|
2009
|
|
|
Donostiako Arkitektura Eskolan egin dugu elkarrizketa. Solasaldia ordenagailuaren aurrean eman dugu, Toki arkitektura bulegoaren bloga [1] eta
|
beste
webgune batzuk tarteka ikuskatuz. Amaia lankidearen izenean ere hitz egin digu.
|
|
|
Umeak eskulturara igotzen dira, eta ematen du bertatik lurrera jausi daitezkeela. Orain arazoa
|
beste
leku batera eraman nahi dute udalekoek, besterik gabe. Horregatik, gu egoskorrak jarri ordez, proposamen ezberdin bat luzatu behar diegu, hots, tramankulua birziklatzea.
|
|
|
Lekuz aldatzeko nahitaez zatitu behar dutenez eskultura, zati horiek parke batean zehar banatzea proposatuko diegu, eskulturaren birmoldaketa bat lortze aldera. Ez dauka logikarik eskultura dagoen moduan
|
beste
leku batera eramateak.
|
|
|
Horrela, zirriborroak publiko bihurtzean, ikasleak hobeto neurtzen du erakusten duena, eta txukunago egiten du. Beraz, ikasle bakoitzaren koaderno pertsonala ikusgai bihurtzen da, eta guztiek ikus dezakete
|
besteak
zer ari diren egiten. Askotan proiektua ikasleen eta irakaslearen artean geratzen den gauza ezkutua da, eta guk hori ekidin nahi genuen.
|
|
|
Gizarteratzeko soilik balitz web 1.0 motako webgune estatiko bat antolatuko genuen. Blogarekin
|
besteen
parte hartzea ere bilatzen dugu.
|
|
|
Oraindik parte hartzea ez da oso handia, baina ez dugu etsi. Elkargoaren
|
beste
ekimenen aurkezpenetan ere, esate baterako, jende gutxik hartzen du parte. Webgunearen asmoa litzateke bakoitzak eraikitzen dituen proiektuen inguruko informazioa Internetera igo eta erakutsi ahal izatea, hau da, lankideentzako erakusleiho ireki bat bermatzea.
|
|
|
Konfiantza arkitekto gazteongan dugu batez ere, tresna zibernetikoak hobeto erabili ohi dituztelako. Elkargotik interesatzen zaigun
|
beste
kontu bat da arkitektoen iritziak gai ezberdinen inguruan jaso ahal izatea. Horretarako webgunean foro bat antolatzea eta inkestak egitea dira gure asmoak.
|
|
|
Bai! Batzuek
|
besteek
baino garrantzi handiagoa ematen diete zenbait gairi, eta bakoitzaren momentu pertsonalaren arabera Ion, Aitor edo nire pisuak zama gehiago pilatu dezake proiektuan. Azkenean elkar ulertzean eta konplizitatean oinarritzen den lana da.
|
|
|
Ozta ozta, baina arkitektura eta eraikuntzarekin alderaketa topatu dezaket; gai oso abstraktu batetik (adibidez, Etxebizitza. Atomaren kasuan, Kea), aldez aurretik dugun imajinarioa baztertu eta
|
beste
ikuspegi batzuk jorratu (Etxebizitzan, XIX. mendetik datorkigun familia, tradizionala, ren ikuspegia, eta Atomaren kasuan, mendeen poderioz jaso dugun, kea, ren ezagutza eta irudiak), ondorio ezberdinak jasotzeko.
|
|
|
Putzu moduko batean egurrak sartu eta kareharriz estaltzen dira. Egurra erretzen denean, kareharria behera erortzen da eta
|
beste
tunel txiki batetik karea ateratzen da. Zeanuriko kasuan, oso esperientzia polita izan zen, karobiaren aitzakiarekin egundoko sardina jana antolatzen baitute, eta kristoren barreak bota genituen.
|
|
|
dokumentazio lan ikaragarria egin genuen. Bidean, alde eskultorikoak gutxika garrantzia galtzen joan ziren, eta
|
beste
zenbait gauzak irabazi.
|
|
|
proiektuaz galdetzen didazu, eta agian hasierako ekoizpen material horrek ez dauka niretzat hasieran hartu zuen garrantzia. Urrun gelditzen zaigu, eta tartean
|
beste
mila pauso egin ditugu.
|
|
|
Kontakizun hau gauzatzeko, liburu eta datu baseetara jo beharrean, denbora horiek bizi zituzten eta dituzten pertsonekin mintzatu gara. Batzuk izen eta abizenez aurkeztu ditugu;
|
beste
batzuk, berriz, atzeko atetik sartu egin dira. Esperientziaren sentipenak tranpatiak badira ere, pentsamenduak hitza erditzen duen momentutik azpijoko batean murgiltzen gara.
|
|
|
Amerikako Estatu Batuen kasuan, ondorioak etortzeko zegoen hirigintzaren gaitzen atarikoak bihurtu ziren; munduko populazioaren% 6ren jabe izanik, munduan kontsumitzen zen energiaren% 33 erabiltzen zuen, munduko industrien laurdena bereganatuz. Ondorioz, AEBko industria munduko
|
beste
edozein industria baino lau bider produktiboagoa bazen ere, batez bestekoak baino bost bider energia gehiago kontsumitzen zuen.
|
|
|
Zein da formula egokiena?
|
Besteak
beste, hiru eredu nagusitzen dira:
|
|
|
Finean, bulego hasiberri guztiak dira Errioxako jatorri deitura duten ardoak bezalakoxeak, baina batak zein
|
besteak
bereizgarriak ditu eta batak zein besteak bezero zehatzak. Arkitekto enkargu bezero dinamika hau baina, egokia ote da arkitekto guztientzat?
|
|
|
Finean, bulego hasiberri guztiak dira Errioxako jatorri deitura duten ardoak bezalakoxeak, baina batak zein besteak bereizgarriak ditu eta batak zein
|
besteak
bezero zehatzak. Arkitekto enkargu bezero dinamika hau baina, egokia ote da arkitekto guztientzat?
|
|
|
* Ika mika: Arazoa, arkitektoak ingeniariekin konparatzen direnean sortzen da batetik, eta bestetik, arkitektura titulu espainiarra, Europako
|
beste
herrialdekoekin alderatzen danean. Titulu espainiarrarekin lortzen diren eskumen eta erantzukizunek izaera askoz teknikoagoa dute, esaterako Frantziako arkitektoenak baino.
|
|
|
Autonomo, faltsuaren? arazoa larrituz joan da hainbat lan esparrutan, arkitekturaren mundua barne (abokatuak dira, arkitektoekin batera, deformazio hau pairatzen duten
|
beste
lizentziatuen kolektibo handia). 40 urtetik beherako profesionalek, maiz, ezegonkortasun egoera batean murgilduta ikusten dute beren burua.
|
|
|
Sarritan, oporrak ordaindu gabe gelditzen dira, langabeziako subsidiorik eza dago (orain, krisialdian, arkitekto asko langabezia ezin kobratuta aurkitzen dira), eta kaleratzearen aurrean ez dago inongo defentsarik. Bestalde, lanbidearen erroak erasotzen ditu praktika honek; autonomoak kontratatzen dituen enpresak
|
besteen aurrean
lehiakortasun handiagoa erakutsi dezake, eskaintzen dituen prezioak murriztuz.
|
|
|
Idom ingeniaritzaren sail xume bat izaten hasi bazen, gaur egun 400 behargin inguruko egitura bihurtu da. Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota
|
beste
edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota beste edozer. San Mames estadio berria, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke
|
beste
kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
–Estudio tradizionala bukatu egin da, zaharkituta dago erabat? dio Caicoyak,, nahiz eta
|
beste
lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta beste bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma.
|
|
|
dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu,
|
bestera
etengabe lanean diharduen taldea, eta beste bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma. Caicoyaren begirada tarteka mahai gainean den ordenagailuaren pantailara aldentzen da,, barkatu behar didazu, mail baten zain nago?.
|
|
|
dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?. Bere bulegoan gaude, alde batetan Deustu, bestera etengabe lanean diharduen taldea, eta
|
beste
bi aldeetan, apaletatik mutu begiratzen diguten liburuz beteriko bi horma. Caicoyaren begirada tarteka mahai gainean den ordenagailuaren pantailara aldentzen da,, barkatu behar didazu, mail baten zain nago?.
|
|
|
auzia mahai gainean agertzen dugu, eta Caicoyak ziztu bizian erantzuten dit: ?
|
Beste
modu batean ulertzen ditut arkitekturitza horiek, ez zuk ulertzen dituzun moduan. Arkitektoa orkestrako zuzendaria da, eta agian orkestra osatzen duten 50 instrumentuetatik bi edo hiru jotzen badaki ere, ezin da harago joan.
|
|
|
Eta arraintxo txikiak, lehengo moduan, ur txikietan bizirautera egokitzen dira. Erakusketa estudio hasiberriei zuzendurik dago, eta beharbada, begirada gehiago luzatu litzaioke karrera amaitu eta
|
beste
lan-talde batzuetan lanean ari diren arkitekto hasiberriei. Izan ere, Felix Arranz en garaitik, gauzak zertxobait aldatu dira, eta arkitekto hasiberriek hainbat lan egiteko modua aurkitzen dute.
|
|
|
Gai horri jarraiki, esan beharra dago, 1970ean sorrera izaten hasi ziren Ingeniaritza eta Arkitektura taldeak (IDOM, LKS, eta beste) gaur egun tamaina handiko taldeak direla, eta bertan arkitekto ugarik topatzen duela bere lanpostua.
|
Beste
aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da. Esan beharra dago hortaz, arkitekto batek lanerako dituen aukerak zabaldu egin direla, eta aukera ugaritasun horrek asko zabaltzen duela arkitektoaren izateko era.
|
|
|
Horrek euskaldunon inkontziente kolektiboan bi isla izan ditu: batetik, ahal izanik jabe izateko sakoneko nahi edo desira ezkutu bat, eta haren eraginez(
|
beste
faktore ekonomiko batzuekin batera), alokairurako joera eskasa. Bestetik, ondasun higiezinak beti inbertsio segurua direlako eta haien balio eta prezioek beti gora egingo dutelako ustea.
|
|
|
2006ko ekitaldia 2005 urteko munduko hazkuntza baino handiagoarekin amaitu zen(% 5,4koa, aurrekoa% 4,8koa izan zenean). Zabalkuntza fase horren
|
beste
faktore bat inflazio presio handirik egon ez izana da: Mendebaldeko herrialde garatuetako batez besteko inflazioa 2002 eta 2006 urteen artean% 2,5 eta% 2,2 bitartean egon zen.
|
|
|
Ekonomia orokorraren azken urteotako hazkuntza handiak, alabaina, inflazioa handiagoa izateko arriskua ekarri zuen, bereziki Txina eta
|
beste
herri batzuen eskariak itzel haztean. Eta eskari horrek berak zein mundu mailako beroketaren gaineko ardura ekologikoek eragindako energiaren prezioaren gorakadak arrisku hori handitu zuten.
|
|
|
Horiek horrela,, burbuila? famatua tentsiook berauek gogorragoak ziren lekutik(
|
beste
faktore batzuekin nahastuta zeudelako, eta hori dela bide, bai eta eragin eta konplexutasun handiagoa zuten lekutik) urratzea ekarri zuten. Hortaz, 2007ko abuztua Estatu Batuetako kreditu kalitate eskaseko hipoteken (subprime delakoak) merkatuaren krisiagatik pasatu zen historiara.
|
|
|
Bankuek elkarri fidatzeari utzi zioten lehengo, eta gero enpresa eta norbanakoei. Era berean, kreditu galera aktibitatearen murrizketarekin loturik,
|
beste
zor batzuk ordaintzea gero eta zailago bilakatu zaie, konkurtsoan erortzeko arriskua handituz. Edo kostuak gutxitzeko beharra lan kostuak murriztuz, hau da, langabeziara bidaliz hainbat lagun.
|
|
|
Baina ekonomiaren
|
beste
arlo batzuek ere antzeko arazoak izan dituzte. Eraikuntzaren industriari gagozkiola, bere aktibitate ekonomiko induzituak behera egin du:
|
|
|
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialeko Bizkaiko egoitza Bilboko Abandoibarra inguruan dago kokatuta. Gune hau azken urteetan zeharo eraldatu da eta,
|
besteak
beste, bertan aurkitzen da Frank Gehry-ren Guggenheim museoa.
|
|
|
RULOT estudioan, domestikotasunak duen izaera hori, lehen egoitzarena,
|
beste
edozein arkitekturatan aplikatu behar dugun bihotza dela pentsatzen dugu. RULOT, lehiaketa formatu nahiz obren gauzatzearen bitartez, erraztasuna, apaltasuna eta edertasunaren bilaketan dihardu.
|
|
|
Horrela, bilketa espazio guztia, sukaldea, etab. gordetzen zituen altzari longitudinal batek bitan, gau eta eguneko guneetan, banatzen zuen planta batekin lanean hasi ginen. Baina, diru falta zela eta, proiektua ez zen aurrera eramaten,
|
beste
obrak egiten joan ginen, baina urteak aurrera zihoazela, proiektu hau noizean behin gure mahaietatik agertzen zen. Azkenean, berriz hartu genuenean, luzerako altzari hori zatitan banatu eta gurpilak jartzea erabaki genuen.
|
|
|
Arketa itxura duen ponpaketa estazio bat, hanburgesa itxura duen hanburgesa postu bat bezala.
|
Beste
ikuspuntu batetik,, erabateko proiektua, ren gaia, Loos ek esango lukeen moduan, eguneroko erabilera duen objektua arte aplikatuarenaren ondoan jartzen duena, fatxadako zulaketen erabileran agertzen zaigu. Zulaketa hauek, fatxada poroz beteriko epidermis bihurtzen dute, ingeniariek proposatzen zituzten aireztatze tximinien kalkuluei kontrajarriaz, hauek, arketa?
|
|
|
Ez dut uste aurreko belaunaldien ondoan oso desberdinak garenik, momentu bakoitzeko inguruabarrak dira modu batean edo
|
bestean
jokatzera bultzatzen gaituztenak. Beste garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan beste bide batzuk aurkitu ditugu.
|
|
|
Ez dut uste aurreko belaunaldien ondoan oso desberdinak garenik, momentu bakoitzeko inguruabarrak dira modu batean edo bestean jokatzera bultzatzen gaituztenak.
|
Beste
garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan beste bide batzuk aurkitu ditugu. RULOT gertuko etorkizunean?, zaila da esatea, espero dut laurok elkarrekin jarraitzea, zoriontsu eta, estudioan diogun bezala, sudurra dakarten betaurrekoak ez ditzagun jarri behar, baina, zeinek daki.
|
|
|
Ez dut uste aurreko belaunaldien ondoan oso desberdinak garenik, momentu bakoitzeko inguruabarrak dira modu batean edo bestean jokatzera bultzatzen gaituztenak. Beste garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan
|
beste
bide batzuk aurkitu ditugu. RULOT gertuko etorkizunean?, zaila da esatea, espero dut laurok elkarrekin jarraitzea, zoriontsu eta, estudioan diogun bezala, sudurra dakarten betaurrekoak ez ditzagun jarri behar, baina, zeinek daki.
|
|
2010
|
|
|
Edo are garrantzitsuagoak. Baldintza beharrezkoa da, argi eta garbi, bai fase batean eta bai
|
bestean
erabaki egokiak hartzea. Nahikoa izateko, ordea,, ekodiseinua?
|
|
|
VISESAk antolatutako lehiaketa horretarako, aldez aurretik ezarritako bloke antolamendua aldatzeko proposamena aurkeztu zuen IMBk, bi helburu nagusiri jarraituz: bata, espazio publikoaren antolamendua hobetzea, eta,
|
bestea
, eraikinen antolamendua optimizatzea, BOE en eraikuntzaeta kudeaketa irizpideei hobeto egokitzeko asmoz. –Bilbo Zaharreko Zaharberritze Plan Berezia, ren aldaketa batek babesten zuen antolamendu alternatiboaren proposamena.
|
|
|
Haize hori berogailutik kudeatzen da, aldi berean partikulen iragazki gisa funtzionatzen duen bitartean. Espazio bizigarrira igortzen den haize horrek, behin iragazkitik igarota, alde batetik hezetasun eta tenperatur baldintza egokiak betetzen ditu, eta
|
bestetik
aire hotz eta beroaren zirkulazio hobea ahalbidetzen du. Horrek eragin zuzena du energia kontsumoan, bai eta bizi baldintza erosoan ere.
|
|
|
Etxebizitza sozialak, neurri batean edo
|
bestean
administrazioak eraikiarazitakoak, hainbat aldi bizi izan ditu gurean, bai eta hainbat bide jorratu ere. Horietako batek etxebizitza dorrea izan zuen langai, abiaburua ez ezik gainbehera ere bizi izan duen bidea.
|
|
|
Mutrikuko kaian altxatutako orratz liraina (19581960), eta Vista Alegre ko dorre plastizista(). Sustapen publikoaren emaitza bata; ekimen pribatuarena
|
bestea
.
|
|
|
Kontua da etxea era txukun eta argian zonakatzea, beharrez koak diren espazioak izan ezik
|
beste
guztien espezializazioa saihestuz. Espezializazioak etxebizitzan zurruntasunera eta malgutasun hutsera eramaten du eta gainontzekoak hondakin espazio txiki eta ilunak izatera behartzen ditu.
|
|
|
Zygmunt Bauman en gizarte likidoaren teorian oinarrituz, arkitektura likido bat defendatzen dugu. Gure bizitza zein zutabetan oinarrituko den ez dakigun denboran bizi gara, are gehiago, hobe zutabe handi eta sakonak ez izatea ziurrenik hemendik gutxira
|
beste
leku batera eta jende ezberdinarekin aldatu gara eta. Hobe zutabe desmuntagarri, txiki
|
|
|
Gureganatzen hasi dugun
|
beste
kezka bat hurrengoa da: gero eta jende edadetu gehiago egongo dela eta jadanik badagoela.
|
|
|
Haiek sustatutako komunitate guztiak ez ziren paperean gelditu, Fourierren Phalanstère habitat kolektibo ameslariarekin gertatu bezala. New Lanark (Glasgow, Eskozia, 1815), Saltaire (City of Bradford, Ingalaterra, 1850), Mulhouseko langile hiria (Frantzia, 1853) eta Familistère (Guise, Frantzia, 1859) izeneko egitasmoa,
|
besteak
beste, errealitatean hezurmamitu ziren (3). Komunitateok kidetasunik bazuten, hots, lana, etxebizitza, hezkuntza eta aisiaren ulerkera integrala.
|
|
|
Espainiako hirigintzak euskal dizi plinatik ekarpen ugari jaso ditu, hala nola: ...i boa, lurzoru urbanizagarrian BOEn% 50eko portzentajearen inposizioa (beste gauza askoren artean Orubide eta Visesa bezalako sozietate publikoei esker), BOEn esleipen arautuak (hots, horrenbeste laidoztatutako zozketa hori, maiz nahierara ematen ziren prozedura gabeko esleipenak ordezkatuz), etxe EL] LW] D EDEHVWXHQ EHKLQ EHWLNR NDOLÀND] LRD, tanteo eta atzera eskuratzeko eskubidearen bermatzea,
|
beste
askoren artean.
|
|
|
tzen, eragileok gainbalioen% 80 hori eskuratzea opari bat da, ezbairik gabe, hiritarrek beren osotasunean
|
beste
hiritar gutxi batzuei (hau da, lurren jabeei, sektoreko enpresariei, banke txeei, aurrezki kutxei, tasatzaile, etab.) ematen dieten oparia.
|
|
|
Bi hilabetean zehar edo, abokatuak, ekonomialariak, politikariak eta lantzean behin arkitektoren bat agertu ziren, hiri kudeaketa deritzon alkimia misteriotsu horren gorabeherak azaldu nahian. Sistemaren erraiak,
|
beste
era batera esanda.
|
|
|
Javierrek elkar ikusteko La Granja taberna aukeratzen du, Bilboren erdi erdian. Barruan, koloretako harlauzek
|
beste
mende bateko horror vacui bat aldarrikatzen dute. Tabernan gure txokoa aukeratu eta galderak tupustean azaltzen zaizkit, presaka.
|
|
|
Funtsean, dinamika honakoa da: talde batek proposatzen duenari,
|
besteak
kontra egiten dio, jokoan dena kontuan hartu gabe. Bada susmoa, Loiolako etorbidearen bestaldeko lurretan, beste promozio bat egiteko nahia dagoela, eta alternatiba hori presio eragilea da oposizio mugimendu horretan.
|
|
|
talde batek proposatzen duenari, besteak kontra egiten dio, jokoan dena kontuan hartu gabe. Bada susmoa, Loiolako etorbidearen bestaldeko lurretan,
|
beste
promozio bat egiteko nahia dagoela, eta alternatiba hori presio eragilea da oposizio mugimendu horretan. Eztabaida hau zentzugabea da; ez dituzte-eta gogoan horrelako hiri plangintza baten lanak eta denbora eskakizuna.
|
|
|
Hiriaren antolakuntza eta etxebizi tzaren arazoa harremanean dira. Europako
|
beste
herrialdeetan egiten den bezala, eta Euskal Herrian mende hasieran egin zen moduan, etxebizitza publikoa periferian kokatu da, lurzorua merkea den lekuetan. Donostiako Urumeako ibaiertzeko etxebizitza publikoen kasuan adibidez, udalak balio handiko lurzoru hori saldu izan balu luxuzko etxebizitzak eraikitzeko, hortik lortutako diruak, seguru asko, periferian eraiki diren etxe bizitza kopurua bikoizteko adina emango luke.
|
|
|
Sustapen publikoko etxebizitzak aurrera eraman genituen lurzoru hauetan: Intxaurrondon, Abanto Zierbenako El Casalen edo Bilboko Txurdinagan,
|
besteak
beste. Txurdi nagako promozioari dagokionez, etxebizitzak eraikitzeaz gain periferiako berdegune handi bat egitea gure Etxebizitza Saila ren lorpena izan zen.
|
|
2012
|
|
|
|
Beste
bat, eraikinaren egitura eta eraikuntza sistemak, eta oro har akabera guztiak zurezkoak direnean, hau da, inertzia termiko baxuko materiala. Kasu honetan eraikina, termikoki, oso isolatua agertzen da.
|
|
|
Arestian aipatutako kasuez gain,
|
beste
bi egoera simulatu dira:
|
|
|
Tipologiak aztertuz gero,% 30ko azalera zeharrargia duten fatxaden kasuetan, L itxurako eraikinetan lortzen dira daturik onenak. Hori D1, D2 eta D3 zona klimatikoetan izan ezik gertatzen da, eta
|
beste
kasuetan, berriz,% 40ko aurrezpena baino gehiago lortzen da.
|
|
|
Birgaitze jasangarrietan
|
beste
izaera bat duten ezaugarriak argi izan behar ditugu diseinatzeko prozesuan arkitektura ondarea delako, eta informazio iturri garrantzitsua, bizitzeko erak azaltzen baititu. Historian zehar etxebizitzak ez dira ondare bezala kali, katu, eta hemendik ez dugu birgaitze prozesua larregi loditzea nahi, baina aurretiko azterketa gomendagarria dela uste dugu eraikina ulertzeko.
|
|
|
Etxebizitzak ondarea dira, egungo hiriaren, eta pasatu berri dugun aro ekonomikoaren hazia. Ondareak bere garrantzi, sikoaz gain,
|
beste
garrantzi handiago bat duelako, iraganaren lekuko, historian zehar ondare bezala elite gutxi batzuen eraikinak identifikatu ditugu, eta horiek garaiko biztanle gutxiren erantzukizuna besterik ez zuten. Ezin dugu utzi horrelakorik gertatzea, jasangarritasunak birgaitze prozesuan etxebizitza ondarearen garrantzia hartu behar du bere baitan.
|
|
|
Oso eredugarria da arestian aipaturiko IBA Internationale Bauasusstellung Emscher Park, Rhur ibaiaren lurraldean, Alemanian. Bertako
|
beste
adibide batzuk: Zeche Zolverein, ikatzaren ustiapenerako konplexu industriala izandakoa, Essen hirian, edo Ferropolis parkea.
|
|
|
Energia nondik atera, ordea, arazoaren alde bat besterik ez da.
|
Beste
alderdi bat, askoz garrantzitsuagoa, energia zertarako eta nola erabili esaten diguna da. Hor baitago, nonbait, energiaren ziklo biziatu honen ihesbidea.
|
|
|
Proiektu horretan, izugarrizko presagain batzuen bitartez, Mediterraneo itsasoa eta ozeanoak banatzeko asmoa agertzen zen, Gibraltarreko itsasartea eta Sizilia uharteko itsasarteak erabiliz. Gizon zoro baten eromena badirudi ere,
|
besteak
beste, Peter Behrens edo Eric Mendelsohn arkitektoen laguntza jaso zuen Sörgelek, eta mende hasierako europar inperialismoaren kutsu garbia dario, Mediterraneoko herrialdeen kostaldeak guztiz suntsituko baitziren, uren beherakada bitarteko.
|
|
|
Adibidez, arkitektura industrialak ez du izan, orain dela urte batzuk arte, ondare izatearen errekonozimendurik, eta oso katalogazio gutxi egin dira. Deskontaminazioaren afera kenduta, industria eraikinak oso egokiak dira, benetako malgutasun bat erakusten baitute
|
beste
edozein erabilera sartze aldera. Gainera, normalean ibaia edo uretatik gertu eraiki ohi ziren tankera horretako eraikinak, eta, maiz, jatorrian hiriaren aldirietan eraiki baziren ere, hiriaren hazkundeak hiri bilbearen muinean sartu ditu.
|
|
|
70eko hamarkadan jaio zen ingurumenaren zainketari buruzko kontzientzia gizartean. Lehenengo urteetan zehar, erregulazio neurri gehienak industria astunen emisioak murrizten saiatu ziren, baina denbora aurrera joan ahala, neurriak
|
beste
esparru batzuetara zabaltzen hasi ziren, eraikuntzaren industriara esaterako, neurrien eragina handiagoa izan zedin. Lehenengo urteetan, horrek materialen ustiatze lanetan eta eraikitze prozesuan emititzen ziren gas kaltegarriak eta energia kontsumoa murrizten saiatzea ekarri zuen, baina 80ko hamarkadaren bukaeran eraikinen bizitza erabilgarri guztiari erreparatu behar zitzaiolako kontzientzia zabaltzen hasi zen.
|
|
|
Eraikinen bizitzaren erabilgarriaren amaiera
|
beste
era batera kudeatzeko arrazoiak asko dira, baina oro har, hiru taldetan sailka ditzakegu: ingurumenaren zainketa, arrazoi ekonomikoak eta arrazoi sozialak.
|
|
|
Kalte hauek ekiditea edo gutxienez gutxitzea beharrezkoa izango da, errekurtsoen agortzeak etorkizuneko hazkundea kolokan jar baitezake.
|
Beste
era batera esanda, ez dakigu noiz arte jarraitu dugun orain arteko etengabeko hazkundea. Ingurumena gero eta gehiago zaintzeko eraikuntza teknika berriak erabili dira, eraikinen bizitzaren zikloa era egokiagoan ixteko eta zergatik ez, eragindako kalteak gutxinaka konpontzen joateko.
|
|
|
Aurrerapenak egiten ari diren arren, eraikuntza sistemak eta eraikitzeko ohiturak aldatzea beharrezkoa da energiaren erabilera optimizatzea nahi bada.
|
Beste
sektore batzuk teknologiaren laguntzaz pausoak errazago ematen dituzten arren, eraikuntzaren sektorearen ohiturak aldatzea ez da erraza, tradizioari eta ohiturei lotuta egoten baitira askotan, baina esfortzu bat egin beharra dago eraikuntza sistemei dagokienez e, zientziaren bidean aurrerapausoak eman nahi badira.
|
|
|
Ohitura hauek aldatzea garrantzitsua da, eta eraikinaren energia kontsumoa, birziklagarritasuna edo/ eta etorkizunean
|
beste
erabilera bat izateko aukerarik baduen baloratu genuke, ikuspuntu ekonomiko batetik erabateko garrantzia izan baitezake. Horretarako ordea, beharrezkoa izango da eraikinak proiektatzeko eta eraikitzeko orduan ere aspektu horiek kontuan hartzea eraispenerako unean aukera desberdinak emanez, bestela eraikinak hondakin bihurtuko baitira haien bizitza erabilgarria bukatzen den momentu berean.
|
|
|
...a, esaterako proiektatze fasearen kostu gehigarria, eraikinaren exekuzio fasearen kostua, eraikinak erabilgarria den garaian dituen mantenu eta bestelako kostuak (soluzio desberdinen arteko aldeak konparatzea da komenigarriena, kostu energetikoei dagokienez batez ere), eta bizitza amaieraren kudeaketaren kostua, edo zergatik ez, irabaziak, erabilitako materialak optimizatzen badira birziklatuz edo
|
beste
eginbehar batzuetarako erabiliz.
|
|
|
Ikuspuntu energetiko batetik eraikinen erabilera optimizatzeko erabiltzaileek ohitura jakin batzuei jarraitzea eta kudeatzeko errazak diren gailuak era egokian erabiltzea beharrezkoak dira
|
besteak
beste. Norbanako bakoitzak bere erantzukizuna hartzea guztiz beharrezkoa da emaitza ahalik eta eraginkorrena izan dadin.
|
|
|
Norbanako bakoitzak bere erantzukizuna hartzea guztiz beharrezkoa da emaitza ahalik eta eraginkorrena izan dadin. Eraikinen instalazioak aldatzeko errazak izatea ere garrantzitsua da, normalean hauek izaten baitira eraikin batean azkarren zaharkitzen diren elementuak,
|
beste
elementu batzuek bizitza luzeagoa izan dezaketen bitartean (egitura edo itxiturak, esaterako...).
|
|
|
Eraikin bat osatzen duten elementuak banan banan, beraien propietate mekanikoak bere horretan mantenduta jasotzeari esaten diogu desmuntatzea. Horrela, elementu horiek
|
beste
leku batean erabili ahal izango dira berriak ekoitzi beharrik gabe. Helburua elementuen balio ekonomikoa maximizatzea, eta energia kontsumoa eta ingurumenarekiko kaltea gutxitzea izango da, material baliagarriak zabortegira eramatea ekidinez.
|
|
|
Altzairua eraikuntzako material bezala oso moldagarria eta erabilera anitzekoa da. Ez da garestia, eta erresistentzia eta malgutasuna
|
beste
materialek ez bezala uztartzen ditu.
|
|
|
Altzairuaren abantailarik handienetariko bat% 100 birziklagarria izatea da. Lehen aldiz ekoizten denean beharrezko kontsumo energetiko eta gas emisioak dezente altuak diren arren, altzairua urtu eta
|
beste
forma bat emateak energia gutxiago eskatzen du, eta gas emisioak ere askoz txikiagoak izango dira. Gainera, altzairu birziklatuaren kalitatea eta lehen aldiz ekoizten denarena berdin berdina da, inolako alderik gabe, eta prezioak eta garraiatu beharreko distantziak behera egingo dute, ez baitago berriro lehengaia dagoen lekuraino joan beharrik.
|
|
|
CO2-aren kasuan, altzairu kilogramo 1 ekoiztean 2.494 gr emititzen ditu labe garai batek, arku elektrikoko labe batek 462 gr emititzen dituen bitartean. Berotegi efektuan eragina duten
|
beste
gas batzuekin ere antzekoa gertatzen da, hurrengo grafikoan ikus daitekeen moduan:
|
|
|
Zura, jakina den bezala, zuhaitzen enborretatik lortzen da, eta tratatze eta sikatze prozesu baten ostean (modu desberdinetara egin daiteke hau, zur motaren eta lortu nahi den emaitzaren arabera) eraikuntzako material bezala erabil daiteke. Haren ezaugarri nagusiak flexio esfortzuari erresistentzia, zurruntasuna, moldagarritasuna eta isolatzaile termiko ona izatea dira, ezaugarri hauek aldaketak jasan ditzaketen arren zur batetik
|
bestera
.
|
|
|
konkretuak betetzeko.
|
Beste
aukera bat, zurezko piezen bizitza luzera aprobetxatuz piezak batere manipulatu gabe edo/ eta pieza txikiagotan zatituz berrerabiltzea izango litzateke. Denborak ez die kalte gehiegi egiten zuraren berezko ezaugarriei, eta betebehar jakin batzuetarako, zura berrerabiltzeko aukera oso interesgarria suerta daiteke (birgaitzeak...).
|
|
|
Eraikuntzan gehien erabiltzen den
|
beste
materialetako bat beira da. Ekoizpena naturan erruz aurkitzen diren lehengai nahiko merkeekin egiten den arren, naturatik ustiatzeak berak kontsumo energetiko altua eta ingurumenari kalte nabarmena ekartzen ditu.
|
|
|
Materialen birziklapena sustatzeko, proiektuetan material birziklatuak erabiltzea garrantzitsua izango da, industria eta ikerkuntzaren arreta erakarriko baitu horrek, eta birziklapen sare zabalago bat sortuko baita, aukerak zabalduz. Horrez gain, ahal den neurrian material berdina erabiltzea ere
|
beste
estrategia bat izan daiteke, materialen banaketa erraztu eta garraioak gutxituko bailirateke. Eraikuntza elementuak elkarrekin lotzeko ere materialik ez aldatzea neurri ona izan daiteke, bai eta kola edo antzeko itsasgarriak ez erabiltzea eraikinei zurruntasuna emateko orduan.
|
|
|
Birgaitzeak sustatzeko edo errazteko, sistema industrializatuen erabilera, modulazioa, askotariko erabilerak izan ditzaketen espazioen sorrera eta instalazioak aldatzeko erraztasuna bilatzea izan daitezke neurri batzuk. Eraikin bat birgaitzean, lehengo erabilera bera edo
|
beste
erabilera bat eman diezaiokegu, eta espazio eta elementuen estandarizazioa oinarrizkoa izango da bigarren erabilera bat sustatzeko. Lehenago aipatu bezala, eraikinak bota gabe berritu, hobetu eta berrerabiltzea izango da energia aurrezteko eta batez ere behar baino lur eremu gehiago ez okupatzeko modurik eraginkorrena.
|
|
|
Nazioarteko Energia Agentziak (2010) onartu du, jada, gailurra jo duten putzuek, gutxienez,% 7ko agortze tasa dutela; hau da, haien ekoizpena% 7 gutxitzen da urte batetik
|
bestera
. Petrolio merkea bukatu egin da, eta geratzen zaiguna gero eta garestiagoa izango da, ekonomikoki eta batez ere energetikoki; horrek, dudarik gabe, gero eta gutxiago kontsumitzera bultzatuko gaitu.
|
|
|
Zoritxarrez, Euskal Herrian badugu
|
beste
elementu bat, mundu mailan oso larria den egoera are gehiago okertzen duena. Euskal Herriko mendekotasun energetikoa izugarri altua da.
|
|
|
2050erako helburuak betetzeko, lurreko garraioa elektrifikatu da hurrengo hamarkadetan, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatearekin elikatu ditugu ibilgailu elektriko guztiak. Horrela,
|
beste
heren batean murritz daitezke kontsumoa eta isurketak. Baina iraunkortasunaren muga ehuneko altuagoetan dago, oraindik; beraz, argi izan behar dugu ezen, murrizketetan% 80ko mugara heltzeko, ez dagoela oinarri teknologikoko irtenbide magikorik.
|
|
|
Hortaz, karbonogabetzeak eraikuntza sektoreari ahalegin handiago bat eskatzen dio
|
beste
sektore gehienei baino. Agertoki horien arabera, ura berotzeko eta sukaldeko beharren bi heren baino gehiago eguzki sistemetatik edota elektrizitate berriztagarria kontsumituz etor daiteke, eta beste herena gasa eta biomasa kontsumituz, nagusiki.
|
|
|
Hortaz, karbonogabetzeak eraikuntza sektoreari ahalegin handiago bat eskatzen dio beste sektore gehienei baino. Agertoki horien arabera, ura berotzeko eta sukaldeko beharren bi heren baino gehiago eguzki sistemetatik edota elektrizitate berriztagarria kontsumituz etor daiteke, eta
|
beste
herena gasa eta biomasa kontsumituz, nagusiki. Berokuntzan eta klimatizazioan murrizketei aurre egiteko gakoa, berriz, eraikinen e, zientzia termikoa nabarmen hobetzea izango da, isolamendu termikoak eta diseinu bikainak erabiliz.
|
|
|
Modeloak egun argiaren erradiazioa simulatzeko programetara esportatu daitezke sareta mota horren kokaleku eta posizio jakin baterako egun argiaren faktorea kalkulatzeko. Simulazio hau burutzeko Radiance programa erabiltzen ari gara, alde batetik, haren kalkuluen fidagarritasuna baliozkotzen dituzten ikerketak egin direlako (1), eta bestetik, kalkulaturiko datuak aztertzeko malgutasuna eskaintzen duelako;
|
besteak
beste argiztatze zuzena eta zeharkako argiztatzea bereiziko ditugu, metal zabalduaren berezitasun geometrikoaz gain metal zabalduaren koloreak eta islagarritasunak duten garrantzia baloratzeko.
|
|
|
Metal zabalduko edozein saretaren eguzki faktorearen balioak eskuratzeak eraikinen energia eraginkortasuna hobetu, produktuaren erabilera hedatu eta hobeto funtzionatuko duten eguzkirako geriza sorgailuak eratzeko balioko du. Gainera
|
beste
aurrerapausoetarako bideak ireki ditzake, eguzkiaren araberako fatxada moldagarrien deseinuan bezala.
|
|
|
eta geometria parametroetatik abiatuta, metal zabalduko sareta baten 3D ko modeloa sortu eta haren egun argi faktorea eta eguzki faktorea kalkula litezke. Espero dezagun ekarpen txiki hori laster gauzatzea eta
|
beste
ekarpen askori batuta inguru hobe bat eraikitzen laguntzea.
|
|
|
Metal zabalduetan sinple eta ohikoenak erronbo antzeko formako zuloak dutenak dira.
|
Beste
motak karratu antzeko edo hexagono antzeko formako zuloak dituztenak dira.
|
|
|
Alderatu ditzagun egungo egoera (A) eta aire ganbera isolatua (B). Solairuak isolamendua eteten duenez gero, bertatik igarotzen den fluxu termiko totala ia ez da gutxitzen batetik
|
bestera
. Aldatzen dena, baina, fluxu termiko horren atribuzioa da:
|
|
|
2004 urtean jarri zuen abian lehiaketa hau Pasaiako Udalak. Asmoa erabilera anitzeko eraikin bat sortzea zen,
|
beste
erabilera batzuen artean arraun elkartea ere barne hartuko zuena. Arraunketarako eraikinetan esperientzia bagenuen, eta ongi ezagutzen genituen bete beharreko baldintzak.
|
|
|
Alegia, 11 urte luze pasa dira Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamendua eta Uren Sailburuordetzak Euskal Hiria marka instituzionalizatu eta bere egin zuenetik.
|
Beste
garai batzuk ziren, eta, agian, hazkunde ekonomikoaren pentsamoldearekin jokatuz, top down eta baliabideak modu jasanezinean ustiatzeko inertziak eredu neoliberal bat jarri zuen besterik ezean, determinismo instituzional batetik abiatuta. Dagoeneko, errealitatea iritsi da iritsi behar zen lekura, eta askori gustatzen ez zitzaigun eredu desarrollista eta neoliberalaren azken egunak dira.
|
|
|
Kirol horietako bakoitzak hirietako elementuen irakurketa ezberdin bat egiten du haien jarduera garatzeko. Hartara, espazio eraikia erabiltzeko
|
beste
begirada bat darabilte. Hots, hiri funtzio eta espazio mugak gainditzen dituzte gorputz mugimendu aske eta jostalariaren bidez.
|
|
|
Garraiobide merkea izateaz gain, olatuetako irrista, asfalto gainean patinetearekin errepikatzeko modu bat zen behinik behin. Hiri barnean bigarren natura bilatzen zuten skaterrek,
|
beste
kiroletan bezalaxe, natura bera, olatuak kasu honetan, erreproduzitu gabe, ordea.
|
|
|
Parkour hitzaren jatorria frantsesa da, eta kirol praktika honen sortzailea ere jatorri berekoa da, militar bat, Georges Hébert. Haren oinordetza garaikide bilakatu zuen
|
beste
gizon frantses
|
|
|
Nolabait, eraikinak espazio publiko bihurtu nahian edo.
|
Beste
batek esango luke propaganda itzela egiten diola hain zabaldua eta ikusgarria den kirol honek BIGen arkitekturari.
|