|
2000
|
|
|
Ordea, aitonak ezentzuna egiten zion, edo bertze gauza bat entzuten zion, agian, zeren aitonak tabako gehiago eskatzen baitzion edo katoliko eta protestantei buruzko bertze errepuesta hura emaiten zion... edo errepuesta haren azken bi hitzak, hobeki: " Ipurdian zuloa!", hizketan gero eta gehiago nekatzen zelako, benturaz, edo auskalo zergatik, zeren
|
zer
dakit nik zer gertatzen zen aitonaren buruan...
|
|
|
Izan ere, denbora hartan, buru buruan sarturik nituen zure hitz haiek, jaun André, noiz eta kontseilatzen baitzenizkidan, atsegintasunaz denaz bezainbatean, neurria eta moderazionea, zeren plazerrarekin itsutzen zenak edireiten baitzuen, finean, desplazerra. Ordea,
|
zer
nekien nik plazerraz. Deus ez!
|
|
|
Eta haien eskakizun intimoez eta nire erantzun puruez?
|
Zer
zekiten nitaz. Eta orduantxe konturatu nintzen:
|
|
|
samin handikoa, suminezkoa ere bai. " Zuk", ekin zion,"
|
zer
dakizu nitaz?". Bonifaziok ostera, jaramonik egiteke:
|
|
2001
|
|
|
Ni kultura motz bateko ordezkari erudizio laburrekoa naiz:
|
zer
dakit nik heroiez eta traidoreez. Ezer ere ez.
|
|
2002
|
|
|
–Buf!
|
Zer
dakit nik! –barre egin zuen– Urrunetik baizik ez ditinat ikusi.
|
|
2003
|
|
|
Eta nik bizkarrak harrotu ditut.
|
Zer
dakit nik Patxi guapoa den ala ez, ez nago horretan pentsatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Edo agian zaintzapean zeukaten.
|
Zer
dakit nik! Kontua da Mireiak zerbait handia aurkitu zuen gauean bertan hilda agertu dela, eta bere ordenagailua ez dagoela behar zuen lekuan.
|
|
|
zergatik hil behar izan zuten Mireia? Zergatik ez zuten,
|
zer
dakit nik, bahitu edo. Baliagarriagoa izango zitzaien!
|
|
|
edo
|
zer
dakit nik.
|
|
2005
|
|
|
Hauek ez dute ezagutzen, ezagutzen dutenek ez dakite ezer. Neska honek ere
|
zer
daki nire lehengusuaz. Agian txortan egingo zuten, baina zer daki berak?
|
|
|
–Eta
|
zer
dakit nik. Berrogeita lau urterekin ez zuen lanik, ez emazterik, ez dirurik, ez ezer...
|
|
|
–Esan, esan, esan... eta
|
zer
daki ni bezalako atso zahar batek?
|
|
2006
|
|
|
Mendizale?
|
Zer
dakit nik, baina nik badaezpada ezin ahaztuko ditut lagun handi batek, gizonezkoa berau, duela gutxi, sabelean dudan hau ere mutikoa zela jakin zuenean aipatutakoa: «Ez duzu lan makala izango, mutikoak izanik, mutikoen tankeran ez hezten».
|
|
|
Benetakoak ziren haren arreta eta kezka, baina nik ez nekien zenbateraino zen jokabide zuhurra bihotza zabaldu eta, besterik gabe, gertatu berri zena kontatzen hastea. Umbertorekin egote hutsak lasaitasun handia ematen zidan, baina
|
zer
nekien nik gertatu zenaz. Zer Angelori buruz eta zer etxean sartu ziren baina nik ikusi ere egin ez nituen gizonen gainean?
|
|
|
Azterketa psikiatrikoa agindu zidaten... Aitak,
|
zer
zekien nire berri. Ez nintzen etxean egoten, hura ez ikusteagatik kalean egiten nuen lo!
|
|
|
Lutxana aldeko morroi bat, Roke izeneko bat, boxeorako zahartu xamarra. Ba... horixe, nire kontra aritu behar zuena gaixorik ei zegoan, gripeak jota edo
|
zer
zakiat nik. Eta konbate hura bertan behera ez uztearren koipezaku hura ipini zidatean aurrean.
|
|
|
Austin, Numaga, odol nahastukoa zenik, ezta ere. Elkarrenganako zituzten keinuetan biak elkarren besoetan izatekoak zirela igartzen zela begitandu zitzaidan baina,
|
zer
nekien nik odol nahastuko haiei buruz. Ordura arte Migel Leonis nor izan zen ere jakin barik nengoen eta.
|
|
2007
|
|
|
Edo alderantziz. Edo
|
zer
dakit nik.
|
|
|
Fitxa horretan, honako galdera hauei erantzunbeharko diete:
|
Zer
dakit nire herriaz. Nork osatzen du udala eta zein dabakoitzaren eginkizuna?
|
|
|
Eta nik eman ezin.
|
Zer
nekien nik non egongo nintzen bihar edo etzi?
|
|
2008
|
|
|
Aitak besoetan izanen ninduke jada, babesean. Barrutiari, aldiz, nire gogoak
|
zergatik
jakin gabe ni zailtzen, iraintzen alegia, uzten dio.
|
|
2009
|
|
|
Edo beste batzuk. Esaterako, eta ur sakonagoetan sartu gabe,
|
zer
dakit nik, irakurtzeari guztiz uztea. Kultura transmisioa hitz idatziaren bidezkoa izan beharrean, irudizkoa baino ez izatearena.
|
|
|
Aldeko edo kontrako emaitzek gorpuztu ohi dute kritiken izaera eta horrek bereziki sutzen du Lillo. Gerta daitekeenaz hitz egitea, batez ere galtzen ari zarenean eta azalpenak eman edo analisiak egiten dituzunean zure kontra jo dezakete zentzugabekeriak saldu nahi izan ditudala argudiatuz edo
|
zer
dakit nik. Ekaitza ari duenean irabaztea eta mingaina aho barruan gordetzea komeni izaten da.
|
|
|
Eta, bide batez, bertsolaritzaren arrakastarena. Entzuleek, bertsolaria desjabetzearen premiak hartuta, bertso bakoitzaren azken puntua aurreratzen dute beste diziplinetan iraingarria izanen zena, sinesgarriaren mugak oro hausteraino batek berea amaitzeko zera bota du, bihar joan ahal gara afaltzera, eta azken hitza esan aurretik pabiloiko denek bazekiten, nik izan ezik, ozenki jakin ere, afaltzera gonbidatu nahi zuela bestea, eta ez,
|
zer
dakit nik, bazkaltzera, paseatzera edo zinemara. Susmatzen hasi naiz ez ote diren hau dena bluetooth bidez jasotzen ari.
|
|
|
–Behin, orain dela hamar urte, zure lankide batek, zu bezala atzerritarra hura ere, honelaxe egin zuen: gaixotasun alu bat nuen... eta larria, orain bezala... txerto bat jarri zidan, estriknina, kafeina,
|
zer
dakit nik... zaldientzakoa edo izango zen, baina hori zuen kontua da. Biharamunean zutik nengoen.
|
|
|
Ondo daki nik ez dudala salatuko. Baina amak jakingo du asmatzen zer esan behar zaion beldurtzeko, sor litekeen eskandalua aipatu, delitua, kartzela,
|
zer
dakit nik... Bestela, nik hitz egingo dut amaren izenean.
|
|
|
Aldatuko ote nintzen zeozertxo? Urteetan bizi izan naiz arduratuta seme beleroa edo maritxua ote neukan, fraile joatekotan ote zegoen... edo
|
zer
dakit nik, ba, zergatik. Ezin nuen ulertu edo ezin nion igarri nondik atera behar zuen.
|
|
|
|
Zer
dakit nik, ez duten kasoan holako gogorik.
|
|
|
Baino neri seko kortatu nau galde horrek. Inpresaren martxa,
|
zer
dakit nik! Nik beti erran nautena egin dut, ez ziaten nere opinionea galdetzen, zenta batzuetan izango nuen zer errana.
|
|
2010
|
|
|
Gauza bera da datorren urtean zer egingo duzun galdetzen dizutenean.
|
Zer
dakit nik, agian ez naiz hemen egongo. Hala ere, nik artista zoragarriak ikusten ditudanean, adibidez, zirkuan, edo pailazo onak ikusten ditudanean, hori zoramena iruditzen zait.
|
|
|
Begiak ez ezik, baina, gizakiari buruz nuèn ikuspegia ere ederki zabaldu zidan idazlearen gogoetak! Izan ere,
|
zer
nekien nik bizitzaren inguruan. Ezer gutxi!
|
|
|
Chiapasen asko ditugu. Azken urte hauetan zalaparta dezente sortu dute, beren eskubideak aldarrikatzen eta
|
zer
dakit nik. Nire iritzia nahi baduzue, negarti hutsak dira, gobernuaren lepotik bizitzera ohituak.
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik! Amaia, benetan, hobe dugu hau guztia ahaztu.
|
|
|
Berari ere kasu hau interesatzen zitzaion, beti piztu izan baitzion halako grina bat pelikuletan ikusitakoa. Ibanek bere ama Rosari ere askotan galdetzen zion ea
|
zer
zekien nire aitari buruz, baina hark ere ezentzunarena egiten zuen, trapu zaharrak norberaren etxean astindu behar direla esanez.
|
|
|
Begiak ez ezik, baina, gizakiari buruz nuèn ikuspegia ere ederki zabaldu zidan idazlearen gogoetak! Izan ere,
|
zer
nekien nik bizitzaren inguruan. Ezer gutxi!
|
|
|
– Misteriorik gabea, tolesdurarik gabea, gardena,
|
zer
dakit nik!
|
|
2011
|
|
|
klandestinitateak, Saturno erraldoi baten gisa, guztiz irensten ditu bertan dabiltzanak. Baina
|
zer
nekien nik politikaz. Ez, ez neukan batere formazio politikorik.
|
|
|
Zer erakutsi die?, itaundu zuen Marcok.
|
Zer
dakit nik, esan zuen berriro Settimok, baimen bereziren bat, polizia karneta... Edo Paul Marcinkusen gomendiozko gutuna agian, eten zuen Carlak oso zorrotz.
|
|
|
Laprast luzea egin zuen gasolio putzu hartan, portu osoan zabaldu zen algara, mendiosteko ezkilak,
|
zer
nekien nik, Aleksandrak berak idatzirikoak, hutsa. Sexu ikastaro guztietan egona zen, dena zekien, bularretakorik erabili izan balu ez nintzatekeen askatzera deliberatuko, dena zeukan planifikatua.
|
|
|
–
|
Zer
zakinat nik. Museoren bati eman... zaborretara bota...
|
|
2012
|
|
|
–
|
Zer
dakizu nire familiaren ezbeharraz?
|
|
|
“Qué va, qué va”, ukatu nuen apal itxuran, kontrakoa esan behar nion arren. Baina
|
zer
nekien nik garai hartan... Orduan izan banitu gaurko egunera arte bata bestearen atzetik pilatu ditudan frogak, ezagutu izan banitu artikulu honetan azaltzen ari naizen detaile hauek guztiak...
|
|
|
Eta zuk
|
zer
dakizu nire negozioei buruz?
|
|
2013
|
|
|
–Seguru al hago?!?. ?
|
Zer
zakiat nik ba!??.
|
|
|
–Ez al daukazu Kimu bakarrik??. ?
|
Zer
zekinat nik ba... Kimu bai behintzat!
|
|
|
Ez daukat segurantzarik, baina goapoa, nazkagarriro goapoa dela esango nuke, gizonezko arruntoi narda, oka egiteko gogoa eragiten digun edertasun mota hori du. Emakumea banintz, ez nuke pauso bakar bat emango beragatik, pentsatu dut, baina
|
zer
dakit nik emakumeek zer pentsatzen duten. Berriro ordulariari erreparatu dio.
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik! Guztiok norabide bera har dezagun.
|
|
|
|
Zer
nekien nik, bada?
|
|
|
|
Zer
dakizu nire naturari buruz, dakizuna uste duzunaz aparte?
|
|
2014
|
|
|
Argi donea.
|
Zer
nekien nik. Argi donea.
|
|
|
|
Zer
dakit nik!
|
|
|
|
Zer
dakit nik. Baliteke.
|
|
2015
|
|
|
Zure belarri txiki eta sudur zapalari begiratuta, izan zintezkeen Percival; edo akaso Kay, traje apur bat handiusteko horrekin; edo, zure eskuen mugimendu dotoreei kasu egitera, zergatik ez, beharbada Galahad?
|
zer
dakit nik ba!
|
|
|
Zuk ez dakizu nor naizen ni. Zuk
|
zer
dakizu nitaz. De lo de los demás, qué sabe nadie?
|
|
|
Poloniera.
|
Zer
dakit nik.
|
|
|
Ahorik zabaltzen ez zuen arren lantzean behin hitzen bat edo beste elkarlotzen zirela iruditu zitzaidan. Kantukera berezia zuen, benetan; burmuinaren barreneraino sartzen zitzaidan, logura eraginez, edo nekea, edo pisua, edo
|
zer
dakit nik. Soinu hura gogotik kanporatzeko indarra egin nuen, buru belarri jokoan murgiltzeko.
|
|
|
Nokia bat behar dut. Gainera, idazkariak ez du
|
zertan
jakinik nire zenbait kontu. Traje, alkandora eta korbatak berriztu behar ditut.
|
|
|
–
|
Zer
zakiat nik, Inazio! Joan hadi heu, nahi baduk!
|
|
|
Argi argi zela Jainkoaren espiritua esan zidan, eta otoitzera berriro itzuli beharra zegoela: ez nengoelako ongi finkaturik, ezta hildura ulertzen hasirik ere (eta horrelaxe zen, izena bera ere uste dut ez nuela ulertzen eta), eta otoitza inola ere ez uzteko, hartan ahalegin handiak egiteko baizik, Jainkoak hain mesede apartekoak egiten zizkidanez gero; ea
|
zer
nekien nik Jaunak nire bitartez pertsona askori on egitea ez ote zuen nahiko, eta beste gauza batzuk (izan ere, aurrez iragarri zuela dirudi Jaunak nirekin geroago egingo zuena); eta erru handia izango nuela neure gain Jainkoak egiten zizkidan mesedeei erantzuten ez banien.
|
|
|
Dena dela, gauza horiek berak bezain benetan hartzen ez baditut ere, oso gogor egiten zait eragoztea:
|
zer
dakit nik, horrela ez ote dudan eragotziko arima haren on handi bat. Izan ere, sinets beza berorren aitatasunak, nire iritziz, ez duela bera dagoeneko espiritua; beti izan dut irudipen hori.
|
|
|
nire adin inguruko ziren Jon Lopategiren arrebekin masustak hartu eta jaten ari ginela, eta sasi arantzak atzamarra zulatzean" Dios" berba esan nuelako, eta neskek gure etxean kontatu zutelako biraoa bota nuela. Bost urterekin
|
zer
nekien nik, baina Jainkoaren ize" Gogoan dut zelako jipoia eman zidak aitak, lelokeria bategatik, oraindik espetxetik etorri berri eta makalaldia pasatzen ari zen hartan, horretarako bakarrik ohetik jaikita" na ezin zen alferrik erabili. Gerora, anaiek ere esaten dute, aita guztiz aldatu zen bai politikan eta bai jarreran.
|
|
|
Hark ez daki Eusko Legebiltzarrera Bilduren eskutik doanik, EHUko Juanjo Zelorio irakasleak bideratutako bidetik doa, eta orain Legebiltzarreko lehendakari Bakartxo Tejeriarekin akats diplomatikorik ez du egin nahi.
|
Zer
dakit nik Bildukoek egin duten edo egin ez duten prozedura akatsaz. Hirurak alderako oheratu naiz.
|
|
|
Gero, gozoki eta eztiki, ea
|
zer
nekien nik?
|
|
2016
|
|
|
–Pentsa gauzak eskutik joaten zaizkigula eta guk sarturiko izakiak modu izugarrian ugaltzen direla, batere jakin gabe nola ekarriak izan diren, eta belaunaldiz belaunaldi planeta hori betetzen dutela. Behin edo, haien jatorria adierazteko galderetako grina izanen dute, guk gure iturburuaz daukagun modu beraz, eta gure bidaiaren arrastoa inon ere ez bada agertzen, edozoin sineste mota sortu dezaketela pentsa, dibinoki agertu direla, ala hutsetik aroz aro eraiki direla edo,
|
zer
dakit nik. Nola kontrolatu hori beraz eta halako sinesteak ez sortzeko zer egin?
|
|
|
Esnetan irakiten utzi ditzakegu gure ametsak eta biharamunerako arroz esnea gertatu.
|
Zer
dakit nik: gerezi pikorrak paperean lehortzen utzi;
|
|
|
Esaten du ere noizbait aita on bat izango naizela baina
|
zer
dakit nik.
|
|
|
|
Zer
dakizu nire bihotzaz?
|
|
|
Zer?
|
Zer
dakizu nire...?
|
|
2017
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik, bada! –botatzen du ertainak.
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik Rose eta hiri buruz. Esaidak!
|
|
|
–Bada, Iparragirre Agirrebarrena familiaren karpeta bilatu,
|
zer
zakinat nik.
|
|
|
–Galdera bat, inspektore –erran zuen Drexlerrek–
|
Zer
dakizu niri buruz?
|
|
|
|
Zer
dakit nik?
|
|
2018
|
|
|
–Txo, ba ya izango zirelako helduak, eta igual formalduko ziren, ezta?
|
Zer
dakit nik, txo.
|
|
|
–Txo, ba ya izango zirelako helduak, eta igual formalduko ziren, ezta?
|
Zer
dakit nik, txo.
|
|
|
|
Zer
dakit nik.
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik, Bakunin, Pakumin..., berdin dit. Jakin dut sekta arriskutsu bateko kidea, edo sortzailea, edo holako zerbait izan zela.
|
|
|
–
|
Zer
dakit nik..., ez dut biopantaila alu hori ikusten.
|
|
|
(off)
|
Zer
dakit nik. (on) Hanka sartzen dutbeti.
|
|
|
–
|
Zer
dakizu nire aitari buruz?
|
|
|
Ez, zirujau edo neurologo batera joan genuke.
|
Zer
dakit nik.
|
|
|
|
Zer
dakizu niri buruz?
|
|
|
|
Zer
dakit nik?
|
|
|
Baina
|
zer
nekien nik orduan?
|
|
|
|
Zer
dakit nik hiletez?
|
|
2019
|
|
|
|
Zer
dakit nik! erantzuten dio Huckleberryk erdi izututa.
|
|
|
Ez dakit.
|
Zer
dakit nik zer egingo nukeen!
|
|
|
Maria Sara doktoreak ere irribarre egin zuen, Ez, ez dago aldaketarik, den dena bere tokian dago, txukun, zehatz. ...itzen zaidala, Zure desbideraketa hura baino absurdo handiagorik ezagutzen al duzu, Ez dezagun nire desbideraketaz hitz egin, Horretaz gehiago hitz egingo ez bagenu ere, nahiz hemen duzun ale honek beste gainerakoek duten akatsen zuzenketa eduki, edizioa erabat suntsituko bagenu ere, nolanahi ere, egun hartan idatzi zenuen Ez hura zure bizitzan egin duzun ekintzarik garrantzikoena izan dateke, Zuk
|
zer
dakizu nire bizitzaz, Deus ez, hau baizik ez, Orduan ezin dezakezu nire bizitzaren gainerakoaren garrantziari buruzko iritzirik eman, Egia da, baina esan dudana ez da hitzez hitz hartu beharrekoa, adierazpen enfatikoa zen, betiere solaskidearen adimenaren laguntza behar duten horietakoa, Ez naiz oso adimentsua, Hori ere beste adierazpen enfatiko bat baizik ez da, ez diot duena baino balio handiag... Raimundo Silva zutitu egin zen, gabardina, artean kendu gabea, lisatu zuen, Nirekin beste gairik mintzatu behar ez baduzu, ni banoa, Eraman ezazu zure liburua, ale bakarra da.
|
|
|
Bai, esate baterako,
|
zer
dakit nik, argia joatea, kar kar?
|
|
|
–Eta
|
zer
dakit nik?
|
|
|
" Eta
|
zer
dakit nik?" Horixe da Aneri gehien entzun diodan esaldia. Esan nahi du badakiela baina denbora pixka bat eta ardo asko behar dituela ozenki esateko.
|
|
|
Zure pertsonaia aldatuko dugu, esan zuen. Ia mugitu gabe antzeztuko duzu, dorpeki, zurrunduta bazeunde bezala, eta esango dugu horrela zaudela, ba,
|
zer
dakit nik, ziztada egin dizulako, ba, armiarma biolinista batek... Ezta pentsatu ere!, erantzun zion Florinak guztiz suminduta.
|
|
|
Guru hari hori entzuteak ez zion grazia zipitzik egin. Tira, kontua da guru edo santoi edo dena delako haiek, beren otoitzak amaituta, gonbita egin zidatela sorginkeriako erritual batean, edo
|
zer
dakit nik, parte hartzeko, eta azti haietako batek esan zidan: orain, piramidetik jaisteko, zu zeu izango zara sugearen burua, hemen gauden guztien artean altuena zu baitzara, zioen, eta gutariko baxuena sugearen isatsa izango da, eta han hasi ginen denok jaisten, denok abesten, denek nik esandakoa egiten, denak nire atzetik, gatzaturikoa gatzgabetzeko, hemen dena baitago" gatzatua", hau da," sorgindua"...
|
|
|
|
Zer
dakizu nitaz?
|
|
|
Ideia bat besterik ez zen,
|
zer
dakit nik.
|
|
2020
|
|
|
|
Zer
dakit nik ba! Gero eta gazteago hasten direla pattarrarekin dio mundu guztiak!
|
|
|
Alde guztietan kanoiak, eskukanoiak, morteroak eta
|
zer
dakit nik...
|
|
|
|
Zer
nekien nik, baina, egun hartan izorratu nuela nik neronek, eta bakar bakarrik gainera, neure burua.
|
|
|
Edo. Eskarmentua, higadura, estrategia, adina,
|
zer
dakit nik. Erran nahi baita tocado ak eta agua k tartekatzen hasi ginela gure sukaldeko kalendarioetan.
|