|
2000
|
|
|
Datu zehatzik ezean, hamar milatik berrogeita hamar mila bitarteko hiztun kopurua aipatu ohi da. Egiaz, badirudi hiztunen kopurua lehen zenbakitik hurbilago dagoela, eta hogeita hamar milaren bueltan
|
legokeela
ulertzen dutenena. Beti ere Goi Aragoiri gagozkiolarik, hau da, hizkuntzari eutsi dion lurraldeari.
|
|
2003
|
|
|
Ez da itxarote kontua, toki guztietan baldintzak sortzea baizik. Erritmo ezberdinak
|
daudela
ulertzen badugu, erritmo horiek uztartzeko bide bat bilatu behar da eta ipar komun bat.
|
|
2004
|
|
|
Euskal kultura pobretze, ahazte eta itzaltze bidean zekusan, kanpoko kulturak (frantsesa eta espainola) indartzen ari ziren hein berean. Baina horren erantzukizuna euskaldunen baitan baino ez
|
zegoela
ulertzen zuen, gazte euskaldunek nahiz buruzagiek ezer gutxi egiten baitzuten arazo horri gogorki aurre egiteko; ideia horiek zenbait desadostasun eta eztabaida sortu zituzten. Honela irakurtzen dugu" Eskual kultura baten behar gorria" artikulu ezagunean (Herria, 1956):
|
|
2007
|
|
|
Laugarren estadioan, eremu sistematiko zehatza izenekoan, irizpide orokorrahau da: haurrek ulertzen dutela diru transakzioen oinarrizko mekanismoa etadiruaren erabilera pertsonaletik sozietalera alda daitekeela, eta alderantziz ere.Halaber, rol sozietalen oinarrian dirua
|
dagoela
ulertzen dute. Bestalde, kontuanhartzen dituzte pertsonen arteko ezberdintasun indibidualak eta rol sozietaletantestuinguruaren eta erkidegoaren beharren arabera gerta daitezkeenezberdintasunak.
|
|
2008
|
|
|
Iturri horien arabera, sindikatuek jarraitu nahi dute negoziazioekin, baina «enpresak ez du nahi». Hori dela eta, negoziazioak «hautsita»
|
daudela
ulertzen dute sindikatuek.
|
|
|
Lubakirik gogorrena, dudarik gabe, euskal kirolariak Euskal Selekzioan nahi ditugunon eta Espainiako nahiz Frantziako selekzioetan nahi dituztenen artean daukagu, baina beste lubaki bat ere badugu, aurrekoa baino mingarriagoa, eta
|
nago
ulertzen dudala futbolari horien erabaki ausarta, aurrera egin barik atzera eginda, bada, ez dugu ezer irabazten.
|
|
2009
|
|
|
Estatuan eta estatuak menpean dituen herrialdeetan hainbat lagunek ekimen hau sortzeko urratsa egin izanak zera ematen digu aditzera: estatuko benetako ezkerrean eta hainbat herrialderen burujabetzarako borroketan gero eta erakunde politiko eta pertsona erreferentzialdun gehiago
|
daude
ulertzen dutenak estatua, Europa eta munduarentzako gakoak anti kapitalismoa, herriei hitza ematea eta herrien arteko harreman bidea internazionalismoa direla. Baina gainera II k maiz esan du gure herrian bizi dugun egoera eta askatasun eta eskubide murrizketa Europako Legebiltzarrera eramango dituela.
|
|
2011
|
|
|
Egoera politikoaren balorazioa ere egin zuten. Euskal Herria aro politiko berri baten
|
dagoela
ulertzen baitute mugimenduaren partaideek eta hori horrela, “preso eta iheslari guztiak etxeratzeko bidea egiteko konpromiso sendoa” hartu dutela adierazi zuten. Bide hori egiten joateko, euren esanetan, presoei ezarri zaizkien muturreko neurriak indargabetzeak eta presoak dagozkien eskubide indibidual eta kolektiboen jabe izateak daukate lehentasuna.
|
|
|
Bakoitzak bere txikitik eta txokotik, eragin egin behar dugu, giro bat sortu, bultza eta itxaropena gorpuztu beste errealitate bat gauzatu dadin. Historiaren gidoia idaztea batez ere gure esku
|
dagoela
ulertzen dugu. Eta gidoi hori egunero idazten da, egunero idazten dugu.
|
|
|
Norbaitek sorlekua ez ezik, haurtzaroa ere egun batetik bestera utzi behar duenean nekez bueltatuko da utzi zuen tokira, hiria beste bat baita eta, batez ere, itzultzen dena ere ez delako alde egin zuen berbera. Itzultzean urak esku artetik nola, horrela ihes egiten digu hain hurbil eta hain urrun geneukan jaioterriak, txikitako hirira bueltatzerik ez
|
dagoela
ulertzen dugun arte. Tragediak galdarazitako urteak berreskuratzen saiatzea arriskutsua da, Maria Luisa Eliok berak frogatu zuen bezala.
|
|
2012
|
|
|
ekintza jakin batzuek emozio negatiboak bizitzera eramaten dute (adibidez, sedentarismoa eta pasibotasuna) eta, beste batzuek, aldiz, emozio positiboak (adibidez, ariketa fisikoa edota mahai jolasak). Ekintzak eta emozioak elkarri lotuta
|
daudela
ulertzen badu, tristura eta moldakaiztasuna eragiten duten jokabide edo ekintzak ordezkatu ahal izango ditu atsegina eta poza eragiten duten beste jokabide edo ekintza batzuekin. Zeregin horretarako, hiru pauso egiten dira:
|
|
2014
|
|
|
Ongi. Behin armatuta
|
zaudela
Ulertzen duzue zer egiten ari garen, ezta?
|
|
2015
|
|
|
Inkestetan agertzen bada alemaniarren %35ek uste dutela etorkin gehiegi daudela, pentsa dezakegu horiek guztiak ez direla eskuin muturrekoak. Baina halakoek indarra ematen diete neonaziei, euren jarduna babestuta
|
dagoela
ulertzen dutelako. Hor dago politikaren erantzukizuna, gizarteko diskurtsoak beste era batera planteatzeko.
|
|
|
Ondorioz, ETAk hitzarmena eta su etena, suspentsoan?
|
zeudela
ulertzen zuen: –Ez du inongo zentzurik egoera luzatzeak?.
|
|
|
Biharamunean aldamenean jarri zitzaidan Romulo baina, mutil beltzaren zain
|
nengoela
ulertu balu bezala, ez zidan ezer esan harik eta trena martxan hasi zen arte.
|
|
|
behin, Jauna hartu berri nintzela, aditzera eman zitzaidan nola Kristoren Gorputz guztiz santu hau hartzen duen bere Aitak gure arimaren barruan, nik jainkozko Pertsona hauek
|
daudela
ulertzen dudanez eta ikusi izan dudanez, eta zein gogoko duen bere Semearen opari hau, Harekin atsegin hartzen baitu eta gozatzen, esan dezagun, hemen lurrean; izan ere, haren Giza izatea ez dago gurekin ariman, Jainko izatea baizik, eta horregatik zaio hain onargarri eta atsegingarri eta egiten dizkigu hain mesede handiak; ulertu nuen sakrifizio hau hartzen duela baita apaiza bekatuan badago ere, baina kasu horretan ez zaizkiola komunikatzen haren arimari mesedeak grazian daudenei bezala:
|
|
|
Egia da denetarakoak daudela euskaldunen artean. Baina egia da, baita ere, euskaldun bat Guardia Zibilaren kuartelean dagoela entzuten duzuenean, euskaldun hori atxilotuta edo erdi atxilotuta
|
dagoela
ulertzen duzuela. Eta ez da euskaldunak ezer berezia direnik, zeren ijitoekin ere antzera pasatzen da.
|
|
2016
|
|
|
Baina egunerokoaren protagonistak gu gara. Jende askok ikasi du euskaraz, eta orain, erabiltzen dugun gutxiengoari
|
dagokigu
ulertzen duen eta hobeto edo txartoago dakien gehiengoa aktibatzea. Halako eszenak biral bihurtu egin behar dira.
|
|
|
Martxoaren 21ean ospatuko da aurten ere arrazakeriaren eta xenofobiaren aurkako nazioarteko eguna. Errefuxiatuen auzia xenofobiarekin erabat loturik
|
dagoela
ulertzen dugu, Europa osoko herrialdeetan indarrean dagoelako errefuxiatu hauek gure herrialdeetara etortzearen aurkako jarrera. Eta jarrera hori da, beste zenbaiten artean, errefuxiatuei hemengo ateak ixten dizkiena.
|
|
|
Erabaki horiek batere bortxa eta hertsapenik gabeko egoeran hartuko dira, arau eta prozedura legalak jarraituz, eta metodo demokratikoak eta hiritarren eskubide eta askatasunak errespetatuz. Prozedura legal horiek une bakoitzean indarrean daudenei
|
dagozkiela
ulertzen dugu, etorkizunean alda daitezkeelarik, herri borondatearentzako muga izan ez daitezen, horren gauzatzearen bermea baizik".]
|
|
2017
|
|
|
Testuinguru politikoa duela urte batzuk gogorragoa bazen ere, badirudi posizio eta ideologia politikoak argiagoak zirela eta umore diskurtsoak ere (espazio pribatuan ematen zirenak) koherenteki jokatzen zuten horrekin. Orain, trantsizio batean
|
gaudela
ulertzen badugu, ikuspegi horiek leuntzen joan dira: muturreko umorea ‘gustu txarrekotzat’ jotzen da eta gero eta gutxiago antzematen da baita esparru intimoetan ere.
|
|
2018
|
|
|
Borondate on edo txarreko norbanakoa saldoaren indarrak zurrupatzen duela goizago ala beranduago, artzain on eta artzain maltzurrak badirela norberak artzaintzarako edo ardi izateko bokaziorik ez izan arren, giza-motroiloa gaitzenean eta atzerakoienean artaldetzeko dagoela genetikoki programatua, kortarako borondatea eta amore ematekoa dituela gure espezieak bere, ausardia ez dela derrigor biziraupenaren lagun, kalkulua egin duena dela garaile eta ez dena ematen duena, gaztaroaren bolborarekin agortzen dela eskuarki galera jasan eta arriskuak hartzeko borondatea. Iraultza goratu eta larrua jo genuen hondartza goxoei dekoratu gisa begiratzen diegu orain, ahitu egiten dira indarrak eta lizundu muxu iraultzaileak, amodioa gozo eta luze egin nahi zuena liseriketa leun egitearekin konformatu da, bete gabeko promesen nagikeria mingotsa geratu zaigu ahoan, mundu mineraletik gero eta gertuago
|
gaudelako
ulertzen dugu munduaren mineralitatea. Gaztetasunean mikro guztiak zabalik eta soinu guztiak barrura doazen bezala grabaketa gelan, mikrofono irekien gau beti, jam inprobisatua, zinismotik edo eszeptizismotik ekualizatzen duzu gerora kanpoko harrabotsa, zure buru barruko mamuen korua gobernatzen nahiko lan; selektibo bihurtzen zarela uste duzu akaso, hau bai eta hau ez, hori da zure alibia, sinplifikatu egiten duzula eta gauza ederra dela sinplifikatzen ikasi eta lagun kuadrilla estutzea; amaitu da kandelari mutur bietatik su eman eta eskua erre zain geratze inkontziente hori, ongi etorria hausnarketa, esperientzia, “gure garaian” hitzekin hasten den dotrina emailearen erretolika irrigarri, paternalista; ideia handiak laga eta kuita lurtarrak ustezko duintasun batez egitearen neke kontrolagarria, ongi etorria.
|
|
2019
|
|
|
1 Eraso, erasotzaile, bortxaketa eta bortxatzaile hitzak ikuspegi feminista batetik erabiltzen dira liburu honetan. Kasu jakin batzuetan epaileek edo bestelako instituzioek egin ditzaketen interpretazioetatik harago, emakume bati sexu askatasuna urratzen diotenean eta nahi ez duen zerbait egitera behartzen dutenean bortxaketa baten aurrean
|
gaudela
ulertzen dugu. Halaber, elkarrizketatuek hitzok erabili izan dituztenean ere, adierazpenak bere horretan mantendu ditugu.
|
|
|
Hiru urrats harantzago Raimundo Silvak ikusten du egunkari zabaldurantz hurbiltzen den txakurra, orak zalantzak ditu, ez daki gizonari begiratu behar dion, etor litekeen ostikoari aurre egiteko, edo janaria harrapatzera egin behar duen, janariaren usainak erraiak bihurrarazten dizkio, basatiki, listuak gainez egiten dio hortzetan, zergatik egin duzu bizitza hain gogorra gutariko askorentzat, o txakurren jainkoa, beti izaten da horrela, hobena jainkoei leporatzen diegu, eta geu gara den dena asmatzen eta korapilatzen dugunak, hoben horien eta beste horiek bezalakoen absoluzioak ere barne. Raimundo Silvak txakurra beldurrez
|
dagoela
ulertzen du, urrutiratu egiten da, txakurra apur bat aurreratzen da, muturra dardaraz dauka, antsietatea dela-eta, bat batean janaria bazegoen eta jada ez zegoen, bi mugimendutan ahoratuta desagertu zen, mihi zurbil zabalak papera blaitu duen koipea milizkatzen du. Patuak Raimundo Silvaren begiei eskaintzen dien ikuskizun hau miserablea da, Maria Sara doktorea ahaztu du, falta zen fikziozko pertsonaiarekin identifikatu da, ustekabean, txakur batek atenditu zuen San Roke harekin, hain zuzen, bazen garaia santuak mesedea mesedearen truke egin zezan, horrela ez da gezurtatzen bizitzan denak duela bere ordaina dioen baieztapena, alderantziz bada ere, hori gure ikuspegitik ikusirik, jakina, txakurren ikuspegiaz ez baitakigu ezer, zer izango da Raimundo Silva txakur honen begietan, gizon aurpegia duen bizidun bat, esan dezagun, lehen aipatu dugun animalia apokaliptikoen bilduma osatua geldi dadin, eta Raimundo Silva izan dadin falta genuen San Mateo, nola egingo dio aurre horren zama astunari.
|
|
2020
|
|
|
Nire adineko pertsona nahikotxo ezagutzen dut antzeko egoera igaro dutenak edo igarotzen ari direnak, ez da normala. Sistemak jartzen digun presioa, daramagun erritmoa oso handia dela uste dut, eta jendeak maiz bere buruari baino ez diola begiratzen; nik hori klasean nabaritu dut, humanitate falta hori, eta Zuzenbidea ikasten ari naiz, hain juxtu Zuzenbidea ikastea besteei laguntzeko nahiari lotuta
|
dagoela
ulertzen dudanean.
|
|
|
Hau horrela, hezkuntzan ordezkaritza daukagun sindikatu guztiok, eskoletara itzulera seguru eta adostu baten aldeko dinamika jarri genuen abian, eta dinamika horren baitan hainbat mobilizazio, idatzi eta ekimen gauzatu.Besteak beste, ekainean erregistratu genuen idatzi baten bidez, 2020/ 2021 ikasturtera begira, oinarrizko aldarrikapen komunak betetzea exijitu genion Sailari: ...i aurre egiteko beharrezko diren baliabide, ratio jaitsiera eta langileen gehikuntza arautzea, dagokion kasuan baliabide ekonomiko, pedagogiko, formatibo eta pertsonalez hornitzeaz batera.Ekimen, eskaera eta idatzi haiek ordea, ez zuten erantzunik izan, eta ikasturte berriaren atarian, Hezkuntza Sailak jarrera berberarekin jarraitzen du: • Sailak ez du argitu aurreikusitako zein eszenatokitan
|
gaudela
ulertzen duen ere.• Sindikatuokin interlokuziorik ez dago. Neurriak aurrera eraman dituzten langileen ordezkariekin ez da bilera bakar bat egon, aldebakarrez prestatu dituen protokoloen berri komunikabideen bitartez izan dugu.
|
|
2021
|
|
|
Gai batek interesa sortzen badu, normalena gai horren inguruan informazioa ez ezik iritzia ere plazaratzea litzateke. Eta iritzi hori" Iritzia" atalean jasotzen bada, bestelako sailetan argitaratuta baino pisu handiagoa izango du, egunkariko" Iritzia" saileko ohiko kolaboratzaile eta kazetariek egun horretan iruzkinen bat merezi duten gaien artean
|
dagoela
ulertzen dutela adieraziz.
|
|
|
Urtebete geroago, oraindik ere boomaren baitan
|
daudela
ulertzen du Garziak ere:
|
|
|
Neskak ahalduntzea eta tresnak ematea du helburu Indarkeriaren Eskailerak, baina mutilen ardura da indarkeria matxistarik ez eragitea eta lanketa behar beharrezkoa da haiekin ere. Hezkidetza arduradunaren hitzetan, mutil talde handi bat
|
dago
ulertzen duena azaldutako egoerak ez direla normalak, baina eskolan gaia jorratzen denean eraso egiten zaiela sentitzen dute batzuek, nekatuta daude biktima eta erasotzailearen diskurtsoaz. " Horiekin lan handia egitea dagokigu, maskulinitate berriez, bestelako eredu eta aukerez… eta modu eraikitzailean egiten saiatzen gara, mezua ez dadin izan' hau gertatzen da ni mutila naizelako', baizik' zer egin dezaket nik mutil gisa, hau ez gertatzeko', baina gauza bat argi dago:
|
|
|
Azaltzen duenez, ez da euskal hezkuntza sistemaren huts egite bat soilik, eta inguruko sistemetan ere ikusten duen zerbait da hau, baina horien kasuetan, berriz, eragina eta ondorioak ez dira berdinak gaitasunen lorpenari dagokionez. Edonola ere, irakurmenarekin arazo orokor bat
|
dagoela
ulertzen du elkarrizketatu honek, eta digitalizazioan eta horri lotutako gaur egungo ikasle kontsumo ohituretan kokatzen du arazoaren jatorriaren hipotesia:
|
|
|
Testuinguru politikoa duela urte batzuk gogorragoa bazen ere, badirudi posizio eta ideologia politikoak argiagoak zirela eta umore diskurtsoek ere (espazio pribatuan praktikatzen zirenak) haiekin koherenteki jokatzen zutela. Orain, trantsizio batean
|
gaudela
ulertzen badugu, ikuspegi horiek leuntzen joan dira: muturreko umorea “gustu txarrekotzat” jotzen da eta gero eta gutxiago agertzen da baita esparru intimoenetan ere.
|
|
|
batetik, interpretazio baztertzailea egin dezakete. Haren aplikaziopean, arbitroek ez dute kontuan hartzen edo ez dute baloratzen estatu hartzaileak egindako giza eskubideen arrazoiketa, giza eskubideekin lotutako aferak beren eskumenetik kanpo
|
daudela
ulertzen baitute. Interpretazio hori ohikoa bihurtu da estatu inbertitzaile arbitrajeetan.
|
|
2022
|
|
|
«Langileek argi adierazi digute ez dutela bat egiten zuzendaritzaren proposamenarekin. Zeharkatu ezin diren marra gorriak
|
daudela
ulertzen dugu, eta horregatik erabaki da mobilizazioak hastea», adierazi dio BERRIAri Igor Gebara langile batzordeko presidenteak (ELA).
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, ohartzen da gizonen% 50 baino gehiago alfabetatuak direla, ingeles, frantses eta errusiar iraultzen bezperan. Modernitatearen eta iraultzen artean lotura
|
dagoela
ulertzen du (STONE 1969).
|
|
|
Vincentek ondo gogoratzen zuen Kee ren eta Sien en aferetan bere aitak izan zuen jarrera; ikusi zuen, baita ere, antzeko jarrera (edo okerragoa) izan zuela aitak Theo ren lagunarekiko aferean; elizgizonen materialismoa kritikatzen zuen, urrun baitzegoen jarrera hori Iraultza Frantsesak ekarri zituen ideia berritzaileetatik. 1883ko ekainaren 3ko (288) gutunean gurasoek bere ezkontzari jarritako eragozpenez idatzi zion Vincentek Theori; esaten zion jenderik sinesgogorrenak eta materialista lehorrenak zirela apaizak; ia apaiza guztiek bere aitak bezala jokatuko zuketela eta gehienak gure gizarteko pertsona gaiztoenak zirela; beharbada ez pulpitoan, baina bai gai pribatuetan; ezkontzari eragozpenak jartzea ogirik ez
|
dagoenean
ulertzen zuela, baina horrek zentzurik ez zuela Theoren kasuan; aita ez zela jartzen beharrean zegoen emakumearen alde, eta klerigo gehienek horixe egiten zutela. Vincentek zioen berek ere bekatuak egiten zituztela, baina errukia sentitzen zutela; ez zituztela beren buruak perfektutzat hartzen eta ez zituztela emakume hauskorrak eta eroriak iraintzen, errudun bakarrak izango balira bezala; aitarekin egon zenean hark gaitzetsi egin zuela bera Sien ekin egotea, baina berak esan ziola ez zuela baztertzen harekin ezkontzea; orduan aita gauza orokorrez hitz egiten hasi zela; ulertzen zuela, neurri batean, gurasoak bere ezkontzaren kontra egotea, dirurik irabazten ez zuelako, baina ez zitzaiola onargarria iruditzen Theorekin berdin jokatzea, gurasoek berek baino gehiago irabazten zuenean eta lanpostu finko bat zuenean; gainera, Theoren emakumea klasemaila ertaineko emakume ondradu bat zela; izugarria zela aitak jarrera hori hartzea.
|
|
|
KAren 214/ 1989 Epaiaren 2 zuzenbideko oinarriak eskumen banaketaren sistema zehazten du, TAOLaren 2 artikuluaren aurka jarritako argudioari buruz hitz egitean. Kataluniako Generalitateak Estatuko legegileari konstituziogile papera hartzea leporatzen dio, TAOLaren bitartez legegileak berme instituzionalari (autonomia) dagozkion neurriak hartzea berari bakarrik
|
dagokiola
ulertzen zuela leporatuz. Horri erantzuteko Konstituzio Auzitegiak 32/ 1981 Epaia oinarri hartzen du eta errepikatzen du EKren 148.1.18 artikuluaren inguruko doktrina guztia, hurrengoa ondorioztatzeko:
|
|
|
Era berean, amore emate kasuetan kostuen kondena arautzen duen PZLren 395 artikulu berriak, demandatuak demandari erantzun aurretik amore ematen duenean salbuestea xedatzen duenak, bere jardueran fede txarra edo Justiziaren zerbitzu publikoaren gehiegizko erabilera atzematen denean izan ezik, fede txarra
|
dagoela
ulertzen du epaiketaren aurretik edo behin hori martxan dela mekanismo estrajudizial batean parte hartzeari bizkarra eman bazaio.
|