|
2000
|
|
|
Euskal pilotan euskaldunak nagusi ginela uste genuen.
|
Nola
uler daitezke datu hauek?
|
|
|
Jokin Errastik zentimetro bateko irekia du eskuan.
|
Nola
uler daiteke, kiroletan zientzia aldetik eta prestaketa aldetik dauden aurrerapenak ikusita, pilotariaren arazo fisiko nagusia eskuetako mina izatea?
|
|
|
Bere zinemaren izaeraren inguruan sortu eztabaida non pausatzen den ere finkatu nahi da. Alegia, zinema
|
nola
ulertzen duen eta bere lanak sortzeko ikus entzunezkoen tresnak nola erabiltzen dituen jorratuko da. Horrez gain, egitura formalen logika arakatu, eta istorio bat kontatzeko eta ikusleeengan zirrara pizteko erabiltzen duen narrazio moldeetara gerturatuko dira, oinarrizko duen bere tresnari bereziki erreparatuz, muntaia, alegia, ariketa praktikoak barne.
|
|
|
Leonardo da Vincirekiko aipamena
|
nola
ulertu behar da. Leonardoren zein testuri buruz diharduen ezin argitu izan dugu, Lopez Gasenik bezala, lagunentzako, eruditoentzako edo adituentzako bakarrik diren aipamenen klabearen falta sumatzen du irakurleak honelakoetan.
|
|
|
Baina paradoxikoki, homeostasi edo ongizateororen aurkakoa dena da desira, aldi berean.
|
Nola
ulertu ongizatera zuzentzen ezduen psikoterapia zer den?
|
|
|
Baina
|
nola
ulertzen da lotura, harremana, psikoanalisiaren ikuspuntutik. Zerda?
|
|
|
artikuluaabiapuntutzat hartuz, bere kezka eta harridura agertzen du: ?
|
Nola
uler, horretara, etaurrats hori (euskara hutsezko Unibertsitatea) eskuragarri agertzen zaigun unean, oraindik ere Arkitektura Eskolan, Farmazia Fakultatean, are Erizaintza Eskolan ere (eta hauxe da hiruotan larriena zenbait alderditatik) euskararen presentzia etaerabilpena hutsaren hurrena izatea?? (25, 10).
|
|
|
mailan. Bai, zaila izango zaiguhori
|
nola
ulertu behar den azaltzea. Zailago oraindik neurketa egitea.
|
|
|
Irungo eta Hondarribiko Alardeetan gertatu dena, gertatzen ari dena, egia esateko (auziak oraindik ere bizirik jarraitzen du-eta), adibide adierazgarria dugu. . Betikoa?
|
nola
ulertzen den, nola baloratzen den. Emakumeen eskubideak nola bideratu behardiren.
|
|
|
orain dela bimende lehertu zen balio berrien bonba, su artifizialen parean geratu zaigu. Gaurkohonetan Frantzian
|
nola
ulertzen duten ikusi besterik ez dugu, gizarte baten benetakohelburu direnik inor gutxik sinesten duela konturatzeko. Ministro batek esan zueneuskara ezin zutela babestu, Frantziako, egalite?
|
|
|
Eta zer da existitzea, existentzia? Konplikazio handiegietan ez sartzeko, existentzialistek berek existentzia
|
nola
ulertzen duten ikusteko, irakurgai egokia dukeguUnamuno ren Vida de Don Quijote y Sancho delakoaren prologoa(. El sepulcro deDon Quijote?), autore horren ohiko sarkasmoarekin bulgaritate nagusiaren aurka.Gehien gehiengoaren existentzia, hau da, bizitzea, mundura etorri eta hortxe egoteada, egon, joatea tokatzen zaien arte?, estas pobres muchedumbres ordenadas y traaquilas que nacen, comen, duerme... –^Pero existen?
|
|
|
Behin gaur egungo zientziagintza berria
|
nola
uler daitekeen ikusi, bertan orokorkizein partikularki hartutako hizkuntzek betetzen duten rola azpimarratuz, eta hauekaztertzeko komunikazio makroteoriak eta portaera egoerak duten garrantzia ulertuondoren, garaia da: 1), euskara?
|
|
|
Dimentsio kognitiboa. Nahiko landuta dago, dagoeneko,
|
nola
uler daitezkeenkognizioa eta ezagutza; hala ere, egunean oraindik eztabaidagarri dira zenbaitalderdi: adibidez, kognizioaren sorrera bakarra/ anitza, teoria eta eredu bakarrak/ anitzak, mota bereziak, garapena, etab. Esate baterako, psikologia sozialarenbarruan, eta horregatik kognizio soziala izeneko gaiaren barruan, ondoko teoriahauek behintzat bereizten eta lantzen dira:
|
|
|
kontzeptu horrekbere zentzu positiboa balio monetarioan besterik ez du hartzen.
|
Nola
uler daitekezehazki monetaren balioa. Aurreko analisiak galdera horri erantzuna ematea ahalbidetzen du, dudarik gabe teoria monetarioaren galderarik funtsezkoena denari.
|
|
|
paper gaineko zenbakiek (moneta zentrala)? Eta, moneta baliogabekoa denez,
|
nola
uler daiteke berak erostea ahalbidetzen dituen ondasunak, bereidagokienez, balio positiboak izatea?
|
|
|
Izan ere, oroitzen al duzue iaz izan genuen konbertsazionea, noiz eta jakinarazi bainizuen ezen irakurri berriak nituela Lutherok indulgentzien kontra skribatu zituen 95 tesiak —egun Parisen bizi den ene lagun mami Joseph Elizanburuk ezkutuki igorriak—, eta irakurraldi hark Lutheroren zale eta gura egin ninduela guztiz? Bai na zuek ez zintzaizkidaten haserretu ez koleratu, nola izan ohi baita usantza eta ohitura erlijionezko kontuak bitarteko direnean, herrak eta gerlak elkarri darraizkiola; aitzitik, guztiz ulertu zenuten ene jokamoldea,
|
nola
ulertu baitzenuten urte batzuk lehenagokoa, antzeko eztabaida izan genuenean, zeren eta ordukoa izan baitzen, hain zuzen ere, Erromari diodan mesfidantza, Julio II.ak aditzerat eman zituenean bere bi bulda haiek — Pastor ille coelestis eta Exigit contumatium—, Errege Faltsuari estakuru ezin hobeak gertatu zitzaizkionak Nafarroaren konkistari ekiteko, Pisako II. kontzilioko zismatikoekin... Eta orain galdetzen dizuet:
|
|
|
Eta bai, banekien zer nolakoak izan zitezkeen bertze fabore haiek, kontu haiek ordu arte kezkatu eta antsiatu ez ninduten arren, osaba Joanikoten munduarekin eta jaun Marcelenarekin aski eta sobera nuelako artean, bertze nonbait erran dizudan bezala... Eta
|
nola
ulertu nituen, mementu hartan, amaren hoztasuna eta haren urruntasuna! Eta haren hustasuna:
|
|
|
"... hoa, bai, Piarres Oihartzabal kapitainarenganat, zeren eta ez baitut munduan hura bezain gizon librerik ezagutzen. Eta begiak zabal zabalik ditik, harat eta honat beha, eta haren kontseiluek ere ez diate kalterik eginen..." Eta nola ohartu nintzen ezen hartan ere arrazoin zuela osabak, eta
|
nola
ulertu nuen, halatan, ezen maisutzat eta kontseilaritzat hartu behar nuela kapitaina, zeren eta nik ere begiak zabaldu nahi bainituen harat eta honat eta zeren ezin jaio baitzitekeen bizi berri baterat bere behakoa zabaltzen zuena baizen...!
|
|
|
Nori ardura zion, egiaz, musker, ostruka, olagarro edota lehoi inurriarekin amaitu izana?
|
Nola
ulertu behar zen usapal guztien hilketa. Zer adierazi nahi ziguten moraleja horren bidez?
|
|
|
Ezkontide baten ajeak direla eta, hura errefusatzeko baimena nahi izatea, besterik gabe,
|
nola
ulertu. Aje eta min horiek ez al dukete jatorria ezkontzan bertan?
|
|
|
Adierazpen bat onartu edo errefusatzeko irizpidea, onarturiko beste adierazpenekiko bere egokitzean datza.
|
Nola
ulertu, hortaz, egokitzapen hau. Adierazpen bat besteekin kontraesankorra ez denean eta adierazpen sistema osoarekin harmonizatzen duenean, orduan egokia dela irizten zaio (ikus AJDUKIEWICZ, K.:
|
|
2001
|
|
|
|
Nola
uler daiteke" bake fiskala" sinatu eta gero, Kontzertu Ekonomikoa negoziatuko den unean, Madrilek Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako pizgarri fiskalen aurkako helegitea aurkeztu izana?
|
|
|
|
Nola
uler daiteke greba hark hiru hilabete irautea eta bukatu zen bezala bukatzea?
|
|
|
Alabaina, hau guztia ezkutatuta geratu da. Espainiako komunikabidei kasu egitera, Garzonek bere ebazpenak borobildu dituela ematen du, bikainak direla; ordea,
|
nola
ulertu daiteke gu kalean izatea. Bada, bere gainean dauden beste erakundeek juridikoki deskalifikatu dutelako.
|
|
|
Bambulio, Bambulus edo Bambulides arbasoen izena Historiako liburuetatik desagertu izanak bultzatzen du Bambulo egiaren bila.
|
Nola
uler daiteke Hego Poloa Amundsenek aurkitu zuela zabaltzea, finean txakurrez bultzatako trineo batean iritsi bazen. Ikerketek aurrera egin ahala Salomon erregeari bi amen arteko hautaketan Bambuloren arbaso batek lagundu ziola deskubrituko du, besteak beste.
|
|
|
Gaur politikan gertatzen dena
|
nola
ulertzen duzu?
|
|
|
|
Nola
uler daiteke errepide zati arriskutsuetan, zorigaitzeko puntu beltzetan GSI jartzea, istripu ugari eragiten duten bide zati horiek aldatu beharrean?
|
|
|
|
Nola
ulertzen da autore batek urtetako ikerketa eta lanaren ondorioz eskuratutako sormena eta jakinduria konpartitu nahi izatea?
|
|
|
didaktika berria ari da sortzen, psikologia eta hizkuntzalaritzaren (etasoziologiaren) jakinaren gainean egonik, autonomoa izan nahi duena. Horrekguztiak argi erakusten digu
|
nola
ulertu HEOK dokumentua. Baina ondorioetanjardungo dugu horretaz.
|
|
|
HEOK nola irakurri behar den; zehatzago, oinarrien eta osagaien artekoharremanak
|
nola
ulertu. Horretara garamatza lehen ondorioak.
|
|
|
Beraz,
|
nola
ulertu lehenengo hiruren eta ondorengo lauren arteko harremanak. Bronckart i jarraiki ikusi dugu: era dialektikoan, baina alderdi didaktikoari emanezlehentasuna.
|
|
|
Gauzak horrela, aurrera dezagun era grafikoan, kurrikulua azaltzeanerabilitako eskema egokituz (Esnal, 1999, 29 or.),
|
nola
ulertzen dituen ikuspegibakoitzak formaren eta ekintzaren arteko harremanak.
|
|
|
Gaztelaniazko aprender eta estudiar eta frantseseko apprendre eta etudieresateko forma bakarra dugu. Hemen ere, ezagutzak eskuratzea
|
nola
ulertzen denkultura bakoitzean argi geratzen da. Badirudi euskaraz ez dakiguna eskuratzekoekintza bakarra dagoela:
|
|
|
Euskararen erabilera delako aztergaia, literatura psikosozialean kokatzenden hizkuntza erabileraren aztergai barruan sartzen da, eta aztergai hau, berriz, psikologia soziala eta hizkuntza, edo psikosoziolinguistika izeneko testuinguruanlantzen da. Hizkuntza erabilera
|
nola
ulertzen den ikusteko, egungo, psikologiasoziala eta hizkuntza, testuinguruan sartu beharra dago.
|
|
|
1) Gardner eta Clement ek (1990) egindako. Social Psychological Perspectives on Second Language Acquisition, izeneko lana, Handbook argitalpenenean jasotzen dena, eta gerorago Valencia (1992) ikerlariak psikologia sozialari buruz euskaraz argitaratu zuen eskuliburuanerabiliko duena; 2) Clement eta Noels ek (1996) eginikoa. Corolarios y Consecuencias de la Comunicacion Intergrupal? izeneko azpikapituluan, bigarren hizkuntzen jabekuntza prozesua eta erabilera prozesua
|
nola
uler daitezkeen adierazten saiatzen dena. Bi lan horiek ondo laburtzen dute talde etnikoen arteko ukipen egoeran dauden hizkuntzen jabekuntza eta erabilera orain arte nola ulertu diren.Bi lan horien artean, ezberdintasun garrantzitsua dago:
|
|
|
izeneko azpikapituluan, bigarren hizkuntzen jabekuntza prozesua eta erabilera prozesua nola uler daitezkeen adierazten saiatzen dena. Bi lan horiek ondo laburtzen dute talde etnikoen arteko ukipen egoeran dauden hizkuntzen jabekuntza eta erabilera orain arte
|
nola
ulertu diren.Bi lan horien artean, ezberdintasun garrantzitsua dago: Gardner eta Clement (1990) ikerlarien lana hizkuntzen jabekuntza eremu teorikoan gehien zentratu denada; Clement eta Noels (1996), berriz, taldearteko komunikazio eremu eta taldearteko ukipen egoerako hizkuntzen jabekuntza eremu teorikoen arteko lotura egitensaiatu dira.
|
|
|
Ordea, inork ez du inoiz ikusi hartzekodunen ordainketa bikoitza salgaitan eta, gainera, dirutan.
|
Nola
uler daiteke, orduan, zordunek birritan ordaintzea, hartzekodunak behin soilik ordainduak diren bitartean?
|
|
|
Nola azaldu, jakinik Euskadiko Autonomia Erkidegoan hurrengo hilean egin ziren hauteskundeetan iritzi giro horrek gehiengoa, bozen %60, lortu zuela?
|
Nola
ulertu kamera, mikrofono eta ordenadoreen salaketa jomuga nagusia izan zen indar politikoak. HB/ EH, horren igoera handia egitea hauteskundeetan?
|
|
|
Garai batean militantzia esaten genion hura, ezinbestekoa da eta izango da.
|
Nola
ulertu bestela, euskaraz egitendi ren lan horiek beroriek erdaraz direnean, erosoagoak, estimatuagoak eta hobeto ordainduta izatea?
|
|
|
hauek dira poesiaren hiru hutsuneak filosofiaren aurrean.
|
Nola
ulertzen du bada, Platonek, filosofia?
|
|
|
Baina,
|
nola
ulertu behar da zehazki sentimenaren eta adimenaren arteko harreman hori?
|
|
2002
|
|
|
Nahiz heldu gehientsuenen ustean oraingo haurrak ez duten ia irakurtzen, beti telebistari begira ari direlako edo bestela Interneten sartuak, hara non haur horiek, bazter guztietan gainera, Harry Potterri buruzko liburu nahikoa mardul batzuk irakurtzeko irrikitan agertu diren.
|
Nola
uler daiteke hori?
|
|
|
Guk dakiguna da Batasunako buruzagiek beren adierazpenetan esaten dutena. EAJren aurka oso gogor jotzen ari dira eta badakigu ezker abertzaleko hainbat kidek hitz horiek
|
nola
ulertzen dituzten eta nola jarduten duten. Batzokiak eta hainbat alderdi kideren aurkako erasoak izan dira azken asteotan, eta guk Batasunako eta ezker abertzaleko jendeari beren diagnostikoan ez daitezela erratu eskatzen diegu, ez dezatela jarritako amurik irentsi eta ikas dezatela gauzak bereizten.
|
|
|
Bertako jendeak
|
nola
ulertzen du mendi puntara igotzeko seta hori?
|
|
|
«Zer jasotzen dute haurrek literaturatik edo fikziotik? Misterio bat da zer ulertzen duten,
|
nola
ulertzen duten, zer gustatzen zaien edo zer ez zaien gustatzen jakitea. Haurrak ere oso mediatizatuta daude, telebista nahiz kanpaina publizitarioen menpe.
|
|
|
Zuk
|
nola
ulertzen dituzu eskubide historikoak?
|
|
|
Horren perspektiba zabaletik, arrazak desberdinak direla edo batzuk besteak baino hobeak direla zientifikoki frogatzeko pentsaera sasi intelektual jakin batzuek eginiko saiakerak
|
nola
ulertu behar ditugu?
|
|
|
kanpotik antolatutako formaziotik, besteekin eta besteei esker egitendugun autoformaziora mugitzen ari da.
|
Nola
ulertu hori. Nolako tresnak ezagutubeharko ditugu horretarako?
|
|
|
Lehengora itzuliz,
|
nola
ulertu bestela, lehen mailako beharrak (eta zerbait gehiago) ase dituzten herrialdeetako hiritarren ekimenak, mugimendu ekologisten aldarrikapenak esaterako, ekidin ezinak izanik, enpresa multinazionalek eta transnazionalek Hirugarren mundura jo eta, legitimazio beharrik gabe, hango gobernuek halako harrera beroa egin izana?
|
|
|
Bakardade handiegia eta presio handiegia. Haurrak, berriz, ez dira errugabeak, eta helduek ez dute ulertzen
|
nola
ulertzen duten etapa bakoitzak bere arauak dituela eta txikienetakoak oraindik idazteke daudela. Victoría del Barrio, Urrutiko Hezkuntzarako Unibertsitate Nazionaleko (UNED) Psikologia Fakultateko irakasle titularra eta Espainiako Psikologiako Elkarteko kidea da, eta horrek dioenez, «datuak kezkagarriak dira, batez ere, haurrek gehien behar duten etapan aurkezten zaien arazo emozionala delako».
|
|
|
Susmoa dut, susmoa bakarrik oraingoz, pixkanaka pixkanaka Euskaltzaindia galduz joan dela, aldamenean euskal gaietan gero eta adituagoa den jendea jalgi ahala, galduz joan dela, diot berriz ere, historian zehar izan duen itzala.
|
Nola
uler daitezke bestela, Euskaltzaindiak, ekaitz basaka eta galgarriak erasota bezala, azken garaietan bizi dituen estutasun ekonomikoak. Zeren orain, euskara bultzatzeko inoiz baino diru eta baliabide gehiago erabiltzen diren honetan, Euskaltzaindia baita inoiz baino estuago ibiltzen.
|
|
|
Lehenago?
|
Nola
ulertu behar dira iragan mende laurdenean Afganistango gerra horren baitannazioa rtean eman diren aliantza ezberdin ez ezik kontrajarriak. Zein aldetan legoke, adibidez, Pakistan txit erabakigarria?
|
|
2003
|
|
|
Alderantziz, deskoordinazioa kezkagarria izan da. Adibide bat aipatzearren,
|
nola
uler daiteke erantzukizun falta hau. Urdaibaiko bokalean dagoen barrera kendu dute egun batzuetan zehar barruan dagoen ontzitegiak ontzi bat itsasoratu arte.
|
|
|
Zer diozu «Egunkaria»ren kasuaz,
|
nola
ulertzen duzu gertatu dena?
|
|
|
Zeinek dio erokeria bat diodanik? Bestela
|
nola
ulertu borobil itxura duen traste horrek horrenbesteko adikzio sortzea Jainkoaren erreinu honetan?
|
|
|
Heziketa horren parte dira gurasoak.
|
Nola
ulertzen dute gurasoek seme alaben kirol jarduera?
|
|
|
Deszentralizazioaz ari gara, baina
|
nola
ulertu behar dugu deszentralizazioa terminoa. Zenbaiten ustez Frantziako Estatua «deskontzentratua» da.
|
|
|
Eta hori dela-eta, gure identitate soziala eta komunikazio esparrua nola ikusten dituen azaldu nahi izan du Jose Inazio Basterretxea Polok" Aurkari ikusezina" n. Eta baita
|
nola
ulertzen dituen inguru hurbileko hedabideen jardunak eta harreman sareak ere. Eta zein beharrezkoa iruditzen zaion komunikazio esparru euskaldunari ateak eta leihoak zabaltzea.
|
|
|
Bestalde, Wolfgang Sachs alemaniar pentsalariari jarraituz, hiru begirada edoperspektiba alternatiboak ditugu garapen jasangarriaren interpretazioaren arabera, espazio mugak eta denbora mugak
|
nola
ulertzen eta ekologia eta justizia nolauztartzen diren arabera.
|
|
|
Gure identitate soziala eta komunikazio esparrua zelan ikusten ditudan azaldu nahi dizut hemen.
|
Nola
ulertzen ditudan inguru hurbileko hedabideen jardunak eta harreman sareak. Ze modutara begietaratzen zaidan ikusten dudan  geldialdi lehorra.
|
|
|
Administrazioan ere euskararen organigraman erantzukizun karguetan egon diren edo dauden euskaltzaleek zenbaitetan bulkatu eta hartutako erabakiek, euskararen kalitate eta prestigioaren gainetik, ez ote diote lehentasuna interesedo curriculum pertsonalari, protagonismoari edo bere boteretxoan segitzeari eman?
|
Nola
ulertu, bertzela, kargu horietatik bulkatu eta defendatutako zenbait proiektu eta jokabide, erraterako, hizkuntza eskakizunena edo egungodekretuari aldeko botoa eman izana?
|
|
|
Kuhnek ez daki nora heldu nahi duen Popperrek bere antipsikologismo, antisoziologismo eta antihistorizismoarekin. Historialariek eta soziologoek metatzen dituzten behaketek ez badute ezertarako balio zientziaren filosofian, Popperrek esan legez, orduan
|
nola
ulertu Popperren beraren lana. Horren azterketak zientzialarien portaerari buruzko adibide eta orokortze historikoez gainezka daude, gai historikoen inguruan idazten du, horiek aipatuz askotan; areago, historia da hain zuzen ere Popper enpirista logikoengandik bereizten duena.
|
|
|
Nola faltsatu?
|
Nola
ulertu zientziaren aurrerapena eta garapena. Bere erantzuna honako lau zatiotan ikus dezakegu:
|
|
2004
|
|
|
Hori mila bider esan eta salatua dago.
|
Nola
ulertu sistema judizialak hori ez aldatzea?
|
|
|
Independentzia kulturalaren bandera dakar eskuetan, eta gauden diglosiaren zulo beltzak erabat irentsiko ez bagaitu, jendeari euskara oso bat irakastearen aldekoa da. Aurrekari horiekin, euskararen burujabetza
|
nola
ulertzen duen jakinarazi nahi digu: –Aitor dezagun egia latza:
|
|
|
Argia, oso argia, gainera, eta da bere definizioarena. Esan nahi dut,
|
nola
ulertzen dugun, nola ulertzen dudan, euskal esparru komunikatiboa, eta nik oso modu zehatzean ulertzen dut euskal esparru komunikatiboa: Euskararen inguruan.
|
|
|
Argia, oso argia, gainera, eta da bere definizioarena. Esan nahi dut, nola ulertzen dugun,
|
nola
ulertzen dudan, euskal esparru komunikatiboa, eta nik oso modu zehatzean ulertzen dut euskal esparru komunikatiboa: Euskararen inguruan.
|
|
|
|
Nola
ulertu behar dugu giza bizitzaren izari linguistikoari eta kulturalari dagokienez, askotariko mundu baten izaera anizkorra. Nola hauteman behar genuke, alegia, hitzetik hortzera darabilgun pluraltasunaren aldeko aldarriaren esanahi zehatz eta sakona?
|
|
|
Aurrekoak balizko ontologikoak dira, errealitatea
|
nola
ulertzen den finkatzendute. Horien ondoan, balizko epistemikoek errealitatearen ezagupena nola ulertzenden finkatzen dute.
|
|
|
Atal horretan, hasteko, maitasuna zertan datzan eztabaidatukodugu; hori kontuan harturik, zein oinarri filosofiko har dezakegun balioetsikodugu; eta, amaitzeko, aukera filosofiko hori ekonomiaren ezagutzan oinarri gisanola islatu proposatuko dugu. Hirugarren atalean isla horren oinarriak finkatukoditugu; batetik, ekonomia bera
|
nola
ulertuko den jakiteko, eta, bestetik, ekonomiaren ezagutza nola ulertzen den jakiteko. Ondorio gisa, oinarri horien gainean maitasunaren teoria ekonomiko orokorra eraiki dezakegun eztabaidatuko dugu, zenbaitarazo ekonomikotan balizko horien aplikazioa nola egin daitekeen zundatuz.
|
|
|
Atal horretan, hasteko, maitasuna zertan datzan eztabaidatukodugu; hori kontuan harturik, zein oinarri filosofiko har dezakegun balioetsikodugu; eta, amaitzeko, aukera filosofiko hori ekonomiaren ezagutzan oinarri gisanola islatu proposatuko dugu. Hirugarren atalean isla horren oinarriak finkatukoditugu; batetik, ekonomia bera nola ulertuko den jakiteko, eta, bestetik, ekonomiaren ezagutza
|
nola
ulertzen den jakiteko. Ondorio gisa, oinarri horien gainean maitasunaren teoria ekonomiko orokorra eraiki dezakegun eztabaidatuko dugu, zenbaitarazo ekonomikotan balizko horien aplikazioa nola egin daitekeen zundatuz.
|
|
|
Ez horietatik kanpo.
|
Nola
uler hori, herrikidetasuna hizkuntzaren menpean dagoela aitortu gabe?
|
|
|
Izan zan ere ko gerraren eraskin edo ondorio bat.
|
Nola
uler, bestela, alemaniarren laguntza haundia. Nola ez gogoan har Estonia eta Suomi denbora berean hartu zituztela alemaniarrek?
|
|
|
Bai, baliteke azpian edo nire nortasunaren txoko ezkuturen batean, aitak noizbait erakutsi zidàn kezka hura egotea, balizko homosexualitate batekin lotua... umetan kolore lilak eta apalak bortitzak baino atseginago nituelako, edo egun batean lehengusinaren panpina orrazten ausartu nintzelako; edo ohea ongi egina eta logela txukun edukitzea gustatzen zitzaidalako, mutil gehienei ez bezala... guztiz bestelako jokabidea ere neure neurea nuen arren:
|
nola
ulertu, gainerakoan, nire erabaki hura, gurasoen logelako koadro handi hura iltzatzera bultzatu ninduena?
|
|
|
Eta nik ez nuen ulertzen:
|
nola
ulertuko nuen nik hura, bada, produktu kimikoen podiumean fanta eta coca cola baldin banituen beste edozeinen gainetik. Nobel saridun hark, baina, ez dakit zer polimero klase aurkitu zuen, zelulen nukleoan ez dakit zer eragiten zuena.
|
|
|
Jakiteko
|
nola
ulertzen den irudiaren arloan alfabetizatuta egotea gogoratu genuke alfabetatuak ez duela esan nahi irakurtzen eta idazten jakitea soilik, baizik eta irakurketa eta idazketaren bidez munduaz jabetu ahal izatea. Alfabetatzearen bitartez ez dugu munduaren egia lortzen, baina mundua interpretatzeko gai gara.
|
|
|
4 Consequences of Pragmatism (1982) liburuan bilduriko artikuluek ideia hori islatzen dute, eta baita Rortyk bere jarrera pragmatista berria
|
nola
ulertzen duen ere.
|
|
|
Horren arabera, hedaduraren ideiarik ez balego, ez legoke mundu fisikoarekin zerikusia duten beste ideia guztien artean ordena eta ulergarritasuna ezartzerik. Goia eta behea, ezkerra eta eskuma, espazioaren ideiaren barruan ulertuko dira, baina baita higidura ere (higidura gaiak espazioan lekuz aldatzen direnean emango da), kopurua(
|
nola
ulertu bi edo hiru elementu ezberdinen arteko ezberdintasuna ez badago hedadurarik euren artean), neurria, zabalera, irudi geometrikoak... Errealitate fisikoa ezinbestean mugatzen duten adigai hauek guztiak ulertzeko beti hedadura izango dugu tartean, edo aurretik hobe esanda, gauza horiez guztiez arrazoitzeko derrigorrezkoa izango da-eta lehenik hedaduraren ideia argi eta bereizia izatea.
|
|
|
Hona, laburbildurik, Wittgensteinen iritzi sendoa(" emendagaitz eta behin betikoa", Tractatus aren hitzaurrean izkiriatu zuenez).
|
Nola
ulertu eta epaitu behar dugu Wittgensteinen pentsamendua puntu erabakigarri honetaz. Dakusagun puntu hori geldiroago.
|
|
|
Bai, harrapatuta. Bertzenaz,
|
nola
ulertzen ahal da ardiak eta bildotsak arratseko ordurik ilunenetan bakarrik mugaz bertze aldera pasatzea. Are gehiago, mendi mazeletan goiti ibilki delarik, bere adinerako sasoi betean baitago, itzaletik itzalera mugitzen da.
|
|
2005
|
|
|
Ramon Zallo EHUko irakasleak soberanismoaz otsailaren 2ko El Correon idatzitako artikuluaren hasiera da honakoa. Bertan soberanismoaren gorazarre egiten da, eta kontzeptua
|
nola
ulertzen duen azaltzen du. Burujabetzari buruz horrenbeste hitz egiten den unean, burujatzaren sustraiak ikuspegi moderno batetik zertan diren hobeto ulertzeko artilu interesgarria da.
|
|
|
Guretzat sindikatu hauen jarrera euren sindikalgintzaren beste adibide bat baino ez da. Bestela
|
nola
uler daiteke sindikatu batek horrelako hitzarmen bat sinatzea, eta etorkinen etorkizuna enpresaburuen esku, babes gabe, uztea?
|
|
|
Gainera, gaur egun gizarte guztiek funtzionatzen dute kontrol linguistikoaren bidez, nahiz eta esan hizkuntzek bere kasa funtzionatu behar dutela.
|
Nola
uler daiteke bestela Espainiako Estatuak akademia espainolari, Cervantes Institutuari... ematen dizkien milaka milioiak. Espainolak estatuaren aparatu guztia dauka atzean.
|
|
|
Ikasi dugula dirudi dirudi diot etxeko lanak eta etxekoandrearen lanak ez direla gauza bera. Denok dakigu gazte batek
|
nola
ulertuko lituzkeen Orixeren" ezpainez urrupatzen zun xorta bat" edo" txorta eztia" espresioak. Zer esaten dio atzo goizeko hiztun bati eta gaurko azken orduko bati euskaldun fededun espresioak?
|
|
|
Eta eseri baino lehen bagenekien, ezagutzen baitugu elkar. Baina, besterik gabe, bakoitzak bizitza
|
nola
ulertu festa horrela interpretatzen dugu. Nik festa ospakizun modura interpretatzen dut, eta kito.
|
|
|
Espainiako Konstituzioa, Kodeak eta arau judizialak birgizarteratzeaz ari direnean,
|
nola
ulertu behar dugu termino hori?
|
|
|
Nahiago bainuke hik ni hain barruan ez sentitzea, eta enkarguak egitea? Baina
|
nola
ulertuko didan hori, belaunetan nik dudan erreumarik inoiz izan ez badun?
|
|
|
Izan ere,
|
nola
uler dezakegu eguneroko bizimoduan eta gizarteko zenbait esparrutan, lan munduan adibidez, hiritarren gehiengoak garbi ikustea emakumeekgizonezkoen eskubide berdinak eduki behar dituztela eta, aldiz, hiritarren jarreraaurkakoa izatea berdintasun beraren aldarria edo errebindikazioa herriko festetakoekitaldi batera zuzentzen denean?
|
|
|
|
Nola
ulertzen ditugu irrati telebistako testuak. Zelan jasotzen dugu informazioa?
|
|
|
3 Aipatu zuzenketaz gaiz, bada bestelako zuzenketa oraingo honetan lege ezarpenaren denbora arloari, ez baizik eta ezarpenaren arlo materialari heltzen diona. Berriro ere funtsezko berme juridikoak
|
nola
ulertu behar direnekin zerikusia duen zuzenketa dugu.
|
|
|
Amak, garbi zegoen, arrebak bizitza soziala egitea nahi zuen, kosta ahala kosta.
|
Nola
ulertu bestela Rosas bezalako penomeno bati gelara sartzen uztea. Edo Shivaren begipean ote zegoen ordurako?
|
|
|
•" Euskara guztiona da" leloa
|
nola
uler genezakeen, egun ditugun aukerak, egun bizi dugun egoera soziopolitikoa gogoan izanik, desira edo planteamendu idealetara lerratu gabe eta formulazio zehaztugabeak saihestu nahian.
|
|
2006
|
|
|
Alfabetoa nola sortu zen, basa animaliak gizakiekin batera haitzuloetan bizitzera nola iritsi ziren, zer dela-eta idatzi zen aurreneko gutuna eta horrelako gaiak dauzkate ipuinok. Antzinako herriek gauzen zergatia
|
nola
ulertzen zuten eta huraxe azaltzeko erabiltzen zituzten kontakizunak direnez, gaia laburbiltzen duen bertso sorta bat darama ipuin bakoitzak bukaeran berekin. Gerok kaleratutako euskarazko bertsioan, bertso laburbiltzaile hauek Aitor Elexpuru bertsolariak moldatuak izan dira.
|
|
|
Edo akaso Rodriguez Zapaterok eta PSOEk esan al dute noizbait beraiek ez dutela euskal herritarren borondatea errespetatu? Edo lurraldetasunaren ikuspegitik
|
nola
ulertu behar da vasco PSOEko eta Espainiako gobernuburu baten ahotan. Edo zergatik ikusi behar dira orain edukiaren ikuspegi soiletik espainiar legalitate, Konstituzioa eta beste zenbait kontzeptu beste begi batzuekin?
|
|
|
Iñakik horrelako jarrera bat hartzeak Euskal Herrian zer nolako alderdi, instituzio eta agintari ditugun erakusten digu.
|
Nola
ulertu sakabanaketa politikoak duen krudelkeria, eta areago euskal herritar bat espetxe zigorra beteta kartzelan egotea euskal egunkari batean bi eskutitz argitaratu dituelako. Lotsagarria da.
|
|
|
Baina pentsa liteke, halaber, halakorik egiten ez bada PSOEri ere interesatzen ez zaiolako dela, berak ere justiziaren mailua negoziazioan erabili nahi duelako. Bestela
|
nola
uler liteke, azken hiruzpalau urteetan PSOEk ekimen judizial askotan izan duen akuilu lana. Nola uler liteke Alderdien Legea, Parot doktrina edo De Juanaren auzipetzea moduko ekimenak bideratzea?
|
|
|
Bestela nola uler liteke, azken hiruzpalau urteetan PSOEk ekimen judizial askotan izan duen akuilu lana?
|
Nola
uler liteke Alderdien Legea, Parot doktrina edo De Juanaren auzipetzea moduko ekimenak bideratzea. Batetik, PPren erasoetatik defendatu beharra izan du, baina bestetik, argi da botere judiziala ere arma gisa erabili duela ezker abertzalea presionatzeko.
|
|
|
Askotariko iritziak daude askoren ustean alemaniar soziologiako erraldoirik handiena den Max Weber-en obrak marxismoarekiko izan duen kokapena zehazteko orduan. Ikus dezagun, bada, Karl Marx-en gorputz teorikoarekin izan dezakeen harremana
|
nola
ulertu den.
|
|
|
Ortega-k, ikusiriko bere konklusio horretan konfirmatu ahal izateko (korrespondentziarena), aurretiaz garbiketa erabakigarri bat egin behar izan du bere zalantzetan. Argitu du
|
nola
ulertzen den gizon emakume batzuk –arrazak, kontinenteak– gizakiak izatea, eta ez izatea historikoak; zergatik eta nola diren horiek Izpirituak ezhistoriara baztertuak; nola pirritatzen den horien existentzia menderen mendetan, beti joaten eta beti leku berean. Soluzioa korrespondentzia modu bat da berriro, eta oraingoan bai, bitxiki, Herrien Psikologo mekanizisten maneran:
|
|
|
Ez daki inoiz ulertu ahal izango dituen hizkuntzaren alde egin diren eta egiten diren ahaleginak.
|
Nola
ulertuko du bada, pentsatu du askotan, ingelesa mundu osoan hitz egiten denean. Nola ulertuko du, bada, haur jaioberri bat bezain hauskorra dela bere hizkuntza.
|