|
2000
|
|
|
Berriro galdera bat. Eta euskal musika baldin badago,
|
nola
jakin dezakegu zeinden euskal musika eta zein ez. Nola jakin daiteke adierazpen kultural konkretu batgizarte bati ala besteri dagokionik?
|
|
|
Wittgensteinekin bat etorriz, honako galdera hau bururatu zitzaion Neurathi:
|
nola
jakin dezakegu egunero hizkuntza berbera erabiltzen dugula, hautemateak neurtzen uzten diguten erloju, erregela eta beste hainbat objektuei esker ez baldin bada. Filosofo honen aburuz, sentimen datuak zerbait pribatua eta hutsezina bailiran onartzeak arriskuan jartzen zituen Zirkuluaren tesiak, modu horretan sekula ezin baitzitekeen erabilitako terminoen esanahia ikasi.
|
|
2001
|
|
|
Baina fokalizazioaren aldetik deigarriagoa da iheslearen azken metroetan honi falta zaizkion segundo eta metroak esplizituki adieraztea. Hori horrela izanik, onartzen badugu ihesaren plano hau gehienbat narratzaile fokalizatzaile intradiegetiko batek aurkezten digula eta fokoak harrapatzen duen esparrua sumakaitza dela,
|
nola
jakin dezake narratzaile fokalizatzaileak hil baino lehen zenbat denbora gelditzen zaion. Hori jakitea ezinezkoa dela onartuz, bi erantzun eman diezaizkiokegu galdera horri:
|
|
2002
|
|
|
Nola jakin alferrikako gastuak egiten ari zaren?
|
Nola
jakin dezakezu zure hileko aurrezki maila. Nola erabaki zenbat euro bideratu etxebizitza, elikadura edo arropa partidetara?
|
|
|
Haurrekin bidaiatuz gero, adinerako homologatutako euste gailuak erabili behar dira.
|
Nola
jakin dezakegu zein den gure semearentzako produktu egokia. Haurrak atxikitzeko sistemak bost multzotan sailkatzen dira, eta zatiketa horrek haurraren ezaugarri antropometrikoei erantzuten die nagusiki.
|
|
|
Oraindik ez dakigu zehatz mehatz zergatik haur batzuk diabetikoak diren eta beste batzuk ez. Diabetea izateko jarrerarekin sortzen da, baina gaixotasuna agertzeko beste faktore batzuk ere badaude, hala nola birusek eragindako infekzioak, organismoaren defentsak aldatzea, elikatzeko ohitura txarrak, etab.
|
Nola
jakin dezaket semea diabetikoa den. Lehenik eta behin, deigarri gerta daiteke haurrak argaltzea, ondo jaten badu ere. Beste batzuetan, gutxiago gertatzen den arren, haurrak irabazi egiten du bazkaltzeko (anorexia) eta argaltzen du.
|
|
2003
|
|
|
Eta
|
nola
jakin dezakegu web gunea edo zerbitzaria seguruak diren ala ez?
|
|
|
Uda osoan beltzaranduta egoteko “beharraren” ondorioz, askoz zailagoa da hori antzematea.
|
Nola
jakin dezakegu, beraz, anemia jasaten dugun. Haurren kasuan, kontzentraziorik ezaren edo eskola errendimenduan izandako beherakadaren berri eman diezagukete, “Pediatrics” aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera.
|
|
|
Leku errespetagarria bada, gauez kutxatilak ez desizozteaz arduratzen da, kutxatzaren tenperatura maximoa eta minimoa erregistratzen duten termometroak edukitzeaz eta eskatutako tenperatura gainditzen denean ohartarazten duten adierazleak edukitzeaz (denbora/ tenperatura integratzaileak).
|
Nola
jakin dezake jendeak produktu batek baldintzak betetzen ez dituela. Ez da erraza, baina aztarnak daude.
|
|
|
Damianek harridura aurpegia jarri du.
|
Nola
jakin dezake inork erabilitako motozerra elektrikoa zela eta ez bestelakoa. Azkar etorri zaio erantzuna.
|
|
|
Harriturik begiratu zidan, nik datu hura
|
nola
jakin nezakeen. Lehenagoko batean ekarri zidan heriotza agiria atera nion.
|
|
2004
|
|
|
Zer egin dezaket sintoma honen kontra?
|
Nola
jakin dezaket min honen jatorria. Zer nolako tratamendua aginduko didazu?
|
|
|
–Medikua?
|
Nola
jakin nezake, ba?
|
|
|
Guztiarekin ere, korapilo hau askatzea ez da horren gauza erraza: hain zuzen ere,
|
nola
jakin dezakegu, argi antzean jakin, euskararen politikatik hizkuntza horren politizaziora igaro garela, euskalgintzaren politika arloa utzirik politizazioaren joko arbuiagarrian abiatuak gabiltzala. Non ezarri euskarak behar duen hizkuntza politika eta alderdi politika hutsaren arteko marra iluna?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezu hain seguru?
|
|
|
nolabilatu ezagutzen ez duguna? Ez badugu ezagutzen,
|
nola
jakin dezakegu bilatzen ari garenabilatu nahi duguna den, ala ez. Menonen ustez, eta hona hemen galderoi emandako erantzunorokorra, gauzak irakatsi egiten dira.
|
|
2006
|
|
|
Praktikan erabili beharra arraroa bada ere, ikus dezagun
|
nola
jakin genezakeen behatoki baten latitudea. Irudi hau azpiatal guztietarako lagungarria izango zaigu, eta, aldi berean, kontzeptuak finkatzeko.
|
|
2007
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu pertsona bat matematiketan alfabetatua dagoela?
|
|
2008
|
|
|
Bera edo bere aurrekoak euskaldun izanda, bere euskal izaera galdu duen euskal herritarrak ba ote dauka aukerarik galdu duen nortasunaren galeraz ohartzeko, jadanik bera izan ordez, bestea baldin bada? Izan ere,
|
nola
jakin dezake identitate eremuari dagokionez beste aldeko herritarra dela, ez dela jatorrizko herriari datxekiona, dagoeneko nortasun hori, izateko eta sentitzeko eredu hori, galdua baldin badu. Bestela esan, euskaldun gisa sentitu eta pentsatu eta bizi ezin badu, bere izaeraren nortasunak bestea ren arabera sentiarazten eta pentsarazten eta biziarazten diolako alegia, nola joka lezake herritar euskaldunaren arabera?
|
|
|
|
Nola
jakin dezake inbertitzaile txikiak noiz saldu behar dituen bere akzioak gainbalio maximoak ateratzeko edo galerak mugatzeko. Mekanismo erraz eta eraginkorrak daude:
|
|
2009
|
|
|
|
Nola
jakin dezaket kutsatuta nagoen?
|
|
|
–Ez zegok gaizki, kokotsa hazkatu zuen Xantik?. Orduan,
|
nola
jakin dezakek esaten duan hori benetan egia dela?
|
|
|
Julia alboko dendara eramaten dudanean, herriko andreak miraturik geratzen dira.
|
Nola
jakin dezake halako umetxo batek atzerritar hizkuntza bat. Ingalaterrara goazenean nire tartekoek irribarre isila egiten dute katalanez hasten direnean.
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu bizi garen eraikinak segurtasun elektrikoko arauak errespetatzen dituen. Nola jakin araudia betetzen duela eta, beraz, istripu elektrikoen arriskua murrizten dela?
|
|
|
Baina gero eta gehiago galdetu behar diegu erosiko dugun produktuaren ingurumen eraginari buruz: ontziratzea, garraiatzeari lotutako emisioak, hondakinaren kudeaketa, etab.
|
Nola
jakin dezake kontsumitzaile batek informazio hori, horren arabera jarduteko? “Gero eta gehiago galdetu behar diogu geure buruari erosi behar dugun produktuaren ingurumen inpaktua” Askotan, informazioa ontziratzean bertan adierazten da.
|
|
|
Nola bereiz ditzakegu gauza fokal bat eta dispositibo huts bat?
|
Nola
jakin dezakegu gauzek ahalmen integratzailerik duten? (Brittan 2000).
|
|
2010
|
|
|
–
|
Nola
jakin dezakezu?
|
|
2011
|
|
|
4 Behar bezala ez dabilen NAND ate batean,
|
nola
jakin dezakegu sarrera bat zirkuitu irekian dagoen. Eta irteera izango balitz?
|
|
|
4 Behar bezala ez dabilen NAND ate batean,
|
nola
jakin dezakegu sarrera bat zirkuitu irekian badago. Eta irteera badago zirkuitu irekian. Eta batean edo bestean, edo bietan, zirkuitu laburra gertatu bada?
|
|
|
–Eta eman zenizkidan pistak?
|
Nola
jakin zenezakeen horrenbeste hilketei eta hiltzaileari buruz? –jarraitu zuen, pixka bat minberaturik.
|
|
|
Nor zen orduan?
|
Nola
jakin zezakeen hainbeste hilketari buruz, berak era batera edo bestera loturarik ez bazuen gaiarekin. Eta mezu igorleak Ráchel edo Natálie izan balira?
|
|
|
Hitz horiek entzunda, Anna zantzuan jarri zen, burua erne.
|
Nola
jakin zezakeen gizon hark bera mehatxatuta zegoela?
|
|
|
poliziak, sekta kideak edo gauza biak beharbada.
|
Nola
jakin zezaketen hantxe ezkutatzen zirela. Haiengana zetozen zuzen zuzenean, iparrorratz orojakile batek haraino gidatu izan balitu bezala.
|
|
|
–Baina
|
nola
jakin zezakeen kanpoko inork?...
|
|
2012
|
|
|
|
Nola
jakin dezaket zer diagnostikatu zioten nire birramonari?
|
|
|
Askotan eztabaidatzen nuen hau neure buruarekin:
|
nola
jakin dezaket Jainkoak berak zer iritzi duen gai zehatz horri buruz. Egia da jende horrek ez duela hori lege hauste moduan egiten; ez dute bihotzak agintzen dienaren kontra jokatzen, ezta adimenak esaten dienaren kontra ere.
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu umeek ingurumena zaintzeko hastapenak barneratu dituztela. Ezagutza oso sinpleekin hasi behar dugu; ez dugu inoiz helburua baloratu behar, helburuarekin lotuta dauden ekintzak baizik.
|
|
|
Berdintsu gertatzen da jakintza guztietan.Filosfian oinarri batetik ala bestetik hasi, toki diferentera iristen da. Artean berdin.Egia zein den
|
nola
jakin dezaket nik?[...] Fedezko aitorrak egiten ditugu guztiok, baitakonturatu ez garen askotan ere. Ezin egiazta daiteke ezer azken azken iturburuetaraino; nahi eta nahiez topatzen da nonbait postuladoarekin.
|
|
|
Baina duela 50 urte mota horretako odol ateratzeak egiten ziren, eta Katalunian, adibidez, giltzurrun emaile bizien erregistroa 2008koa da.
|
Nola
jakin dezakegu zein diren epe luzeko organoen dohaintzek erregistrorik gabeko emaile bizidunetan eragiten dituzten emaitzak. Horregatik, gure dokumentuan proposatzen dugu epe luzeko arriskuen azterketak talde independenteek egin ditzatela (ez transplantea egiten ari diren espezialistek, zeinen helburua txertoaren iraupena aztertzea baita, hori ere zilegi baita).
|
|
|
afari bat baietz asmatu zer liburu daukan morroi horrek esku artean, neuk esango dizut titulua.
|
Nola
jakin dezakezu ba, ez da posible! lagunak harrituta.
|
|
|
Orduan
|
Nola
jakin dezakegu?
|
|
2013
|
|
|
Adituen kalkuluen arabera, 45 urtetik 70 urtera bitarteko emakumeek, adibidez, gomendatutako kaltzio kopurua baino %46 gutxiago ahoratzen dute, eta horrek azalduko luke osteoporosiak gure herrialdean duen intzidentzia maila hain handia izatea.
|
Nola
jakin dezakegu gure gorputzean dauzkagun mineral horren erreserbak egokiak diren ala ez. Jarraian, osasun adituek gomendatzen dituzten kopuruak emango ditugu.
|
|
|
Baina elikadura kontuz hartzeko gaia da, osasunari zuzenean eragiten baitio; hori horrela izanik, geure buruei galdetu genieke zer nolako arazoak ekar ditzaketen dieta hauek eta, batez ere,
|
nola
jakin dezakegun horien atzean sasi ugari dagoela; sasi guruak edo sasijakintsuak alegia.
|
|
|
|
Nola
jakin dezake kontsumitzaile batek iruzur egiten ari zaizkiola?
|
|
|
Badakizue, adibidez, Euskal Herrian eguna denean Japonian gaua dela, munduko toki guztietan ez dela beti ordu bera, alegia. Baina
|
nola
jakin dezakegu zer ordu den munduko beste lekuetan. Eta hautatu duzuen bizilekuan?
|
|
|
Baina
|
nola
jakin dezakegu Historiaurreko edo Antzinaroko bizimodua nolakoa zen. Hori da, hain zuzen ere, historialarien zeregina.
|
|
|
Baina, zer arau betetzen dute zenbaki horiek?
|
Nola
jakin dezakezu, erraz, bi zatiki baliokideak diren ala ez?
|
|
|
hitza elkarri lehiatu eta kentzen diote.
|
Nola
jakin genezake gaur zer egun den, amona Xudra, hori da gakoa eta. Zer gertatuko da gurekin, bestela?
|
|
|
Nola ezagutu ote nau emakume mantelinadunak?
|
Nola
jakin zezakeen emakume horrek ni Kokoherrikoa naizela, nik bera ez badut inoiz ikusi. Nondik atera zezakeen horrek kalendarioa galdu dugulakoa?
|
|
2014
|
|
|
–
|
Nola
jakin zezakeat ez duala beste emakume batekin erabiliko?
|
|
|
–
|
Nola
jakin zezakeat marrazkirik salduko duala?
|
|
|
Zergatik hainbesteko presa epaia emateko?
|
Nola
jakin dezakegu jaioberriarisexu egokia izendatzeko gai izan garenetz hogeita lau orduko epe laburrean? 25Erabakia hartu ostean, nola gauzatzen da eta zer ondorio ditu haurraren etorkizunean?
|
|
|
– Baina,
|
nola
jakin dezakezu?
|
|
|
Beste behin harritu zuen galderak, dena zekien, dena zekiten. Harrezkero ez zion bere buruari galdetzen
|
nola
jakin zezaketen... Pelikula aldatu zuten orduan, audioarekin orain baina oso apal.
|
|
|
Asunak apartatu zizkion gizonak, handik sartzeko esan, etorritako bidetik joateko, tunelean ez zegoela inor ere. Irenek ezin zuen ulertu
|
nola
jakin zezakeen gizonak tunelean ez zegoela inor ere, ezin zen jakin. Gizonak esan zion estali egingo zuela zuloa handik sartu eta gero.
|
|
|
Ba
|
Nola
jakin nezakeen aldatuko zinela, Estoiko?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezu hori?
|
|
|
|
Nola
jakin nezake?
|
|
2015
|
|
|
Lur azpian atseden hartzen geratu ahal izango dira betiko. Ingurua arakatzeari utzi gabe hitz egiten zidan Opheliak, eta nik harridura aurpegiz begiratzen nion, horrenbeste gauza
|
nola
jakin zezakeen konprenitu ezinik. Amaren aitona lurperatzailea izan omen zen, eta, beldurtu nahi nauenean, hari ikasitako istorioak kontatzen dizkit.
|
|
|
Posible al zen hori? Eta, hala bazen,
|
nola
jakin zezakeen Emek?
|
|
|
|
Nola
jakin dezake Sarahk. Amaren bitartez, noski, ama ikertuz.
|
|
|
–
|
Nola
jakin dezake Donostiara ailegatu berriak garela?
|
|
|
–
|
Nola
jakin dezakeen?. Ez daki, nola jakingo du!
|
|
|
Ez nuen ezer erantzuteko adorerik izan, harrituta utzi baininduen nire izena
|
nola
jakin zezakeen ezin asmatuz.
|
|
|
–
|
Nola
jakin dezaket zer den nire benetako desira? –izan zen Anjelen hurrena, esku irakurleak entzun nahi zuena huraxe zela ulertuta.
|
|
|
Hau da nire zentzugabekeria. Baina ai ene Jainkoa!,
|
nola
jakin nezake nik ziurtasunez ez nagoela Zugandik aldendurik. Oi ene bizia, hainbeste doakigun gauza batean, hain ziurtasun gutxiz bizi behar duzula!
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezu?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezu?
|
|
2016
|
|
|
–Garbi dago ohean neskak agintzen duela, eta nola gainera. Berak biluztu du mutila (ez dakit
|
nola
jakin zezakeen hori) eta egiteko hori erdibidean zuela oldartu zaio gainera eta hasi zaio musukatzen.
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu zenbat atomo eta molekula dauzkagun lagin batean?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu zer erreaktibo kantitate erabili zehatz mehatz, materialik ez xahutzeko edota
|
|
|
arte?
|
Nola
jakin genezake erreakzioa amaitu dela?
|
|
|
32+ 6n? 5 segida bateko gai orokorra izanik,
|
nola
jakin genezake 13 zenbakia segida
|
|
|
|
Nola
jakin dezaket nire semea zeliakoa den?
|
|
|
Hori saihesteko, arduradunek manipulazio praktika egokiak egin behar dituzte, eta garbi garbitu behar dira, zerbitzatzen dituzten elikagaien segurtasuna bermatzeko. Baina,
|
nola
jakin dezake kontsumitzaileak, jarraibide horiek betetzen badira. Zenbait alderditan, instalazioetan, materialean edo pertsonalean baino gehiago betetzen diren eta errespetatzen diren azaltzen da.
|
|
|
itaundu zitzaion
|
nola
jakin zezakeen hain ziur senarraren heriotza eta emakumeak erantzun zuen gizona hila zela heriotzak eraman aurretik
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezu etorkizuna?
|
|
|
X Sindrome ahula, autismoa Ados, orduan Polizia argiak begiratzean,
|
nola
jakin dezaket?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu arrotz hau zurekin lotura duen?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu justiziako iheslariak ez zaretela?
|
|
|
Baina
|
nola
jakin dezaket zer den" onargarria"?
|
|
2017
|
|
|
|
Nola
jakin dezakezue hori inoiz joan ez bazarete?
|
|
|
Baina nola demontre zekien neskato jaioberriaren izena Ane izango zela?
|
Nola
jakin zezakeen Joxeanek bezperan erabaki bazuen neska izatekotan Ane izango zela. Horrek ez zuen inporta.
|
|
|
Abokatu batek behin esan zion estatuaren lurrak hamabost urtez landatuz gero, lur horiek landatu dituenarenak bihurtzen direla.
|
Nola
jakin zezakeen hori, ordea. Emazteak, berriz, xamurtasunez esaten dio bere burua ez torturatzeko.
|
|
|
Prestatutako aukera baten emaitza izan zen, Etxeberrik berak oroitzen duenez: . Luhusokoa antolatzen ari ginelarik, neure buruari galdetzen nion baserrian ginela Polizia sartzen bazen nola komunika genezakeen berehala zertan ari ginen eta polizia operazio bat martxan zela, eta
|
nola
jakin zezaketen hori istant berean herritarrek eta hedabideek. Txio sistema batean pentsatu nuen.
|
|
|
Autoa ez zela autobiara heldu, gerora jakin zenez, hiriko periferian azaldu zela aparkatuta eta giltzak jarrita, eta haren mutilaren hitzetan Anek, ez lukeela sekula halakorik egingo?. Pentsatu dut
|
nola
jakin dezakeen norbaitek halako ziurtasunez, beste norbaitek zer ez eta zer bai egingo lukeen. Pentsatu dut, agian nire lagunei etxe bat erosi dudala esango baliete,. Jezak ez luke inoiz horrelakorik egingo?
|
|
|
4
|
Nola
jakin dezakegu gorputz baten gainean indarren batek eragiten duen ala ez?
|
|
|
Noiz arte?
|
Nola
jakin genezake erreakzioa amaitu dela?
|
|
|
4
|
Nola
jakin dezakezu argietako matxura bat fusible batek eragindakoa ote den. Beste zer arrazoirengatik sor daitezke matxurak?
|
|
|
4
|
Nola
jakin dezakegu gorputz baten gainean indarren batek eragiten duen ala ez?
|
|
|
Noiz arte?
|
Nola
jakin genezake erreakzioa amaitu dela?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu zenbat atomo eta molekula dauzkagun lagin batean?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu zer erreaktibo kantitate erabili zehatz mehatz, materialik ez xahutzeko edota erreakzioa behar bezala gerta dadin. Horixe ikasiko dugu jarduera honetan.
|
|
|
Horiek sortutako mozkinen gainean bakarrik ordainduko dira; hau da, irabazirik izan ez bada, ez da ezer ordaindu zergetan.
|
Nola
jakin dezaket ordaindu behar duzun. Nahikoa da lortutako irabaziak kalkulatzea eta galerak kentzea.
|
|
|
Zur eta lur geratu zen kontatu nionarekin. Ez zuen ulertzen nola zortzi urteko mutiko batek horrelakorik esan zezakeen,
|
nola
jakin nezakeen hainbeste kontu antzinako kontuez. Gizonak zer jolasetan ibiltzen nintzen galdetu zidan.
|
|
|
–Alemaniara seinalatzen duen beste arrasto bat.
|
Nola
jakin genezake non dagoen gaztelu hori?
|
|
|
Nola asmatu zuen? Baina batez ere
|
nola
jakin zezakeen Txatok berak ordura arte jakin ez zuen zerbait, alegia, bakoitien zaleago dela bikoitiena baino. Bakoitiak berdin ezkerra, ezkerra berdin aldrebesa.
|
|
2018
|
|
|
Eta eskuinaldean zertan ditugu?
|
Nola
jakin dezakegu hori, berek ere ez jakin eta! Azen ontzeko, eskuinburuan ere bi lixta agertzen ahal...
|
|
|
|
Nola
jakin zenezake horrenbeste, Divina Pastora?
|
|
|
|
Nola
jakin dezakegu hori?
|