2000
|
|
Orain ez naiz hain bakarka sentitzen. Nik ez nion nire
|
buruari
galdetu zein sexu dudan. Suertatu nintzen talde baten barruan, eta taldearen barruan mirari bat suertatu zen, geroztik errepikatu ez dena:
|
|
Gauzak entzuten dituzunean, albisteak irakurtzen dituzunean... Normala da zeure
|
buruari
galdetzea: hau nola kontatuko nuke?
|
|
Geroago, 1906ko urtean hain zuzen, Londres-en asmakaria patentatu eta serieka igorgailuak eta hargailuak ekoizten hasi zen, txakada batez, lipar batez, ziztu bizian Morseren soinuak igorriko zituztenak, uhin hertziarrak ziren ibiligailu azkarrek garraiaturik. Fessenden bere
|
buruari
galdetzen hasi zen uhin misteriotsu haiek gauza izango ote ziren Morse ren kakara zakarra baino soinu gozoagoak garraiatzeko; eta baiezko ondorioa atera zuen. Musika eta giza ahotsaren modulazioak ere igor zitezkeen.
|
|
Ordea, izenetarik eta hotsetarik haratago biziko bagina, izenik ez duen Hura edirenen genuke, izenik ez duelako berez dena eta izen guztiak bere baitan biltzen dituena, eta edirenen genuke, halaber, agian, geure zinezko izana... Horregatik, hartaraz gero, noiz eta neure
|
buruari
galdetzen baitiot zer naizen, katoliko edo protestant, ihardespen bera emaiten diot: bietarik ere zerbait naizelarik, ez naiz ez bata eta ez bertzea.
|
|
jauregia, zeina baitzegoen mila harri handiz osatua... Eta orduan, orduantxe egin zitzaidan argi hura, neure
|
buruari
galdetzen niola: " Zertarako nahi dut jauregia eta zertarako neure mundua, baldin jauregiaren harriez estal badezaket Pagabasoko leizea, zeina baita deabruak Urbiainen duen egoitza, eta baldin urbiaindarrak izurri orotarik libra baditzaket gisa horretan...?" Eta nola sinetsi nuen istant hartan ezen aita Barto lo me ezin arraiago eta ezin harroago ageriko zitzaidala, neure erabakiaren berri jakin bezain fite!
|
|
Goian aipatutako liburuan sakonduz, frantziar filosofoak bere
|
buruari
galdetu zion ea Wittgenstein Freuden dizipulua zen. Erantzuna baiezkoa da, Freuden azalpen zientifikoa, ametsez hitz egiterakoan, erantzun estetikoa bihurtzen baldin bada, lege kausalak albo batera utziz.
|
2001
|
|
Nik maite ditut eta haiek ni maite naute, hala esaten didate behintzat, eta nik sinestu nahi dut, eta ordainean ipuinak kontatzen dizkiet. Hasieran besteek idatzitako ipuinak ziren, baina halako batean neure
|
buruari
galdetu nion: zergatik inoren ipuinak erosi, etxean fabrika osoa izanda?
|
|
Ez zuela jesuitak egiteko makala hartu, eh! Nolakoa izango zen lan hura, Gaztañagak bere
|
buruari
galdetzeko: " Esango al dut guztia?
|
|
Geure
|
buruari
galdetu behar genioke erabaki politikoak hartzerakoan oinarri moral, erlijioso edo zientifikoekin hartzen ote diren.
|
|
Neuri
|
buruari
galdetzen hasi nintzen, ea horrelako egoeren aurrean ikasleakgeureganatzen saiatzeaz gain beste zerbait egin ote zitekeen, kontuan hartu beharbaitugu emaitza kaskarrak lortzen genituela, oro har. Galdera hori buruan, emannuen lehen urratsa, ikasleen jarrera pasiboek zer ezkuta dezaketen aztertzea izanzen; eta hala lau zio ezberdin aurkitu nituen:
|
|
Era berean, geure
|
buruari
galdetu genion, GC/ MS kromatrografoan perfumea sartuz gero zer ikusiko ote genukeen, eta erantzuna bilatzeko asmoz, bi kolonia desberdin aukeratu genituen, horien arteko erkaketak egin ahal izateko: batetik Eau de Cologne 4711 ospetsua aukeratu genuen, perfume erabat klasikoa eta sarri Eau freskagarri guztien aintzindaritzat hartu izan dena, betidanik hesperidedunen artean kokatua, hau da, freskagarria eta berdea; bestetik, gure herrian sortu den perfume berria, Navarra:
|
|
Herri agintearen aldetik, egoera ahulean aurkitzen den euskararen geroa ziurtatzeko behar den guztia egiteko oinarriak ezarri dira urte hauetan, bai egituretan, bai diru horniduretan, bai plangintzan ere, bereziki hezkuntzaren esparruan, besteak beste. Badugu garaia, beraz, geure
|
buruari
galde diezaiogun ea ahalegin izugarri horrek espero zitezkeen emaitzak sortu ote dituen euskararen erabilera sozialaren aldetik: euskaraz gehiago egiten al da orain lehen baino?
|
|
Zoramen gorenaren gailurra erdiestekotan nengoela sentipenek hautsitako Juliaren begitarteari erreparatu nion. Eta nire
|
buruari
galdetu ere egin nion inon ba ote zen gu biok elkartzen gintuen loturarik. Galdera xelebrea, nonbait, zeruaren gozoa miazkatzear zegoen ni bezalako gizagaixo batentzat.
|
2002
|
|
Gu hasi ginenean gure
|
buruari
galdetzen genion" zer gara gu", ez genuen beste erreferentziarik. " Gu nafarrak gara" erantzun genion gure buruari, eta nafar izatea Iruñea zen, euskara zen...
|
|
Baliagarriago da beti konponbideak bilatzeko (eta ez arazoaren jatorria ezagutzen bakarrik) bakoitzak zer erantzukizun duen norbere
|
buruari
galdetzea eta gero horren arabera jokatzea.
|
|
«Gure seme alaben aisialdi partekatuaren beharra ase dezakete, lagunak egiten lagundu edo autonomia eman, baina ez dira haurrak jartzeko modu gisa ulertu behar», esan du. «Gurasorik ez epaitzeko, hausnartu egin behar da, eta geure
|
buruari
galdetu behar diogu ea prest gauden gure denbora librea seme alabekin partekatzeko». Era berean, iritzi du Arantza Belastegik:
|
|
Hori da, zoritxarrez, euskararen egoera. Baina gure
|
buruari
galdetu genioke presaka ibiltzeak, eta batez ere garantia eskasekin ibiltzeak garantia eskasekin ibiltzea baita, esaterako, behar denean ikaslibururik ez izatea, bide zuzenetik eramaten gaituen. Ez dakit, zeren hemen ez da orokortzen ahal, eta kasu batzuetan balio izaten ahal duen argumentazioak huts egiten ahal baitu beste kasu batzuetan.
|
|
Agian" baserritarren etorbidea" gordinegia egiten zitzaion izena asmatu zuenari. Nire
|
buruari
galdetu izan diot, bestetik, nola jarriko nukeen erdaraz" baserritar etorbidea" delako hori: " avenida casera" menturaz?
|
|
Neguaren amaieran, kanpotik etorritakoek behe lainoaren hutsa nabaritu zuten. Bere
|
buruari
galdetu zion ez ote zen mito hutsa. Ez zuten sekula jakingo.
|
2003
|
|
Sormenaren sustraiak gure baitako leku ezkutuenetan aurki daitezke hartara. Nik Garyri buruzko dozena bat liburu irakurri dut eta nire
|
buruari
galdetzen diot: Nola landu daiteke horrenbeste estilo diferenterik?
|
|
Gaixo zegoela bai, eta noizbehinka seme baten etxean egoten zela ere bai, baina hala ere... Eta neure
|
buruari
galdetu diot: non geratu da zure auzo bizitza, neska?
|
|
Oraindik askok geure
|
buruari
galdetzen diogu zein diren psikologo baten eta psikiatra baten arteko diferentziak.
|
|
–Politika omen da gure on eta zuzen guzien baitezpadako iturburua?, azken perpaus horrek bagaramatza geure
|
buruari
galdetzera nondik datorkigun beraz euskaldunei, politikaren aldera hain aspaldian erakusten dugun uzkurreria edo herabea eta, ber denboran, zergatik gerlari buruz ez dugun agertzen aiherkunde berdina.
|
|
Intermón Oxfamek otsailean ekingo dio berriro hegoaldeko emakumeen eskulanaren baldintzen salaketari. “Baina azken hitza guk dugu, kontsumitzaileok —dio Idoia Zabalak — Geure
|
buruari
galdetu behar diogu nola eskain daitekeen hain ongi bukatutako alkandora merke hori, zergatik jarrai dezakegun modak gehiegi ordaindu gabe”.
|
|
–Besterik ez bada etxean jarriko dut, zuretzat –esan zuen, emakumeek batzuetan amultsu eta maitekor agertzeko duten gaitasun ukaezina erabiliz, eta bere takoidun zapaten gainean pauso labur eta baldresak emanez sartu zen aldalekura, erosteko begiz jota zituen arropen piloan soineko beltza utzi eta beste bat probatzera. Gortinaren zirriztuetatik Monikaren zango zutun eta beso luzeei begira, nire
|
buruari
galdetu nion zer indarrek eramaten gaituen pertsona bat gurtzeraino maitatzera eta zerk iratzartzen gaituen gero amets horretatik. Hiru urte lehenago bere ondoan egoteagatik bakarrik asmatu nuen bidaia hori, eta gidaliburuan aurkitu genituen museo guztietan sartu banintzen, ez zen izan espartinak edo esku pilotak nola egiten diren edo balea nola harrapatzen zuten ikasteko, Monikaren aurpegia bitrinen kristaletan islaturik ikustearren baizik.
|
|
Baina, egia esan, horrela egiten digute eta hura erantzutea beste biderik ez dugu. Logikoena litzateke dend enok gure
|
buruari
galdetzea ea nola egokitu daitekeen planeta giza taldera. Horixe izan da, hain zuzen ere, buruzagi erlijioso guztien programa etiko eta moralerako abiapuntua.
|
|
Eta emaztea ez zian ikusten, eta arduratu egiten huen, eta ez huen bere baitan bizi, eta alabek esku keinuz ama ondo zegoela jakinarazten ziotean –kostatu egiten zitzaidan hura dena azaltzen segitzea– Epaiketa Begoñako Andra Mari eguna baino lehenago egin zitzaienak egun seinalatu hartan indultua etorriko zitzaielakoan izan hituen, bizi ezinik. Eta horretan, Mallona bere
|
buruari
galdetzen, zer egin. Ea ba sententziaren errebisioa eskatzea komeni zen ez zen komeni, ze errebisioa eskatu ostean indultua etorriz gero, zer orduan?
|
2004
|
|
Gitarraz baliatzen naiz konposatzeko eta gero ordenagailua ere erabiltzen dut. Duela bi urtez geroztik daukat ordenagailua eta egia esan autoa daukazunean bezala gertatu zait, zeure
|
buruari
galdetzen diozula: " Nola moldatu naiz orain arte autorik gabe?".
|
|
Ibilbide kanonikoetatik aparte zebilelako? Neure
|
buruari
galdetzen diot: ez ote du bazterketarekin zerikusirik bere buruaz beste egin izanak?
|
|
Hori da denok geure
|
buruari
galdetzen dioguna. Erantzuna aldiz denboraren joan etorrian ikusten joan behar dugu.
|
|
Orduan, zergati horren bila abiatzen da. Hasteko bere
|
buruari
galdetzen dio, eta gero izeba Maikari, amonari, gelako lagun bati eta andereñoari ere, eta neskatoak egiten duen galdeketa horretan zehar ikusten da erantzun posible bi daudela: arrazoi bidez edo pertsonaiak aurki dezakeen erantzuna, batetik, eta amari nolabait maite duela esan liokeela erantzunez andereñoak agertarazten dion gatazka posiblearena, bestetik.
|
|
Ana Urkiza ondarrutarrak idatzi eta Jokin Mitxelenak marraztutako Amak plastakoa eman dit kontakizunean, ama batek bere alabatxoa zigortzen du plastako bat emanez, eta umeak ez du ulertzen zergatik egin duen hori. Arrazoien bila abiatzen da, ezer baino lehen bere
|
buruari
galdetuz. Baina badirudi berarentzat arrazoizkoak izango liratekeen zergatietan ez duela erantzunik aurkitzen, eta gauzak horrela, etxeko besteei galdezka hasten zaie.
|
|
Justizi administrazioak beste gauzen artean gizarte barruko ordena zaindu behar du, instituzio ekonomiko eta sozialek normal funtziona dezatela, ez dadila kaosik gertatu. Nere
|
buruari
galdetzen diot ea justizi administrazioaren funtzio nagusia ote den kaosa saihestea, edo gaurkoetatik oso ezberdinak izango diren beste balio hierarkia batzuk eta egitura baztuk izango dituen gizarte baterako aldaketa oztopatzea.
|
|
Egiatan, aurrekoa aintzakotzat hartuta, gure
|
buruari
galdetu ahal diogu zer nolako eginkizuna betetzen duen euskarak prozesu zibilean eta zein diren Prozedura Zibilaren Legearen bertsio elebidun honen ezaugarri teknikoak.
|
|
Hori dela eta, haserre agertu zen Iñaki Zarraoa alkatea eta" duintasun politikorik" ez izatea egotzi zion Getxoko PPri. Bere
|
buruari
galdetu zionez," gizartean ezinegona sortu nahian ez ote dabiltza popularrek lehendabizi hedabideetan kritikatu eta ondoren informazioa eskatzerakoan?".
|
|
me lo pregunto a mí mismo: neure
|
buruari
galdetzen diot
|
|
–Zeure
|
buruari
galdetu diozu. Mireia laguna nuen –malkoak erori zitzaizkion, behingoz guztiz makillatu gabeko masailetan behera irristatuz, bata bestearen atzetik– Oso ondo ezagutzen nuen.
|
|
Neure
|
buruari
galdetzen nion behin eta berriro zer ote zen homosexuala izatea, eta zergatik ote zen D., eta oheratu ere, halaxe oheratu nintzen, galdera harekin.
|
|
Baina, bazter utzi nuen arren, bizikizun haiek halako arrasto bat utzi zidaten bihotzean, eta halako itzal bat... urte batzuen buruan berreskuratuko nuena, bizitzak sufrimenduaren eta ezinaren hormaren kontra jarri ninduenean. Eta neure
|
buruari
galdetzen diot: itzal hori argi bihurtuko ote da inoiz, garai bateko argia itzal bihurtu zen bezala?
|
|
Komikiekin gozatu. Zer kontatu nahi duzun zeure
|
buruari
galdetu. Liburuak irakurri.
|
|
Horra etikak dituen jomuga nagusiak, jomuga bakar baten aurpegi edo modulazio ezberdinak eta elkarren osagarriak direlarik. Nola jakin, bada, zein datekeen bizitzeko era zuzena, bizitzaren zentzuaz zertxobait bederen geure
|
buruari
galdetu gabe. Nola ezagutu bizitzari duintasunik ematen diona bizitzaren zentzuari buruz guztiz analfabeto edo, okerrago dena, axolagabe bagara?
|
|
—Horixe da, zuzen zuzen, neure
|
buruari
galdetzen diodana —hasi zen inolako erreserbarik gabe. Bere parekotzat hartzen ninduen— Gerra bukatu ote den galdetzen diot.
|
|
Eskua poltsikora bota eta ikurrina atera zuen tolesturik. ...aina Ferminek eta Jexus Marik jakin lukete, Bazterrek, bizirik balitz jakinen zuen moduan, ikurrina, oraintxe bertan Bazterren zerraldoari paratzera doan ikurrina ez dela edozein ikurrina, eskuan duen ikurrina komisaldegitik atera ondorengo manifestazioan erabili zuten ikurrina bera baita, Bazterri etorri zenean eman nahi eta hark hartu nahi izan ez zion bera, nahiz eta oraindik ere Harakinek bere
|
buruari
galdetu zergatik arraio ez zuen hartu nahi izan.
|
2005
|
|
Demokraziaz mintzatzen denean, sistema politikoaz besteko gairik ez da aipatzen. Ez dira eztabaidatzen egunero inork aipatu gabe gure bizitzak mugatzen dituzten kontuak, ez ditugu kolokan paratzen afektibitatea edo maitasuna kudeatzeko porrot egin duten manerak, ez zaigu bururatzen jendearen arteko harremanek egokiagoak eta erosoagoak izan luketela, demokrazia autentikoago batean, ez diogu gure
|
buruari
galdetzen nori egiten dion mesede gure ekonomia partikularren berri jendaurrean emateko debeku adierazi gabeko horrek, eta isilik segitzen dugu, otzan, gure sekretutxoak gordeta... Dinouart apaizak herritarrok horrela, isilik, egoteko esaten zuen.
|
|
Lan mundukoak. Hainbeste diru gastatzen dugu katalana ikasteko eta soziolinguistok geure
|
buruari
galdetu izan diogu: " Balio digu zerbaitetarako katalanak lan munduan, enpresa handietan?" Aurrezki Kutxetan, merkataritza txikian, herri mailako administrazioan bai, baina enpresa handietan errezeloa dugu ezetz.
|
|
Baziren etsipen uneak, bereziki garai bat izan nuen ene
|
buruari
galdetzen niona: «Nola egin behar da?
|
|
Suntsipena oso faktore inportantea da biogeografian eta bai biologia orokorrean ere. Izatez, Lewontin ek esan duenez, edozein biologok bere
|
buruari
galdetu lioke zergatik bizi izan diren espezie guztien %99, 99 suntsituta dagoen. Nahikoa denbora emanda, espezie baten suntsitzeko probabilitatea 1 da, hau da, azkenean guztiak desagertzen dira.
|
|
Eroria bertan utzita, paketetik beste bat atera eta ezpainen artean laga zuen piztu gabe. Neure
|
buruari
galdetu nion non ote zegoen betiko Karlos Felix, komiki bilduma oparoenaren jabea, betiko laguna. Zer gertatu zitzaion hain harroa bilakatzeko?
|
|
Azkar samar ez ote genbiltzan bota zidan amak berriro, baina leihoa zabalduta sartzen den aire freskoaren antzera hartzen zuen" bere erraintxoa", eta laster etxekotu zen Idoia. Neure
|
buruari
galdetzen nion ea zer esango ote zuten haren gurasoek (ez zidan haiei buruz gauza handirik esaten), baina berehala ulertu nuen aurkeztu zizkidanean. Ama frantsesa zuen, paristarra, 68ko maiatzeko mugimenduan ibilia.
|
|
Neure
|
buruari
galdetzen nion ea zertan ote zebilen orain Adela, ea zenbateraino sarturik ote zegoen droga kontuetan, egia izanez gero behintzat hala zebilela. Zenbateraino ziren egia nire susmoak, edo zenbateraino ziren neure paranoia?
|
|
Neure
|
buruari
galdetzen diot ea jakin ote dudan hutsegiteak eta bidegabekeriak zuzentzen edo, gutxienez, onbideratzen. Adelak ama baten begiez epaitzen ninduen, betiere akatsak gutxituz.
|
|
Baserri ba tera zihoala gogoratzen naiz, hori bai. Euskara ikasten ari zela esan zidan eta ene
|
buruari
galdetu nion nola arraio ote zitekeen izan, euskara hain ondo eta bizi hitz egiteaz gain, dozena bat hizkuntza ezagutzen zituen gizona, baserri su kaldeetan sartuta ibiltzea. Atsotitzen lan eskergak ekarrizuen erantzuna, urte dezente beranduago.
|
|
Haurtzaroan besteak esandakoa sinesten duzu, baina gaztetan sinesmenaren arrazoiak zeure baitan aurkitzen hasten zara. Zeure
|
buruari
galdetzen diozu: benetan Jaungoikorik ba ote dago?
|
|
New Yorken kontseilari ibiltzen naiz, eta gauza asko ikusten ditut han. Guraso askok eta askok, berrogei urte inguruko buelta horretan, krisian (hots, grekoz krisis azterketa da) sartzen direla eta beren
|
buruei
galdetzen dietela: nire bizitza zer izan da?
|
|
Bai, bizitzak erakusten dizu gaztetako ametsak ez direla beti betetzen. Sinesmenean tinko bazaude ere zeuri
|
buruari
galdetzen diozu: merezi du jesuita segitzea, bai ala ez?
|
|
1 Neure
|
buruari
galdetzen diot ea irakasleon iraunkortasuna kolokan jarriko lukeen elementua besteren bat izan balitz (informatika alorrean exijituriko prestakuntza, beste hizkuntzaren baten ezagutza... adibidez) oraingoanso rtu den kalapita sortuko zen. Eta ezezkoan nago.
|
2006
|
|
Ezinduak Munduaren Gehiengoan, gai honi eskaini dio azken zenbakia The New Internationalist hilabetekariak. Dosierra egiteko puntua Britainia Handiko irakurle batek ipini omen zion aldizkariko zuzendariari; bera ere minusbaliatua izaki, irakurle horrek sarritan bere
|
buruari
galdetzen omen zion ea nola moldatzen ote ziren herrialde atzeratuetako handikapatuak.
|
|
" Ibiltaria zeritzan isileko ehiztari baten kasua: hilabete honetan agertu zen epailearen aurrean Iruñeko Auzitegian, eta hango
|
buruak
galdetu zionean ea adieraztekorik bazuen, esan zuen: sinesteak lanak ditu!
|
|
«Nire ustez, mundu guztiak du bere baitan lana utzi eta egitasmo propioa egi bihurtzeko ametsa. Ekintzaile izatea ahots horri jarraitzea da; norbere
|
buruari
galdetzea: eta zergatik ez?».
|
|
Janaria aurretiaz prestatzeko astirik ez baduzu, sukaldean aritzea gustatzen ez bazaizu, sukaldaritza ezer gutxi baldin badakizu eta, ondorioz, barazkiak eta lekaleak kontserban maiz kontsumitzen badituzu, agian zeure
|
buruari
galdetuko zenion: landarezkoak horrela jatea aztura osasungarria ote da?
|
|
zirudien baino gehiago maite nituela. Eta orain zeharo harrituta bizi naiz gorririk ia ez dela gelditzen ohartzean; neure
|
buruari
galdetzen diot ea posible ote den hori. Etxebizitzek hainbeste milioi balio dezaketela onartzen duen jendearen lurraldean ezin daiteke gorririk gelditu.
|
|
Bezperak, Konpletak, Salbea... Batzuetan elizatik txundituta irtetzen ginen gure
|
buruari
galdetuz: Zer gertatzen da hemen?
|
|
eta arrazoi instrumentalean ezarritako konfiantza. Aurrerabideak bultzaturik eta natura bere menpean hartutakoan, gizadiak bere
|
buruari
galdetuko dio ez ote duen arima galdu, edo ez ote dion deabruari saldu (1993: 81).
|
|
Jatun jatorra erakusten badute ere, ez dute gizentzen eta ez dute arazo metabolikorik izaten. Zientzialariak beren
|
buruari
galdetzen hasi dira, eta uste dute iritsi dela garaia intsektuengandik ikasteko, ez bakarrik gizentasunaren aurkako gakoak identifikatzeko duten portaeratik eta biologiatik, baizik eta berez erremedioa direlako.
|
|
Itzalita ematen zuen sugarra piztu dio Fidelek sabel inguruan. Batzuetan bere
|
buruari
galdetzen dio zer arraio egiten ari den egunkarian lanean, hara eta hona heltzeko sekulakoak eginez, Fidel bezalako erdipurdiko batek dena pikutara bidaltzeko gero, edo, Fidelik ez balitz ere, gutxi batzuek irakurriko duten artikuluan bere indar guztiak alferrik galtzen. Ordu gutxiko kaduzidadea duen lanean jartzen baititu bere indarrak.
|
|
Esaldi merke harekin agurtu zuenetik, beti izan du Karlos buruan, kezka handi bat bezala. Bere bizitzaren une seinalatuenetan ere haren aurpegia etorri zaio burura, eta bere
|
buruari
galdetu dio Karlosi bere inguruko notiziarik helduko zitzaion. Ba ote daki ezkondu naizela?
|
|
–Eta Alicek bere
|
buruari
galdetu dio noizbait gauzak lehen ziren bezala izatera helduko diren. Ez du mundu berri horretan gertatzen dena ulertzen –azaldu dio Lewisek Maialeni.
|
|
Ez dio Nereari une batean ere begietara begiratu. Eta Nereak bere
|
buruari
galdetu dio amak farora joan nahi duela esaten duenean zentzuzko gauza ote den izekorentzat ala zentzu gabekoa. Izan duen erreakzioa kontuan hartuta, zentzu pixka bat izango duela pentsatu du.
|
|
Eta hor dabil esatean bere
|
buruari
galdetu dio benetan non dabilen ama. Atzo apur bat hitz egin zien, baina gero berriz galdu zuten.
|
|
Lanetik berandu heltzen denean, alabaren eguneko gorabeheren berri eskatzen dio Lewisi. Eta Lewis hauek kontatzen hasten zaionean bere
|
buruari
galdetzen dio nola moldatuko litzatekeen senarrak egun osoa etxean igaroko ez balu itzulpenak egiten. Zer gertatuko litzatekeen bera bezala etxetik kanpo lan egingo balu eta berandu helduko balitz, egunkarian itxierako txanda egokitzen zaionean bera iristen den bezala.
|
|
Hamaikagarren aldiz, Anek bere
|
buruari
galdetu zion nola zitekeen aitona halako zulo batean bizitzea. Bizi bakarrik ez, gogorarazi zion bere baitako ahots batek, hil ere harpe horretan egin zunan.
|
|
Eguzkienearako errepide ilunean gidatzen zuelarik, Anek bere
|
buruari
galdetu zion zergatik ezin zen Zesar bezalako on puska batez maitemindu, zergatik aukeratu behar zuen beti oinazearen bidea. Bere burua zigortzeko?
|
|
Ordura arte ez nekien ezkonduta zeundenik ere. Neure
|
buruari
galdetuz gero baietz esango nion, ezkondua zinela, ez horren frogarik nuelako baizik eta hori delako normalena zure adinekoen artean, eta zuk ez zenuelako kontrakoa adieraziko zuen zantzurik ageri; baina bururatu ere ez zitzaidan egin kontu hori zure gutunak jasotzen hasi arte. Orduan bai, orduan galdetu egin nion neure buruari:
|
|
Beharbada zeure
|
buruari
galdetuko diozu, mutilari ezer esan ote nion nire ezkutuko maitale horretaz; zaude lasai: pertsona diskretua naiz eta zure sekretua ongi babestuta dago.
|
|
1609.eko martxoaren 26 hil zen John Dee Londresko bere etxean. 82 urte zituen, miseria gorrian zegoen, eta bere
|
buruari
galdetzen zion: " Zer gertatu zait ohorearen eta ospearen aldetik gorrotoaren eta bazterkeriaren aldera horrela pasatzeko?".
|
|
Neure
|
buruari
galdetu nion ea geroak garbituko ote zuen iraganaren lotsa, ea denborak zurituko ote zituen gerraren hezurrak.
|
|
Gau hartan neure
|
buruari
galdetzen nion ea zergatik ez zidan nire aitak lagundu. Gizon hura gai zen bere semea uretara botatzeko eta unean bertan kaio zauritu bati laguntzeko.
|
|
Begira begira geratu zitzaidan. Nik neure
|
buruari
galdetzen niona galdetzen ariko zitzaion bereari: nondik ateratzen nituen adorea eta deliberamendua.
|
|
Kantatzen ikasi nahi dute eta, kantuan, dantza eta gimnasia sartzen dira. Nire
|
buruari
galdetu nion: " Umeekin hainbeste landu ditut arlo horiek eta, hauekin ere egingo ote nuke?".
|
|
gizakia izaki natural gisa animaliengandik gertu dago. Hala, Humek, gizakiari dagozkion ahalmenak aztertu orduko, bere
|
buruari
galdetzen dio ea gainerako animaliek ere ahalmen horiek dituzten. Ildo horretatik, Humek piztiak pentsamenduz eta arrazoimenez horniturik daudela dio (T 1.3.16.1).
|
|
Eta lotsazko su bat da, ongi entzun duzu. Zeure
|
buruari
galdetuko diozu, seme, agian, zergatik. Iritziko diozu, noski, nik ez dudala horren errurik, ni biktima nintzela, besteak direla lotsatu behar zirenak, are, azalpenak eman nahi izateak berak adierazten duela ongien zer puntutaraino nintzen errugabe eta biktima.
|
2007
|
|
A ri kritikatzen badiozu, B ri ere kritikatu behar eta alderantziz, zeinen aldekoak dituzun aurrean mintzo lerrokatze edo ahoskatze berean, justua izanen bazara; bertzela, badakizu, kritika jasotzailearen etsai eta, okerrago dena, biharko utzitakoaren lagun. Zeure
|
buruari
galdetu diozu: ez ote zaizkit biak ala biak eskatzen ari bidegabekeriak gaitzetsi ditzadan, guztiak, «nondik nahi etortzen diren», erramolde sagaratu horrekin alegia?
|
|
Norekin hil nahi duen aukeratu behar du nahitaez taxi gidariak. Eta Hikmetek bere
|
buruari
galdetzen dio zergatik sentitu duen juxtu gaur eta juxtu atzean daraman emakumearekin hiltzeko grina bizi hori. Nor den ere ez badaki.
|
|
Emazteak orain exekutibo kargu altua lortu du, eta aurpegia serio mantentzera behartzen du bere burua. Batzuetan bere lan mahaian ikusten dut, eta nire
|
buruari
galdetzen diot benetan lanean ari ote den edo bere izen zerrenda madarikatuekin.
|
|
Paperezko kanika malutekin batera lurreranzko bidea eginez imajinatzen duen bitartean, alfonbrari begiratu eta bere
|
buruari
galdetu dio noiz egin ote zuen usoak hegan. Hori da amorru gehien ematen diona eta negargura gehien sortarazten diona.
|
|
Zergatik gogoratzen ote dituzu usain eta ahots horiek eta ez beste batzuk? Leihotik hotelera begiratzen duzun bitartean, zeure
|
buruari
galdetu diozu nork agintzen ote duen zer gogoratu eta zer ez.
|
|
Bere
|
buruari
galdetu dio Arantzak nola den posible hainbeste aldatzea. Ikasgelako neskarik lodiena zen Monika eta modeloa ematen du orain.
|
|
Bestetik, geure
|
buruari
galdetu behar diogu zeinen mesedetan eta zeininteresen arabera zabaltzen den informazio hori.
|
|
Adostasunak zehazten du egoera beraren aurrean beste pertsonek moduberean jokatuko luketen ala ez. Behatzaileak bere
|
buruari
galdetzen dio ea bestepertsonek pertsona horrek bezalaxe (adostasun handia) edo bestela (adostasuntxikia) jokatuko luketen egoera horretan.
|
|
Baina garapen batzuetan ez da ezer gehitzen, baizik eta gene bat edo landarearen beraren gene baten adierazpena ezabatzen da. Beraz, geure
|
buruari
galdetzen diogu, transgenikoak ere badira. Pedro Luís Rodríguez Egea ikertzailea da Valentziako Landareen Biologia Molekular eta Zelularraren Institutuan, CSICen eta Valentziako Unibertsitate Politeknikoaren zentroan.
|
|
Baina Azpeitiko EAJko zenbait ez dira ari ondo bideratzen beren ezinegona; gustatu ala ez gustatu, eta EAJk hauteskundeak irabazi zituen arren, modu zilegi eta demokratikoan galdu duelako alkatetza. Hobeto lukete bere
|
buruari
galdetuko baliokete zergatik hartu duten gainontzekoek hartu duten erabakia (bide batez, EA-ko Gipuzkoako arduradunek ere egin liokete beren buruari galdera hori). Zergatik erabaki duten Azpeitian alternatiba bat sortzen saiatzea.
|
|
Gerra hotsak etortzen zitzaizkion iraganetik, orain txaranga musikarekin, orain Bisbalen Corazón latinorekin nahasian. Gazteei zuzendu zien begirada, eta bere
|
buruari
galdetu zion lehergailu hark semea txikitu zuen egun hartako goizean ere parrandan ote zebiltzan.
|
|
Nola konbentzitzen ahal ditugu tuterarrak eta zarrakazteluarrak Tudelaren eta Carcastilloren euskarazko (egiazko) izenak Tutera eta Zarrakaztelu direla, hurrenez hurren, guk izen horiek" Erripazuloaga"," Kapanaga"," Mendikute" eta abarrekin nahasi bagenituen? ...in diren Araban eta Enkartazioetan herrien izenekin(" Beranturi"," Biasteri"," Burgelu"," Erriberabeitia"," Erriberagoitia"," Eskuernaga"," Garape"," Gobiaran"," Legutio"," Mañueta"," Trapagaran"..., horietariko batzuk Euskaltzaindiaren irizpenak aintzakotzat hartu gabe ofizialduak), nire
|
buruari
galdetzen diot ea atzera eginen zen Nafarroan Euskadiren barruan balego.
|
|
Are negargarriagoa ibiltaria bakarrik doanean. Batzuk arroketaraino ailegatzen dira, eta harria ukitzen dute esku ahurrez, beren
|
buruari
galdetu gabe zertan ari diren. Hondartzan pasieran ibiltzen direnentzako aukera dotore bakarra dago, eta badakit zertaz ari naizen:
|
2008
|
|
" Nire
|
buruari
galdetu diot idatzi du egun horretan Rafah hirian tokatu den Zayyanek nola ikusten ote dituen kanpoko munduak jende hauek, beren ahaleginak kasik Gazan bezain gauza gutxi dagoen mugaz beste aldeko herrira iristeko, hain pozik eta gogotsu! Niretzako ez dago ikuskizun gazi gozoagorik jendeo horiek osatzen dutena baino, ilara luzeetan, bide luzea eginda, batak ardia bizkarrean, besteak bidoia bete gasolina, zoriontsu garaipen txiki eta labur hau erdietsi dutelako".
|
|
Azalpen teknikoak kontuan hartuta, euskaldunok eta euskal herritarrok gure
|
buruari
galde diezaiokegu ea zeintzuk diren gaur egun gure erronkak arlo honetan. Gure ikuspuntutik ondoko puntu hauek azpimarratu nahi ditugu:
|
|
Dagoeneko, hor nonbait ikus dezaket halako euskaldunik, bere
|
buruari
galdetu diona: euskaraz bai, baina Euskal Herri osorako ote liburu hori?
|
|
–Eta zergatik ez dion heure
|
buruari
galdetzen zergatik haizen horren ahula, beste gauza askotan hain indartsua bahaiz?? –beste galdera batekin ihardetsi zion Faustik.
|
|
–Palma Uhartearen inguruan hartu zuen berea?, eta beste zirrimarra batzuk, hitz solteak eta ulertezinak gehienak. Ezin izan nintzen egon neure
|
buruari
galdetu gabe nor ote zen, berea hartu, zuen hura, eta zer ote zen, berea?
|
|
Horretarako, aldi historiko bakoitzari erreparatu behar, egitura horretan herritarrak nazio kide bihurtuko badira. Geure
|
buruari
galdetu behar genioke ea zein elementu edo nazio ezaugarri den orain eta hemen eragin indar handiena duena. Alegia, dimentsio politikoari dagozkionak diren, ala dimentsio linguistikoari eta kulturalari darizkienak.
|