2000
|
|
1937ko urriaz geroztik, Junta hartako Barne Segurtasun, Ordena Publikoeta Mugen Buru izan zen Martinez Anido, eta agintean gorako urrats bat emanondoren, Ordena Publikorako Ministeritza eman zitzaion hurrengo lehen Gobernuan.1938ko martxoan Gotzainari erantzun zionean, Gobernuko Ministro zen, hortaz. Halaere, ez zen Ministro aldi luzea izan
|
harena
, urte bereko abenduan hil baitzen Jenerala (Equipo Mundo 1970: 17).
|
|
Baina ezta bertze edozein bi pertsona ere, benturaz, nork bere mundua duelako, propiala eta berezia, eta nor bere mundutik mintzatzen delako, azken batean. Izan ere, demagun gure edozein konbertsazionetan" sagarra" aipatzen dugula; baina ene sagarra —Elbirak eman zidan sagar ezti ahanztezin hura, zeren eta lehen musua ez baita nehoiz ere ahanzten— ez da zure sagarra —Donejoane bezperan jan zenuen sagar hura, oraino ere gau hartako sua oroitarazten dizuna—, ezta
|
harena
ere —otsailean edo sagardo bihurturik nahiko lukeen festazale hordiarena, zeinari txalapartaren hotsak ere oroitaraziko baitizkio— Eta euskaldun guztiok sagar deitzen diogu sagarrari, baina bakoitza bere sagarrak bizi du, bakoitza bere zoroak bizi duen bezalaxe.
|
|
—Handik aitzina gabrielitar batentzat egin nian lan, letratu gisa. Gabrielitarrek ez ditek, oro har, Corsini, Pazzi edo Pittitarrek duten maila eta gradua, baina gabrielitar
|
harena
etxe printzipal bat zuan eta oraino ere duk, eta hamar urtez aritu ninduan haren zerbitzuan, harik eta Constanza zeritzàn hogeita bi urteko eperrak, gabrielitar haren iloba zenak, tentatu eta narritatu ninduen arte... Baina kontu hura ere ez zuan behar bezala joan, eta etxeko andereak saloi batean musuka harrapatu gintuèn egun batean eskandalua sortu zuan...
|
|
Eta gelaren argi ilunean amaraun handi bat ikusi nuen lehenik. Sinetsi nahi al didazu, jaun André, ezen, bertze edozein iduriren aitzinetik, amaraun
|
harena
datorkidala bururat oraino ere, gela hura oroitzen dudan bakoitzean?
|
|
—Jaun Julián de Arévalo y Mombeltrán nauzue, Avilako arevalotarren leinukoa, jaun Pedro de Arévaloren ondokoa: gizon ezin printzipalago
|
harena
, zeina izan baitzen mairuen kontrako borroketan mairuen izurria eta ondikoa, Calatañazorko gerlan kapitain bi aldiz zauritua, zaldunen artean zalduna... —eta segitu zuen honat ekarriko ez ditudan bertze mila titulurekin, eta hartu zuen gero, nekeak hartaraturik, jakina, atseden; eta, erabiltzen zuelarik atseden hura mihia kanporat ateratzeko eta ezpain lehorren hezatzeko, eni beha paraturik, eratxiki zuen—:
|
|
Eta guk bagenekien ezen In dietarat zihoazen giristinoek hutsaren hurrengotzat zituztela beltzak eta indiarrak, eta bagenekien, halaber, ezen bertze ikusmolde batetik abiatu behar genituela geure egiteko guztiak, zeren biok ere irakurria baikenuen orduko Bar to lo mé de las Casasen Brevísima historia eta zeren baikenekizkien, halatan, bertze historia batzuk ere, indiarren holokaustaren berri emaiten zigutenak: Hatuey ren historia, konparazione, Kubako buruzagi edo cacique indiar
|
harena
, zeina giristinoenganik eta gizon zurienganik ihesi ibili baitzen, harik eta haien atzaparretan akabatu zuen arte; eta, hala, bada, kondenatu zuten giristinoek sutan hiltzerat, lotu zuten hura tronko bati... hurbildu zitzaion frantziskotar bat, erran ziona zer sinetsi behar zuen eta zer ez, baldin zerurat joan nahi bazuen, zeren, bertzenaz, infernurat joanen baitzen; eta, hura aditu bezain fite, ...
|
|
Zer gertatuko zen, baldin istant horretan imajinatu izan banu ezen gezurretan eta engainutan ari zitzaidala, eta enekin larrua jo baino gehiago ni neu larrutu nahi ninduela, eta horregatik ari zitzaidala iduri egiten? Galduko nituen fidantzia eta segurantza, goganbehartuko nintzen, hoztuko zitzaidan hartarako gogoa eta grina, eta nork daki hondarrean egin beharrekoa egiteko gai ere izanen ote nintzen; aldiz, hasperen eta oihuska haiek aditu bezain fite, bururatu zitzaidan ezen bertze gorputz hari atsegin emaiten ari nintzaiola... eta, horrela, haren atseginak enea areagotzen zuelarik eta eneak
|
harena
, eta iduriturik ezen amorioa itsaso ezin zabalagoa zela, uhin bererat igan ginen eta, haren gainean, urarekin ur eginik, urruneko hondartzetarantz abiatu ginen, non gure gorputzak, itsasoaren azken besarkadan, osotik deusezerat egiterat baitzihoazen, gure arimek deusezetik osorat egin zezaten amoreakatik.
|
|
Ezagutu ditut kleriko katoliko onak, orobat protestantak, eta ezagutu ditut, halaber, kleriko gaixtoak, baita diruzaleak ere... ahantzi gabe zure ahotik aditu nuen kasua: Zuberoako kalvindar
|
harena
, Mathalasen denboran ezagutu zenuena, zeinaz erran baitzenidan ezen, ministroa ez ezik, prestamista ere zela, hain abariziosa eta hain eskulaburra, non koberatzen baitzien bere bezeroei, interesetan, %10a, Kalvinek ezarri zuen %5eko mugaren gainetik... neurri harekin frogatu nahi balu bezala ezen Kalvin bera baino bi aldiz kalbindarragoa zela. Eta herriska hartako apeza ere ez zitzaigun hagitzez hobea gertatu...
|
|
...zimoldearen gaineko bertze edozein kontakizun edo nobela; izan ere, gero eta iduritzenago zait ezen liburu haien orrietarik atereak izan zitezkeela nik egun haietan bertze marinelei aditurikako hainbat historia, edo nihaurk neure begiez ikusi hainbat ikuskizun ikusgarri —konta niezazukeen, konparazione, arnoan zopatzen zen hordiaren kasua, arnoz bete tina batean ito zenarena; edo bertze gizon
|
harena
, zeinak amoranteari bihotza atera eta frijiturik jan baitzion; baina ez zintuzket kontakizun hauekin gogaitu nahi, zeren aitzinago ere izanen baitut antzeko historiak kontatzeko parada, hala nola behatzezurren erlikiarekin gertatu zitzaidana—; eta orri haietarik aterea izan zitekeen, orobat, nik bizi izan nuen esperientzia kilikagarriren bat ere —zeren jende pikaro haien artean pikaro i...
|
|
Hori, gure artean, oro har arraroxkoa izaki, are gehiago bere anaiarteko jendeetan. Izanez ere, kirol kazetaria zen Tomas, eta hoberenetarik omen, baina horretaz ez naiz mintzatzeko egokiena, neure bizitzan ez baitut kirol kronika bat bakarra osorik irakurri, ez
|
harena
ez bertze inorena. Gainerakoan, bere espezialitateko estereotipoari dagozkion guztiak bete betean konplitzen zituen:
|
|
Horixe, Mertxe Espartza. Popalde ederra bai,
|
harena
, trailer baten parekoa, alajaina! Orain ez didak erranen lankide onak baizik ez zinetela, denen ahotan ibili baitzineten praktiketan egon zeneko udan.
|
|
Eta hain apartekoa ez bazen, gure baldarkeriak ematen zion nabarmentzeko parada. Ikasketez bertze guztietan aitzindari —hala gainbalioaren esanahiaz egiazki jabetzen nola motorra gidatzen; gurasoenetik alde egiten nahiz, bere aitarendako desesperagarri, poliziei harrika ematen, militantziaren sukarrak kutsatu gintuen aldi laburrean—, sexuan estreinatzeko ohorea ere
|
harena
izan zen, ezinbertzez.
|
|
Eta mila esker, Edurne. Zure ahoa paela bat da, eta platera bat nonbait mutil naz  kagarri
|
harena
. Baina gauza batek kezkatzen nau:
|
|
Rakelen dendara kuku gordeka hurbildu, eta han inguruka ibili zen, deitu, ez deitu, sartu, ez sartu, zalantza balu bezala. Parentesi bat eginez, Dabid, jakin beharra daukazu ni hemen zuri mesede bat egiteko nagoe  la, eta nire ardura Rakel zelatatzera mugatzen dela, eta ez
|
harena
eta inoren artekoa galaraztera... Sentitzen dut hain desegoki berba egin behar izatea, benetan, ostera ere éxcusez moi, baina hori abtsulutuki argi daukat.
|
|
Ez dakit nola esan. Nire bidaia hau erretrasmititzen ari direlako sentsazioa izan dut, intimitaterik ez banu bezala, eta, Karmelo oraindik ere aski atsegina zaidan arren (azken batean, berak nire berri duen neurri berean dut nik
|
harena
, edo hortxe hortxe, eta, bestalde, mezuan sumatzen zaio ez dela gaiztoz ari, ez dela gustura ari), ez zait batere atsegina egiten beraren begiradapean ibili behar izatea, eta are gutxiago Teresa etxean ez topatzea eta harekin askatu ezin izatea. Eta orain ere Dabidek ere dena kontrolpean...
|
|
Koldo Izagirrek bere liburu batean zioen legez, herri honetan hiltzen denaz gain, hiltzen duenaz aparte izan behar du beste zerbaitek. Igoal nazi uniformea jantzita euskaraz idazten zuen haren istorioa eta pistola eraman zuen neska erahila
|
harena
filmatuko dituena, bien argazkiak ameto egingo dituena. Igoal...
|
|
Legegileak jurisprudentziaren kezka behar du izan; hortaz, jurisprudentziak
|
harena
ongi dezake eta, zer esanik ez, legegileak berak ere jurisprudentzia zuzendu.
|
|
Legegileak jurisprudentziaren kezka behar du izan; hortaz, jurisprudentziak
|
harena
ongi dezake eta, zer esanik ez, legegileak berak ere jurisprudentzia zuzendu. Beharrezkoa da horretarako jurisprudentzia bat izatea.
|
|
grebak, manifestaldiak, txakurren jazarpena... etengabeko gatazka. Bultzada azkena izan zitekeen uholde
|
harena
; kinka erabakigarria izan zitekeen: edozer gertatu edo ezerezean geratu.
|
|
Zergatik erakutsi zizkidan titiak heriotzan, bizitzan ez bezala? Zer heriotza mota da
|
harena
–Horretaz ere ez dakit ezer.
|
|
" ederki", esan zuen eta, orain keja doinuz: " koinatua zen; beti deitzen du ez-garaian"; ilea atzean biltzekoa egin zuen, axolagabe tripaxka, zilborra erakutsiz;"
|
harena
da ostatua", erantsi zuen; Xanek, nahastuxe oraindik, isilik zirauenez: " nahi duzu kafesne pixka bat?", eskaini zion.
|
2001
|
|
Poesia erromantikoak poemaren gaia den sentimendua deskribatu egiten duen bitartean, poesia modernoak, irudiaren bidez, sentimendua aipatu egiten du, sujeritu, irakurleari irudia eskaintzen dio honek interpreta dezan, eta neurri batean, interpretazioan sentimendu bera bizi dezan. Erromantikoen deskripzioan idazlearen sentimenduak
|
harena
izaten jarraitzen duen artean, irakurlea begirale huts delarik, poesia modernoan irakurlea parte hartzera behartua dago, irudia interpretatu, bere egin behar duen neurrian.
|
|
Gero portuko tabernara joan zen, Feliperengana seguru asko, Goio ondoezik izkinan bertan lotuta geratu zen artean. Arianek ez zuen egundo ulertuko ez armena, ez enbarkazio usteldu
|
harena
, ez ezer. Eta Feliperekin ondo zumaldetxoak aterako zitzaizkion.
|
|
Artile erre usaina utziko du, baina hark uzten duena baino gutxiago. Kolorea bai,
|
harena
bezalakoa utziko du: beltz iluna.
|
|
Raul [Guerra] Garridok, Kintanak eta bestek erabili zuten eztabaidan4, diodanaren antzeko zerbait hartu zuten ontzat: escritor vasco ez da euskal idazleren ordaina, ezta hau ere
|
harena
. Penagarri da gure jendea atergabeko lan deslanean ikustea, baita lehenagoxekoek argi baino argiago ikusi zituzten auzietan ere.
|
|
Pentsamolde horren erro bila hasiz gero, Marr en izena datorkit gogora, ez Marx-ena: Lysenko ren kide, Orixe bezala Mikolas zeritzan Marr ospetsu
|
harena
. Ezinezko dirudi, ordea, Josepe Stalinek aspaldi ehortzi baitzuen haren oroitzapena ere eskumiku gogorraren azpian.
|
|
" Argizaleagoa" dirudielako, pentsa dezake agian norbaitek. Baina atsegin zait Prai Bartolome ere, eta honen mundua ez zegoen inongo munduko argik argitua, ezeren eiterik izatekotan harako Joseph de Maistre ren
|
harena
baitu: badakizue, Aita Santua mutur batean eta borreroa bestean zuenarena.
|
|
Egia esan, ez da gerra ondoko urteotan faltatu Joana Albretekoak eraginda Leizarragak eta laguntzaileek burutu zuten lanean oinarriturik zera asmatu nahiz ibili denik: nolako mesedea zatekeen hiz  kuntzarentzat alegia, protestantismoa gure artean erroztatu izan balitz; egungo galeserak, irlanderarekin parekatuz, aski irudi argia ematen du izan zitekeen baina izan ez zen
|
harena
. Damurik, baldintza irrealetan sostengatzen diren honelako arrazoibideek (alegia egia balizkoan funtsatzen direlakoek12) hutsa balio dute, baldin eta endelgua zorrozteko eta erudizioa erakusteko ez bada.
|
2002
|
|
Bertsotan ospatu zituen ongi bukaturiko lanak, bertsotan aurkeztu zituen amets eta proiektu politikoak, bertsotan agurtu zituen lagunak eta bere gogoko guztiak, bertsotan despeditu zuen frontean hildako semea, bertsotan madarikatu zituen erregezaleak, eskuindarrak, naziak eta faxistak, bertsotan zabaldu zuen bihotza. Bertso umila zen
|
harena
, sentitua, bizia eta dotorea batzuetan, traketsa eta motela askotan.
|
|
euskara, departamendua, presoak. Bertzela ber, ontzira
|
harena
ere!
|
|
Expressino hauk:
|
harena
, hari, zerbait, hau, hunen, berze, bertzeari, behiala, iarraian, orain, iakintza, aburua, kordea, elhea, izena; hitz, batez, denik ezertto ere ez othe dateke eztenari buruz ager?
|
|
Nolako gerrak kontatu ditu, azkenera arte pairatuak! Zein epopeia
|
harena
! Parkek nire lehen amodioa apurtu eta gero, beste senarrik ez izateko erabaki sendoa hartua izan ez banu, ezkon oheak eta ezkontza zuziek gogaituko ez banindute, litekeena da hargatik, eta hargatik besterik ez, nire ahultasunean erori izatea.
|
|
Norentzat eder? Nor maite,
|
harena
naiz ka. Musuka noren ezpainak jango?
|
|
Irri egitea ahaztu zitzaiola esan zidan egun gutxi batzuk lehenago, baina geroztik behin baino gehiagotan egin zidan irri eta, irri ez ezik, bizipozaren iturritik isuritako barre algara haiek ere bai... Handik gutxira, agurrerako orduan, segundo luze batez egon ginen, ene soa harenean iltzaturik,
|
harena
enean, biak ere sorgindurik bageunde bezala, hitzik egin gabe... Bai, badakit, neure buruaz ari naizenez, neure sentimenduak soilik interpreta ditzakedala, ez Sararenak, eta hura ere sorgindurik zegoela aitortzea ez dela, beharbada, zuzena, baina neuri halaxe iruditu zitzaidan, eta hori behintzat esan dezaket.
|
|
Ez zuen bizitza osoan liburu alerik irakurri, baina egunero irakurtzen zuen Arantzazuko egutegiko orritxoa. Mundu txikia eta estua zen, beraz,
|
harena
, bi oinarri nagusi zituena: elizaren irakaspenak alde batetik eta, bestetik, ipuinez eta Donibaneko arrantzaleen balentria historikoez osatutako herri ondarea; eta estropadak, zer gutxiago!; sanjuandarra sentizen baitzen goitik behera:
|
|
Terencek bare zedila eskatu zion Martini. Azentu ulergaitza gazte
|
harena
. Gerrak horrelako arazoak zekartzan.
|
|
Ezin segurtatu, ordea, hura apurtzeko asmoz eraman zuenik Fernandorenera. Zirudienez, beste batek ere jakin behar zuen
|
harena
. Auskalo.
|
|
Ventaskoak Aravacan fusilatzen omen zituzten; Ramiro de Maeztu ABCko kazetariak aurpegiratu ei zien ez zekitela zergatik hiltzen zuten. Ofizialak gogo txarrez onartu zuen
|
harena
, baina kontuz ibiltzeko informazioarekin. Faxistek ankerrago jokatzen zuten beti, garbi geratu behar zitzaion.
|
2003
|
|
Ez dozue sekula behinolako zer hau entzun, hako zoro
|
harena
. Egun argitan linterna bat ixiotu eta herriko plazara joan zan, deadar baten:
|
|
Ziurrenik hire seme alabek Dragoi Bola ikusten ditek... Jantzi hau Iratxo Dortokarena duk, eta
|
harena
Satan Bihotz Txikirena. Antzerki zaleak gaituk...
|
|
Dena ilun eta nahasi zegoen haren burmuinetan, eta ukitzen zuen eskua Unax ala Idarena zen ere ezin bereizi zuen. Bakarrik ezagutzen zuen Unaxena zen gauza bat, halabeharrez
|
harena
behar zuena, eta bere azala edo barrua erretzen sentitzen zuen bakoitzean, kristal zorrotz eta finezko zeru baten aurka eztanda egingo zuela begitantzen zitzaion.
|
|
Eta zergatik ote zebilen beraren platerak garbitzen? Idak egun hartako ortzia bezain garbi zeukan beti bere etxea, hori bazekien, baina hura beraren etxea zen, eta ez
|
harena
. Gainera, oso gutxitan hartzen zuen halako jarrera.
|
|
Horrenbestez, euro eskriturala (kontu korronte, nomina, faktura, prezio eta gainerakoetan agertuko zen balizko euro birtual
|
harena
) baliatzeko hiru urteko periodoak urtarrilaren 1etik 2002ko hasierara arte espero zitekeena baino eragin txikiagoa izan duela aitortu dugu, aurreko moneta nazionalak pezetak indarrean irauten baitu herritarren gogoan.
|
|
Bere amaren gisa hots egin zioten lehenengo gau haren fruituari. Lehen gau
|
harena
izan behar zuen zinez, orduz geroztik ez baitzuten inongo harremanik izan.
|
|
Datu edo anekdota bat, honen erakusgarri. Jarrera bat baitut orain gogoan, ustezko iraultzaile
|
harena
, zeinak hutsegite larria egozten baitzion beste iraultzaile ustezko bati, zergatik... eta puru bat erretzen ikusi zuelako! Eta ez zion arrazoi ekologikorik aipatu, ez horixe!
|
|
Ez da harri  tzekoa azkenean lehertu izana. Agonia denona izan da, baina batez ere
|
harena
. " Ez dik meritu handirik, ez", pentsatu du," arratsaldero mekanoa hartu eta garabi berbera egiteak.
|
|
Nebulosa bat. Argi zegoen
|
harena
ez zela ezer ideologikoa. " Eta hori zuk ere ederki dakizu, irakasle jauna", pentsatu duzu, begirada Kromagnonengan iltzatuz.
|
|
— Maitasuna izaeraz askotan adostu dugun
|
harena
dela uste baduzu, ez harritu. Hemen ere hango arrazonamendu beragatik izaera hilkorrak ahal den heinean betiko eta hilezkor izatea bilatzen du. d Eta horrela izan daiteke bakarrik, ume sorketaren bidez, beti uzten duelako beste berri bat zaharraren ordez, baita ere izakietako bakoitza bizi dela eta bera dela esaten den denboran, mutikotatik agure bihurtu arte bera dela esaten den bezala.
|
|
Kartzelan sartu zuten herriko emakume zahar zahar eta gaixo
|
harena
. Haren delitua?
|
|
Zer egingo zaio. " Nabarra bouaren azken orduak" kontaera
|
harena
, ez zen hura nire gustuko kontua. Bati kontatu eta hark, hara!, idatzi eta euskarazko argitaletxe espainol mendeko baten eskutik eroan zuen plazara.
|
2004
|
|
1\. Maila pertsonalari dagokionez, esan dezakedan lehen gauza da, Patziku Perurenaren bizitza pribatuaz ez dakidala fitsik, askoz gutxiago haren banku eragiketez eta bestelakoez,
|
harena
idatzietatik edo batean entzunda baizik ez baitut ezagutzen, eta hori interesatu izan zaidan neurrian soilki. Eta alderantziz, zein ondorioetara iristen den ikusita, esan dezaket berak ere ni ez nauela ezagutzen eta, beraz, nekez jakin dezakeela Orixeren Idazlan Guztiak bildumaren prestaketa lanak eta diru baldintzak nolakoak izan ziren.
|
|
5\. Azken batean, Orixeren «gutun guziak» argitaratzea da arazoa,
|
harena
zuzenean dastatua izan dadin, inoren manipulazio beldurrik gabe. Bidezko xedea, nik ere, beste askoren antzera, noizbait kunplitua izatea desiratzen dudana.
|
|
Dominikar Errepublikan jaiotako ikasle hau Bartzelonan bizi zen lasai, bere ametsik handiena aberastuko zuen lan on bat topatzea izanik. Ez bere arbaso pirataren bizitza, ez
|
harena
bezalako beste itsaslapurrena ez zituen sekula begi onez ikusi. Aldiz, bere lagun Ferranek asko maite ditu, bera ere nahikoa pirata delako Interneteko ozeano mugagabean.
|
|
Zeren, xehetasunetan arakatu gabe ere, elebitasunaren lantegian jadanik gauza bat bederen aski garbi dagoela diote: elebakarraren izaera psikologikoaren eta jarreraren aldean elebidunaren portaera ez dela alegia
|
harena
bezain gogo meharra. Elebidunaren soslai linguistiko horrek elebakar askoren malgutasun eta tolerantziarik ezaren ondoan izan dezakeen dohaina, jarrera zabalago eta demokratikoagoaren jabe izateko gaitasun hori alegia, dena dela, huskeria da ondoren nabarmendu nahi dudanarekin alderatuz.
|
|
Ondo da. Erraldoi naiz, baina indarra ez da
|
harena
.
|
|
Orixerentzat kontua ez da meritua ematea ala ez ematea, dago kionean dagokiona ematea baizik. Horregatik, «Euskaldun barrí zar bat» ezi zenekoari ematen dion erantzunean irakur daitekeen bezala, ez du onartuko euskalaritzan azken hitza
|
harena
izatea:
|
|
Izan ere, Montse mespretxatzen nuèn bezainbat mespretxatzen nuen neure burua ere, hain izan bainintzen lerdoa eta ergela. Gure ezkontzak huts egin zuen, baina errua ez zen
|
harena
bakarrik izan, nirea ere bai, arestian esan dut. Eta porrota, berdin.
|
|
Bai, txotxongilo bat izan nintzen, eta Montsek mugitu zituen, nahi bezala, txotxongiloaren hariak, baina nirea zen errua,
|
harena
bezainbeste, citroëneko ilehoriari begiak irabazten uzteagatik: begien bihotza, alegia, eta bihotzaren begiak...
|
|
Berriro P.J. Lor (Hegoafrikako biblioteka nazionalaren zuzendaria) ekarriko dut hona,
|
harena
baita artikulu garrantzitsu bat: " National libraries in the 21st century:
|
|
Lau gurpilen gainean ibiltzen zen Chevrolet hura bezain berria, bide batez esanda, zeren motorrak ere arraroak baitziren gure haranean. La Vachek aipatzen zuen abioi erori
|
harena
, eta kitto, beste motor arrastorik ez inguruetan.
|
|
Baina, nahiz den dena lasai egon, nire barruko Setatsuak kezka zeukan. Ez zuen pentsu bankete
|
harena
konprenitzen, eta urduritasuna ematen zion horrek.
|
|
Carlosen lagunak aurrean zituela, jada erremediorik ez zegoenean zetorkion ikasgaia,
|
harena
izandako mundua ezagutzea. Behin baino gehiagotan eskatu zion hegazkinez ordubetera zegoen gaztaro, amets, iraultza nahi, jakin min pizgarri toki hartara eraman zezan, baina" Zertarako joan nahi duzu hara!?" erantzuten zion.
|
|
Harakinen maleta ikustea ere iruditu zitzaion. Parera heltzean bereari heldu zion, eta gero Harakini eman zion
|
harena
. Jexus Marirena ez zen ageri.
|
|
min itzela
|
harena
,
|
2005
|
|
Fotokopia nahi baldin badugu, noizko Elizaren fotokopia? Meza latinez zuen
|
harena
–
|
|
Hemen bereziki lehen mintzaldi koa dugu solas, kontaerakoa erabat bazter utzi gabe, ordea. Ezen diskurtso eta prosa erretorikoa da
|
harena
, hots, pertsuasioa helburu duena. Baina, greziar klasikoei mendez mende ikasi diegunez, edertasuna da erretorikaren alderdi baitezpadako bat, pertsuaditzen laguntzen baitu.
|
|
Hori oso ondo esaten zuen Borgesek, historian zehar bi historia besterik ez direla kontatu izan: bata gurutziltzatu zuten pertsonaiarena eta bestea Mediterraneo itsasoan galduta ibili zen beste
|
harena
. Azkenean mundu klasikoa eta mundu kristaua, zalantzarik gabe.
|
|
Askotan barre eginarazten nien lagunei: Egin ezan
|
harena
, eta egin ezan beste harena! . Eta niri hori ez zitzaidan batere kostatzen.
|
|
Askotan barre eginarazten nien lagunei: Egin ezan harena, eta egin ezan beste
|
harena
! . Eta niri hori ez zitzaidan batere kostatzen.
|
|
Hormetatik belarra, teilatutik belarra. Nik ez nuen ulertzen zelako etxea zen
|
harena
. Nik ez nuen ikusi.
|
|
Ezer esan gabe eskutik heldu diot. Hotza oso
|
harena
; nirea epel antxean.
|
|
Bada, aurrez aurre esaten zizkion esan beharrekoak; ez zegoen prest gauzak barruan usteltzen uzteko, gorrotozko, mendekuzko... sentipenen artean. Etxe aurrean eseri eta arerioaren gorpua paretik noiz igarotzen den itxarotea ez zen
|
harena
. Jokabide ustela iruditzen zitzaion hori, ergelkeria hutsa;" horretarako, hobe arerioaren etxera joan eta bertan garbitzea, bizitza osoa eserita zain egon gabe".
|
|
Adelaren sare ideologikoaren alderik erakargarrienetako bat ekialdeko ikuspegia zen, yoga eta budismoa oinarri hartuta; oso sintesi pertsonala eta berezia zen
|
harena
, betiere kapitalismoaren kontrako eginbide politikoarekin eta pedagogia iraultzailearekin estu estu uztartua. Politika giroan mugitzen zen jendeak maistra aurrerakoitzat zeukan, askatasunaren pedagogiaren aitzindaritzat, eta batik bat erregimen frankistaren aurkako borrokan sartua zebilen ekintzailetzat.
|
|
Eta Etxarriko
|
harena
, gizon batek zeukala andre alferra eta aspertu egin zela berarekin:
|
|
Geroago El lápiz del carpintero. Eta ondoren Las llamadas perdidas, baina ez Garazirena,
|
harena
Cataniatik bueltatu eta gutxira galdu baitzen.
|
|
Lebatzero bat zetorren Txingudiko barran aurrera. Nolako kalipua hankeko
|
harena
lagunak sustatzeko eta patroiari erritmoa biziarazteko! Arraunketaren zigorra zintzoki onartuz liberatu nahi zuen galeriano bat zeraman barruan.
|
2006
|
|
Bigarren aipua, berriz, Gabriel Arestik egin eta Oskorrik abestu izan zuen «Adela gorria/ Adela gurea»
|
harena
da.
|
|
Nik ez dakit historia osoa, gure aitak ez zigun eta horretaz askorik hitz egiten. Denbora pasa eta norbera konturatzen da nola ziren gauzak.Tira, inspektore
|
harena
ere xelebrea izan zen: behin, Artzeren liburuak bahitzera etorri zen.
|
|
I. Gomez. Baina zuk ere
|
harena
aprobetxatzen duzu, haren indarra bueltan etor daiteke. Harry Potter bezalako fenomeno mediatiko batean, adibidez, euskaraz badaukazu, apustua egin duzu txanpa hori guztia harrapatzeko.
|
|
Publizitate hedabidea, ikuspegi objektibotik, mezua daraman euskarria izango da, eta euskarri hori desberdina da formaren eta informazio teknologien arabera. Ikuspegi subjektibotik, berriz, hedabidearen titular edo jabeari begiratu zaio,
|
harena
bakarrik baita hedabide hori erabiltzeko eskubidea.
|
|
Eta, egia erran, traste zaharrak besterik ez ziren: egunkariak, sitsak jandako altzariak, lanpara izugarriak... gauza bakar batzuk besterik ez nuen gorde... sukaldeko mahaia, adibidez, uste dut
|
harena
zela, berriz ere leundu eta margotu behar izan nuen. Baita iruditxo hori eta horko hautsontzi hori ere...
|
|
Gazteluko gainerako biztanleak niregana etortzen hasi ziren. Honena edo
|
harena
jokatzeko eskatzen zidaten eta nik, kontent, haien nahia asetzen. Soldaduek nire aitatxi Migel Mailurena maite zuten gehien.
|
|
Elena azkarragoa da kontu horietarako. Apustu egingo nuke sofaz aldatzeko ideia
|
harena
izan zela, hasieran, baina ez naiz ondo oroitzen. Badakizue nolakoa den Elena, bere bereak dituen ideiak denonak bihurtzeko gaitasun horrekin.
|
|
Gogoratzen du Tolosan izan zen gizon hilketa
|
harena
, baina ez du zehaztasunekin akordatu nahi. Gogoratzen du gerrarena, baina urruti.
|
|
Ez
|
harena
bakarrik. Mojak ere noiznahi azaltzen ziren baserrian.
|
|
Beraz, deia etorri zenean, eta gero telefonoaren hariaren bidez thanksgivingerako gonbidapena, neska hark zer ote zuen ni hain indartsu erakartzen ninduena, horixe nuen nire arteko gogoeta. Agian nerabezaroko irudiren bati lotzen nion
|
harena
; ilegorria, anorexiaren argaltasuna soin luzean, begiak zuloetan sartuta, harenganako nire grina azpikontzientearen alde galduren batetik zetorren. Isabel latinoaren gorputz mardoa, ile beltzarana, begi irtenak, den dena gaindituz edo saihetsaraziz.
|
2007
|
|
Baina euskarak, euskal kulturak eta euskal bizimoduak indarrean iraun dute gaurdaino herri horretan. Ez zen behar adinako indarrekoa haien eragina, hau da, orduko denboran munduko herrialderik eta kulturarik indartsuenak zituen herri
|
harena
, euskal kultura eta euskal hizkuntza ezabatzeko handik.
|
|
Natura bizia da, eta bizia, arima: eta hala nola soinua ez datzan bibrazioen uhinetan, baizik eta horiek euskarri materialeko alderdi neurgarria bakarrik diren
|
harena
, hala berean gorputz zelularreko prozesu fisiko kimikoak ez dira gorputz horren bizia bera, baizik horren euskarri materialeko alderdi kuantifikagarria.
|
|
Baina Asiak ere, ez du egiazko historiarik, zentzu europarrean, arrazoimenaren eta progresoaren historia bat. . En la historia de Asia nos parece siempre que asistimos al proceso vegetativo de una planta, de un ser inerte, sin resorte suficiente para combatir contra el Destino? 958 Goizeko eguzkiaren argitzea gertatu egiten zaigun moduan, historia, Asiari, gertatu egiten zaio, ez du berak egiten; landare baten bizitza da kontinente
|
harena
. Hots, arraza landarezko bat da asiarra. Ortega-k historia beti arraza kategoriatan irakurtzen du?, are, ser inerte?
|
|
Pickering ek hamaika, etc. Klasifikazio zabalduena Gotingako profesore J. F. Blumenbach en bost arrazakoa bilakatu da(. Beyträgen zur Naturgeschichte?, 1806). Blumenbach ek arrazen genesiaz ere teorizatu du, eta
|
harena
da arraza kaukasiar delakoaren kontzeptua, Hegel-ek ere bereganatu duena (aldaki zuri ezberdinen erro omen dena). Arrazen kualitate fisikoak eta moral intelektualak naturaltasun guztiarekin nahas mahas aipatzen dira:
|
|
Teoriak eta jakintzak, berez, ez dute zuzentasunaren zigilurik, eta hor hastendira intelektual askoren makuluak handik eta hemendik pitzatzen. Intelektualhoriek ez bide dira ohartu, nonbait, jarrerarik eta jokabiderik zuzenena ez delaezagueraren gailurrean dabilenarena, ezaguera eta ideologia egokiro uztartzendituen
|
harena
baizik. Ideologia hutsarekin dabilenak erreka jotzeko arrisku biziadauka gizarte auzietan, eta gu geu gara horren adibide, baina gizarte zientzienustezko egiak auzipean jartzeko gaitasun kritikorik ez duenak, erreka ez ezik, ibaitzarrik ere joko du bere ibileran.
|
|
Demagun haur bat ikaskide batekinborrokan ibili ondoren, negarrez etxeratzen dela eta gurasoek hauxe esaten diotela:. Jo bazaitu, jo zeuk ere?. Horrelako egoeretan, haurrek beregana ditzakete araukonbentzionalak(. Eskerrik asko esari?), arau moralak(. Ez da inor jo behar?), genero estereotipoak(. Panpinak neskentzat dira?), aurreiritziak(. Ez zaitez umehorrekin jolastu, hau edo beste da eta?) eta politikari(. Gobernukoek diruabesterik ez dute nahi?), jabegoari(. Emaiozu hori Joni,
|
harena
da eta?) eta gizartemundua osatzen duten beste hainbat edukiri buruzko ezagutzak. Gehienetan, haurrek, esperientziak aurkakoa irakatsi ezean, ezagutza horiek onartu eta bizizikloan izango duten uste sisteman sartzen dituzte (Hoffman, Paris eta Hall, 1994).
|
|
Humboldt-en baitan aipurik aski bil daiteke edozein tesiren alde,
|
harena
nola doktrina bat den ilustratzeko eta berdin haren kontrarioa. Humboldt-en metodoari (batzuek predialektiko deitu dute, besteren batek beren beregi ezdialektikoa) eta estiloari egon behar da beti adi; batez ere haren interesen, praktikaren, pentsamenduaren eboluzioari.
|
|
Sweet en ustetan, Humboldt-en pentsamenduak ez dauka Ideologoekin inolako zorrik hizkuntzaren arloan, areago
|
harena
Ideologoen pentsamenduaren zuzenean kontrarioa da filosofian oro har.
|
|
Ikusi du irakurleak Mitxelena batek askotan ez duela altuberaz idazten, eta, hori da kontua, ez dela ia inor ohartzen? Artikulu honen izenburua [Linguistika, gure aspaldiko etsai kuttuna, sartu zaigu behar ez den lekuan]
|
harena
da; altuberaz al dago. Eta, egon ala ez, ez al da berdin?
|
|
Azukrerik gabe zegoela ziurtatu zuenean emakumearengana hurbildu eta honen sorbalda gainetik, esnerik eta azukrerik gabeko kafea zuela ikusi zuen; izan ere, portaerak kafean arrastoa uzten du. Ordurako, bere egoera ez zen neska
|
harena
baino hobeagoa, hala ere, bere kafea askoz gozoagoa zegoen, noski, azukre eta esne pittin batekin. Katilua eta berokia hartu eta emakumearen ondoan eseri zen.
|
|
–Ikus dezaket alemaniar turistei petardoak ipurdian jartzen, Gigi. Baina zinegotzi
|
harena
... Zinegotzi harena, ez.
|
|
Baina zinegotzi harena... Zinegotzi
|
harena
, ez.
|
|
Erdiko mutil gaztea izan zen argazkiaz bestaldetik oldartu zitzaion lehena, harro, hanpurus, ibaiak berak egotzia bezala bere bustian. Argazki kamerari baino, Lisari berari begiratzen ziola zirudien, gutun azal hartatik ateratakoan ikusiko zuen aurreneko aurpegia
|
harena
izango zela jakitun edo. Irribarre zabal betea uztarri, ezker eskuineko lagunak arrimura ekarriak zituen, eta pega pega heltzen zien, preso bere bizi-pozean.
|
|
Iruñerainoko bide guztian tar eta tar aritu zen etengabe. Bizirik barrabilak moztu eta ahoan sartu zizkioten sindikalista
|
harena
, bortxatu eta su eman zioten maistrarena, aitarekin batera fusilatutako neskatoarena... Lisa gaizkitzen hasi zen laster.
|