|
2000
|
|
|
Hauxe: "
|
Zer
axola zait niri Rafael bat eta mila Rafael galtzea, baldin seme galdua berreskuratzen badut?". Eta hirea ez duk ohorea, baina koldarkeria, zeren eta ez baitiok buru egin nahi heure hutsari eta heure bizitzan huts egin izanari.
|
|
|
Ez nuke, hala ere, hemen eromenaren laudoriorik egin nahi batik bat, laudorio hori aspaldian egina zelako, idazle holandar batek eta dotore asko gainera; soil soilik eskatu nahi nizuke, irakurle maitea, adinak ematen dituen pribilejioez balia  tzeko baimena, modurik arrazoizkoenean betiere, gehiegikeriarik gabe.
|
Zer
axola dizu, egiaz, nire lizentzia txikiak. Aldatzen al du horrek zerbaitetan kontakizunaren moldea edo nondik norakoa?
|
|
|
Zehazgabetasun xume horiek aldatu egiten al du, akaso, oinazearen zentzu sakon sakonekoa? Negu edo uda, udaz  ken edo udaberri, eliza gotiko ala kartoi harri faltsu,
|
zer
axola dio, eguzkia bere orbita betiberdin azkengabean jira eta bira badabil. Aldatuko al du hamarkada baten gorabeherak errekastoaren ubide mende eta medeetan zehar zizelatua?
|
|
|
Ez al da beti tirania boterearen arma bat izan?
|
Zer
axola dio eguzki ala euri, tiraniak beti bere legea ezartzen duenean. Zer, lekuak nola duen izena, leku guztietan tiraniaren borreroek izen bera badute?
|
|
|
|
Zer
axola niri zientzia, jende hori egon, badago, bai, eta kitulis. Ezin dugu errealitate hori ezkutatu.
|
|
|
|
Zer
axola du
|
|
|
|
zer
axola dute
|
|
|
Bestalde, halaxe zen, noski. Haiei berriz,
|
zer
axola zien. Familiakoak al ziren?
|
|
2001
|
|
|
Uste dut gainera, gaiztoak bereizterakoan, gaiztoari izen jakin bat egokitzerakoan eta herrialdearen izena asmatze orduan... elkarren parean dabiltzala.
|
Zer
axola zaio Bushi Afganistan izan, izan Pakistan, edota Apakistan izatea. Bidania, Goiatz edota Bidegoian bonbardeatzea adinaxe.
|
|
|
|
Zer
axola zaio konpromezua polizien tiro artean bere bihotza erreboluzioaren bandera legez ezkutarik gabe ihes doan mutilari?"
|
|
|
|
Zer
axola zaio konpromezua polizien tiro artean
|
|
|
" Baina
|
zer
axola zaio zigor zeldetan dagoenari urtaroen aldaketa" (GP, 9)
|
|
|
Zer loria handiago carpe diem ahal den luzeena bizitzeabaino?
|
Zer
axola heriotzaren ondorengo loriak eta iraganeko iturrietan egarriaasetzeak, bata zein bestea momentuko atseginaren etsai porrokatuak direnean?
|
|
|
Neronek uste dut naiz eta aiz lehenago* naiza eta* aiza izanak direla; gaurko izan, berriz,* eizan. Eta
|
zer
axola du honek hemen darabilgun auzian. Ahuntzaren gauerdiko eztulak baino gutxiago.
|
|
|
ea unificación eta unidad ez ote ziren desberdinak, izan zen haren argudioa. Baina, euskaraz ari banaiz,
|
zer
axola zait nik hitz bakar baten bitartez adierazten dudana, edozeinek uler dezakeelarik, erdarazko batez, biz ala ehunez ematen den aditzera?
|
|
|
– Eta
|
zer
axola du horrek. Leku bakartia zuan, Bilboko aldirietan.
|
|
2002
|
|
|
Lan hau nahiko bitxia iruditu zitzaion Pertseori, ezin baitzuen sinetsi hori izan zitekeenik abentura aurrera eramateko lanik egokiena.
|
Zer
axola zion ezkutua leun eta dotore egoteak ala ez egoteak gorgonaren atzaparkadak jasateko bezain sendoa izanez gero. Eta, hortaz, zertarako jarri behar zuen ezkutu madarikatu hura aurpegia bertan ikusi ahal izateko bezain distiratsu?
|
|
|
Erantsiozu orain horri, Krisiporen arauan zilegi dela astialdian bizitzea; ez dut esan nahi astia nozitzea zilegi denik, hautatzea baizik. Jakintsua ez dela inongo herribatzan nahasi behar diote gureek;
|
zer
axola dio baina, nola datorren jakintsua astialdira, herribatzak huts egin diolako ala berak huts egin diolako herribatzari, ez baita edonon aurkitzen herribatza izan lukeena. Seguru egon, ez dela herribatzarik izango bilatzaile asegaitzentzat.
|
|
|
–Eta hiri
|
zer
axola zaik? –jaurti zion Imanolek– Zerikusirik izango ez bahu bezala, gainera.
|
|
|
Nolanahi ere, bere kezka eta kontraesanak gorabehera, Manuelen ihesarena berdin berdin  erabakiko zela egin zuen kontu.
|
Zer
axola, beraz, baikor zein ezkor izateak. Okerrena barne dardara hura zen, mirari zela plaza erdian zerraldo erortzen ez bazen.
|
|
2003
|
|
|
Baina,
|
zer
axola niri besteek idazten, pentsatzen edo egiten dutena. Eta zer axola, orduan, besteei, nik pentsatzen dudana?
|
|
|
Baina, zer axola niri besteek idazten, pentsatzen edo egiten dutena? Eta
|
zer
axola, orduan, besteei, nik pentsatzen dudana. Ezer ere ez.
|
|
|
Ostera ere A ereduko eskola batera!!!. “Euskara apur bat badakite, baina
|
zer
axola du horrek!!!. Azken batean gaztelaniaz ere ondo moldatuko dira, eta ez dute gauza handirik galduko!!! ”.
|
|
|
–Eta
|
zer
axola niri Portueneko sokamuturra!!
|
|
|
Ez dakit zoriona ala zorigaitza den, alta! Baina
|
zer
axola, pozik nago ene Lakes solasaldiko kidearen aurkitzeaz, Atenako agoran ez baina Baionako geltokian! Une eztia iragan nuen orduan, Lisimakos, Melesias, Lakes eta Sokratesekin gerlako kuraiaz eztabaidan, Ziziliako espediziora joan aurreko biziko neure azken momentu eztia, egia erran.
|
|
2004
|
|
|
Askoz gehiago, pixkatxo bat gehiago.
|
Zer
axola gehiago asko da beti maitasunean.
|
|
|
Seguru pagotxaren bat topatuko dugula: elastiko bat bederatzi eurotan »berdin dio etxeko armairuan kamisetak sobran izatea», edo praka batzuk 18tan »agian guretzako txikiegiak dira, baina, merkeak direnez,
|
zer
axola dio». Eta harro kontatuko diegu lagunei zer nolako maukak erosi ditugun, haien gibelean dagoenaz batere arduratu gabe.
|
|
|
Botere politikoaren eta sozialaren itzala eta legitimitatea eskuratua duen hizkuntzaren kasuan ez dago, itxura denez, hizkuntza menderatzailea derrigorrezko bihurtzeko eragozpen moralik.228
|
Zer
axola dio, delako hizkuntza gailendu hori, hizkuntza politika totalitario batek eragindako etnozidioaren fruitua izatea. Ezta fitsik ere.
|
|
|
Baina, ikusi ahal izan dugunez, euskaltasunaren (euskarak eta euskal kulturak osatutako izaria) ikuspuntutik ez du arreta handirik pizten planteamendu horrek:
|
zer
axola dio, izan ere, gizarte politikoaren kulturak eskain diezaiokeen aniztasunaren kontu horrek, euskaltasunaren arabera bizitzeko aukera arrastorik ez duenari. Planteamendu horrek zentzu osoa izango du apika erdarazko abertzaletasunaren irizpidean; hala ere, euskaltasunaren aldetik ikusita ezin esango dugu erakargarria denik.
|
|
|
Horregatik edo,. Badirudi halakoxe ezaxolaz hartu dutela Egunkaria ren ixtea gure demokraziek?.
|
Zer
axola dio indioaren patuak. Normaltasunaren paradigma kritikatu berri dugu guk, eta Pablo Sastrek, berriz, euskaldunaren egungo patua indioarenarekin parekatuko digu:
|
|
|
Eta zuri
|
zer
axola zaizu?
|
|
|
Ona beste bide bat; eta, egia esan, iruetan segurena.
|
Zer
ajola guri itz kultoen jatorria. Aita Villasante’ren itzak berriz aipatuz" bada gauza bat gure euskaltzaleak agi danez jakin nai ez dutena:
|
|
|
" Bai, euskera inportantea da, noski. Baiña, egia esateko,
|
zer
axola du" zaldi" soiñua edo hotsa emateak (z+ a+ l+ d+ i), ala bere ordez" caballo" ren soiñu zerrenda emateak (c+ a+ b+ a+ l+ l+ o). Ahoa, edo mingaiña, edo sapaia, huntara edo hartara jarri; eta, zer?
|
|
|
Bataioetan bezela, mutiko huni Joanes, neskatxa hari Ixabel, eta abar.
|
Zer
axola duke izenak izanean. Izena eta izana bi...
|
|
|
Del Vallek sorbaldak goititu eta hasperen akitua egin zuen:
|
zer
axola zion horrek, azken batean?
|
|
|
–Familiari buruz?
|
Zer
axola zaiek nire familia?
|
|
|
–Ez da erraza galdera horri erantzutea, batez ere gerran borrokatu ondoren... Dena den,
|
zer
axola du horrek?
|
|
|
|
Zer
axola zuen herriak, zer arrazak edo, komunisten kasuan, klase borrokak. Halako inozokeria pila bategatik infernu ilun batera amiltzear zegoen Europa.
|
|
|
–Nire gizonak ez dit... –Müllerrek kopeta belztu zuen–
|
Zer
axola du horrek?
|
|
|
–Berriro ere kontu hori? –galdetu nion– Baina,
|
zer
axola...?
|
|
|
–Hogeita bat –erantzun nion, datu horrek
|
zer
axola izan zezakeen asmatu ezinik. Aitak niri besotik heldu, eta aterantz egin zuen urrats luzeka.
|
|
|
Lapur zezatela nahi zutena!
|
Zer
axola berari! Gau hartan frogatutakoa ordenagailuan idatzita zegoen, eta, are garrantzitsuagoa zena, bere buruan.
|
|
|
Edo: "
|
Zer
axola zait aukeratzen ez banauzu ere, nik zu aukeratu baitzaitut jada?". Eta beldurtzen ere hasi nintzen, halako batean, ezusteko mezu hura jaso nuenean:
|
|
2005
|
|
|
–
|
Zer
axola du horrek, unibertsoaren beste muturrean ere Bushekin topatuko bahaiz. Ez al dakin, bada, cowboy madarikatu horrek unibertsoa bereganatu nahi duela, Lurra bereganatuta gero?
|
|
|
Zuen oso gainetik dauden erabakietan sartu zarete.
|
Zer
axola du eskubideak?
|
|
|
Hezurra, ordea, ez dakit ukitu duen.
|
Zer
axola du horrek, orain ez badago ezer han. Amets Olazar naiz benetan?
|
|
|
Bestalde, berak ere ez die ezer erosi ez aita amei ez osaba izekoei. Baina horrek, beste bidaia mota batean garrantzia izango bazuen ere,
|
zer
axola du orain?
|
|
|
Bere buruari ere ziria sartzea litzateke.
|
Zer
axola berari Ainara edo fideltasun kontuak!
|
|
|
Ametsek adierazitako zuhaitzera joan eta haren laguntzaz gora egin du.
|
Zer
axola berokia apur bat gehiago lohitzea. Goraino iritsi eta, bitan pentsatu barik, kalera salto egin du.
|
|
|
–Ni nola nagoen? Eta zuri
|
zer
axola?
|
|
|
Baina domeka izango zenez,
|
zer
axola?
|
|
|
–Eta
|
zer
axola du horrek? –galdetu zuen.
|
|
|
–Nire bizitza duk,
|
zer
axola beraiei. Zer axola hiri?
|
|
|
–Nire bizitza duk, zer axola beraiei?
|
Zer
axola hiri?
|
|
|
Une honetan, jauzi txiki bat egingo dut denboran,
|
zer
axola aurrera edo atzera, ezen nork esango du zein leku hartzen duten denborek denbora galduaren errautsak haizatzen ari garenean. Euria harri artean bezala lerratzen dira lur azpira denbora horiek.
|
|
|
Hilabete batzuk aurrera egin, urte batzuk atzera...
|
zer
axola denbora zehatza, hau ez baita kronika historikoa, arimaren denborak beste data batzuk baititu, beste neurri batzuk, itsas uhinen antzekoak, baina haien tarte berdintasunik eta norabide beti berdinik gabe.
|
|
|
|
Zer
axola zaigu bestalde Samuel Beckettek Bigarren Gerla Handian Parisen zegoelarik, bere jaioterriaren neutraltasunaz profitatu beharrean, frantses gehienek ez bezala erresistentzian parte hartu bazuen faxismoaren aurka. Zer eransten dio horrek, eta horrek bezala bere zintzotasuna frogatzen duten beste zehaztasun aunitzek, Godoten begi ra, Malone hilurran, edo Aipagaitzari, laranja bat mahain gainean bezain borobilak eta argiak baldin badira?
|
|
|
Luperi ez zaio hainbeste iruditzen, bederen. Eta
|
zer
axola dio horrek, tartean maitasuna, edo behintzat, erakarmena baldin badago. Gizonezkoa benetan erakargarri zaion bitartean, Luperi bost axola dio adinak.
|
|
|
– Eta zer, Damian,
|
zer
axola dio horrek. Aspertu egiten zaitut beharbada –esan zizun Lupek, tristezia lurrun bati supituan leku eginez eta Vèroniqueren izena aitatzera ausartu ere egin gabe.
|
|
2006
|
|
|
Alta, ez dirudi, zure identitate espainolaz dudak dituen lehena zarenik. Egia esan, espainola izan ala ez,
|
zer
axola zaizu hori zuri?! Zer axola zaie beraiei?!
|
|
|
Egia esan, espainola izan ala ez, zer axola zaizu hori zuri?!
|
Zer
axola zaie beraiei?! Ulertzen ez duzuna da, euren identitatearen arazorik ez omen duten horientzat, zure identitatea zergatik den hain arazo garratza.
|
|
|
Anek hasperen egin zuen. Azken batean, bere seme bakarraren hiletara agertu ez bazen,
|
zer
axola behar zion bere bilobak?
|
|
|
Besteren ohe kontuak
|
zer
axola ote zaizkidan galdegin dezake baten batek, arrazoiarekin gainera. Erantzuna:
|
|
|
Zertan aldatzen da kontua, Prusia, Errusia ala Austria?
|
Zer
axola guri zeinena den, duintasunik eta kemenik gabeko labezomorroak bagina bezala, oinpean gauzkan hanka. Gobernu ustel bat jarri digute, gurea dela esanez, agintari txotxongilo batzuk besterik ez direnean.
|
|
|
Hauek ere gera daitezke gure etxearekin eta, horri gutxi iritzita, goitik behera birmolda lezakete, oraingo hormak bota eta berriak eraikiz. Eta
|
zer
axola zuri orduan, Miren?
|
|
|
Etorriko da, ordea, berriz modan jarriko diren garaia. Zuri, Maite,
|
zer
axola zaizu moda, baina, azken bolada honetan. Hori ere egia da.
|
|
|
Ez dakit oraingo etxeko altzariak balioko ote duten honako.
|
Zer
axola du, baina. Moldatuko gara nolabait; baldin eta etorri bagatoz.
|
|
|
Edonola ere,
|
zer
axola zait nire ataria, baina. Bihartik aurrera ni ez naiz hemen izango.
|
|
|
" Zerura bidali ditugu", erantzun genien lotsagabe.
|
Zer
axola ote zaie?
|
|
|
–Bukaerako muxu guztiak berdinak dira-eta!
|
Zer
axola gaurkoa galduta ere? –erantzun dio ahizpak.
|
|
2007
|
|
|
Bagdadeko liburutegi nazionalean milioi bat liburu gutxiago ei dago eta irakiarren ondare arkeologiko garrantzitsuenak desagertu egin dira. Baina
|
zer
axola du horrek egunero dozenaka hildako dauden herrialdean. Zer garrantzia izan dezake kultura idatzita gordetzen duten paperak gordetzeak heriotza merkatuetan saltzen den herrialdean?
|
|
|
Olaia nire laguna da eta ez dit deus ere kontatu. Gainera,
|
zer
axola zaizkizu kontu horiek, laster utzi duzu institutua eta. Laster Rakel itzuliko da, eta zu, etorritako bidetik.
|
|
|
Festa gonbidatuak gora eta behera. Eta niri
|
zer
axola, esaten dio MJk bere buruari. Hau agoantatu beharra ere.
|
|
|
Bada, ez daukat ideiarik ere!
|
Zer
axola diokolore batek edo besteak. Zer axola letrak era batera edo bestera dauden?
|
|
|
Zer axola diokolore batek edo besteak?
|
Zer
axola letrak era batera edo bestera dauden. Benetangarrantzitsua dena eta benetan balio duena, irudi horren gainean egiten den komunikazioa da.
|
|
|
Txillardegik kritikatu dituen «zakuzaleak» dira itxura guztiz gizon emakume gehienak praktikan.
|
Zer
axola dio etxe esan ala casa. Txori mota bat edo arrain klase bat desagertzetik salbatzearren mundu erdi ekologista altxatzen da protestaka; desagertzear dagoen hainbat hizkuntzagatik, ia inor ez da hunkitzen.
|
|
|
Etsai horri bi ezaugarri eratxikitzen zaizkio, gero saio guztiak darabilen argudiaketa eta terminologia, horiek bideratzen baitute: 1) horrek hizkuntzaren kontzeptu «zakuzalea» dizu, dio Txillardegik Z. S. Harris-en «hizkuntza bat ez da, a bag of words?, ez da hitz zaku bat» esakunearen ildoan1161 Zakuzaleari, zaldi esan ala caballo,
|
zer
axola dio. Zer axola, azken finean, Euskadi euskalduna ala erdalduna?
|
|
|
1) horrek hizkuntzaren kontzeptu «zakuzalea» dizu, dio Txillardegik Z. S. Harris-en «hizkuntza bat ez da, a bag of words?, ez da hitz zaku bat» esakunearen ildoan1161 Zakuzaleari, zaldi esan ala caballo, zer axola dio?
|
Zer
axola, azken finean, Euskadi euskalduna ala erdalduna. Pentsaera horren sakonean beste arrazoi bat dago, eta hori da zakuzalearen bigarren ezaugarria, funtsezkoa:
|
|
|
–
|
Zer
axola zaio, erantzun zion, zigarroari xurgada luzea hartuz?. Mendea betetzekotan, ez naiz neure burua zaintzen hasiko, ez zaizu hala iruditzen?
|
|
|
Eta haren aurreko agurea, Kropotkin?
|
Zer
axola dizu fatxa izan edo anarko abertzale sindikalista, ongi ordaintzen badu. Zuk egin ezazu zure lana, adinak berea egingo du-eta!
|
|
|
–irriberak berriro, masailak gorrituxeak?.
|
Zer
axola zaiok. Nik nahi dudan moduan esaten diat.
|
|
2008
|
|
|
Adibidez, niri bidaiatzea asko gustatzen zait eta jendeak maiz esaten dit: " Baina zuri
|
zer
axola dizu Donostian, New Yorken edo Londresen zauden. Ez duzu ezer ikusten!".
|
|
|
bertso azterketa egin zion, eta Beñardok gainditu zuen proba, ongi gainditu ere. Ikuspegi horretatik,
|
zer
axola zitzaion beste maisuaren, don Hipolitoren, azterketa gainditu ez izana?
|
|
|
Erori zen, baina, mundu hura, markes jaunaren benetako damuak bakarrik berreraiki zezakeena, berreraikitzekotan, eta joan ziren balsaren joan etorri airezkoetan lotutako gorputzak bakoitza bere aldetik?
|
Zer
axola zitzaion hura, ordea, markesa andereari, egoerari aurre egiteko Ama Birjinaren aldekotasuna bazuen. Gainera, berak ere, markesa andereak?
|
|
|
Ea, itsasorantz!
|
Zer
axola dio altxorrak! Itsasoko loriak nahastu dit burua.
|
|
|
Ezta pentsatu ere. Eta badator ere,
|
zer
axola du. Hau nire etxea da, neska.
|
|
|
bat gutxiago gure gizarterako. Guri
|
zer
axola nork bota duen intsektizida! Horrez gain, pentsa ezazu zer lan eta buruhauste emango zigun epaiketetan hasteak.
|
|
|
elkarrekikoak ulertzeko eta komunikatzeko besterik ez baldin bada hizkuntza, zertarako horrenbeste komeria?
|
Zer
axola dio espainieraz edo euskaraz bizi, bizi denak zerikusi gutxi baldin badauka hitzaren nolakotasunarekin. Instrumentu ikuspegi horren mende bizi diren abertzaleek ez dute askorik pentsatzen hizkuntza nazionalak kultura nazionalarekin daukan loturaz, nazio kulturak gizarte nazionalarekin daukan hartu emanaz, eta aurreko hiru faktore horiek lurralde eta historia nazionalekin osatzen duten ehunduraz eta barrutiaz.
|
|
|
LUKAS. (lotsati) Hiri
|
zer
axola din?
|
|
|
GERMAN.
|
Zer
axola dio horrek?! Kandidoren emaztea da eta kito.
|
|
|
Nahi duena egin dezake, ez?
|
Zer
axola dizu gaueko hamarretan edo goizeko bostetan itzultzen bada?
|
|
|
Diego Garcedo du azken fitxaketa sonatuena; sozialismo zentralistatik nazionalismo imaztarraren aldeko diskurtsoa egingo duen ahotsa, alegia.
|
Zer
axola zenbat ezagutzen duen euskal gizartea... Ongietorriko tertulian, Lapitzek Madrilgo komunikabideen ezjakintasuna azpimarratu zuen, Batasunari soilik eman baitiote Iparraldeko boz abertzale guztia.
|
|
|
Lasai ordea, lasai, zeren Ameliak jakingo du aita endredatzen, bai, bai, Ameliak asmatuko du aita poliki poliki berera ekartzeko bidea egiten eta orduan... Baina amaierak
|
zer
axola dio. Eskura ezazu eta jakingo duzu.
|
|
|
Erori zen, baina, mundu hura, markes jaunaren benetako damuak bakarrik berreraiki zezakeena, berreraikitzekotan, eta joan ziren balsaren joan etorri airezkoetan lotutako gorputzak bakoitza bere aldetik...
|
Zer
axola zitzaion hura, ordea, markesa andereari, egoerari aurre egiteko Ama Birjinaren aldekotasuna bazuen. Gainera, berak ere –markesa andereak– Inmaculada Concepción zuen izena, eta ez ote zitzaion izenari ohore egiteko garaia heldu, erabateko garbitasunean biziz, izenak izana?
|
|
|
Maisuak –Kaxkagorrik– bertso azterketa egin zion, eta Beñardok gainditu zuen proba, ongi gainditu ere. Ikuspegi horretatik,
|
zer
axola zitzaion beste maisuaren –don Hipolitoren– azterketa gainditu ez izana. Nor zen, izan ere, don Hipolito, bera –Beñardo– don Nadie bat zela esateko, baldin eta beste maisuak –Kaxkagorrik– errotik gezurtatzen bazuen hark esana?
|
|
|
–Ba hurrengoan saiatuko gaitun, emakumea,
|
zer
axola...
|
|
|
–Eta
|
zer
axola dio horrek ba.... Kar, kar, kar...
|
|
2009
|
|
|
Eta zer?
|
Zer
axola dio bukaera tragikorik ez badu. Klimaxik gabeko amaiera bada?
|
|
|
Gainera, kristautasunak irakatsi digu:
|
zer
axola zaigu mundu hori. Gu ez gara mundu horretakoak, beste mundu batera bidean goaz?
|
|
|
Nondik nora dago unibertsoan Erroma, zergatik, zein da unibertsoarentzat haren egitekoa eta zentzua?
|
Zer
axola zaio unibertsoari planetatxo hau, eta hor Atenas edo Erroma, edo ezer?. Grekoek eta erromatarrek ohartua zeukaten legez, hiriari azken finean jainkoek eusten diote (filosofia modernoagoen terminotan:
|