|
2000
|
|
|
Itxuraz, eleberri honek galdera honi erantzun nahi dio: "
|
Zer
gara. Berez gurekin datorrena ala, bizitzan zehar egiten goazena?" (Fernandez, Jose Jabier:
|
|
|
Karlos Linazasoro:
|
Zer
gerta ere (1994) eta Ipuin arriskutsuak (1994)
|
|
|
|
Zer
gerta ere liburua, ostera, luzera ezberdineko hamabost ipuinek osatzen dute. Ipuin hauek batez ere gai jakin batzuen inguruan hezurmamiturik daude:
|
|
|
Ipuin arriskutsuak bildumako ipuinak ere ederki sar zitzakeen
|
Zer
gerta ere bilduman, marko narratibo berean sar baitaitezke. Nahiz eta gazte literaturako sail batean argitaratu diren, aipaturiko bilduma honekin duen lotura dela bide erabaki dugu lantxo honetan leku txiki bat eskaintzea.
|
|
|
|
Zer
gerta ere bildumari jarraiki, hauek ere ipuin labur eta zorrotzak dira. Hemen ere," gehientsuenetan amaierako ezustearen laztasunak ematen die ipuinoi irakurlearen barruak astindu, zartatu eta asaldatzeko indarra." (Egunkaria VII) Are gehiago, bilduma honetan ere Berardok idatziriko ipuinak eskaintzen zaizkigu.
|
|
|
90eko hamarkadan idazle honen hiru ipuin bilduma eskuratu ahal izan ditugu. 1992 urtean Eldarnioak lehen bilduma argitaratu zuen, eta ondoren, 1994 urtean estuki loturik dauden
|
Zer
gerta ere eta Ipuin arriskutsuak kaleratu zituen (ikus 4.3). 1999 urtean ere ipuin labur bat argitaratu zuen ipuin askeen atalean aipatuko duguna:
|
|
|
1994
|
Zer
gerta ere, narrazioa, Alberdania.
|
|
2001
|
|
|
" J´espère pour toi que tu n´auras pas à emprunter des mots, comme ton Rossetti" (220).
|
Zer
dela eta eskaintza hori. Zerk egiten du hain baztergarria Rossetti-ren jokabidea Victoriaren begietara?
|
|
|
"
|
Zer
da hormaren kontra zapaltzen nauen oinaze hau, galdetuko dio gero mutilak bere buruari.
|
|
|
|
Zer
da harrilako hutsune hau. Eta erantzuna kolore ubelaren metafisikari buruzko tratatua izanen da, mintzaira hil batetan, borrero itzalen artean.
|
|
|
|
Zer
izkiriatu da Voprosi Literaturi edo Tel Quel aldizkarien ertzean euskal presoen gose greba amaigabeetaz?
|
|
|
|
Zer
axola zaio konpromezua polizien tiro artean bere bihotza erreboluzioaren bandera legez ezkutarik gabe ihes doan mutilari?"
|
|
|
errealitatea eta ametsa biltzen diren tokia.
|
Zer
ote den egia galdetzen badugu, hari fin batek mantentzen du egiaren eta gezurraren arteko atea. XVII. mendeko idazle barrokoentzat egiaren eta ametsaren arteko kinka zen bien artean kokatzen dena, XVIII. mendean razionalismoak bikoiztasun bera mantendu zuen, razionalismoaren ondoan munstroak agertzen dira.
|
|
|
|
Zer
den amaren begian egotea!" (GP, 33)
|
|
|
|
Zer
da bidaia honetan harrigarria. Ba, gauza bi, zalantzarik gabe.
|
|
|
"
|
Zer
adierazirik ez, zertaz adierazi ere ez, nundik adierazterik ez, ezin adierazi, adierazi nahi ere ez, adierazteko halabeharrarekin batera"
|
|
|
Begiratu, hegaztien itzal hatzeman ezinak lurrean.
|
Zer
egin dezakegu. Paseatu, urrats bakoitzean errauts apur bat utziaz" (GP, 10)
|
|
|
|
Zer
gertatzen da, bada, joeren artean. Erantzuna poetak banan banan ikusterakoan sortzen da.
|
|
|
|
Zer
da Molly Bloom entzat Carabanchelgo egunsenti jostorratzez betea?
|
|
|
|
Zer
izkinatu da Voprosi Literaturi edo Tel Quel aldizkarien ertzean euskal presoen gose greba amaigabeetaz?
|
|
|
|
Zer
axola zaio konpromezua polizien tiro artean
|
|
|
" Sartzen zarenok utzi esperantza".
|
Zer
da itxaropena poema honetan. Denbora amaigabea:
|
|
|
"
|
Zer
egin dezakegu. Paseatu, urrats bakoitzean errauts apur bat utziaz; mundua ere geure antzera biratzen da bere buruaren giltza aurkitu ezinik" (GP, 10)
|
|
|
"
|
Zer
zoriontsua zatekeen euskaldun sortzea mundua Pierre Loti ren liburua balitz" (P, 34)
|
|
|
Bizitza exilioa bada, ez gaude Joseba Sarrionandiaren exilioaz hitz egiten soilik, harenaz hitz egiten dugun neurri berean hitz egiten dugu gure exilioaz.
|
Zer
da, baina, guztion exilioa. Bat batean jakitea heriotzarantz goazela, bide batez liburu hau bera ere heriotzarantz doan moduan:
|
|
|
bisitaturiko lurraldeetan zer aurkitu du Sarrionandiak?
|
Zer
jarri digu begien aurrean. Beste alde batetik, bidaiaren zentzu erromantikoan sakondu nahi genuke, liburuaren zentzu politiko eta literarioa genero horren jarraipena den heinean gertatzen dela uste baitugu.
|
|
|
|
Zer
eskaintzen du bidaiak. Musika, literatura, arte giroa.
|
|
2002
|
|
|
B. Ciplijauskaiték bere La novela femenina contemporánea() (Anthropos, 1988) ezagunean adierazi bezala, nobelagintza modernoak subjektuaren izaera finkatzen duten ezaugarrietan sakondu nahi du eta hortik dator genero honek betidanik autobiografiarekin izan duen lotura eta harremana. " Nor naiz?" edo"
|
Zer
egiten dut mundu honetan?" galderen erantzun literarioa, emakumezkoen nobelagintzaren ezaugarri bihurtu da XX. mendean. Urteetan ahaztuak izan ondoren, berezkoak zaizkien bizipenetan sakondu nahiko dute emakumeok, eta, horretarako, lehenengo pertsonan idatzitako testuak edo genero autobiografikoaren aldakiak (memoriak, egunkariak, gutunak...) hobetsiko dituzte.
|
|
|
Maiatzaren 14an, berriz, Harri eta Herri argitaratu zen, Itxaropena argitaletxearen Kuliska Sortan, 972ko tiradatik, 480 harpidedunei, 80 autoreari, 29 zentsura, deposito legal eta enparauei.
|
Zer
esan obra honi buruz. Bada, ezer esatekotan, garrasi bat izan zela (Vasconia eta Quousque tandem...?
|
|
|
Bakarrik ekijen euzkotarrak zirala, eta ortik Euzkadi zala euren Aberrija, eta ez bestiak; eta auxe da abertzaletasunaren azijera, ta sustraya. ¿
|
Zer
dago, ba, gausa samur eta atsegiñagorik semiak bere ama ezagutu ta maitatutia baño?
|
|
|
|
Zer
diñostazu, erantzun neutson ¿ zer egingo daben? ¿ Nungua zara zeu ba orrelan esateko?
|
|
|
Ager ezadazu, erran zerautan.
|
Zer
da nahi duzuna?
|
|
|
|
Zer
erran nahi duzu, ethen zeraukon Sokratek.
|
|
|
|
Zer
eginen duzu, geroztik, philosophiaz. Norat zuzenduko dituzu zure begiok iakintzagabetasun hortatik ilkhitzekotz?
|
|
|
|
Zer
eragoneri buru diharduzu, Parmenides, galdegin zuen Sokratek.
|
|
|
|
Zer
erran nahi duzu, galdegin zuen Sokratek.
|
|
|
Anhitzak ba dira izan, ¿ zer gertatuko zaio anhitzkhoitasunari berari, bere baithan eta batasunari buruz?
|
Zer
gerthatuko zaio batasunari, bere baithan eta anhitzkhoitasunari buruz. Pluralitaterik eztela uste duzu, eta batasunari eta anhitzkhoitasunari, bakhoizkiro eta elkharkiro zer gerthatuko zaien aztertu.
|
|
|
Aris.
|
Zer
erran nahi duzu?
|
|
|
Aris.
|
Zer
erran nahi duzu hortaz?
|
|
|
Aris. ¿
|
Zer
erran nahi duzu hortaz?
|
|
|
|
Zer
emongo deustazu, txiki. Esan egidazuz zeure gauzatxuak, nik neure lanari ekin bitartean.
|
|
|
|
Zer
–
|
|
|
Basiliren atsekabea ez da txikia.
|
Zer
egin negi, zer egin negio?
|
|
|
*
|
Zer
, 107,1987.
|
|
|
Ba, Zoilo ori, uriko alkate izana da, iru bidar ganera.
|
Zer
esan gura dau orrek. Erritarrak estimadu euki izan dabela.
|
|
|
Ene!
|
Zer
egin bear dau orrek?
|
|
|
Ez dau orrek indarrik mutikoei eusteko.
|
Zer
egin bear ete dau?
|
|
|
|
Zer
gustatu ta gustatu ondo! Hemen inor ez ete dozu?
|
|
|
Jakin dakigu lekeitiarrak 1381 urtea baino lehen be, baleak hartzen hatarakoak zireana.
|
Zer
esan bakoa.
|
|
|
Zoilo Urresti" Paitero" ospatsua han egoan tximinotan Argatx inguruan.
|
Zer
da kontu... ta jentea asaldau zala Sanjuan Talakon.
|
|
|
|
Zer
egingo nuen, berriro harenganatu ala nire kasa aske aldegin. Haizeari galdetzea otu zitzaidan.
|
|
|
Garbia, maratza, langilea, atsegingarria.
|
Zer
ez ote zen haren alaba Asun!
|
|
|
|
Zer
dinozu. Aita Santuak be, hainbat izan dira, ba.
|
|
|
Txo?
|
Zer
–larria?
|
|
|
|
Zer
, ama?
|
|
|
|
Zer
–... Gaurko gau au ez dogu otza izango.
|
|
|
Sartu zaitez, seme.
|
Zer
gura, ala bear ete dozu?
|
|
|
Ixi, Baltza!!
|
Zer
uste dozu. Beti lapurrak edo...
|
|
|
Il?...
|
Zer
dala ta. Ai!
|
|
|
Udabenez gure Aberrija dan zoragarrija! Olerti uts, eder soil, eresi garaya abestuten diardu, ixiltzeke, gure errijaren ikuspegi, aurkintza gurenak, ¿
|
Zer
dogu ba, ederragorik, buru bijotzak argi eta zindotasunez igurtzijak dituan euzko semiak landu ta jagoniko lurralde au baño. Bazter guzti oyetan sumau ta nabaitzen dan baño barruko bake ta zorijon asiagorik ¿ nun aurkitu daikegu, ba?
|
|
|
itanduten dautsagu geure buruari. ¿
|
Zer
dala ta, gure alegiñeri utsari adiña jaramon egiten ba dautse. Euzkereari buruz, euzkel arloatzaz diardugu, irakurle.
|
|
|
|
Zer
ba. Zer ba!... begituyozue alkarregaz berbetan diarduenian eta erderaz sumauko dozuz.
|
|
|
Zer ba?
|
Zer
ba!... begituyozue alkarregaz berbetan diarduenian eta erderaz sumauko dozuz. Danak ez gero!
|
|
|
Burugiñak munduan amaitu zirala baña, oindiño eztira amaitu.
|
Zer
ba. Zer ba...!
|
|
|
Zer ba?
|
Zer
ba...! Plaza ondoko zelayan ez eguan an lekua makala,* Euzkadi, VIII gerizpe gozo ta aixe ozkirritxuaz, bazkari mamiña" barrunateko".
|
|
|
|
Zer
diñozu, erantzun zion bertatik dendari andrak, bere senarrari.
|
|
|
|
Zer
, ba?
|
|
|
|
Zer
ba. Ez ete da jausi, gero, an Armiñako artzuluan, azken gerratetik gordeta daukazan armak garbitzen eta zertzen diarduala?
|
|
|
Zenbat bider ez ote genduan ikusi, umetxo giñalarik ere, gaur aren omenez lerro maitari auek egingo genituala buruak eman gabe?
|
Zer
genekian guk Altunaren berri, orduan?
|
|
|
Eta aurten zer ikusteko ete gagoz, basurde ta barrabas, urtzinge ta eskertarrak mundubak betian ei dabiltz eta?
|
Zer
entzun eta zer ikusi biarko ete dogu aurtengo uda onetan orreik dirala ta eztirala?...
|
|
|
Lukasen erakutsi ona(
|
Zer
, 107,1987) 1178
|
|
|
1992/
|
Zer
, 169, 1992) 625
|
|
|
Tronpa tartaina(
|
Zer
, 78, 1984) 1115
|
|
|
1992 Ordu onean, Augustin (Augustin Zubikarai omenaldia, Ondarroa, 1992/
|
Zer
, 169, 1992) 625
|
|
|
Tronpa tartaina(
|
Zer
, 78, 1984) 1115
|
|
|
Lukasen erakutsi ona(
|
Zer
, 107,1987) 1178
|
|
|
|
Zer
, 169, 1992) 625
|
|
|
1984 Tronpa tartaina(
|
Zer
, 78, 1984) 1115
|
|
|
1987 Lukasen erakutsi ona(
|
Zer
, 107, 1987) 1178
|
|
|
Aris.
|
Zer
erran eztakidala nauzu.
|
|
|
Aris.
|
Zer
, bada?
|
|
|
Aris.
|
Zer
gauzaz mintzatzen zara?
|
|
|
Par.
|
Zer
erran nahi du hypothesis hunek: " bata existitzen ezpa da"?
|
|
|
|
Zer
–Ez nik.
|
|
|
|
Zer
dauke, ba. Emakumeen bildurra?
|
|
|
|
Zer
dok ikusteku ori. Ez nok, etxaut ikusi.
|
|
|
|
Zer
–
|
|
|
|
Zer
duda, alegia?
|
|
|
|
Zer
bada, jardetsi zion ene adiskide gazteak.
|
|
|
Ba, emaztea ta iru seme alaba, lau; eta nire burua bosgarren.
|
Zer
ba?
|
|
|
|
Zer
duk, ba?
|
|
|
|
Zer
esan bakoa.
|
|
|
|
Zer
egin. Harek?...
|
|
|
Gauzak trukegitea be, ardurazko zeregiña izaten eben: karameluetako pelikula ataltxuak, pelotak, liñoa sartzeko flau*
|
Zer
, 78, 1984 tak, arrainetarako kordeletak eta jokoan ibilteko" zantarrak" eta" kantarruak". " Zantarrak" pospolo kaxatxuen azalak ziran, geienak motzak, merkeenak; orraitiño besteak, karuagoak irudidunak ziran; eta tratuan besteek lango bost edo amar balioten eben, plazakoa zelan ebillen.
|
|
|
Nik inoiz ez ikusi?
|
Zer
duzue, ba?
|
|
|
|
Zer
, amona. Haizea?
|
|
|
|
Zer
esaten ete eban don Joxe Mariak ez kulpitotik, onetan ere kontzilioz aurrerago zebillen eta aldare nagusiko armailletatik?
|
|
|
Ekintza barrien iturri izan daitekezan etxeak, hotelak, kulturtegiak, osasun eta kirol erdiguneak, eskeintza eta laguntasun sailak, finantza erabiltzaileak, banakaritzako saio aurrerakoienak.
|
Zer
ez?
|
|
|
Irrati edo" radio"" ren aurrez aur, geure Batzokija" n, ainbat notin edo lagun. ¿
|
Zer
jazoten da. Ezer bez; España" ko erriketa gora berak entzuten.
|
|
|
Boto bila juaten dalako auteskunde aurreko izlarija. ¿
|
Zer
esan nai ete dogun?
|