|
2000
|
|
|
Garai batean ez dakit
|
nola
sentituko ziren, baina gaur egun ez zara behartuta sentitzen ez bata eta ez bestea egitera.
|
|
|
Hegoaldekoen begietara
|
nola
sentitzen zara pastoralgile gisa?
|
|
|
Zeren eta aitak bi abere baitzituen eta bi karga, eta orduan ere abererik flakoenari eman baitzion kargarik itsusiena... Eta
|
nola
sentitu nuen orduan odolaren irakidura neure gorputz osoan eta neure zain bakoitzean! Halako moldez, non, nigarra atxik ezinik, malko batzuk isuri baitzitzaizkidan.
|
|
|
Nola ukitu ninduen aitaren erran hark, eta
|
nola
sentitu nituen bi ele haiek —garaile eta galtzaile—, biak ongi berezirik eta marra batek banaturik, gaua eta eguna bezala! Eta bi hautu ezin garbiago haien aitzinean, zein garbiak ziren, halaber, ene preferentziak eta ene lehentasunak!
|
|
|
Gurasoen hitz neurtu bezain komenientziazko haien aitzinean,
|
nola
sentitu nuen Maddalenen eta osaba Joanikoten arteko historia hura bi heroiren artekoa balitz bezala...!
|
|
|
Eta, hitz haien aitzinean, guztiz sentitu nuen ezen amaren desiretarat plegatu eta apez izan behar nuela, edo hartarat entseiatu beharra nuela, hain ziren haren hitzak justuak eta egokiak... Eta, ai,
|
nola
sentitu nuen, halaber, ezen Jainkoaren probidentziak gidatzen zituela gure pausoak!, zeren eta amak ni behar baininduen, eta ni joan nintzaion; nik hura behar nuen, eta hura etorri zitzaidan.
|
|
|
Zeren gutitan sentitu izan bainaiz hain bakar,
|
nola
sentitu bainintzen mementu haietan sagastian.
|
|
|
Eta, halako batean luma hartu... eta
|
nola
sentitu nuen ezen nekez har nezakeela erabaki guztien gaineko erabakia, letra baten skribatzeko gai izan nintekeen artean! Eta, nola hartuko nuen eta nola hartuko dut, bada, erabaki hori, baldin bertze historia batzuen kontatzeko gogoa piztu bazitzaidan ondotik, bertze liburu baten aitzakian?
|
|
|
" Liburuz inguratua bizi izan haiz orainokoan, baina, hemendik aitzina, liburuak alde baterat utzi, eta heure bizitzaren liburua skribatzen hasi huke, ez letraz, baina heure hatsaz eta heure odol kolpeez..." Ordea, Rosa de Osoriok hirurehun bat aleko biblioteka bat zuen —nehoiz ez dut etxe partikular batean hainbertze liburu ikusi, guztiak elkarren ondoan junt, jaun André! —, aitaganik heredatu zuena, eta erraiten zidan ezen liburu haietariko hitz bakoitzak bere hatsa zuela eta berak ere hitz haien hatsetik hats hartzen zuela eta hargatik ez zela bizitzatik kanpoan sentitzen, baina bizitzan sartuago eta murgilduago, zeren, bizitzak bere liburua zuen bezala, liburuak ere eta liburu bakoitzak ere bere bizitza baitzuen —zeren ez baitzegoen, bertzalde, munduan libururik, bizitzaren liburutik edaten ez zuenik—, eta halatan aberats genezakeela bizitzaren liburua liburu bakoitzaren bizitzarekin. Eta
|
nola
sentitzen nuen arrazoin zuela! Zeren, urrunagorat joan gabe ere, indiarren oihanean nengoela amets egin bainuen nik, nehoiz ez bezala, bai irakurriak nituen liburuekin eta bai irakurri gabeak nituenekin ere, bizitzaren bertze hats hura falta balitzait bezala... nahiz eta Piarres Oihartzabal kapitainaren bertze kontseilu hura, bertze zentzu batean, zentzuzko ere izan zitekeen.
|
|
|
Eta, Ixaruren notizia ezin tristeagoarekin tristetzen nintzela,
|
nola
sentitu nuen berriro ere Mundu Zaharra Mundu Berrian erroturik, Mathalasen altxamenduaz oroitzen nintzela...!
|
|
|
Eta, ai,
|
nola
sentitzen nuen, halatan, ezen, Amsterdameko bertze gailur haiek baino goitiago egiten nuela, noiz eta Rosarekin egonean egoiten bainintzen! Zeren, gailurrerat igan gabe ere, bertze gailur batean bainengoen orduko, zeina baitzen bakearen eta soseguaren gailurra, eta zeina baitzen, halaber, Amsterdameko gailur haiek baino ederrago eta goitiago.
|
|
|
Ai,
|
nola
sentitu nuen nik mementu hartan osaba Joanikot, neure zinezko eta minezko aita balitz bezala, ene aita eta ene laguna!, zeren, dakizun bezala, ene aita odolezkoak —jaun Martin Etxegoienek— ez baininduen aintzakotzat hartzen, Mattinen —etxeko primuaren eta herederoaren— aitzinean; osabak, aldiz, bai, aintzakotzat hartu ninduen eta bere sekeretuaren partaide egin ninduen... bait...
|
|
|
Zeren eta, jainkosa baten idurirat, helezina eta haustezina zirudienak bazuen, itxura batean, ahulezi puntu bat eta ahulgune bat —beldurra baino beldurgarriagoa zena!, haren hitzetan—, eta ahulgune hartarik hauts zitekeen haren mundu ustez sendoa, enea edo osaba Joanikotena bezalaxe eta nornahirena bezalaxe. Eta
|
nola
sentitu nuen harenganat hurbiltzeko gogoa eta ene besoekin babestekoa eta musu emaitekoa...! Eta nola sentitu nuen istant batez ezen hura zela ene ama, eta ez nuela haren ausentzia ene amaorde Felisaren presentziaz bete ahal izanen handik aitzina, nola bete ahal izan bainuen ordu arte, zeren eta ama jainkosa bat izan baitzitekeen, baina jainkosa hauskor bat, eta jainkosaren ahuleziak eta haren hauskortasunak erakartzen ninduten erremediorik gabe!
|
|
|
Eta nola sentitu nuen harenganat hurbiltzeko gogoa eta ene besoekin babestekoa eta musu emaitekoa...! Eta
|
nola
sentitu nuen istant batez ezen hura zela ene ama, eta ez nuela haren ausentzia ene amaorde Felisaren presentziaz bete ahal izanen handik aitzina, nola bete ahal izan bainuen ordu arte, zeren eta ama jainkosa bat izan baitzitekeen, baina jainkosa hauskor bat, eta jainkosaren ahuleziak eta haren hauskortasunak erakartzen ninduten erremediorik gabe! Eta zeren haren urruntasun hura urtu nahi bainuen jada neure bihotzaren arragoan, nola urtu ahal izan bainuen istant labur hartan, eta zeren neure mundurat ekarri nahi bainuen mundurat ekarri ninduena...
|
|
|
Baina haren ehiza egiteko manera eta moldea ez zen bertze anitz ehiztarirena, zeinek plazent izaiten duten piezaren gibeletik joaitea, bakarrik, harik eta hura bereganatzen duten arte, ibiliaren ibiliaz eta izerdiaren izerdiaz; aitak, aldiz, nola baitzen eta
|
nola
sentitzen baitzen erroetaraino jauregiko habe eta jabe, mundu guztia nahi izaiten zuen bere erranetarat, morroiak eta orak, harat eta honat igortzen zituenak, ehizaren inguratzeko eta bideratzeko xedearekin, aitak berak azkena eman ziezaion amoreakatik.
|
|
|
Eta, baldin zaharraren ezaugarrietarik bat esperientzia bada,
|
nola
sentitu nintzen, gazte nintzen arren, zaharturik eta sentondurik...! Zeren neure esperientziaz bainekien jada munduko erokerien eta joan etorrien berri, eta zeren heldu baitzitzaidan gaztetasuneko mainen eta tornuen uzteko ordua...
|
|
|
Eta, ai,
|
nola
sentitu nintzen egun haietan bekatuak usteldurik eta korronpiturik, zeren bere burua ustez hain ongi gobernatzen zuena galtzeko bidean baitzegoen, eta zeren orban haiek ezin baitzitezkeen izan ene bekatuaren seinaleak eta ene plazer desordenatuen ordain baizen...! Eta nola sentitu nuen orduan ezintasunaren sastada erraietan, bizitzaz etsirik banengo bezala eta bizitzarekin etsaiturik!
|
|
|
Eta, ai, nola sentitu nintzen egun haietan bekatuak usteldurik eta korronpiturik, zeren bere burua ustez hain ongi gobernatzen zuena galtzeko bidean baitzegoen, eta zeren orban haiek ezin baitzitezkeen izan ene bekatuaren seinaleak eta ene plazer desordenatuen ordain baizen...! Eta
|
nola
sentitu nuen orduan ezintasunaren sastada erraietan, bizitzaz etsirik banengo bezala eta bizitzarekin etsaiturik! Eta nola samindu eta samurtu nintzen neure buruaren kontra, neure bekatu nardagarriaren lohia, kutsua eta likitsa zela kausa!
|
|
|
Eta zeren Tomas Mororen Utopiaren orriak eta Utopiako mapa hura izan baitzitezkeen nik behar nuen bidea eta nik behar nuen argia, neure kezkak eta antsiak aterabidean jartzeko... Eta
|
nola
sentitu nintzen, orduan ere, Hiponako saindua bezala, zeinak aurkitu baitzuen bere aterabidea jondone Pauloren epistola hartan, behakoa Alypio irakurtzen ari zen liburuan pausatu ondoren!
|
|
|
Baina guztiz alferrik nenbilen orduko, Felisa bizien mundutik joana zenez gero... Eta
|
nola
sentitu nuen orduan neure barrenean hustasun izugarri hura, erraietarik zerbait ebatsi balidate bezala...! Eta nola etorri zitzaidan, antzina hartan Jobi bezala, Jainkoaren maradikatzeko gogoa!
|
|
|
Ai, nola jarri zitzaidan bihotza taupaka, eta
|
nola
sentitu nituen bihotzean mila igel haiek, bata bertzearen gibeletik jauzika...! Zeren eta ene bihotza ezagutzen ez nuèn mundu eme urtsu haren egarri baitzen, eta igel guztiek nahi zuten mundu hartan murgildu, lehorretik uretarat jauzi eginik...
|
|
|
Zeren, ez al zen, bada, osaba Joanikot heresea, eta ez al zen, halatan, izurri ororen izurri eta iturri, hobendunen hobendun eta kulpanten kulpant? ...zen zilegi, hartaraz gero, edozein gauza, eta ez al zuten hargatik ikusleek osaba hatzez seinalatzen eta beren hatza fletxa bihurtzen, beren baitako gaitz guztiak jaurtikitzen zizkiotela, zeren zinez baita errazago geure miserien eta geure itsuskerien kulpa eta ho bena bertzeei egoztea eta leporatzea geure buruari baino, eta erraiten ziotela ana thema sit, haren aldean on eta onest senti zitezen,
|
nola
senti baitziren?
|
|
|
Eta hatsarrerat jo nuen eta hatsarreko bi hitz haiek irakurri nituen berriro: " Seme maitea"... eta
|
nola
sentitu nuen ezen osabak arrazoin zuela!, zeren eta halakoa baitzen ene nortasunaren eta ene izatasunaren zuhaitza: aitak erroak eman zizkidan, baina osabak eguzkia, eta hala hedatu zitzaizkidan zuhaitzaren adarrak aitaren baratzetik osabaren baratzerat, osabarenean eman zitzan eta erortzerat utz zitzan fruiturik onenak eta onduenak.
|
|
|
Erraiten ari nintzaizun ezen Mignonen gorputzarekin liluraturik geratu nintzela. Eta hain esker oneko sentitu nintzen, non, geure egitekoa eginez gero —eta
|
nola
sentitu nintzen egiteko hartan haren azpiko, haren gainean egon arren, bertzalde! —, ordaintzeko orduan, hamar erreal eman bainizkion, lehenengo entseiuan koberatu ez zizkidan bortz errealak ere eskurat emaiten nizkiola, eta bertze bi erreal gehiago sari, orotarat hamabi. Argi eta garbi erran zidan kapitainak ezen poltsa urrez gainezka nuela, eta ezkutuan irekitzeko, ireki behar nuen bakoitzean; baina, erran bezala, hain nengoen, alde batetik, alegera, eta bertzetik, hain sentitu nintzen franko eta liberal, non Mignonen begi zolien aitzinean ireki bainuen poltsa...
|
|
|
Eta bitxiagoa da, bitxiagoa denez, niregan gero eta handiagoa piztea Dabid berarekiko Karmelok dioenarekiko baino: zer moduz egongo ote den,
|
nola
sentituko ote den tiro egin zidanetik, zer sentituko ote duen orain nirekiko, eta maitalearekiko...
|
|
2001
|
|
|
Nafar gisa
|
nola
sentitzen duzu ematen zaizuen tratua?
|
|
|
Plano honetan gehien azaltzen den fokalizazio mota intradiegetikoa eta sumagaitza izateak ihesleak azken metro horiek
|
nola
sentitzen dituen erakusten du, heriotza aurretik pasatzen diren hiru minutu horiek xehetasun osoz sentiaraziz irakurleoi. Halaber, xehetasun hau hunkigarria gertatzen da iheslea zaurituta dagoenean fokoak mugimendu sinpleenaren traszendentzia nabarmentzen digunean.
|
|
|
Eraiki dezagun geure eredua, nork bere gorputza ezagutzetik abiatuta, nolakoa den, nola espresatzen den,
|
nola
sentitzen duen eta zer gustatzen zaion kontuan izanda.
|
|
2002
|
|
|
|
Nola
sentitzen da bat gaztetxoentzat idazten duenean?
|
|
|
Lehenengo aldia da gainera produkzioan sartzen zarela.
|
Nola
sentitu zara. Bertigorik izan al duzu?
|
|
|
Ebaluazio adierazleakSaileko bileretan galdetuko da (inkesta baten bidez) jendea
|
nola
sentitu den.Dokumentuak elebidunak izan dira. Aurkezpenak euskaraz egin dira?
|
|
|
Horretarako, ikaslea ariketa horietan
|
nola
sentitu den, nolako zailtasunakizan dituen, eta, azken finean, zer lortu duen ikertu behar du irakasle tutoreak. Horrez gain, ikasleari fase honen garrantzia argitu behar diogu, noizeta zertarako egingo den azalduz.
|
|
|
Bai, aldatu egingo dut".
|
Nola
sentitu nintzen une hartan zuhaitz bat bezala, fruituen pisuak abaildua! Eneak, ordea, ezerezaren fruitu beruntsuak ziren, guztiz abaildu nindutenak.
|
|
|
|
Nola
sentitzen nintzen ni ere orduan, zeruko izar eta ilargi guztiak itzali eta gainera erori izan balitzaizkit bezala!
|
|
|
Eta, jakina, denborazko mortu hura iragan ondoren, besoak zabalik hartu zuen Sarak Sergio. Ai, nola estutu zuen haren gorputza, eta
|
nola
sentitu zuen besarkada hartan korapilaturik iraun nahi zuela, betiko! Sergiok, ordea, azkar askatu zituen besoak.
|
|
|
Eta, hitzik ere egin gabe, malkoren bat isurtzen zuen. Eta
|
nola
sentitzen nuen malko hura, burdin tanta gori batek bihotza zulatu balit bezala! Huraxe baitzitzaidan eszenarik mingarriena.
|
|
|
Eta biolina erosi, eta etxean jotzen hasi zenean, nola begiratzen nion, ahotik bitsa eta lerdea zeridala! Eta
|
nola
sentitzen nintzen ni neu ere, halakoetan, ipuin batek hartua bezala! Hainbesteraino, non, momentu haien eraginagatik edo, amets zoragarri bat izan bainuen haietako egun batean.
|
|
2003
|
|
|
Gerran sortzen diren egoerak eta sentimenduak azaldu nahi nituen, gaur egun ulertzen ez ditugunak baina gerra bizi izan duenak ondo ezagutu dituen horiek: beldurrak, mamuak, bakoitzak
|
nola
sentitzen duen bere bakardadea…
|
|
|
Ez pentsa, horratio, halako egoeran pertsonak egiten duena epaitzeko eskubidea daukagula uste dudanik. Pertsona horrek bakarrik daki zer pairatu duen,
|
nola
sentitu den, bera bakarrik da nor bere burua epaitzeko.
|
|
2004
|
|
|
|
Nola
sentitu zara nobela behin kaleratu ondoren?
|
|
|
Izan, eztenaren minik sentitzen ez duen herria da gurea gehien batean, euskaltasunaren izaeratik oso gutxi duelako seguru aski.
|
Nola
sentituko du minik, euskaltasunaren egungo egoera eguneroko bizimoduan mingarria egiten ez bazaio. Euskal gizartea aspalditik dago txertatua gaitz horren kontra, eta, damurik, euskaldun elebiduna bera lasai ederrean bizi da ia erdara hutsean.
|
|
|
hau da, euskararen normalizaziorik ez digula ekarriko euskal curriculumik gabeko eskola ereduak. Euskal kulturaren eta erreferentzialtasunaren labean berotu gabeko euskal haur gaztetxoak
|
nola
senti dezake euskararekiko atxikimendurik. Eta, jakina, hizkuntza nortasun hori garatu gabeko hiztunak zelan erabil dezake hizkuntza minorizatua?
|
|
|
Jaioterria, nire nortasuna, aitarena, amarena... begien aurrean izateak sortuko didanaz pentsatzen jardun dut. Ikara, zirrara, poza... zer eta
|
nola
sentitzeak sorturiko hutsunean murgildu naiz eta irakurketarekin jarraitzea hobe izango dela erabaki ondoren, hartu dut eskuetan nire aita zenaren liburuxka. Aita hitza erabiltzeak ere sortarazten didanaz jarduteko gogoa ere sartu zait, baina beste une baterako uztea erabaki dut.
|
|
|
Horrenbestez, hogei minutu baizik ez genuen behar izan maletak egin eta Mercedes handian sartzeko. Pentsatu ere ez nuen egin nahi
|
nola
sentitzen ote zen aita azken hamar urte haietan bilduriko artelan, liburu eta disko haiek guztiak autoko maletategian sartzen genituen bitartean. Antza zenez, deserriratzea zen gure familiaren patua.
|
|
|
Zer poza eman zidan! Eta
|
nola
sentitu nuen, telefonoa eseki bezain laster, aski zela amona Sinforosa bezalako emakume bat ezagutzea, bizitzak merezi zuela eta merezi zuela esateko, bai horixe!
|
|
|
Nola berreskuratu nuen orduan arnasa! Eta
|
nola
sentitu nintzen ohoratua, hain jende ezagunen aurretik jarri ninduelako, Laudrup eta Stoichkoven aurretik, Pujol eta Maragallen aurretik. Maitemindua nengoen, eta amorantearen hitz batek edo keinu bakar batek infernutik zerura eraman nintzakeen, zinez!
|
|
|
Alabaina, zer dakigu xuxen gaur Euskal Herri honetan gurutzatzen diren nortasun desberdinez? Euskaldunak direnek
|
nola
sentitzen dute beren burua, nola bizi dute beren euskaltasuna. Euskaldunak ez direnek kultura praktikak dituzte eta nolako pertzepzioadute hemengo hizkuntzaz eta kulturaz?
|
|
2005
|
|
|
Ongi oroit zezakeen, esate baterako, zer sentitu zuen eta
|
nola
sentitu zen, amonaren irudia telebistaz ikusi zuèn lehen aldi hartan, arnasa kendu baliote bezala, kizkurtuta eta uzkurtuta, bizitzaren eta zoritxarraren kaliza noiznahi ezpainetan. Baina berak. Inesek?
|
|
|
Dastatu zuen, halaber, behazuna, ezinegona, inolako pertsonaiatan kabitzen ez den pertsona hori. Maiz galdetu izan diot neure buruari
|
nola
sentitzen ote zuten desosegua beste batzuek, ala sentitzen ere ote zuten; Marro bezalakoek, esate baterako. Halako batean, hantxe agertu zen auzoan, patxada ederrean, Sanglas motor batean tar tar tar, eta gurasoek utzia zioten etxe erdi erorian jarri zen bizitzen.
|
|
2006
|
|
|
Musika irakasle izateko ere ikasi zuen lehenago, baina horrez gain zerbait gehiago egitea gustatuko litzaioke. Operacion Triunforen castingera aurkeztuko litzateke, baina soilik epaimahai horren aurrean
|
nola
sentituko litzatekeen jakitearren, bere ahots interpretazioak zer iritzi sortuko liekeen jakitearren. «Jakin nahikeria da», dio berak, «besterik ez».
|
|
|
Batzuek pintura edo musikaren bidez adierazten dute eta guk ipuinaren bidez. Hortik aurrerako azalpena konplikatuagoa da. Alegia, bakoitzak berau
|
nola
sentitzen duen eta beste". Koldo Ameztoi hazpandarra horrela mintzo zaigu:
|
|
|
Hango bi kiderekin joan ginen mendira, eta egun gutxi izan ziren zaldian ibiltzen pasa genituenak, baina nahikoak guk eta haiek elkar ulertzeko, nahiz eta hitz ezagun bat bera ere izan ez. Guretzat garrantzitsua izan da hori,
|
nola
senti gaitezkeen hain hurbil hain urruneko jende batekin.
|
|
|
Bestetik, laguntza psikologikoko taldean, saioaren lehenengo orduaerabili zen honako gaietarako: taldearekin bisita edo tratamendu medikoa errebisatzeko, antzutasunaren inguruan familiarekin edo lagunekin gertatzen ari zirengauzak komentatzeko, eta bakoitza
|
nola
sentitzen zen laburpena egiteko; bigarrenordua, berriz, aldi bakoitzean gai bati eskaintzen zioten, antzutasunaren inpaktuaberaien autoestimuan, bikotekidearekiko, familiarekiko zein lagunekiko harremanak, eta espiritualtasuna eta karrera profesionalaren inguruko talde saioak?.
|
|
|
Mina emankorra delafikzioan erabiltzen dakienarentzat. Erranak erran, hor badago, balia dezagun.Konta dezagun gure mina, eta konta dezagun hausnarrean, luze, autobus bidaiareniraupena baliatuz,
|
nola
sentitzen dugun falta zaigun haginaren mina.
|
|
|
–Pixka bat bai,, apur bat –erantzun dio Nereak, eta barre egin dute biek. Zorakeria bat egitera doana
|
nola
sentitzen den azaldu nahiko lioke Xabierri, baina nebak presa daukala esan dio eta altxatu egin da mahaitik.
|
|
|
–Ulertzen dut
|
nola
sentitzen zaren, Xavier –erran zion Anek– Maite ditugunak behin betiko desagertzen direnean bakarrik ohartzen gara ez ditugula behar bezainbeste maitatu. Maitatzeko aukera galduek arima jaten digute.
|
|
|
Eskegi zuenean, Anek ez zekien
|
nola
sentitu behar zuen. Nahasirik zegoen, eta batez ere triste sentitzen zen.
|
|
|
Eta azkenean amore eman behar izan zuen: ez zekien
|
nola
sentitzen zen. Triste, haserre, dezepzionaturik?
|
|
|
Alegia, hizkuntza izatera ere ez dela iristen?
|
Nola
sentitzen gara gu horrelakoak esaten dizkigutenean. Bada, garai bateko diplomazia eskasiak gure kontra jarri ditu auzo hizkuntzak, edo auzo hiztunak?, eta haserre horrek azkartu edo bizkortu du, apika, geurea desagerrarazteko historian zehar erakutsi duten jokabide tematia.
|
|
|
" Nire bizitzako une honetan
|
nola
sentitzen naiz enpleguaren aurrean?"
|
|
2007
|
|
|
|
Nola
sentitzen da norbera apustugai denean?
|
|
|
(Imajinaezazu lagunik ez duzula.
|
Nola
sentituko zinateke?)
|
|
|
Paisaiekiko atxikimendua neurtzeko, honako galdera hauerabili zuten: ?
|
Nola
sentituko zinateke nagusitan toki horretan biziko bazina??. Galderari erantzuteko, haurrei 5 puntuko eskala bat aurkeztu zieten, oso zoriontsutik oso zorigaiztokorainokoa. Ikertzaileek honako hau aurkitu zuten:
|
|
|
–Konturatzen al zara egindakoaz? Negarrez utzi duzu?;?
|
Nola
sentituko zinateke hori zuri egin balizute??), eta abar.
|
|
|
Ez da inor Berenjenaren zain gelditu.
|
Nola
sentitu da iritsi denean. Zersentituko zenuke zuk bere lekuan?
|
|
|
Fbxl3 genea Michael Rosbash, Brandeis University eta Howard Hughes Medical Institute ren (AEB) taldearen eta Cell en argitaratu den taldearen lanak zerikusia du barruko erloju biologikoa inguruarekin orduan jartzearekin:
|
nola
sentitzen dituen organismoak egunak eta gauak baino aldaketa txikienak, eta horren arabera jokatzen du. Oraingoan, ikertzaileek Drosophila euliarekin lan egin dute, baina Rosbash ek dio emaitzak lagungarriak izango direla migrazioak, hibernazioa edo araldi aldia bezalako animaliak ulertzeko.
|
|
|
Produktibitatea handitzeko formulak aurkitzera bideratutako ikerketa gehienak kudeaketa makroekonomikora mugatzen dira. Baina giza baliabideetako aditu batzuentzat ere garrantzitsua da kontuan hartzea
|
nola
sentitzen diren langileak. Gaur egun, hobekuntza psikiko orokorra lortzeko eta enpresarekiko konpromisoa areagotzeko joera dago.
|
|
|
«Blankek paziente epileptiko esekiekin egindako azterketek iradokitzen dute niaren eta gorputzaren arteko disoziazio esperientziak informazio somatosentsorial eta bestibularraren integrazioan izandako akats baten ondorio direla», dio De Felipek. «Hau da, oso ikerketa garrantzitsuak dira garuna
|
nola
senti dezakeen gure gorputzak espazioari dagokionez, eta gure nia espazio muga horien barruan nola dagoen aztertzeko. Zirkuitu horien aldaketek bidaia astralak, iluso transformazioak… eragiten dituzte».
|
|
|
–Badakit
|
nola
sentitzen zaren...
|
|
2008
|
|
|
Oso zaila zait, oso zaila, esplikatzea. Baina nire familia laster konturatu zen, ulertu zuen hemen urtea iragan eta
|
nola
sentitzen nintzen. Esan ere egiten zuten:
|
|
|
Besteak beste, etorkinak euskaldunon artean
|
nola
sentitzen diren jakiteko inkestaren emaitzak jakinarazi ziren iaz. Inkesta EAEko etorkinetara mugatzen da, Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailaren mendeko Immigrazioaren Behatokiak burutu baitzuen, EHUrekin elkarlanean.
|
|
|
–Ai,
|
nola
sentituko dudan zure falta, Regina?! Baina pozik nago, bestalde, zeuk merezi baituzu, inork merezi badu, behetik gora egitea, aurki egingo duzun bezala.
|
|
|
Eta bera, lurreko ama? horrela sentitzen bazen,
|
nola
sentituko zen zerukoa, birjintasunaren eta garbitasunaren eredua. Horrek are min handiagoa ematen baitzion, menturaz, Ama Birjinaganako debozio ezin sutsuagoan sartu zenetik?
|
|
|
Nola sartu zitzaion, une batez, hiru emakume haien soinekoak janzteko irrika, zer ziren, bada, bere soinekoak, logelako armairuan gordetzen zituenak, haiekin konparatuta, huskeria bat baizik!?, gerritik behera lasaiera handikoak zirenak, baina gerritik gora estuak, titiburuak tentetu eta bi pinporta bezala hazi ote zitzaizkion Reginari une hartan, haragiaren berezko erreakzio batean??, bularren formetara doituak?! Eta
|
nola
sentitu zen errealitate berri haren aurrean arnasarik gabe, gero eta txikiagoa, etxeko katutxoa baino txikiagoa, inurri bat baino txikiagoa, ezer ez?! Eta nola ulertu zuen, aldi berean?. Ikusi nuen, eta ikusiak atzetik eraman ninduen, imanak burdina bezala?
|
|
|
Imajinatuko duzue
|
nola
sentitu nintzen bilau zahar gorrotagarri hura niri esandako hitz haiexek beste bati esaten entzutean. Nik uste, gauza izan banintz, hil egingo nuela upel barrutik bertatik.
|
|
|
|
Nola
senti dezakete, izan ere, halako helburu politiko baterako gogorik, halako helburu batek oinarritzat eskatzen duen nazio euskaldunaren beharrik sentitzen ez badute hemengo euskal herritar gehien gehienek. Errealitatearen analisiak huts egiten digunean, errealitatea eta geure interpretazioa nahasten ditugu, eta hura izan uste dugunaren arabera jokatzen dugu, egiazki denaren argitan jokatu ordez.
|
|
|
Naizena naizelako, baina ez zentzu tautologiko batean, zentzu dialektikoan baizik.
|
Nola
sentitu eta pentsa dezaket, izan ere, ez naizenaren arabera. Ezinezkoa dirudi.
|
|
|
Lehen aldiz sartu naizenean, harrituta, ahozabalik geratu naiz.
|
Nola
sentitu zineten zuek lehen aldiz etorri zinetenean?
|
|
|
SIMON:
|
Nola
sentitzen zara hemen lan eginez: ongi dago, beste norbaiten etxean lan egiten duzula sentitzen duzu edo...?
|
|
|
AZPIDATZIA: Badakit
|
nola
sentitzen zaren.
|
|
|
KOLDO. Eta hori gutxi ez eta, lagun min batek sekulakoak leporatu zizkidan, errugabe izan nintekeela kontuan hartu gabe.
|
Nola
sentituko zinateke zu?
|
|
|
Itxoin beharra. Ulertzen dut
|
nola
sentitzen zaren, ni ere kezkatuta nago.
|
|
|
MIMI: Ulertzen dut
|
nola
sentitzen zaren. Baina aurrera egin nahi ez baduzu, ez dadila izan maite duzuna emakumea delako, ez?
|
|
|
Nobedadeak Osasunari buruzko Inkesta Nazional berri honen berrikuntzetako bat haurren bizi kalitatearen azterketa da, Europako Batzordeak bermatutako galdetegi baten bidez. Galdeketa “Kidscreen” da, eta dozena bat galdera ditu. Test horretan, azken zazpi egunetan 8 eta 15 urte bitarteko pertsonak
|
nola
sentitu diren, sasoian egon diren, energiaz, triste egon diren, bakarrik sentitu diren, beren denbora librean nahi zutena egin ahal izan duten, edo gurasoek tratu zuzena eman dieten, besteak beste. Horrekin guztiarekin, Haurren Bizi Kalitatearen Indizea egiten da, Espainian 61,8 puntukoa, Europar Batasuneko (EB) batez bestekoa baino altuagoa (50 puntu).
|
|
|
zur eta lur. Izan ere, lehengo hitz hori zetorkidan
|
nola
sentitzen naizen adierazteko. Kultur inposatuaren lanak, nonbait.
|
|
|
Ez dakit zer duen. Baina ni ondo akordatzen naiz
|
nola
sentitzen nuen ardienganako erakartasun hori ikasle garaian ere, Urbiako artzainak trashumantzia egin eta Bizkai aldetik igotzen zirenean, maiatzaren aurrenaldera. Ezin nintzen barruan egon ikasten.
|
|
|
Normalean testuren bat irakurri eta hori garatzen dugu. Bakoitzak une horretan
|
nola
sentitzen den kontatzen du, bere iritziak eta egoerak zeintzuk diren. Finean, arazo komuna dugun pertsonak biltzen gara, eta gertatzen zaigunaz eta gure sentimenduez hitz eginez, eta gure itxaropenak transmitituz, ez dakigu zer gertatzen den baina edariarenganako obsesioa desagertzen joaten da.
|
|
|
Bere alabaren luman horrelako hitzak, hain zuzenak eta hain esanahiz beteak –hain zikinak eta hain lizunak, alegia–, Aitaren eta Semearen...! Eta bera –lurreko ama– horrela sentitzen bazen,
|
nola
sentituko zen zerukoa, birjintasunaren eta garbitasunaren eredua. Horrek are min handiagoa ematen baitzion, menturaz, Ama Birjinaganako debozio ezin sutsuagoan sartu zenetik...
|
|
|
–Ai,
|
nola
sentituko dudan zure falta, Regina...! Baina pozik nago, bestalde, zeuk merezi baituzu, inork merezi badu, behetik gora egitea, aurki egingo duzun bezala.
|
|
|
Nola sartu zitzaion, une batez, hiru emakume haien soinekoak janzteko irrika –zer ziren, bada, bere soinekoak, logelako armairuan gordetzen zituenak, haiekin konparatuta, huskeria bat baizik! –, gerritik behera lasaiera handikoak zirenak, baina gerritik gora estuak –titiburuak tentetu eta bi pinporta bezala hazi ote zitzaizkion Reginari une hartan, haragiaren berezko erreakzio batean? –, bularren formetara doituak...! Eta
|
nola
sentitu zen errealitate berri haren aurrean arnasarik gabe, gero eta txikiagoa, etxeko katutxoa baino txikiagoa, inurri bat baino txikiagoa, ezer ez...! Eta nola ulertu zuen, aldi berean –" Ikusi nuen, eta ikusiak atzetik eraman ninduen, imanak burdina bezala" kontatzen zuen Reginak, une haiek biziberritu nahi izaten zituenean–, beste errealitate hartara egin zuela jauzi noizbait, bizitzan zerbait edo norbait izan nahi bazuen bederen, sentimendu nahastezin ezin argiago batean!
|
|
|
Hasi" A" tik eta" Z" raino, ordenan. Eta 27 egunetara berriro elkartuko ginen, eta
|
nola
sentitzen nintzen esango nion.
|
|
|
Oso aztoratuta dago Frank. Imajinatu dezaket
|
nola
sentitzen den egun guztian Berlinetik bueltaka ibili ondoren. Aldaketa guztiak kolpe batez jasotzen eta urte hartako bizipenak birgogoratzen.
|
|
|
Zer sentitu dute urte horietan guztietan?
|
Nola
sentitu dira emakumearen gorputzak ernaldutako obulua kanporatzean. Nola neurtzen da estres emozionala?
|
|
|
Nola autoestimuaren zapalkuntza? Eta orain imajina ezazue
|
nola
sentituko zinateketen zuek, baldin eta senide edota lagunen batek, zure bizi  tzako berririk garrantzitsuena helaraztean," Ui, eta nolatan?" galdetuko balizu. Nago gutxik erabiliko zenuketela" arraro" hitza.
|
|
2009
|
|
|
Zaharrek, jakin ere jakingo dute,... Denetarik dago.
|
Nola
sentitzen zarete arraunlariak zaletasun hori ikusita. Jendeak segitzen zaituela ikusteak poza ematen du. Izan al zara sekula Kontxako badian arraunean?
|
|
|
Asteazken gauetan biltzen dira denak, euren gauzez hitz egiteko, onak eta txarrak. Autolaguntzako talde txikiagoak ere egiten dituzte, norbera
|
nola
sentitzen den kontatzeko. Zazpi zortzi hilabetera krisia sortu ohi dela kontatu digu Etxeberriak:
|
|
|
EAJ dago oposizioan lehen aldiz.
|
Nola
sentitu duzue egoera berrian?
|
|
|
Begira, ordea, jada
|
nola
senti ikusten den Ama Birjina eta haren oinetan fededuna:
|
|
|
Ematen du, Lessingek edo Goethek heriotza
|
nola
sentitu/ pentsatu duten behatzeak, heriotza guk nola ulertu ez ligukeela deus lagundu ahal izan behar. Baina errealitatea da, heriotzaren ulerpena tradizioren batean edo batzuetan tokiratzen dugula beti, eta errituren batzuekin espresatzen dugula (ehorzketa, kantu, errausketa, isiltasun, etab.). Gu ez gara Antigona, baina guk ere ez dugu gorpua zakurrentzat landan uzten.
|
|
|
–Ez dakizu
|
nola
sentitzen dugun Anarena, Oskar, erran zion Albak besarkada askatutakoan. Begietara so egin zion kezkaturik?.
|