2001
|
|
' Kuadro bat pintatu araziko diot Alemaniako margolaririk onenari. Ager dezala bertan ondo, gerra
|
zer
dan'. Gudariak ilda, emazteak alargun, seme alabak umezurtz, jendea ihesi eta izkutuka, asko erbestean eta giltzapean, erriak apurtuta, etxeak txikituta, gizon emakumeak itsu, erren eta elbarri, odolezko ibaiak, gorrotoak, piakazkeriak... zer etzan azaltzen kuadro artan.
|
|
Taldetxoetako ekintza arruntetan gelditzen gara. Ez dakigu Euskal Herria
|
zer
dan. Helbururik ezean galduta gabiltza.
|
|
" Gazteentzat zoramena eta eriotza itz utsak dira eta ez diete beldurrik. Horiek ez dakite
|
zer
dan alienazioa, zer dan betiko morrontza, eta bestalde, ain gertu jartzen diete atsegiña!".
|
|
" Gazteentzat zoramena eta eriotza itz utsak dira eta ez diete beldurrik. Horiek ez dakite zer dan alienazioa,
|
zer
dan betiko morrontza, eta bestalde, ain gertu jartzen diete atsegiña!".
|
|
Behin batean, Pikabea zenak, bestetaz ari zelarik, esan zuena datorkit gogora: " Batasuna
|
zer
dan galdatzen didazu, Pello Errota?". Badira, Jainkoari nahi dakiola, oraindik erantzunaz oroitzen direnak.
|
2002
|
|
" Eta ixilaren noizbehineko atsedentxua lez, haizeen astinaldi zoro alaia eta itsaso zabalen marrua eta kantuak, gizonek lo egin dagien, arrainek durundia
|
zer
dan ahaztu ez dagien..."
|
|
Aberrija
|
zer
dan eta zerk osotuten dauan, azaldu dogu. Abertzaletasuna aberri zaletasuna da ta, aberrijaren ezaugarri ta oñarri guztijak maitatutia da.
|
|
" Kresala"
|
zer
dan. Ona bere 211 eta 212" gn. orrialdetan irakurri daikezuna.
|
|
Euzkel joskereak eztabaida biarrik eztaukala uste dodalako. Euzkel joskerea
|
zer
dan leendik be ondo erabagita dago. Joskera arauak beteten alegindutia, orixe bai ba da gure gurari ta biarkuna.
|
|
Arratsaldeko bostetan edo izango da. Dana dala, izparringi onen beste orri alde baten irakurriko dozu
|
zer
dan edo ze eztan.
|
|
Diñogunan egi liskar antzaduna ba" da be, egija baño ezta. Itaundu dagiyogun aberkide bateri, aurrenetarikuai barik beste edozeñi abertzaletasuna, euzko abertzaletasuna
|
zer
dan edo ta azkatasuna berriro geugenatutia dala erantzungo leuskigu gastelarrak ostu euskubena atzera emon dagiskuben dirala abertzaletasunaren lanak. Araudijatzaz itaun egiten ba" dautsagu be, bardiña bere erantzuna:
|
|
Hor dagoz garabiak ailartuta, gogor, zerurantz begira; besangak luze, dangilizka, lan egitea
|
zer
dan be ahaztu jakela. Hor, zutunik etxe gorrilunak, urdin samarrak, grisak.
|
|
Ta baita eztiranak be. Euzko abertzaletasuna
|
zer
dan jakin dayen.
|
2003
|
|
Hau ezin itzul diteke gaztelerara eta inglesetik erderatzen diran liburuetan ezta agertzen. Inglesez irakurtzen eztuenak eztaki hau
|
zer
dan ere.
|
|
Sartzen eutson burua basatzan?... eztakit
|
zer
dan hori.
|
|
Ezkaitezan ibili aikomaikotan gu bion arte... Zer egiten duzu hainbeste jende ekartzeko zure klinika dontsu hontara, zuk, medizinäa
|
zer
dan e" re eztakizun horrek; neuk, zure aldean jakitun handi bat izanik, gehien gehienez hogei edo hogei ta bost eri baino ezin ditudanean bildu nere itxarongelan, eta hori bakarrik epidemiako egun zoriontsuetan?
|
|
Indixaba zurixek!... berari atseginen zitzaiona!... " Aa Inasi, Inasi, zuk dakizu
|
zer
dan neri atsegin zaidana. Sinestu ere ezin leike nola ikasi duzun gauzak nere gustora egiten...
|
|
Leon, orain artean, izen asko erabili izan doguz, Jaungoikoa
|
zer
dan adierazoteko. Bart beste izen batzuk aurkitu dodaz.
|
|
Ez da nahikoa! Ez egizu ahaztu, Leon anaia horrek, Jaungoikoa
|
zer
dan: Ez da sekula nahikoa.
|
|
" Bakearen aldeko eguna" da hau. Eta, nik esan beharrik ez dago, guztiok dakizue, ondo baino hobeto, bakerik eza
|
zer
dan, eta bakearen preminea ze gorria dan gure artean egunotan. Gure artean eta mundu osoan.
|
|
Amaitzeko, liburu hau talde baten lana dan ezkero, esan daigun bakotxarena
|
zer
dan: idazle ta idazlanen hautatzea hiruron artean egina da, J.A. Etxezarraga be tarteko zala; Azterbideak eta Ariketak, Jon Kortazarrek eta Aitor Etxebarriak egin ditue; gainerako dana, eta zuzendaritza, Karmelo Etxenagusiarena da; akulari ta bultzegile, Ander Manterola ta Adolfo Arejita; eta, beste laguntzaile batzuen artean, argi emoilerik mesedegarriena, Lino Akesolo.
|
|
Antologia honetan ez dogu Testu Azterketarik jarri. Aurrekoan erakutsitako bideak betiko balio dabe; gainera, bosgarren mailara orduko, gure ikasleok badakie azterketa hori
|
zer
dan eta zelan egin behar dan.
|
|
San Inazioren denporan bezela, gure herriak badaki, gaur be,
|
zer
dan barrutiko zatiketa: zer diran oinaz eta ganboatar barriak; zenbat odol errugabe ixurtzen dan gure kale ta bideetan, anaien arteko gorrotoz; zenbateraino sartu dan herritar askoren bihotzetan bildurra, etsipena, etorkizunaren aurrean itxaropenik eza.
|
|
zer diran oinaz eta ganboatar barriak; zenbat odol errugabe ixurtzen dan gure kale ta bideetan, anaien arteko gorrotoz; zenbateraino sartu dan herritar askoren bihotzetan bildurra, etsipena, etorkizunaren aurrean itxaropenik eza. Badaki gure herri maite honek
|
zer
dan gazteen eta gurasoen arteko alkar aitu ta konpondu ezina; zer, lanik ezak dakarzan buruhausteak eta larriminak.
|
|
|
Zertarako
dan. Neure hitzaldi asko ez danak, aurretiaz idatzi be egiten dodaz, baina ez inon argitaratzeko asmotan, esan nahi dodana zehatzago eta laburrago esan ahal izateko baino.
|
|
" Folklore" hori
|
zer
dan. Eskolabako jendeen kulturea, edo, Azkueren esanera, herriaren jakintza.
|
|
Ikusi daigun orain, astirotxuago
|
zer
dan bertsolaria: Gizakume batek, bertsolari izateko, doe honeek behar ditu, batez be:
|
|
zati batzuk (Mezearen egunerokoa) beti bardinak ziran eta, ganera, euskereak han ekarren aldamenean latinezko testua, berba ta esaldi ilunak argitzeko lagungarri ezin hobea guretzat. Lau urtetan goizero, egunean, euskeraz irakurtea, badakizu
|
zer
dan. Urtearen azkenerako zenbat ordu diran?
|
|
Baina ia inok ez dakigu Eleizea
|
zer
dan, misterio bat da ta. Guk hemen, labur bada be, azken Kontzilioaren irakatsi nausi batzuk agertu nahi doguz.
|
|
Eskuetan dozun liburu hau
|
zer
dan eta zertarako egin dogun jakiteko, irakurri, arren, irakurle, hurrengo oharrok:
|
|
Bai, neu bere guztiz ikaratuta geratu nintzan atzo, telebistan ikusi nebanean. Horreek ez lurtarrak edo zoroak dira, eta ez dakit
|
zer
dan txarragoa beste batek.
|
|
Ez, gehienetan etxean egon be ez da egiten ailegaten nazanean, eta balego be... Gainera, ez dakit
|
zer
dan, baina hileak dira oso urduri ikusten dodala, kezkati. Baina nigaitik... ezelan be ez, notakaitik ez bada gero gerriaren gora-beherakoak areagotu zituen, grinatsu.
|
|
Egia esan, irakaskuntzan neuk be ez dot egiten, seguruenik... Lehenago kalte egitea
|
zer
dan zehaztuko bagendu. Zer da AEBentzat kalte egitea?
|
|
Mmm, punky bat daukagu klasean... Badakizu hori
|
zer
dan?
|
2004
|
|
Euskaraz ez: jakiña da
|
zertan
dan liferentzia, eta ez diot ekingo. " Ikus dezagun", beraz jatorragoa da" ikusi dezagun" baño.
|
|
Eta arkaismo
|
zer
dan erabakitzean, gogora gaitezen beti Nafarroa’z, Lapurdi’z, Baxenabarre’z eta Zuberoa’z. Eta orrela guk uste baño askoz ere biziago arkituko ditugu euskeraren berezitasuna eta jenioa, ezen ez Gipuzkoa eta Bizkaia bakarrik aztertzen ba ditugu.
|
|
Euskal Herria horren berde izanik, nola ez izan guk hitz jator eta" garbi" bat? Ez dakit
|
zergatik
dan. Baiña ba liteke euskaldunok, ikusmenez berez berdea ikus ahal izan arren, urdiñaren eta oriaren arteko frekuentzi horri kasorik ez egitea gure hizkuntzan; eta hortatik euskaldunok, ez berde ri dagokion hitzik (eta ez ideiarik!) ez izatea.
|
|
Hizkuntzaren billakaera eta aberastea geldiarazia baldin bada(
|
zergatik
dan oraingoz kontutan hartu gabe), tresna izan behar zana, eragozkarri billakatzen da: mintzabide eta zerbitzari izan beharrean, hizkuntza oztopo bihurtzen da, eta herrikideen arteko eta kanpotarrekiko hesi.
|
|
Niri amurrua emoten eustan. Ze, alako juezak ez daki
|
zer
dan guzur bat eta zer dan ipuina. Gure aitak ipuinak kontetan ebazan, ez guzurrak.
|
|
Niri amurrua emoten eustan. Ze, alako juezak ez daki zer dan guzur bat eta
|
zer
dan ipuina. Gure aitak ipuinak kontetan ebazan, ez guzurrak.
|
2005
|
|
Solaskideek esan deutsienez Fuerteventuran dagoz, Fuerteventurako harrera etxe baten. Fatimak ez daki jakin
|
zer
dan Fuerteventura, ezta non dagoan be. Jakin dakien bakarra zera da, ez zala eskolan ikusitako mapatan agertzen, beraz etxetik urrin samar behar dauala izan.
|
|
Baie ale asko bai. Badakik
|
zer
dan...
|
|
–Bayakiñat
|
zer
dan... Zizpo...
|
2006
|
|
Guraso bati baino gehiagori susmoak eragin deutsazuz, baina, zuk, Jon, zure alaba besoetakoa benetan maite zenduan. Higuina sortarazoten deutsue horreek guraso zuri guztiek, umeen jabe diralakoan dagoz,
|
zer
dan on eta txar dakielakoan dagoz eta umeak hilten segitzen dabe. Jainkoz eta legez josi dabez, eta nagusitan gorrotatuko gaitue.
|
|
Aspaldian igaro zan eskolako umeak tropelka kremazko ttuttuak erosten etorten ziraneko sasoia. Orain, egia esan, ume gehiago ikusten da auzoko kaleetan, etorkinai esker, baina ume horreek oraindino ez dabe ikasi
|
zer
dan kremazko ttuttuak jatea, atzamarrak eta ezpan ertzak kremaz zikintzea, eta hainbat gitxiago, zer zan azaletik eben urun zuri zuri azukreduna jertsetik botatea. Gaurgero ezinezkoa izango dabe, Joxek dendea itxi egin dau eta.
|
2007
|
|
Hemen natureak berak badauka zeozer, bakea, gelditasuna, nasaitasuna. Gatxa da jakiten zehatz mehatz
|
zer
dan, baina desbardina da. Hurrengo egunean beste ibilalditxu bat egin dogu.
|
|
Hotelera ailegau, eta etxe zahar zahar bat ikusi dogu. Kuartuan ohe bi; ohean jesarterakoan jakin dogu koltxoi zaharra
|
zer
dan. Koltxan orbanak dagoz, garbituta be kendu ezin diranak (hori pentsau gura dogu).
|
|
Goian izarrez beteriko zerua dogu. Gauez igarri dogu
|
zer
dan baso subtropikala: sastadak eten barik igarri doguz gau osoan, azala zulotzen, odola ateraten eta azkurea ixten ibili dira eulitxuak.
|
|
Basoan apur bat baino ez gara sartu, gogoa daukat baso barrenera sartzeko. Hil baino lehen neuke jakin
|
zer
dan holako baso batez inguraturik egotea ordu batzuk baino gehiago. Ez dot sekula izan holako baso baten sartzeko aukerarik, nigandik urrun egon da.
|
|
Neskato bat berbetan hasi, eta" jentila" entzun deutsagu berben artean. Harrituta itaundu deutsagu ea
|
zer
dan" jentila". " Arranoa", esan deusku.
|
|
Ez dakigu
|
zer
dan koral bat?
|
|
Zuen kontzertu batera joan behar, benetan
|
zer
dan jakiteko.
|
|
Nere lan au" erdelkeria" irudituko zaizu bear bada; ala gertatzen bada, esaidazu eta orain gutxi norbaiti idatzi diodan eskutitza bialduko dizut. Ba dakizu kittarra jotzea
|
zer
dan. Ba dakizu kittarrea errezena nola jotzen dan euskera lanetan:
|
|
Ez? Orduan ez dakizu oraindik Olabide’ren geometria jatorra
|
zer
dan.
|
2008
|
|
Pekatua
|
zer
dan eta zer ez dan adierazoteko, sekula ondo ulertu ez neban erretolika erabilten genduan kantuan. Hau da arreba monjearen laguntasunaz osotu dodana:
|
|
Sagardao gozoaren mozkorra
|
zer
dan be ederto ikasita gengozan. Edan bai dzanga dzanga, baina gero belaunak makal eta beherakoa sarri.
|
|
|
Zer
dan zentzunen gogoramena! Holako katiluan gosaltzen dodanetan, antxinako zaporea bera jatort ahora.
|
|
Burdiaren pertikan larakoa sartu, esan dot lehentxoago. Larakoa
|
zer
dan entenditzea ez da gatxa. Burdiaren pertikeak zuloak izaten ditu.
|
|
Txakur emea egoan baserrietan ez zan giro izaten. Altan jarten ziranean, inguruko txakur ar guztiak etxe ingurutik kendu ezinik ibiltea
|
zer
dan baekien gurean.
|
|
zertan jarraituko dot! Eta, akaburako, andra edo emakume horreri, sakelako telefonoagaz berba egiten dagoala, Gari izena esaten entzun ei deutso, ez dakit
|
zer
dan be izen hori eta?
|
|
// esate omen tzun/ mundua
|
zer
dan? / I ba hauxe da mundua/ hola itten omen tzun/ > (B.A.) B B
|
|
Ez neguan otzegi, ez beroegi udan. Emen eztakigu eztula
|
zer
dan[...]. Osasun erri ta ondasun erri da au.
|
|
Euskerazko paper au arguitaratzen asi guiñeanean bertako [Errenteriako] lagun batek esan euskun: «Emen, nere iritzian, arrera ona eguingo zaio euskaraz atera dezuten paper orreri, baldin guipuzkoarrez jarten badezute beraren erdia,
|
zergatik
dan oso euskerazalea emengo jende guzia; eta gaiñera ikusten degulako, itsuak eta beste zenbaitek ekarten dituzten euskarazko bertso-paperak, berealassen saltzen dirala». Alan guertatu da465.
|
|
Diotenez, Olabide Aitari ez omen diote bere nagusiak elezain edo «académico» izaten utziko. Au
|
zergatik
dan, errez igarri zenezake. Olabide euzkoabertzale sutsua dalako; ta gaurko jesuita españarrok Madrid, etiko agindu guziak artzeko azkarregiak diralako.
|
2009
|
|
Enbarazu hau
|
zer
dan esaten hasi behar dot gogorik, egiak zuzen esango dodaz ez dot esango guzurrik.
|
|
Ez dakienak ez daki
|
zer
dan ezkonduaren nekea, hau ez da ume negarrik barik txokolatea hartzea.
|
|
" Guardia egile, zelatari nintzan gau haretan. Inoiz soldadu izan bazarie, jakingo dozue, nik bestean,
|
zer
dan gauez guardia egitea. Soldadu gizajoaren logura eta neke minak!
|
|
Ba ete dakizue, irakurleok, estu bizitea
|
zer
dan. Ni ezezkoan nago; ez dakizuelakoan.
|
|
Baina Migel Ferminen narruan egon bazinie egon, jakingo zenduen oraingo
|
zer
dan estu bizite hori. Lar ondo be bai, enetxuok!
|
|
Gure Anton Zapatarik, ostera, emakumea
|
zer
dan ondo ezagutu, eta hiru lau berba gozo eta bigunkeriagaz laster baketu eban Zezili gaixoa. Baketu, poz adurretan ipini be bai, honako bertso honeek kantau eutsazanean:
|
|
Baina gizajoak ez ekien, antza,
|
zer
dan guda egitea.
|
|
Dana gertuten ebilen gogotsu gure Petronila San Juan aurrean. Eta kutxilloa eskuan hartuta oilotokira joaten ikusi bazendue, orduan jakin ahal zeinkien, irakurleok, sorgin bat
|
zer
dan. Anbotoko menditik urteniko bat irudian.
|
|
erantzun eutsen Txinpasek. Bazenkie jakin,
|
zer
dan holako autortza bat egitea! Nire bihotzaren zoriona!!!
|
|
Horren buruargia izanda, ez dakizu oraindino
|
zer
dan onen onena horretarako. Emoiozu jan edana zenbat gura, eta gortu, itsutu be behingoan egingo jatzu senarra!
|
|
Katilua estutuz eskuak epelduak zituenean, lokotxaren gizeneko bizkotxoak, hamar, sortuko zituen kajoitik, banaka, mahai gainera. " Ia Zabaleta,
|
zer
dan Euzkadi?" galdetu zuen kafesnearen keak lausotzen zizkion betaurrekoen gainetik behatuz. Lokotxa hondoratuko zen kafesnetan, Don Mateoren plazerezko murrungek gelako zokolu guztietan egiten zuten punpaka, lokotxa aterako zuen katilutik, eta behiaren gorotza iduri, bizkotxo bustia astunez erortzeko zegoenean, Don Mateok lepo joko azkar bat egingo zuen ahoan hartzeko mihia atera gabe eta mutikoen iritzia zen behiaren gorotza bezalaxe erortzen zela Don Mateoren ahoan.
|
2010
|
|
Zuri beltzekoan Basarrik, gure herri buruari kantatutakoak: donosti ezagutzen ez dunak/ zerua
|
zer
dan ez daki (ez dakit nola den zehatz baina azken puntua literalki kopiatuko nuke hemen).
|
|
ordun naiz bat bat ni. / Gaueko pakean egin ez duenak/ otoitza xortzeke,
|
zer
dan ote daki??; edo: –Indar oro batuz zer ote naiz ari?
|
|
Kozinerea ezkondu zen orduen dueña ipiñi ninduen,
|
zer
dan be eneuen jakin nik dueña ixetea. Gazte ixin ta halantxik ipini ostien.
|
|
ikus, esaterako, nola hasten duen sermoia: Ecusi>, nere Cristauac,
|
zer
dan escandaloa?, ta au ongui ezagutzeco uquitu> ditugu> becatu onetan erortzeco? (C 566).
|
|
Maitasuna da kulturen bihotzean sartu eta honeek barrutik eraldatu eta garatzeko baldintza. Maitasunak bereizi behar dau
|
zer
dan herria suntsitzen dauana eta zer garatzen dauana. Dinodan hau orokorra da, gain gainekoa, baina ikusi daiteke badagoala hor egiaren alderdia.
|
|
Ura zarra da onezkero, bizi baldin bada. Ez det geroztik ikusi ta ez dakit
|
zertan
dan? 30.
|
|
ordun naiz bat bat ni. / Gaueko pakean egin ez duenak/ otoitza xortzeke,
|
zer
dan ote daki?"; edo: " Indar oro batuz zer ote naiz ari?
|
|
" Bildurra
|
zer
dan eztakizula ibili zara, Santiago, ta eriotzea ezautu dozu bildurra baño lenago.
|
2011
|
|
baino seguru al gaude
|
zer
dan
|
|
Hantxe ikasi neban nik benetako unibertsala izatea
|
zer
dan nire ustez, jakina!. Jazoera batek emon eustan argitasuntxua arlo horretan.
|
|
Inasiren errepikapena dirudi Sortzez Garbiaren parrokian oraintxe bere ordezkoa egiten hasi barri dan Maria Angeles Markaidak be.
|
Zer
dan liburuaren tokia mugatua izatea!
|
|
Ni neu ez naz ausartzen ikusi eta" zapaldu" ditudan herrialdeak ezagutzen ditudala esaten, ez ditut ezagutzen eta, azal azaletik izan ezik. Zenbat diran Euskal Herrian, ez egun batzuetan bakarrik egon diranak, bertan bizi diranak baino, eta Euskal Herria
|
zer
dan azaletik be ez dakienak, eta ez dinot nik gura neuken Euskal Herria, bene benetako Euskal Herri anitza (askotarikoa) baino!
|
|
Eguen Santuz, Veneziako Patriarkeak emon eban Jaunaren Azken Afariko arratsaldeko Mezea. Eta
|
zer
dan! Bi ziran gure Jauna emoten ziharduenak... eta jaunartzeko lerro bakarra!
|
|
Eguraldi eguzkitsua egoala eta basora joan nintzan ume mordo bategaz. Laumugarrietara heldu orduko ezkerrerantz hartu eta Udalatx aldera joan ez danak ez daki
|
zer
dan naturaren edertasuna.
|
|
|
Zer
dan ardura zuzena hartzea! Nahiz eta Etxebarrin buru belarri sartuta egon gazteekin eta behar zanean Bernardinoren ordezkoak egin eta Mezea be domekero emon, behin be ez nebazan ikasi guztien izenak, Bernardino zalako zuzeneko eta benetako arduradun.
|
|
Nork esango eustan adreilu bat
|
zer
dan ez dakidan honi holako ur handietan sartuko nintzanik. Jose Lasuen izan balitz be...!
|
|
Orduantxe ezagutu neban beti oso seriotzat neukan Setien jatorra, harrokeriabakoa, umorea
|
zer
dan eta adarra joten be dakiana... zala.
|
|
–Jose, hik badakik
|
zer
dan Errepublika hori?
|
|
Gero otoitza
|
zer
dan eta zelan egin be bai,, lectio divina, azpimarratuz.
|
|
Eurak eta ez beste inork ez dauko hemen eskubiderik erabakitzeko nork jaio behar dauan eta nork ez esateko. Nork bizirik jarraitu eta nork ez,
|
zer
dan politikoki zuzena eta zer ez, zer dan Elizaren betebeharra eta zer ez. Gorrotoz beterik eta inbidiaz jota kukurruka ari dira?
|
|
Eurak eta ez beste inork ez dauko hemen eskubiderik erabakitzeko nork jaio behar dauan eta nork ez esateko. Nork bizirik jarraitu eta nork ez, zer dan politikoki zuzena eta zer ez,
|
zer
dan Elizaren betebeharra eta zer ez. Gorrotoz beterik eta inbidiaz jota kukurruka ari dira?
|
|
pertsonak gerran sufritzia
|
zer
dan
|
|
Zerbait adierazten du onek guztiak." Bost ajola zaio Unamuno’ri" jakitea" bera: gizona
|
zertarako
dan ez ba dakigu, ez dakigu ezer. Gizonarena ez beste danak sasi jakintzak dira berarentzat:
|
2012
|
|
Egia, horrela, ederrarekin eta onarekin lotuta dago: , egia, ona ta ederra, bada, iru aizta dira, ta ondore zuzenez alkarregandik banandu eziñak; olerkariak augaitik atsegin bitsetan gure gogoa jarri ez bakarrik, egia
|
zer
dan erakutsi ta onbidez zuzenazo bear gaitu? (Onaindia 1959c:
|
|
Zer ete da gaitasun ori, ederra dagian tasun eusgarri ori?
|
Zer
dan ez ba, dakigu be, iru adar ditula bai, esan gengike: erea, egia ta ona (Onaindia 1967:
|