|
2000
|
|
|
Pena handia eman dit Setienen agurrak. Behin baino ez naiz buruz
|
buru
berarekin egon. Setien hurbilean irabazi egiten duen pertsona da.
|
|
|
Bizkaiko bertsolarien txapelak aurreko
|
buru
berean dirau, Igor Elortzarenean, hain zuzen. Gainontzean, berrikuntza garrantzitsuak izan dira txapelketan.
|
|
|
Era horretara jarraituz, 9 artikuluan, beste honako hauek azaltzen ditu: Justiziarako ere, bi aldeetariko bati hizkuntza gutxituan epaitzearen eskaria aski zaio, bere
|
burua
berea duen hizkuntzan defendatu ahal izateko. Horretarako, tribunalak, beharrezko diren bitartekoak jarri ditu, hizkuntza gutxitua dakitenekin osatuz eta aldi berean agiriak ere bere hizkuntza jatorrean jarriz.
|
|
|
Dardara horiek hain bortitzak izan daitezke, non pazienteak zatikatzekobeldurra senti baitezake. Zatikatzeko beldur hori nork bere
|
burua
bere kasa uztekobeldurraren ordezko fisikoa da. Errealitatean, gorputzaren dardararen bidez, pertsonak tentsio muskularren eraginez gorputzean mugitu ezinik zeuzkan indarbortitzen kontzientzia hartzen du; orain, indar horiek bizitasun osoko sentipenaematen diote, eta alaitasun sentimendu bat.
|
|
|
Autobusak Connemara atzean utzi zuenean," pikutara Eider, usteldu zaitez behingoz" esan zuen Txemak. Esan egin zuen; ez ozenki, baina alboko bidaiariek
|
burua
berarengana jiratzeko moduan bai.
|
|
|
Eta, hartaz gain, bertze mila kontu aipatuko zizkidan, handik aitzina, neure harridurarako. Izan ere, nork erranen zuen ezen kortsario
|
buruak
bere lagun eta konfiantzazko zerbitzari eginen ninduela, lehorreratu bezain fite?, nahiz eta gure arteko harremanetan hatsarretik erakutsi nahi izan zidan nor zen nor, erraiten zidala:
|
|
|
" Hobe, bai, jigant Gargantua banintz...!" Ordea, nola bihur nintekeen ni Gargantua, baldin hain eskastua banuen neure haragizko tresna, pixa egiteko ere ez gai...? Eta nik burutaldi burugabe hura izan nuen, eta guardia
|
burua
bere sermoi harekin ari zen... noiz eta atso zahar bat etorri baitzitzaigun ustekabean, beso bakoitzean saski handi bat zekarrela, non baitzeuden gure beztimendak.
|
|
|
Hortakotz, horiek guztiak geure gogotik galtzeko gailu sekretu eta onberari oroimenaren setak gaina hartzen dionetan, munstroak hezur eta haragi egiten dira gauaren kontrako trabesean galtzaile gertatu direnen garunetan. Hatsa gozatu,
|
burua
bere oneratu eta bihotzerrea itzalita ere, hortxe iraunen dizute, zauri materiatuen gisara.
|
|
|
Hain nintzen neure egitekoari emana ez bainion entelegatu berriz ere mintzatu zelarik.
|
Burua
bere bular artetik kendu behar izan zidan eta eskua bere sabelpeko zauritik apartarazi, galdera errepikatuta haren hitzen jabe izateko.
|
|
|
Dabidi ere on egingo zion. Eta eraku  tsion heure
|
buruari
bera gabe bizi haitekeela. Baina batez ere, zaindu heure burua, kontu egin hire gorputzari eta hire autoestimuari.
|
|
|
Nahi baduzu gera zaitezke, gure artekoan zuk ere zeresan handia duzu. Nire hitzekin neure
|
burua
bera ere harriturik nuen arren, hitz horiek, zergatik ez badakit ere, adoretu egin naute. Orduan ulertu dut Dabidengana ez naizela joan besterik gabe bakezkoak egitera eta, lehen bezala, amen, amen esatera.
|
|
|
Masturbatzeari buruzko galderarekin bezala, Dabid haserretu egiten zitzaidan larrualdietan beste norbait gogoan izaten ote zuen edo aspaldian neska politik ikusia ote zuen galdeginez gero (nik, egia esan, gustura hartuko nuen noizean behin halako galderaren bat). Halaber, ezin dut ukatu, Dabidena gertatuz geroztik, neure
|
burua
bera ere aski ezezagun egin zitzaidala, batez ere haren intimitate eta sekretuen bilatze zoroan hasten nintzenean, haren harremanaren frogarik ttikiena ere topatu nahian: izan haren kaxoietan, izan sakeletan, izan telefono ordainketaren agiriarekin hel  tzen zen zenbaki zerrendan; baina halakoetan ezer ez topatzeaz gain, neure buruari kalte besterik ez nion egiten.
|
|
|
Duela hiruzpalau hilabete doi doia, Dabid sarritan trufaka hasten zitzaidan: esate baterako, etxeko eskailerak oinez jaitsi, eta, kalera irten aurretik, igogailuko atea zabaltzen nuenean neure
|
burua
bertako ispiluan ikustearren eta, esan gabe doa, orrazkerari edo jantziei azken ukituak ematearren; esate baterako, autobus geltokietako kristaletara hurbiltzen nintzenean, autobusari itxaroteko ez, baina neure burua kristal ilunean islatua ikusteko; esate baterako, dendaurretako kristalak ispilu gisa erabiltzen nituenean.
|
|
|
" Ene", esan zuen, ikaratuxe; aitatxi, kartsuki, muebleak lekuz aldatzen ari zen; arras makurturik, eten beharrean lurretik igeltsu pella gogor bat askatzen ari zela: " erotu zara?", galdetu zion errukiturik amatxik; Ivanek ere jiratu zuen burua; galdera hura aditu eta aitatxi lurrera bere betean jaustea, biak bat izandu ziren; bizkor salto eginagatik Xanek ezin zuen ebitatu zaharraren buruak lurraren kontra kanka egin zezan; amatxi ere heldu zen fite, gizonaren
|
burua
bere magalera ekarriz; aitatxi dardarka ari zen;" zer duzu, zer duzu?", galdetzen zion amatxik, haren masailetan zaflaxkoak emanez; eta negar egiten zuen: negar mantso bat, etsipenezkoa, dagoeneko aitatxi hilda balego bezala; damuturik, agian, une fatal hartan ero deitu ziolako.
|
|
2001
|
|
|
Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu, baina nik uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen ari dela eta pixkanaka
|
burua
bere lekuan jartzen ari dela.
|
|
|
Berehala konturatu zen alferrikakoak zirela atxurra eta aparra, ez ziola inoiz burua zurituko, Rebekak ez ziolako barkatuko. Horregatik baztertu zituen artaziak eta, atxurra eta aparra hartuta, ispiluaren aurrean jarri eta
|
burua
berak, Ferminek zurituko zuela erabaki zuen. Baina logelako apaintze mahaiaren aurrean zegoenean, ispiluak Rebekaren irudia eskaini zion.
|
|
|
Begiratu beste hura, buru handitzar hura, begiak itxita tente lo egingo lukeen buru erraldoia dirudiena. Eta begira zaudetela, batbatean, erori eginen zaio bekokia egiten duena, bekoki hori ikaragarrizko zaratarekin jausiko da itsasora eta berebiziko uhinak altxatuko dira,
|
eta
burua bera ere desorekatu eta balantzaka hasiko da, eta izotz bloke handi biak gora eta beheraka hasiko dira, dena delako horren oinak itsasoaren hondoan saltoka ari direla emanez. Eta olatu eskerga ugalduek astindu eta kulunkatuko dute Iron Will ontzia.
|
|
|
‘Guk denok laguntzen dugu, ze berak mundu guztia lagundu du beti. Ni amaren sabelean nengoen eta berak atera ninduen, ’ dio, atzamarrak sama inguratuz batzen dituela, bere
|
burua
bere esku biekin urkatuz.
|
|
|
Liburuxka honetan agertzen dira, adiskideren eskuz bilduak, urteen buruan argitara ditudan zenbait izkribu. Ez nolanahi ere, baizik eta, bat edo beste bederen, ohar ikasiz apainduak, Sibiliako Isidororenak, Idelpontxo Toledokoarenak edo De rerum naturako testuak argitara ohi diren bezala1 Aretino gaizki esaleaz oroitu naiz, idazlanak ez ezen, ia ia neure
|
burua
bera ere horrela gantzuturik eta urrindurik ikusi dudanean. Oraindik, dakidanez, hil hurran ez nagoelarik, gainera.
|
|
|
Espazioa subjektuari lotu zaion bezala, denborari hori are modu estuagoan gertatuko zaio. " Bera [denbora] ez da erreala, beraz, objektu gisa, baizik eta neure
|
burua
bera objektutzat hartzeko errepresentazio era gisa" (A37/ B54 (E87)). Denbora barneko sentsua da, beraren bidez gogamenaren barne egoera begiesten da.
|
|
|
Argi dago niretzat, nire barruan, nik, gogoak, nire adimena norabideratzen dudala; nire nahimenari agintzen diodala; eta nire oroimena gidatzen dudala. Eta baita ere argi dago hori horrela dela bere hitz, pentsamendu eta ekintzen
|
buru
bera dela aitortzen duen gizaki ororentzat.
|
|
|
Nik sortua, Mundua arraso erotu zaigu eman diot izena. Eta lo gelditu nintzen,
|
burua
bere sorbaldan, lepo luzeko bota haiei begira.
|
|
|
Jokinek eta Pablok elkarri begiratu zioten bekozko ilun eta larritasunez. Juliak eskuaz eusten zion
|
buruari
bere uzkurrean; itxura batera, bere baitatik kanpo gerta zitekeen ezerk axola gutxi zion une hartan.
|
|
2002
|
|
|
Claudiari berari pistola bat jarri zioten
|
buruan
bere seme alaben aurrean, Ceciliari behin auto barruan sartu zitzaizkion lapurrak... «Hemen topatu dugun lasaitasunak, haurrak jolasean korrika eta aske ibili ahal izatea, horrek ez du preziorik».
|
|
|
Erakutsi! Erakuts iezaguzu gorgona horren
|
burua
bere suge multzo eta guzti! –egiten zioten oihu Pertseori balkoi aurrean zeuden guztiek.
|
|
|
Emakume orok agertzen du bere
|
burua
bere onerako eta maite duen amodioa erakartzen du. Bistatzea ez da inola ere gaiztakeria.
|
|
|
Emakume orok agertzen du
|
burua
bere onerako, maitatzen duen amodioa hartzen du bere etxerako, inork bestela uste badu ere argi dut nik niretzako, bistatzea ez da gaiztakeria ez da inoren kalterako.
|
|
|
Normalean, irensteko arazoak eta arnasketaren ahulezia izaten dira. Hala ere, alde positiboa da Elako gaixo batek bere
|
burua
bere zaintzaz erabakitzeko ahalmena duela, eta lanean jarrai dezake bere gorputzak aukera eman arte eta, ondoren, intelektualki egin, beste lan batzuekin (irakurri, margotu, idatzi…). 900 kasu berri Espainian, urtero, Elaren 900 kasu berri diagnostikatzen dira (egunean 2) eta gaixotasunarekin bizi diren pertsonen kopuru osoa 4.000 ingurukoa da, nahiz eta zifra horiek aldatu egin daitezkeen.
|
|
|
Bentham utilitarismoaren sortzaile da, eta honen baitan zuzenbidearen utilitarismoaren aitzindari. Filosofo erradikalen
|
buru
bere garaian, gogor lan egin zuen erreforma politiko eta legalen alde.
|
|
2003
|
|
|
Juan Mari Atutxa Numantziako defentsan bezala ari da, eutsi egingo duela ematen du. Jesus Cardenal fiskal
|
buruak
berak, heterodoxo ez dena, arrazoia ematen dio gainera.
|
|
|
Hona burdinazkoak diren kontu bakarrak: zentsura, bai goitik datorkiguna bai geure
|
buruetan
bertan goxo eginda bizi dena; adierazpen askatasunaren kontrako erasoak; makilaren eta askatasunaren artean, beti makilaren aldeko apustua egiten duen memokrazia.
|
|
|
Aittute" o" tzut! (aituten deutsut) eta katuari eskua pasatzen gelditu ta, Inasik hartu besoetan haur bat bailitzan, eta maiteki maiteki ipintzen dio
|
burua
bere arpegiaren ondoan.
|
|
|
Gizadiaren handitasuna ikusi orduko, horren atzetik zakartasuna agertzen delarik, are handiago. Eta ez dakizu zer den bota nahi duzuna, gizadia ala zeure
|
burua
bera.
|
|
|
Karmele, esate baterako, beti hain harro eta marifatu izandakoa, orain ezin da trenera bakarrik igo, eta bidaiariren batek edo estazioko
|
buruak
berak lagundu behar izaten dio igotzen. Haren zinak eta minak.
|
|
|
Hori ere ezagutzen du. Baina ez du entzuteko apenas astirik izan, tiro egin baitiote
|
buruan
bertatik bertara. Azken pentsamendu bat eduki ahal izan du, ordea, begietan iluna egin aurretik.
|
|
|
Halere, geroz eta sarriagotan arrimatzen zitzaion. Lo egiten zutenean bizkarrean sentitzen zuen bere gorputzaren kontaktua, bero bila joana, eta garai hartan hasi zen atseden uneetan
|
burua
bere sorbalda gainean jartzen. Beste egoera batean ziurrenera ez zuen bere arreta bereganatuko, baina egun haietan konturatu zen behin baino gehiagotan joaten zitzaizkiola begiak neskaren ipurdi aldera.
|
|
|
Becatariacaz gorputz ta batzar bat egiten dau, guztien
|
buru
bera eguinic(...) bere gorputz zatiac direala becatariac. Deabruaren buruari dagocaz arroac, soberbioac, andiustedunac(...); bere aoari dagocaz biraoguilleac, juramentuguillac, guzurtiac(...).
|
|
|
Denborak egingo zidan arrazoia eman edo kendu.
|
Buruk
bereari ekin zion.
|
|
|
–Eta hamabigarren arrazoi horrek, besteak ahaztu barik, Mallonak Errepublikarekiko izan zuen jarrera ere argitzen dik –bota eta damutu egin nintzen– Baina ez gaituk hori epaitzen sartuko. Mallonak kartzelan bere
|
burua
berak epaitzeko astia izan zian, eta nahikoa. Zigorraren konmutazioa itxaroten zuen artean.
|
|
2004
|
|
|
Haatik, margolari ere bada. Eskulturan aritu, forma artistiko landuak iritsi eta, orduan, margoak hartu eta pintura egingo duela erabakitzen du, bere
|
buruari
bertan goxo egin dezan galarazi eta molde berrietara behartzen du. Artea, istorioak kontatzeko bidea duela dio.
|
|
|
–Zer dakizu ba? –Felixek galdera egitera behartuta ikusi zuen bere burua, nahiz eta leihoaren bestaldeko iluntasunean jarrita izan begirada eta
|
burua
bere etxeko sukaldeko fluoreszentetik gertu ibili.
|
|
|
Nietzschek, bere aldetik, eta Kantekin zuen zorra irudikatu ezinik, gizakiaren helburu eta eginbehar prometeikoa azpimarratu zuen: balioak sortzea, gizakiak bere
|
burua
bere gain hartzea, bere baitan finkatzea. Eta hori egitean, gizabanakoaren autobalioa eta autoestimua ordu arte gutxik bezala aldarrikatu zituen, psikologia dinamikoak luze gabe sakonduko zuen giza dimentsio berria lau haizeetara zabalduz.
|
|
|
Kontzientzia etikoak gizakia munduaren, beste gizakideen eta bere buruaren aurrean jartzen du, mundua, beste gizakideak eta bere
|
burua
bere ardura bailiran. Kontzientzia etikoak gizakia arduradun eta erantzule egiten du munduaren, bere buruaren eta beste gizakideen aurrean.
|
|
|
Mantso zebilen oso. Hark ere
|
buruan
bere gauzak. Semaforo batean neska guapa batekin solas pixka bat egin zuen.
|
|
2005
|
|
|
Nazio Eztabaidagunearen fruitu izan den tresna berriak batez ere ezker abertzalearen posizioa finkatu baldin badu ere, ez du oraindik PSE EEren lortu ezta PSN edo PSFrena eta, beraz, betebeharrik garrantzitsuena eskuratu gabe jarraitzen du. Inoiz foro horretan bermatuko balitz, berehala emango luke EAJk bere
|
burua
bertan murgiltzeko urratsa, baina urrats hori lehenago emateak prozesua bera oztopatuko lukeela argi dakusagu, hirukiaren irudia plazaratu beharrean" fronte abertzalea" irudikatuko litzatekeelako.
|
|
|
Bere konfidantza osoa lur honetako aberastasunetan daukana nola igan liteke bizi honetako lurkerietatik gorago? Bere
|
burua
bere zilko. Bere burua bere jainko.
|
|
|
Bere burua bere zilko. Bere
|
burua
bere jainko. Berekoitasunaren iguzki hila argitzaile.
|
|
|
Bata, bolada batez, hilabete pare batez edo," distantzia", urruntasuna, hartu behar nuela, hartu nahi nuela. Neronen
|
burua
bere lekuan birkokatzeko denbora apur bat behar nuen, eta nitaz kanpoko egoera xuxenago neurtzeko ere bai.
|
|
|
Nire
|
buru
bera samarrak artean Adelaren hitzak erabat ulertzen ez bazituen ere, azalpen haien haritik bizitzaren eta errealitatearen ikuspegi bat eraikitzen joateko aukera izan nuen, hain baitzen nahasia eta bihurria inguruan gertatzen zen guztia. Adelak komunismoarekin, budismoarekin eta yogarekin egiten zuen uztartze hura gure bailaran arraroa gertatzen bazen ere, ez zen batere ezohikoa garai hartako zenbait giro aurrerakoitan.
|
|
|
Horrela, bada, nire irudiko, eskola metodo zaharra askoz ere hobea zen berri hau baino: hark material kantitate handia eskaintzen zuen, nondik norberaren
|
burua
bere kabuz eta berezko esfortzuz forma ateratzera deitua zen; gure gaurko metodoak, aldiz, forma eskasen esatearekin, oso erraz osatzen ditu buru hutsak. Begi bistakoa da bestela, metodo kontuak alde batera utzita, egun historia, hizkuntz estudio eta (Alemanian) matematika gutxiegi egiten dela.
|
|
|
Zor zena ordaindu eta alde egin zuen bikoteak, gainerako eztei argazkiak besapean hartuta. Senarrak zeharka begiratu zion argazkilariak Notre Dame de Lorette karrikako argazki denda ttipi hartako erakusleihoan ezarri berri zuen argazkiari, bere
|
burua
bertan ezagutzea arras kostako balitzaio bezala. Lepoa egingo nuke bietarik inork, ez emazteak eta ez senarrak, ez zutela kale hura hilabete luzetan zeharkatuko, zeharbide luzeagoak hautatuko zituztela aurrerantzean haien eztei argazkiarekin tupust ez egitearren.
|
|
|
Hem ehiztariak begitazio beldurgarri bat izan du oraingoan bizarginaren ahulkian eserita: ile moztaileak burua heldu eta lepoa aurrerantz begira jarri diolarik, orein disekatuaren
|
burua
bere etxeko horman bezalaxe sentitu da.
|
|
|
Nire
|
burua
bere menera uzten dut. Geroko tristuran eta geroko uneetan ez pentsatzen saiatuz, duela hogei urte bueltatu izan banintz bezala, bera ezagutuko ez banu bezala.
|
|
2006
|
|
|
Munduari eta bertan bizi garenoi zuzendutako begirada zorrotza gudak gudaosteak/ eta gu/ nazioak/ zenbat hizki dituen eztabaidatzen\ hizkuntza bitan azaldu izanaren arrazoia, hitzaurrean ematen du: Elebiduna izatea/ mingaina/ mihia/ bitan ebakita izatea da/
|
burua
bera/ bi garunalditan/ banatua egotea da.Gizateria zertan dabilen ikusteak ematen dio amorrazioa eta mina: Ez, ez da batere xamurra izango/ zutik hiltzea/ tiro batez/ bi tiroz/ bizitza amaitzea...
|
|
|
Neskea besoetan gisa horretan jantzita ikustean berpiztu jakon egun osoan buruan erabilen gogoa. Xanpaina isuri eutsan kuleroaren eskudetean eta, txakur egarbera balitz lez, itxi eban bere
|
burua
bertara mozkortzeraino eroaten.
|
|
|
Ministerioko erregistro
|
buruak
berari erreklamatzen zaizkion aurrekariak, edo, hala denean, ziurtagiri negatiboa eman ditu, hiru egunetako epe-muga luzaezinean, eskaera jasotzen duen unetik zenbatuta; hori egiten ez badu, hori egitea eragotzi dion arrazoi legitimoa justifikatu du.
|
|
|
Berriz begiradak ene gainean pausatu ziren, baina aldi hartan tristura gehiago irakurtzen zen. Orduan, emazte ttipi eta makila bezain mehea aitzinatu zen eta bi
|
buru
bera baino handiagoa banintzen ere, besarkatu ninduen bere beso hauskorretan. Boz ahul eta goxo batez erran zuen:
|
|
|
Orokorki Unamuno-ren hegelianismoari buruz esan behar da, doi doi horixe dela eta ez gehiago: bere
|
buruarentzat
berak asmaturiko legenda aurea bat. " Aprendí alemán en Hegel, en el estupendo Hegel, que ha sido uno de los pensadores que más honda huella han dejado en mí –idatzi dio Juan Montseny anarkista katalanari (1901) – Hoy mismo creo que el fondo de mi pensamiento es hegeliano" 190 Garai honetan Unamuno-k Hegel-en ideiarik ere ez dauka191, seguru asko ideia handirik inoiz ez du eduki192 (beharbada alemana ere inoiz ez du lar jakin) 193 Komentatzen du P. Ribas ek erruki gogorrez:
|
|
|
Egiteko guztiak konplituki betetzen nituen eta arau guztiak hautsi gabe begiratzen. Nire ikaskideak eta Akademiako
|
buruak
berak harriturik zeuden nirekin. Urteak burura egin gabe, gutuna bildu nuen Arroxelatik.
|
|
|
Jakintza lortua, aldiz, jakintza biribila, ez da jadanik denborazkoa edo historikoa: eternitatea bera izango da, betiera, bere
|
buruari
berak erakutsia eta azaldua. Parmenidesen eta Spinozaren Substantzia izango da, mintzoaren bitartez agertua, ez isiltasunaren bitartez, bilakaera historiko baten emaitza izango baita:
|
|
|
Ur freskoa aurpegira berriro, eta samara.
|
Burua
bera sartuko luke txorrotaren azpian, barrenak irakiten jarri dizkion beroa amatatzearren. Azala sikatu eta mobilaz dei bi egin ditu.
|
|
|
Gizonek denek sonbreirua, alkandora bakeroa, praka estuak eta kanperak; emakumezkoak berdin antzean, salbu eta gona jantzirik etorri direnak. Etxeko andreak berariaz ekiten dio, irakasleak ez dio tregoarik ematen, antolatzaileek honetarako besteko bularra badutela erakusten dute, dantza taldearen
|
buruak
bere antzea erakusten du eta nik garagardoari ekiten diot. Antropologoa ilargian.
|
|
2007
|
|
|
Bertso bi orain zuri jartzia
|
Buruan
bertan zait jarri, Ementxen gaude biok nola Begiratutzen alkarri, Orren politik gazte denboran Nere etzezkiran180 jarri, Orain zartuta ikusten ditut, ikusten adi naiz larri.
|
|
|
Printzipio hori Luxenburgoko Auzitegiak aitortu du, eta Espainiako Konstituzio Auzitegiak ere aplikatu du (252/ 1988 KAE, abenduaren 20koa). Europar Batasunak ezarritako betebeharrak bete behar dituen agintari zehatzari dagokionez, estatukoa, autonomia estatuetakoa, etab. izan daiteke, horietako bakoitzaren eskumenen arabera, baina estatuaren erantzukizuna bakarra da, eta azken
|
buruan
berari dagokio betebeharrak betetzen direla bermatzea, EKren 93 artikuluan xedatutakoari jarraituz. Europako Erkidegoko eskakizunak praktikan ipintzeko erabili behar diren barne arauen motari dagokienez, iturrien sistema arautzen duten barne arauak aplikatu behar dira, lege lerruneko arauaren, erregelamenduaren, eta abarren bidez egin behar den zehazteko.
|
|
|
honek batez ere historiarako balio du) 510 Naturan ez bezala (hor nahitaezkotasun itsua da lege), giza historian bere burua garatzen duen arrazoi edo izpiritua askatasunaren kontzientzia da (berdin giza autokontzientzia) 511, hori da historia unibertsalaren zeregina eta jomuga, dio Hegel-ek; h. d., bere burutik arras bestelakotuz, alienatuz, estreina natura materiazkoan kanpotiartu eta gauzatu den Izpiritua (unibertsoaren lehen arrazoia), historian bere burura itzuliz doa, naturaren menpekotzatik deslotuz (izpiritua berez eta bere baitan askatasuna, autokausa? da), bere
|
burua
berak eraikia duen mundu etiko eta zuzenbidezko batean gauzatuz (oro har kulturan), berriro osoki bere burura, baina orain, burutua?, itzuli bidean. Bakarrik, Hegel-entzat izpirituaren tresna behinena askatasunaren gauzapen objektiboan, historian, Estatua da (gizarte bizitzaren arauketa via, lege izpiritualak?, hots, gizakiak bere buruari emanak) 512 Filosofikoki interesatzen den historia Estatuena da ondorioz513 Hau euskaldun irakurleari xokagarria begitanduko zaio.
|
|
|
identifikazioa, hortaz. Ipseitate hitzak, berriz, nork bere buruarekinduen lotura adierazi nahi du, bere
|
burua
bera dela adierazi ere49 Zentzu horretan, E. Erikson ek selfsameness erabili zuen (norberatasuna).
|
|
|
Honelaxe dioskute: nork bere
|
burua
beretik sortzen du, autopoiesis osoa bereganatu du (behar du) subjektuak, hori baita zu zeu izatekobidea. Onar dezakegu, Touraine rekin batera, nork bere buruaren alde egin beharduen lana, bere burua?
|
|
|
denek zekiten abertzaleendako Nafarroaren" anexioa" euskal estatu independente bat sortzeko lehen urratsa baizik ez zela eta, beraz, Nafarroarako probintzia bakarreko autonomia bermerik hoberena zela Espainiaren batasunerako. Beren buruei foruzale deritzetenek eta Espainiako armadak hel Â
|
buru
bera zuten eta ez dut uste azken horri egotz dakiokeenik nafar nortasun bizi bizirik.
|
|
|
Horregatik esan dezakegu hizkuntzak berezkoa duela dimentsio humanizatzailea edo, bestela, hizkuntzak soilik ahalbidetzen diola gizakiari bere ingurunetik kritikoki urruntzen, gertatutakoari buruzko hausnarketa egiten, egin nahi duena aldez aurretik arrazoitzen... " Hizkuntzaren funtzio emantzipatzaile horiek", finean," autonomiaren eramaile bezala" edo" autoerrealizazioaren eta bizitza pertsonalaren estiloaren baliabide bezala" dihardute, horrela gizakiak aukera duelarik" bere
|
burua
berak izan nahi duenaren arabera moldatzeko" 124 Hala ere, aurrekoaz gain, Lochek beharrezkoa ikusten du hizkuntzaren zeregin askatzaile hori hizketa ekintza konkretuetan aztertzea —bai orokorrean bai hezkuntzan—, ze hitz egite hutsak ez du besterik gabe gizabanakoa humanizatzen. Esate baterako," hizkuntza errepresiboa —mehatxuan edo gaitzespenean, kalumnian edo bidegabeko epaian agertzen dena— hitz egiteko modu emantzipatzailearen kontrakoa da" 125 Era horretan, bada, gizakiak —eta bereziki hezitzaileak— zaindu egin behar du bere hizketa, alegia, norbaitek bere buruaren eta besteen askapenaren alde egin nahi badu, egiaz," arau emantzipatzaile" batzuk bete behar ditu hitz egiteko orduan.
|
|
|
Hezkuntzaren helburu den gizakiaren humanizazioak, finean, egin beharreko guztiak osotasun orekatu batean biltzea eskatzen du, ze, horrela ezean, modu isolatuan eta ikuspuntu partzial batetik aurrerapauso diruditen hobekuntzak ez dira behar bezain onuragarriak izango. Gizakiak bere nortasuna osatu behar du, hain zuzen bere gaitasun guztien garapena modu proportzional batean bultzatuz, eta bere
|
burua
berari dagokion gizataldean modu egoki batean txertatuz. Esan dezakegu, beraz, paideia kontzeptuak —zeina guk hemen ez dugun bere zentzu grekoan zuzenean aztertuko— hezkuntza bera ulertzeko modu orohartzaile bat islatzen duela, hain zuzen gizakiaren garapen integrala eta harmonikoa bultzatu nahi duen hezkuntza bat.
|
|
|
Gertatzen zitzaion ere, baieztatzen bazuten bederen, bere ilober berak irakurtu ixtorien kondatzea, bainan, bere eran, liburuan ikasiak eta berak asmatuak nahasten baitzituen berdin. Bere
|
burua
bere eguneko egitateak bezain eklektikoa zuen, eta hain desberdin edo aldakorra nun ez zitaken sekula erran ahal izan zer nola eta nun eginen edo erranen zuen.
|
|
2008
|
|
|
–Beno, hori holaxe duk, esan zuen?. Hik bai
|
burua
bere tokian, John, hori garbi zegok. Denok zuen postuetara, adiskideak!
|
|
|
–Ondo ulertu behar didak, Jim, esan zuen, zetorrela?.
|
Burua
bere tokian zeukaat nik, gero. Squirearen alde nagok orain.
|
|
|
...a arraroa egin zitzaidan berriro Natalieri eskutik edo gerritik heldu gabe ibili beharra; gehienez ere esku bat edo beso bat uki niezaiokeen, berriro ere bikote susmagarri bat ginen jendearen begietan, aita alabak ere izan gintezkeen, baina jendeak nahiago izaten du errezelo txarrak egin, hala sentitzen nuen nik behintzat ekipajearen zain, nekea arintzeko edo Natalieren sorbaldan esku bat edo nire
|
burua
berearen kontra pausatzen nuen bakoitzean. Horrela geunden (hegazkinetik maletak ekartzeko ordu erdi pasa behar izaten dute), aretoaren beste aldean Garibaldi ikusi nuenean.
|
|
|
Mots basques signifiant tonnerre. RIEV VI, 1912 Izen
|
buruak
berak aditzera ematen digunez, euskalki guztietan 1912an trumoi hitza nola adierazten zen kontatu zuen.
|
|
|
Zain
|
buruak
bere kategoria eta azpikategorizazioa iragazten dizkio hitz elkar tuari eta honela honek kanpoko argumentua beretzen du. Elkarteko ezkerreko osa gaia, berriz, bere argumentu osagarria da:
|
|
|
Zale
|
buruak
bere kategoria eta azpikategorizazioa iragazten dizkio hitz elkar tuari eta honela honek kanpoko argumentua beretzen du. Elkarteko ezkerreko osa gaia, berriz, bere argumentu osagarria da:
|
|
|
Izatez Euskaltzaindia bera izan zen batasunaren inguruko debatea bultzatu zuena, Broussain eta Campionen txostena inprimatu eta sei mila ale zabalduz422 Ondoren gaiari buruzko ekitaldi irekiak antolatu zituen Akademiak Euskal Herri osoan. Haietako batean, Bilbon 1920ko abenduan egindakoan, bota zuen Espainiako Akademiako
|
buruak
bere purrustada. Azkuek, ordea, ez zuen iritzia aldatu, eta Menéndez Pidalen hitzalditik bi hilabetera, Lacomberen Euskaltzaindiko sarrera hitzaldiari egindako erantzunean, hola zioen:
|
|
|
Europako Batasunak helarazi duen mezuaren arabera, Istanbulen izandako bi eztandek ahalik eta pertsona gehien hiltzea zuten helburu. Alde horretatik, Javier Solana Europako diplomazia
|
buruak
bere babesa eskaini dio Ankarako gobernuari, eta erantzuleak ahalik eta azkarren atxilotzeko eskatu du.
|
|
|
Pelikula zigilatzen duen eszena ere antologikoa da. Nekez eutsi diezaiokegu-eta barreari CIAko
|
buruak
bere burutapen bitxiak plazaratzen dituenean, zinez. Ondo landutako eszena horiek guztiak, ordea, ez daude behar bezala lotuak gidoian.
|
|
|
PSOEk eta PPk CGPJko eraketaren inguruan lortutako akordioaren ondorio da Carlos Divar eta Fernando de Rosaren aukeraketa. Jose Luis Rodriguez Zapatero Espainiako gobernuburuak atzo goizean jakinarazi zion Mariano Raxoi PPko
|
buruari
bere alderdiak Carlos Divar proposatuko zuela CGPJko buru izateko. Popularren babesa jasoko du PSOEren hautagaiak, eta sozialistena PPrenak.
|
|
|
EAJko
|
burua
bere hautagaia defendatzen, eta PSE EEkoa haren aurka. Urkulluren erabakiak erakutsi du, Patxi Lopezen aburuz, EAJ Ibarretxeren «inposaketen atzetik» dabilela.
|
|
|
Mundua entzutegi unibertsala bihurturik. Juzgatzaileak ez dakiena da, besteak salatzen ari delakoan, bere burua duela salatzen eta saltzen, erakutsiz besteri egozten dion gaitz horixe berori dela bestek berari egoztea galarazi nahi lukeena, eta, juzgatzea auto agiraka gisa harturik, gaitz horixe berori dela azken
|
buruan
bere buruari barkatzen ez diona.
|
|
|
gizonezkoentzat," buztankada eder bat behar du". Guk ez dugu geure
|
burua
bere betean famatzen.
|
|
|
Egoista ez den gizabanakoa, esan dezagun alterista? da hire, gure, besteren... alde ari dena, baina azken
|
buruan
bere buru bihotzei on egingo dien zerbait espero duena. Alterista da leku berera iristeko bidea luzatzen duen egoista, zeharbidezko egoista, probetxuzko egoista.
|
|
|
Jotzearen gorienean, arrazoia ematea eta bai esatea(" bai, bai, bai, baaai...!") ez den guztia ezin pentsatuzkoa da. Baina gorputzak epeltzen direnean eta atzera jazten,
|
burua
bere onera etortzen da eta ez du onik arrazoiaren jabe egin arte. Amodioa (amodio epela, amodio jantzia) jabetasuna da, bai, baina arrazoiaren jabetasuna.
|
|
|
Bestela pentsatze aditzailean gertatzen da. Adigaia, bere
|
burua
bere bilakaera gisa aurkezten duen objektuaren norbera propioa den heinean, ez da subjektu lasaia, higigaitz akzidenteak jasotzen dituena, baizik eta bere burua higitzen duen eta bere determinazioak bere baitan jasotzen dituen adigaia. Higidura horretan subjektu lasai hura desagertzen da; bereizketetan eta edukian sartzen da eta determinatutasuna osatzen du, hau da, eduki bereizia eta horren higidura, horien aurrean geratu beharrean.
|
|
2009
|
|
|
Isiltasunak
|
burua
bere hitzen kaiolatik askatzen omen du, buruan dugun berba jariotik, solas saltsatik, letra zopen zurrunbilotik. Bertze honekin ados gauden ala ez ez dugu erabaki oraindik tartarian, ezadostasunak ditugu, entzule, ea zuri zer iruditzen zaizun:
|
|
|
Gugandik metro batzuetara, bata zuridun erizain gazte bat zegoen formikazko idaztegi handi baten atzean eserita, paper batzuk irakurtzen eta bertan zerbait idazten. Noizean behin begirada guregana zuzentzen zuen, gu zaintzeko asmotan, eta, nire begiradarekin topo egiten zuenean, irribarre ezerosoa eginda berriro makurtzen zuen
|
burua
bere paperetara.
|
|
|
bere
|
buruaren
bere neurri barrutan bakoitza,
|
|
|
arbolak (HGB, 47). Orbelaun utzi eta, Bitoriano bere biografian nola ahalegindu den, bere
|
buruari
bera ez zen norbait bilakarazten, halaxe Euskal Herriaren historia haren alienazioaren historia da: –herri bat dugu egin/ kanpotarren lerroz (bis),/ euskal oinarri xumez/ lotsa ginalakoz?
|
|
|
Errekete batek alkandoraren lepotik heldu zidan, eta
|
burua
bere aurpegiaren parera berdindu. Begietara zorrotz begiratu zidan, eta hitz batzuk esan zizkidan oihuka.
|
|
|
Damaso ez ezik, Nazario ere galduta zegoen, hasieran bere buruaren jabe sentitu bazen ere, Domingoren gelan taldeburu sartzen zela besteen aurretik, zegokion bezala, orbetarren
|
burua
bera zenez gero; ondoren, ordea, Nazario Orbe itzaliz joan zen, lehen planotik bigarren planora egin balu bezala, Reginak protagonismoa hartzen zuen bitartean; zer pasatu zitzaion burutik Nazariori, semea ikusi zuenean?; bizipen existentzial larri bat bizi izan ote zuen, zeren denboraren igitaiak mozten baititu errotik eskuak, lepoak, jauregiko dorreak eta mozten, azken batean, fabrikako tximinia... semeari bere poza agertu ondoren hitzik gabe geratu baitzen Nazario, handik aurrera keinu batzuk egitera mugatzen zela, emazteak zerbait galdetzen zionean batik bat:
|
|
|
...zuen Regina Aldasorok sentimendu nahasi hura, beldurrak eragindako nazka izan zitekeena, edo nazkak eragindako beldurra, bat batean haur desitxuratua komunean behera botatzeko gogoa nagusitu balitzaio bezala, haren aurkako eta bere buruaren aurkako gorrotozko sentimendu zikin garbian; ondoren, berriz, haragi puska itsusi hura titi muturretatik eseki zitzaionean. Reginak ezetz eta ezetz esaten zion
|
buruaz
bere buruari, estu eta larri?, haurrak eta haurraren itsustasunak bortxatua sentitu zen; hark, gainera, gaizki egindako haurrak?, ongi baino hobeto hartzen zion esnea, zoritxarrez, edo ongi lapurtzen zion, hobeki, lapur bat bezala sentitu baitzuen une batez, sufrimenduak eta ukoak bat egin zuten behinik behin Reginaren betartean?, hain egiten zitzaion besoetan zuèn, zer, hura bere haragian arrotz, eta hain bere lurrean atzerritar.
|
|
|
–Damasok primeran zaudela esan dit, esan zion anaiak, besarkatu ostean?, eta ez dakizu zenbat pozten naizen. Itxuragatik hala ematen du, gainera, eta, Adaren
|
burua
beregana erakartzen zuela, kopetan musu bat eman, eta txantxa batekin bukatu zuen bere jarduna?: Ginger Rogers bera ematen duzu?
|
|
|
(?) Teofilo Maria, aitak txiki txikitatik sartu baitzion
|
buruan
bera zuela oinordeko, aitaren fabrika marrazten ari zen une hartan, eraikinak, aurrealdean, lau puntako izar erraldoi bat erakusten zuen nabarmen, eta azpian, ORBE, letra handiz idatzia?, tximinia batzuekin, zeinei kea eta kea baitzerien; airea, beraz, beltza zen, eta horregatik, beharbada, horregatik, ziur, izarrak, hori ezin horiago batez koloreztatu zuenak, protagonismo berezia hartzen zuen, hura balitz bezala izar guztien izarra, orbetarren izaeran dir dir egiten zuèn izarrik garrantzitsuena, orbetarren ardatza, orbetarren bihotza.
|
|
|
Gero, begiak are gehiago zabaldu eta azken hatsa eman zuen; Domingo, lagunaren
|
burua
bere besomotzaz hartua zuena, hitzik gabe geratu zen hasieran; hiruzpalau segundo geroago, berriz, barru barruko negarrari ekin zion; handik bospasei segundora, azkenik, beste kanoikada baten inpaktua entzun zuen, hiru bat kale haratagotik etorri eta Domingo altxarazi zuena, baita ezker eskua gorarazi ere; gero, aldamenean zituèn taldekideei ezin ozenkiago esan zien, amorruaren amorruz:...
|
|
|
Nikolaik, ordainean, Nazariori gorbatatik heldu, haren
|
burua
berarengana erakarri, eta, bertatik bertara zuela, oihu egin zion:
|
|
|
Oraino ez zuen jakin izanen bizirik nengoela, bertzenaz ez baitzuen parada galduko erregina amari edo Frantziako erregeri nire heriotza eskatzeko. Egun haietako giroan emanen zioten, nire
|
buruaren truke
berak eskaintzen zuen zilarrezko ehun liberako saria ordaindu behar izan gabe ere. Horren jakinaren gainean ere bazegoen Henrike.
|
|
|
Hilerrian familiakoak bakarrik daude. IKERNE LUKASi eskutik helduta dago eta
|
burua
bere sorbalda gainean darama. JOANA beste aldean dago, kezkatuta, LUKASi adi begira.
|