2009
|
|
2003ko martxoan edo apirilean bukatu genuen arkitekturako karrera Amaiak eta
|
biok
, eta segituan eman genuen izena Arkitektoen Elkargoan.
|
|
Bai, baina ez pentsa enkargu ugari dugunik. Amaiak eta
|
biok
pentsatu genuen konkurtsoetan sartuko genukeen denbora edozein enkargu txikian inbertitzea trukean. Askotan ematen du enkargu txikietatik ezin dela ezer onik espero, baina ez da egia.
|
|
Zentzu horretan, erlazio handia dago arkitekturaren inguruko prozesua eta film bat egiteko garapenaren artean.
|
Bietan
kudeatu behar dira agente asko eta garai asko.
|
|
Martinen apaltasunak, nire arkitekturarekiko konexio hori eginaraztea zapuzten du. Dena den, bere hitzak entzuten ditudan heinean,
|
bi
prozesu sortzaileren arteko lotura gero eta gehiago sendotzen doa.
|
|
Karteletik eratorritako zerbait da. Kartelak
|
bi
alde zituen, alde batean argazki bat, bertan behera utzitako karobi baten argazkia. Beste aldean, tetraedro baten zatikatzea dator.
|
|
|
Bi
norabideko prozesu baten aurrean gaudela ematen dit; Atomako mutilek, dokumentazio eta ikuspegi zabalen fruituak jaso, eta sintesi lan bat egin zuten. Gero, sintesi horren erantzunarekin ase ezinik, kontrako prozesua egin zuten, hots, objektutik aldenduz, kontzeptuetara jo.
|
|
Gure lagina 2009 urteko egoera sozial, ekonomiko eta arkitektonikoa da eta erreferentzia, aldiz, 1979 urtea.
|
Bien arteko
tartean, belaunaldi baten eraldaketa topatzen dugu, eta hiru hamarkadak busti dituzten aldaketa politikoak, gorakada ekonomikoak, lurraldearen urbanizazio basatia eta arkitektura industriaren aldaketa izugarria.
|
|
Arkitektura eskolak ugaritzen joan ziren (tradizionalki Bartzelona edo Madrileko eskolek hartzen zuten bere gain estatuko ikasle zama handiena). 1979ko data baino
|
bi
urte lehenago, Bartzelonara eskolak emateko asteroko joan etorria egiten zuen Luis Peña Gancheguik azkenengo kurtsoak Donostiara eramatea erabaki zuen, ETSABko lemapean bost urtez egongo zen Donostiako Arkitektura Eskolari hasiera emanez. Iruñeko eskolak 1954 urtetik ziharduen arkitekturaren irakaskuntzan, eta 1979 urtean Leopoldo Gil Nebotek arkitektura eskolaren zuzendari kargua onartu zuen.
|
|
César Caicoya (Oviedo, 1950) Guggenheim museoaren proiektuan ezagutu zuen Gehry, Idomek arkitekto estatubatuarraren erronka jaso zuenean hain zuzen ere. Tartean,
|
bien arteko
zubia gauzatuz, Caicoya bera zegoen, eraikitzeko bi mundu ezberdinak bateratu nahian. Arkitekturarentzat mugarri izugarria suposatu zuen museoaren eraikuntzak; alde batetik, Gehryk arkitekturaren lengoaia beste behin ere irauli egin zuen, eskura zituen lanabesa teknologikoez baliatuz.
|
|
César Caicoya (Oviedo, 1950) Guggenheim museoaren proiektuan ezagutu zuen Gehry, Idomek arkitekto estatubatuarraren erronka jaso zuenean hain zuzen ere. Tartean, bien arteko zubia gauzatuz, Caicoya bera zegoen, eraikitzeko
|
bi
mundu ezberdinak bateratu nahian. Arkitekturarentzat mugarri izugarria suposatu zuen museoaren eraikuntzak; alde batetik, Gehryk arkitekturaren lengoaia beste behin ere irauli egin zuen, eskura zituen lanabesa teknologikoez baliatuz.
|
|
dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta beste
|
bi
aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma. Caicoyaren begirada tarteka mahai gainean den ordenagailuaren pantailara aldentzen da,, barkatu behar didazu, mail baten zain nago?.
|
|
dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta beste bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko
|
bi
horma. Caicoyaren begirada tarteka mahai gainean den ordenagailuaren pantailara aldentzen da,, barkatu behar didazu, mail baten zain nago?.
|
|
–Beste modu batean ulertzen ditut arkitekturitza horiek, ez zuk ulertzen dituzun moduan. Arkitektoa orkestrako zuzendaria da, eta agian orkestra osatzen duten 50 instrumentuetatik
|
bi
edo hiru jotzen badaki ere, ezin da harago joan. Beti aukeratu duzu, garapen edo kontzeptu arkitektoaren artean aukeratu?.
|
|
|
Bien
bitartean, gure etxearen jaun eta jabe ez garenok, behar hori ase gabe daukagunok, aukera bat izan dezakegu, sarri zabaltzen ez den aukera bat: inbertsio emankor eta seguru bat eskaintzen duen merkatu batean (hau da, higiezinen merkatuan) espekulatzailerik gabe negoziatu eta (dirua lortu edo ordainketak atzeratzea posible badugu) erosteko aukera, alegia.
|
|
Gure abizenak ere etxe bati buruz ari dira eta! Horrek euskaldunon inkontziente kolektiboan
|
bi
isla izan ditu: batetik, ahal izanik jabe izateko sakoneko nahi edo desira ezkutu bat, eta haren eraginez (beste faktore ekonomiko batzuekin batera), alokairurako joera eskasa.
|
|
Horrela, bada,
|
bi
ikuspuntu kontraesanen aurrean kausitzen gara. Alde batetik, aurretik agertzen diren erreformak eta birgaitze lanak, travertinoa, luxua eta maila sozial jakin baten agergarri diren keinu manierista eta postmoderno guztiak.
|
|
Horrela, bilketa espazio guztia, sukaldea, etab. gordetzen zituen altzari longitudinal batek
|
bitan
, gau eta eguneko guneetan, banatzen zuen planta batekin lanean hasi ginen. Baina, diru falta zela eta, proiektua ez zen aurrera eramaten, beste obrak egiten joan ginen, baina urteak aurrera zihoazela, proiektu hau noizean behin gure mahaietatik agertzen zen.
|
2010
|
|
Eta aztertzen gabiltzan etxe multzo honetan hala gertatu zen: VISESAk antolatutako lehiaketa horretarako, aldez aurretik ezarritako bloke antolamendua aldatzeko proposamena aurkeztu zuen IMBk,
|
bi
helburu nagusiri jarraituz: bata, espazio publikoaren antolamendua hobetzea, eta, bestea, eraikinen antolamendua optimizatzea, BOE en eraikuntzaeta kudeaketa irizpideei hobeto egokitzeko asmoz.
|
|
Eraikigarritasun aprobetxamendua
|
bi
etxe bloketan batzean, hasiera batean planteatzen ziren hiru etxe blokeen ordez, espazio publiko zabalagoak lortzen dira.
|
|
Bestalde, orubearen ezaugarriak eta inguruko etxebizitzak zirela-eta, etxe multzo berrietan aldez aldeko etxebizitzak egiteko erabakia hartu zen,
|
bi
fatxadetara orientazioa duten etxebizitzak, alegia.
|
|
Eredu
|
bien arteko
aldeak oinaren dimentsioen eta azaleren ingurukoak dira batik bat: besoak 22 bat metro dira luze C2b ereduan, eta 19 metro eskas C3b an; hortik oin bien azaleren arteko aldea, 318 eta 229 m2, eta hortik halaber etxebizitzen azalera erabilgarrien artekoa:
|
|
Eredu bien arteko aldeak oinaren dimentsioen eta azaleren ingurukoak dira batik bat: besoak 22 bat metro dira luze C2b ereduan, eta 19 metro eskas C3b an; hortik oin
|
bien
azaleren arteko aldea, 318 eta 229 m2, eta hortik halaber etxebizitzen azalera erabilgarrien artekoa: 65 eta 45 m2, hurrenez hurren.
|
|
65 eta 45 m2, hurrenez hurren. Eredu
|
biak
hiruna logelakoak izanagatik, bestelako espazioak baliatzen ditu C2b ereduak, arropa zabaltzeko esekitokia kasu.
|
|
Dorreen eraikuntza
|
bi
zatitan egin zen, eredu bana zati bakoitzeko. Lanei ekin aurretik, ordea, hainbat gorabehera nozitu zituen ekimenak, egituraren eraikuntzaren ingurukoa esaterako.
|
|
UPN
|
bik
osaturiko zutabeak, zatika muntatuak izanagatik, izaera jarraitua eskuratu zuten eraikiak izan ahala, eta hertsatze esfortzuari eusteko ez ezik, haizearen eraginez gerta litezkeen esfortzu erantsiei ere aurre egiteko daude kalkulatuta. Gainera, egituraren egonkortasunaren mesede, altzairuzko txarrantxa bilbe batek are deformagaitzagoa egin zuen gainezarritako portiko saila.
|
|
beherakoa aurreikusten zuela proiektuak: ura punpa baten laguntzaz teilatuperaino igoarazi, 4.000na litroko depositu
|
bitan
jaso, eta grabitatez etxebizitza bakoitzeraino jaitsarazita. Berokuntza, argindar bidezkoa izan zen:
|
|
Ez ziren, baina, Gipuzkoan eraikitako aurreneko dorreak; izan ere, 60ko hamarkadaren hastapenerako emanak baitzituen dorre eraikuntzak bere lehen urratsak. Bidebietakoen aurrekariak, Gipuzkoari dagokionez, kostaldeko herri
|
bitan
aurkitzen dira, Mutrikun eta Zarautzen hain zuzen. Proiektu biak, sinadurak gorabehera, L. Peña Ganchegui eta J.M. Encío Cortazar arkitektoenak dira:
|
|
Bidebietakoen aurrekariak, Gipuzkoari dagokionez, kostaldeko herri bitan aurkitzen dira, Mutrikun eta Zarautzen hain zuzen. Proiektu
|
biak
, sinadurak gorabehera, L. Peña Ganchegui eta J.M. Encío Cortazar arkitektoenak dira: Mutrikuko kaian altxatutako orratz liraina (19581960), eta Vista Alegre ko dorre plastizista().
|
|
7.S62 ÀQND, 1 LQVNULS] LRD (6). Bertan jarriko ziren bizitzen, urte gutxiren buruan, hiru milatik gora lagun, Donostiako ehun biztanletik
|
bi
edo.
|
|
Dorre mota
|
biak
, C2b eta C3b izenekoak, bizitza kopuru berekoak dira: 15 solairu launa etxebizitzako, atezainaren bizitzarekin batera hirurogeita bana egiten dutenak.
|
|
Nukleo anitzekoa: familia nukleo
|
bi
edo gehiago ditu.
|
|
ezkondu eta gurasoen etxe tik irten urte askotarako lan batekin, estabilitate eta bizi ziur tasuna ematen zuena. Gaur egun (belaunaldi haietako jendea barne) ezin dugu hemendik
|
bi
urtera lan, hiri edota pertsona berdinekin egongo garen esan.
|
|
Pertsona bat baino gehiagokoa: hemen ere ez dago familia nukleo rik; pertsona
|
bik
edo gehiagok osatzen dute eta haien artean ahaidetasuna egon daiteke edo ez.
|
|
Betebeharreko baldintzak, XVI. mendean ezarri ziren bertsuak: Augsburgen gutxienez
|
bi
urte bizitzen eramatea, zorrik gabeko txiroa izatea eta, jakina, katolikoa.
|
|
|
Bi
Mundu Gerren arteko egoera atsekabegarriaren aurrean, hainbat hiriren berregite prozesuarekin batera, Europako estatuek esku hartze irmoz ekin zioten etxebizitza sozialen eraikuntzari. Zereginotan sozialdemokraziako Alemaniako Weimarko Errepublika (1919) eta Austriako Lehenengo Errepublika (1919) nabarmendu ziren, gerran kaltetue netakoak izan baitziren.
|
|
delako etxe uharte handi eta patiodunak,
|
biak
ala biak, susta SHQ SXEOLNRNRDN L] DQ] LUHOD RUR KDU. $SDUWDPHQWXDN ³RUDLQ GLN HUH³ DORNDLUXNRDN GLUD HVNXDUNL.= LXU DVNR) UDQNIXUWHNRD izan zen adibide garrantzitsu eta helduena, Nidda ibaiaren bazterrean bertan uztartu baitziren modu integralean gizarte HW [HEL] LW] DUHQ SROLWLNDN ³OXU] RUXDUHQ MDEHJRD XGDODUHQD
|
|
delako etxe uharte handi eta patiodunak, biak ala
|
biak
, susta SHQ SXEOLNRNRDN L] DQ] LUHOD RUR KDU. $SDUWDPHQWXDN ³RUDLQ GLN HUH³ DORNDLUXNRDN GLUD HVNXDUNL.= LXU DVNR) UDQNIXUWHNRD izan zen adibide garrantzitsu eta helduena, Nidda ibaiaren bazterrean bertan uztartu baitziren modu integralean gizarte HW [HEL] LW] DUHQ SROLWLNDN ³OXU] RUXDUHQ MDEHJRD XGDODUHQD
|
|
eta Enpresa Zientzien Fakultean ari nintzen Eusko Ikaskuntzak antolatutako kurtso bat jasotzen.
|
Bi
hilabetean zehar edo, abokatuak, ekonomialariak, politikariak eta lantzean behin arkitektoren bat agertu ziren, hiri kudeaketa deritzon alkimia misteriotsu horren gorabeherak azaldu nahian. Sistemaren erraiak, beste era batera esanda.
|
|
Tira, ez dut uste inork ospitale edo ikastetxe publikoak tranpa edo iruzurtzat har ditzakeenik, pribatuek dituzten prezioekin konparatuz gero. Arlo publikoak hornitu beharreko etxebi zitza, osasun eta hezkuntzatik azkenengo
|
biak
besterik ez daude bermaturik, baina etxebizitzaren eskaintza, gaur egun
|
|
Euskal Eskola Publikoaren eredutik lar aldentzen.
|
Bi
erakunde horietan ematen diren zerbitzuen kalitatea arlo pribatuak ditu enaren oso antzekoak dira, eta behar duenarentzat etxebizitza merkaturako sarrera unibertsala bermatzen da. Hor sartu nahi H] GXHQDN ³HGR EHKDUULN H] GXHQDN³ PHUNDWX OLEUHD L] DQJR du beti eskura.
|
|
Aipatu ditudan
|
bi
egoera horietatik lehena Espainian 1997
|
|
Bertako burgesiarentzako luxuzko 170 etxebizitza eraikitzeko asmoarekin hasi ginen.
|
Bi
familiako etxebizitza bloke isolatuak Loiolako etorbidean zehar kokatu genituen, etxebizitza bakoi tzak 200 m² inguru zituelarik. Bigarren etxe ilaran, aldiz, behe oinplano eta bi solairuko bloke linealak, eta ibaiaren inguruan, kirol gune pribatua.
|
|
Bi familiako etxebizitza bloke isolatuak Loiolako etorbidean zehar kokatu genituen, etxebizitza bakoi tzak 200 m² inguru zituelarik. Bigarren etxe ilaran, aldiz, behe oinplano eta
|
bi
solairuko bloke linealak, eta ibaiaren inguruan, kirol gune pribatua. Burgesiaren geto bat, alegia.
|
|
Estatis tika hutsa hartzen badugu, espainiar bakoitzari 2 etxebizitza dagozkio jabegoan!
|
Bi
Alemaniak batzearen ostean, Alemanian etxebizitza sozialaren eskari txikia zegoen eraikitako etxebi zitza kopuruarekin konparatuta, eta etxebizitza publiko horren mantentze kostua hain zen handia, eta alokairu prezioak hain baxuak, berauek suntsitzea izan zela irtenbidea. Agian, prozesu hori Espainiako zenbait lekutara etor daiteke.
|
2012
|
|
|
Bietara
, eraikinaren hozte sistemaren eskaera berokuntza sistemarenaren erdia da, horrela bien murrizketa mailaren proportzioa oso antzekoa izanik, berokuntzan aurreztutako kWh ak bikoitzak dira.
|
|
Bietara, eraikinaren hozte sistemaren eskaera berokuntza sistemarenaren erdia da, horrela
|
bien
murrizketa mailaren proportzioa oso antzekoa izanik, berokuntzan aurreztutako kWh ak bikoitzak dira.
|
|
Arestian aipatutako kasuez gain, beste
|
bi
egoera simulatu dira:
|
|
Klimatizaziorako inertzia termikoaren benetako potentziala ebaluatzeko, derrigorrezkoa suertatzen da aireztapen naturala kontuan hartzea, hain zuzen ere aztertutako kasuetan egin ez bezala, baina, hala ere, inertzia termiko altuko eraikin baten (7 kasua) eta azkeneko
|
bi
egoeren artean, 0,5 berriztapen/ orduko aireztapen higienikoen artean konparazioa egin daiteke.
|
|
3 eta 4 kasuak berdin berdinak dira, tarte edo zuloen antolamendua salbu. Beira gainazala, kasu
|
bietan
, berdina da, baina 3 kasuan tarteak fatxada guztietan zehar proportzionalki banatu diren bitartean (bakoitzean% 25), 4 kasuan zuloen% 60 hegoaldera zuzentzen da, eta beste% 40a iparraldera, ekialdea eta mendebaldea itsututa mantentzen diren bitartean. Energia eskaeraren murrizketa% 12,41ekoa da.
|
|
Aztertutako kasuen irakurketa bat eginez, fatxadaren% 30ean beiratea duten eraikinen berokuntza eskakizuna% 60ko beiratea dutenena baino altuagoa da.
|
Bi
arrazoi nagusi daude horretarako: alde batetik, zenbat eta azalera zeharrargi handiagoa izan eraikinaren azalean, orduan eta eguzki energiaren aprobetxamendu hobea lortzen da.
|
|
Bigarren Mundu Gerrako anabasa eta gero, Ruhr lurraldea alemaniar mirari ekonomikoaren zentro bilakatu zen 50eko eta 60ko hamarkadetan; Alemaniak% 9ko hazkunde ekonomikoa izan eta gero, Ruhr lurraldeko ikatza eta altzairua ezinbestekoak bilakatu ziren. Alta,
|
bi
hamarkaden ostean, 70eko Krisi Energetikoak bete betean harrapatu zuen Ruhr bailara, eta Alemaniako ikatz mehatzak lehiakortasunaren lasterketatik at gelditu ziren.
|
|
Energia, edo energiaren gabezia, ekintza politikoa da. 1905eko Errusiako Iraultzan, adibidez, Azerbaijaneko petrolio putzuen
|
bi
herenak erre ziren, armeniarren eta tartaroen arteko liskarretan; gertaerok Persiar Golkoan jazotako irudiak dakartzate burura, AEBko tropek Kuwait irakiar armadaren eskuetatik berreskuratu zutenekoak.
|
|
Mitsubishi konpainiak 1890ean erosi zuen Hashima edo Guankajima irla, Japoniako hegoaldean kokatzen den kilometro karratuko lurraldetxo bat, bertako ikatz meategia ustiatzeko asmoz. Irla 1.400
|
biz
/ ha-ko dentsitatea izatera heldu zen, munduan biztanle dentsitaterik altuena izan duen tokia. Urrunetik ikusita, gerraontzi baten tankera har dakioke.
|
|
Urtu eta bigarren aldiz ekoiztean (edo n garren aldiz, esan bezala ziklo hau amaigabea baita), arku elektrikoko labe baten bidez egiten da.
|
Bi
sistemek energia kontsumoari dagokionez duten desberdintasuna nabarmena da hurrengo irudian ikus daitekeen moduan:
|
|
Altzairu birziklatuaren tona bakoitzeko 1,25 tona burdin mineral, 630 kg ikatz eta 54 kareharri aurrezten dira (naturatik hartzen diren lehengaiak hirurak). Airera emititzen diren partikulen artean ere alde nabarmena dago
|
bi
ekoizpen sistemen artean. CO2-aren kasuan, altzairu kilogramo 1 ekoiztean 2.494 gr emititzen ditu labe garai batek, arku elektrikoko labe batek 462 gr emititzen dituen bitartean.
|
|
Konpresio esfortzuak oso ongi jasaten ditu, eta altzairuzko barraz hornitzen da askotan flexio lanean laguntzeko. Egitura lanetarako askotan erabiltzen da hormigoi armatua,
|
bi
materialen ahalmenak uztartuz. Lehen aldiz ekoizten den hormigoi kg baten energia kontsumoa eta gas emisioak ikus daitezke taulan.
|
|
Gizateriak
|
bi
mehatxu oso larri ditu aurrean, XXI. mendearen hastapenetan. Mehatxu horiek, etorkizunean, gaur baino askoz energia gutxiago kontsumitzera behartzen gaituzte.
|
|
|
bi
urteetan, berriz, beste hitz sorta bat sartu da EBren diskurtsoan: baliabideekin efizientea den Europa, eta karbonogabetutako ekonomia; horiek baitira, hain zuzen ere, datozen hamarkadetarako energia politikaren bidaia orriaren kantoi harri berriak; energia eta materia baliabideak era oso efizientez erabiltzea, eta ahalik eta jatorri fosileko karbono gutxien duten erregaiak kontsumitzea, alegia.
|
|
Izan ere, EBko azken kontsumoaren% 40 inguru kontsumitzen da eraikin publiko eta pribatuetan, komertzioak barne, eta haiek dira EBko BEGen isurketa guztien heren baten erantzule. Energiaren
|
bi
heren eraikinak berotzeko kontsumitzen dira, gutxi gorabehera; beste% 15 gailu elektrikoen kontsumoa da
|
|
Hortaz, karbonogabetzeak eraikuntza sektoreari ahalegin handiago bat eskatzen dio beste sektore gehienei baino. Agertoki horien arabera, ura berotzeko eta sukaldeko beharren
|
bi
heren baino gehiago eguzki sistemetatik edota elektrizitate berriztagarria kontsumituz etor daiteke, eta beste herena gasa eta biomasa kontsumituz, nagusiki. Berokuntzan eta klimatizazioan murrizketei aurre egiteko gakoa, berriz, eraikinen e, zientzia termikoa nabarmen hobetzea izango da, isolamendu termikoak eta diseinu bikainak erabiliz.
|
|
Diagonal luzea (zartaduraren luzera+ lerro bateko
|
bi
zartaduraren arteko distantzia).
|
|
Lotunea (lerro bateko zartaduren arteko distantzia) Lehenengo bi neurri hauetatik zartaduraren luzera ondorioztatu daiteke (diagonal luzea ez da zartaduraren luzera baizik eta
|
bi
lotuneren artekoa).
|
|
Nerbioaren zabalera (xa, a zabaldu baino lehenagoko
|
bi
zartadura lerroen arteko distantzia).
|
|
Laborategian simulatzeko
|
bi
osagai nagusi behar dira: lanpara eta lagin euskarria.
|
|
Lotunea (lerro bateko zartaduren arteko distantzia) Lehenengo
|
bi
neurri hauetatik zartaduraren luzera ondorioztatu daiteke (diagonal luzea ez da zartaduraren luzera baizik eta bi lotuneren artekoa).
|
|
Diagonal motza (xa, a zabaldu ondorengo
|
bi
lerrotako zartaduren arteko distantzia).
|
|
Argia tutu batetik bideratuko dugu eguzkiaren izpi paraleloak antzezteko asmoz. Argiak metal zabaldua zeharkatuko du guk ebatzitako iriste angelu ezberdinekin (lagina
|
bi
ardatzetan biratuz) eta luxometro eta piranometroekin neurtuko dugu saretara iristen den eta sareta zeharkatzen duen erradiazioa, eguzki faktoreak eta egun argi faktoreak kalkulatzeko.
|
|
Eraberritze proiektuetan, fatxadaren kanpo itxura mantentzea beharrezkoa bada, isolamendua hormaren erdian (B) edo barnean (C) kokatu da eta ezin izango dugu jarraitutasuna lortu.
|
Bi
irtenbide erakusten dira: solairuaren kanpoaldea isolatzea (B*) eta zoru zein sabaian isolamendua luzatzea (C*).
|
|
Donibaneko sarreran, eraikinak Bizkaia plazaren osaketa egiten du eta Bordalabordako moilan dagoen pabiloi industrialen lerroari amaiera urbano bat ematen dio. Eskala aldetik
|
bi
irakurketa uztartzen ditu: batetik, Donibane kalean zehar alde zaharrarekin lotzen duten bizitetxeena, eta bestetik, portu zabalekoa, zama-ontzi, lonja eta biltegiena.
|
|
Haien araberakoak dira ontzi biltegiko egitura tarteak eta modulazio zehatza ezartzen diete hortik behera auto aparkalekuari, eta gora gainerako erabilerei. Aldagelei aire eta argiztapena ematen dizkien patio batek eraikina banandu egiten du ia bere osotasunean, kirol eta kultura erabilerak
|
bi
bloke nagusitan antolatuz. Funtzioak ekialde mendebalde ardatz paralelotan antolatzen dira, plazatik abiatuta eta egiturari jarraikor.
|
|
Formaren aldetik ere, eraikina arestian aipatutako
|
bi
eremu haien zordun da. Bide estali batek atari ematen die arraunketa ez beste erabilera guztiei lehen solairuaren mailan, behe solairuko joan etorriekin gurutza ez dadin.
|
|
Bigarrenak, ordea, bestelako fokatzea eskatzen du eta konkretutasun hori gainditzen duen faktore bat barne hartzen du, giza jokabidearen inprobisazioa, alegia. Aztertutako
|
bi
kirol horien ekarpen nagusia horixe bera da, hirian zeharreko mugimendu kritiko ez arautua eta mugagabea. Kirola kontzeptu gisa kolokan jartzeko gai dena, alegia, arautua dagoen praktika fisikoa jolas bilakatzen dute skateak eta parkourrak, eta espazio publiko, eta pribatua?
|
|
koak ziren
|
bi
paretak eta lur egokia moldatu behar izan ziren. Herri batzuetan, joko zaharra errespetatuz eraiki ziren, baina gehienek pilotaleku berria eraiki zuten, antzinako pilota jokoa ahaztuz, desagerraraziz.
|
|
4 maila: jokoaren bilakaerak
|
bi
elementu berri eransten dizkie aurretik zeudenei frontoia eratzeko
|
|
Pilota jokoak
|
bi
mende baino gehiagoko historia duela dio gunean, zer jokotaz hitz egiten ari garen ba al dakigu. Joko zuzenak ez al dira, bada, euskal pilotaren aitzindariak?
|
|
Bitartean, gure ezker paretan jokaturiko zeharkako pilota jokoa,
|
bi
mendetan, mundu guztira zabaldua izan da, besteak beste diru iturri interesgarria delako, Espainia, Frantzia, Italia, Argentina, Mexiko, Uruguai, Txile, Estatu Batuak, Filipinak?
|
|
Ez ote litzateke tamalgarria izango
|
bi
mende barru, XXIII. mendean, ezker paretako jokoa desagertuta eta historia ikertzaile batzuen lan esparru bihurtuta, etorkizuneko pilota jokoa, padela edo antzeko bat izatea?
|
|
Begi onez ikusten dut. Gaur egun, gizartearen ikuspegitik eta hiriaren ikuspegitik, mahai gainean ditugun erronka nagusiak
|
bi
dira nire ustez: jasangarritasuna eta aro berri batean sartu izana, informazioa eta ezagutzaren aroan, alegia.
|
|
Beraiek ez badira, kanpotik datozenek garatu dute gunearekiko errespetu hori. Bide horretan kokatutako adibide
|
bi
azaltzen dira testuan, iraunkortasunaren bidetik egindako jarrera gisa.
|
|
Komunitate hori zaintzea eta biziberritzea litzateke, dudarik gabe, gure esku dagoen ekintzarik berdeena. Eta ekintza
|
bi
azalduko dira jarraian, adibide xume gisa.
|
|
Iturriok ezagutu eta erabili zituzten adineko bizilagunen laguntzarekin, herri iturrien zerrenda gauzatu zen eta
|
bi
mailatan markatu ziren:
|
|
R ikur bana marraztu zitzaien, iturriaren izenarekin batera. mapa batean: eskolen aurreko jolaslekuan plano
|
bi
marraztu ziren, bata herrigunearena eta bestea udalerriarena. Lehenengoan berreskuratu beharreko iturri eta upategiak markatu ziren, eta bigarrenean herrian barreiatutako iturriak.
|
|
Udalerria Duero eta Tormes ibaien arroetan kokatuta dago eta ur masak koltxoi termiko legez funtzionatzen du, mahastientzat egokia den klima eskainiz. Hauek ere lehengo
|
bi
mailetan markatu ziren:
|
|
Gero, auzokoen bilobaren irudia gauez proiektatu eta neskatilaren soslaia marraztu zen eskuetan pikotx bat zuelarik, hormaren eraispena irudikatzeko. Amaitzeko, pertsona heldu baten begien garaieran adreilu bat zulatu zen behatxulo modura, hormaren alde
|
bien arteko
harremana berrezartzeko. Zeresana sortu zen herrian eta horma zati haren zentzugabekeria azpimarratu zuten gehienek.
|
|
Esan dezagun ere, hiritik gertu dugun ingurune natural hau gaur arte iritsi izana, batez ere, mendeetan zehar babesten jakin duten gure arbasoei zor diegula. Ahaztu gabe, azken
|
bi
hamarkadetan golf zelaiak, urbanizazioak, merkataritza guneak eta espekulazioa mehatxu errealak gertu gertu izan ditugula, eta zorionez gizarte presioek eta ingurumen teknikarien jarrera irmoak inguru hau zapuztea ekidin dutela.
|
|
Izendapena ezagutu eta gero, Green urtearen bezperan honelako adierazpen interesgarriak irakurri genizkion azken urteetan udaleko CEA (Ingurugiro Gaietarako Ikastegia Centro de Estudios Ambientales) elkartearen arduraduna izan den eta orain udaleko ingurumen arloko koordinatzaile orokorra den Luis Andrés Oriveri: «Este premio va a servir para ser más autocríticos, porque habrá muchas miradas exteriores puestas sobre la ciudad y se van a tener que hacer
|
bien
las cosas. Los especuladores, uno de los mayores enemigos de la sostenibilidad en la actualidad, lo tienen más difícil».
|
|
Gasteizko kasuan arazo honetaz hitzez jabetu direla ematen du, eta modu apal eta herabean pauso batzuk ematen ari direla, baina oraindik asko dago egiteke eta aurreko
|
bi
hamarkadetan hirigintzan gertatu dena guztiz kontraesankorra eta inkoherentea dela ezin da ukatu. Adreiluaren politikak guztiz bere kasa jardun du, eta ingurumen arloko irizpide asko bazterrean gelditu diren bitartean, interes espekulatzaileak, udalarenak zein eraikuntza enpresa handienak, gailendu dira.
|
|
Hiriaren mendebal eta ekialdean
|
bi
auzo berri handi eraiki dira bizi bizi azken urteetan. Bi auzo horietan gertatu dena espiritu berdearen eta hirigintzaren arteko kontraesan, inkoherentzia eta talkaren adibiderik garbiena da.
|
|
Hiriaren mendebal eta ekialdean bi auzo berri handi eraiki dira bizi bizi azken urteetan.
|
Bi
auzo horietan gertatu dena espiritu berdearen eta hirigintzaren arteko kontraesan, inkoherentzia eta talkaren adibiderik garbiena da. Auzo horietan auzotarren bizi kalitatea lehenesten omen zuen diseinu «modernoa» aukeratu zuten, jakina hiriko politikari eta arkitektoentzat «modan» zegoen eredu funtzionalista zen aukera modernoena.
|
|
Baina, lehen aipatu dugun sailen arteko hierarkia eta zeharlerrotasun falta oso agerikoa izan zen, eta garbi dago beraz, hirigintzako teknikari eta arkitektoentzat jasangarritasuna, arrasto ekologikoa edo mugikortasuna bigarren mailako ekologisten kontu folklorikoak baino ez zirela izan. Orain dela urte pare bat, ordea, teknikariak zein politikariak, nonbait, konturatu ziren handitu behar zela
|
bi
auzoen dentsitatea eta oraingoan jasangarritasunaren izenean birdentsifikazio planei ekin zieten. Plan horiek partxe txikiak baino ez dira, ia ezinezkoa baita auzoen morfologia edo akats urbanistikoak behar bezala zuzentzea.
|
|
Eztabaida honen muinean natura versus artifizioa, hiriaren edo landaren arteko dikotomia dugu.
|
Bi
kontzeptu kontrajarriak bailiran, hiriaren diseinuak testuinguru naturala bere mendean hartu du, irudimenezko mendea bada ere?, entitate osagarriak direla ahantziz.
|
|
Izan ere, natura diseinuaren material bihurtzen bada, paisaiagintzan gertatzen den legez, diseinua naturaren bilakaeraren menpe izatera beharturik dago. Hirian natura eta gizakia elkarrekin harremanean ditugu eta
|
biak
uler daitezke eboluzioan diren prozesu gisa.
|
|
Une honetan, hiri hondakinen bilketa egiteko gure lurraldean indarrean dauden
|
bi
sistema nagusiak emaitza guztiz desberdinak lortzen dituzte. Koloretako edukiontzien bilketa sistema tradizionalaren bitartez, nahiz eta zenbait herritan ehunekoa pixkanaka pixkanaka igo den, birziklatu daitezkeen hondakinen kopurua nekez iristen da% 30 (2).
|
|
Bigarren fasea gauzatzeko, Ikerketa Talde bat antolatu da Arkitektura Sailaren barnean. Hasi berri den lan fase honek
|
bi
helburu nagusi ditu: sistemaren funtzionamendua proba pilotu baten bitartez bermatu, eta bideragarritasun ekonomikoa osatu.
|
|
Sistema berriaren ezaugarri eta xehetasunak optimizatzeko balioko duen proba pilotua Zarautzen egiteko eskaera luzatu zaio udalerri horretako Udal Gobernuari. Zarautz aukeratzeko arrazoiak
|
bi
izan dira: haren ezaugarri fisikoak (biztanle kopurua, tamaina, kokapena?) eta bilketa tasa altu bat lortzeko bai Udal Gobernuak bai herritar askok publikoki azaldutako konpromisoa.
|
|
(4) Atez atekoaren bitartez «birziklatze adierazleak» lortutako
|
bi
datu: Usurbil:
|
|
Organikoaren eta errefusaren
|
bi
edukiontziak, aldiz, gaur egun ohikoa den isurketa librea galarazteko asmoz, ordutegi bati lotuta egongo dira. Hortik kanpo, itxita eta babestuta egongo dira.
|
|
Bilgune bakoitzean eta zehaztutako ordutegian, begirale bat topatuko du herritarrak.
|
Bi
funtzio izango ditu: lehena, bat batekoan egindako ontzien ikuskapen baten bitartez hondakinen banaketa bermatzea, eta, bigarrena eta garrantzitsuena, hezitzailea izatea eta erabiltzaileari bilketa selektiboa ongi egiten laguntzea.
|
|
Bestalde, indarrean dagoen herrietan, organikoaren edukiontziaren erabilera ere oso baxua da. Beraz, arreta handiena
|
bi
edukiontzi horietan jarri beharra dago.
|
|
LABURPENA: Artikuluak Bilboko Udalak
|
bi
urtetan behin antolatzen duen lorategi lehiaketaren proiektu irabazlea eta 2012ko Arquia Proxima argitalpenean aukeratutako proiektuaren diseinu helburuak azaltzen ditu. Lorategia, ikasketa mahaia bailitzan, landareen ikasketarako espazio bilakatzen da, landare bikoteen bizikidetza harremanaren jakinduria plazaratuz, gizartearen metafora desiratu gisa.
|