|
2013
|
|
|
a) Eta zuk," beti ongi nahi duenak maiz gaizki" dabilela jakinda,
|
nola
ikusten duzu zeure burua. Jo ezazu berriz ere taulara, eta jaso informazio hori hirugarren zutabean.
|
|
|
a) Zer sentimendu sorrarazi dizu entzundakoak? Zu izango bazina ahots horren jabea,
|
nola
sentituko zinateke jendeak zure kantua entzutean izan duen jarreraren aurrean?
|
|
|
2 Esapideak idatzi egin dituzue, baina
|
nola
ahoskatzen dira. Gelakide guztien artean, esapide horiek grabatu egingo dituzue.
|
|
|
Baina kontuz, galderak eta erantzunak nahastu egin dira!
|
Nola
berrantolatuko zenuke elkarrizketa, koherentea izan dadin. Eman segida bi gazteen solasaldiari, eskuineko galderak eta erantzunak ordena egokian kokatuz.
|
|
|
b.
|
Nola
gertatu da istripua?
|
|
|
2 Birtualak badira ere, horiek elkarrizketak dira, ezezagunen artekoak.
|
Nola
adierazi diote begirunea elkarri. Erantzun galderari bakarka, eta, ondoren, eztabaidatu gelan denon artean.
|
|
|
|
NOLA
JAKINGO DUT GALDERAK EGOKI ETA ZUZEN FORMULATZEN DITUDAN?
|
|
|
Bada, erantzunak beti egon du baitan; hau da, galderaren eta erantzunaren artean lotura eta ordena logikoa egon behar da. Gainera, aurrez aurrekoa bada, zaindu egin behar da
|
nola
erantzun agurrari, etab.
|
|
|
1
|
Nola
moldatu zara. Dagoeneko zer ikaskuntza duzu zeureganatuta?
|
|
|
Leku deskribapenak espazio bat nolakoa den azaltzen du, leku horretako elementuak izendatuz eta horien berri emanez. Baina
|
nola
izendatu behar dira elementu horiek. Bata bestearen atzetik zerrendatuz?
|
|
|
zer adjektibok adieraziko luke hobekien zure izaera?
|
Nola
deituko genioke gela hankaz gora duen pertsonari. Zeurea bezala dagoen gela bat partekatu bazenu norbaitekin, eta zure gustukoa ez balitz, adieraziko al zenioke?
|
|
|
a) Adieraztea erabakiko bazenu, zer esango zenioke, eta
|
nola
–
|
|
|
|
Nola
antolatuko dituzue galderak, kidearekin partekatu baino lehen?
|
|
|
|
Nola
zuzenduko zatzaizkiote truke kideari?
|
|
|
|
Nola
idatziko duzue maila?
|
|
|
a) Gelakideei ahoz azalduko diezu nor den eta nolakoa den zure truke kidea: izaera, zaletasunak, gustuak& Horretarako, idatz ezazu lagunaren deskribapen labur bat; aurrez aurre ezagutzen ez baduzu ere, adierazi
|
nola
irudikatzen duzun, unitatean zehar jaso duzun informazioaren arabera.
|
|
|
|
Nola
antolatuko duzu informazio hori?
|
|
|
|
Nola
egituratuko duzu ahoz adierazi beharreko deskribapena, zure gelakideek ulertzeko modukoa izan dadin?
|
|
|
1
|
Nola
moldatu zara eginkizun horiek egiteko. Zertan aritu zara ongi?
|
|
|
Eta egoera berrien aurrean,
|
nola
–
|
|
|
Izan ere, txakurrak lotuta joan zukeen, ez aske. Zalantzan izan duzue zer eta
|
nola
egin: jendartean zabaldu ala ez, albaiteroari laguntza eskatu, basozainarengana jo& Zuen etxea ez da betikoa txakurrik gabe, eta, zuek bakarrik, laguntzarik gabe, ez duzue aurkituko.
|
|
|
2 Binaka jarrita, txakurraren jabearen eta aurkitu duen pertsonaren arteko elkarrizketa egingo duzue, aurrez prestatu dituzuen galderei jarraituz. Erabaki nork emango dion hasiera elkarrizketari, eta
|
nola
; adostu esango duzuen guztia eta esateko modua.
|
|
|
1 Lortu al duzu Xei txakurra topatzea?
|
Nola
moldatu zara kartela egiteko orduan. Eta Xei galdu zen ingurunea deskribatzerakoan?
|
|
|
Zer,
|
nola
eta zertarako? 6
|
|
|
Eta egoera berrien aurrean,
|
nola
–53
|
|
|
Zer,
|
nola
eta zertarako?
|
|
|
Non bizi gara?
|
Nola
hitz egiten dugu?
|
|
|
2 Bizitzako une batzuk beste norbaitekin partekatzera goazenean, oso interesgarria izan daiteke beste batzuek bizi izandako antzeko esperientziak ezagutzea. Entzun dezagun
|
nola
bizi izan duen esperientzia hori Altsasuko zuen adineko gazte talde batek.
|
|
|
d)
|
Nola
–
|
|
|
|
Nola
ikusten duzu zure burua?
|
|
|
5 Eraldatu bigarren poema, honako baldintza hau bete dezan: bikotea elkarrekin dago berriz ere, eta poetak maiteari adierazten dio
|
nola
sentitzen zen hura falta zitzaionean. Kasu honetan ere, hautatu aditz egokiak:
|
|
|
b) Erreparatu esaldi hasieretako izenei; horiek kontuan izanik,
|
nola
izango litzateke maitasun istorio baten hurrenkera. Zerekin hasten dira maitasun istorioak?
|
|
|
Elkarren artean izan ditzaketen erlazioak ez dirudi oso agerikoak direnik; ala bai? Utzi zuen imajinazioari lan egiten, eta ea
|
nola
erlazionatzen dituzuen! Ondoren, bakoitzak paper batean idatziko du zer hitz erlazionatu dituen eta zein den lotura horretarako arrazoia.
|
|
|
1 Poemaren irakurketa adierazkorra egitean,
|
nola
ahoskatu lirateke hitz esanguratsu horiek, indarrez ala ahul. Hori jakiteko, probak egitea da onena.
|
|
|
|
Nola
ezetz! Bai!
|
|
|
a) Joanaren bikotea neska ala mutila da?
|
Nola
dakizu?
|
|
|
b)
|
Nola
kanporatzen dute pertsonaiek sentitzen dutena. Zer tonu dago bakoitzarengan?
|
|
|
Zer soinu iradoki nahi dute hitz horiek?
|
Nola
irakurri litzateke?
|
|
|
3
|
Nola
irakurriko zenituzke poemako Ai, oi, ai horiek?
|
|
|
Hona hemen taldean irakurtzeko beste poema bat. Osatu, zentzua eman, eta, eztarria eta gorputza berotuta, ea
|
nola
taularatzen duzuen!
|
|
|
4 Behin poema osatuta duzula, haren mezua kontuan hartuta, adostu ezazue
|
nola
baliatu ahotsa eta keinuak, poemaren leloa, hitz esanguratsuak, puntuazio markak& adierazkor egiteko. Jolastu tonuarekin, bolumenarekin, keinuekin, koru eta errepikarekin.
|
|
|
1 Irakurri, entzuten duzun bitartean, Leire Bilbaoren" Egonarria" poema. Azpimarratu idatzitik ahozkora aldatu diren hitzak, eta idatzi, bakoitzaren aldemenean,
|
nola
ahoskatu dituen.
|
|
|
1 Bikotekide batek testua irakurriko du. Besteak, lagunak idatzitakotik ezberdin ahoskatu dituen hitzak azpimarratuko ditu, eta, albo batean,
|
nola
ahoskatu dituen idatziko.
|
|
|
Ordena jarri da testu sorta horretan!
|
Nola
ordenatuko dituzu. Aukerak mila eta bat izan daitezke:
|
|
|
Eta egoera berrien aurrean,
|
nola
–
|
|
|
Ikasle talde batek gelan bizi izan duen esperientzia aztertuko duzue. Mikel, Xabi, Eunate, Miren eta Urko dira ikasleak; haien lekuan jarriz, pentsa ezazue
|
nola
sentitu diren, zer bizipen izan dituzten, zer ekintza egin dituzten zailtasunei aurre egiteko
|
|
|
1 Adieraz ezazue
|
nola
sentitu den taldeko kide bakoitza; horretarako, erabili hemen jaso dugun taldekide bakoitzaren izaeraren deskribapena, egoera hori ilustratzen duten irudiak, eta, jakina, daukazuen eskarmentua. Betiere, zuen erantzunen zergatiak emango dituzue.
|
|
|
|
nola
sentitzen naizen pentsatzeko?
|
|
|
1
|
Nola
moldatu zara zure errealitatetik hurbil dagoen egoera berri horretan. Zertan aritu zara ondo?
|
|
|
aztertutako taldean, taldekideen izaera, egin eta ikusitako keinuak eta nire esperientzia kontuan hartuz, bakoitza
|
nola
sentitu den ondorioztatu badut.
|
|
|
Hitz egitean, solastean, literatura testuak ozen irakurtzean& hitz serioak zabaltzen ditugu, biziak, lehorrak, kantariak, sentituak, dantzariak&, denak adierazkorrak! Bi pertsonak
|
nola
egiten duten ikusiko dugu bi bideotan:
|
|
|
BIDEOA
|
NOLA
SENTITZEN DA BIDEOKO PERTSONAIA?
|
|
|
Zer,
|
nola
eta zertarako? 66
|
|
|
Eta egoera berrien aurrean,
|
nola
–125
|
|
|
Zer,
|
nola
eta zertarako?
|
|
|
Aktoreok, pertsonaiak eraikitzeko,
|
nola
sentitzen eta bizitzen duten ulertzeko, ondo ezagutu behar ditugu geure burua, bihotza, azala& Gure sentimenduekin konektatzen dugunean soilik konektatzen dugu besteenekin.
|
|
|
Erabiliko al duzu emotikonorik zure eguneroko sentimentalean? Hitzekin batera,
|
nola
sentitzen garen adierazteko erabili ohi dira emotikonoak. Azpian dituzu hainbat.
|
|
|
Izan ere, belarrietatik, begietatik, sudurretik, ahotik eta azaletik iristen zaizkigu sentimenduak burura eta bihotzera. Eta bihotzari nahiz buruari entzuteak eta begiratzeak, bihotza usaindu, dastatu eta ukitzeak, batetik,
|
nola
sentitzen garen esaten digu, eta, bestetik, gure burua ezagutzen laguntzen digu: sentitzen dugulako gara.
|
|
|
Honako izen eta adjektibo hauek erabiliz, esan zer hots ateratzen duen zure bihotzak, alegia,
|
nola
sentitzen zaren. Hona bi adibide:
|
|
|
Mimoak, komikietako pertsonaiak& Baina zu?
|
Nola
sentitzen zara. Gaurtik bertatik hasita, astebetez, zure sentimenduei adiago egongo zatzaizkie.
|
|
|
Eguna
|
Nola
sentitu naiz goizean?
|
|
|
Zergatik?
|
Nola
sentitu naiz gauean?
|
|
|
2 Aurreko zeregineko zenbait hitz
|
nola
sentitzen zaren adierazteko ere erabil ditzakezu. Zer sentimendurekin lotuko zenituzke honako hauek?
|
|
|
Triste gaudenean, lagun batek besarkada bat ematen digunean, igarri egin du
|
nola
sentitzen garen eta laguntzeko asmoa adierazten digu. Izan ere, azalaren bidez, ukimenaren bidez, sentimenduak partekatzen ditugu.
|
|
|
|
NOLA
SENTITU NAIZ
|
|
|
|
NOLA
SEN TITU NAIZ
|
|
|
1 Kopeta argitu zaiona
|
nola
sentitzen da?
|
|
|
Sentimendua
|
Nola
sentitzen naiz. Zerk sorrarazi dit?
|
|
|
Belarrietatik, begietatik, sudurretik, ahotik eta azaletik sentitu eta sentiarazi duzulako, zara. Baina
|
nola
moldatu zara unean unean sentitu duzun hori izendatzeko. Nola, sentitutakoa zergatik sentitu duzun adierazteko?
|
|
|
Baina nola moldatu zara unean unean sentitu duzun hori izendatzeko?
|
Nola
, sentitutakoa zergatik sentitu duzun adierazteko. Eta nola, hitzak, keinuak, hotsak eta usainak bitarteko direla, sentitzeko eta sentiarazteko?
|
|
|
Nola, sentitutakoa zergatik sentitu duzun adierazteko? Eta
|
nola
, hitzak, keinuak, hotsak eta usainak bitarteko direla, sentitzeko eta sentiarazteko?
|
|
|
Hori baino hobea izan zen ikustea
|
nola
zuzentzen zuten beren haserrea kalera protestara irtendako herritarrek bortxaketak eta sexu indarkeria justifikatzen dituen gizarte eta kultura baten aurka. Kaleko gizon eta emakume arruntek sexu indarkeriaren arrazoiei aurre egiteko eta amaiera ipintzeko
|
|
|
b)
|
Nola
itzuliko zenituzke beldur eta beldurra hitzak gaztelaniara. Bietako zein da
|
|
|
d) Egizu gauza bera lotsa hitzarekin.
|
Nola
agertzen da hiztegian. Eta mapa, bidaia, animalia, familia, maleta&?
|
|
|
2 23 jardueran ikusitakoaren harian, nahikoa iruditzen al zaizu izenak besterik gabe hautatzea? Ikusi duzu izenen artean badirela halako loturak; bestela,
|
nola
multzokatu! Hona hemen hainbat hitz; ea gai zaren multzotan banatzeko, ondoren ematen dizkizugun izenei segida emanez:
|
|
|
|
Nola
bukatzen da ordezkatu beharreko hitza. Ez bada" tzak", horrek beste bi hitz aldatzera zaramatza.
|
|
|
1 Adjektibo batekin adierazi behar bazenu,
|
nola
esango zenuke sentitzen dela poeta?
|
|
|
Testu poetiko bat idatzi nahi diozu erakartzen zaituen pertsonari.
|
Nola
adierazi ote daiteke erakarpena. Konparazioa erabiltzea izan daiteke bide bat.
|
|
|
Eta nolakoak une honetan?
|
Nola
zuen lehen sudurra. Nola du orain?
|
|
|
Nola zuen lehen sudurra?
|
Nola
du orain. Antza denez, aldaketa bat izan da gure pertsonaiarengan.
|
|
|
d)
|
Nola
sentitzen da protagonista. Zein izan daiteke olerkiko pertsonaia aurkezten duen izenari laguntzen dion adjektiboa?
|
|
|
Irakurri jatorrizko testuan
|
nola
azaltzen ziren informazioak, eta ziurtatu ondo ulertu dituzula.
|
|
|
Noiztik hartu ote dituzte Indiako kaleak?
|
Nola
ordenatzen ote dute kaleetako trafikoa?
|
|
|
B) Testu honetan," Euskal pastela" noiz eta non sortu zen, izena nondik datorkion, zer osagai dituen eta
|
nola
prestatzen den azaltzen da.
|
|
|
2 Bi sarrerak irakurrita, zein dira, zure ustez, bi artikuluetan garatzen diren azpigaiak edo kategoriak? Konparatu sarrera batean eta bestean
|
nola
eman diren aditzera azpigai horiek.
|
|
|
Horretarako, Igorrek iradokitzaileago bihurtu nahi du sarrera. Bildu ditu hainbat baliabide, baina ez daki
|
nola
erabili. Ea ideiak ematen dizkiozun.
|
|
|
b) Itzul gaitezen Igorrek idatzi duen sarrerara. Non eta
|
nola
erabiliko zenituzke aurreko urratseko baliabideak. Ematen zaizkizun honako proposamen hauei jarraituz, eraldatu sarrera.
|
|
|
Handik eta hemendik erregistratutako informazioa
|
nola
antolatu ikasten aritu zara oraingoan, hau da, dibulgazio artikuluen planifikazioan trebatzen.
|
|
|
4 Testu baten zatiak hautatu dituzu, testuari izenburua jarri diozu& Baina, testua taxutzeko, zati horiek ordenatzea falta zaizu oraindik!
|
Nola
ordenatuko dituzu?
|
|
|
enbat lan eta zenbat ikaskuntza! Dagoeneko heldu zarete dibulgazio artikulua
|
nola
gauzatu ikasteko osagaira. Nola josiko edo egokituko duzue aurreko osagaietan hautatu, erregistratu eta antolatutako informazioa?
|
|
|
Dagoeneko heldu zarete dibulgazio artikulua nola gauzatu ikasteko osagaira.
|
Nola
josiko edo egokituko duzue aurreko osagaietan hautatu, erregistratu eta antolatutako informazioa. Idatziko duzuen artikuluak hartzailearentzat ulergarria izan behar du.
|
|
|
1 paragrafo bat osatu du. Ikus dezagun
|
nola
egin duen. Batetik, paragrafoa osatzeko erabili dituen hiru esaldiak jaso ditugu.
|
|
|
Esaldiek, ordea, ez dute elkarren arteko loturarik.
|
Nola
josiko zenituzke?
|
|
|
2 Bikoteka jarraituz, har ezazue" Maskarak Euskal Herriko usadioan" artikulua, eta manipula ezazue. Ea gai zareten edizio ezaugarriak
|
nola
erabiltzen diren deskubritzeko. Eskatutakoa egiteko zailtasunak izanez gero, egin klik bideo tutorialean.
|
|
|
2 Gogoratzen al duzue
|
nola
txertatzen diren irudiak. Behatu honako eredu hauei eta ea deskubritzen duzuen nola iritsi garen eredu bakoitza sortzera.
|
|
|
2 Gogoratzen al duzue nola txertatzen diren irudiak? Behatu honako eredu hauei eta ea deskubritzen duzuen
|
nola
iritsi garen eredu bakoitza sortzera.
|
|
|
3 Ireki dokumentu berri bat, eta probatu Interneteko irudi galeriatik bi irudi txertatzen. Eginkizun hori
|
nola
burutzen den ahantzia baldin baduzu, jo ezazu bideo tutorialera.
|
|
|
a)
|
Nola
idazten dira argazki oinak?
|
|
|
3 Ez da makala Zaharrak berri unitateak proposatzen dizun erronka!
|
Nola
ikusten duzu zeure burua kazetari. Nola moldatuko zara proposatu zaizkizun kazetari zereginetan?
|
|
|
Nola ikusten duzu zeure burua kazetari?
|
Nola
moldatuko zara proposatu zaizkizun kazetari zereginetan. Ikertzaile, idazle& Zertan ibiliko zara ondo?
|