, hiru, lau Ameriketara joanak eta nik ere banuen
|
buruan
sartua hara joatea. Eta, azkeneko, berotu eta joan nintzen, Idahora.
|
|
|
Eta horrez gain bertso eskolak herrian izan dezakeen eragina ere aztertu dugu. Bide batez agintarien
|
burutan
sartuko bagenu ormigoiarekin egiten diren proiektuak bakarrik ez direla onuragarriak udal batentzat, gauza asko egingo genuke gure txikitik.
|
|
|
Irakurtzeko zaletasuna. Ez zait
|
buruan
sartzen irakurtzen ez duen idazlea. Irakurtzetik abiatzen da idazteko zaletasuna.
|
|
|
Bere
|
burua
sartzen ikusi dau eta berehala gogoz hasi da bila sukaldeko altzariek egiten daben laberintoan. Amerikana, emazteak erregalau eutsan gorbatea eta alkandora barria han hemen zabaldu ditu.
|
|
|
Joxe, zorioneko jubilazinora ezin izan da onik heldu, burua zoratu jako, hau da, pipiek apur bat jan deutsie ganbarea, hori da behintzat auzoan esaten dana, baina batek daki. Kontua da
|
buruan
sartu jakola uriko detektiberik onena dala, eta hor dabil jo eta ke erosi barri dauen saxoari, amerikar detektibeen antzera, nota tristeak atera nahirik. Izena be aldatu egin dau, Joxeren ordez Joe zala inotsen ebazan azken bezeroai.
|
|
|
Goizean Pedro Marik kainoi laburreko eskopeta tiro batez akabatu dau Joxe, uriko kaporik handiena dala
|
buruan
sartu jakolako.
|
|
|
Never more, never more. Ez zaizue
|
buruan
sartzen. Terrorista batnaiz eta Camaron gustatzen zait.
|
|
|
Errehabilitazioko eta Barne Medikuntzako profesionalen arabera, istripu horiek zentzuzko arau batzuei jarraituz prebeni daitezke eta urperatzeen arriskuez jabetzen dira. Gomendioak Toledoko Paraplegiko Ospitale Nazionalean, beraz, gomendatzen da
|
burutik
sartuko garen eremuko uraren sakonera egiaztatzea; beraz, oro har, 1,5 metro baino gehiagoko sakonera izan behar du, eta, bainularia altuera handiagotik jaurtitzen bada, sakonerak ere handiagoa izan behar du. Bainulariak besoak gorputzaren luzapenean dituela bota behar ditu, lepoa eta burua babestuz.
|
|
|
Aparkalekura heldu eta ama autoan sartzen hasi denean, Nereari iruditu zaio legez kanpoko zerbait ari dela egiten, bankua lapurtu eta korrika irten direla izeko eta biak, galtzerdi bana
|
buruan
sartuta. Zabal zabalik ditu Luisak begiak.
|
|
|
|
Buruan
sartu zitzaion txarkeria hura egiteko mozorrotu egin zen Loki, eta horretan oso abila zen. Mozorrotuta, Friggarengana joan zen, galdetuz ea munduko izaki guztiek zin egin zioten ez zutela Baldur zaurituko.
|
|
|
Beste bat hartu eta eskaintzera zihoala, berriro ximeldu omen zitzaion. Gure amak sorgindu zuela
|
buruan
sartu eta egun hartatik hasi omen zen erresumintzen Pontedourokoa –begiak itxi zituen– Amarekiko lilura eta aitarekiko bekaizkeria nahastu zitzaizkion, eta gure aitaren lurrei erasoka hasi zen.
|
|
|
Belauniko jartzeko agindu zidaten. Morroietako batek zimetatik heldu eta
|
burua
sartu zidan uretan. Ez dakit zenbat denbora eduki ninduen hala.
|
|
|
Burua lehertu eta birikak ito beharrean, oka egin nuen.
|
Burua
sartu zidan berriro bainuontzian, ostera ere ahoa zabaldu beste erremediorik izan ez nuen arte. Hamar bat aldiz egin zidan gauza bera.
|
|
|
Ezer ere ez. Baina noren
|
buruan
sar zitekeen Elena bezalako neska sentikor eta maitagarri batek hain motibo zekenak izatea ohaidea hautatzerakoan. Ezin nuen horrelako ideia zororik ametitu.
|
|
|
|
burua
sartu du ohatzean
|
|
2007
|
|
|
honi esker pertsona bere
|
buruaren baitan
sartzen da, behatu egiten du, gogoeta egiten du eta galderak egiten dizkio.
|
|
|
|
Buruan
sartuta geratu zitzaidan irudia uxatzeko, frontoiaren ideia bota nuen nik.
|
|
|
Eta orain gero eta amorru handiagoa daukat entrenatzeko.
|
Buruan
sartua daukat bizikleta gainean zaildu eta gogortzeak, aldez edo moldez, modu batean ez bada beste batean, Ibonen aurka mintzatzen diren aho handi horiei guztiei erantzuten lagunduko didala egunen batean. Eta fede horri eutsita entrenatzen segitzeko asmoa dut.
|