2000
|
|
Imajinatu 2050 urtean
|
gaudela
. Europan oporretan dabilen turista bikote yanki batek Basque Museum delakoa bisitatzea erabakiko du.
|
|
Filosofo katedradun zegamarrarentzat ez dago zalantzarik krisi batean
|
gaudela
. Historiaren arabera eraikitzen ditugu gure uste eta sinisteak, baina Jainko baten beharra du gaur egungo gizakiak ere, Jainko horri beste izen batzuk ematen dizkiogun arren:
|
|
Ba, hori bera nahi nuen gure filmarekin: Euskal Herrian
|
gaudela
nabarmentzea, baina ez modu bigun eta folklorikoan, ausarki baizik. Azken sekuentziak jartzen du, alboka, txalaparta eta gaitak batera sartuz»
|
|
Joko gehiago egongo da aurreko koadrotan... Badirudi horren alde guztiok
|
gaudela
, baina gero praktikan hori ez dela gertatzen eta arazo asko sortzen direla ikusten duzu.
|
|
mundu osoan biblioteka sistema guztien buruan biblioteka nagusi bat jartzen bada, areago, Espainiako Erresumako erkidego autonomo guztietan sistemaren burua izateko biblioteka bereziak sortzen badira, ez ote da izango ezinbestekoa delako? Ala pentsatu genuke Euskal Herrian inon baino aurreratuagoak
|
gaudela
, hain aurreratuak non eta leku guztietan behar dena hemen ez dugun behar. Baina, eta orain bigarren esplikazioaren txanda, hemen arazo politiko bereziak omen daude.
|
|
Hara zer erakusten duten, INSEE, biztanleen kondaketa ofiziala egiten duen frantses erakundearen zifrek. Haatik iduri luke, ez heriotze baten kronikaren aurrean
|
gaudela
. Izan ere, zenbakiok publikoki ezagutaraziak izan eta berehala, herritarrek, politikariek eta ekonomia mundukoek alarma tirrintari erantzun baitiote, eta lanari ekin.
|
|
Mende berriaren atarian
|
gaudela
eta, forma demokratiko honi eduki pragmatikoa jarri behar diogu daukagun hiritargo berri honekin: hau izango da datorren mendearen erronka.
|
|
ez da sekula santan ontzitik jaitsi. Iragan mendearen hasieran
|
gaudela
, Bederatziehun ez da existitzen, ez dago hiri, parrokia, eritetxe, espetxe edo futbol talderik bere izena inon idatzia duenik. Ez du aberririk, ez du jaiotza datarik, ez du familiarik:
|
|
Oraingo aurrekontuak onak dira, eta horrekin iraun daiteke, besterik ez bada prorrogak eginez. Kontuan izan behar da azken 30 urteetan bizi izan ez dugun egoera politikoaren aurrean
|
gaudela
, bakea hurbil izan dugula eta bakea lortzeak herri honetan izugarrizko iraultza suposatzen duela. Orduan, herritarrek ere ulertu behar dute une garrantzitsua bizi dugula eta arazoei denbora eman behar zaiela.
|
|
Agian Mario Vargas Llosak esandakoaren aurka ez du literaturak mundu honetako problemak soluzionatzen lagunduko baina sikiera pertsonago egingo gaitu. Horregatik uste dut formalismo eta teknika hutsetik haratago joan beharrean
|
gaudela
. Horregatik sortu ditugu literatur taldeak, hor gaudela erakusteko.
|
|
Horregatik uste dut formalismo eta teknika hutsetik haratago joan beharrean gaudela. Horregatik sortu ditugu literatur taldeak, hor
|
gaudela
erakusteko. Gu ez goaz hitz hutsekin.
|
|
Eta momentu honetan horrelako programa anbizioso bat edukitzea, eta gainera euskaraz, kualitatiboki garrantzitsua da. Momentu historiko batean
|
gaudela
iruditzen zait, orain arte administrazioaren aldetik inoiz ez delako horrelako programa bat egiteko asmo tinkorik egon.
|
|
Sasoi ilunetan murgilduta
|
gaudela
dirudi, baikor izan behar dugu baina.
|
|
Guk, trantsizioaren bidez, hori egitea erraztu nahi diogu EAJri. Areago, gure ildoan eta jokabide politikoetan baztergarri diren instituzioetan ere babesa eskaintzen diogu EAJri eta dagoeneko azaldu diogu prest
|
gaudela
Jaurlaritza sostengatzeko aipatu bidean abiatuz gero. Baina gu ez gara geldi egongo, EAJk eta EAk jarrera noiz aldatuko zain, eta prozesuarentzat ardatz diren gaiak presoenean, esaterako sendo bultzatuko ditugu.
|
|
Hala eta guztiz ere globalizazioaren mundu honetan krisi finantziero beldurgarrienak gerta daitezke. Horregatik Markos komandanteak garbi azpimarratu du Laugarren Guda Mundialean
|
gaudela
, Gerra Hotza igaro ondoren, hirugarrena izango zena. Izan ere, guda honetan (zuzenean edo zeharka mundu osoari dagokiona) langileen baldintzak txartzen dira, langabezia handitzen da, soldatak jaisten dira.
|
|
Eta, hala ere, ez zaizu iruditzen gero eta libreago
|
gaudela
–Azken urteotan hori asko zabaldu da.
|
|
Euskal Herrian
|
gaudela
ez du ahaztu idazleak, baina gaiak gero eta anitzagoak direla esango nuke. Gero eta gutxiago antzematen da zenbait lanetan Euskal Herrian gaudela.
|
|
Euskal Herrian gaudela ez du ahaztu idazleak, baina gaiak gero eta anitzagoak direla esango nuke. Gero eta gutxiago antzematen da zenbait lanetan Euskal Herrian
|
gaudela
. Orain aukera zabalagoa da, Euskal Herrian zaudela erakusteko bide guztiak dituzu, baina kontrakoa erakusteko ere bai.
|
|
Edo bertze kontu bat izanen ote da, hots, sinetsita
|
gaudela
hutsaren hurrengoa dela ETAri termino etikoetan joatea, etika guztietatik kanpo ibiltzen delakoan?
|
|
Fran tses konstituzioaren eta Europaren ideian adostu ondoren asko hurbildu gara zentristak eta eskuindarrak. Duela hogeita hamar bat urte ezberdintasunak genituen eta Jakes Abeberrik garai hartan
|
gaudela
uste du. Iraganeko eskemetan ainguraturik dago eta Miarritzeko Herriko Etxean duela hamar urte bizi izan genituen gertaeren eskemekin eta klabeekin jarraitu nahi du Abeberrik.
|
|
Guk garbi daukagu zurrunbilo politiko honen erdi erdian
|
gaudela
. Hemen batzuek eta besteek esaten dute EAJk aukeraketa bat egin behar duela, abertzaleen erregistroetan edo espainolen erregistroetan sar gaitezen behingoz.
|
|
EBPN ez dago soilik goi mailakoen eskuetan, ez dago politika orokor baten baitan bakarrik, udaletako zinegotziek ere euren herrietan lan egin behar dute. Badakigu gu tartean
|
gaudela
eta artekari lana egiteko prest gaude.
|
|
Garbi daukagu, beraiek betetzen ez dituzten esparruak Jaurlaritzak beteko dituela eta gu horretan laguntzeko prest
|
gaudela
. Beraiek erantzuten ez badute, guk erantzungo dugu, geure proiektua aberri proiektu bat delako.
|
|
Orain beste garai batean
|
gaudela
ikusten da eta justu kontrakoa gertatzen dela: bertsolariak dira literaturara eta beste alorretara ekarpenak egiten ari direnak.
|
|
Eta laugarrena, halako balio liturgiko sakratu bat, bizitzan une gogorrenei edo pozgarrienei hitza emateko. Esango nuke jende asko
|
gaudela
gizarte honetan nagusi den liturgia katolikoa onartzen ez dugunak, baina ez garela gai izan alternatiba bat bilatzeko. Orduan bi aukera dauzkagu:
|
|
Gainera, narratarioari erreferentzia zuzena egiten zaio. Hau guztia ikusirik, bakarrizketa luze baten aurrean
|
gaudela
esan genezake. Gainera, narratzaileak eleberri psikologikoetan ohikoa den bezala, barne fokalizazioa darabil pertsonaiaren barne munduaren berri emateko.
|
|
Hasieratik bertatik aipatzen zaizkigun irudi eta erreferentzietan (The four season en (1986) gizakiaren adin desberdinak margotu zituen Jaspers Johns margolaria, A. Vivaldi edo F. De André-ren kanta), badakigu heriotza izan ezean, beste helmugarik ez duen bidaia baten aurrean
|
gaudela
.(...)
|
|
Narrazio labur hauetan zehar pertsonaia ugari deskribatzen zaizkigu, askotan aipamenetara soilik mugatzen delarik haien parte hartzea. Honela, hain narrazio laburren aurrean
|
gaudela
kontuan hartuta pertsonaien barne munduan askorik ez sakontzea itxarotekoa da. Honela mintzatu zen Joxi Ubeda pertsonaien inguruan:
|
|
Intrigazko argumentuaren eta fokalizazioaren bidez, filme baten antzera eraikitako eleberri baten aurrean
|
gaudela
ikus dezakegu. Kasu honetan ere, narratzaile estradiegetiko batek kontatzen digu intrigazko istorioa, honela narratzaile guztiahalduna pertsonaia guztiengana hurbil baitaiteke.
|
|
esate baterako, ama kartzelara bisitan doanean, Bardeak Igantzi hizpide dutenean,... Hortaz, biografia baten aurrean
|
gaudela
dirudien arren, batzuetan, uste hau hankamotz uzten duten hainbat pasarte topatzen ditugu. Gauza bera azpimarratu zuen Rojok:
|
|
Eta, 14 artikulua, guretzat hain interesgarriak diren mugaz gaindiko harremaneri buruzkoa. Oroi Europako bi Estatu hertsienetakoen artean
|
gaudela
eta muga hori eteteko hizkuntza baino arma hoberik ez dugula. Anai edo kiderik hurbilenak, lege natural guztien aurka, mugaz zatiturik eduki gaituztela, eta orain dugula ordua Europa Batuan elkartzeko.
|
|
Zergatik ez du Gasteizko Legebiltzarrak subirano deklaratzen bere burua? Esandiezaiogun PPri hori egiteko prest
|
gaudela
, eta eraman dezagun gatazka konstituzional hori nazioarteko mailara.
|
|
Eskubide demokratiko hori euskal herritar guztieidagokiela diote denek, Estatu espainiarrak eta frantziarrak ezarritako lurralde zatiketa eta jazarpenaren ondorioz, gaur egun gure gizartean dagoen nazio kontzientziazdauden mailen ezberdintasunaz jakitun badira ere. Halaber, nazio eskubideen aldarrikapen hutsa egitetik haiek gauzatzera jauzi egiteko garai aproposean
|
gaudela
irizten diote. Baina, nola aurreikusten du bakoitzak, oraingoz bederen, autodeterminatzera eraman gaitzakeen prozesua?
|
|
Kondaira mitiko bat entzutean, gehienetan, berehala ezagutzen dugu zer tipokoaden eta zelan bururatuko den; bakar batzuetan soilik aurkitzen ditugu garrantzizkoaldaketak, baina handiak direnean, gerta liteke deusik ez ulertzea, haria galduta etahapax baten aurrean
|
gaudela
uste izatea. Eulaliren ahotik horrelako batzuk aditzekozori ona izan dut, hari esker pausatu bainion galdera neure buruari.
|
|
Idazteko ohiturak aldatzea zaila bada ere, irratiko idazkuntzak aldaketa bat eskatzen dio idazlariari. Eta aldaketa hau lortzeko, idazteko orduan, hitz egiteko testu bat idazten
|
gaudela
pentsatu behar dugu behin eta berriro.
|
|
izenaz ezagutzen den hamarkadan() absolutismoaren uretan murgildu zen Estatu espainiarra eta, 1814an bezala, Antzinako Erregimeneko egoera juridiko politikoa jarri zen indarrean. Edozein eratan, esan daiteke ez
|
gaudela
errepikapen hutsaren aurrean, eta hezkuntzaren arloari dagokionez garbi asko antzeman daiteke liberalen politikaren eragina zein neurritaraino zen nabarmena139: uniformizazioa eta zentralismoa izan ziren, orduan ere, hezkuntza arloko zutabe nagusiak.
|
|
Nahiago zuen Connemaran gelditu harik eta ni etxera joateko eguna heldu arte. Hemen ederto
|
gaudela
, Ipar Irlandak ez duela askorik ikusteko eta, gainera, arriskutsua dela esanez desenkusatu da.
|
|
Gutxienez ez nioke horrenbeste eragingo buruari. Baina beno, ezetz esan du, berak nirekin egon nahi duela, denbora asko dela batera ez
|
gaudela
.
|
|
—Amesgaizto bat izan duk, eta badakik nolakoak izaiten diren amesgaiztoak: lehengoan tigreak morroia akometatu zian, eta iduri hori geratu zaik gogoan; gero, badakik ezen, lotan
|
gaudela
, ez garela geure buruaren jabe, eta halatan nahasten zaizkigula iduriak nahi bezala, edo nahi ez bezala. Baina hiri ez zaik deus ere gertatu... ezta gertatuko ere!
|
|
Baina bertze interpretazino honetan balegoke alderik, zeren nik ez bainuke gizona munstrotzat hartuko, bere bakarrean eta bere osoan anitz moldetakoa delako eta bere aniztasunean osoa eta bakarra; aitzitik, ez al duzu uste ezen, noiz eta aniztasun horretan zati batek bertzeak irensten baititu, bihurtzen dela gizona, edo bihur daitekeela, nehoiz baino munstroago, zeren jabetzen baitzaio orduan osorik ideia bat eta behako bakar bat eta zeren, behako horretan itsuturik, hartzen baititu ondoren armak bertzeen hiltzeko, nola gertatu izan baita Europako lurrak urte luzeetan hondatu eta esteialdu izan dituzten gerla erlijionezkoetan...? Eta ez ote duzu uste, halaber, ezen, zenbatenaz zabaltzenago dugun bihotza eta adimendua, hainbatenaz gehiago uler dezakegula ezen hainbat partez eginik
|
gaudela
... eta parte batean garela ardi, bertze parte batean otso, eta gizon bakoitza bere ardiak bizi duela, nola otsoak ere bizi duen?
|
|
—Kopernikok Samosko Aristarkoren teoriak oroitarazi zizkigunetik eta haren sistema heliozentrikoa berriro agerian jarri, badakik ezen Eguzkia ez dabilela Lurraren inguruan biraka, baina Lurra Eguzkiaren inguruan, eta erran genezakek, hortik aitzina, ezen mundu berri baten atarian
|
gaudela
. Zeren eta Eguzkia argia duk, baina bertze argi baten metafora ere duk:
|
|
—Halarik ere, ezin fermuago azaldu genuke haren aitzinean, ikusarazteko ezen guztiz desgogara
|
gaudela
, egin duena egin duelako... eta, hala, denbora luze batean kasurik ere ez genioke egin behar, gero gerokoak...
|
|
Eta, puntu honetan
|
gaudela
, zilegi bekit beriro erraitea bertze nonbait errana: zenbat eskertzen diodan Felisari, umetan ipuin haiek kontatu zizkidalako; zenbat jaun Marceli, Erromako eta Greziako historia haiek irakatsi zizkidalako, baita haiek deklamatzen ere; eta zenbat osaba Joanikoti, jostetan ibiltzen irakatsi zidalako, mugako mugaren inguruan beti ere, hura hautsi ez hautsi!
|
|
Eta, horregatik, amets bat da eta ezinezko bat da, zeren, gutien igurikitzen dugunean, uste izanik ezen eztitan
|
gaudela
, muga orotarik harat, aldiz, liztorrak ustekabean zizta baikaitzake eta hala bihur baitaiteke istant ezin laburrago batean libertatearen eztia libertate faltaren ezten; baina, eztenaren mugetarat makurtu ondoren eta eztena geure baitarik edeki ondoren, berriro egin dezakegu bertze lur baterat.
|
|
Badakizu, jaun André, ezen bertze gerla batean sarturik
|
gaudela
Europa osoan, austriarren eta borbondarren artean, Espainiako koroa dela kausa, eta badakizu, halaber, ezen gerla bakoitza liskar eta ondiko iturri bat dela, bertan denean bertan delako, baina berdintsu eta orobatsu gerta daitekeela kanpoan denean ere, nola gertatzen ari baitzaigu nafarroi gerla honetan: batetik, Nafarroatik iragan behar izaiten dutelako, aldian behin, soldaduek, beren joan jinetan zernahi hartzen eta ebasten dutela, armadaren —gizonen zein zaldien— hornitzeko; eta, bertzetik, nafar mutil gazteekin bete nahi izaiten dituztelako goi kargu militarrek beren jende faltak eta eskasiak.
|
|
—Urbiainerat itzultzean, neure dorretxean bizitzen jarriko nauk, zeren bistan baita ezen gure eliza hazi egin dela —lehen bi kide ginen, eta orain hiru—, eta katedral baten beharrean
|
gaudela
, ondorez... —eta, irritik irrirat irri are zabalagoa egiten zuela, eratxiki zuen—:
|
|
Erraiten ditek ezen Jainkoak hersten gaituela, ez itotzen, eta nagok ezen egia izan daitekeela, ene kasuan bai bederen. Zeren negu bakoitzak, baita negurik luzeenak ere —nola izan baitzen enetzat gartzelaldi hartakoa—, bere salak eta bere salatxoak baititu —bere hilabeteak eta bere egunak— Eta, salatxo batean
|
gaudela
, irekitzen diagu ate bat, eta bertze salatxo baterat joaiten gaituk, eta hala gabiltzak salaz sala eta neguz negu, harik eta ate haietarik batek udaberrirat eramaiten gaituen arte, ustekabean. Eta nik ez nian zorte gaitzagorik izan, zeren, uste nuenean ezen neure gartzelaldiaren ondoko kalbarioan ez nintzela burua altxatzeko gai izanen —nahiz eta mementu batzuk lehenago neure Ararat!
|
|
—Profita ezan hemen
|
gaudela
eta elkarrizketa egion dendari zaharren bati.
|
|
Tom San Frantziskon gelditu da hasi da Karmelo, eserlekuan doi bat agonduz. Zuei haren desenkusak agertu behar dizkizuet, baina lasaiago
|
gaudela
, aireportuan. Eta solasean ari zela, harrigarria egin zait Karmelo Tomen betaurreko ispiludunekin ikustea, eta eskuan zeraman haren sonbreiruarekin.
|
|
Eta esango nuke orain Bruselarantza doan Rakelek eta, gutxi gorabehera, orain hilabetea EEBBetara joan zenak, elkarren artean apenas dutela zerikusirik. Koadernotik begirada altxatu, eta pantailan orduko 975 kilometroko abiadan goazela jakin arren, 10.025 metrotan
|
gaudela
eta kanpoko tenperatura zeropetik 42 gradukoa dela jakinagatik, lasai baino lasaiago gozo eta patxadatsu noa. Badirudi
|
|
Gero, kasik Ava Gadner Frank Sinatrak deitu zionean bezain alegera, begirada altxatu, eta, pantailako informazioaren bidez, jakin ahal izan dut oraingo gure abiada orduko 990 kilometrokoa dela, 9.400 metrotan
|
gaudela
eta kanpoko tenperatura zeropetik 39 gradukoa dela. Horretaz gain, Paris gainean hegaldatzen ari garela ohartarazi zaigu.
|
|
Esther ni erakartzen saiatu da, baina nik ez dut harekiko ezer berezirik senti  tzen. Gainera, hark ez daki apaizgaiok ohituta
|
gaudela
Bakarnerekin lo egiten. Izen hori esatean eskuekin berriro komatxoak marraztu ditu airean, eta begietara so eginez jarraitu du, eta hari fideltasun handia diogula.
|
|
Futxo! Gaur ez dakit net ondo nondik deitzen dizudan, soil soilik dakit White Houserako bidean
|
gaudela
eta hemen eguerdia dela. Ã demain.
|
|
Baina desengainuak eta porrotak gorabehera, badirudi gizakiok amodioaren bila joatera kondenaturik
|
gaudela
: hala joan zen Dabid eta hala noa ni.
|
|
Ziur nago filosofiaren behin betiko biraketa baten aurrean
|
gaudela
, baita sistemen arteko eztabaida antzuekin amaitzeko baimena dugulakoan objektiboki ere. Orainaldiak, diot, eztabaida horiek ez premiazko bilakatzen dituzten bitartekariak ditu jada(...) filosofo asko mendetako sasiarazo zaharrei buruz ari dira eztabaidatzen oraindik, baina jaramonik ez zaie egin behar, antzezle batzukune batez interpretatzen jarrai dezaketen modura, ikusleak isilik joan direla nabaritu gabe.
|
|
Baina zerbait lortzen da izenak gaelikoz jarriz: haiei esker ikusten dugu herri atzerritar batean
|
gaudela
. Dublin ez da bakarrik beste probintzia ingeles bat:
|
|
Botila bat ur eta garbiketarako gauzak erosi ditu. Jangelako mahaietako batean eserita
|
gaudela
ohartu da Antxon, moduluko laurogeiren artean dozena erdi baino ez direla izango espainiarrak; arabiarrak dira gehienak; latinoamerikarrak ere mordoska bat; ingelesak, alemanak, frantsesak eta asiarrak bat edo beste, eta bakarra beltza.
|
2001
|
|
Hemengo baserriak haundiak ez direnez, beste herrialde batzuetatik ekarri behar izan ditugu abere aunitz. Zaldare edo pentsu enpresak, ordea, ez dira, Euskal Herrian, Europako beste herrialdeetan dauden bezain haundiak eta, pentsatzekoa da, arrisku nagusitik at
|
gaudela
.
|
|
Uste dut hasieran
|
gaudela
. Duela bost urte bazegoen jendea gauzak egiten, baina atzerago geunden.
|
|
Jendeari helburu konkretuak eta bitarteko konkretuak jartzen zaizkionean, mugitzen da. Baina beti ere kontuan izanik, gauzak goitik behera aldatzeko egoerarik hoberenean ez
|
gaudela
. Hemen oraindik aktiboa den masa kritiko bat dago eta horretaz baliatu behar dugu biharko aldaketa gaur ereiten jarraitzeko.
|
|
" Aurrera egin dugu, sekula baino emaitza hobeak lortu ditugu. Baina egia da alternatiba izan nahi genuen neurrian gaur dezepzionaturik
|
gaudela
". Nicolas Redondo ere etsita zegoen, baina analisia ez zitzaion hain garbi ulertu.
|
|
" Egia da ekitaldi honetan batez ere EAJkoak
|
gaudela
, baina euskaldun guzion Batasuna behar dugu. Gure hildakoak oroitzen ditugu, baina ezin berpiztu, aukera dugunean gure karrikek haien izenak izanen dituzte, baina egiten ahal duguna da, hau bai, espetxeetatik gure presoak ateratzea.
|
|
Baietz esango dut jakina. Bizirik
|
gaudela
esatea beharrezkoa zaigu, industria sendotzeko atarian gaudela sinesten dugulako nahi diogu jendeari sinestarazi. " Begien egarri" gara, Axular zaharrak esango zukeenez.
|
|
Baietz esango dut jakina. Bizirik gaudela esatea beharrezkoa zaigu, industria sendotzeko atarian
|
gaudela
sinesten dugulako nahi diogu jendeari sinestarazi. " Begien egarri" gara, Axular zaharrak esango zukeenez.
|
|
Berri Txarraken hirugarren diskoa, «Eskuak/ Ukabilak», entzun eta gero, euskal talderik sendoenetako baten aurrean
|
gaudela
esatea ez da, inolaz ere, baieztapen merke bat. Metal estiloa eta doinu gogorrak gustukoak izan edo ez, Gorka Urbizuk (ahotsa eta gitarra), Aitor Goikoetxeak (bateria), Aitor Orejak (gitarra) eta Mikel Lopez «Rubio»k (baxua) lan borobila osatu dute, sendoa eta indartsua.
|
|
Baina kontua da, irakasteko eta ikasteko hainbeste izaki, Europako taldeetan gutxi
|
gaudela
euskaldunok: EBLULek bulegoak Bruselan eta Dublinen dauzka, Mercatorren hiru sailak berriz (legeria, irakaskuntza eta hedabideak) Katalunian, Frisian eta Galesen daude.
|
|
" Ni multikulturalista naiz» esaten dizutenean, eta zuk euskaraz hitz egiten baldin badiozu, besteak erdaraz baino ez du jakingo. Gainera gutxiengoa bazara, zuri botako dizute zabor ideologiko guztia, euskaldunak karlistak direla esango dizute, eta bitartean, errepresentazio kazetari boteretsu horien familia gehienak ultrakarlistak izan dira; eta esango dizute mundura itxiak
|
gaudela
, hain justu bi hizkuntza dakizkigun euskaldunok gara itxiak, eta bakarra dakien Cuencako hori dago zabalik mundura!
|
|
Nik erabakia hartu behar izan nuen Bilbon ez erdarazko hitzaldirik gehiago ematekoa; bestela ezinezkoa baitirudi Bilbon euskaraz zerbait egiteak, beti bada aitzakiaren bat (hitzaldira kanpotarrak etorri direla...). Egoera hori da; ghetto batean
|
gaudela
. Eta indarra eskuetatik galtzen ari gara.
|
|
Bai. Baina, demagun egoera normalizatu batean
|
gaudela
, herritar guztiak askatasunean, egin dadila galdera hau: independentzia nahi duzu bai edo ez?
|
|
Alegia, benetan desehorzten direnak egilearen beraren obsesioak direla. Eta obsesioez mintzo garenez, esan dezagun, Saizarbitoriaren lan baten aurrean
|
gaudela
, aurreko ekarpen literarioen jarraipen literarioa den lan mardularen aurrean eta ondorioz, egilearen betiko obsesioak direla honako honetan ere aipagai. Bihotz bi n bezala, Gudari zaharraren gerra galdua narrazioan gerra zibila da hizpide, historia liburuetan ez datozen gudarien bizikizun tragikoek azaleratzen duten gerra; Bihotz bi, hilobi bat narrazioa, berriz, lau urte lehenago argitara emandakoaren aldakia
|
|
Eta horren guztiaren gainetik, ingelesezko eta frantsesezko kantek, bizi dugun munduaren basakeria oroitarazten badigute ere, iheslearen heriotza (sakrifizio gisara kontsideratua) egunerokotasunaren errealitate izugarrian ezabatzen da. Azken batean, nobela bukatzen duen J. Prévert en poemaren paragrafoak(" It turns the earth...") bizitzaren krudelkeria gogorarazten digu eta gainditzen gaituen errealitatean murgildurik
|
gaudela
iradokitzen. Eta uste dugu hortxe dagoela nobela honen irakurgarritasunaren gakoa:
|
|
Hirian
|
gaudela
jabetu behar dugu eta semaforoak eta seinaleak zirkulazio mota horri dagozkionak direla.
|
|
Inbidiaren alderdirik txarrena horixe da, eta bizitzak bizi izan gabe ihes egiten digula, monotonian murgildurik
|
gaudela
edo bizitza erronka erakargarririk gabeko joana dela sinestarazten digun inpresio frustrantea izaten du berekin.
|
|
Baina zoriontsu izatea ez da beti alai egotea, gure bizitzako xehetasun bakoitzean sartuta
|
gaudela
sentitzea baizik, une bakoitzak sortzen digun emozioarekin konektaturik, gertatzen ari zaigunari erantzuten eta inguruan dugunarekin sintonizatuta.
|
|
Guztiok ontzi berean, munduan,
|
gaudela
ohartu behar dugu, eta norabide berean eragin behar ditugula guztiok arraunak.
|
|
Dena dela, zaila da H2ren irakaskuntzako profesionalentzako mugarri horiekzehaztea. Egia da, geure prozesuak kurtso/ urrats/ mailatan banatzen ditugula, etazatiketa horiek trebetasun maila baten aurrean
|
gaudela
adierazi behar digutela.Baina, ez dugu beti espero duguna topatzen. Izan ere, mugarri horiek beharrizanadministratiboek eta antolaketakoek xedatzen dituzte gehienbat, ikaslearen prozesunaturalak baino areago.
|
|
Kontuan hartu behar dugu, elkarrizketa baten aurrean
|
gaudela
eta jatorrizkohiztunek elkarrizketaren arauak ezagutzen dituztela; hau da, galdera egiten duenakerantzuleak egia esaten diola pentsatuko duela, eta erantzuleak, berriz, galderaegiten dionak zinez lortu nahi duela eskatutakoa. Ikus dezagun zer adieraztenduten diskurtsoaren ustezko jira eta bueltek:
|
|
Hola, dirudienez, haizeolak produkzio gune garrantzitsuak izango ziren, eta, beraz, artzaintzarabakarrik dedikatu tako garapen gutxiko gizataldeen ideia zehaztu egin beharkolitzateke; hau da, gizatalde mugikorrak ala uste baino egonkorragoak eta aberatsagoak ote ziren? Bestalde, argi dago, haizeolak garaiko beste aztarna arkeologikobatzuekin harremanetan jarri beharrean
|
gaudela
, hala nola, Aldaieta eta bestelakonekropolietan aurkitutako ostilamenduekin.
|
|
2 Mistifikazio garaia. Karlistadetako garaian
|
gaudela
kontuan hartzen badugu, giroa ez zen oreka gordetzeko egokiena. Honelaxe dio Mitxelenak:
|
|
Bestalde, idazle militantearen figurak eragindako miresmena baino zerbaitzabalagoren aurrean
|
gaudela
esango nuke, arrazoi ideologiko hutsetatik haragoarrazoi psikologikoak ere tartean daudela. Izan ere, badirudi nolabaiteko loturaafektiboa dagoela idazlearekin.
|
|
Hau da, oso garbidaukat, argitaletxe batek emakume baten liburua kaleratzea erabakitzen badu, benetako balio literarioa eta kalitate minimoa badituelako dela. Zentzu horretan, gizonezkoak eta emakumezkoak nahiko parean
|
gaudela
uste dut. Hortik aurrera, merkatuan sartzea lortzen duen emakumeak baditu hainbat erraztasun, besterik ezbada ere, emakume idazleen kuota?
|
|
Egia da Internet en garaian
|
gaudela
; hori ukaezina da. Bertan informazio ikaragarri handia dagoela entzun ohi dugu maiz, eta esandakoa erabat egia biribila dela egiaztatu ahal izan dugu Jon Lejarretak eta biok liburu honen edukiak sarean arakatu ditugunean.
|
|
Marisol, Ainhoa eta Leire, zuek marinelek ekaitza pairatzen duten bezalaxe nire berbontzikeria jaso eta bihotzeko kontseiluak ematean, liburuaren noraeza bideratzen lagundu didazue. Ekaitzaren ostean barealdia dator, diotenez, eta etxean bare
|
gaudela
hainbat perfume dastatu ahal ditugu elkarrekin.
|
|
Horregatik, perfumegintzan aukeratzen den izenak, naturatik eskuratutako usainetatik laborategian sintetizaturiko usainetara garamatza, eta lehenagoko poesia galdu egiten da. Beraz, poesiari eusteko ahaleginetan
|
gaudela
ere, sintesiaren bidez lorturiko izen batzuk aipatuko ditugu.
|
|
Horrenbeste hitz daude zerua deskriba dezaketenak... Zerua ederren ikus daitekeen lekuan
|
gaudela
uste dut. Zerua itsasoa amaitzen den lekuan bukatzen dela ematen du hemendik.
|
|
Esan nahi dut musika entzuten dela hemen, Shisha Pangmaren kanpamentu nagusian, eta nik uste dudala menditik bertatik datorrela. Gerritik heldu diot Rosari, dantzan hasteko, baina Rosak esan dit gelditzeko, ez
|
gaudela
horretarako. Seriedadea asko gustatzen zaio Rosari.
|
|
‘Frantses batek asmatu zuen hori, Europa zahar gris nekatutik urrun
|
gaudela
azaltzeko, ’ hasi da bera barreka, pistan hegazkin baten turbina piztu denean.
|
|
‘Lehen, bakarrik geundenean ere elkarrekin geundela uste nuen. Orain, konturatu naiz, bakarrik gaudenean bakarrik
|
gaudela
eta elkarrekin gaudenean ere bakarrik gaudela.’
|
|
Batez ere hori, elkarrekin gaudenean ia bakarrik
|
gaudela
.
|
|
‘Hementxe gaudek, munduaren gerrian
|
gaudela
esan zezakeagu... ’
|
|
Demagun Historiaurreko lehen aroan
|
gaudela
. Gizakiak harria landu, ehizan egin eta fruituak biltzen ditu.
|
|
aurreratu zaio, orduan, gaztea. Badakit gerrikoa estutu beharrean
|
gaudela
, baino ez da betiko izango, ezta. Ekaitzari ere beti jarraitu ohi dio barealdiak...
|
|
" Badugu Euskal Unibertsitatea!" oihu egin du oraintsu Anaitasuna aldizkariak, 323 324garrengoan, Uztaritzeko azken udaldiko irakastaldiaren ondoan. Beheraxeago, egia esan, aitortzen ere du, nahiz oraindik ez izan, izateko bidean
|
gaudela
bederen: " Berriro ere..., ez dugun, nahi dugun eta behar dugun benetako eta urte osoko Euskal Unibertsitate demokratiko eta herritar baten oinarria eta sustraia izan nahi duela adierazi du".
|
|
Ez da frogaketan ari beharrik, eskola ofizialaz jabetuko bagara (eta eskola ofizialaren bitartez adierazi nahi nuke kontrol ofizialaren azpian dagokeen edozein irakastegi), irakasle euskaldun eta euskaltzaleen beharrean
|
gaudela
erakusteko. Eta badirudi, eta izan ere horrela da, aski urri gabiltzala sail horretan:
|
|
Plangintza zehatz eta zorrotz baten beharrean
|
gaudela
uste dut: premiak, kemenak, ondasunak, debekuak eta gainerakoak neurtzeko daude, oraingo eta etorkizunerako.
|
|
Ez ote gara euskaldunok âez naiz holako edo halako euskaldunez ariâ, urtea joan urtea etorri, betiko haurtzaroan bizi? Gaur azkenik munduari zor  diogun hitza esateko zorian
|
gaudela
deritzat, eta uste hori Egunkari hau irakurtzeak biziro sendotu dit. Ez daukagu beste biderik.
|
|
Aita Altunaren Euskaltzaindiko sarrera hitzaldiari nolabait eran  tzun beharrean aurkitzen naizenez gero, biziki pozgarri zait erantzun hori Altunak berak eskatua izatea, non gainera eta bere jaioterrian, ia Euskal Herriaren bihotz dirudien Azpeitia honetan, oroigarri zahar eta berriz inguraturik
|
gaudela
. Eta honako hau bidenabar bederen esan nahi nuke:
|
|
Badirudi, urrutitik begira
|
gaudela
, aski soseguz eta aski ustekabean hartu zutela bertakoek iraultza, baita gure burujabetasunari zegokion aldetik ere, behar ziren eragozpen bideak Estatu Jeneraletan agertu ondoan. Iraultzazaletu ziren berehalakoan, iraultzaile jantzia hartu zuten behin  tzat, momentu bateko bero antza aurki epeltzen zitzaielarik.
|
|
Borroka geure baitan daramagula eta zorionez daramagula, hilik baikeundeke ukituko ez bagintu. Oinazeak, batzuetan sor besteetan ezin eraman ahalako, adierazten digu bizirik
|
gaudela
. Eta egoera horren atsekabea ez zuen Arestik asmatu, bere baitan sufritu zuen eta, berak sufritzeaz gainera, soraioei sufriarazi.
|
|
Guztiaren beharra dago, Ma talazbezalako obra bat sortzea, baita herrietan euskal kantuaren inguruko gaualdiak antolatzeaere. Batak ez du eragozten bestea izatea, baina lan asko dela badakit eta aukerak egiterat behartuta
|
gaudela
ere. Zuberoan euskal kulturaren osotasun eta bizitasun premia horiek kontuan hartuko dituen erakunde bat eskas dagoela nabari da; eta espero dut, 2002ko kultur balantzeaz aipamentxo bat egitea Jakin ek galdegiten badit behintzat, egitura honen sorreraren berri eman ahal izango dudala.°
|