|
2013
|
|
|
a) Eta zuk," beti ongi nahi duenak maiz gaizki" dabilela jakinda, nola ikusten duzu zeure burua? Jo ezazu berriz ere taulara, eta jaso informazio
|
hori
hirugarren zutabean.
|
|
|
Irakaslearen laguntza ezinbestekoa izango duzu zeregin
|
horretan
. Erabakia hartzeko, lehendabizi, hautaketarako irizpideak adostu dituzue.
|
|
|
Behin
|
hori
erabakita, zuetako bakoitzari ikastetxe eta gela jakin horrekin harremana izatea egokituko zaizue. Taldeka jarrita, formulatu hautaketa egiteko hiru irizpide.
|
|
|
Behin hori erabakita, zuetako bakoitzari ikastetxe eta gela jakin
|
horrekin
harremana izatea egokituko zaizue. Taldeka jarrita, formulatu hautaketa egiteko hiru irizpide.
|
|
|
BHko 1 mailako gazte euskaldunen artean harremanak sustatzeko eta elkar ezagutzeko aukera paregabea daukazue; zeregin
|
horretan
, etengabe arituko zarete elkarri galderak formulatzen: bizkaitarrak" zelakue zara?" galdetuko du, gipuzkoarrak," nolakua zera?", nafarrak," nolkua zara?" & baita horiek erantzuten ere.
|
|
|
1 Ez dakizu oraindik norekin izango zaren hartu emanetan. Bitarte
|
horretan
, zenbait euskalkiren doinuak entzungo dituzu. Jakingo al zenuke zer euskalki erabili den jarraian entzungo dituzun kantuetan?
|
|
|
a) Zer sentimendu sorrarazi dizu entzundakoak? Zu izango bazina ahots
|
horren
jabea, nola sentituko zinateke jendeak zure kantua entzutean izan duen jarreraren aurrean?
|
|
|
Grabazioa egiteko, audio editorea erabiliko duzue. Hona hemen
|
horretarako
instrukzioak:
|
|
|
nor ote da nire truke kidea? Irakasleak emango dizu
|
horren
berri, baina, horretarako, aurretik mezu bat, mail bat, idatzi diozu.
|
|
|
3 Zuetako batzuentzat, beharbada, posta elektronikoa erabiltzen duzuen lehen aldia izango da. Beraz, hemen dituzue
|
horretarako
jarraitu behar diren urratsak:
|
|
|
Egun on dagizula. Ez
|
horregatik
.
|
|
|
Hartu emanetan eta informazioa trukatzen dugunean, begirunez jokatzea garrantzitsua dela esan dugu.
|
Horrez
gain, elkarri galderak egiten dizkiogu etengabe. Galderak, gainera, ez dira gauza solteak izaten normalean; galdera batek erantzuna dakar, sarri haren ondoren beste galdera bat dator& eta horrela jarrai daiteke, elkarri galderak eginez, adreilu bat beste baten gainean jarriz bezala, elkarren zeregin komunikatiboa amaitutzat ematen den arte.
|
|
|
Eta noiz izaten duk
|
hori
praktika C tzeko astia. Saltsero hutsa egina hago gero, e?
|
|
|
Eskalada egiteko? Igande goize E tan izaten dinat
|
horretarako
eta
|
|
|
Ikusi dugun bezala, galderak helburuarekiko egokia izan behar du.
|
Horretaz
gainera, nori egiten zaion galdera ere garrantzitsua da, erantzun egokia jaso nahi badugu.
|
|
|
8 Asteburu honetan taberna batean kanta jarrita, gazte kuadrilla handi bat ikusi dut kantuan eta zuk bideoan egiten dituzun keinuak zehatz errepikatzen. Zer gogoeta eragiten dizu
|
horrek
–Asier
|
|
|
d) Bertsolaritza hainbat alderditatik ezagutu beharra egokitu zaizu. Ikuspegi ugari eskainiko zizun
|
horrek
, ezta?
|
|
|
Bizkaiko txapeldun izandako guztiak, niretzat, oso errespetagarriak dira, kalitate handiko pertsonak. Eta, bat batean, esatea gradu
|
hori
niri eman didatela edota nik irabazi dudala... Urtetan egindako lanaren emaitza da, baina ez nik egindakoarena bakarrik; nigatik egin dutena eskertzeko modua ere bada.
|
|
|
Askotan ibili naiz bertsoak itzultzen. Eta
|
horrek
oso ikuspegi zabala eman dit: komunikazio legez ikusteko, inprobisazio legez...
|
|
|
Oso matriarkala da gure familia.
|
Horrek
ez du esan gura aita maite ez dudanik. Nik, finalean, ama aipatzen nuenean, aitak badaki, zeharka, bera ere aipatzen nuela.
|
|
|
Eta estresatu egiten naiz. Estres
|
hori
gero transmititu egiten dut, eta ez zait gustatzen, jendeak erreta nagoela pentsa dezakeelako. Kirolaren kontu hori ere badago.
|
|
|
Estres hori gero transmititu egiten dut, eta ez zait gustatzen, jendeak erreta nagoela pentsa dezakeelako. Kirolaren kontu
|
hori
ere badago. " Mens sana in corpore sano" bete gura dut.
|
|
|
Bertsozale Elkartea, garai batean, neure bidaia agentzia izan da.
|
Hori
amaitzen ari da.
|
|
|
Galdetzailea galderan zer informazio eskatzen den zehazteko erabiltzen den elementua da.
|
Hori
dela-eta, erantzunean, galdetzailea zegoen lekuan ipini ohi da eskatutako informazioa. Adibidez:
|
|
|
1 Binaka elkarturik, ordenatu ematen zaizkizun hitzak, eta osatu erantzuna modu egokian. Zeregin
|
hori
azkar eta ondo burutzeko, bi pista emango dizkizugu: (1) Ezer baino lehen, irakurri galdera, eta borobildu galdetzailea.
|
|
|
(1) Ezer baino lehen, irakurri galdera, eta borobildu galdetzailea.
|
Horrek
erantzuna ordenatzen lagunduko dizu. (2) Erantzunaren lehen hitza beltzez nabarmenduta dago.
|
|
|
c) Noizkoa da kobazulo
|
hori
–
|
|
|
Bai galderak egitean, bai erantzunak ematean, esaldi zentzudunak eta zuzenak erabili dituzu. Beraz,
|
horretan
trebatzen jarraituko duzu jarduera honetan.
|
|
|
e) zapi
|
hori
f) oparia
|
|
|
3 Behar dudan informazioa daukan pertsona
|
horri
galdetzean, jokatu
|
|
|
dut: agurtuz; nor naizen adieraziz; euskalkia badu, hizkera
|
horretako
hitzak zein esamoldeak erabiliz; eskerrak emanez; eta, bukaeran, berriz agurtuz.
|
|
|
ARITU NAIZ
|
HORI
IKASTEN?
|
|
|
2 Hurrengo urratsa galdera horiek zure truke kideari helaraztea izango da. Kontuan izan posta elektronikoaren erabilera segurua dela, baina
|
hori
ziurtatzeko, protokoloari jarraitu behar diozula, baita ikastetxean ere:
|
|
|
b)
|
Horrekin
ezin da. Denetarako du erantzuna; du.
|
|
|
d) Langilea diostazu? Aita zuen langilea
|
horrek
! Bera, ostera,
|
|
|
g) Mutil
|
horrek
herriko ekimen guztietan hartzen du parte;
|
|
|
Ondotik pasatu da, eta begiratu ere ez!
|
Hori
, beti bezala,
|
|
|
2 Talde txikietan elkartu, eta partekatu zure kideekin zerk eraman zaituen hautaketa
|
hori
egitera. Beti bezala, begirunez entzun zure kideen hautaketa, eta begirunez eman zure iritzia.
|
|
|
2 Taula batean, pertsonaia
|
horren
ezaugarriak zer kategoriatan sailkatuko dituen idatziko du. Ondoren, ezaugarriak idatziko ditu kategoria bakoitzean.
|
|
|
ARITU NAIZ
|
HORI
IKASTEN?
|
|
|
1 Zer jakin nahi zenuke zure truke kideari buruz? Zure jakin mina asetzeko, presta ezazu informazio
|
hori
jasoko duen taula; bertan, ezaugarriak sailkatzeko balio izango duten kategoriak zehaztuko dituzu. Ondoren, zure truke kideari bidaliko diozu taula, posta elektroniko bidez; mezuan azaldu behar diozu bere buruaren deskribapena egin behar duela, bere ezaugarriak zuk bidalitako taulan idatzi egin behar dituela, kategoria horien arabera, eta, azkenik, deskribapena idatzi behar duela.
|
|
|
Leku deskribapenak espazio bat nolakoa den azaltzen du, leku
|
horretako
elementuak izendatuz eta horien berri emanez. Baina nola izendatu behar dira elementu horiek?
|
|
|
Leku deskribapenak espazio bat nolakoa den erakusten du. Leku baten deskribapena egitea ez da soilik espazio
|
horretan
dauden elementuak izendatzea. Elementu horiek ordenatu eta elkarrekin erlazionatu behar dira, irakurleak leku hori" ikus" dezan.
|
|
|
Leku baten deskribapena egitea ez da soilik espazio horretan dauden elementuak izendatzea. Elementu horiek ordenatu eta elkarrekin erlazionatu behar dira, irakurleak leku
|
hori
" ikus" dezan. Beraz, espazio jakin bat deskribatzean, haren nolakotasuna islatzen duten elementuak eta ezaugarriak ez dira edozein modutara aurkezten; aitzitik, aurrez finkatutako deskribapen plan baten arabera ordenatzen eta aurkezten ditu deskribapenaren egileak.
|
|
|
a) Leku deskribapen bat egiteko, leku
|
horretako
elementuak izendatu eta zerrendatu egiten dira, besterik gabe.
|
|
|
2 Deskribapen plan bati ala besteari jarraitzeak eragiten al du deskribatu nahi den lekuaren elementuak hautatzeko orduan? Talde handian elkartuta, hausnartu zuen artean
|
horren inguruan
.
|
|
|
Leku deskribapenak egiteko, hiztegi aberatsa erabiltzea garrantzitsua dela esan dugu; jarrai dezagun, beraz,
|
horretan
trebatzen.
|
|
|
Dagoeneko azaldu dugun bezala, leku baten deskribapena egitean, espazio
|
horretako
elementuak modu ordenatu batean izendatu behar dira. Horrekin batera, elementu horien arteko erlazioa ongi adierazi behar da, irakurleak argi irudika dezan nolakoa den deskribatzen ari garen leku hori.
|
|
|
Dagoeneko azaldu dugun bezala, leku baten deskribapena egitean, espazio horretako elementuak modu ordenatu batean izendatu behar dira. Horrekin batera, elementu horien arteko erlazioa ongi adierazi behar da, irakurleak argi irudika dezan nolakoa den deskribatzen ari garen leku
|
hori
.
|
|
|
|
horretan
–
|
|
|
Leku deskribapenetan, deklinaturik ageri dira aipatzen diren leku
|
horretako
elementuak. Hona hemen adibide batzuk:
|
|
|
ARITU NAIZ
|
HORI
IKASTEN?
|
|
|
a) Taldeka, 10 galderako galdetegia prestatuko duzue. Lan
|
horretarako
zer duzuen gogoratzea ondo etorriko zaizue:
|
|
|
2 Zure urruneko lagun berriarekin informazioa trukatzeko gogoa izango duzu, eta, seguruenik, zure ikaskideei lagun
|
hori
nor den eta nolakoa den kontatzeko gogoa ere bai.
|
|
|
Lan
|
hori
egiteko, honako urrats hauek egin ditzakezu:
|
|
|
Nola antolatuko duzu informazio
|
hori
–
|
|
|
Zer duzu sakontzeko? Hausnarketa
|
hori
egiteko, bete ezazu honako taula hau:
|
|
|
nitate honetan, zu bezalako gazte batekin elkartrukean aritzeko proposamena egin dizugu. Truke
|
horretan
eroso egoteko, hainbat informazio trukatu duzue, elkarri galderak eginez eta erantzunez, jendeak eta tokiak deskribatuz, abestiak partekatuz& Asko ikasteko aukera izan duzu, ezta. Baina, garrantzitsuena, ikasitakoa beste egoera batzuetarako ere baliagarria izango zaizula da.
|
|
|
Ea egia den! Unitatearen azken fase honetan
|
hori
erakusteko aukera izango duzu.
|
|
|
Etxean eztabaida serioa izan duzue
|
horri buruz
. Izan ere, txakurrak lotuta joan zukeen, ez aske.
|
|
|
Luzera: 53 cm Arraza
|
horretako
txakurrak ardiak zaintzeko aproposak dira.
|
|
|
Zertarako izan zaizu baliagarria? Hitz egin ezazue zuen artean
|
horren inguruan
, eta jaso ondorioak fitxan.
|
|
|
2 Bizitzako une batzuk beste norbaitekin partekatzera goazenean, oso interesgarria izan daiteke beste batzuek bizi izandako antzeko esperientziak ezagutzea. Entzun dezagun nola bizi izan duen esperientzia
|
hori
Altsasuko zuen adineko gazte talde batek.
|
|
|
Neska arduratsua da, eta egun horietan ikastetxean egindakoaren berri jakin nahi du.
|
Hori
dela eta, hitzordua jarri duzue astebururako. Lagundu iezaiozu" Elkarrekin bizi (hi) tza" unitatean kokatzen:
|
|
|
Nork ez du ezagutzen Basajaun? Hemen dituzu, nahasturik, pertsonaia mitologiko
|
horri
dagozkion hainbat ezaugarri.
|
|
|
" Ni oso ezkorra naiz, eta akatsa besterik ez dut ikusten". Lehenik adjektiboa erabiltzen du(" ezkorra"), eta, ondoren,
|
hori
zertan ikusten den azaltzen du(" akatsa besterik ez dut ikusten").
|
|
|
Honako adjektibo hauen artetik, zein lotuko zenioke bertsolari gazteari? Idatz ezazu testuko zer informaziok eraman zaituen
|
hori
ondorioztatzera. ikusi adibidea:
|
|
|
" Kirolaren kontu
|
hori
ere badago. " Mens sana in corpore sano" bete gura dut.
|
|
|
|
HORRETARAKO
IKASI BEHAR DUT
|
|
|
Erantzuna ez da batere erraza. " Urrutiko intxaurrak hamalau, bertara joan eta lau" esaerak dioena gerta ez dadin,
|
horren
erantzuna topatzen saiatuko zara. Begira itzazu unitate honen hurrengo atalak, kuxkuxeatu, gainbegiratu
|
|
|
1 Egon al zara inoiz poemek islatzen duten egoera
|
horretan
–
|
|
|
Beren buruari ala beste norbaiti? Zergatik diozu
|
hori
–
|
|
|
Ikusi dut esanda, nik zerbait orain dela gutxi ikusi dudala adierazten da. Gaztelaniaz lo/ la/ le he visto esan nuke
|
hori
bera adierazteko, eta ingelesez I have seen it.
|
|
|
Elkar itzazu alde batekoak eta bestekoak, esaldi bikoteak osatzeko. Lan
|
hori
egiteko, lagungarria izango zaizu izenei erreparatzea.
|
|
|
Orain, horiek ordenatzea da erronka. Hona hemen
|
horretarako
pistak:
|
|
|
Zein esaldik du aditza orainaldian? Testuaren hasiera ala bukaera izango da
|
hori
–
|
|
|
1 Zerrenda itzazu Jon Martinek erabili dituen hitzak sentimendu
|
horren
berri emateko.
|
|
|
2 Identifikatu berri dituzun hitzak beste batzuez ordezkatuz, tristura adierazteko ez ezik, beste hainbat sentimendu adierazteko ere erabil liteke bertso
|
hori
: haserrea, ausardia& Seiko taldetan jarrita, taldekide bakoitzak olerkiaren eraldaketa bat egingo du, honako jarraibide hauek baliatuz:
|
|
|
3 Erreparatu dagokion eraldatzearen hasierari; hasiera
|
horrek
ematen du hitzak egoki hautatzeko lehen pista.
|
|
|
4 Bertsoaren hasieraren arabera, hautatu hirugarren bertso lerroan joan daitekeen hitza.
|
Horrek
jarriko zaituzte deskribatzen den sentimenduaren arrastoan.
|
|
|
5 Bukatzeko, dagoeneko identifikatuta duzuen sentimendu
|
horren
berri emateko, aukeratu gainerako hitz aproposak, eta kokatu dagokien hutsunean.
|
|
|
Utzi zuen imajinazioari lan egiten, eta ea nola erlazionatzen dituzuen! Ondoren, bakoitzak paper batean idatziko du zer hitz erlazionatu dituen eta zein den lotura
|
horretarako
arrazoia. Ikus ditzagun adibide batzuk:
|
|
|
5 Oparia jasotzen duenak, opariei jartzen zaien lazoaren modura, adjektibo bat gehituko dio; egokitu zaion hitz sorta
|
horrekin
, testu labur bat idatziko du, sentimendu bat adieraziz.
|
|
|
ZEIN JARDUERATAN ARITU NAIZ
|
HORI
IKASTEN?
|
|
|
Zerk sorrarazi dit sentimendu hori?
|
Horri
erantzunez, hainbat azalpen labur idatzi dituzu; hautatu horietako bat, eta testu hori abiapuntutzat hartuta, idatzi testu poetiko bat. Zure bildumarako baliagarria izan daiteke, ezta?
|
|
|
2 Zergatik egin duzu aukera
|
hori
–Zure aukeraren zergatia azaltzeko, erabili hemen proposatzen dizkizugun arrazoiak.
|
|
|
Bikote bakoitzak hautatu dituzuen hiruna izen eta adjektiboetatik, aukeratu izen edo adjektibo bat. Bikote guztien artean osatu duzuen hitz zerrenda
|
hori
aurrean duzuela, ordena itzazue hitz guztiak bolumen baxuena behar lukeenetik hasita, bolumen altuena lukeenera.
|
|
|
Horiek dira, hain zuzen, poemaren hitz esanguratsuak, poemaren guneak. Ez al zaizue iruditzen, poema
|
horren
irakurketa adierazkorra egitean, nabaritu litzatekeela hitz horien garrantzia. Egin itzazue probak binaka jarrita:
|
|
|
1 Poemaren irakurketa adierazkorra egitean, nola ahoskatu lirateke hitz esanguratsu horiek, indarrez ala ahul?
|
Hori
jakiteko, probak egitea da onena. Egin itzazue!
|
|
|
3 Bururatzen zaizu poema
|
hori
irakurtzeko beste modurik?
|
|
|
puntuazio markak. Baina
|
hori
bakarrik?
|
|
|
a) Zein sentimenduk iraultzen du Joanaren barrena? Zerk eraman zaitu
|
hori
pentsatzera?
|
|
|
A &
|
hori
besterik ez & neska begi berde, ile beltz, gorputz bikaineko neska bat besterik ez & Ba & hori bakarra baldin bada, ez da deus ere
|
|
|
A & hori besterik ez & neska begi berde, ile beltz, gorputz bikaineko neska bat besterik ez & Ba &
|
hori
bakarra baldin bada, ez da deus ere
|
|
|
3 Orain, elkarrizketa
|
horren
esketxa antzeztuko duzue. Ea zer moduz moldatzen zareten!
|
|
|
Eta zer iradokitzen du poemak? Zer izen eta adjektibo ipini zaituzte baieztapen
|
horren
arrastoan?
|
|
|
Talde bakoitzak lau aho korapilo bilduko ditu, eta horiek hitz guztiak ahoskatuz eta ahalik eta azkarren esango dituzue.
|
Hori
dena Aho korapiloen mezularien jolaserako jarraibideei jarraituz egin duzue. Denok prest?
|
|
|
1 Behatu aurreko jardueretan identifikatu dituzun aldaketei. Honako taula honetan, gisa
|
horretako
zenbait aldaketa jaso ditugu. Osa ezazu zuk jaso dituzunekin:
|
|
|
1 Irakurketa adierazkorrak prestatzen eta gauzatzen aritu zara, beldurra gaindituz, probatuz, praktikatuz, partekatuz, gozatuz& Irakurle trebea ote zara, dagoeneko? Bete ezazu honako taula hau; helburu
|
horri
begira, menderatuta dituzun eta hobetzeko dituzun alderdiak identifikatzen lagunduko dizu.
|
|
|
OSAGAI HONETAN IKASI AL DUT ZEIN JARDUERATAN ARITU NAIZ
|
HORI
IKASTEN?
|