2010
|
|
b) Estatu kide interesdunak, aurretiaz enplegatzaileen eta langileen ordezkaritza erakundeekin, halakoak
|
daudenean
, eta beste antolakunde egoki batzuekin kontsultatu ondoren, zehaztu ahal izango duen beste edozein bereizketa, bazterketa edo lehenespen, horren ondorea denean enpleguan edo okupazioan berdintasun aukerak edo tratua deuseztatu edo aldatzea.
|
|
d) Politika hori gauzatzea, nazio agintaritza baten zuzeneko kontrolpean
|
dauden
enpleguei dagokienez.
|
|
d) Politika hori gauzatzea, nazio agintaritza baten zuzeneko kontrolpean dauden enpleguei
|
dagokienez
.
|
|
e) Politika horren aplikazioa bermatzea, lanbide orientabide, lanbide prestakuntza eta enplegua bilatzearen inguruko jardueretan, halakoak nazio agintaritza baten mende
|
daudenean
.
|
|
2 Aurretiaz enplegatzaileen eta langileen erakundeak kontsultatuta, halakoak
|
daudenean
, estatu kide orok bereizkeriarik gabekotzat jo ditzake beste neurri berezi batzuk, neurrion xedea denean pertsona jakin batzuen beharrizanak asetzea, eskuarki, pertsona horiei aitortzen zaienean babes edo laguntza bereziko beharrizana, arrazoi desberdinak direla bide, hala nola, sexua, adina, baliaezintasuna, familia zamak edo gizarte maila nahiz kultura maila.
|
|
b) Berrikuspen hitzarmen berria indarrean zein datatan jarri eta data horretatik aurrera hitzarmen honek irekia izateari utziko dio, estatu kideek berau berresteari
|
dagokionez
.
|
|
b) Komiteak estatu alderdi interesdunari eta eskatzaileari bere iradokizunak eta gomendioak aurkeztuko dizkie, halakorik
|
balego
.
|
|
b) Komiteak Nazio Batuetako organo eskudunetatik jasoko du, konbentzio honetako printzipio eta helburuekin zuzeneko lotura duten arazoei
|
dagokienez
, potentzia administratzaileek aurreko lerrokadako lurraldeetan aplikatutako legegintza, epaiketa eta administrazio neurrien edo beste neurri batzuen txostenen kopia, eta Komiteak bere iritziak eta gomendioak komunikatuko dizkie organo horiei.
|
|
...netan jaso diren xedapenak aplikatuko dira kalterik egin gabe bereizkeriaren gaian gatazkak edo salaketak konpontzeko beste prozedura batzuei, halakoak ezarri direnean Nazio Batuak eta horren erakunde espezializatuak eratzeko tresnetan edo horiek onetsitako hitzarmenetan, eta ez dute eragotziko estatu alderdiek gatazka jakin bat konpontzeko beste prozedura batzuetara jotzea, euren artean indarrean
|
dauden
nazioarteko hitzarmen orokor nahiz bereziekin bat etorriz.
|
|
2.Nazio Batuetako Biltzar Orokorrak erabakiko ditu, demanda horri
|
dagokionez
, hartu beharreko neurriak, hala behar izanez gero.
|
|
1.Konbentzio hau, Nazio Batuetako artxiboetan gordailutuko da; berebat, kautoak izango dira txinatarrez, espainolez, frantsesez, ingelesez eta errusieraz
|
dauden
konbentzio testuak.
|
|
Kontuan harturik, Nazio Batuek kolonialismoa eta horrekin batera gauzatu ohi diren segregazio eta bereizkeria eginera guztiak kondenatu dituztela, horien mota eta horiek
|
dauden
tokia edozein dela, eta herrialde eta herri kolonialei independentzia emateari buruzko Adierazpenak, 1960ko abenduaren 14koak, [Biltzar Orokorraren 1514 (XV) ebazpena], adierazi eta solemnitateaz aldarrikatu duela halakoak lehenbailehen eta baldintzarik gabe bukatu behar dutela,
|
|
Asaldaturik, munduko zenbait tokitan oraindik arraza bereizkeriaren inguruan
|
dauden
agerpenengatik, eta arraza nagusitasunean edo gorrotoan oinarritutako gobernu politikengatik, horien artean direla apartheida, segregazioa edo banantzea,
|
|
c) Estatu alderdi bakoitzak neurri eragingarriak hartuko ditu, gobernu politika nazionalak eta toki mailakoak berrikusteko, eta legeak nahiz erregelamendu xedapenak zuzendu, indargabetu edo deuseztatzeko, halakoen ondorio denean arraza bereizkeria sortzea edo aurretiaz
|
dagoen
tokian iraunaraztea.
|
|
Konbentzio honetako 2 artikuluko oinarrizko betebeharrekin bat etorriz, estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute arraza bereizkeria mota guztiak debekatu eta ezabatzeko, eta pertsona guztiei legearen araberako berdintasuna bermatzeko, bereizketarik egin gabe, arraza, larru kolorea eta jatorri nazional nahiz etnikoagatik, bereziki, hurrengo eskubideak izateari
|
dagokionez
:
|
|
Estatu alderdiek euren jurisdikziopean
|
dauden
pertsona guztiei ziurtatuko dizkiete, babesa eta baliabide eragingarriak auzitegi nazional eskudunetan eta estatuko beste erakunde batzuetan, arraza bereizkeriazko egintza ororen aurka, halako egintzek konbentzio honen aurka egin eta pertsona horien giza eskubideak eta oinarrizko askatasunak urratzen dituztenean, bai eta bereizkeria horren ondorioz zein kalte eragin eta kalte horren biktima gisa ...
|
|
2.Idazkari nagusiaren bidez, Komiteak urtero informatuko du bere jarduerez Nazio Batuetako Biltzar Orokorra, eta izaera orokorreko iradokizunak eta gomendioak egin ahal izango ditu, estatu alderdiek igorritako txostenen eta datuen azterketak oinarri hartuta.Izaera orokorreko iradokizun eta gomendio horiek Biltzar Orokorrari komunikatuko zaizkio, estatu alderdien oharrekin batera, halakorik
|
balego
.
|
|
Ituneko estatu alderdi orok, protokolo honen alderdi egiten denean, aitortzen du Komitearen eskumena, estatu horren jurisdikzioaren mende
|
dauden
gizabanakoen komunikazioak jaso eta kontuan hartzeko, gizabanako horiek biktimak direla alegatzen dutenean, estatu alderdi horrek itunean aipatutako eskubideetarik edozein urratzeagatik.Komiteak ez du jasoko protokolo honetako estatu alderdi ez diren estatuen inolako komunikaziorik, nahiz eta estatu horiek ituneko estatu alderdiak izan.
|
|
1.Protokolo hau, Nazio Batuetako artxiboetan gordailutuko da; berebat, kautoak izango dira txinatarrez, espainolez, frantsesez, ingelesez eta errusieraz
|
dauden
protokolo testuak.
|
|
Aitortuz, eskubide horiek gizakiari
|
dagokion
duintasunak eratortzen dituela,
|
|
3.Garapen bidean
|
dauden
herrialdeek, behar bezala kontuan harturik giza eskubideak eta ekonomia nazionala, erabaki ahal izango dute zein neurritan bermatuko dizkieten itun honetan aitortutako ekonomia eskubideak euren nazionalak ez diren pertsonei.
|
|
2.Ezin da onartu herrialde batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean
|
dauden
oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
c) Guztientzat aukera bera, aurrerakuntza izateko, euren lanean, goragoko kategoria egokia eskuratzeari
|
dagokionez
, horretarako kontuan hartuko diren inguruabar bakarrak izango direla zerbitzuak emanez jardundako denbora eta gaitasuna;
|
|
a) Pertsona orok duen eskubidea, sindikatuak sortu eta aukeratutako horretan afiliatzeko, kasuan kasuko erakundearen estatutuak izanik horretarako muga bakarra, bere ekonomia eta gizarte interesak sustatu eta babesteko.Eskubide hori egikaritzeari
|
dagokionez
ez da murrizketarik ezarriko, legeak ezarritakoez landa; orobat, azken murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
2.Txostenek aipatu ahal izango dituzte itun honetako betebeharrak ez betetzeko
|
dauden
inguruabar eta zailtasunak.
|
|
...kubideen eta oinarrizko askatasunen alorrean egindako eratxikipenen ondorioz, Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak akordioak egin ahal izango ditu erakunde espezializatuekin, halako erakundeek txostenak aurkez ditzaten itun honetako xedapenak betetzearen inguruan, xedapenok euren jardueren esparruarekin bat egiten dutenean.Txosten horiek zehaztasunak jaso ahal izango dituzte, xedapen horiek betetzeari
|
dagokionez
erakunde horietako organo eskudunek onetsitako erabaki eta gomendioen inguruan.
|
|
1.Itun hau, Nazio Batuetako artxiboetan gordailutuko da; berebat, kautoak izango dira txinatarrez, espainolez, frantsesez, ingelesez eta errusieraz
|
dauden
itun testuak.
|
|
...plotazioaren aurka.Halakoak enplegatzen badira euren moralarentzat eta osasunarentzat kaltegarriak diren lanetan, edo euren bizitzarentzat arriskutsuak diren lanetan edo lan horiekin euren garapen normalari kalte egiteko arriskua sortzen bada, legeak enplegatze horiek zehatuko ditu.Halaber, estatuek adinaren inguruko mugak ezarri behar dituzte, muga horietatik behera debekatuta eta legeak zehatuta
|
egongo
dela haurren lan eskua alokairuko gisa enplegatzea.
|
|
2.Aurreko xedapenak ez du baimentzen inolako eteterik, 6 artikuluari, 7 artikuluari, 8 artikuluko 1 eta 2 paragrafoei, 11 artikuluari, 15 artikuluari, 16 artikuluari eta 18 artikuluari
|
dagokienez
.
|
|
2.Ezin da onartu estatu alderdi batean legeen, hitzarmenen, erregelamenduen edo ohituren ondorioz aitortutako edo indarrean
|
dauden
oinarrizko giza eskubideak murriztea edo horiei kalte egitea, aitzakiatzat jarriz itun honek ez dituela horiek aitortu edo babes gutxiagorekin aitortu dituela.
|
|
2.Heriotza zigorra indarrik gabe utzi ez duten herrialdeetan heriotza epaia ezarri ahal izango da deliturik larrienengatik bakarrik eta delitua egitean indarrean
|
dauden
legeekin bat etorriz, betiere, lege horiek ez badira itun honetako xedapenen aurkakoak, ezta genozidio delitua prebenitu eta zehatzeko Konbentzioaren aurkakoak ere.Zigor hori ezarri ahal izango da soil soilik auzitegi eskudun baten epai irmoa betetze aldera.
|
|
5.Ez da heriotza zigorrik ezarriko hemezortzi urtetik beherako pertsonek egindako delituengatik, eta zigor hori ez zaie aplikatuko haurdun
|
dauden
emakumeei ere.
|
|
1.Inork ez du esklabotzarik pairatuko.Esklabotza eta esklaboen salerosketa debekatuta
|
egongo
dira, horien mota edozelakoa izanda ere.
|
|
i) Aurreko b) idatz zatian aipatutakoez gain, normalean pertsona preso bati galdatzen zaizkion lanak edo zerbitzuak, legearen arabera emandako erabaki judizial baten ondorioz, edo halako erabakiaren ondorioz preso izan den pertsonari galdatutakoak, pertsona hori baldintzapeko askatasun egoeran
|
dagoenean
;
|
|
ii) Izaera militarreko zerbitzua eta, kontzientzia arrazoiak direla bide horren salbuespena onartzen duten herrialdeetan, kontzientzia arrazoiengatik zerbitzu militarraren aurka
|
daudenen
zerbitzu nazionala, legearekin bat etorriz eman dena.
|
|
iii) Erkidegoaren bizitza edo ongizatea mehatxatzen duen arriskua edo lazeria
|
dagoenean
ezarritako zerbitzua;
|
|
3.Arau hauste penal baten ondorioz atxilotuta edo preso
|
dauden
pertsona guztiak atzerapenik gabe jarriko dira epailearen edo eginkizun judizialak gauzatzeko legeak baimendutako beste funtzionario baten esku, eta atxilotu edo preso horiek eskubidea izango dute zentzuzko epean epaiketa izateko edo aske gelditzeko.Epaiketa izan behar duten pertsonen aurre neurrizko espetxealdia ez da izan behar erregela nagusia, baina pertsona horien askatasuna berme batzuen me...
|
|
a) Auzipetuak kondenatuengandik bananduta
|
egongo
dira, salbuespenezko inguruabarretan izan ezik, eta araubide desberdina izango dute, kondenatu gabeko pertsonentzat egokitutakoa;
|
|
b) Auzipetutako adingabeak adin nagusikoengandik bananduta
|
egongo
dira eta lehenbailehen jarriko dira auzitegien esku, epaituak izan daitezen.
|
|
araubidearen araberako tratamenduak helburu nagusitzat izango du zigortutakoen eraldaketa eta gizarte birgaikuntza.Delitugile adingabeak adin nagusikoengandik bananduta
|
egongo
dira, eta adingabeko horiek euren adinarekin eta egoera juridikoarekin bat datorren tratamendua izango dute.
|
|
1.Estatu baten lurraldean legearen arabera
|
dagoen
pertsona orok eskubidea izango du, lurralde horretan zehar askatasunez joan etortzeko eta lurralde horretan bizilekua askatasunez aukeratzeko.
|
|
Itun honetako estatu alderdi baten lurraldean legearen arabera
|
dagoen
atzerritarra soil soilik kanporatu ahal izango da legearen arabera hartutako erabakia betetzeko; eta, segurtasun nazionaleko premiazko arrazoiek eragozten dutenean izan ezik, atzerritar horri ahalbidetuko zaio kanporaketaren aurka dituen arrazoiak azaltzea, bai eta, berrikuspen ondoreetarako, bere kasua agintari eskudunaren edo agintari eskudun horrek modu berezian izendatutako pertsonaren edo pe...
|
|
...zitza pribatuaren interesak hala galdatzen duenean edo, auzitegiaren ustez hori beharrezkoa den heinean, auziaren inguruabar bereziengatik publizitateak justiziaren interesak kaltetu ditzakeenean; nolanahi ere, zigor edo gatazka arloko epai guztiak jendaurrekoak izango dira, salbu eta adingabeen interesak aurkakoa galdatzen duenean, edo ezkontza auziei edo adingabeen tutoretzari buruzko akusazioak
|
daudenean
.
|
|
2.Delitu bat egiteagatik akusatuta
|
dauden
pertsona guztiek eskubidea dute, errugabeak direla uste izateko, legearen arabera errudun direla frogatzen ez den bitartean.
|
|
Gizaki guztiek edonon
|
daudela
ere eskubidea dute euren nortasun juridikoa aitor dakien.
|
|
4.Itun honetako estatu alderdiek egoki diren neurriak hartuko dituzte, ezkontzari
|
dagokionez
bi ezkontideen eskubideak eta ardurak berberak izatea ziurtatzeko, ezkonduta dauden bitartean eta ezkontza desegiten denean.Ezkontza desegiten denean, seme alabei behar adinako babesa ziurtatzeko xedapenak emango dira.
|
|
4.Itun honetako estatu alderdiek egoki diren neurriak hartuko dituzte, ezkontzari dagokionez bi ezkontideen eskubideak eta ardurak berberak izatea ziurtatzeko, ezkonduta
|
dauden bitartean
eta ezkontza desegiten denean.Ezkontza desegiten denean, seme alabei behar adinako babesa ziurtatzeko xedapenak emango dira.
|
|
Gutxiengo etnikoak, erlijiosoak edo linguistikoak
|
dauden
estatuetan, gutxiengo horietara bildutako pertsonei ez zaie ukatuko dagokien eskubidea, euren taldeko gainerako kideekin batera, euren kultura bizitza propioa izateko, euren erlijioa izan eta praktikatzeko eta euren hizkuntza erabiltzeko.
|
|
Gutxiengo etnikoak, erlijiosoak edo linguistikoak dauden estatuetan, gutxiengo horietara bildutako pertsonei ez zaie ukatuko
|
dagokien
eskubidea, euren taldeko gainerako kideekin batera, euren kultura bizitza propioa izateko, euren erlijioa izan eta praktikatzeko eta euren hizkuntza erabiltzeko.
|
|
1.Gainerako kideek ahobatezkotasunez uste badute Komiteko kide batek bere eginkizunak gauzatzeari utzi diola, aldi baterako absentziaz besteko arrazoi batengatik, Komiteko lehendakariak egitate hori jakinaraziko dio Nazio Batuetako idazkari nagusiari, eta horrek kide horren postua hutsik
|
dagoela
adieraziko du.
|
|
2.Komiteko kide bat hiltzen bada edo horren uko egitea
|
badago
, lehendakariak berehala jakinaraziko dio hori Nazio Batuetako idazkari nagusiari, eta horrek postua hutsik dagoela adieraziko du, heriotza gertatzen denetik edo uko egitea eragingarria denetik.
|
|
2.Komiteko kide bat hiltzen bada edo horren uko egitea badago, lehendakariak berehala jakinaraziko dio hori Nazio Batuetako idazkari nagusiari, eta horrek postua hutsik
|
dagoela
adieraziko du, heriotza gertatzen denetik edo uko egitea eragingarria denetik.
|
|
b) Komitearen erabakiak hartuko dira bertan
|
dauden
kideen botoen gehiengoarekin.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute txostenak aurkezteko, hartu dituzten xedapenen inguruan, halakoek eragingarri egiten dituztenean itun honetan aitortutako eskubideak, eta eskubide horiek baliatzeari
|
dagokionez
eman dituzten aurrerapausoen inguruan:
|
|
a) Urtebeteko epean, itun hau indarrean jartzen denetik zenbatzen hasita, estatu alderdi interesdunei
|
dagokienez
;
|
|
2.Txosten guztiak Nazio Batuetako idazkari nagusiari aurkeztuko zaizkio, eta horrek Komiteari bidaliko dizkio, azter ditzan.Txostenek zehaztuko dituzte itun hau ez aplikatzeko inguruabar eta zailtasunak, halakoak
|
baleude
.
|
|
g) Aurreko b) idatz zatian aipatu diren estatu alderdi interesdunek eskubidea izango dute ordezkaturik
|
egoteko
, arazoa Komitean aztertzen denean, eta azalpenak ahoz nahiz idatziz, edo bi eratara, aurkezteko.
|
|
c) Aurreko b) idatz zatiko konponbidea lortzen ez bada, Batzordearen txostenak jasoko ditu bere ondorioak, egitatezko alde guztien inguruan, halakoak garrantzitsuak direnean estatu alderdi interesdunen arteko arazoari begira, eta bere oharrak, arazoa adiskidetasunez konpontzeko
|
dauden
aukeren inguruan; txosten horrek jasoko ditu, halaber, estatu alderdi interesdunen idatzizko azalpenak eta ahoz egindako adierazpenen aipamena;
|
|
Itun honetako aplikazio xedapenak aplikatuko dira kalterik egin gabe giza eskubideen alorrean Nazio Batuen eta erakunde espezializatuen agiri eratzaileetan eta konbentzioetan jasotako prozedurei edo agiri eta konbentzio horien ondoriozko prozedurei, eta itun honetako xedapenek ez dute eragotziko estatu alderdiek beste prozedura batzuetara jotzea, euren artean indarrean
|
dauden
nazioarteko hitzarmen orokor nahiz bereziekin bat etorriz.
|
|
1.Itun hau, Nazio Batuetako artxiboetan gordailutuko da; berebat, kautoak izango dira txinatarrez, espainolez, frantsesez, ingelesez eta errusieraz
|
dauden
itun testuak.
|
|
Aitortuz, eskubide horiek gizakiari
|
dagokion
duintasunak eratortzen dituela,
|
|
1.Itun honetako estatu alderdietako bakoitzak konpromisoa hartzen du, bere lurraldean
|
egon
eta bere jurisdikzioaren mende dauden gizabanako guztiei errespetatu eta bermatzeko itun honetan aitortutako eskubideak, inolako bereizketarik egin gabe, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala edo gizarte jatorria, ekonomia maila, jaiotza edo beste edozein gizarte ezaugarri dela bide.
|
|
1.Itun honetako estatu alderdietako bakoitzak konpromisoa hartzen du, bere lurraldean egon eta bere jurisdikzioaren mende
|
dauden
gizabanako guztiei errespetatu eta bermatzeko itun honetan aitortutako eskubideak, inolako bereizketarik egin gabe, arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala edo gizarte jatorria, ekonomia maila, jaiotza edo beste edozein gizarte ezaugarri dela bide.
|
|
2.Estatu alderdi bakoitzak konpromisoa hartzen du neurri egokiak ezartzeko, bere konstituzio prozeduren eta itun honetako xedapenen arabera, itun honetako eskubideak eragingarriak izan daitezen beharrezkoak diren legeria xedapenak edo beste izaera batekoak emateko, baldin eta eskubide horiek aldez aurretik ez
|
bazeuden
bermatuta lege xedapenen edo beste izaera bateko xedapenen bidez.
|
|
Aitortuz, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera, ezin dela gauzatu askatasun zibil eta politikoak izateari
|
dagokionez
, gizaki askearen ideala, beldurretik eta miseriatik aske den gizakiarena alegia, horretarako baldintzak sortzen ez badira, pertsona bakoitzari ahalbidetzen dizkiotenak baliatzea eskubide zibil eta politikoak, bai eta ekonomia, gizarte eta kultura eskubideak ere.
|
|
4.Nazioarteko zuzenbide humanitarioak eratorritako betebeharrekin bat etorriz, gatazka armatuetan biztanleria zibila babesteari
|
dagokionez
, estatu alderdiek ahal duten neurri gehienak hartuko dituzte, gatazka armatu batek ukitutako haurren babesa eta zaintza ziurtatzeko.
|
|
ii) Atzerapenik gabe eta zuzenean edo, bidezkoa denean, gurasoen edo lege ordezkarien bidez, informazioa ematea, euren aurka
|
dauden
egozbideei buruz, eta laguntza juridikoa edo bestelako laguntza egokia izatea, euren defentsa prestatu eta aurkezteko;
|
|
Jakinik, familiak, gizartearen oinarrizko talde gisa eta bere kideen hazkuntza nahiz ongizaterako inguru natural gisa, eta, bereziki, haurrei
|
dagokienez
, erkidegoan dituen ardurak bere gain hartu ahal izateko, behar adinako babesa eta laguntza izan behar duela,
|
|
Konbentzio honetan xedatutakoak ez ditu ukituko haurren eskubideak gauzatzeko aproposago diren xedapenak, eta hurrengoetara bilduta
|
egon
daitezkeenak:
|
|
b) Nazioarteko zuzenbidera, estatu horri begira indarrean
|
dagoen
heinean.
|
|
1.Konbentzio honetan estatu alderdiek euren gain zein betebehar hartu eta betebeharrok gauzatzeari
|
dagokionez
emandako aurrerapausoak aztertzeko helburuarekin, Haurren Eskubideei buruzko Komitea ezarriko da, jarraian ezartzen diren eginkizunak gauzatuko dituela.
|
|
1.Estatu alderdiek konpromisoa hartzen dute, Komiteari txostenak aurkezteko, Nazio Batuetako idazkari nagusiaren bidez, konbentzio honetan zein eskubide aitortu eta eskubideok gauzatzeko hartu dituzten neurrien inguruan eta eskubide horiek baliatzeari
|
dagokionez
eman dituzten aurrerapausoen inguruan:
|
|
a) Erakunde espezializatuek, Haurrentzako Nazio Batuen Funtsak eta Nazio Batuetako gainerako organoek eskubidea izango dute ordezkatuta
|
egoteko
konbentzio honetako xedapenen aplikazioa aztertzen denean, betiere, xedapen horiek euren agintaldira biltzen badira.Komiteak gonbita egin ahal izango die, halaber, erakunde espezializatuei, Haurrentzako Nazio Batuen Funtsari eta egokitzat jotzen dituen beste organo eskudun batzuei, konbentzioaren aplikazioari buruz aholku bereziak eman ditzaten, euren kasuan kasuko agintaldietara bildutako esparr...
|
|
...omiteak, komenigarri iruditzen zaionaren arabera, erakunde espezializatuei, Haurrentzako Nazio Batuen Funtsari eta bestelako organo eskudun batzuei bidaliko dizkie estatu alderdien txostenak, halakoek jasotzen dutenean aholkularitza edo laguntza teknikorako eskabidea, edo halakoetan beharrizan hori aipatzen denean; txosten horiekin batera bidaliko ditu Komitearen oharrak eta iradokizunak, halakoak
|
baleude
, eskabide edo aipamen horien inguruan;
|
|
d) Komiteak iradokizun eta gomendio orokorrak egin ahal izango ditu, konbentzio honetako 44 eta 45 artikuluen ondorioz jasotako informazioan oinarrituta.Izaera orokorreko iradokizun eta gomendio horiek estatu alderdi interesdunei bidali zaizkie, eta Biltzar Orokorrari jakinarazi zaizkio, estatu alderdiek egindako oharrekin, halakoak
|
baleude
.
|
|
HORI GUZTIORI AITORTUZ, behean sinatzen duten botereguztidunek, euren gobernuek behar bezala baimenduta
|
daudela
, konbentzio hau sinatzen dute.
|
|
Gogoraturik, xedatu dena, haurren babeserako eta ongizaterako printzipio sozial eta juridikoei buruzko Adierazpenean, bereziki, adopzioari eta haurrak zaintza etxeetan uzteari
|
dagokionez
, maila nazionalean nahiz nazioarteko mailan; adingabeen justizia administraziorako Nazio Batuen gutxieneko Erregeletan (Beijingo Erregelak); eta emakumeak eta haurrak larrialdi egoeretan eta gatazka armatuetan babesteari buruzko Adierazpenean,
|
|
Aitortuz, munduko herrialde guztietan
|
daudela
baldintza oso gogorretan bizi diren haurrak, eta haur horiek arreta berezia behar dutela,
|
|
Aitortuz, nazioarteko lankidetzaren garrantzia, haurren bizitza baldintzak hobetzeko herrialde guztietan, bereziki garapen bidean
|
dauden
herrialdeetan,
|
|
1.Estatu alderdiek konbentzio honetan adierazitako eskubideak errespetatuko dituzte, eta ziurtatuko dute konbentzio hau aplikatzen zaiela euren jurisdikzioaren mende
|
dauden
haurrei, inolako bereizketarik gabe, haurren, gurasoen nahiz euren lege ordezkarien arraza, larru kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala, jatorri etnikoa edo gizarte jatorria, ekonomia maila, ezintasun fisikoak, jaiotza edo beste edozein ezaugarri dela bide.
|
|
1.Haurrei
|
dagokienez
, gizarte ongizateko erakunde publiko nahiz pribatuek, auzitegiek, administrazio agintariek edo legegintza organoek hartzen dituzten neurri guztiek haurren interes gorena zaintzea izango dute lehendabiziko ardura.
|
|
3.Estatu alderdiek ziurtatuko dute, haurren zaintzaz eta babesaz arduratzen diren erakunde, zerbitzu eta establezimenduek agintari eskudunek ezarritako arauak betetzen dituztela, bereziki, segurtasunaren, osasunaren eta langileen kopuru eta gaitasunaren arloetan, bai eta hori guztiori modu egokian gainbegiratzeari
|
dagokionez
ere.
|
|
Estatu alderdiek administrazio neurriak, legegintza neurriak eta bestelako neurriak hartuko dituzte, konbentzio honetan aitortutako eskubideak eragingarri egiteko.Ekonomia, gizarte eta kultura eskubideei
|
dagokienez
, estatu alderdiek neurri horiek hartuko dituzte, euren baliabideen arabera ahal dutenik eta gehien, eta, beharrezkoa denean, nazioarteko lankidetzaren esparruan.
|
|
Estatu alderdiek errespetatuko dituzte, gurasoen, edo, hala denean, tokiko ohiturak ezarritakoaren arabera, familia zabalaren edo erkidegoaren, tutoreen edo legearen arabera haurrez arduratu behar diren beste pertsona batzuen ardurak, eskubideak eta eginbeharrak, haurrei, euren gaitasunen bilakaerarekin bat etorriz, jarraibide eta orientazio egokiak emateari
|
dagokionez
, haurrek konbentzio honetan aitortutako eskubideak egikari ditzaten.
|
|
3.Estatu alderdiek errespetatuko dute guraso batengandik edo bi gurasoengandik bananduta
|
dauden
haurren eskubidea, bi biekin maiztasunez harreman pertsonalak eta zuzeneko lotura izateko, salbu eta hori haurren interes gorenaren aurka doanean.
|
|
4.Banantze hori estatu alderdi batek hartutako neurri baten ondorio bada, neurri horien artean dela haurren guraso bat edo bi gurasoak nahiz haurrak eurak atxilotzea, espetxeratzea, erbesteratzea, deportatzea edo hiltzea (barnean dela edozein arrazoirengatik gertatutako heriotza, pertsona estatuaren zaintzaren mende
|
dagoen bitartean
), orduan estatu alderdiak informazioa emango die, hala eskatzen zaionean, gurasoei, haurrei edo, bidezkoa bada, familiako beste kide batzuei, absente dagoen familiakoaren edo absente dauden familiakoen gainean, betiere, hori ez bada kaltegarria haurren ongizaterako.Estatu alderdiek egiaztatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ekarriko mesedegarri ez diren ondorioak perts...
|
|
...ien artean dela haurren guraso bat edo bi gurasoak nahiz haurrak eurak atxilotzea, espetxeratzea, erbesteratzea, deportatzea edo hiltzea (barnean dela edozein arrazoirengatik gertatutako heriotza, pertsona estatuaren zaintzaren mende dagoen bitartean), orduan estatu alderdiak informazioa emango die, hala eskatzen zaionean, gurasoei, haurrei edo, bidezkoa bada, familiako beste kide batzuei, absente
|
dagoen
familiakoaren edo absente dauden familiakoen gainean, betiere, hori ez bada kaltegarria haurren ongizaterako.Estatu alderdiek egiaztatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ekarriko mesedegarri ez diren ondorioak pertsona interesdunentzat.
|
|
...t edo bi gurasoak nahiz haurrak eurak atxilotzea, espetxeratzea, erbesteratzea, deportatzea edo hiltzea (barnean dela edozein arrazoirengatik gertatutako heriotza, pertsona estatuaren zaintzaren mende dagoen bitartean), orduan estatu alderdiak informazioa emango die, hala eskatzen zaionean, gurasoei, haurrei edo, bidezkoa bada, familiako beste kide batzuei, absente dagoen familiakoaren edo absente
|
dauden
familiakoen gainean, betiere, hori ez bada kaltegarria haurren ongizaterako.Estatu alderdiek egiaztatuko dute, halaber, eskari hori aurkezteak ez dituela berarekin ekarriko mesedegarri ez diren ondorioak pertsona interesdunentzat.
|
|
2.Haurren gurasoak estatu desberdinetan bizi direnean, haurrek eskubidea izango dute, aldian aldian harreman pertsonalak eta zuzeneko lotura izateko bi gurasoekin, salbuespeneko inguruabarrak
|
daudenean
izan ezik.Helburu horrekin, eta 9 artikuluko 1 paragrafoan xedatutakoaren arabera estatu alderdiek duten betebeharrarekin bat etorriz, estatu alderdiek haurren eta gurasoen eskubidea errespetatuko dute, edozein herrialdetatik irteteko, baita euren herrialdetik ere, eta euren herrialdean sartzeko.Edozein herrialdetatik irteteko eskubideak legeak ezarritako murrizketak izango ditu bakarrik; orobat,...
|
|
2.Horretarako, estatu alderdiek sustatuko dute bitariko edo alderdi anitzeko akordioak hitzartzea edo aldez aurretik
|
zeuden
akordioei atxikitzea.
|
|
1.Estatu alderdiek aitortzen dituzte haurren eskubideak, elkartzeko askatasunari eta bilera baketsuak egiteko askatasunari
|
dagokienez
.
|
|
2.Eskubide horiek egikaritzeari
|
dagokionez
ez da murrizketarik ezarriko, lege honekin bat etorriz ezarritakoez landa; orobat, azken murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari edo publikoari, ordena publikoari, osasun eta moral publikoak babesteari edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira.
|
|
b) Nazioarteko lankidetza sustatuko dute, kultura iturri desberdinek, nazionalek nahiz nazioartekoek, eratorritako informazio eta material horiek ekoitzi, trukatu eta zabaltzeari
|
dagokionez
;
|
|
d) Komunikabideei eskatuko diete modu berezian kontuan har ditzatela gutxiengoan
|
dauden
edo indigenak diren taldeetako haurren beharrizan linguistikoak;
|
|
1.Estatu alderdiek ahalik eta ahalegin gehien egingo dute, bi gurasoek, haurrak hazteari eta garatzeari
|
dagokienez
, betebehar erkideak dituztela dioen printzipioa bermatzeko.Gurasoek edo, hala denean, lege ordezkariek izango dute haurrak hazteko eta garatzeko oinarrizko ardura.Euren kezka nagusia haurren interes gorena izango da.
|
|
2.Konbentzio honetan adierazitako eskubideak bermatu eta sustatzeko, estatu alderdiek gurasoei eta lege ordezkariei laguntza egokia emango diete, haurrak hazteari
|
dagokionez
euren eginkizunak gauza ditzaten, eta zainduko dute haurrez arduratzeko erakunde, instalazio eta zerbitzuak sortzea.
|
|
1.Estatu alderdiek legegintza, administrazio, gizarte eta hezkuntza neurri egoki guztiak hartuko dituzte, haurrak babesteko kalte edo abusu fisiko nahiz mental, arretarik eza edo zabarkeriazko tratu, tratu txar edo esplotazio mota ororen aurka, sexu abusua barne, haurren zaintza
|
dagoenean
gurasoen, lege ordezkari baten edo haur horiek ardurapean dituen beste edozein pertsonaren mende.
|
|
2.Babes neurri horiek bere baitara bildu lituzkete, egoki denaren arabera, prozedura eragingarriak, gizarte programak ezar daitezen, haurrei eta haurrak zaintzen dituztenei eskaintzeko behar adinako laguntza, bai eta bestelako prebentzio mota batzuk ezar daitezen ere, eta, berebat, haurrei
|
dagokienez
, arestian aipatu tratu txarren kasuak daudenean, halakoak identifikatu, jakinarazi, erakunde baten esku utzi, ikertu, tratatu eta begiratu daitezen, eta, egoki denaren arabera, esku hartze judiziala izan dadin.
|
|
2.Babes neurri horiek bere baitara bildu lituzkete, egoki denaren arabera, prozedura eragingarriak, gizarte programak ezar daitezen, haurrei eta haurrak zaintzen dituztenei eskaintzeko behar adinako laguntza, bai eta bestelako prebentzio mota batzuk ezar daitezen ere, eta, berebat, haurrei dagokienez, arestian aipatu tratu txarren kasuak
|
daudenean
, halakoak identifikatu, jakinarazi, erakunde baten esku utzi, ikertu, tratatu eta begiratu daitezen, eta, egoki denaren arabera, esku hartze judiziala izan dadin.
|
|
1.Haurrak aldi batean edo modu iraunkorrean familia ingurunetik kanpo
|
daudenean
, edo horien interes gorenak galdatzen duenean inguru horretan ez egotea, orduan haurrek eskubidea izango dute estatutik babes eta laguntza bereziak jasotzeko.
|