|
2000
|
|
|
Rawls en eta Habermas en arteko polemika eta honen atzean dauden bi liburuak jite hipotetikohonen
|
beste
adibide bat izan daitezke (Habermas en Faktizitat und Geltung eta Rawls en PoliticalLiberalism).
|
|
|
Alde batetik, informatizazioa propagandaitzelarekin datorrelako; beste aldetik, lehengo esperientziak nahiko ezberdinak zirelako eta orain gertatzen denarekin alderatzea aski zaila delako. Beraz, jasotakoeskarmentua aprobetxatzeko, teknozientziak ikasi dituen
|
beste
adibideak erabilibehar ditugu.
|
|
|
Ikusten denez, oso mehea da kontalaria eta lekukoa bereizten dituen muga, baitalekukoa eta protagonista bereizten duena ere. Horrez gain, bada protagonistak hurbiltzeko, identifikatzeko joera, Orozkoko eta Bidarraiko
|
beste
adibide esangarri bikerakusten dutena.
|
|
|
–Odolaren mintzoaz? hain jantzitaetortzen ez zaigun
|
beste
adibide arrunt batean ere azter dezakegu balioen kulturhausnarketa.
|
|
|
Esaterako, auto istripuak gertatzeko arriskua dagoen bihurgune edo eskualdea markatuko genuke harremanetarako mapan, eta bertan, eskualde horretan edo hortik hurbil bizi den pertsona baten telefono zenbakia eta izena.
|
Beste
adibide bat, alderdi politikoen egoitzarena izan daiteke; gure mapan markatutakoan, erraz lor genezake lekuko baten informazioa zuzenean, atentatu bat balego adibidez.
|
|
|
Ikus dezagun
|
beste
adibide bat:
|
|
|
Sorterriak bidaltzen gaitu paseoan, maitasunak egiten gaitu eta sistemak elikatzen gaitu. Eta panpinak baino ez garenez, badago
|
beste
adibide bat: panpinek ez dute inoiz jolasean parte hartzen; beraiek dira jolasa.
|
|
|
Liburutegi batera inguratzen garenean, ez gara joaten zer dagoen ikustera, baizik eta —adibide bat aipatzearren— informatikako programa bati buruzko liburu jakin bat aurkitzera, edo galdetzera programa horri buruzko libururik ba ote dagoen. Edo
|
beste
adibide bat: idazten ari naizen liburu baterako erabili nahi nituen sarrera gisa Bob Dylanen kanta baten letrak.
|
|
|
Nire kasuan gertatzen zait beti esperientzia berezi baten ideia agertzen zaidala eta, beraz, zentzu batean, nire esperientzia par excellence dela; horrexegatik orain zuen aurrean hitz egiterakoan, esperientzia hau erabiliko dut lehenengo adibide nagusitzat hartuz. (Lehen esan bezala, auzi hau erabat pertsonala da eta beste batzuek
|
beste
adibide adierazgarriago batzuk aurkituko dituzte.) Esperientzia hau deskribatuko dut zuei, posible izanez gero, esperientzia bera edo antzekoak gogorarazteko, gure ikerketarako oinarri komuna edukitzeko moduan. Uste dut halako esperientzia deskribatzeko modurik hoberena, esperientzia hori dudanean munduaren existentziak harritzen nauela esatea dela.
|
|
|
Funtsean salbu egoteak esan nahi du fisikoki ezinezkoa dela niri gauza batzuk gertatzea eta, beraz, ez du zentzurik edozein gauza gertatuta ere salbu nagoela esateak. " Salbu" hitzaren beste erabilpen txarra dugu,
|
beste
adibidea" existentzia" edo" hunkitzea" hitzaren erabilpen txarra den bezala. Orain zuen buruan sartu nahi dut adierazpen etiko eta erlijiozko guztietan gure hizkuntzaren erabilpen txar berezia dagoela.
|
|
2001
|
|
|
Gauza bera justizia soziala aldarrikatzen denean eta gero politikoek izugarrizko soldatak jasotzen dituztenean; edo alderdiek ezkutuko finantzazioa lortzea mesede politikoen truke; edo bankuekin leporaino zorretan sartzea askatasuna hipotekatuz; edo ingurumena txikituko duten azpiegiturak ontzat hartzea.
|
Beste
adibide bat, berdintasunaren alde daudela, baina, salbuespenak salbuespen, alderdiko emakumeak bigarren mailan jarraitzea. Zer esanik ez, kanporako demokrazia eta barrurako burdinazko disziplina ezartzen denean.
|
|
|
Eta ezkerreko pertsonei dagokienez,
|
beste
adibide batzuk: kontsumismo eroan erortzea, edo egungo neurri neoliberalak direla medio, bere zerbitzuan dauden gazteak zapaltzea; edo ordu extrak sartzea; edo grebara deitu eta lana uzterakoan ordu sindikalez baliatzea; kaka egitera joateko ere kotxea hartzea; edo, kanpoan uso eta etxean otso, etxeko lanetan eta seme alaben heziketan kolperik ez jotzea eta abar luzea.
|
|
|
Orain antzerki egitaraua egiteko ahaleginetan dabiltza, antzerkia suspertu herrian eta hau eta beste. Antzerkizaleen ekimenek jasotzen dituzten traben
|
beste
adibide bat besterik ez. Adibide honek antzerkiaren egoera nola dagoen erakusten digu, izan ere beste leku askotan ez dut uste asko aldatuko denik.
|
|
|
|
Beste
adibide bat, umeei idazketa eta irakurketa irakastean egon daitezkeendesegokitasunak izan daiteke. Adibidez, ume kinestesiko bati ikus entzunezkometodo bat erabiliz irakurtzen eta idazten irakastea, porroterako bide egokia litzateke.
|
|
|
Zergatik ezin zuten iruindarrek berenerresuma berezia eratu?
|
Beste
adibide bat mendebaldetik iritsi zen. Asturiaskoerresuma, VIII. mendean jaioa, pausoka Kantabriar mendikatetik hedatzen hasi etaIX. mendearen bigarren erdian Dueroko arrora iritsi zen.
|
|
|
|
Beste
adibide bat aipatzearren,. Atabala eta euria, narrazioa eta Hnuyko. Ezagutzen duzu negua??
|
|
|
3 Etnien arteko ukipen testuinguruak daukan garrantziaren
|
beste
adibide bat, identitate etnolinguistikoarekin lotutakoa,, akulturazioaren, fenomenoaizan daiteke.
|
|
|
Aipaturiko estereoisomeriaren efektuak
|
beste
adibide ugarietan ezagunak dira, batez ere eraztunetan; horrelakoak dira, adibidez, borneola eta isoborneola, mentolak eta karbomentolak. Y.
|
|
|
Ricardo Oleaga argitalpenaren zuzendariak azaldu zuen geografia mugarik gabe berehalako sarbidea izateak eta jakintza alor anitzeko taldeak elikagaien segurtasunean garrantzi soziala duten gaien aurrean erantzuteko duen gaitasun azkarrak informazioa emateko helburuak betetzen laguntzen dutela, baina kontsumitzaileei prestakuntza egokia emanez. Elikagaien segurtasunari buruzko informazioaren
|
beste
adibide bat jatorri deiturak (DO) dira, kontsumitzaile askok kalitatearen sinonimotzat jotzen dituztenak. Kongresuan egindako mahai inguruan, José Antonio Pavón Huelvako DO Urdaiazpikoa Arautzeko Kontseiluko kudeatzaileak eta Manuel de la Cruz Infante Huelvako Konderriko Kontseilu Erregulatzaileko lehendakariak hartu zuten parte.
|
|
|
Sarritan ez dira behar hainbat gogoan hartzen hiz  kuntza ahaikoaren alderdi praktikoak: honela ari dira, honen ezagunak ez diren
|
beste
adibideak ez ekartzeagatik, egungo ingelesaren germaniartasuna zalantzan jartzen dutenak. Beste askotan, aldiz, alderdi honi balio gehiegi emateko zaletasuna izan daiteke.
|
|
|
naturarekiko harmonian bizi diren eta antzinako kultura baten zaindariak diren" amerindiarrak", eta abar.
|
Beste
adibide bat: cree en egungo lurretara daraman errepidean aurkitzen genituen turismoargibide bakarrak Radisson herri zuri frantsesdunari buruzkoak ziren.
|
|
|
Egia da euskara sortzeko sena euskaldun askorenganagortu dela eta horietako askokMa rteko euskaraer abil tzen dutela; baina egia da ere harreman guztiz euskaldunetanmu rgildurik dauden euskaldun petoengan ez dela halakorik gertatzen; hizkuntz pobrezia hori egunerokoan erdaranagusitzen den giroetako euskaldunen (titikoen nahiz berrien) ajea da.
|
Beste
adibide bat: ingelesezko sasi hiztunongu reMa rteko ingeleseanere agertzen dira gaixotasun horiek, ingeles jatorrik erabiltzen den giroetan bizi ez garela ko.
|
|
|
Tragedian ere(
|
beste
adibide bat jartzearren) bere egitura eta errepresentazio publikoa demokratikoak dira (kantu epikoak, aldiz, ikus entzuleria mugatu bati begira eginak dira); baina, edukiei begira (kondaira heroikoa, bizitzaren zentzu tragikoa...) aristokrata da. Eskilo eta Sofoklesek, gutxi ala asko, antzinako ideal aristokratikoak maite dituzte; Euripidesek, aldiz, ez.
|
|
|
Espazioa ezin da adigaia izan, zeren objektuen arteko ezberdintasunak ezin dira adimenak jaso ditzakeen ezaugarrien bidez argitu. Ezintasun hori argitzeko triangelu esferikoen adibide matematikoa ematen du; hala ere, ideia hau errazago ulertuko da berak aipatzen dituen
|
beste
adibide sinpleago batzuen bidez: gizakion bi eskuen edo bi belarrien arteko ezberdintasuna.
|
|
|
Hemen objektu bat eman zaigu eta hau zatituz beti ere enpirikoki bere osagai gehiago lortuko dira halabeharrez. Gurasoen gurasoek osatzen duten katea litzateke
|
beste
adibidea, zeren hor osotasuna ez dago emana eta inoiz ez da lortuko. Ilararen beste kide bat ematea beti ere gerta daiteke eta, beraz, hauek bilatzen jarraituko dugu halabeharrez.
|
|
|
ez egokia ona delako beretzat.
|
Beste
adibide bat erabiliz erakargarritasunik eza erakusteko, joera baino, tximeleta kapulua egiteko daukan sena aipa dezakegu. Ez du kanpoko ezerk kapulua egitera erakartzen, bere barruko sen bereiziak bultzatu baino.
|
|
2002
|
|
|
|
Beste
adibide bat: zer ari da gertatzen egunero sortzen diren erakunde berriekin?
|
|
|
(...) Esate baterako, gaur egun, oso gutxi idazten da antzerkirako(...). Zientzia fizkiozko literatura,
|
beste
adibide bat jartzearren, oso gutxitan landu da euskaraz. Eta gauza bera gertatu izan da memoria liburuekin eta autobiografiekin.
|
|
|
Z. ARGIA, ordea, ez zen bakarrik Goierrin saltzen, beraz argi eta garbi azaldu behar zen arazoa ez zela hara mugatzen. Gauzak horrela,
|
beste
adibide bat eskaintzen zuen editorialak: «Bukatu berria da Donostia inguruko autobide berria.
|
|
|
Eta kontuan izan behar da Aznar jaunak agintzen duela Espainian.
|
Beste
adibide bat, Hezkuntzaren Kalitate Legea dela-eta indar politiko guztiak bi taldetan banatu dira, alde daudenak eta aurka egiten diotenak. Baina harrigarriena zera da:
|
|
|
(Mendizabal, 1985).
|
Beste
adibide bat (Femandez de Pinedo, 1984). 1985ean argitaratutakoespainiar unibertsitateari bumzko libum batean, hizkuntzari buruzko atalean Filologiaren bilakaerabaino ez zen aztertzen.
|
|
|
adierazten.
|
Beste
adibide batekinjarraituz, Eusko Jaurlaritzak argitaratutako. Diagnostico del sistema piiblico universitario vasco, liburuak (Hezkuntza 2001), egiaz, erdarazko unibertsitate sistema aztertzen du, hori baitu ardatz eta abiaburu, eta euskarazko unibertsitatearenerrealitatea bi epigrafetara soilik mugatzen du2.
|
|
|
Adibidez, Collado Palomero Iean (Viguera. Errioxa?), sarbidea hasten den tokian, atarian?, harri lerrokadura eliptikobaten barnean giza hezurrak, ezten bat eta ehoharri bat zeuden, eta gainera, ehorzketa sekundario honen testuinguru berean suharriak eta zeramika zatiak, dirudienezbertan jandako animalien hezurrekin (Lopez de Calle, 1992).
|
Beste
adibide batzuk, Can Pey haitzuloko Kalkolito Aroko ehorzketa mailakoak edo Capula harpekoak, Aro aldaketako muga garaikoak, horrela interpretatuak izan daitezkeela uste da (Vigne, 1986). Britainia Handiko Quanterness hilobian ere (Renfrew, 1984:
|
|
|
47 Jarrera hori, bestetik, gizabanakoak bere bizitzaren esparru guztietara hedatu du. Orain garatuko denaz gain,
|
beste
adibide garbi bat, norbanakoarena eta talde nortasunarena, izan liteke.
|
|
|
Hona
|
beste
adibide bat. Har ezazu ariketa praktiko moduan, azal ezazu albistearen egitura tematikoa:
|
|
|
Hona hemen
|
beste
adibide bat. Aztertu esaldien batez besteko luzera batetik, eta esaldi bakoitzean proposamen nagusiak zeintzuk diren, bestetik.
|
|
|
|
Beste
adibidetzat baliagarria zaigun dokumentuaren titulua honako hau da: El terrorismo en RTVE.
|
|
|
Erabiltzaile erakundeak hiri horien guztien laginak aztertu ditu, Segoviakoa izan ezik, baina agintariek ezin izan dituzte uren tratamenduari buruzko datuak eskuratu. “Gardentasun falta hori”, esan zuen Hernándezek, “arduradun politiko batzuek herritarren informaziorako eskubidearekin duten errespetu urriaren
|
beste
adibide bat da”.
|
|
|
Izan ere, Rocioko Ama Birjina Ospitaleko medikuen arabera, 60.000 edo 80.000 jaiotza izaten dira, eta ohikoagoak dira emakumeetan.
|
Beste
adibide bat da Estatu Batuetan duela hilabete batzuk operatutako siamesa guatemalarrena. Izan ere, Melladok gehitu zuenez, siamdar guztien %40 hilda jaiotzen dira, eta %45 jaio eta ordu gutxira hiltzen dira, “oso arraroa da tratamenduetan sartzea eta bikiek bizirik irautea”.
|
|
|
“Horietako gutxi joaten dira miseriaren zentrora, hein handi batean, organismoak ez direlako mezu sentiberaren aldekoak; izan ere, mezu horrek haur babesgabe batzuekin batera, ospetsu eta eder baten argazkia erakusten du”, adierazi du Crespok. Montserrat Caballé elkartasunaren
|
beste
adibide bat da. Kataluniako sopranoak ikusi zuen nola saritzen ziren Unescoren enbaxadore tituluarekin egindako lankidetza urteak.
|
|
|
Eta zuek dakizkizuen
|
beste
adibide asko.
|
|
|
Badira
|
beste
adibide asko. Hau argitaratu zen EHUko liburu batean (hortaz, etxetik hasiko naiz), Jose Ramon Zubimendik aski ongi bildu zuen gisa:
|
|
|
Badakit horrekin bakarrik ez dugula seriotuko hizkuntza, baina agian honek guztiak lagun dezake pixka bat, eta nonbaitetik hasi behar da. Beraz, uste dut Bertolt Brechten antzerki lan hura (Burges txikien ezteiak) gaurkotzeko
|
beste
adibideren bat aurkitu lukeela Bernardok, ziur naiz ez zaiola zail egingo. Zer iduritzen zaio El PaÃsekoen" folklore" hitza hartuko balu hizpide?
|
|
|
izan ere, Sarrionandiak berak kontatzen  duenez, barrez lehertzen bide zen lagunei Metamorfosia edo Gaztelua bezalako lanak ozen irakurtzen zizkienean. Eta,
|
beste
adibide bat ematearren, nago Karlos Linazasoro idazle tolosarrak ere horrela pentsatzen duela, esan bezala, Kafkaren miresle handia baita; haren edozein ipuin liburutan aurki daiteke umore beltzaz ondo hornitutako narrazio bat baino gehiago. Eta, bide batez, orain arte esandakoa biribiltzeko izugarri ondo egokitzen diren Linazasororen beraren hitzak dira ondoko hauek:
|
|
|
MatÃas Múgicaren libeloa desa  tsegin samarra izan zen, eta, gainera (bekatuen artean bekatu), inperio zapaltzailearen hizkuntza zitalean eman zuen argitara; baina egia berdadero batzuk esaten zituen, behin  tzat, eta (ez dakit zein puntutaraino baina) eztabaidarako aukera eskaini zuen.
|
Beste
adibide bat: Bernardo Atxagak Bilboko Bidebarrieta liburutegian eman zuen hitzaldi famatuan, zati txiki batean baino ez zuen hitz egin euskal kulturaren egoera tamalgarriaz, eta, hala eta guztiz ere, sekulako oihartzuna izan zuen (halakoak entzutea oso ezohikoa den seinale).
|
|
2003
|
|
|
honek ez du irtenbiderik Euskal Herriaren ikuspegitik kanpo, eta horretarako Euskal Herriaren izaera onartu behar da.
|
Beste
adibide bat, kultura unibertsala da, baina baita lokala ere, eta gure kulturak dituen arazoei aurre egiteko autodeterminazioa behar dugu. Berdin ekologiarekin, ekonomia, irakaskuntza... guztiek dute autodeterminazioaren beharra.
|
|
|
Mentalitatea aldatze kontua da.
|
Beste
adibide bat: Norbere buruari negar lasai egiten utzi behar zaio.
|
|
|
Hona
|
beste
adibide bat: duodenoko ultzera infekzio eragile batek sortarazitako gaitza dela aurkitu genuenetik, antibiotiko inhibitzaileak preskribitzen ditugu.
|
|
|
Hegoafrikako erregimenaren politikaren
|
beste
adibide bat zortzi kilometroangiza mugimenduen ibilaldiak jasan zuen hesi poliziala eta militarra izan zen, milaka manifestarientzat irteerarik gabeko kalea diseinatuz, alboan Soweton eta bestehainbat townshipetan aurreko urteetan appartheiden kontrako protestak erreprimitzeko erabiliak izan ziren metraileta eta tanketa berberak erabiliz.
|
|
|
Hirurak, gainera, atzerrian ikasitakoak ziren. UEU unibertsitate esparrura zuzentzen zenaren
|
beste
adibidea honako hau dugu, Donostiako Santo Tomas Lizeoan egindako batzarrean norbaitek seigarren pertsona bat integratzea proposatu zuela, irakaskuntzako munduarekin harremanak mantentzeko, baina ez zen adostasunik lortu beharrezkoa ote zen ala ez erabakitzerakoan. Are gehiago, Jesus Mari Larrazabalek Donostiako Filosofia fakultateko kide bat proposatu zuen Filosofia sailburu moduan, bertako ikasleak UEUren dinamikan integratzeko bide moduan153 Beraz, aldaketak, belaunaldi berri baten agerpena erakusten digu UEUren zuzendaritzan.
|
|
|
Luis Mari Bandres, 1985ean Kultura Sailburu izendatu zutena, da kasurik nabarmenena; baina Etxenikek ere bazuen harremana UEUrekin; eta Gonzalez Txabarri, HABEren burua, Itzulpengintza ikastaroko arduraduna izan zen 1981ean. Mari Karmen Gar mendia, Ardantza lehendakariaren garaiako Hizkuntza Politikaren arduraduna lehenik eta gero sailburua izan daiteke
|
beste
adibide bat. Agian, Joseba Arregi zen zuzenean harreman txikiena izan zuena UEUrekin.
|
|
|
Gero hain toki urria emango zion Diario de Navarra berak ere azaldu zuen Larraonan gertatzen ari zena. Arrakastaren
|
beste
adibidea dugu Euskaltzaindiak Larraonan egindako batzarra azken ostiralean; han izan ziren, gainera, Francisco Javier Urme neta, berari esker egin ahal izan zen UEU Iruñean eta Valimaña alkateordea, udalaren UEUrekiko atximendua nabarmenduz.
|
|
|
68 Mendizabal, A. (1985): . Evolución de la Universidad de masas?, in H. E., (arg.), Adecuacio nes universitarias a las necesidades sociales, Euskal Herriko Unibertsitatea, Bilbo, 27
|
Beste
adibide bat Fernández de Pinedo, E. (1984): –Universidad Vasca?, Leviatan II. Extra, 35 1985ean argitaratutako espainiar unibertsitateari buruzko liburu batean, hizkuntzari buruzko atalean Filolo giaren bilakaera baino ez zen aztertzen.
|
|
|
Edozein kasutan, urteak pasa ahala, euskarak pisua irabazi du Euskal Unibertsitatearen definizioan. Bilakaera horren
|
beste
adibide bat, beste sektore batean, STEE EILAS sindikatuaren jarrera aldaketa dugu. 1979an, arestian aipatu dugun Unibertsitate Autonomiaren Legearen inguruko hausnarketan, Euskal Unibertsitatearen oinarrien artean ez zen euskara inondik inora aipatzen, unibertsitateko barne antolaketa demokratikoa baizik.
|
|
|
Garai hartan euskararen batasun prozesuak bultzada berriak jaso zituen, Baionako (1964) eta Arantzazuko (1968) Kongresuekin. Berritze horren
|
beste
adibide bat alfabetzatzearen eta euskalduntzearen esparruan ikus daiteke. Bakarka eta era isolatuan hasitako mugimendu horrek 1966tik aurrera Euskaltzaindiaren babesa jaso zuen.
|
|
|
Gainera, aseguruaren bizitza osoan, aseguruak egin beharreko gehienezko ordainketa kopuru bat jartzen da aldizka (demagun pertsona batek lana galdu duela eta hilabete batzuk langabezian egon dela, gero beste bat aurkitu eta berriro langabezian geratu dela, etab.), 24 hilabete inguru irauten duena. Kreditu txartel batzuetako aseguruak
|
Beste
adibide bat, hipoteka estaldurako aseguruak baino gehiago erabiltzen dena, finantza erakunde batzuen kreditu txarteletan sartutako ordainketak babesteko aseguruak dira. Erosketetan erabilitako saldoagatik haiekin izan litezkeen zorrak ordaintzeko balio dute.
|
|
|
Asiako pneumonia agerraldiak nazioarteko komunitate medikoa alertan jarri du azken astean, eta gaixotasunak munduan zehar ibiltzeko erraztasunaren
|
beste
adibide bat da. Paludismoa ez da jada Tropikoaren osasun arazo esklusiboa, ez eta tifusa ere, Afrika eta Hego Amerika bakarrik zigortzen dituen infekzioa.
|
|
|
Adibiderik argiena menestra da.
|
Beste
adibide bat letxugak dira. Lehenik eta behin, galdarraztatu egingo ditugu bolumena murrizteko, eta, ondoren, egosi egingo ditugu, ontzeko elementu batzuekin eta bustitzeko elementu batekin, saltsa landu batekin.
|
|
|
Dena den, irakurtzen ez dakitenentzat ere" adimentuzco oraciño" moduak proposatzen dira; hona, adibidez, Palacioesek emandakoak (1765; Añibarrok euskaratua, 1803): Jesus Getsemaniko baratzean ikusi eta, han egonez gero, zer egingo genukeen irudikatu (barkamena eskatu, bere oinetara belaunikatu, eta abar); Santo Kristo bat hartu eta bere zauriak musukatu, besarkatu...; edo,
|
beste
adibide bat jartzearren, Jesusek âbeti bere gurutzea bizkarrean duelaâ leku guztietara  jarraitzen digula irudikatu. Nabarmen denez, halako meditazioak ikusmenezko irudietan oinarritzen dira, Kristoren Pasioaren hainbat une gogora ekartzean, edo Jainkoarekin izandako irudimenezko elkarrizketetan.
|
|
|
Egoera, noski, ez da normala. Ea nork aurkitzen duen munduan
|
beste
adibide bakar bat: herri baten periodiko bakarra izan, eta aldi berean, herri osoarena izan behar (edo herritar guztiena, berdin zait).
|
|
|
Eklesian hizlari trebetasunaren bidez lortu zitekeenaren
|
beste
adibide bat ostrazismoa da. Ostrazismo hitza" ostraka" hitzetik dator(" buztin pusketa" esan nahi du), eta buztin pusketa hauek hiritik bota nahi zuten hiritar baten izena idazteko erabiltzen zituzten.
|
|
|
10 Erraza izango litzateke
|
beste
adibide batzuk aipatzea, espiritueta denbora botereen aginteak nola bereizten diren frogatzeko, eta erregela zuzenen ariora jardun dutenek aginte hori nola gauzatu duten erakusteko, hain zuzen ere, euren zeregina beteta eta besteen eskumenak hartu gabe. Zernahi gisaz, proposatu helburuari begira, nahikoa izango da bien arteko ideia orokor hori, euren espiritua eta aplikazioa ezagutzeko, botereok batu eta desberdintzen dituzten printzipioak ikusteko, eta, hori guztia gogoan izanda, botere horiek gizarteko ordena nola ahalbideratzen duten epaitzeko.
|
|
|
8
|
Beste
adibide bat: lege natural eta aldaezina da etxearen gaineko jabaria ugazabari dagokiola, ugazaba horrek jabaria bere borondatez kentzen ez duen bitartean edo jabari hori bide zuzenak eta legezkoak erabilita kentzen ez zaion bitartean.
|
|
|
Eredu hori —ezarritako teknikak eta usteak kolokan jartzen dituen anomalia baten bitartezko aurkikuntza— behin eta berriro errepikatu da zientzi garapenaren ibilbidean. ...oblea deitutakoak nitrogeno atmosferikoaren dentsitatearen neurrian agertutako anomalia txiki baina iraunkor batengatik hasitako ikerketa saio luze batzuen emaitza izan ziren.15 Gasetan zeharreko eroapen elektrikoaren ezaugarri anomalo batzuk azaltzeko proposatu zen elektroia, eta spina espektro atomikoan behatutako beste anomalia mota batzuen berri emateko iradoki zen.16 Neutroiak zein neutrinoak
|
beste
adibide batzuk eskaintzen dituzte, eta zerrenda hori mugarik gabe luza liteke.17 Ustekabeko berrikuntzak, zientzia helduetan, zerbaitek huts egin ondoren aurkitzen dira batik bat.
|
|
|
18 Adibide klasiko bat, zeinen erreferentzia beherako hurrengo oharrean aipatzen den, Kopernikoren erreforma heliozentrikoaren aurreko urteetako sistema astronomiko geozentrikoen ugaltzea da.
|
Beste
adibide bat, ikus J. R. Partington eta D. McKie," Historical studies of the phlogiston theory", Annals of Science, II (1937) 361, III (1938) 1, 337, eta IV (1939) 113, ‘flogistoaren teorien’ aniztasuna da, konbustioan beti pisu gehiketa bat dagoela eskuarki onartu izanaren eta 1760 ondoren gas berri anitzen aurkikuntza esperimentalaren ondorioz gertatua.
|
|
2004
|
|
|
|
Beste
adibide bat: zentsura dela eta ez dela, gaur egun El Mundo egunkaria zuzentzen duen P. J. Ramirezek bere baitan sufriturikoa esplikatu izan digu hainbeste aldiz.
|
|
|
|
Beste
adibiderik ere bada aipagarri. DHA deritzona omega delakoaren serieko lipidoa dugu.
|
|
|
kapitalismoaren merkatu arauei men egin eta kultura industriaren bidean barneratu, edota, dinamika ekonomiko zurrun horren aurrean amore eman gabe, kulturaren alderdi aurrerakoia aterpean jarri. Demagun,
|
beste
adibide bat: euskararen normalizazioa ez dut ikusten ezkerreko klase balioen esanetara jarria; besteak beste, hizkuntza baten normalizazioa klase ahaltsuen eskurik gabe pentsaezina egiten zaidalako, eta klase ahaltsu hori ez dudalako egungo langile klasearen larru-azalean begiesten.
|
|
|
Arazoaren abiapuntuan Petcr Geach ek (1957) Ryleren analisi disposizionalari egindako kritika dago.Gcachen ustez disposiziock, baldintzazko anahsira murriztcn badira, galdu egiten dutediskurtso zientifikoan izan luketen funtzio azaltzailea, Alegia, disposiz.ioak gertakari publikoctara murriztcn badira orduan disposizioek rol deskribatzaiiea dute soilik, etaarmiarma ikusi ducnean Josu Jonck aulki gainera salto zergatik egin duen esplikatu gabegeratzen da.
|
Beste
adibide batekin bcharbada crrazago ulcrtuko da puntu hau. Pentsa dezagun beroa honako disposizio honetara murrizten dugula:
|
|
|
Jakina modak ere hor eragiten duela.
|
Beste
adibide bat zapatak dira. “Oinetako egokiak irauten du erosleak irautea nahi duena”, azaldu du Oinetakoen Institutu Teknologikoko bozeramaile batek.
|
|
|
Iraunkorra? Ekoturismoak nahi ez diren ondorioen
|
beste
adibide batzuk dira pinguino kumeen pisu txikiagoa eta, ondorioz, bizirauteko aukera gutxiago, bidaiariak dauden eremuetan —gurasoek ez baitute jaramonik egiten, turistek entretenitzen baitituzte—; Amazonasen faisai mota batzuek izaten dituzten ugalketa arazoak, non egiaztatu baita turisten% 15ek baino ez dituztela habiak bisitatzen. New Scientist ek eta Nature k jasotako ikerketa horiek guztiek zalantzan jartzen dute ekoturismoaren izaera jasangarria.
|
|
|
Horri esker, kontsumitzaileek jakin ahal izango dute produktuak elikagaien segurtasuneko oinarrizko baldintzak bermatzen dituen, eta elikagaia kontsultatzen dugunean informazioa emango dute. Ontzi adimendunaren
|
beste
adibide bat da zunda eta mikrotxip sistemen bidez kontsumitzaileari jakinaraziko zaiona. Tapoia irekitzeko biratzean, besteak beste, eduki zehatzaren berri emango du.
|
|
|
Talde ekologistek, aldiz, aldaketa horiek kritikatu dituzte, ez baitute bermatzen errepide bidezko eremu iristezin horietarako epe luzeko babes errealen mantentze lana. Doug Honnold Earthjustice taldeko abokatuaren iritziz (Clintonen dekretuak sortutako auzietan parte hartu du), jarraibide berri horiek “Bush administrazioaren
|
beste
adibide bat dira, ingurumenari buruz hitz egiten, baina, berez, espoliazioa eta pillajea dira”. Mexiko Berriko gobernadore demokrata eta Clintoneko ministroaren (Bill Richardson) iritziz, plan berria “Gobernu federalaren erantzukizunaren abdikazioa da”, eta neurri alderdikoia lehendakaritzako hauteskundeak baino hilabete batzuk lehenago.
|
|
|
Aurkitutako pinturak, batzuk antropomorfikoak, historiaurreko artearen lehen adibidea dira, Lojan dokumentatua, eta Espainiako Ondare Historikoaren 1985eko Legeak interes kulturaleko ondasuntzat jotzen ditu. Arte mota horren
|
beste
adibide dokumentatu bat Moclin mendilerroko barrunbeetan dauden labar pinturak dira. Aipatzekoak dira, besteak beste, Malalmuerzo, Las Vereas, Corcuela, Bermejas eta Araña haitzuloak.
|
|
|
|
Beste
adibide bat jarriko dizuet:
|
|
|
Har dezagun
|
beste
adibide bat.
|
|
|
Planck, zorionez, ez zegoen hain seguru, eta urte batzuk geroago kuantuen iraultza abiaraziko zuen.
|
Beste
adibide ezaguna Lord Kelvin zientzialari ospetsuarena da. 1900 urtean, zientzialariak ziurtatu zuen fisikaren zeru oskarbian pare bat laino txiki besterik ez zegoela, eta laster batean desagertuko zirela gainera.
|
|
2005
|
|
|
Honen ardura Espainiako Gobernuarena da, eta berarekin prozesua adostu dutenena, hau da, CEOE eta UGT eta CCOO. Guretzat sindikatu hauen jarrera euren sindikalgintzaren
|
beste
adibide bat baino ez da. Bestela nola uler daiteke sindikatu batek horrelako hitzarmen bat sinatzea, eta etorkinen etorkizuna enpresaburuen esku, babes gabe, uztea?
|
|
|
«Jaten dugun edozer kontrolatzeko ahaleginean ari dira» idatzi du Harrisek. Horren
|
beste
adibide bat «terminator» teknologiaz egindako haziak dira: multinazionalak baserritarrari saltzen dizkio haziak, hauek uzta emango dute, baina haziak antzuak direnez... hurrengo ereinaldirako, berriro korporazioari erosi dio.
|
|
|
Gogoratu behar da bilduma hau sariduna izan zela Euskaltzaindiaren I. Ipuin Sariketan2 (1954), gerra osteko urteetan eratu zen lehenengo ipuin sariketa ofizialean. Garaiko korronte estetikoaren
|
beste
adibide bat Juan San Martinen Zirikadak ipuin barregarridunak (1960) liburua da, hau ere herriko anekdota xelebre laburrak jaso zituena.
|
|
|
Azken atal honetan edozer sartzen da, sintaxi azalpenak ezik, adib. A, el (función de artículo postpuesto)?, baina artikulu determinantea akitanieraz ez dago dokumentaturik, eta oraingoz ematen du latinaren bitartez sartu zela euskaran, beraz A artikuluaren aztarnarik iberieran ezin da egon, euskarak ez zuen heinean. Atal bereko
|
beste
adibide batean egileak zera dio: GANDI, proceder de?, hau da, euskarazko gandik deklinabideko atzizkiaren parekoa da, eta hortik hain zuzen ere etorriko litzateke egungo Gandia toponimoa (Román del Cerro, 1990:
|
|
|
(Román del Cerro, 1990: 163) 56 Bere handi usteko hitzen irakurketarako
|
beste
adibide bat: –¡ Ciertamente los niños ibéricos desde su casa podían dar un salto ladera abajo y revolcarse por el arenal?
|
|
|
|
Beste
adibidea hondarribiar peto petoa da, modernitatearekin iritsitako kirolaez baina herritarren bizimoduan hagitz errotua baita: bi traineruen arteko lehia zelaeta, Beti Gazte konpainiako kaleko eta portuko kideen arteko ika mikaz, kantinerabatek alabarderoek (XVI.eko alabarderoen antzera jantzita, Alardeko gainerakoguztiak ez bezala) lagunduta desfilatu behar izan zuen, musikariz eta eskopetarizinguratua egin beharrean (Ikus Castillo, 203 or.).
|
|
|
Alardearen izaera politikoaren
|
beste
adibide bat alderdi politikoei lotuta zeuden konpainien sorrera izan zen: Circulo Tradicionalista, Batzoki edota BuenosAmigos (izaera erlijiosoko erakunde bat) konpainiak.
|
|
|
Bestetik, 2002ko epaiak oker dabiltza eskatzen dena ez baita Alardea antolatzea, desfilatzea baizik eta 2002ko bi epaiek diskriminaziorik ez dela argudiatzekoantolatze ahalmenari erreferentzia egiten diote. Erabil dezagun
|
beste
adibide hau: ni judutarra banaiz eta judutarra izateagatik ez badidate taberna batean sartzenuzten, ez du inolako zentzurik esateak beste berrogeita hamar taberna ditudalaaukeratzeko eta, gainera, nik aukeratutakoa zaharrena eta garestiena dela esateak.Beltza izateagatik beltzentzat autobusa antolatzea edo erostea eta txurien autobusapakean uztea esatea bezala litzateke. Neronek, pertsona izate hutsagatik, tabernazehatz horretan sartu nahi dut eta beste autobus horretan bidaiatu nahi dut eta berdin zait garestiagoa eta itsusiagoa izatea.
|
|
|
sentsazionalista nagusitzen da, hortik baitatorkie komunikabideei beren izateko arrazoia. 2003ko HondarribikoAlardeak estrategia horren
|
beste
adibide argigarri bat eskaintzen digu. El Pais etaGara egunkariek historian lehen aldiz emakumeek eskopetadun bezala zutela informatzen zuten bitartean, El Diario Vascok Ama Guadalupekoakonpainiari eskaintzen zion portadako argazkia, berriro ere protagonismoa tradizioaren osagai aldaezinei eskainiz.
|
|
|
Irudiaren eta testuaren joko honetan gabiltzala, hara
|
beste
adibide bat, Carolyn Lewis-ek jarritakoa (1994: 191). Honela dio berak:
|
|
|
Hau da, taxon polifiletikoak ez du besarkatzen kide guztien arbaso komun berriena, eta hori dela-eta taldeak, gutxienez, bi jatorri filogenetiko independente dauzka.
|
Beste
adibide erraz bat Radiata taldean aurki daiteke: simetria erradiatua dela-eta, Cnidaria eta Echinodermata phylumak talde horretan sailkatu ziren, baina, noski, simetria mota hori konbergentziaz lortu dute.
|
|
|
Esate baterako, gure hestean bizi diren bakterioak guztiz beharrezkoak dira zenbait bitamina ekoizteko eta zenbait elikagai prozesatzeko.
|
Beste
adibide bat termitak eta beraien liseri hodiko protozooak dira; protozoo horiek zelulosa hidrolizatzen dute, eta konposatu erabilgarriez hornitzen dituzte termitak.
|
|
|
Ornogabeen artean adibide asko daude, esate baterako, espezie bat beste baten hodian bizi daiteke, lehenak babesa edo janaria edo gauza biak lortuz, eta bigarrenak ageriko eraginik igarri gabe.
|
Beste
adibide bat erromeroa da. Arrain honek, kopadura gisako hegatsa dauka, zeinaren bidez marrazo baten alde bentralean itsasten baita.
|
|
|
aplika daiteke edozein txosna, baserri, pisuetako etxe edo etxe orratz batera. Edo
|
beste
adibide bat animaliekin: behin ugaztun asko ikasi (aztertu) eta gero (anatomia), konturatuko gara guztiek ezaugarri komun batzuk dituztela, hala nola, gorputz tenperatura iraunkorra, ileak, ugatzak edo titiak... eta horrela, ugaztun eredua?
|
|
|
Esate baterako, lur zizareetan, gorputz hormen muskuluak likido zelomatikoaren gainean uzkurtzen dira, mugimendua sortuz.
|
Beste
adibide batzuk elefantearen tronpan, ugaztun eta narrastien mihian eta molusku zefalopodoen beso eta garroetan dauzkagu. Elefantearen tronpak ez dauka euskarri eskeletikorik, baina hala ere makurtu, kiribildu, luzatu eta pisu handiak altxatzeko gai da.
|
|
|
Gaur egun ia desagertu egin da. Badago
|
beste
adibiderik? «Azken 30 urteetan, Mediterraneoko mendebaldeko azaleko tenperatura gradu bat igo da batez beste, eta 0,12 gradutik 400 metroko sakonerara» Gauza bera ari dira ikusten berdelarekin, Mediterraneoan bi espezie baitaude:
|
|
|
1990eko abenduan, irudiek 74 kilometro koadroko ur masa erakusten zuten; 2000n hartutako argazkiek, berriz, murrizketa nabarmena erakusten dute, eta NBEren Ingurumen Programak (NBIP) gatzaren ekoizpen intentsiboari eta lakuaren adar diren ibaietatik hala nola Segetik eta Zanotik ura ateratzeari egozten die.
|
Beste
adibide bat Victoria da, azken hamarkadan uraren maila metro bat jaitsi baita, atlasaren arabera. Uganda, Kenia eta Tanzania artean dago.
|
|
|
Jo dezagun
|
beste
adibide batera: emakumearena.
|
|
|
Soldaduaren indarrak jausi eta jaso egiten dira kausaren arabera; gutxitan itzultzen da osorik eta osasuntsurik iskiluak modu zuzengabekoan hartzen dituena; garaitzaren esperantza da kausa onaren kidea. Eta horrela
|
beste
adibide asko. Egitate ez bidezkoen emaitza onuragarriak ez dira izan behar aurrera egiteko arrazoiak, kausaren ekitateak indarra izatea aski baita eta egiatan, garaitzeko indar handia du, indar hori, giza kontuari dagokionean askotan gertatzen denez, aurkako beste kausen ondorioek estutasunean jarri arren.
|
|
2006
|
|
|
Bilboko kale tartetik haren perfila ikustean, eskultura erraldoia ikusiko du, Hans Arp edo Vladimir Tatlinen lan bat, baina eskala izugarrian egina.
|
Beste
adibide bat Woody Allenen azken filman ikusten da behin eta berriro: Match Point eko protagonistak Norman Fosterrek Londresen eraikitako pepino itxurako eraikinean egiten du lan; urrutitik eskultura erraldoia da eta barrutik Swiss Re aseguru etxearen egoitza.
|
|
|
Hauxe izan daiteke berotegi efektuaren
|
beste
adibide bat.
|
|
|
|
Beste
adibidea urarena da. Ipar Euskal Herrian uraren prezioa elektrizitatearen adinakoa da ia eta Hego Euskal Herrian ia ia «doakoa», nahiz eta dagoeneko Administrazioak iragarri duen ur gastuen kontrolerako politika ezarriko duela.
|
|
|
Ez da hau, ordea, Behe Erdi Aroan gurean indarrean egon zen arau absurdu bakarra. Hona hemen gaur egungo ikuspegitik begiratuta logika, etika edota justizia beraren mugak gainditzen dituzten
|
beste
adibide batzuk:
|