|
2000
|
|
|
1 Hizketan ari zarela, zer egiten duzu esan nahi duzun hitza ezagutzen edo gogoratzen ez duzunean? Antzeko
|
beste
hitzen bat bilatzen saiatzen naiz. 2 Eta esan nahi duzun hori oso korapilotsua iruditzen zaizunean?
|
|
|
3 Zer egiten duzu esan berri duzuna ulertu ez dutela konturatzen zarenean?
|
Beste
era batera errepikatu. 4 Eta zurekin hizketan ari den pertsona bati ulertzen ez diozunean?
|
|
2001
|
|
|
Esate baterako, delitu ekonomikoak legedian tipifikatu gabe daude. Argitzen ari dira ELF petrolio multinazionalek Afrikako zenbait diktadoreri, Mobuturi
|
besteak
beste, eman izan dioten babesa. Legediak ez ditu horrelako kasuak harrapatzen. Horregatik, Pillay epaileak uste du epaitegietan delitu ekonomikoak tipifikatzeko garaia dela, epaituak izan daitezen.
|
|
|
Sarraskia goitik izan zen antolatua. Kanbanda ministro ohiak,
|
beste
zenbait lekukorekin batera, gauzak Gobernutik antolatzen zirela azaldu zuen eta bere burua errudun aitortu, armak banatzeko eta tutsiak hiltzeko erabakietan parte hartu baitzituen.
|
|
|
Epaitegiaren akatsik handienetakoa motelegia dela, dio Pillay epaileak. Eta horixe bera gertatzen dela
|
beste
zenbaitetan ere, Jugoslavia ohian gertatu zen sarraskia ikertzeko eratu den epaitegian, esate baterako. Baina, hori bai, kontu bat azpimarratzen du Pillay epaileak, alegia, Jugoslavia.ohian ez bezala, Ruandan gauza bat erdietsi dela.
|
|
|
Pillay epaileak dioenez, emakumeak adore biziagoz ari dira krimenak eta delituak salatzen, eta azken gudu berrietako gorabehera itsuak argitara ateratzen. Arrazoiak asko izan daitezke, baina gerra horietako biktimak gehienbat emakumeak dira, eta
|
besteak
beste, umeen egoeraz arduratu behar izaten dute. Pillay.re esanetan, batez ere emakumeak ari dira kontzientzia berri bat sortzen.
|
|
|
–Guk sortu dugu bortxaketa gerrako krimen bezala definituta geratzea, nazioarteko legedian tipifikatua. Guk genozidioari buruzko lehen epaia eman dugu, agian hurrengoak Pinochet, Milosevic, Karatzic eta
|
beste
asko izango dira?.
|
|
|
Phoolan Devi Loreen Jainkosa (horixe esan nahi du izenak), bandoleroen erregina deitua, kasta marjinatu baten familian sortua, hamaika urterekin Puttillal higuingarriari saldua, hamaika aldiz bortxatu eta torturatua, behin baino gehiagotan kartzelaratua, pobreen alde gaiztakeria asko egina, han ari da orain Indian, diputatu parlamentuan,
|
beste
bide bat hartu eta marjinatuen alde gogor lanean.
|
|
|
|
Beste
animalia batzuk ere aurkitu zituen Ezpeletakoak, zomorro bitxi bat, ibis bat, txoriak, arrabio bat, makako bat, orein antzeko bat, Elaphurus davidianus izena duena. David-en omenez?
|
|
|
Eta hobe dute biziaraztea panda, ze Txina turismoari ateak zabaltzen ari da, eta horretarako, beren burua, pandaren herri? gisa saldu nahi dute,
|
besteak
beste. Baina horretarako bizirik behar dute hartza.
|
|
|
|
Beste
euskaldun bat aitzindari
|
|
|
Aita David Txinara joan arte, zientzialariek gutxi zekiten hango naturari buruz.
|
Beste
euskaldun batek, Jean Babtiste Duhaldek emandako ikuspegia salbu.
|
|
|
Baina, Verdiren atsekabea ez zen nolanahikoa izan, ez baitzuten kontserbatorioan onartu; alde batetik atzerritarra zelako, Parmako dukerrikoa baitzen, eta ez Lombardiakoa.
|
Beste
oztopo bat adinaren kontua izan zen, gehienez 14 urte behar ziren han izena emateko, eta berak 18 zituen. Gainera, aztertzaileen ustez, piano azterketa ez zen hain ona izan.
|
|
|
Hiru urte eman zituen Milanen opera partiturak ikasten: Paisiello, Mozart, Donizetti, eta
|
beste
zenbait. Horrezaz gain, Haydnen eta Mozarten kamera musika asko aztertu zuen eta ikasi (Beethovenen kamera musika ez omen zuen hain gogoko).
|
|
|
1834an, 21 urte zituela, ospe handia lortua zuen aristokraten eta filarmonikoen artean. Baina Verdi konformagaitza izaki,
|
beste
asmo handi batzuk zituen buruan, musika ikastetik musika egitera pasa nahi baitzuen, berak egindako opera bat estreinatzea zuen amets. Horretarako, batera eta bestera mugitu beharra zuen, antzokietako arduradunak bereganatzeko.
|
|
|
Baina Verdi konformagaitza izaki, beste asmo handi batzuk zituen buruan, musika ikastetik musika egitera pasa nahi baitzuen, berak egindako opera bat estreinatzea zuen amets. Horretarako, batera eta
|
bestera
mugitu beharra zuen, antzokietako arduradunak bereganatzeko. Presa ere handia zuen, ikusten baitzuen lan horietan berandu samar hasia zela.
|
|
|
Rigoletto (Venezia, 1851), Il trovatore (Erroma, 1853) eta La Traviata (Venezia, 1853). 1853tik 1871era arte
|
beste
zazpi opera egin zituen. Jadanik munduko bazter guztietan ezaguna zen Verdiren musika bikaina:
|
|
2002
|
|
|
Urkitza merkatariak dendari bihurtu zuen Katalina eta ezkondu egin nahi zuen Beatriz Cardenas ekin. Beatrizi asko gustatzen zitzaion' mutila', baina bueltan maite ordainik ez. Liman, eta
|
beste
toki askotan, ezkontzeko proposamenak jaso zituen. Behin trajea eta guzti egin zioten ezkontzeko, baina ez zen sekula ezkondu donostiarra.
|
|
|
Jakina, Migelek ez zekien Frantzisko arreba zuela, Katalinak, ordea, bazekien Migelen arreba zela. Bien arteko liskarraren berri izan zutenean haserretu egin ziren buruzagiak eta, horregatik,
|
beste
lurralde batzuetara bidaliko dute Frantzisko. Sarraski hartan egingo dute alferiz; ordurako beste izen bat hartua zuen:
|
|
|
Bien arteko liskarraren berri izan zutenean haserretu egin ziren buruzagiak eta, horregatik, beste lurralde batzuetara bidaliko dute Frantzisko. Sarraski hartan egingo dute alferiz; ordurako
|
beste
izen bat hartua zuen: Alonso Díaz.
|
|
|
1624 eta 1625 urteetan hiru idatzi argitaratu ziren, akats historikoz beteta. 1624koa autobiografikoa ei da,
|
beste
biak biografikoak. Telletxea Idigoras historiagileak 1625koak fidagarriagoak direla dio.
|
|
|
Adibidez, 1624koan neba hiltzen du Katalinak, eta ihesi dabil. 1625koetan ez dago hildako nebarik, eta
|
beste
liskar batzuk dira ihesaren arrazoi. Liskarrak sarri izaten zituen Katalinak, jokozale amorratua zenez.
|
|
|
Gainera, zoritxar asko jasan behar izan zituen:
|
besteak
beste izan zituen hiru abortuek sortu zioten atsekabea ez zen nolanahikoa izan: horren lekuko dugu utzi zigun bere Henry Ford Hospital izeneko koadro ezaguna (emakume bat odol-jarioa duela ohean etzanda, Detroiteko industria desertu hotza atzealdean).
|
|
|
Ekofeminismoa da oso maite duen
|
beste
gaia: ' Emakumeen marjinazioa eta biodibertsitatearen hondamendia elkarrekin lotuta garatzen ari diren prozesuak dira'.
|
|
|
Oso garrantzitsua da bilera horietan lagunekin hitz egitea,
|
besteei
entzutea, nahiz eta herrialde eta erlijio desberdinetakoak izan. ' Nire erlijioa justizia da eta espezie guztiak babestea.
|
|
|
Baina ez dute esaten, adibidez, hobekuntza hori europarrentzat dela eta ez enpresari indiarrentzat. Garapen ekonomikoak denentzat luke
|
beste
eredu bat martxan jarriz: elkarrekin lan egiteko beste modu bat, lana demokratikoki banatuz eta gure planetako natura babestuz".
|
|
|
Garapen ekonomikoak denentzat luke beste eredu bat martxan jarriz: elkarrekin lan egiteko
|
beste
modu bat, lana demokratikoki banatuz eta gure planetako natura babestuz".
|
|
|
Atzo Iraken, gaur Afganistanen, eta bihar non? " Bada
|
beste
arazo bat burutik kendu ezin dudana, eta emakume izanik oso kezkatuta naukana, beldurra iturri izanik hain maskulinoa den gezurrezko' patriotismoaren' gaia. Beldurra biziaren indar librearen eta garapenaren aurkakoa da.
|
|
|
Beldurra askatasunerako izua da, eta orain legeak, giza askatasun eskubideak murrizteko egiten dira, hain zuzen ere. Hori da denok etsai edo terrorista potentzialak garela adierazteko
|
beste
modu bat. Horrelako lege berri bat nahi du gobernu indiarrak Parlamentuak onartzea.
|
|
|
" Nik ez dut alderdi politiko jakin batean jarduten, baina independentea izanik saiatzen naiz alderdi, talde eta mugimendu desberdinen arteko akordioak lortzeko bideak egiten', dio Vandana Shivak. ' Garrantzitsuena ez da alderdi politiko jakin batean sartzea, baizik eta lankidetza sustatzea politikan, sindikatuetan edo
|
beste
eremutan. Dibertsitatearen baloreak gustatzen zaizkit, jendea bere jarreraren erantzule bihurtzen duen dibertsitatearena.
|
|
|
Gizonezko asko konturatzen hasiak dira ez zaizkiela aginte harremanak hainbeste interesatzen, izadiarekin eta gizakiaren konektatzen ikasten ari direlako. Horrek eragiten du gizasemeek demokraziaren indarrak arakatzea eta babestea, eta
|
besteengana
konfidantza edukitzea. Eta horrekin batera ikasi dute gozamena dela izadiaren barietatea eta bizi formak errespetatzea.
|
|
|
Rhythm and blues merkatuan ere arrakasta handiko abestiak egin zituen: Prisioner of Love (1963), I Got You (1965), Cold Sweat (1967) eta
|
beste
asko.
|
|
|
Horrela, bidaia asko egin zituen Afrikara eta han mota askotako herriak ezagutu zituen,, nuba? izeneko tribu ezezaguna,
|
besteak
beste. Eta jende bitxi haren argazkiekin bi liburu egin zituen:
|
|
2004
|
|
|
Giro hartan, Ranguneko (Birmania) kontsul ad honorem izendatu zuten. Geroago, Ekialdeko
|
beste
hiri batzuetan ere izan zen Txileko kontsul: Batavia (Java), Singapur, Colombo...
|
|
|
Idazle handi horren
|
beste
lan batzuk:
|
|
|
Irandarra da, Teherango Unibertsitateko irakaslea lanbidez, eta epaile ohi. Emakumeen giza eskubideak aldarrikatu ditu islamaren aurrean, eta horregatik saria.
|
Besteak
beste
|
|
|
Honelako eta beste hainbat salaketa bideratzeko asmoz emakume honek Irango Haurren Defentsarako Elkartea sortu zuen:
|
besteak
beste, nesken adin penala 8 urtetik 13 urtera igotzea lortu zuen; gurasoak banatuz gero, zazpi urte bitarteko haurren zaintza amak izatea beti (ordura arte, bi urtetik gorako semeen eta zazpi urtetik gorako alaben zaintza aitak jasotzen baitzuen); ezkontzeko gutxieneko adina 13 urte dira, garai batean 9 urtekoa zena.
|
|
|
Ayatola guztiak ere ez omen dira berdinak emakumeen eskubideei dagokienez: batzuek sutsu diote emakumea ezin dela etxetik irten gizonaren baimenik gabe, baina
|
beste
ayatola batzuek, ordea, zera omen diote, velayate fagí titulua ere lor dezaketela emakumeek, hots, buruzagi goren izan. Emakumeak epaile izateko debekua, berriz, 1991n kendu zuten, amore eman behar izan zuen aginteak.
|
|
2005
|
|
|
Hori oso ondo esaten zuen Borgesek, historian zehar bi historia besterik ez direla kontatu izan: bata gurutziltzatu zuten pertsonaiarena eta
|
bestea
Mediterraneo itsasoan galduta ibili zen beste harena. Azkenean mundu klasikoa eta mundu kristaua, zalantzarik gabe.
|
|
|
Hori oso ondo esaten zuen Borgesek, historian zehar bi historia besterik ez direla kontatu izan: bata gurutziltzatu zuten pertsonaiarena eta bestea Mediterraneo itsasoan galduta ibili zen
|
beste
harena. Azkenean mundu klasikoa eta mundu kristaua, zalantzarik gabe.
|
|
|
Espainia osoan, baina bereziki Euskal Herrian. XVI. mendean Leizarragak bere Biblia itzultzen duenean, hori funtsezkoa da, bere garaian Europan gertatzen ziren
|
beste
gertaeren parean zegoelako. Baina XVIII. mendean Uztarrotzeko ez dakit zein parrokok idatzitako biblia niri bost axola zait, zeren katixima hori historiatik kanpo zegoen ia XVIII. mendean.
|
|
|
Baina XVIII. mendean Uztarrotzeko ez dakit zein parrokok idatzitako biblia niri bost axola zait, zeren katixima hori historiatik kanpo zegoen ia XVIII. mendean. Ordurako Europan Ilustrazioa eta
|
beste
mugimendu batzuk bazeuden martxan. Nik uste dut sekulako entresaka egin dudala, entresaka sanoa.
|
|
|
H. Eta etorkizunera begira zerrenda horretan pixka bat behean geldituta ere zer eskaini dezake irakurketak
|
beste
horiek eskaintzen ez dutenik?
|
|
|
Euskal literatura txikia da, herri txiki bat da eta eskaintzak ere murritzak dira eta erakarmen handiagoa daukate zabor literaturak, zinetik eta telebistatik datorren literatura txar baina arrakastatsuak. Jendeak bere kabuz, askatasunez aukeratu ahal duenean
|
beste
gauza batzuk aukeratzen ditu.
|
|
|
Hogei urte zituenean Parisen bizi zen semea, arte ikasle. Badira garai horretako 13 marrazki, Kanboko Txikito pilotaria eta
|
beste
batzuk, zerbait bitxia dutenak. Orri berean marrazten ditu pilotariak zutik, baina buruz behera ere bai.
|
|
|
Ehunka marrazki egin zituen pilotariei buruz. Atsegin zuen
|
beste
gai bat kalean zebilen jendea zen: tabernetako gau-giroa, azokak, kaleak berak. beti ere herri xehea marraztea zuen atsegin.
|
|
|
Lehen liburua Vicente Blasco Ibañezen nobela, frantsesera itzulia,' Arénes sanglantes'. Jack London en nobela bat ere ilustratu zuen, edo P. Lotiren Ramuntcho ezaguna, edo Bernardo Estornes Lasaren Zabalkundea bildumarentzako Historia de la monja alférez, Narraciones baskas, El bardo de Itzaltzu.
|
besteak
beste. Tillac i buruzko erakusketarik mardulenak urteetan egin ziren:
|
|
|
Izan ere, talde honek errefuxiatu landa askotan parte hartu du kontinentez kontinente. Kalifornian, aldiz, Iman Lizarazuren
|
beste
alderdi bat ezagutzen dute: bere marrazkiak, argazkiak eta multimedia artea.
|
|
2008
|
|
|
75 urteurrena ospatzeko, euskal gerrikoak eta apretak Lacosteren azken moda erakustaldian Donibane Lohitzuneko tenis jokalariak erosoago jokatzeko lehen polo haiek egin zituenetik 75 urte baino gehiago joan dira eta Lacoste arropa marka ezaguna egin da munduan. Gaur egun 100 herri baino gehiagotan saltzen dituzte arropa, betaurrekoak, kolonia eta
|
beste
makina bat osagai marka horrekin. 1994an markaren irudia berritzeari heldu zioten, modaren abangoardian egoteko asmoz baino, modaz ez pasatzeko beldurrak eraginda.
|
|
2009
|
|
|
Gero, apaiz anglikano izateko asmoz, teologia ikasten saiatu zen. Ez zuen, hala ere, ez batean ez
|
bestean
aparteko interesik azaldu. Bai, ordea, natur zientzietako gaien aurrean.
|
|
|
Gutxienez hamalau espezie zeuden eta beraien artean aldea zegoen. Txonta mota haiek bezalakorik ez zegoen inon eta hamalau espezie desberdin haiek ekintza bereziren batez han sortu zirela esateak ez zirudien arrazoizkoa. Darwinek
|
beste
era batera pentsatu zuen. Kontinentean txonta haien antzeko beste espezie batzuk bazeudenez gero, haiek kolonizatuko zituzten irlak eta gero ondorengoek, eboluzioari esker, forma desberdinak hartuko zituzten.
|
|
|
Txonta mota haiek bezalakorik ez zegoen inon eta hamalau espezie desberdin haiek ekintza bereziren batez han sortu zirela esateak ez zirudien arrazoizkoa. Darwinek beste era batera pentsatu zuen. Kontinentean txonta haien antzeko
|
beste
espezie batzuk bazeudenez gero, haiek kolonizatuko zituzten irlak eta gero ondorengoek, eboluzioari esker, forma desberdinak hartuko zituzten.
|
|
|
" Izakien arteko lehia areagotzen denean, bizitzarako edo kidea bilatzeko borrokarako egokiak diren berezitasunak dauzkaten izakiek
|
besteekiko
abantaila daukate, eta ondorio gisa bizitza luzeagoa izateko probabilitatea eta kume gehiago eta egokiagoak izateko aukera. Gainera, kume horiek gurasoen berezitasunak heredatuko dituzte.
|
|
|
Gainera, kume horiek gurasoen berezitasunak heredatuko dituzte. Beraz, arraza bera aldatuz joango da izaki desegokienak pixkanaka pixkanaka desagertu egingo direlako, azkenik arraza bereko
|
beste
barietate iraunkor eta sendoagoa agertuko da."
|
|
|
Zer esanik ez, bere lankide asko bat zetozen berarekin. Aldiz, Hooker, Asa Gray, Huxley eta Lyell,
|
besteak
beste, Darwinen alde agertu ziren berehala. Hasieratik Huxley talde osoaren buru jarri zen eta toki guztietatik Darwinen liburuaren aurka zetozen geziak desbideratzeko prest egon zen.
|
|
|
Urte hartan bertan Belarra kantari argitaratu zuen, bere lehen eleberria. Haren atzetik
|
beste
asko etorri ziren, bere esperientzia fikzio bihurtzeko trebezia erakusteaz gainera, antikolonialismoa edo feminismoa defendatzearen fama eman ziotenak, berak etiketa guztiak arbuiatu arren. Doris Lessing-en fikzioa erabat autobiografikoa da, Afrikan bizi izandako gogorapenetatik eratorritakoa.
|
|
|
1995ean itzuli zen eta besoak zabalik zituztela hartu zuten, ordurako idazle entzutetsua izaki. Doris Lessing-ek gainerako pertsonak baino askeagoa, libreagoa izan dela uste izan zuen beti, idazle bihurtu zelako. Bere ustez, idazteak
|
beste
ikuspegi bat eskaini zion eta bere sinesmenen alde borroka egitera eraman zuen. Besteak beste, aginduzko kultur eta biologi usteen aurka gogotik aritzera.
|
|
|
Bere ustez, idazteak beste ikuspegi bat eskaini zion eta bere sinesmenen alde borroka egitera eraman zuen.
|
Besteak
beste, aginduzko kultur eta biologi usteen aurka gogotik aritzera. " Urre koloreko koadernoa" (The Golden Notebook, 1962)
|
|
|
Hauxe da agian famarik handien eman zion eleberria, izan ere, aldarrikapen feministen ikur bihurtu baitzen. " Urre koloreko koadernoa" n bere esperientzia kolonialistak,
|
beste
emakumeekin izandako harremanak, Salisbury eta Londreseko giro progresista eta marxistan edukitako hausnarketak, eta idazle eta iraultzaile gisa izandako zailtasun eta desilusioak ageri dira. Zalantzarik gabe, joan den mendean literatur ingelesak emandako harri bitxietako bat.
|
|
|
Amarekin zituen etengabeko sesio eta liskarrek ezinegon handia sortu zioten bere baitan erabat gogaikarriak zitzaizkiolako eta ondorioz, ikasketak hamahiru urterekin utzi egin zituen. Doris-ek,
|
beste
zenbait idazle emakume hegoafrikarren antzera (Olive Schreiner eta Nadine Gordimer, esaterako) bere kasa jarraitu zuen ikasten, autodidakta gisa. Doris-ek berak gerora aitortu duen bezala, badirudi zorigaiztoko haurtzaroak fikzio idazle sortzaile direla, baina sasoi hartan ez omen zitzaion hala iruditu.
|
|
|
1971n Zeruko Argia n hasi zen lanean eta 1977tik duela bi urte arte Deia egunkarian idatzi du. Berari zor dizkiogu,
|
besteak
beste, Deiadarrak, Gaztetxo, Ezkontza bidean eta Xalbador obrak, azken hau Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzaren Bidegileak bildumaren baitan. Izan ere, hogei urte bete ditu Bidegileak izeneko bildumak.
|
|
|
Hogei urteotan, 54 sorta kaleratu dira aipatu bildumaren barruan. Berrehunetik gora bidegileren bizitza eta lana,
|
beste
ehun baino idazle gehiagoren eskutik; emaitza oparoa ikuspuntu guztietatik begiratuta. Bidegileei buruzko bildumak, nahitaez, bidegile bat behar hauspo emaile:
|
|
2010
|
|
|
Tragedia guztiek hemisferio honetan dute iturburu, desberdin den ororen mesfidati den alderdia". Hain zuzen, bere tesiaren bidez, burmuinaren bi hemisferioetatik bat
|
bestea
baino garatuago, helduago dagoela defenditu zuen. Rita Levi Montalcini laikoa eta zorrotza da erabatekoa.
|
|
|
Société des Nations erakundea, 1920an sortua, Genevan kokatua, NBEren arbasoa dugu. 1924ko irailetik, Cassin Frantziak SDNean duen ordezkaritzan dago,
|
beste
hamaika kiderekin, Edouard Herriot politikari famatua buru dutela. Cassinek SDN erakundea etengabe sostengatzen du.
|
|
|
Rolihlahla, aitaren hamahiru seme alaben artean semerik gazteena dugu. Emazte bakoitza bere kabuz hornitzen zen, bere kraal propioa zuen eta aita kraal batetik
|
bestera
igaro ohi zen emazteak eta haurrak bisitatzera hilean behin. Kraal, Hegoafrikan, natiboen ohiko etxaldea da, txabola biribil batek edo batzuek osatua eta, abereak gordetzeko, hesiz inguratua.
|
|
|
Kraal, Hegoafrikan, natiboen ohiko etxaldea da, txabola biribil batek edo batzuek osatua eta, abereak gordetzeko, hesiz inguratua. Badirudi emazteen arteko harremanak onak zirela eta amari oso atxikia egon arren haurrak
|
beste
emazteak ere amatzat hartzen zituela. Lau amen maitasunaz gozatu izanak babes giro handia eman zion Mandelaren haurtzaroari.
|
|
|
Espainiako Gerra Zibilaren ostean eta Alemania Naziaren mehatxupean, asko ziren 40ko hamarkada hasieran Euskal Herriko Bidasoa ibaiko muga gurutzatu nahi zutenak.
|
Besteak
beste, aliatuen pilotuak eta nazien lurralde okupatuetatik Gibraltarrera iritsi nahi zutenak, Britainia Handira heldu nahian. Pilotu aliatuek, batik bat britainiarrek, etengabe bonbardatzen zituzten alemanen fronteak, baina hegazkin asko alemanen baterietatik ihes egin ezinik lurralde okupatuan erortzen ziren.
|
|
|
Baina Andrée de Jongh ez zen bakarrik joan bilera hartara. Hiru gizon zeuden zain beheko solairuan,
|
beste
bi belgikar eta eskoziar bat, guztiak Bruselatik harekin iritsiak eta nazismoaren aurka borrokatzeko prest.
|
|
|
Gerra Zibila hasi zenean Ziburura alde egin eta kontrabandoan jarraitu zuen. 1941ean mugalari lanak egitea eskaini zioten eta lau urte luzez 227 pilotu eta agente aliatu pasa zituen alde batetik
|
bestera
, Bidasoan zehar. Altzuetakoa, ihesean zebiltzanen askatasun sinbolo bilakatu zen, leialtasun, seriotasun eta ahalegin handiz pasatzen baitzituen pertsona horiek mendietan barrena ibilaldi luzeak eginda.
|
|
2011
|
|
|
Julia Prinsep Jackson zen ama(), Rafael aurretikoak mugimenduko hainbat pintoreren modelo izan zena, Edward Burne Jones-ena, esaterako. Virginia Woolfen gurasoek
|
beste
hiru seme alaba izan zituzten elkarrekin: Vanessa (1879), Thoby (1880) eta Adrian (1883).
|
|
|
Eta bere familiako emakume asko izan ziren pintore eta lehen argazkilarien modelo ezagun. Gainera, familia honek bazuen
|
beste
ezaugarri aipagarri bat: etxean liburutegi erraldoi bat zuten.
|
|
|
Barne bakarrizketa teknika ere ederki zerabilen.
|
Beste
nobela garrantzizko bat A Room of One' s Own da, eta bertan emakumeen eskubideen alde egingo du. Biografiara itzuliz, Virginiak 13 urte zituenean ama hil egin zitzaion, eta bi urte geroago Stella ahizpaordea. Stella, ezkontza bidaian hil zen peritonitisak jota.
|
|
|
Eta maiz, oso alai, alaiegi. Itxuraz, nahasmendu bipolarra zuen Woolfek, aldarte aldaketa handiak, eta baita honekin lotutako
|
beste
gaitz batzuk ere. Sir Leslie Stephen hil zenean, Virginiak izandako depresio aldia zela eta, etxea saldu zuten Vanessak eta Adrianek.
|
|
|
Virginia Woolf 1941ean hil zen, bere buruaz beste eginda. Between the Acts eleberria idatzita zeukan, argitaratzeko pronto, eta garaitsu hartan lagun batek bere biografia bat argitaratu zuen, baina oso harrera hotza egin zioten irakurleek. Bigarren Mundu Gerra ere hasia zen, alemaniarrek etengabe josi zuten bonbaz Londres,
|
besteak
beste Woolfen etxea suntsituz. Horrek guztiak ez zion batere lagundu idazlearen osasunari.
|
|
|
Sentitzen dut berriro erotzera noala. Ez dut uste garai latz horietako
|
beste
bat pasatzeko moduan gaudenik. Oraingoan ez naiz neure onera etorriko.
|
|
|
Bera hor Irrintzi dantza eta kantu taldeko partaide zen. Inguruko 50 bat kantu bildu eta ezagutzera eman zituen,
|
besteak
beste. Labeguerie hil zen ebakuntza baterako loarazi eta betiko lo geratuta.
|
|
|
Gerora, Enbatatik aldendu egin zen, ez helburuekin ez zetorrelako bat, metodoekin baizik. Labegueriek,
|
besteak
beste, baina bereziki laborariak maite zituen, benetako abertzaletzat zituen, enpresak sortzen lagundu zien, hainbestek ihes ez egiteko Parisa eta lan bila. Batzuek hala egotzi arren, bera ez zen, separatista?
|
|
|
Askotan egoten dira etxean ingelesez aritzen diren kanpoko lagunak, orduan, ingelesez hitz egiten dugu ahal den neurrian. Bestalde, gaiaren arabera, batean edo
|
bestean
aritzen gara. Esate baterako, laurak mahai inguruan bazkaltzen edo afaltzen ari garela futbolaren gaia ateratzen bada, automatikoki alemanera pasatzen gara, nahiz eta Errealari buruz hitz egiten dugun.
|
|
|
Esaterako, joan den astean, euskaraz egindako tesi baten epaimahaian izan nintzen. Epaimahaikide guztiak euskaldunak ziren eta tesiaren prozedura oso osoa euskaraz egin genuen eta inongo arazorik gabe,
|
beste
edozein hizkuntzatan bezala.
|
|
|
H. Zertan da Unibertsitateko irakasleriaren euskalduntze plana? Hezkuntzako
|
beste
zikloetan martxan dagoenaren antzekoa al da?
|
|
|
Hortaz, eta adibide bat jartzearren, zergatik ez dugu pentsatzen Unibertsitate mailan ba ote daukagun zerbitzuak eskaintzeko nolabaiteko institutu bat sortzeko aukera? Hau da
|
beste
jauzi kualitatibo bat emateko garaia iritsi dela esaten dudanean adierazi nahi dudana, adibide bat aipatzearren.
|
|
|
(OCDE= OECO) ELGE, Ekonomi Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen txosten baten arabera Espainia da, Japonen ondotik, zarata gehien nozitzen duen herrialdea. Hori munduan, Europan
|
beste
inork ez dio irabazten horretan. Horrek ez du esan nahi, inondik ere, Espainia denik munduko bigarren herrialderik garatuena, eta Europako lehena.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi, inondik ere, Espainia denik munduko bigarren herrialderik garatuena, eta Europako lehena. Hor badira
|
beste
ezaugarri batzuk aintzat hartu beharrekoak, hala nola, jendea kontzientziatua dagoen ala ez hotsa gutxitzeko, eta ea herritarrak benetan jabetzen diren hotsak dakartzan kalteez.
|
|
|
Osasunaren Mundu Erakundeak eta
|
beste
ikerlari askok diote, aho batez esan ere, osasunerako erabat kaltegarria dela zarata. Ez soilik alderdi fisiologikoari erreparatuta, baita psikologikoari ere.
|
|
|
Ume agureak oso sentiberak dira loa galarazten duten hotsekiko. Agureak, lo arina baitute edadeagatik, emanagoak daude esnatzera, baina hala eta guztiz ere, bai batzuk eta bai
|
besteek
aldaketa fisiologikoak izango dituzte, nahiz primeran lo egin: bihotz taupadak ez dabiltza normal, baso uzkurdura.
|
|
|
Elkarri laguntzeko dugun berezko joera gutxitu egiten du zaratak, eta zaratarik ezak erraztu. Laborategietan animaliekin egindako ikerketek diotenez, 110 dezibeliotik gorako hots giroarekin minbizia lehenago sortu eta aiseago garatzen da. Adibidez, auto bozina edo anbulantzia baten sirena hotsa metro batera jarrita, edo dantzaleku baten hotsa, edo rock emanaldi batena, trumoiarena, edo moto baten ke hodiarena. Industria, aireportu, autoz jositako bide eta antzeko zarata guneetatik gertu ikasten dabiltzan atzendu egiten dira irakurtzen ikasterakoan, oldarkorragoak dira, nekatzen errazagoak, liskartsuagoak, bakartiagoak, eta
|
besteekin
ez dira hain aise erlazionatzen. Hau da, askok uste dute kutsadura akustikoak ikasbidea eta giza garapena erasotzen dituenez, hori gerora kaltegarria izango dela hazten direnean.
|
|
|
|
Beste
eragin batzuk
|
|
|
Hiriak bizitzeko direnez, hotsa behar bezala gestionatu behar da, erabaki okerrak saihestuz eta oker hartutako erabakietan atzera eginez. Ahalegin handia eskatzen du horrela jokatzeak, baina sinistuko ahal dugu lor daitekeela:
|
beste
batzuek lortu dute bada!
|
|
|
Hor argi dagoena arazo handi bat dagoela: batzuek lo egin nahi dute eta
|
beste
batzuek parranda. Guztiok elkarrekin bizi gara, herriak txikiak dira eta bien arteko ika mika aspaldikoa da.
|
|
|
ÄHor gero, gazteen eta biztanleen arteko kontradikzioak ere hor daude, baina gazteen kontsumoari buruzko ideiak baita ere nik uste dut, nolabait, dekretuetan ez dagoela bakarrik, nola esango nuke, ez dakit, kontsumitzaileen eta gizartearen arteko oreka bat bilatzea, zarataren arazoa bakarrik iruditzen zait askotan ez dagoela. Iruditzen zait askotan
|
beste
gauza batzuk ere badaudela, nahiz eta dekretuetan oso garbi ez azaldu. Irudipen bat dago, gazteek zer kontsumitzen duten, nola kontsumitzen duten eta gauza guzti horiek.
|
|
|
Eta gero bilatzen diren, edo praktikan jartzen diren irtenbideak, nik askotan arazoa hor ikusten dut. Badirudi leku itxiagoak direla irtenbide bat,
|
bestea
, makroespazioak hiritik kanpo. ÄBehin erabaki bat hartzen bada, edo ordutegi bat ipintzen baldin bada, denek bete behar dute.
|
|
|
Orduan nik uste dut, noski, ordutegi bat jartzen baldin bada, arautzen baldin bada eta abar, hori leku guztietan betearazi behar dela, dudarik gabe. ÄEta hor dago
|
beste
arazo bat, zeren ordutegi hori betearazteko ahalegina egin duten zenbait tokitan sekulako iskanbilak egon dira, kontenedoreak erreta, azkenekoa Zaragozan asteburuan, sekulako istiluak tabernetako ordutegiak direla eta ez direla. 3: 30etan daukate han ixteko agindua eta ordu horretan istiluak sortu ziren kaleetan 30 kontenedore erre zituzten, bost lagun atxilotu.
|
|
|
Nik galdera hori egiten dut. ÄHala eta guztiz ere, nik ez dakit, niri oso zaila egiten zait eredu bat ipintzea, kontutan hartuta hiriak asko aldatu direla, aldaketa hori nolabait hiria zatikatzen joan da, espazioak daude, makroespazio bat hemen, kontsumorako
|
beste
espazio bat. Hiri integratuak gero eta gutxiago daude.
|
|
|
Nahiko aurrean ibiltzen dira eta maila altua erakusten dute. Horrelako zein
|
beste
probatan hartzen duzu parte. Horrelako proba lehiakorretan ez naiz asko ibiltzen.
|
|
|
Herri bakoitzak bere modura ezarri du promozioa: batzuek eguna aldatu dute,
|
beste
batzuek, aldiz, prezioa. Lehenengo, Arrasate ingurura zabaldu zen ekimena; Bergarara, Aretxabaletara eta Eskoriatzara.
|
|
|
Bai. Gogoan dut jendeak esaten zidala hemen
|
beste
herri bat zegoela, hau ez zela Espainia. Niri hori guztia oso arraroa egiten zitzaidan.
|
|
|
Gainera, nik gaztelaniarekin ez neukan inolako arazorik. Baina mugitzen hasi nintzen, eta herriak bisitatzen, kostaldekoak batez ere, eta taberna batean sartzean konturatu nintzen
|
beste
herri batean nengoela, hizkuntza, janzkera... Orduan hasi zitzaidan barruan zerbait mugitzen, eta Ekuadorretik itzultzean oso garbi neukan ikasi egin behar nuela.
|
|
|
Batetik, osasunLingua izeneko sistema dago erabilgarri, eta, aldi berean, Dualia enpresak sortutako teknologia aplikazio berria dute eskuragarri osasun zerbitzuko profesionalek. Gure amak dio, arrazoi osoz, aniztasuna ez dela aldaketa bakarra izan,
|
beste
asko ere eman direla; gizarte berria dela oraingoa, eta teknologia berriek sekulako iraultza ekarri dutela, eta, horren ondorioz, pertsonen arteko komunikazioa ere izugarri aldatu dela. Arrazoi du, bai, gure amak!
|
|
|
Ospitale zein Euskal Autonomia Erkidegoko osasun zentro garrantzitsuenetan ari dira dagoeneko erabiltzen, eta orain arteko emaitzekin oso gustura daude. " Aukera asko eskaintzen ditu; gainera, sanitarioa jar daiteke harremanetan pazientearen jatorrizko herriko konfiantzazko mediku batekin, edo
|
beste
edonorekin, betiere, bat batean, zerbitzu onena eskaintzeko". Urtebeteko esperientzia 2010eko otsailean jarri zuen abian Osakidetzak Dualiaren zerbitzu hau.
|
|
|
Mina handiagoa omen da erditze mota honetan, baina uretan erditzean mina gutxiagotu egiten da.
|
Beste
desabantailetako bat da erditze naturala zentro pribatu batean egin behar dela, horrek dakarren gastuarekin. Ugari dira, ordea, erditze naturalaren abantailak. Erdiondoko errekuperazioa oso arina da, eta ez dago prozedura obstetrikoen ondoriorik pairatzeko arriskurik.
|